Πολιτική Παιδεία Β Τάξη Γενικού Λυκείου 1
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 2.1 ΤΟ ΑΕΠ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΥΗΜΕΡΙΑ 2
2.1 Το Α.Ε.Π. και η οικονομική ευημερία 1/9 Μικρο-οικονομία Μελετά τις ατομικές επιλογές, χωρίς να ενδιαφέρεται για το σύνολο της οικονομίας π.χ. η παραγωγή ενός προϊόντος, η ζήτηση του καταναλωτή κ.α Μακρο-οικονομία Μελετά τη συμπεριφορά και αλληλεξάρτηση των συνολικών μεγεθών της οικονομίας π.χ. συνολική παραγωγή, συνολική κατανάλωση κ.α. 3
2.1 Το Α.Ε.Π. και η οικονομική Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 ευημερία 2/9 Κάθε χρόνο, κάθε κράτος συντάσσει πίνακες με τα μεγέθη των εθνικών λογαριασμών. Οι βασικοί εθνικοί λογαριασμοί είναι: το Εγχώριο Προϊόν, το Εθνικό εισόδημα και η Εθνική Δαπάνη. Οι λογαριασμοί αυτοί αποτυπώνονται στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π.). 4
2.1 Το Α.Ε.Π. και η οικονομική Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 ευημερία 3/9 Το Α.Ε.Π. δείχνει την οικονομική δραστηριότητα μιας χώρας. Το Α.Ε.Π. είναι η συνολική αξία των τελικών αγαθών και υπηρεσιών που παράγει μια οικονομία σε ένα έτος με συντελεστές παραγωγής που ανήκουν στους κατοίκους της χώρας. 5
2.1 Το Α.Ε.Π. και η οικονομική Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 ευημερία 4/9 Τελικά αγαθά Είναι αυτά που δεν επιδέχονται περεταίρω επεξεργασίας και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως έχουν στην κατανάλωση. Αποσβέσεις Για την παραγωγή ενός προϊόντος απαιτείται κεφαλαιουχικός εξοπλισμός (κτήρια, μηχανήματα, αυτοκίνητα κ.α.). Ο εξοπλισμός υφίσταται στην πορεία του χρόνου. Η φθορά αυτή ονομάζεται απόσβεση. 6
2.1 Το Α.Ε.Π. και η οικονομική Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 ευημερία 5/9 Καθαρό εγχώριο προϊόν Είναι το σύνολο των αγαθών και υπηρεσιών που παράγει μία χώρα σε ένα έτος αν αφαιρεθούν οι αποσβέσεις 7
2.1 Το Α.Ε.Π. και η οικονομική Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 ευημερία 6/9 Το κατά Κεφαλήν Εισόδημα προκύπτει αν το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν διαιρεθεί με το σύνολο του πληθυσμού της χώρας. Η μέτρησή του είναι χρήσιμη γιατί δείχνει την πορεία ανάπτυξης μιας χώρας και επιτρέπει τη σύγκριση με άλλες χώρες. Η μέτρηση του κατά Κεφαλήν Εισοδήματος δε δείχνει την διανομή του εισοδήματος στα επιμέρους άτομα. 8
2.1 Το Α.Ε.Π. και η οικονομική Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 ευημερία 7/9 Καθαρό Εγχώριο Προϊόν = Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν Αποσβέσεις Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν = Καθαρό Εγχώριο Προϊόν + Αποσβέσεις 9
2.1 Το Α.Ε.Π. και η οικονομική Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 ευημερία 8/9 Δεν περιλαμβάνει τα αγαθά και τις υπηρεσίες που δεν είναι αντικείμενο αγοραπωλησίας (π.χ. οικιακή εργασία) Δεν λαμβάνει υπόψη τη σύνθεση της παραγωγής. Δηλαδή το είδος της παραγωγής. Οι αδυναμίες του Α.Ε.Π. Δεν λαμβάνει υπόψη τη διανομή του προϊόντος. Δεν λαμβάνει υπόψη την βελτίωση της ποιότητας. 10
2.1 Το Α.Ε.Π. και η οικονομική Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 ευημερία 9/9 Η πραγματική οικονομική ευημερία της χώρας αποδεικνύεται εν μέρει από τους βασικούς εθνικούς λογαριασμούς. Γιατί υπάρχει και η παραοικονομία, η οποία δεν καταγράφεται στις επίσημες στατιστικές. 11
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 2.2 Ο ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΚΑΙ Ο ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΤΟΜΕΑΣ 12
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας 1/14 Τα νοικοκυριά Οι επιχειρήσεις Το κράτος Βασικές μονάδες στο οικονομικό σύστημα 13
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας 2/14 Το κράτος Αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα του οικονομικού συστήματος γιατί με τις αποφάσεις του επηρεάζει τους άλλους παράγοντες. 14
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας 3/13 Οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά επιδιώκουν την μεγιστοποίηση της ατομικής ευημερίας. Οι δημόσιοι φορείς δρουν με βάση το δημόσιο συμφέρον. Σκοπός του κράτους είναι η μεγιστοποίηση της κοινωνικής ευημερίας. 15
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας 4/13 16
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας 5/13 Η ροή στο κύκλωμα είναι διαρκής. Η ποσότητα των συναλλαγών των αγαθών και υπηρεσιών μεταβάλλεται. 17
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 τομέας 6/13 Ιδιωτικός τομέας Νοικοκυριά Επιχειρήσεις Όταν η ιδιοκτησία των Π.Σ. τους ανήκει το σύστημα είναι καπιταλιστικό. 18
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 τομέας 7/13 Δημόσιος τομέας Κράτος Όταν η ιδιοκτησία των Π.Σ. ανήκει στο κράτος το σύστημα είναι σοσιαλιστικό. 19
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09 τομέας 8/13 Σε καμία χώρα δεν υπάρχει αμιγές καπιταλιστικό σύστημα γιατί το κράτος παρεμβαίνει στην οικονομία. Το οικονομικό σύστημα που υπάρχει σχεδόν σε όλες τις χώρες είναι η μεικτή οικονομία. 20
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας 9/13 Το κράτος Ασκεί οικονομική δραστηριότητα. Είναι παραγωγός και καταναλωτής αγαθών και υπηρεσιών. Το κράτος Φροντίζει να παράγει τα δημόσια αγαθά και να ιδρύει δημόσιες επιχειρήσεις. 21
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας 10/13 Δημόσια αγαθά Θεωρούνται ως δικαιώματα Π.χ. υγεία, παιδεία, άμυνα, δικαιοσύνη. Είναι αδιαίρετα. Παρέχονται δωρεάν ή με συμβολικό αντίτιμο. Το κράτος Φροντίζει για την παραγωγή τους. Είτε τα παράγει είτε τα αγοράζει από τους ιδιώτες. Είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός αγαθών και υπηρεσιών. 22
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας 11/13 Δ.Ε.Η. Ε.Υ.Δ.Α.Π. Δ.Ε.Φ.Α. 23
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας 12/13 Αστικές συγκοινωνίες Κτηματική Εταιρεία Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία 24
2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας 13/13 Στόχος τους είναι η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Οι στόχοι τους προβλέπονται από τις ιδρυτικές τους διατάξεις. Εξυπηρετούνται καλύτερα όταν λειτουργούν αποτελεσματικά και ανταγωνιστικά. 25