ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΕΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΧΗΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΑΤΑ ΘΕΑ Α Για τις ερωτήσεις Α έως και Α να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και, δίπλα, το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή επιλογή. Α. Ο συμβολισμός p καθορίζει τις τιμές x α. του δευτερεύοντος κβαντικού αριθμού β. του μαγνητικού κβαντικού αριθμού του αζιμουθιακού και του μαγνητικού κβαντικού αριθμού δ. του κύριου και του δευτερεύοντος κβαντικού αριθμού. ονάδες Α. Ποια από τις παρακάτω τετράδες κβαντικών αριθμών δεν είναι επιτρεπτή; α. n,, m, m s n 4, 4, m 4, m s β. n, m m s δ. n,, m, m s ονάδες Α. Το ph διαλύματος ασθενούς οξέος ΗΑ συγκέντρωσης 0 M σε θερμοκρασία C μπορεί να είναι α. β. 4 δ. 8 ονάδες Α4. Στο προπένιο C H τροχιακά, αντίστοιχα α. sp, sp, sp C H C H τα άτομα του άνθρακα,, έχουν υβριδικά β. sp, sp, sp sp, sp, sp δ. sp, sp, sp ονάδες Α. Ποια από τις επόμενες ηλεκτρονιακές δομές αντιστοιχεί σε ένα άτομο φθορίου ( 9 F) σε διεγερμένη κατάσταση; α. s s p β. δ. 6 s s p 6 s s p 7 s s p ονάδες ΠΕΙΡΑΙΑΣ Α Κωνσταντίνου ( ος όροφος), τηλ. 04 ΑΡΟΥΣΙ Δ. Ράλλη ( ος όροφος), τηλ. 06408 thesmos@otenet.gr
ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΕΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΑ Β Β. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Η προσθήκη υδατικού διαλύματος ισχυρής βάσης σε υδατικό διάλυμα NaF προκαλεί σε κάθε περίπτωση αύξηση του ph. β. πορούμε να διακρίνουμε τα ισομερή βουτίνια (C 4 H 6 ) με διάλυμα CuCl/NH. Υδατικό διάλυμα που περιέχει CH COOH συγκέντρωσης, CH COONa συγκέντρωσης και NaCl συγκέντρωσης είναι ρυθμιστικό διάλυμα. 6 δ. Όλα τα ευγενή αέρια έχουν ηλεκτρονιακή δομή εξωτερικής στιβάδας ns np. ε. Η CH OH δίνει αντίδραση ιοντισμού στο νερό. (μονάδες ) Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας. (μονάδες 0) ονάδες Β. Δίνονται τα στοιχεία 7 X, Ψ, 8 Ο, Η. α. Να βρείτε τη θέση των στοιχείων Χ και Ψ στον περιοδικό πίνακα, δηλαδή την ομάδα και την περίοδο. (μονάδες 4) β. Ποιο από τα στοιχεία Χ και Ψ έχει μεγαλύτερη ενέργεια πρώτου ιοντισμού; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες ) Να γράψετε τους ηλεκτρονιακούς τύπους κατά Lewis των ενώσεων HXO και ΨΟ. (μονάδες 4) ονάδες 0 ΘΕΑ Γ Γ. Δίνεται το παρακάτω διάγραμμα χημικών διεργασιών. A +H O Hg/ HgSO 4 /HSO4 (αλκίνιο) B K Cr O 7 H SO 4 Γ +Na Δ Γ + Λ +H +SOCl + B Ε Ζ Θ Κ Λ Η + +Mg απόλυτος αιθέρας +H O (ενδιά μεσο προϊόν) +H O Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των δέκα ενώσεων Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Θ, Κ, Λ και. ονάδες 0 Γ. Ποσότητα βουτενίου Α με ευθύγραμμη ανθρακική αλυσίδα αντιδρά πλήρως με Η Ο παρουσία Η SO 4, οπότε παράγονται οι ισομερείς ενώσεις Β (κύριο προϊόν) και Γ. Το μίγμα των Β και Γ απομονώνεται και χωρίζεται σε τρία ίσα μέρη. ΠΕΙΡΑΙΑΣ Α Κωνσταντίνου ( ος όροφος), τηλ. 04 ΑΡΟΥΣΙ Δ. Ράλλη ( ος όροφος), τηλ. 06408 thesmos@otenet.gr
ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΕΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Το ο μέρος αντιδρά με περίσσεια μεταλλικού Na, οπότε παράγονται, L αερίου σε πρότυπες συνθήκες (STP). Στο ο μέρος προσθέτουμε περίσσεια διαλύματος Ι /ΝaOH, οπότε καταβυθίζονται 08 mol ιωδοφορμίου. Το ο μέρος οξειδώνεται πλήρως με διάλυμα KMnO 4 συγκέντρωσης παρουσία H SO 4. α. Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των ενώσεων Α, Β και Γ. (μονάδες ) β. Να υπολογίσετε τον όγκο του διαλύματος KMnO 4 που θα αποχρωματιστεί από το ο μέρος του διαλύματος. (μονάδες ) ονάδες ΘΕΑ Δ Δίνονται τα διαλύματα Y HCOOH M K 0 ahcooh Y CH COOH M K 0 ach COOH Y NaOH M 4 Δ. Πόσα ml διαλύματος Υ πρέπει να προσθέσουμε σε L διαλύματος Υ, ώστε να προκύψει διάλυμα με ph=4; ονάδες 7 Δ. Αναμειγνύονται 00 ml του διαλύματος Υ με 00 ml του διαλύματος Υ, οπότε προκύπτει διάλυμα Υ4. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Υ4. ονάδες 9 Δ. Στο διάλυμα Υ4 προστίθεται περίσσεια Mg. Να υπολογίσετε τον όγκο του εκλυόμενου αερίου σε πρότυπες συνθήκες (STP). ονάδες 6 Δ4. Είναι δυνατός ο προσδιορισμός της συγκέντρωσης διαλύματος HCOOH με ογκομέτρηση με πρότυπο διάλυμα KMnO 4 παρουσία H SO 4 ; (μονάδες ) Απαιτείται δείκτης σε αυτή την περίπτωση; (μονάδα ) ονάδες Δίνεται ότι Όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία θ= C. Kw 0 4 Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΑ Α Α. γ Α. β Α. γ Α4. α Α. β ΘΕΑ Β Β. α. Λ γιατί με την προσθήκη διαλύματος ισχυρής βάσης, στο τελικό διάλυμα αλλάζουν οι αρχικές συγκεντρώσεις, οπότε δεν είναι σίγουρο ότι το τελικό διάλυμα θα έχει μεγαλύτερο ph από το αρχικό. β. Σ αφού το βουτίνιο αντιδρά με διάλυμα CuCl/NH και σχηματίζει κεραμέρυθρο ίζημα CH CH C CCu, ενώ το βουτίνιο όχι. ΠΕΙΡΑΙΑΣ Α Κωνσταντίνου ( ος όροφος), τηλ. 04 ΑΡΟΥΣΙ Δ. Ράλλη ( ος όροφος), τηλ. 06408 thesmos@otenet.gr
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ «ΘΕΣΟΣ» ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΕΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Σ αφού στο διάλυμα περιέχονται το ασθενές οξύ CH COOH και η συζυγής του βάση CH COO, που προκύπτει από τη διάσταση του CH COONa σε ίσες συγκεντρώσεις και η διάσταση του NaCl δεν επηρεάζει το διάλυμα, αφού τα ιόντα Na + και Cl δεν αντιδρούν ούτε με κάποια ένωση του ρυθμιστικού, ούτε με το νερό, αφού προέρχονται από ισχυρή βάση και οξύ αντίστοιχα. δ. Λ γιατί το He έχει δομή s. ε. Λ γιατί έχει K a <K w και έτσι δεν ιοντίζεται στο H O (ή, πιο σωστά, ιοντίζεται ελάχιστα), γι αυτό και το υδατικό της διάλυμα είναι ουδέτερο. Β. α. X s s p η περίοδος η ομάδα (V A ) 7 Ψ s s p s 6 η περίοδος η ομάδα (II A ) β. Το Χ έχει μεγαλύτερη Ε Ι,αφού βρίσκεται πιο πάνω και δεξιά στον Π.