Ρυθμιστικά θέματα για το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς και τις Διασυνδέσεις ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Κ. Περράκης
Περιεχόμενα 1. Επίκαιρα θέματα για το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς και τις Διασυνδέσεις 2. Το 3 ο Πακέτο της Ε.Ε.
1. Επίκαιρα θέματα για το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς και τις Διασυνδέσεις
Γνωστά προβλήματα κ ανάγκες (1) Σύστημα Μεταφοράς Νέα έργα: Χωροθέτηση κ αδειοδότηση κοινωνική αποδοχή Πολλές ηλεκτρικά κορεσμένες περιοχές Χωρίς όμως ακόμη να είναι γνωστό, σε σημαντικό ποσοστό, άν και πότε θα κατασκευαστεί η σχετική παραγωγή Κυρίως Α/Π αλλά και μεγάλες θερμικές μονάδες Σχεδιασμός και λειτουργία ενόψει σημαντικής διείσδυσης ΑΠΕ (Επίσης της Ημερήσιας Αγοράς ηλ.εν.)
Γνωστά προβλήματα κ ανάγκες (2) Διασυνδέσεις - Κανονισμός 1228/03 Compliance Monitoring Report (ERGEG, 2008) Περιορισμοί στην ισχύ των διασυνδέσεων που διατίθεται για εμπορία Τήρηση Κανονισμού από όλα τα Μέρη ; Διαφορές στον σχεδιασμό αλλά και στο επίπεδο ωρίμανσης των εθνικών αγορών
Λύσεις? ΟΔΕΣΜΗΕκαιηΔΕΗΑ.Ε. (Κύριος του Συστήματος) καταβάλλουν σημαντικές προσπάθειες ΔΕΣΜΗΕ: σχεδιασμός με περιορισμένη ορατότητα, μείωση παραγωγής Α/Π, σύγχρονες μέθοδοι πρόβλεψης παραγωγής Α/Π ΔΕΗ: πρόταση νομοθ. ρυθμίσεων για επιτάχυνση περιβαλλοντικών ρυθμίσεων Εργων Μεταφοράς ΥΠΑΝ + φορείς: τροποποίηση διαδικασίας χορήγησης Αδειας Παραγωγής χρ. στιγμή δέσμευσης ηλ/κού χώρου ΡΑΕ: παρακολούθηση υλοποίησης κρίσιμων έργων (Θράκη, ΚΥΤ Πελοποννήσου, Κυκλάδες, Αργυρούπολη)
Αποτελέσματα? Φανερή πλέον η δυσκολία υλοποίησης μεγάλων έργων Ενημέρωση συνεργασία με τοπικές κοινωνίες: θα είναι επιτυχής; τοπική προσέγγιση; Καθώς το φαινόμενο όχι στην αυλή μου έντονο όχι μόνο στον τομέα της ενέργειας (βλ. π.χ. Διαχείριση απορριμάτων) Σε συμφωνία με φιλοσοφία ενοποίησης αγορών;
2. Το 3ο ΠακέτοτηςΕ.Ε.
