Eurybase The Information Database on Education Systems in Europe

Directorate-General for Education and Culture Eurybase The Information Database on Education Systems in Europe Οργάνωση του εκπαιδευτικού συστήματος στην Ελλάδα 2007/08 European Commission

Περιεχομενα 1. Πολιτική, Κοινωνική και Οικονομική Κατάσταση 9 1.1. Ιστορική Επισκόπηση 9 1.2. Εκτελεστική και Νομοθετική Εξουσία 9 1.3. Θρησκεία 9 1.4. Γλώσσα του Κράτους και Άλλες Μειονοτικές Γλώσσες 10 1.5. Δημογραφικά Στοιχεία 10 1.6. Οικονομία 11 1.7. Στατιστικά Στοιχεία 12 1.7.1. Βασικά μακροοικονομικά μεγέθη 12 1.7.2. Ρυθμός ανάπτυξης 13 1.7.3. Ποσοστό εργατικού δυναμικού στο σύνολο του πληθυσμού ανά επίπεδο εκπαίδευσης 13 1.7.4. Ποσοστό ανέργων στο σύνολο του εργατικού δυναμικού ανά επίπεδο εκπαίδευσης 13 1.7.5. Αστικός και αγροτικός πληθυσμός της Ελλάδας 14 1.7.6. Μετανάστευση: Αλλοδαποί στην Ελλάδα 14 2. Γενική Οργάνωση του Εκπαιδευτικού Συστήματος και της Διοίκησης της Εκπαίδευσης 15 2.1. Ιστορική επισκόπηση 15 2.2. Τρέχοντες Προβληματισμοί 17 2.3. Θεμελιώδεις Αρχές και Βασική Νομοθεσία 18 2.4. Γενική Δομή και Βαθμίδες της Εκπαίδευσης 20 2.5. Υποχρεωτική Εκπαίδευση 21 2.6. Γενική Διοίκηση 21 2.6.1. Γενική Διοίκηση σε Εθνικό Επίπεδο 21 2.6.2. Γενική Διοίκηση σε Επίπεδο Περιφέρειας 25 2.6.3. Γενική Διοίκηση σε Τοπικό Επίπεδο 26 2.6.4. Όργανα Διοίκησης και Διαχείρισης των Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων 27 2.7. Εσωτερική και Εξωτερική Εποπτεία 29 2.7.1. Εσωτερική Εποπτεία 29 2.7.2. Συμμετοχή των Κοινωνικών Φορέων στην Εκπαίδευση 30 2.8. Τρόποι Χρηματοδότησης της Εκπαίδευσης 31 2.8.1. Χρηματοδότηση και Προϋπολογισμός της Προσχολικής Αγωγής και της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης 31 2.8.2. Χρηματοδότηση και Προϋπολογισμός της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης 32 2.8.3. Χρηματοδότηση και Προϋπολογισμός της Ανώτατης Εκπαίδευσης 33 2.9. Στατιστικά Στοιχεία 34 2.9.1. Συνολικές πιστώσεις, 2005 2006 34 3. Προσχολική Εκπαίδευση 35 3.1. Ιστορική Επισκόπηση 36 3.2. Τρέχοντες Προβληματισμοί 36 3.3. Ειδικό Νομοθετικό Πλαίσιο 36 3.4. Γενικοί Στόχοι 37 3.5. Γεωγραφική Κατανομή και Προσβασιμότητα 37 3.6. Προϋποθέσεις Εισαγωγής και Επιλογή Εκπαιδευτικού Ιδρύματος/ Κέντρου Εκπαίδευσης 38 3.7. Οικονομική Ενίσχυση προς τις Οικογένειες των Μαθητών 38 3.8. Ηλικιακές Ομάδες και Κατάταξη των Μαθητών 38 3.9. Οργάνωση Χρόνου 39 www.eurydice.org 1

3.9.1. Οργάνωση του Σχολικού έτους 39 3.9.2. Εβδομαδιαίο και Ημερήσιο Ωρολόγιο Πρόγραμμα 39 3.10. Αναλυτικό πρόγραμμα, Δραστηριότητες, Ώρες λειτουργίας σχολείου 40 3.11. Μέθοδος Διδασκαλίας και Διδακτικό Υλικό 40 3.12. Αξιολόγηση των Μαθητών 41 3.13. Μηχανισμοί Υποστήριξης 41 3.14. Ιδιωτικός Τομέας 41 3.15. Εναλλακτικά Οργανωτικά Σχήματα και Εναλλακτικές Δομές 42 3.16. Στατιστικά Στοιχεία 43 3.16.1. Αριθμός σχολικών μονάδων Μαθητών Νηπιαγωγών 43 3.16.2. Κατανομή μαθητών κατά φύλο (δημόσιων και ιδιωτικών νηπιαγωγείων) 43 3.16.3. Αναλογία εκπαιδευτικών προς εκπαιδευόμενους 43 4. Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση 44 4.1. Ιστορική Επισκόπηση 44 4.2. Τρέχοντες Προβληματισμοί 45 4.2.1. Πολιτιστικά προγράμματα 45 4.2.2. Περιβαλλοντική εκπαίδευση 45 4.2.3. Αγωγή υγείας 45 4.2.4. Διδασκαλία πρώτης και δεύτερης ξένης γλώσσας 45 4.2.5. Ολοήμερα σχολεία 46 4.2.6. «ΔΕΠΠΣ» και «Ευέλικτη ζώνη» 46 4.3. Ειδικό Νομοθετικό Πλαίσιο 47 4.4. Γενικοί Στόχοι 47 4.5. Γεωγραφική Κατανομή και Προσβασιμότητα 48 4.6. Προϋποθέσεις Εγγραφής και Επιλογή Σχολείων 48 4.7. Οικονομική Ενίσχυση προς τις Οικογένειες των μαθητών 49 4.8. Ηλικιακές Ομάδες και Κατάταξη των Μαθητών 49 4.9. Oργάνωση Σχολικού Χρόνου 49 4.9.1. Oργάνωση του Σχολικού Ετους 49 4.10. Αναλυτικό Πρόγραμμα, Μαθήματα, Σύνολο Ωρών 50 4.11. Μέθοδοι Διδασκαλίας και Διδακτικό Υλικό 53 4.12. Αξιολόγηση Μαθητών 53 4.12.1. Σκοπός και Ρόλος της Αξιολόγησης των Μαθητών 53 4.12.2. Μέθοδοι Αξιολόγησης του Μαθητών 54 4.12.3. Κλίμακα Αξιολόγησης 55 4.13. Πρόοδος των Μαθητών 55 4.14. Πιστοποίηση 55 4.15. Eκπαιδευτική Καθοδήγηση 56 4.16. Ιδιωτική Εκπαίδευση 56 4.17. Οργανωτικές Παραλλαγές και Εναλλακτικές δομές 56 4.17.1. Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης 56 4.17.2. Μειονοτικά Σχολεία 57 4.17.3. Πειραματικά Σχολεία 57 4.17.4. Σχολεία Ειδικής Αγωγής 58 4.17.5. Προπαρασκευαστικά μαθήματα Μουσικής Αγωγής 58 4.18. Στατιστικά Στοιχεία 58 4.18.1. Αριθμός σχολικών μονάδων μαθητών εκπαιδευτικών 59 5. Δευτεροβάθμια και Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση 60 5.1. Ιστορική Επισκόπηση 61 5.1.1. Ιστορική Επισκόπηση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης 61 5.1.2. Μετα-Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Μετα-Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Κατάρτιση 62 5.2. Τρέχοντες Προβληματισμοί 63 www.eurydice.org 2

5.3. Ειδικό Νομοθετικό Πλαίσιο 67 5.3.1. Νομοθετικό Πλαίσιο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης 67 5.3.2. Μετα-Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Μετα-Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση 67 5.4. Γενικοί Στόχοι 68 5.4.1. Γενική Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση 68 5.4.2. Επαγγελματική Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση 68 5.4.3. Γενική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση 69 5.4.4. Επαγγελματική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση 69 5.4.5. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση 69 5.5. Τύποι Ιδρυμάτων 70 5.5.1. Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γυμνάσιο 70 5.5.2. Γενική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γενικό Λύκειο 70 5.5.3. Επαγγελματικά Λύκεια -ΕΠΑ.Λ / Επαγγελματικές Σχολές ΕΠΑΣ / Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια ΤΕΕ 70 5.5.4. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση - IEK 71 5.6. Γεωγραφική Κατανομή Σχολικών Μονάδων και Δυνατότητες Πρόσβασης 72 5.6.1. Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση : Γυμνάσια - Γενικά Λύκεια - Επαγγελματικά Λύκεια - ΕΠΑ.