ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ ΚΑΝΟΝΙΚΟ. Βρυξέλλες, 31/10/2014 Α.Π. Φ / 421. ΠΡΟΣ : Ως Πίνακας Αποδεκτών

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων Rue des Petits Carmes 6 1000 Bruxelles Τηλ. : 00 32 2 545 55 06 Φαξ : 00 32 2 545 55 08 Email : ecocom-brussels@mfa.gr ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ ΚΑΝΟΝΙΚΟ Βρυξέλλες, 31/10/2014 Α.Π. Φ. 3070 / 421 ΠΡΟΣ : Ως Πίνακας Αποδεκτών KOIN : Ε.Δ.: Υπουργείο Εξωτερικών Γραφείο κ. Γ.Γ. ΔΟΣ & ΑΣ Γραφείο κ. Β Γενικού Διευθυντού Α1, Β1, Β4, Β8 Διευθύνσεις Πρεσβεία Βρυξελλών ΜΑ Βρυξελλών Γραφείο Τύπου Γραφείο Ε.Ο.Τ. Γραφείο Ναυτ. Ακολούθου ΘΕΜΑ: Ενημερωτικό Δελτίο Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ειδήσεων Βελγίου Γραφείου Ο.Ε.Υ. Βρυξελλών Σας διαβιβάζουμε συνημμένα, σε ηλεκτρονική μορφή, το υπ αριθ. 72 ενημερωτικό δελτίο οικονομικών και επιχειρηματικών ειδήσεων από το Βέλγιο που εκπόνησε το Γραφείο μας, για την περίοδο 21 έως 31 Οκτωβρίου 2014. Ο Προϊστάμενος Παντελής Γκάσιος Σύμβουλος ΟΕΥ Α' Συνημ.: 1 αρχείο Σελίδα 1 από 1 ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Διεύθυνση: Rue des Petits Carmes 6, B-1000, Bruxelles Τηλέφωνο: +322-5455506, Fax: +322-5455508, e-mail: ecocom-brussels@mfa.gr ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΣ αριθ. 72 21/10-31/10/2014 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ 1. Συμμετοχή βελγικών επιχειρηματικών ομίλων στα έργα επέκτασης της διώρυγας του Σουέζ σελ. 2 2. Δημόσιος δανεισμός με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια σελ. 2 3. Αρνητικά για δύο βελγικές τράπεζες τα αποτελέσματα των πρόσφατων stress tests ευρωπαϊκών τραπεζών σελ. 3 4. Συγκεκριμενοποίηση του προγράμματος άμεσων εξοικονομήσεων στο βελγικό δημόσιο σελ. 4 5. Ελαφρά πτώση του επιπέδου καταναλωτικής και ελαφρά πρόοδος του επιπέδου επιχειρηματικής εμπιστοσύνης τον Οκτώβριο σελ. 5 6. Χρηματιστήριο Βρυξελλών σελ. 5 7. Πτώση της ανεργίας στο Βέλγιο το εννεάμηνο 2014 σελ. 6 8. Οικονομική ανάπτυξη στο Βέλγιο κατά το τρίτο τρίμηνο του 2014 σελ. 6 9. Το Βέλγιο χάνει θέσεις στην κατάταξη Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας σελ. 7 10. Άνοιγμα των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων προς το Βέλγιο για την περίοδο 2014-2020 σελ. 7 11. Επιχειρηματική αποστολή της Βαλλονίας στον Καναδά σελ. 7 1

