Ανάπτυξη εφαρµογών σε προγραµµατιστικό περιβάλλον (στοιχεία θεωρίας)

Ανάπτυξη εφαρµογών σε προγραµµατιστικό περιβάλλον (στοιχεία θεωρίας)

Εισαγωγή 1. Τι είναι αυτό που κρατάς στα χέρια σου. Αυτό το κείµενο είναι µια προσπάθεια να αποτυπωθεί όλη η θεωρία του σχολικού µε την µορφή λίστας (bullets). Με τον τρόπο αυτό διευκολύνεται (πιστεύω) η αποµνηµόνευση. εν αποτελεί αντικατάσταση του σχολικού βιβλίου. Αν όµως το µελετήσεις επικουρικά µε το σχολικό πιστεύω ότι θα έχεις τα καλύτερα αποτελέσµατα Προσπάθησα να µην αλλάξω καθόλου τα λόγια του σχολικού ώστε να µην βγω εκτός πνεύµατος. Σε ορισµένα σηµεία όµως δεν άντεξα Πρόσθεσα δικά µου στοιχεία εκεί τουλάχιστον όπου νοµίζω ότι υπάρχουν έντονες ασάφειες. Σε πολλά λοιπόν σηµεία θα βρεις παρατηρήσεις γραµµένες µέσα σε άγκιστρα {} µε πλάγια γράµµατα ελαφρώς µικρότερα. Τα σηµεία αυτά καλό είναι να µην τα αποστηθίσεις έτσι και αλλιώς δεν αναγράφονται πουθενά Ορισµοί. Σε πολλά σηµεία θα δεις την ένδειξη ορισµό. Τους ορισµούς µάθε τους απέξω. Αν δεν µπορείς προσπάθησε τουλάχιστον να αναφέρεις όλες τις λέξεις κλειδιά που περιέχουν. 2. Πως θα µελετήσεις την θεωρία. Ορισµένα κεφάλαια µοιάζουν µεταξύ τους. Αυτό γιατί είτε περιγράφουν από άλλη οπτική γωνία τα ίδια πράγµατα, είτε γιατί το ένα είναι συνέχεια του άλλου. ηλαδής: Το κεφάλαιο 2 µοιάζει µε τα κεφάλαια 7 και 8 (στο 2 περιγράφονται οι βασικές αλγοριθµικές δοµές στην ψευδογλώσσα και στο 7-8 οι ίδιες δοµές στην ΓΛΩΣΣΑ). Μελέτησέ τα ταυτόχρονα. Το κεφάλαιο 3 περιγράφει τις δοµές δεδοµένων και το κεφάλαιο 9 περιγράφει τους πίνακες (οι οποίοι αποτελούν ένα είδος δοµής δεδοµένων).μελέτησέ τα ταυτόχρονα. Τα υπόλοιπα κεφάλαια είναι σχετικά ανεξάρτητα µεταξύ τους. 3. Εξεταστέα ύλη (από το βιβλίο) 1. Ανάλυση προβλήµατος 1.1 Η έννοια πρόβληµα 1.2 Κατανόηση προβλήµατος 1.3 οµή προβλήµατος 1.4 Καθορισµός απαιτήσεων 1.5 Κατηγορίες προβληµάτων 1.6 Πρόβληµα και υπολογιστής 2. Βασικές Έννοιες Αλγορίθµων 2.1 Τι είναι αλγόριθµος 2.2 Σπουδαιότητα αλγορίθµων 2.3 Περιγραφή και αναπαράσταση