Π., έχει δηλαδή μικρότερη ατομική ακτίνα από το Ψ και είναι ηλεκτραρνητικό, δηλαδή θέλει να προσλάβει ηλεκτρόνια, ενώ το Χ είναι ηλεκτροθετικό και θέλει να αποβάλλει. Έτσι χρειάζεται περισσότερη ενέργεια για να αποσπάσουμε το πιο απομακρυσμένο ηλεκτρόνιο από το Χ, όταν αυτό βρίσκεται στη θεμελιώδη κατάσταση και στην αέρια φάση. H O X = O Ψ O + ΘΕΑ Γ Γ. Α. CH CH B. CH CH=O Γ. CH COOH Δ. CH COONa E. CH CH OH Z. CH CH Cl Θ. CH CH MgCl K. CH CH CH(OMgCl)CH Λ. CH CH CH(OH)CH Γ. Η Α ένωση είναι το βουτένιο, γιατί μόνο αυτό δίνει κύριο και δευτερεύον προϊόν. Έστω x τα mol της Α που θα γίνουν βουτανόλη (Β) και y τα mol της Α που θα γίνουν βουτανόλη (Γ) CH CH CH CH H O CH CH CH( OH) CH O CH CH CH CH H O CH CH CH CH ( OH) ΠΕΙΡΑΙΑΣ Α Κωνσταντίνου ( ος όροφος), τηλ. 04 ΑΡΟΥΣΙ Δ. Ράλλη ( ος όροφος), τηλ. 06408 thesmos@otenet.gr
ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΕΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Σε κάθε μέρος υπάρχουν (Α) και CH CH CH( OH) CH Na CH CH CH( ONa) CH H x mol 6 CH CH CH CH ( OH) Na CH CH CH CH ( ONa) H (Β) n H x y, άρα x y mol () 6, 4. CH CH CH( OH) CH 4I 6NaOH 6 CHI CH CH COONa NaI H O () x n 08 άρα x 4 mol y 06 mol CHI CH CH CH( OH) CH KMnO H SO. 4 4 08 08 mol mol CH CH COCH MnSO K SO 8H O 4 4 CH CH CH CH ( OH) 4KMnO 6H SO 4 4 04 0 mol mol CH CH CH COOH 4MnSO K SO H O 4 4 6 08 4 Άρα n 048 mol KMnO 4 n 048 V 48 L C ΘΕΑ Δ Δ. nnaoh nhcooh V mol mol ΠΕΙΡΑΙΑΣ Α Κωνσταντίνου ( ος όροφος), τηλ. 04 ΑΡΟΥΣΙ Δ. Ράλλη ( ος όροφος), τηλ. 06408 thesmos@otenet.gr
ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΕΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ HCOOH NaOH HCOONa H O Π n n HCOONa ph 7 NaOH HCOOH Π n n HCOONa, NaOH ph ph NaOH HCOOH Π n n HCOOH, HCOONa ph ph NaOH HCOOH Αφού ph 4 ισχύει η Π. Έτσι τελ mol HCOOH NaOH HCOONa H O αρχ. V αντ/παρ V V V V τελ. V V V V C C HCOONa V V C C HCOOH V HCOONa HCOO Na τελ. C C HCOOH H O HCOO H O Ι.Ι. C x x C x 4 ph 4 H O ] 0 M x x x C C 4 4 C K x 0 0 a C x C C V V C C V V V V L Δ. Διάλυμα Υ4 C 0M HCOOH C M CH COOH HCOOH H O HCOO H O Ι.Ι. 0 x x x+y CH COOH H O CH COO H O Ι.Ι. 0 y y x+y αφού HCOO H O HCOOH OH λόγω NaOH λόγω HCOOH ΠΕΙΡΑΙΑΣ Α Κωνσταντίνου ( ος όροφος), τηλ. 04 ΑΡΟΥΣΙ Δ. Ράλλη ( ος όροφος), τηλ. 06408 thesmos@otenet.gr
ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΕΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ x x y x x y x x y 4 K 0 ahcooh 0 x 0 0 y x y y x y y x y K 0 ach COOH y () () x 0 0 x y () y 4 x 6 6 7, 0 x 0, 0 0 x 0 M 0,,, Έτσι H O 0 0 0 M ph, n 0 mol Δ. HCOOH nch COOH mol HCOOH Mg HCOO Mg H αντ/παρ 0 mol mol CH COOH Mg CH COO Mg H αντ/παρ Έτσι n 7 mol V 6, 6 L H Hstp Δ4. i. Ναι, γιατί το HCOOH οξειδώνεται από το όξινο διάλυμα KMnO 4, προς CO, άρα μπορεί να αντιδράσει πλήρως και να υπολογιστεί η συγκέντρωσή του, με μέτρηση του όγκου του πρότυπου διαλύματος KMnO 4 που αντέδρασε. ii. Όχι, γιατί όταν το HCOOH αντιδράσει πλήρως, το KMnO 4 που θα συνεχίζουμε να ρίχνουμε είναι ιώδες, έτσι καταλαβαίνουμε ότι φτάσαμε στο τέλος της ογκομέτρησης (ενώ καθόλη τη διάρκεια της ογκομέτρησης που το KMnO 4 αντιδρά, αποχρωματίζεται). Επιμέλεια ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Δ. ΧΡΥΣΑΝΘΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Ν. ΠΕΙΡΑΙΑΣ Α Κωνσταντίνου ( ος όροφος), τηλ. 04 ΑΡΟΥΣΙ Δ. Ράλλη ( ος όροφος), τηλ. 06408 thesmos@otenet.gr