Συνεκτικότητα (Consistency) Εργάσιμο (Workability) Η συνεκτικότητα είναι η φυσική ιδιότητα του σκυροδέματος που καθορίζει τη συνοχή του νωπού μίγματος και των επί μέρους υλικών, και σχετίζεται έμμεσα με τις μετρήσεις εργάσιμου. Σχετίζεται με την ευκολία συμπύκνωσης και ροής του σκυροδέματος. Εξαρτάται κυρίως από: Την ποσότητα νερού Την περιεκτικότητα σε τσιμέντο και το είδος του τσιμέντου Τα λεπτόκοκκα και την παιπάλη Την κοκκομετρία και το σχήμα των αδρανών Το εργάσιμο αφορά το έργο που απαιτείται για τη μεταφορά, διάστρωση και συμπύκνωση του υλικού
Εργάσιμο σκυροδέματος Πρακτικά είναι η μέτρηση του έργου που απαιτείται για τη διακίνηση διάστρωση συμπύκνωση του σκυροδέματος στο έργο. Μετράται εργαστηριακά και εργοταξιακά με διάφορες μεθόδους, που είναι αποτελεσματικές ανάλογα με την υφή του σκυροδέματος (λόγω εύρους εφαρμογών). Αυτές δίδονται παρακάτω: Κατηγορίες συνεκτικότητας κατά ΕΝ 206-1: Δοκιμή κάθισης Vebe Συμπύκνωση Εξάπλωση
Απαίτηση ελέγχου της συνεκτικότητας Η παρουσία υψηλού ποσοστού πόρων λόγω ελλιπούς συμπύκνωσης στο σκυρόδεμα συνεπάγεται δραστική μείωση της αντοχής του, σε σχέση με το πλήρως συμπυκνωμένο υλικό. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να συμπυκνωθεί το σκυρόδεμα με ανάλογο έργο (εργάσιμο) για να επιτευχθεί η απαιτούμενη αντοχή. Λόγος αντοχής Λόγος πυκνότητας Neville, Properties of Concrete Γενικά, τα κενά στο σκυρόδεμα προέρχονται από κενά που έμειναν από την απώλεια του περιεχόμενου νερού που περίσσεψε (συνάρτηση του Ν/Τ) ή από τυχαίες φυσαλίδες λόγω προτέρων κενών μεταξύ των κόκκων (συνάρτηση της κοκκομετρίας). Ιαν. 2014 Χ. Ζέρης 7
Παράγοντες που επηρεάζουν το Εργάσιμο Περιεκτικότητα σε νερό. Καθοριστικός παράγοντας είναι το περιεχόμενο νερό: Ο λόγος Ν/Τ. Επηρεάζει το ποσοστό των κενών πόρων στο τελικό προϊόν, άρα επηρεάζει καθοριστικά νερό την αντοχή: Με αύξηση του Ν/Τ μειώνεται η αντοχή. Δεν προστίθεται άρα στο έργο. Σκυρόδεμα με αυξημένο εργάσιμο, τείνει να εμφανίσει εξίδρωση και απόμιξη. Σκυρόδεμα με μειωμένο εργάσιμο είναι δύσκολο να διαστρωθεί και θα είναι δύσκολο να συμπυκνωθεί και πάλι θα έχει απόμιξη. Περιεκτικότητα σε τσιμέντο. Για συμβατικά σκυροδέματα, σε δεδομένο λόγο Ν/Τ, η ψηλή περιεκτικότητα σε τσιμέντο δίνει σφιχτά σκυροδέματα. Γενικά, η υψηλή περιεκτικότητα σε τσιμέντο ή σε λεπτόκοκκα δίνει σκυροδέματα με ψηλή συνοχή. Κοκκομετρία και χαρακτηριστικά αδρανών. Η κοκκομετρία επηρεάζει την απαίτηση σε νερό για δεδομένη συνεκτικότητα. Πολύ λεπτές άμμοι ή γωνιώδεις απαιτούν ψηλή περιεκτικότητα σε νερό, και παράγουν πολύ σφιχτά σκυροδέματα σε Ν/Τ που πιο χονδρόκοκκο η στρογγυλεμένα αδρανή θα παρήγαγαν καλό εργάσιμο. Neville, Properties of Concrete Ιαν. 2014 Χ. Ζέρης 8
Κατηγορίες συνεκτικότητας (ΕΝ 206-1) Δοκιμή κάθισης κατά EN 12350-2 Κατηγορία Επεξήγηση Κάθιση σε mm S1 Ελάχιστα Πλαστικό (Πολύ σφιχτό) 10 έως 40 S2 Μέτρια πλαστικό (Σφιχτό) 50 έως 90 S3 Πλαστικό (Μαλακό) 100 έως 150 S4 Λίγο ρευστό (Πολύ μαλακό) 160 έως 210 S5 Ρευστό 220 Ιαν. 2014 Χ. Ζέρης 9
Απόμιξη Πρόκειται για το διαχωρισμό (λόγω ιδίου βάρους) των αδρανών κατά τη σκυροδέτηση (διάστρωση και συμπύκνωση). Διακρίνεται σε ι) απόμιξη των (χονδρόκοκκων) αδρανών και ιι) σε αποκόλληση του τσιμεντοπολτού από τα αδρανή (ρευστά σκυροδέματατα). Συνεπάγεται κακή αντοχή, μεγάλο πορώδες και κόστος επισκευής. Οφείλεται σε κακή δόνηση, κακή συμπύκνωση και κακή κατασκευή των ξυλοτύπων (προσοχή στη στεγάνωση των σιδηροτύπων στη βάση και στα πλαϊνά). Αποφεύγεται με κατάλληλη μελέτη σύνθεσης και κοκκομετρία, με χρήση χημικών προσθέτων και κατασκευαστικά μέτρα: Κατάλληλη δόνηση, Μικρές στρώσεις σκυροδέτησης με ανάμιξη μεταξύ τους όσο είναι πλαστική η προηγούμενη στρώση, Μείωση της διαδρομής και / ή του ύψους σκυροδέτησης ( < 1,0 μ). Ιαν. 2014 Χ. Ζέρης 10
Εξίδρωση Είναι μια μορφή απόμιξης. Πρόκειται για τον σταδιακό διαχωρισμό του νερού από το νωπό σκυρόδεμα προς την άνω επιφάνεια, λόγω της σταδιακής καθίζησης συμπύκνωσης των αδρανών μέσα στο μίγμα. Σχετίζεται με τις τριχοειδείς δυνάμεις που αναπτύσσονται στους πόρους. Μπορεί να προκαλέσει διαφορική συγκέντρωση υγρασίας της επιφάνειας: ι) τελική επιφάνεια (κακή ποιότητα του τελικού σκυροδέματος και σε ζεστό καιρό) ή ιι) επιφάνεια προσωρινής διακοπής σκυροδέτησης (κακός αρμός). ιιι) Κακή συνάφεια. Οφείλεται στο υπερβολικό νερό και στη διαβάθμιση των αδρανών. Επιτείνεται με αύξηση του Ν/Τ και με την έλλειψη λεπτόκοκκων στο μίγμα (παιπάλη). Την εμποδίζει η σκόπιμη ενσωμάτωση φυσαλίδων αέρα και η επέκταση του χρόνου έναρξης της πήξης.