αλγορίθµων 2.4 Βασικές συνιστώσες/εντολές ενός αλγορίθµου 2.4.1 οµή ακολουθίας 2.4.2 οµή επιλογής 2.4.3 ιαδικασίες πολλαπλών επιλογών 2.4.4 Εµφωλευµένες ιαδικασίες 2.4.5 οµή επανάληψης 3. οµές εδοµένων και Αλγόριθµοι 3.1 εδοµένα 3.2 Αλγόριθµοι+ οµές εδοµένων =Προγράµµατα 3.3 Πίνακες 3.4 Στοίβα 3.5 Ουρά 3.6 Αναζήτηση 3.7 Ταξινόµηση

6. Εισαγωγή στον προγραµµατισµό 6.1 Η έννοια του προγράµµατος 6.2 Ιστορική αναδροµή 6.2.1 Γλώσσες Μηχανής 6.2.2 Συµβολικές γλώσσες ή γλώσσες χαµηλού επιπέδου 6.2.3 Γλώσσες υψηλού επιπέδου 6.2.4 Γλώσσες 4ης γενιάς 6.3 Φυσικές και τεχνητές γλώσσες 6.4 Τεχνικές σχεδίασης προγραµµάτων 6.4.1 Ιεραρχική σχεδίαση προγράµµατος 6.4.2 Τµηµατικός προγραµµατισµός 6.4.3 οµηµένος προγραµµατισµός 6.7 Προγραµµατιστικά περιβάλλοντα 7. Βασικά στοιχεία προγραµµατισµού 7.1 Το αλφάβητο της ΓΛΩΣΣΑΣ 7.2 Τύποι εδοµένων 7.3 Σταθερές 7.4 Μεταβλητές 7.5 Αριθµητικοί τελεστές 7.6 Συναρτήσεις 7.7 Αριθµητικές εκφράσεις 7.8 Εντολή εκχώρησης 7.9 Εντολές εισόδου-εξόδου 7.10 οµή προγράµµατος 8. Επιλογή και επανάληψη 8.1 Εντολές επιλογής 8.1.1 Εντολή ΑΝ 8.1.2 Εντολή ΕΠΙΛΕΞΕ 8.2 Εντολές επανάληψης 8.2.1 Εντολή ΟΣΟ...ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ 8.2.2 Εντολή ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ 8.2.3 Εντολή ΓΙΑ...ΑΠΟ...ΜΕΧΡΙ 9. Πίνακες 9.1 Μονοδιάστατοι πίνακες 9.2 Πότε πρέπει να χρησιµοποιούνται πίνακες 9.3 Πολυδιάστατοι πίνακες 9.4 Τυπικές επεξεργασίες πινάκων 10. Υποπρογράµµατα 10.1 Τµηµατικός προγραµµατισµός 10.2 Χαρακτηριστικά των υποπρογραµµάτων 10.3 Πλεονεκτήµατα του τµηµατικού προγραµµατισµού 10.4 Παράµετροι 10.5 ιαδικασίες και συναρτήσεις 10.5.1 Ορισµός και κλήση συναρτήσεων 10.5.2 Ορισµός και κλήση διαδικασιών 10.5.3 Πραγµατικές και τυπικές παράµετροι. Οι ενότητες 3.4, 3.5 εξετάζονται µόνο ως θεωρία. ΣΗΜΕΙΩΣΗ Οι µαθητές θα µπορούν να διατυπώνουν τις λύσεις των ασκήσεων των εξετάσεων είτε σε οποιαδήποτε µορφή παράστασης αλγορίθµου είτε σε «ΓΛΩΣΣΑ» όπως αυτή ορίζεται και χρησιµοποιείται στο διδακτικό εγχειρίδιο.

