Κυριάκος Αθανασίου, Ομότ. Καθηγητής ΕΚΠΑ
Αλλά στα αδιέξοδα που οδηγεί η κατά γράμμα ερμηνεία των Γραφών...
Οκτώβρης, 1996: Ο Πάππας Ιωάννης Παύλος ο ΙΙ, ακολουθώντας το παράδειγμα του Πάππα Πίου του ΧΙΙ δήλωσε πως: «Η πρόσφατη γνώση που αποκτίσαμε μας οδηγεί στην αναγνώριση του γεγονότος πως η θεωρία της εξέλιξης δεν είναι απλά μία υπόθεση» αναπροσαρμόζοντας την Humani Generis λέγοντας πως «... Αν το ανθρώπινο σώμα οφείλει την προέλευσή του σε προϋπάρχουσα ζώσα ύλη, η (πνευματική) ψυχή έχει δημιουργηθεί κατευθείαν από το Θεό». "In his Encyclical Humani generis [1950], my predecessor Pius XII had already stated that there was no opposition between evolution and the doctrine of the faith about man and his vocation, on condition that one did not lose sight of several indisputable points." Thus, as a practical matter,
Έχει προηγηθεί η περίπτωση του Γαλιλαίου... Όπου η Καθολική Εκκλησία διαβάζοντας κατά γράμμα τις Γραφές οδηγήθηκε σε αιώνιο διασυρμό. Διαβάζοντας τα πρκτικά της δίκης βλέπουμε πως τα επιχειρήματα ήσαν άκρως θεολογικά, ένθεν και ένθεν:
...όμως ο Γαλιλαίος ανέπτυξε τις σκέψεις του σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στην ερμηνεία της Βίβλου. 1 ο. Ο Γαλιλαίος έγραφε πως η ερμηνεία της Βίβλου είναι μια εξαιρετικά σοβαρή υπόθεση και για να κατανοήσουμε το πραγματικό νόημα των εκφράσεων σχετικά με τα φυσικά φαινόμενα πρέπει να γνωρίζουμε τι ακριβώς ισχύει στη φύση. Η ερμηνεία των χωρίων στη Βίβλο σχετικά με τα φυσικά φαινόμενα, συνέχιζε ο Γαλιλαίος, πρέπει να γίνεται μετά τη διερεύνηση της φύσης και όχι να προηγείται. 2 ο Επικαλείται τους Πατέρες της Εκκλησίας και κυρίως τον Άγιο Αυγουστίνο (πνευματικό πατέρα του Καλβίνου), ο οποίος μιλούσε για τον αλληγορικό και συμβολικό χαρακτήρα πολλών τμημάτων της Βίβλου και ο οποίος απέφευγε να δεσμευτεί σε θέματα που αφορούσαν τη λειτουργία της φύσης. Οι Πατέρες είχαν επανειλημμένως τονίσει ότι τα θέματα της χριστιανικής πίστης θα έπρεπε να διαχωριστούν από ο,τιδήποτε χρειαζόταν λεπτομερή και άρα χρονοβόρα μελέτη, αφού ο χρόνος αυτός θα μπορούσε να αναλωθεί με πολύ καλύτερο τρόπο σε διαλογισμούς και προσευχή. Δεύτερον, υπογράμμισε ότι η Βίβλος είναι η αυθεντία σε θέματα πίστης και ηθικής και όχι αναγκαστικά για θέματα που αφορούν στη λειτουργία της φύσης. Και τρίτον, ο Γαλιλαίος προσπάθησε να δώσει μία απάντηση στο θέμα που προκύπτει από το χωρίο της Βίβλου σχετικά με τον Ιησού του Ναυή.
Το επιχείρημα του Γαλιλαίου θα το χρησιμοποιήσει πολλά χρ ονια αργότερα στην περίφημη «δίκη των πιθήκων» ή «δίκη του Δαρβίνου» ο γνωστός Αμερικανός δικηγόρος Darrow.
Ήταν, σύμφωνα με δημοσκόπηση που έγινε μεταξύ 200 δημοσιογράφων από όλο τον κόσμο, ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του 20 ου αιώνα. Ένας νεαρός Αμερικανός καθηγητής ο Τζον Τόμας Σκόουπς που τόλμησε στις αρχές της δεκαετίας του '20 να διδάξει στο μάθημα της βιολογίας τη δαρβινική θεωρία της εξέλιξης, σύρθηκε στο δικαστήριο. Η δίκη έγινε σε μια μικρή πόλη έξω από το Τενεσί, το Ντέιτον, το καλοκαίρι του 1925. Ο καθηγητής θα έπρεπε, σύμφωνα με εκείνους που τον εγκάλεσαν, να διδάσκει στο κεφάλαιο περί της ζωής τη Βιβλική εξήγηση της γέννησης του κόσμου. Το κύριο βάρος της υπεράσπισης ανέλαβε ένας πολύ γνωστός ποινικολόγος της Αμερικής ο Ντάροου (Darrow) ενώ την εκστρατεία κατά του Δαρβίνου, στο πρόσωπο του καθηγητή, καθοδήγησε ο Γουίλιαμ Τζένιγκς Μπράιαν (Bryan), ο οποίος ήταν τρεις φορές υποψήφιος από την πλευρά των Δημοκρατικών για την προεδρία της χώρας. Η αίθουσα του δικαστηρίου είχε πολιορκηθεί για τις μέρες που διαρκούσε η δίκη από δεκάδες δημοσιογράφους. Το ενδιαφέρον του κόσμου ήταν τέτοιο, ώστε αρκετοί πολίτες συνωστίζονταν μέσα στην αίθουσα, ενώ, όσοι δεν μπορούσαν να μεταβούν στο Ντέιτον, κάθονταν στο σπίτι τους και μάθαιναν τα νέα από το ραδιόφωνο. Η δίκη, έφθασε κάποτε στο τέλος της και το δικαστήριο ανακοίνωσε πως βρήκε τον κατηγορούμενο ένοχο, επειδή δίδασκε στα παιδιά πως ο άνθρωπος προέρχεται από κατώτερα είδη ζώων (εξ ου και δίκη του πιθήκου), αρνούμενος ταυτοχρόνως να υποστηρίξει τη θεϊκή προέλευσή του (του ανθρώπου). Το πρόστιμο καθορίστηκε στα 100 δολάρια, η κοινή γνώμη ξεσηκώθηκε και σε μια καινούργια δίκη που έγινε αργότερα, ο νεαρός καθηγητής βρήκε το δίκιο του και ο Δαρβίνος το δικό του.
