ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ (Ε.Μ.Ε.Ι.Σ.) ΙΔΡΥΣΗ Η Ε.Μ.Ε.Ι.Σ. ιδρύθηκε το Δεκέμβριο του 1993 στις Σέρρες από τα παρακάτω ιδρυτικά μέλη: Αγγειοπλάστη Γιώργο Ανδρονίδη Θεολόγη Γοργία Ευθύμη Δημούδη Δημήτριο Θεοδωρίδη Κώστα Καραγκιόζογλου Βούλα Μανιάκα Μιχάλη Μπόλαρη Μάρκο Μωυσιάδου Ελισάβετ Νανιόπουλο Αριστοτέλη Ναούμ Τάσο Παπαδόπουλο Χρήστο Παπούδα Κωνσταντίνα Παπούδα Αλέκο Πασχάλη Κώστα Ροβίθη Κώστα Σταυρίδου Όλγα Σωτηρόπουλο Παναγιώτη Χατζηαντωνίου Μαρία Χατζηδημητρίου Βασίλη ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της Εταιρείας είναι η επιστημονική έρευνα επί παντός θέματος που αφορά τις Σέρρες και την περιοχή τους. Ειδικότερα δε η περισυλλογή, διατήρηση, καταγραφή, μελέτη και δημοσίευση του εν γένει ιστορικού, θεολογικού, φιλολογικού, δικαιϊκού, - 199 -
γλωσσικού, αρχαιολογικού, λαογραφικού και καλλιτεχνικού υλικού. Η Εταιρεία επιδιώκει την επίτευξη του σκοπού της: v Με την έκδοση ειδικού περιοδικού συγγράμματος επιστημονικού περιεχομένου και επανέκδοση αξιόλογων συγγραμμάτων που αφορούν τις Σέρρες. v Με τη διοργάνωση επιστημονικών συνεδρίων, ανακοινώσεων, διαλέξεων, ημερίδων. v Με την παροχή υποτροφιών σε μεταπτυχιακό επίπεδο. v Με την ίδρυση Βιβλιοθήκης, Αρχείου και Μουσείου. v Με τη δημιουργία Ειδικού Ινστιτούτου Σερραϊκών Μελετών. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Η Επιστημονική Επιτροπή συστάθηκε αμέσως μετά την ίδρυση της Ε.Μ.Ε.Ι.Σ και απαρτίζεται από αξιόλογους επιστήμονες που ασχολήθηκαν με την έρευνα της ιστορίας των Σερρών: Παπαστάθη Χαράλαμπο: Ομότιμο Καθηγητή Εκκλησιαστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής Α.Π.Θ. Κατσαρό Βασίλειο: Καθηγητή στο Τμήμα Φιλολογίας, Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. Άτσαλο Βασίλειο: Ομότιμο Καθηγητή στο Τμήμα Φιλολογίας, Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. Μπακιρτζή Χαράλαμπο: Προϊστάμενο της 9 ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσ/νίκης. Παπανικόλα-Μπακιρτζή Δήμητρα: Αρχαιολόγο στην 9 η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσ/νίκης Χριστοφορίδη Βενιζέλο: Ομότιμο Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Χρυσοχοΐδη Κρίτωνα: Διευθυντή Ερευνών του Ινστιτούτου Βυζαντινών Ερευνών του Ε.Ι.Ε. Κουκούλη-Χρυσανθάκη Χάιδω: Αρχαιολόγο, Διευθύντρια στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας Μπαλτά Ευαγγελία: Διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών του Ε.Ι.Ε. Γκλαβίνα Απόστολο: Ομότιμο Καθηγητή της Θεολογικής - 200 -
Σχολής Α.Π.Θ. Σκούφη Παναγιώτη: Εθνομουσικολόγος-Λαογράφος στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. Πολίτη-Σακελλαριάδη Μαρία: Επιστημονική Συνεργάτιδα στο Μορφωτικό Ίδρυμα της Ε.Τ. Αικατερινίδη Γεώργιο: Επιστημονικό Συνεργάτη στο Ε.Ι.Ε. + Καραναστάση Τάσο: Λέκτορα στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ και επιστημονικό συνεργάτη στο Κ.Β.Ε. Γερολύμπου Αλέκα: Καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Α.Π.Θ. Κοτζάμπαση Σοφία: Καθηγήτρια Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Σαββοπούλου Ξανθή: Αρχιτέκτονα-Αναστηλώτρια στην 9 η Ε- φορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσ/νίκης Μιχαηλίδη Ιάκωβο: Επίκουρο καθηγητή Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του Α.Π.Θ. Νανιόπουλο Αριστοτέλη: Καθηγητή Πολιτικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ Το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο (1994-2004) απαρτιζόταν από τους: Πρόεδρο : Μπόλαρη Μάρκο Αντιπρόεδρο : Παπούδα Κωνσταντίνα Γραμματέα : Μωυσιάδου Ελισάβετ Ταμία : Ροβίθη Κωνσταντίνο Μέλος : Δημούδη Δημήτριο Η σημερινή σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου (2004-2010) είναι: Πρόεδρος : Δημούδης Δημήτριος Αντιπρόεδρος : Γιαννογλούδης Βασίλειος Γραμματέας : Μωυσιάδου Ελισάβετ Ταμίας : Ανδρονίδης Θεολόγης Μέλος : Φραγγεδάκης Αντώνης - 201 -