Κεφ1: Ανάλυση προβλήµατος 1.Πρόβληµα (Ορισµός): Με τον όρο πρόβληµα εννοείται µία κατάσταση η οποία χρήζει αντιµετώπισης, απαιτεί λύση, η δε λύση της δεν είναι γνωστή, ούτε προφανής. 2.Κατανόηση προβλήµατος Οποιαδήποτε προσπάθεια αντιµετώπισης ενός προβλήµατος είναι καταδικασµένη σε αποτυχία αν δεν έχει γίνει απόλυτα κατανοητό. Εξαρτάται από δύο παράγοντες: Σωστής διατύπωσης εκ µέρους του δηµιουργού. Σωστής ερµηνείας από την µεριά εκείνου που καλείται να το αντιµετωπίσει. 3. ιατύπωση προβλήµατος Μπορεί να έχει οποιαδήποτε µορφή, αρκεί να µπορεί να γίνει αντιληπτή από µία από τις πέντε αισθήσεις. Συνηθέστερο µέσο διατύπωσης είναι ο λόγος (προφορικός-γραπτός) Πρέπει να χαρακτηρίζεται από σαφήνεια. Άστοχη χρήση ορολογίας, λανθασµένη σύνταξη µπορούν να προκαλέσουν παρερµηνείες. Η παρερµηνεία όµως είναι δυνατή ακόµη και όταν όλοι οι λεξικολογικοί και συντακτικοί κανόνες κρατούνται µε ευλάβεια. Σηµαντικός ακόµη παράγοντας είναι η αποσαφήνιση του χώρου στον οποίο αναφέρεται. Η πληροφορία αυτή παρέχεται από την διατύπωση-δεδοµένα του προβλήµατος. { Παράδειγµα στον χώρο: Έγραψα στο διαγώνισµα 7,5. Είναι καλός ή κακός βαθµός; Η απάντηση εξαρτάται από τον χώρο:αν µιλάµε για πανεπιστήµιο είναι καλός! } 4. εδοµένο (Ορισµός): Οποιοδήποτε στοιχείο µπορεί να γίνει αντιληπτό από έναν τουλάχιστον παρατηρητή µε µία από τις πέντε αισθήσεις του. 5.Πληροφορία (Ορισµός): Οποιοδήποτε γνωσιακό στοιχείο προέρχεται από επεξεργασία δεδοµένων. 6.Επεξεργασία δεδοµένων (Ορισµός): Η διαδικασία κατά την οποία ένας µηχανισµός : δέχεται δεδοµένα, τα επεξεργάζεται µε προκαθορισµένο τρόπο και αποδίδει πληροφορίες. ύο τέτοιοι µηχανισµοί είναι ο εγκέφαλος και ο υπολογιστής. 7. οµή προβλήµατος (Ορισµός):Με τον όρο αυτό αναφερόµαστε: στα συστατικά του µέρη δηλαδή στα επιµέρους τµήµατα που το αποτελούν καθώς και στον τρόπο που τα µέρη αυτά συνδέονται µεταξύ τους. Η καταγραφή της δοµής ενός προβλήµατος σηµαίνει ότι έχει ήδη αρχίσει η ανάλυση του προβλήµατος. {Η δοµή είναι άρρηκτα συνδεδεµένη µε την ανάλυση} 8.Ανάλυση προβλήµατος Το αρχικό πρόβληµα αναλύεται σε άλλα απλούστερα (υπό)προβλήµατα. Με την σειρά τους τα νέα προβλήµατα αναλύονται σε άλλα ακόµη πιο απλά. Η διαδικασία αυτή σταµατά όταν: Τα προβλήµατα που προέκυψαν είναι αρκετά απλά και η αντιµετώπιση τους χαρακτηριστεί δυνατή Όσο περισσότερο προχωράει η ανάλυση τόσο ελαττώνεται η δυσκολία αντιµετώπισής τους. Η ανάλυση του προβλήµατος σε απλούστερα, αναδύει την δοµή του προβλήµατος. Η ανάλυση µπορεί να γίνει είτε φραστικά είτε γραφικά(βλέπε διαγραµµατική αναπαράσταση).

