ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ «ΑΛΦΑ» ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ - ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Διαγώνισμα στα Κεφάλαια 1 & 2 19/2/2012 ΘΕΜΑ 1: Μονάδες 25 Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση 1. Τα σπειρύλλια είναι μορφή α. ιών β. μυκήτων γ. πρωτοζώων δ. βακτηρίων 2. Τα κύτταρα που παράγουν ανοσοσφαιρίνες είναι τα α. μακροφάγα β. πλασματοκύτταρα γ. Τ-κυτταροτοξικά λεμφοκύτταρα δ. ουδετερόφιλα 3. Το σύνολο των διαφορετικών πληθυσμών που ζουν σε ένα οικοσύστημα και οι σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ τους αποτελούν α. το βιότοπο β. τη βιόσφαιρα γ. τη βιοκοινότητα δ. το είδος 1/4
4. Τα φύκη είναι α. παραγωγοί β. καταναλωτές α τάξης γ. καταναλωτές β τάξης δ. αποικοδομητές 5. Η συγκέντρωση των μη βιοδιασπώμενων ουσιών είναι μεγαλύτερη α. στους αποικοδομητές β. στους παραγωγούς γ. στους κορυφαίους καταναλωτές δ. στα μικρόβια ΘΕΜΑ 2: Μονάδες 25 Α. Να εξηγήσετε τους τρόπους με τους οποίους επιτυγχάνεται τεχνητή ανοσία. (Μονάδες 8) Β. Ποια είναι η σημασία του όζοντος στα ανώτερα επίπεδα της ατμόσφαιρας; Ποια είναι τα αίτια της εξασθένησης της στιβάδας του όζοντος; (Μονάδες 7) Γ. Να αναφέρετε τους λόγους για τους οποίους ένα οικοσύστημα μπορεί να ερημοποιηθεί. (Μονάδες 10) ΘΕΜΑ 3: Μονάδες 25 Ένας άνθρωπος μολύνεται ταυτόχρονα από ένα παθογόνο βακτήριο και από τον ιό HIV. Α. Ποια στάδια ακολουθεί ο ιός HIV από την είσοδό του στον οργανισμό του ανθρώπου, μέχρι να βρεθεί σε λανθάνουσα κατάσταση; (Μονάδες 10) 2/4
Β. Κατά την ενεργοποίηση των μηχανισμών μη ειδικής άμυνας, παράγονται ουσίες που δρουν αποκλειστικά για τους ιούς και όχι για τα βακτήρια. Πώς ονομάζονται οι ουσίες αυτές; (Μονάδες 2) Ποιος είναι ο μηχανισμός δράσης τους; (Μονάδες 7) Γ. Η χορήγηση αντιβιοτικών δεν είναι αποτελεσματική για τον ένα από τους δύο μικροοργανισμούς που μολύνουν το συγκεκριμένο άνθρωπο. Να αιτιολογήσετε γιατί συμβαίνει αυτό. (Μονάδες 6) ΘΕΜΑ 4: Μονάδες 25 Η παρακάτω εικόνα δείχνει οικοσύστημα μιας λίμνης. Α. Να αναφέρετε δύο βιοτικούς και δύο αβιοτικούς παράγοντες του παραπάνω οικοσυστήματος (Μονάδες 4). Β. Με ποια διαδικασία το φυτοπλαγκτόν εξασφαλίζει την απαραίτητη ενέργεια για την επιβίωση και την ανάπτυξή του; (Μονάδα 1) Ποιοι παράγοντες απαιτούνται για τη διαδικασία αυτή και ποια τα προϊόντα της; (Μονάδες 5) 3/4
Γ. Στη λίμνη αυτή καταλήγουν τα αστικά λύματα γειτονικού οικισμού, χωρίς να υποστούν την παραμικρή επεξεργασία. Το αποτέλεσμα είναι να πρασινίζουν τα νερά της λίμνης, λόγω της υπερβολικής αύξησης του φυτοπλαγκτού. Ποια θα είναι η επίπτωση στον πληθυσμό των ψαριών της λίμνης και γιατί; (Μονάδες 10) Δ. Να αιτιολογήσετε γιατί το παραπάνω φαινόμενο θεωρείται ρύπανση των νερών της λίμνης (Μονάδες 3). Ποιες συνέπειες μπορεί να έχει στον άνθρωπο η χρήση του νερού της λίμνης, στην οποία καταλήγουν τα λύματα; (Μονάδες 2) ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!! 4/4