Το επιχείρημα σχετίζεται με τον Ιησού του Ναυή, ο οποίος διατάζει τον Ήλιο να σταθεί ακίνητος: Τότε ελάλησεν ο Ιησούς προς τον Κύριον, ( ) και είπεν ενώπιον του Ισραήλ, Στήθι, Ήλιε, επί την Γαβαών, και συ Σελήνη, επί την φάραγγα Αιαλών. Και ο Ήλιος εστάθη και η Σελήνη έμεινεν, εωσού ο λαός εκδικήθη τους εχθρούς αυτού. ( ) Και εστάθη ο Ήλιος εν τω μέσω του ουρανού, και δεν έσπευσε να δύση έως μιας ολοκλήρου ημέρας (Ιησούς του Ναυή, 10: 12 13).
«...καὶ ἐποίησεν ὁ ϑεὸς τοὺς δύο ϕωστῆρας τοὺς μεγάλους,.... και έθεσεν αυτούς ο Θεός εν τω στερεώματι του ουρανού, διά να φέγγωσιν επί της γης».(γένεσις 1:16,17) Δηλ. έχουμε την Αριστοτελική άποψη, της ύπαρξης «στερεώματος» πάνω στο οποίο κινούνται οι αστέρες. Η «Αποκάλυψις» επισημαίνει, ότι η Γη έχει τέσσερις γωνίες: «Και μετά τούτο είδον τέσσαρας αγγέλους εστώτας επί τας τέσσαρας γωνίας της γης» (7:1), «και εξελεύσεται πλανήσαι τα έθνη τα εν ταις τέσσαρσι γωνίαις της γης» (20:8.).
Και ο Λάβαν είπε: Δες, ας γίνει σύμφωνα με τον λόγο σου. 35 Και την ημέρα εκείνη διαχώρισε τους τράγους τους παρδαλούς, και κηλιδωτούς, και όλες τις κατσίκες, όσες είχαν στίγματα και κηλίδες, όλα όσα ήσαν διάλευκα, και όλα τα μελανωπά ανάμεσα στα αρνιά, και [τα] έδωσε στα χέρια των γιων του 36 και έβαλε έναν δρόμο τριών ημερών ανάμεσα στον εαυτό του και στον Ιακώβ και ο Ιακώβ έβοσκε το υπόλοιπο από το κοπάδι τού Λάβαν. 37 Και ο Ιακώβ πήρε για τον εαυτό του χλωρές ράβδους από λεύκη, και καρυδιά, και πλάτανο, και τις ξελέπισε με άσπρα λεπίσματα, ώστε φαινόταν το άσπρο, που ήταν επάνω στις ράβδους 38 και έβαλε τις ράβδους, τις οποίες ξελέπισε, στα αυλάκια τού νερού, στις ποτίστρες, όπου τα κοπάδια έρχονταν να πίνουν για να συλλαμβάνουν τα κοπάδια, ενώ έρχονταν να πίνουν. 39 Και τα κοπάδια συλλάμβαναν καθώς έβλεπαν τις ράβδους και γεννούσαν πρόβατα παρδαλά, με στίγματα, και κηλιδωτά. 40 Και ο Ιακώβ διαχώρισε τα αρνιά, και έστρεψε τα πρόσωπα των προβάτων τού κοπαδιού τού Λάβαν προς τα παρδαλά, και προς όλα τα μελανωπά και έβαλε χωριστά τα δικά του κοπάδια, και δεν τα έβαλε μαζί με τα πρόβατα του Λάβαν. 41 Και κατά την εποχή που τα πρώιμα πρόβατα έρχονταν σε σύλληψη, ο Ιακώβ έβαζε τις ράβδους στα αυλάκια μπροστά στα μάτια τού κοπαδιού, για να συλλαμβάνουν [βλέποντας] προς τις ράβδους
Οι βιογράφοι του υποστηρίζουν πως ενώ ήταν ο πατέρας του «Νεο- Δαρβινισμού» μπόρεσε και «παντρεψε» την θρησκευτικότητα με τα δεδομένα της επιστήμης.
Στο συμπόσιο των Δελφών δέχτηκε δρυμεία επίθεση από τους Έλληνες θεολόγους. Περιγράφει ο Καθ. Κριμπάς που ήταν αυτόπτης μάρτυρας του περιστατικού: