Δελτίο Τύπου Εμπάργκο ως τις 24 Απριλίου 2013, 0.00 Οικονομικό χάσμα στην Ευρώπη Τρίτη, 24 Απριλίου 2013 Rolf Bürkl T +49 911 395-3056 rolf.buerkl@gfk.com Ursula Fleischmann Εταιρικές Επικοινωνίες T +49 911 395-2745 F +49 911 395-4041 ursula.fleischmann@gfk.com Τα αποτελέσματα της έρευνας της GfK Consumer Climate (Καταναλωτικό Κλίμα) σε Ευρώπη και ΗΠΑ για το πρώτο τρίμηνο του 2013 Νυρεμβέργη, 24 Απριλίου 2013 Το υψηλό ποσοστό ανεργίας και η συνεχιζόμενη επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης κυρίως στις χώρες της νότιας Ευρώπης που αντιμετωπίζουν κρίση εμποδίζει ακόμη την οικονομική εξέλιξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Ενώ οι χώρες που προχωρούν προς την ανάκαμψη βρίσκονται κυρίως στη βόρεια και ανατολική Ευρώπη, η επόμενη χρονιά θα είναι και πάλι δύσκολη για τις χώρες που αντιμετωπίζουν κρίση στο νότο και τη δύση. Αυτά είναι αποτελέσματα της έρευνας της GfK για το Καταναλωτικό Κλίμα σε Ευρώπη και ΗΠΑ, που δίνει μια γενική θεώρηση της ανάπτυξης των οικονομικών και εισοδηματικών προσδοκιών και της προθυμίας για αγορές ανάμεσα στους καταναλωτές σε 12 ευρωπαϊκές χώρες και στις ΗΠΑ. Ο φόβος ότι η χρηματοπιστωτική κρίση θα φουντώσει και πάλι έχει επανέλθει εντονότερος σε όλη την Ευρώπη. Μεγάλες απεργίες στην Ελλάδα έχουν παραλύσει την οικονομία για μία ακόμη φορά. Η Πορτογαλία δήλωσε ότι δεν θα πετύχει τους στόχους για τις περικοπές. Η Κύπρος μόλις που απέφυγε τη χρεωκοπία με ένα σημαντικό πακέτο διάσωσης από το εξωτερικό την τελευταία στιγμή. Μετά τις πρόσφατες εκλογές, η πολιτική κατάσταση στην Ιταλία έχει φτάσει σε αδιέξοδο και έχουν προκηρυχθεί νέες εκλογές. Μένει να δούμε ακόμη πότε θα υπάρξει σταθερή κυβέρνηση ή, αν κάτι τέτοιο είναι εφικτό. GfK SE Nordwestring 101 90419 Nuremberg T +49 911 395 0 F +49 911 395 2209 public.relations@gfk.com www.gfk.com Διοικητικό Συμβούλιο: Matthias Hartmann (CEO) Pamela Knapp (CFO) Dr. Gerhard Hausruckinger Debra A. Pruent Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συμβουλίου: Dr. Arno Mahlert Η Ευρώπη υποφέρει από τον αντίκτυπο των διαφόρων κρίσεων. Το Μάρτιο, η ανεργία έφτασε στην υψηλότερη τιμή που έχει καταγραφεί ποτέ από την εισαγωγή του ευρώ: 19 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ήταν άνεργοι. Εξακολουθεί επομένως να είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ευρώπης. Το ποσοστό ανεργίας είναι 12,0%. Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των περιφερειών. Ενώ ένα τέταρτο του πληθυσμού στην Ελλάδα και την Ισπανία δεν έχει δουλειά, τα στοιχεία για την Αυστρία και το Λουξεμβούργο είναι πολύ χαμηλότερα, μόλις λίγο πάνω από το 5%. Δεν φταίνε μόνο οι ίδιες οι χώρες για τα υψηλά ποσοστά ανεργίας και χρέους. Οι εταιρείες στις χώρες που αντιμετωπίζουν κρίση είναι επίσης υπερχρεωμένες. Το συσσωρευμένο χρέος σε σχέση με το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) είναι 186% για τις ισπανικές εταιρείες, 158% για τις πορτογαλικές, 134% για τις γαλλικές και 289% για τις ιρλανδικές εταιρείες. Οι εταιρείες που επιβαρύνονται με τόσο υψηλά ποσοστά χρέους δεν είναι Εμπορικό μητρώο Nuremberg HRB 25014 1