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ της Ε.Μ.Ε.Ι.Σ. Η Ε.Μ.Ε.Ι.Σ προγραμμάτισε και υλοποίησε τις παρακάτω ποικίλες εκδηλώσεις: 2 Μαρτίου 1994 Προγράμματα έρευνας σχετικά με την Ιστορία των Σερρών. - 202 -
Ομιλητές: Μαρία Πολίτη-Σακελλαρίδη, Φιλόλογος, Παλαιογράφος, Επιστημονική Συνεργάτης του Μ.Ι.Ε.Τ. Βασίλης Άτσαλος, Ομότιμος Καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Χαράλαμπος Παπαστάθης, Καθηγητής Νομικής του Α.Π.Θ. Βασίλης Κατσαρός, Επίκουρος Καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. 20 Απριλίου 1994 «Διά ψυχικήν σωτηρίαν, δωρεές και δωρητές στα Σέρρας τον ΙΖ Αιώνα» Ομιλητής: Paolo Odoriko, Pr. Universita di Trieste - 203 -
Μάιος 1994 ΔΩΡΕΑ ΤΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΗΝ Ε.Μ.Ε.Ι.Σ. Η οικογένεια του αείμνηστου πολιτικού μηχανικού, ερευνητή και ιστοριοδίφη του Ν. Σερρών Νίκου Νικολάου δωρίζει, σεβόμενη την επιθυμία του, όλο το αρχειακό υλικό του, στην Ε.Μ.Ε.Ι.Σ., η φύλαξη του οποίου παραχωρήθηκε στα Γ.Α.Κ. Σερρών. 11 Μαΐου 1994 «Ο Πάπας, τα Βαλκάνια και η Ορθοδοξία κατά τον Μεσαίωνα» - 204 -
Ομιλητής: Andre Guillou, Καθηγητής Bυζαντινού Πολιτισμού στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, Paris. - 205 -
Ιούνιος 1994 Χορήγηση υποτροφίας για μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι, στη Βυζαντινή και Νεοελληνική Ιστορία. Χορηγοί: Μαραγκός Δημήτριος - Καρυώτης Γεώργιος, επιχειρηματίες. Υπότροφος: Κουτζακιώτης Γεώργιος, Φιλόλογος 28 Οκτωβρίου 1994 Α ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ στο ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Ivan Dujcev στη Σόφια, για ενημέρωση σχετικά με τα μη επιστραφέντα χειρόγραφα των Μονών Τιμίου Προδρόμου Σερρών και Εικοσιφοίνισσας Παγγαίου, που εκλάπησαν από το Βουλγαρικό - 206 -
στρατό τον Ιούνιο του 1917 και τα οποία τώρα ευρίσκονται στη Βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου. 20 Φεβρουαρίου 1995 «Η Βαλκανική Πόλη στην Οθωμανική κυριαρχία: Το Παράδειγμα των Σερρών» Ομιλήτρια: Ευαγγελία Μπαλτά, Ερευνήτρια Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. - 207 -
3 Μαΐου 1995 «Η Ιστορία της Ελληνικής Μειονότητας της Κωνσταντινούπολης από τη συνθήκη της Λωζάνης ως τις μέρες μας» Ομιλητής: Κ. Σταματόπουλος, Ιστορικός. 19 Νοεμβρίου 2003 «Αρχαιολογική Έρευνα στο Νομό Σερρών» Ομιλητές: Ζήσης Μπόνιας, Δ/ντής της ΙΗ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων - 208 -
Δημητρία Μαλαμίδου, Αρχαιολόγος του Αρχαιολογικού Μουσείου Αμφίπολης Μαγδαληνή Βάλλα, Αρχαιολόγος του Αρχαιολογικού Μουσείου Σερρών. 29 Μαρτίου 2006 «Οι βραχογραφίες του Παγγαίου Όρους» Ομιλήτρια: Στέλλα Πιλαβάκη, Master of Arts στη Συγκριτική Τέχνη και Αρχαιολογία, Εκπαιδευτικός. - 209 -
6 Νοεμβρίου 2006 «ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΝΕΔΕΛΚΟΣ, ο κοσμικός ζωγράφος της Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου Σερρών» Ομιλητής: Βασίλης Κατσαρός, Καθηγητής της Βυζαντινής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. - 210 -
12 Μαρτίου 2007 «Το Έργο της ΚΗ Εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του Νομού Σερρών» Ομιλήτρια: Κατερίνα Περιστέρη, Αρχαιολόγος, Δ/ντρια της ΚΗ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στο Ν. Σερρών. - 211 -
14 Ιανουαρίου 2008 «Η Κωμωδία του Καταβλαττά» - 212 -