9. ιαγραµµατική αναπαράσταση (δοµής / ανάλυσης προβλήµατος) Είναι µία συχνά χρησιµοποιούµενη γραφική απεικόνιση της δοµής: Το αρχικό πρόβληµα αναπαριστάται από ένα ορθογώνιο παραλληλόγραµµο Κάθε ένα από τα υποπροβλήµατα, στα οποία αναλύεται το αρχικό, αναπαριστάται επίσης από ένα ορθογώνιο παραλληλόγραµµο. Τα παραλληλόγραµµα που αντιστοιχούν στα υποπροβλήµατα, σχηµατίζονται ένα επίπεδο χαµηλότερα. 10.Καθορισµός απαιτήσεων (Ορισµός:){αναφέρεται έµµεσα} Είναι η διαδικασία κατά την οποία πρέπει να κάνουµε: τον επακριβή προσδιορισµό των δεδοµένων που παρέχει το πρόβληµα καθώς και την λεπτοµερειακή καταγραφή των ζητουµένων που αναµένονται σαν αποτελέσµατα της επίλυσης Τα δεδοµένα δεν είναι πάντα εύκολο να διακριθούν.(σε πολλά προβλήµατα τα δεδοµένα θα πρέπει να «ανακαλυφθούν» µέσα στα λεγόµενα) Τα ζητούµενα δεν είναι πάντα εύκολο να αποσαφηνισθούν. εν υπάρχει µεθοδολογία εντοπισµού και αποσαφήνισης των δεδοµένων/ ζητουµένων ενός προβλήµατος από την διατύπωση. Μία λύση είναι να θέτουµε µία σειρά από ερωτήσεις µε στόχο την διευκρίνιση αποριών σχετικά µε τα ζητούµενα, τον τρόπο παρουσίασης τους, το εύρος τους είτε προς τον δηµιουργό του προβλήµατος είτε προς τον ίδιο τον εαυτό µας. 11.Στάδια αντιµετώπισης προβλήµατος Κατανόηση (απαιτείται η σωστή και πλήρης αποσαφήνιση των δεδοµένων και των ζητουµένων) Ανάλυση (το αρχικό πρόβληµα διασπάται σε επί µέρους απλούστερα προβλήµατα) Επίλυση (µέσω της λύσης των επιµέρους προβληµάτων, υλοποιείται η λύση) 12.Κατηγορίες προβληµάτων Η κατηγοριοποίηση γίνεται µε βάση (3) κριτήρια: υνατότητα επίλυσης όµηση λύσεων (µόνο επιλύσιµα) Είδος επίλυσης που επιζητούν Επιλύσιµα οµηµένα Απόφασης Άλυτα Ηµιδοµηµένα Υπολογιστικά Ανοικτά Αδόµητα Βελτιστοποίησης {ακολουθούν οι ορισµοί των κατηγοριών:} Με βάση το βαθµό επίλυσής τους: Επιλύσιµα. Η λύση τους είναι ήδη γνωστή και έχει διατυπωθεί ή η συνάφεια µε άλλα ήδη λυµένα µας επιτρέπει να θεωρούµε σαν βέβαιη την δυνατότητα επίλυσής τους πχ επίλυση δευτεροβάθµιων εξισώσεων Ανοικτά Η λύση τους δεν έχει βρεθεί αλλά, εν έχει αποδειχθεί ότι δεν επιδέχονται λύση πχ ύπαρξη ζωής σε άλλους πλανήτες Άλυτα Έχουµε φθάσει στην παραδοχή ότι δεν έχουν λύση. πχ τετραγωνισµός του κύκλου. Με βάση το βαθµό δόµησής τους (ΠΡΟΣΟΧΗ µιλάµε µόνο για επιλύσιµα προβλήµατα) οµηµένα Η επίλυσή τους προέρχεται από µία αυτοµατοποιηµένη διαδικασία. πχ εύρεση εµβαδού τριγώνου. Ηµιδοµηµένα Έχουν ένα σαφώς προκαθορισµένο εύρος λύσεων αλλά ο ανθρώπινος παράγοντας πρέπει να επιλέξει την κατάλληλη από όλες τις λύσεις. πχ επιλογή µεταφορικού µέσου για ένα ταξίδι. Αδόµητα Οι λύσεις τους δεν µπορούν να δοµηθούν ή δεν έχει διερευνηθεί σε βάθος η δυνατότητα δόµησής τους.