σε θέση να επενδύσουν, ούτε μπορούν να προκαλέσουν νέα ανάπτυξη ή να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Δεν είναι επομένως μόνο οι εθνικοί προϋπολογισμοί που πρέπει να σταθούν και πάλι στα πόδια τους, αλλά και οι εταιρείες θα πρέπει επίσης να κάνουν ό,τι μπορούν για να βελτιώσουν και πάλι τη ρευστότητά τους. ΗΠΑ: πιο αισιόδοξοι πολίτες, παρά τις περικοπές Μετά τις ανεπιτυχείς διαπραγματεύσεις σχετικά με τις υποχρεωτικές περικοπές δαπανών του προϋπολογισμού, οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν σοβαρές περικοπές. Μόνο φέτος, η χώρα θα πρέπει να μειώσει τις δαπάνες της κατά US$85 δισεκατομμύρια (περίπου 65 δισεκατομμύρια). Σχεδόν όλοι οι τομείς θα πρέπει να μειώσουν τους προϋπολογισμούς τους έως και 8%. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μερικές εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας βρίσκονται επομένως σε κίνδυνο. Αυτό είναι πιθανό ότι θα δώσει τέλος στην ήδη υποτονική οικονομική ανάκαμψη στις ΗΠΑ μετά από την σοβαρή οικονομική κρίση του 2008/2009. Ο αντίκτυπος στη δημόσια ζωή θα είναι προφανής. Ο χρόνος αναμονής σε αεροδρόμια και για τις αρχές είναι πιθανό να αυξηθεί, οι εθνικοί δρυμοί ίσως χρειαστεί να κλείσουν εν μέρει ή εντελώς και χιλιάδες διδακτικές θέσεις στα σχολεία μπορεί να χαθούν. Οι πραγματικές συνέπειες θα γίνουν αισθητές μόνο σε βάθος χρόνου. Το Μάρτιο, οι συνέπειες των υποχρεωτικών περικοπών δαπανών ήταν ήδη εμφανείς στη μείωση του ρυθμού δημιουργίας θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Ενώ τον Φεβρουάριο δημιουργήθηκαν 237.000 νέες θέσεις εργασίας, ο αριθμός αυτός έπεσε μόλις στις 158.000 το Μάρτιο, πολύ πιο κάτω από τις 198.000 που είχαν προβλέψει οι ειδικοί. Οι αναλυτές αναμένουν τα νούμερα στην αγορά εργασίας να εξακολουθήσουν να πέφτουν για τους επόμενους έξι με εννέα μήνες. Παρόλο που το Κογκρέσο κατάφερε να μειώσει σημαντικά τον αντίκτυπο των ιδιαιτέρως αυστηρών μέτρων λιτότητας, οι ειδικοί προβλέπουν ότι οι υποχρεωτικές περικοπές δαπανών θα οδηγήσουν την οικονομική ανάπτυξη φέτος σε ποσοστά 0,5% έως 0,6% χαμηλότερα από ότι είχαν αρχικά προβλέψει. Οι υποχρεωτικές περικοπές δαπανών δημιουργήθηκαν αρχικά σαν μέτρο επιβολής κυρώσεων το 2011 για να επιτρέψουν στη Βουλή των Αντιπροσώπων και στο Κογκρέσο να φτάσουν σε συμφωνία σχετικά με τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό και να βρουν λύσεις για να αντιμετωπίσουν το εθνικό έλλειμμα. Πιο πρόσφατα, το Κογκρέσο έπρεπε να επεκτείνει το προσωρινό σχέδιο προϋπολογισμού έως τις 27 Μαρτίου ώστε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να εξακολουθήσει να πληρώνει τις δαπάνες της. Το ανώτατο όριο χρέους της χώρας θα πρέπει επίσης να αυξηθεί έως τις 19 Μαΐου το αργότερο, καθώς διαφορετικά θα υπάρχει πραγματικός κίνδυνος εθνικής χρεοκοπίας. Τα προβλήματα του προϋπολογισμού προέκυψαν πρώτα και κύρια από την αδυναμία των ομοσπονδιακών πολιτειών, πόλεων και κοινοτήτων να καταβάλουν οφειλόμενες συνταξιοδοτικές αποζημιώσεις και παροχές, καθώς και άλλα 2
επιδόματα σύνταξης. Οι Αμερικανοί συνειδητοποιούν σταδιακά ότι η εξοικονόμηση US 85 δισεκατομμυρίων από τις υποχρεωτικές περικοπές δαπανών είναι ασήμαντο ποσό σε σύγκριση με τα μακροπρόθεσμα προβλήματα του προϋπολογισμού που θα αντιμετωπίσει η χώρα στο μέλλον. Παρά τις δυσκολίες αυτές, υπήρξε αύξηση του αισθήματος αισιοδοξίας στον πληθυσμό. Στον τομέα της κατοικίας, για παράδειγμα, τα νούμερα για τις κατασκευές ήταν υψηλότερα το Φεβρουάριο από αυτά των τελευταίων τεσσάρων ετών. Οι ιδιωτικές καταναλωτικές δαπάνες ήταν επίσης υψηλότερες από ότι τους τελευταίους πέντε μήνες. Οικονομικές προσδοκίες: -2,1 μονάδες Μέσος όρος: +12,9 μονάδες Εισοδηματικές προσδοκίες: +3,6 μονάδες Μέσος όρος: +17,7 μονάδες Προθυμία για αγορές: -7,1 μονάδες Μέσος όρος: -5,5 μονάδες Ελλάδα: η ανεργία είναι το κύριο πρόβλημα Είναι τώρα η έκτη συνεχής χρονιά σε ύφεση για την υπερχρεωμένη Ελλάδα. Τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόστηκαν από την κυβέρνηση ως αντάλλαγμα για την ξένη οικονομική βοήθεια επιβραδύνουν την οικονομία. Τον Ιανουάριο, η βιομηχανική παραγωγή κατέρρευσε σχεδόν κατά 5%, που είναι η μεγαλύτερη πτώση σε τέσσερις μήνες. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν μειώθηκε κατά 6,4% πέρσι. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εξακολουθεί να είναι το υψηλό επίπεδο ανεργίας, που τώρα ξεπέρασε το 26%. Πάνω από τα μισά άτομα άνω των 25 ετών δεν έχουν εργασία. Η μακροχρόνια ανεργία προκαλεί επίσης ανησυχία. Πάνω από το 60% εκείνων που δεν έχουν εργασία στην Ελλάδα δεν έχει εργαστεί για περισσότερο από ένα χρόνο, αλλά το μηνιαίο επίδομα ανεργίας των 200 καταβάλλεται μόνο για τους πρώτους 12 μήνες. Ως μέρος του νέου προγράμματος λιτότητας και μεταρρυθμίσεων, από το 2014, τα επιδόματα ανεργίας θα καταβάλλονται για άλλους 12 μήνες και έτσι θα επεκταθούν στα δύο χρόνια συνολικά. Οικονομικές προσδοκίες: Εισοδηματικές προσδοκίες: Προθυμία για αγορές: -36,9 μονάδες -47,0 μονάδες -30,3 μονάδες Οικονομικές προσδοκίες: η Ελλάδα και η Ισπανία ελπίζουν να ξεπεράσουν την ύφεση φέτος Οι προβλέψεις των καταναλωτών ποικίλουν σε ολόκληρη την Ευρώπη όταν πρόκειται να αξιολογήσουν πώς θα εξελιχθεί η οικονομία της χώρας τους στους επόμενους μήνες. Ενώ οι ελπίδες για οικονομική ανάκαμψη αυξήθηκαν σημαντικά σε ορισμένες χώρες, σε κάποιες άλλες παρέμειναν ίδιες ή μειώθηκαν κι άλλο. Οι υψηλότερες τιμές δεικτών αφορούν τώρα την Αυστρία και τη Γερμανία (και οι δύο με 0,6 μονάδες) και ακολουθεί η Ρουμανία (-13,6 μονάδες). Οι πιο αρνητικές προβλέψεις σχετικά με την οικονομική βελτίωση αναφέρθηκαν στην Πορτογαλία (-43,4 μονάδες), τη Γαλλία (-41,6 μονάδες) και την Ελλάδα (-36,9 μονάδες). 3