Λ - Επαγγελματικές Σχολές - ΕΠΑ.Σ 72 5.6.2. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση 72 5.7. Προϋποθέσεις Εγγραφής και Επιλογή Σχολικής Μονάδας 72 5.7.1. Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γυμνάσιο 72 5.7.2. Γενική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Γενικό Λύκειο 73 5.7.3. Επαγγελματικά Λύκεια-ΕΠΑ.Λ / Επαγγελματικές σχολές-επα.σ. / Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια-ΤΕΕ 73 5.7.4. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση IEK 73 5.8. Έξοδα Εγγραφής και Παρακολούθησης 74 5.9. Οικονομική Ενίσχυση των μαθητών 74 5.10. Ηλικιακές Ομάδες και Κατάταξη των Μαθητών 75 5.10.1. Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γυμνάσιο 75 5.10.2. Γενική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Γενικό Λύκειο. 75 5.10.3. Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ) 75 5.10.4. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση IEK 75 5.11. Εξειδίκευση Σπουδών 76 5.11.1. Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γυμνάσιο 76 5.11.2. Γενική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - γενικό λύκειο 76 5.11.3. Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ) / Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑ.Σ) 76 5.11.4. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση - IEK 77 5.12. Οργάνωση του Σχολικού Χρόνου 78 5.12.1. Οργάνωση του Σχολικού Έτους 78 5.12.2. Εβδομαδιαίο και Ημερήσιο Πρόγραμμα 78 5.13. Αναλυτικό Πρόγραμμα, Μαθήματα, Αριθμός Ωρών Διδασκαλίας 79 5.13.1. Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γυμνάσιο 80 5.13.2. Γενική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γενικό Λύκειο 82 5.13.3. Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια - TEE / Επαγγελματικά Λύκεια- ΕΠΑ.Λ. 87 5.13.4. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση - IEK 88 5.14. Μέθοδοι Διδασκαλίας και Διδακτικό Υλικό 88 5.14.1. Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γυμνάσιο 88 5.14.2. Γενική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γενικό λύκειο 89 5.14.3. Επαγγελματικά Λύκεια ΕΠΑΛ / Επαγγελματικές Σχολές ΕΠΑΣ 90 5.14.4. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση IEK 90 5.15. Αξιολόγηση των Μαθητών 90 5.15.1. Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Γυμνάσιο 91 5.15.2. Γενική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση γενικό λύκειο 92 5.15.3. Επαγγελματικά Λύκεια ΕΠΑΛ 94 5.15.4. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση - IEK 94 5.16. Πρόοδος των Μαθητών 95 www.eurydice.org 3