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ «ΑΛΦΑ» ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ - ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Διαγώνισμα στα Κεφάλαια 1 & 2 19/2/2012 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1: Μονάδες 25 1. Τα σπειρύλλια είναι μορφή δ. βακτηρίων 2. Τα κύτταρα που παράγουν ανοσοσφαιρίνες είναι τα β. πλασματοκύτταρα 3. Το σύνολο των διαφορετικών πληθυσμών που ζουν σε ένα οικοσύστημα και οι σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ τους αποτελούν γ. τη βιοκοινότητα 4. Τα φύκη είναι α. παραγωγοί 5. Η συγκέντρωση των μη βιοδιασπώμενων ουσιών είναι μεγαλύτερη γ. στους κορυφαίους καταναλωτές ΘΕΜΑ 2: Μονάδες 25 Α. Τεχνητή ανοσία μπορεί να επιτευχθεί με δύο τρόπους: 5/4
Σελ. 39 «Να δεχτεί.τη μεταδίδει» Σελ. 40 «Σε ένα ενήλικο άτομο.παροδική» (Μονάδες 8) Β. Σελ. 105 «Αν και το όζον καρκίνο του δέρματος» Σελ. 105-106 «Από τη δεκαετία του 1970.στους οργανισμούς» (Μονάδες 7) Γ. Σελ. 101 «Οι λόγοι..μεσογειακά οικοσυστήματα». (Μονάδες 10) ΘΕΜΑ 3: Μονάδες 25 Α. Σελ. 48 «Όταν ο ιός HIV..φορέας του ιού». (Μονάδες 10) Β. Οι ουσίες της μη ειδικής άμυνας που ενεργοποιούνται αποκλειστικά για τους ιούς είναι οι ιντερφερόνες. (Μονάδες 2) Σελ. 34 «Ιντερφερόνες: να πολλαπλασιαστεί». (Μονάδες 7) Γ. Η χορήγηση αντιβιοτικών δεν είναι αποτελεσματική έναντι του ιού HIV και αυτό συμβαίνει, διότι τα αντιβιοτικά δρουν αναστέλλοντας ή παρεμποδίζοντας κάποια ειδική βιοχημική αντίδραση του μικροοργανισμού (βακτηρίων, μυκήτων και πρωτοζώων). Δεν είναι όμως αποτελεσματικά έναντι των ιών, καθώς αυτοί δε διαθέτουν δικό τους μεταβολικό μηχανισμό, αφού αποτελούν υποχρεωτικά κυτταρικά παράσιτα. (Μονάδες 6) ΘΕΜΑ 4: Μονάδες 25 Α. Βιοτικοί παράγοντες: φυτοπλαγκτόν, ψάρια 6/4
Αβιοτικοί παράγοντες: ήλιος, νερό της λίμνης (Μονάδες 4). Β. Με τη φωτοσύνθεση (Μονάδα 1). Για τη διαδικασία αυτή απαιτείται διοξείδιο του άνθρακα, νερό και ηλιακή ενέργεια και τα προϊόντα της αντίδρασης είναι η γλυκόζη και το οξυγόνο (Μονάδες 5). Γ. Τα αστικά λύματα που καταλήγουν στη λίμνη, χωρίς να υποστούν επεξεργασία, προκαλούν το φαινόμενο του ευτροφισμού. Το νερό της λίμνης εμπλουτίζεται με τα νιτρικά και φωσφορικά άλατα που αυτά περιέχουν. Σελ. 108-109 «Επειδή όμως οι ουσίες αυτές ασφυξία» (Μονάδες 10). Δ. Το φαινόμενο του ευτροφισμού θεωρείται ρύπανση, διότι θανατώνει μεγάλο πληθυσμό των ψαριών της λίμνης (Μονάδες 3). Η χρήση του νερού της λίμνης, στην οποία καταλήγουν τα λύματα, από τον άνθρωπο, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά νοσήματα, λόγω του αυξημένου μικροβιακού φορτίου (Μονάδες 2). 7/4