Το τέλος του 2012 σηματοδότησε το τέλος ενός ακόμη χρόνου ύφεσης για την Τσεχική Δημοκρατία. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΑΕΠ έπεσε κατά 1,3% συνολικά. Κατά τη διάρκεια του έτους, αυτό αναμένεται σταδιακά να βελτιωθεί και πάλι. Παρόλο που προβλέπεται μηδενική ανάπτυξη για το 2013, ο πληθυσμός αναμένει να δει σημαντική οικονομική πρόοδο τους επόμενους μήνες. Η αύξηση στα επίπεδα απασχόλησης στηρίζει αυτήν την υπόθεση. Στο τέλος του 2012, το ποσοστό είχε βελτιωθεί κατά 0,9% από τον περασμένο χρόνο. Αντίστοιχα, οι οικονομικές προσδοκίες των Τσέχων αυξήθηκαν πάνω από 20 μονάδες τους πρώτους τρεις μήνες του έτους. Ο δείκτης είναι τώρα στις -17,5 μονάδες, που είναι η μεγαλύτερη τιμή από το Φεβρουάριο 2011. Η ελληνική οικονομία έχει πιάσει πάτο και παρόλο που δεν αναμένεται ανάκαμψη το 2013, προβλέπεται ότι τα αρνητικά ποσοστά ανάπτυξης θα επιβραδυνθούν. Μετά την πτώση κατά 6,4% του ΑΕΠ το 2012, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι θα πέσει στο -4,4% φέτος. Σύμφωνα με την πρόβλεψη αυτή, για πρώτη φορά μετά από έξι χρόνια ύφεσης, αναμένεται οριακή ανάπτυξη 0,6% το 2014. Μένει να δούμε εάν τα νούμερα αυτά θα επιβεβαιωθούν κατά τη διάρκεια του έτους. Οι Έλληνες ειδικοί είναι χωρισμένοι σε δύο στρατόπεδα αναφορικά με την πρόβλεψη αυτή. Η μία πλευρά δεν έχει εμπιστοσύνη στα δραστικά μέτρα λιτότητας και πιστεύει ότι η ύφεση θα εξακολουθήσει για πολλά ακόμη χρόνια. Η άλλη πλευρά υποστηρίζει τα μέτρα της κυβέρνησης και της Τρόικα και συμφωνεί με την πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο πληθυσμός είναι όλο και πιο αισιόδοξος ότι η εκτίμηση της δεύτερης πλευράς είναι σωστή και αναμένει μια μικρή βελτίωση στην οικονομική κατάσταση κατά τη διάρκεια του έτους. Ο δείκτης των οικονομικών προσδοκιών αυξάνεται σταθερά τους τελευταίους λίγους μήνες και τώρα βρίσκεται στις -36,9 μονάδες. Ο δείκτης 4
βελτιώνεται συνεχώς ύστερα από τη χαμηλή τιμή των -61,8 μονάδων πέρσι τον Φεβρουάριο. Ύστερα από μια πτώση 1,4% του ΑΕΠ πέρσι, η Ισπανία αντιμετωπίζει μια ακόμη χρονιά ύφεσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι η αρνητική τιμή ανάπτυξης θα είναι παρόμοια και φέτος. Παρόλ' αυτά, οι Ισπανοί καταναλωτές φαίνεται να ανακτούν την ελπίδα τους. Ορισμένοι οικονομικοί ειδικοί αναμένουν ότι η ισπανική οικονομία θα σημειώσει ξανά ανάπτυξη το 2014, εφόσον καταφέρει να ανατρέψει την τάση φέτος. Το γεγονός ότι η ανεργία δεν αυξάνεται τόσο δραματικά αντιμετωπίζεται επίσης σαν θετική ένδειξη. Η ανάπτυξη αυτή αντανακλάται επίσης και στις οικονομικές προσδοκίες. Προς το παρόν, η τιμή του δείκτη είναι -32 μονάδες, που είναι περίπου 20 μονάδες υψηλότερη από το Δεκέμβριο. Εισοδηματικές προσδοκίες: αύξηση των εισοδημάτων μέσω της μείωσης της ανεργίας στη Ρουμανία Οι εισοδηματικές προσδοκίες δημιουργούν μια παρομοίως ετερογενή εικόνα. Οι καταναλωτές είναι βέβαιοι για την αύξηση ή τη διατήρηση σε σταθερά επίπεδα των εισοδημάτων στη Γερμανία (29,4 μονάδες), την Αυστρία (7,6 μονάδες) και την Τσεχική Δημοκρατία (-3,3 μονάδες). Αντίθετα, οι Γάλλοι (-57,9 μονάδες), οι Ιταλοί (-51 μονάδες) και οι Πορτογάλοι (-50,8 μονάδες) καταναλωτές αναμένουν μεγαλύτερες μειώσεις μισθών καθώς και αύξηση των φόρων και των εισφορών. Οι Ρουμάνοι διατηρούν γενικά μια αισιόδοξη άποψη για το μέλλον. Η οικονομική ανάπτυξη αυξάνεται ενώ η ανεργία πέφτει. Αυτή τη στιγμή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι 6,7% των Ρουμάνων δεν έχουν εργασία. Πρόκειται για ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη και δεν αναμένεται σημαντική αύξηση μεσοπρόθεσμα, τουλάχιστον. Ο 5
μεγαλύτερος αριθμός θέσεων εργασίας οδηγεί σε αύξηση του εισοδήματος του πληθυσμού. Αυτό αντανακλάται σαφώς στο δείκτη εισοδηματικών προσδοκιών, που τώρα είναι στις -5,36 μονάδες. Εάν συγκριθεί με την τιμή του προηγούμενου έτους (-22,7 μονάδες), είναι σαφές ότι η κατάσταση στην αγορά εργασίας έχει αλλάξει σημαντικά τους τελευταίους 12 μήνες. Με την ψήφο τους στο τέλους Φεβρουαρίου, οι Ιταλοί έδειξαν ότι αντιτίθενται στην επιβολή της λιτότητας που προέρχεται από την ΕΕ στις Βρυξέλλες και ότι δεν είναι πρόθυμοι να κάνουν άλλες θυσίες. Πολλοί πολίτες προφανώς υπέθεσαν ότι τις εκλογές θα κέρδιζε το κόμμα που δεσμευόταν ότι θα προέβαλε σαφή αντίσταση κατά της πορείας λιτότητας που καθορίζεται από τις Βρυξέλλες. Οι εισοδηματικές προσδοκίες υποστηρίζουν το συμπέρασμα αυτό. Τον Ιανουάριο, ο δείκτης ήταν -61,7 μονάδες, αλλά ακριβώς πριν τις εκλογές το Φεβρουάριο ανέβηκε αισθητά στις -45,1 μονάδες. Αφού το κόμμα που είχε πρόθεση να μειώσει την πορεία της λιτότητας δεν επικράτησε, ο δείκτης έπεσε ξανά το Μάρτιο στο τρέχον επίπεδό του στις -51 μονάδες. Παρόλο που η Πολωνία είναι γενικά ακόμη σε ευχάριστη οικονομική κατάσταση, οι πολίτες αναμένουν πτώση στα εισοδήματα. Αυτό αποδίδεται στην πτωτική οικονομική ανάπτυξη και το σχετικά υψηλό πληθωρισμό, καθώς και στην αύξηση των επιπέδων ανεργίας. Ωστόσο, οι καταναλωτές διατηρούν την ελπίδα ότι η αγορά εργασίας θα αναζωογονηθεί μετά τον μακρύ, δριμύ χειμώνα. Αυτό αντανακλάται επίσης στις εισοδηματικές προσδοκίες, με το δείκτη να βρίσκεται τώρα στις -22,1 μονάδες. Αλλά σε σύγκριση με το Δεκέμβριο 2012, έχει αυξηθεί κατά 10 μονάδες. Προθυμία για αγορές: Η Γαλλία χρειάζεται εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις Οι πολίτες στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έπρεπε να σφίξουν τις ζώνες τους και να κάνουν αυστηρότερο προϋπολογισμό. Ωστόσο, οι Γερμανοί (36,2 μονάδες), οι Αυστριακοί (18,2 μονάδες) και οι Βούλγαροι (10,9 μονάδες) είναι ακόμη αρκετά πρόθυμοι να ξοδέψουν χρήματα. Αντίθετα, οι Πορτογάλοι (-44,7 μονάδες), οι Ιταλοί (-44,4 μονάδες) και οι Γάλλοι (-36,2 μονάδες) πρέπει να είναι πολύ πιο προσεχτικοί. 6