Σημαντικά προβλήματα μέχρι τώρα στην εγκαθίδρυση ανταγωνιστικών αγορών στην Ε.Ε. (1) Πολλές περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει δυνατότητα επιλογής Προμηθευτή Περιορισμός των αγορών στα εθνικά όρια Υψηλός βαθμός κάθετης ολοκλήρωσης Υψηλός βαθμός συγκέντρωσης
Σημαντικά προβλήματα μέχρι τώρα στην εγκαθίδρυση ανταγωνιστικών αγορών στην Ε.Ε. (2) Νομικός και λειτουργικός διαχωρισμός δραστηριοτήτων προμήθειας και παραγωγής από την λειτουργία δικτύων: είναι αρκετός; Σύγκρουση συμφερόντων στις Ολοκληρωμένες Επιχειρήσεις (Παραγωγή και Προμήθεια μεγιστοποιούν πωλήσεις και μερίδια αγοράς ενώ ταυτόχρονα ο Διαχειριστής του Συστήματος οφείλει να προσφέρει πρόσβαση χωρίς διακρίσεις στους Ανταγωνιστές) Θέματα διακριτικής μεταχείρισης στην πρόσβαση σε πληροφορίες Μη ικανοποιητικά κίνητρα για νέες επενδύσεις
3ο Πακέτο Ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την Απελευθέρωση των Αγορών Ενέργειας Ομογενοποίηση αγορών: δύσκολη, με 27 Ρυθμιστές και ανω των 30 Διαχειριστών Οι Ευρωπαϊκές Περιφ. Πρωτοβουλίες (ERIs) για περιφερειακές αγορές δεν είναι σίγουρο ότι όλες βαδίζουν ικανοποιητικά και προς μία κατέυθυνση που θα επέτρεπε την περαιτέρω ολοκλήρωση σε μία ενιαία αγορά Έλλειψη ικανοποιητικής ρύθμισης ( regularory gap ) σε διασυνοριακά θέματα: Εμπορία Επενδύσεις σε διασυνδέσεις Συνεργασία Ρυθμιστών, Διαχειριστών
3ο Πακέτο Ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την Απελευθέρωση των Αγορών Ενέργειας 5 περιοχές επέμβασης για ηλεκτρισμό: 1. Αποτελεσματικότερος διαχωρισμός δραστηριοτήτων προμήθειας και παραγωγής από την λειτουργία δικτύων 2. Ενίσχυση Διαφάνειας 3. Ρύθμιση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο: Συνεργασία Εθνικών Αρχών Θεσμοθέτηση φορέα με αποφασιστικό ρυθμιστικό ρόλο 4. Συνεργασία μεταξύ Διαχειριστών 5. Ενίσχυση Εθνικών Ρυθμιστικών Αρχών
3ο Πακέτο Ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την Απελευθέρωση των Αγορών Ενέργειας 3 Νομοθετικά κείμενα για ηλεκτρισμό: Αναθεώρηση Οδηγίας 54/2003 Αναθεώρηση Κανονισμού 1228/03 Θεσμοθέτηση ACER (Agency for the Cooperation of Energy Regulators)
1. Διαχωρισμός δραστηριοτήτων 1. Πλήρης Iδιοκτησιακός διαχωρισμός Επιχείρηση που κατέχει Σύστημα Μεταφοράς (ΣΜ) ενεργεί και ως Διαχειριστής του ΣΜ (TSO) Η ανωτέρω επιχείρηση δεν μπορεί να ελέγχεται απο άτομα που ελέγχουν / ασκούν δραστηριότητες παραγωγής ή προμήθειας 2. Αν κατά την έναρξη ισχύος της Οδηγίας το ΣΜ ανήκει σε κάθετα Ολοκληρωμένη Επιχείρηση, δυνατότητα για ορισμό Ανεξάρτητος Διαχειριστής (ΙSO) Απαιτείται νομικός διαχωρισμός του Κατόχου ΣΜ από άλλες δραστηριότητες Υποχρέωση του Κατόχου ΣΜ για χρηματοδότηση των έργων του ISO Υπόκειται σε έγκριση επό Ευρ. Επιτροπή, συνεχής παρακολούθηση απο Ρυθμιστή ΙΤΟ Independent Transmission Operator Τα πάγια ανήκουν στον ΙΤΟ, νομική μορφή: ΕΠΕ Προβλέπονται: Εποπτικό Σώμα, Πρόγραμμα και Υπεύθυνος Συμμόρφωσης απαιτήσεις ανεξαρτησίας από την Ολοκληρωμένη Επιχείρηση (προσωπικό, συστήματα ΙΤ, κλπ.) Πιστοποίηση Διαχειριστών (Certification)