5.16.1. Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γυμνάσιο 95 5.16.2. Γενική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση γενικό λύκειο 96 5.16.3. Επαγγελματικό Λύκειο ΕΠΑ.Λ 96 5.16.4. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση IEK 96 5.17. Πιστοποίηση 97 5.17.1. Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γυμνάσιο 97 5.17.2. Γενική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Γενικό Λύκειο 97 5.17.3. Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια - ΤEE / Επαγγελματικά Λύκεια ΕΠΑ.Λ / Επαγγελματικές Σχολές - ΕΠΑ.Σ. 98 5.17.4. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση ΙΕΚ 98 5.18. Εκπαιδευτική Συμβουλευτική / Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας, Σχέσεις Εκπαίδευσης / Απασχόλησης 99 5.18.1. Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γυμνάσιο 99 5.18.2. Γενική μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γενικό Λύκειο 99 5.18.3. Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια - TEE / Επαγγελματικά Λύκεια ΕΠΑ.Λ. / Επαγγελματικές Σχολές ΕΠΑ.Σ Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια) - TEE 100 5.18.4. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση IEK 100 5.19. Ιδιωτική Εκπαίδευση 102 5.20. Οργανωτικές Παραλλαγές και Εναλλακτικές Δομές 102 5.20.1. Εκκλησιαστικά Σχολεία, Εκκλησιαστικά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (Ε.Ι.Ε.Κ) και Ανώτερες Εκκλησιαστικές Σχολές (Α.Ε.Σ.) 102 5.20.2. Μειονοτικά Σχολεία 103 5.20.3. Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης 104 5.20.4. Μουσικά Σχολεία 104 5.20.5. Καλλιτεχνικά Σχολεία 105 5.20.6. Τμήματα Aθλητικής Διευκόλυνσης Γυμνασίου (Τ.Α.Δ.) και Ειδικά Τμήματα Αθλητικής Διευκόλυνσης Λυκείου (Ε.Τ.Α.Δ.) 106 5.20.7. Πειραματικά Σχολεία 107 5.20.8. Σχολεία Ειδικής Αγωγής 107 5.20.9. Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας ΣΔΕ 107 5.21. Στατιστικά Στοιχεία 108 5.21.1. Υποχρεωτική και μη Υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γυμνάσιο, Ενιαίο Λύκειο, ΤΕΕ, ΕΠΑ.Λ και Εναλλακτικές Εκπαιδευτικές Δομές 108 5.21.2. Μετα-Δευτεροβάθμια μη-ανώτατη Εκπαίδευση ΙΕΚ 111 6. Τριτοβάθμια Εκπαίδευση 113 6.1. Ιστορική Επισκόπηση 114 6.1.1. Ανώτατη Τεχνολογική Εκπαίδευση 114 6.1.2. Ανώτατη Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση 115 6.2. Τρέχοντες Προβληματισμοί 116 6.2.1. Ανώτατη Τεχνολογική Εκπαίδευση 116 6.2.2. Ανώτατη Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση 117 6.3. Ειδικό Νομοθετικό Πλαίσιο 117 6.3.1. Πανεπιστημιακός Τομέας της Ανώτατης Εκπαίδευσης 117 6.3.2. Τεχνολογικός Τομέας της Ανώτατης Εκπαίδευσης 117 6.3.3. Ανώτερες Σχολές 118 6.4. Γενικοί Στόχοι 118 6.4.1. Ανώτατη Τεχνολογική Εκπαίδευση 118 6.4.2. Ανώτατη Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση 119 6.4.3. Μεταπτυχιακές Σπουδές 119 6.5. Τύποι Ιδρυμάτων 119 6.5.1. Τύποι Ιδρυμάτων στην Ανώτατη Τεχνολογική Εκπαίδευση 120 6.5.2. Τύποι Ιδρυμάτων στην Ανώτατη Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση 120 6.5.3. Ανώτερη Εκπαίδευση 121 6.6. Προϋποθέσεις Εισαγωγής στην Ανώτατη Εκπαίδευση 121 6.6.1. Προϋποθέσεις Εισαγωγής στην Ανώτατη Τεχνολογική Εκπαίδευση 122 6.6.2. Προϋποθέσεις Εισαγωγής στην Ανώτατη Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση 122 6.6.3. Επιλογή Υποψηφίων Ειδικών Κατηγοριών στην Ανώτατη Εκπαίδευση 124 www.eurydice.org 4