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι καταναλωτές ακόμη παρακολουθούν στενά τα χρήματά τους. Παρόλο που η κυβέρνηση μείωσε ορισμένους φόρους, οι εισφορές κοινωνικής ασφάλειας αυξήθηκαν. Στους περισσότερους Βρετανούς επομένως έχουν απομείνει πολύ λίγα χρήματα. Ο πληθωρισμός έχει διατηρηθεί σταθερός μόλις κάτω από το 3% εδώ και πολλούς μήνες και η ανεργία έχει παραμείνει μόλις κάτω από το 8%. Παρόλο που τα νούμερα αυτά είναι σχετικά υψηλά για τα δεδομένα του Ηνωμένου Βασιλείου, η σταθερότητα αυτή φαίνεται να αυξάνει την πεποίθηση ότι η κατάσταση δεν θα επιδεινωθεί τους ερχόμενους μήνες. Αυτό αντανακλάται στην προθυμία για αγορές. Οι καταναλωτές σταδιακά είναι πιο προετοιμασμένοι να ξοδέψουν διαθέσιμο εισόδημα σε σημαντικές επενδύσεις. Από το Δεκέμβριο, ο δείκτης σκαρφάλωσε 11,6 μονάδες στο τρέχον επίπεδό του των -35,6 μονάδων, που είναι η υψηλότερη τιμή του από το Δεκέμβριο 2010. Σε σύγκριση με τις άλλες μεγάλες οικονομίες της ΕΕ, η κρίση φαίνεται να έχει χτυπήσει τη Γαλλία περισσότερο, μετά την Ιταλία. Κάθε μήνα, η ανεργία φτάνει και σε νέα τιμή ρεκόρ. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τώρα είναι στο 10,8%, αλλά στα άτομα κάτω των 25, ένας στα τέσσερα δεν έχει δουλειά. Οι Γάλλοι φαίνεται τώρα ότι έχουν φτάσει στο συμπέρασμα ότι μόνο εκτενείς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας, της φορολογίας και του κοινωνικού συστήματος θα είναι σε θέση να ανατρέψουν την τάση αυτή. Προς το παρόν, ωστόσο, αυτό σημαίνει επιπλέον περικοπές για τους καταναλωτές. Το βιοτικό επίπεδο δεν θα παραμείνει επομένως στα σημερινά επίπεδα. Σύμφωνα με αυτό, η προθυμία για αγορές των Γάλλων καταναλωτών είναι χαμηλή. Ο δείκτης είναι τώρα στις -36,2 μονάδες, που είναι η χειρότερη τιμή από τον Απρίλιο 2010. 7
Σχετικά με τη GfK Η GfK είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες ερευνών στον κόσμο, με περισσότερους από 12.000 ειδικούς, που εργάζονται για να ανακαλύψουν νέα στοιχεία για τον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος ζει, σκέπτεται και ψωνίζει σε περισσότερες από 100 αγορές κάθε ημέρα. Η GfK συνεχώς καινοτομεί και χρησιμοποιεί τις τελευταίες τεχνολογίες και τις πιο έξυπνες μεθοδολογίες για να δώσει στους πελάτες της τη σαφέστερη αντίληψη των πιο σημαντικών ανθρώπων στον κόσμο: των πελατών τους. Το 2012 οι πωλήσεις της GfK έφτασαν στα 1,51 δισεκατομμύρια Ευρώ. Για να μάθετε περισσότερα, επισκεφθείτε τη διεύθυνση www.gfk.com ή ακολουθήστε την GfK στο Twitter: www.twitter.com/gfk_group Υπεύθυνη σύμφωνα με τη νομοθεσία για τον Τύπο GfK SE, Corporate Communications Marion Eisenblätter Nordwestring 101 D-90419 Nuremberg Τηλ. +49 911 395-2645 Φαξ +49 911 395-4041 public.relations@gfk.com 8