Ομιλητής: Paolo Odorico, Βυζαντινολόγος, Δ/ντής σπουδών στην «Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales», Paris. 21 Φεβρουαρίου 2008 «Η Ιστορία της Βισαλτικής Πόλεως ΑΡΓIΛΟΥ» Ομιλήτρια: Κατερίνη Λιάμπη, Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. - 213 -
- 214 -
24-25 Mαρτίου 2008 Β ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ στο ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ IVAN DUJEF στη Σόφια 26 Μαΐου 2008 «Μνήμη Νίκου Ζ. Νικολάου (1928-1993)» - 215 -
Ομιλητές: Τάσος Καραναστάσης, Λέκτορας του Α.Π.Θ., Ερευνητής του Κ.Β.Ε. Λίλα Θεοδωρίδου-Σωτηρίου, Αν. Καθηγήτρια Τ.Ε.Ι. Σερρών Ιωάννης Τσαρούχας, Προϊστάμενος Γενικών Αρχείων του Κράτους Ν. Σερρών. 1 Νοεμβρίου 2008 «Ο Σερραίος Στρατηγός Ευριπίδης Μπακιρτζής (1895-1947)» - 216 -
Ομιλητής: Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Επίκουρος Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του Α.Π.Θ. - 217 -
18 Μαρτίου 2009 «Αφανείς Γηγενείς Μακεδονομάχοι (1903-1913)» Ομιλητές: Νικόλαος Μέρτζος, Πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Νικόλαος Μάνος, χορηγός της έκδοσης του ομώνυμου βιβλίου. Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Επίκουρος Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του Α.Π.Θ. - 218 -
Μάρτιος 2009 Επίσκεψη μελών και φίλων της Ε.Μ.Ε.Ι.Σ. στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης - 219 -
6 Μαΐου 2009 «Η ιστορία της αρχαίας Τραγίλου» Ομιλήτρια: Κλεοπάτρα Παπαευαγγέλου Γκενάκου, Αρχαιολόγος, διδάκτωρ της Νομισματικής. - 220 -
24 Οκτωβρίου 2009 ΗΜΕΡΙΔΑ: «Αναφορές για την περιοχή των Σερρών από το 15 ο έως το 19 ο αιώνα μέσα από τα χειρόγραφα της Ιεράς Μονής του Τιμίου Προδρόμου Σερρών». Ομιλητές: Axinia Dzurova, Δ/ντρια του Κέντρου Σλαβοβυζαντι-νών Σπουδών «Ivan Dujcev, Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Σόφιας Vassia Velinova, Αναπλ. Δ/ντρια του Κέντρου Σλαβοβυζαντινών - 221 -
Σπουδών «Ivan Dujcev, Αναπλ. Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Σόφιας Βασίλης Κατσαρός, Καθηγητής της Βυζαντινής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ., Πρόεδρος του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών. Χαράλαμπος Παπαστάθης, Ομότιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ., Πρόεδρος του Ιδρύματος Μελετών Χερσονήσου του Αίμου. Επιστολή Παναγιώτατου Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου - 222 -
- 223 -
25 Ιανουαρίου 2010 «Η Αρχαία Εγνατία Οδός και ο νομός Σερρών» Ομιλητές: Γιάννης Λώλος, Επίκουρος Καθηγητής στο τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Δημήτρης Καϊμάρης, Λέκτορας στο τμήμα Μηχανικών, Χωροταξίας και Ανάπτυξης του Α.Π.Θ. - 224 -
15 Μαρτίου 2010 «Τετράδια Βουλγαρικής Κατοχής - Ημέρες Ομηρίας Σερραίων 1916-1918» Ομιλητές: Δημήτρης Δημούδης, Πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης και Έρευνας της Ιστορίας των Σερρών Σπυρίδων Σφέτας, Βαλκανιολόγος Νικόλαος Ρουδομέτωφ, Πρόεδρος του Ιστορικού και Λογοτεχνικού Αρχείου Καβάλας, Επιμελητής έκδοσης. Θωμάς Πέννας, Γενικός Γραμματέας της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρίας Σερρών Μελενίκου. - 225 -
- 226 -
6-11 Απριλίου 2010 Εκδρομή μελών και φίλων της Ε.Μ.Ε.Ι.Σ. στη Βενετία- Φλωρεντία. Επίσκεψη στο Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας Στην είσοδο του Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου της Ελληνικής Κοινότητας Βενετίας. Ο Πρόεδρος της Ε.Μ.Ε.Ι.Σ. κ. Δ. Δημούδης και ο Γραμματέας της Ιστορικής & Λαογραφικής Εταιρίας Σερρών-Μελενίκου κ. Θ. Πέννας σε συνομιλία με τη Δ/ντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Σπουδών Βενετίας κα Χρύσα Μαλτέζου. - 227 -