2. Διαφάνεια Απαιτείται ακριβέστερη πληροφόρηση σχετικά με Προβλέψεις προσφοράς και ζήτησης Ικανότητα δικτύων και διασυνδέσεων Ροές στις ΓΜ και προγράμματα συντήρησης Εξισορρόπηση Εφεδρεία
3. Ρύθμιση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο: ACER Ανεξάρτητο όργανο, μετεξέλιξη του ERGEG (European Regulators Group for Electricity and Gas). Αντικείμενο: Δημιουργία πλαισίου συνεργασίας μεταξύ Ρυθμιστών Εποπτεία των ρυθμιστικών λειτουργιών Εποπτεία της συνεργασίας μεταξύ Διαχειριστών Ανάπτυξη πλαισίου κατευθυντήριων γραμμών για τους Κώδικες των δικτύων Συμβουλευτικός ρόλος προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κ Ρυθμιστικές Αρχές εξουσία να λαμβάνει αποφάσεις σε περιπτώσεις που αφορούν περισσότερα του ενός Κράτη-Μέλη Διασφάλιση της εμπιστοσύνης της Αγοράς
4. ENTSO (Ευρωπαϊκό Δίκτυο των Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς) Στόχοι: - βέλτιστη διαχείριση των υποδομών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας για τον εφοδιασμό και το διασυνοριακό εμπόριο - συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ των Διαχειριστών Δράσεις: Δημιουργία Κωδίκων δικτύων για διασυνοριακά θέματα (διαβούλευση και έγκριση από ΑCER). Δεν θα αντικαταστήσουν τους εθνικούς κώδικες για το μη-διασυνοριακό εμπόριο Ενίσχυση του επιπέδου συνεργασίας μεταξύ των Διαχειριστών (10ετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων, εκθέσεις επάρκειας παραγωγής κ.ά.) Ανάπτυξη περιφερειακής συνεργασίας: περιφερειακά προγράμματα επενδύσεων κάθε δύο χρόνια Προώθηση λειτουργικών διευθετήσεων για βέλτιστη διαχείριση δικτύων Ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ Διαχειριστών
Κώδικες δικτύων Ασφάλεια, αξιοπιστία κανόνες για συνδέσεις χρηστών κανόνες πρόσβασης τρίτων Ανταλλαγή δεδομένων κ εκκαθάριση Διαχείριση συμφόρησης και εκχώρηση δικαιωμάτων στις διασυνδέσεις Διαφάνεια Εξισορρόπηση Εναρμόνιση τιμολογίων μεταφοράς Ενεργειακή αποδοτικότητα δικτύων
10ετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων Θα εκδίδεται σε 2-ετή βάση Προσδιορισμός στόχων και χρονοδιαγραμμάτων Ολοκληρωμένο μοντέλο δικτύου Πρόβλεψη σχετικά με επάρκεια παραγωγής Διαδικασία διαβούλευσης Μέτρα για την υλοποίηση των απαραίτητων έργων Αρμοδιότητες ACER: Να ζητήσει την υλοποίηση έργων από το Διαχειριστή Να οργανώσει διαγωνισμό Να υποχρεώσει το Διαχειριστή να δεχτεί αύξηση μετοχικού κεφαλαίου προκειμένου να χρηματοδοτήσει τα έργα επιτρέποντας σε ανεξάρτητους επενδυτές να συμμετέχουν
5. Ενίσχυση Εθνικών Ρυθμιστικών Αρχών 1. Παρακολούθηση Διαχειριστών σχετικά με Κανόνες πρόσβασης τρίτων Υποχρεώσεις διαχωρισμού Μηχανισμούς εξισορρόπησης Διαχείριση συμφόρησης και διασυνδέσεων 2. Δίκτυα Μεταφοράς Προγράμματα ανάπτυξης Πρόγραμμα ΕΝΤSO συμβατότητα με 10-ετές Ασφάλεια και αξιοπιστία (λειτουργία και κανόνες) 3. Παρακολούθηση υποχρεώσεων διαφάνειας 4. Παρακολούθηση ανταγωνισμού βαθμού ανοίγματος αγορών και 5. Αποτελεσματικότητα μέτρων προστασίας καταναλωτή 6. Ενίσχυση ανεξαρτησίας Ρυθμιστών