1. Συμμετοχή βελγικών επιχειρηματικών ομίλων στα έργα επέκτασης της διώρυγας του Σουέζ Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα του βελγικού οικονομικού Τύπου, οι μεγάλοι βελγικοί κατασκευαστικοί όμιλοι Jan De Nul και Deme, οι οποίοι ειδικεύονται σε έργα λιμενικής εκβάθυνσης, μετέχουν σε διεθνείς κοινοπραξίες οι οποίες ανέλαβαν στα μέσα Οκτωβρίου την εκτέλεση μέρους των έργων διαπλάτυνσης και εκβάθυνσης της διώρυγας του Σουέζ, καθώς και κατασκευής νέου παράλληλου καναλιού. Σημειωτέον ότι το μεγάλο εν λόγω έργο προκηρύχθηκε τον περασμένο Αύγουστο από την αιγυπτιακή κυβέρνηση. Στην διεθνή κοινοπραξία που θα κατασκευάσει το νέο κανάλι μετέχουν, πέραν του βελγικού κατασκευαστικού κολοσσού Jan De Nul, οι επίσης μεγάλοι ολλανδικοί κατασκευαστικοί όμιλοι Royal Boksalis Westminster και Van Oord, καθώς και ο εμιρατινός όμιλος National Marine Dredging & Co. Σύμφωνα με τον οικονομικό Τύπο, η αξία του συμβολαίου για τα έργα κατασκευής του νέου καναλιού ανέρχεται σε 1,2 δις., και ο βελγικός οικονομικός Τύπος εκτιμά τα έσοδα του βελγικού κατασκευαστικού ομίλου στα 300 εκατ.. Το νέο κανάλι θα έχει μήκος 50 περίπου χλμ. (ήτοι το 1/3 του μήκους της υφιστάμενης διώρυγας), βάθος 24 μέτρων και πλάτος 240 μέτρων, και η κατασκευή του υπολογίζεται ότι θα έχει ολοκληρωθεί ως τον Αύγουστο του προσεχούς έτους. Κατασκευαστικές εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η κοινοπραξία θα πρέπει να διανοίξει συνολικά 180 εκατ. κυβικά μέτρα εδάφους, ήτοι περίπου 600 χιλ. κυβικά μέτρα σε ημερήσια βάση. Από την άλλη πλευρά, ο βελγικός όμιλος Deme, ανέλαβε τα έργα διαπλάτυνσης και εκβάθυνσης του δυτικού τομέα της υφιστάμενης διώρυγας του Σουέζ σε μήκος 25 χλμ., μέσω διεθνούς κοινοπραξίας της θυγατρικής του Dredging International με την αμερικανική Great Lakes Dredge & Dock Company. Η αξία του συμβολαίου εκτιμάται στα 421,3 εκατ., και ο οικονομικός Τύπος αναφέρει ότι τα εκτιμώμενα έσοδα της Deme, η οποία κατέχει ηγετικό μερίδιο 75% στην εν λόγω κοινοπραξία, πρόκειται να ανέλθουν σε 317 εκατ.. Σημειωτέον ότι στα έργα διαπλάτυνσης και εκβάθυνσης, καθώς και κατασκευής του νέου καναλιού συμμετέχει ο αιγυπτιακός στρατός, ενώ σύμφωνα με τα βελγικά δημοσιεύματα, η αιγυπτιακή κυβέρνηση έχει ανακοινώσει την διάθεση κονδυλίων συνολικού ύψους 8,5 δις. δολ. για την χρηματοδότηση του έργου. Τα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση στοχεύει δια της υλοποίησης του μεγαλεπήβολου εν λόγω επενδυτικού σχεδίου να τονώσει την αιγυπτιακή οικονομία, η οποία έχει πληγεί από την δραματική πτώση των επενδύσεων και των εσόδων από τον τουρισμό σε συνέχεια των πολιτικών εντάσεων που ξεκίνησαν με την «αραβική άνοιξη» το έτος 2011, και εκτιμά τα συνολικά έσοδα από την εκμετάλλευση του έργου στα 10,6 δις.. Ο βελγικός οικονομικός Τύπος αναφέρει ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση σκοπεύει επίσης να κατασκευάσει στην ζώνη της διώρυγας μία βιομηχανική και διαμετακομιστική πλατφόρμα επιφάνειας 76 χιλ. τετρ. χλμ., με στόχο την προσέλκυση πρόσθετης εμπορευματικής κίνησης. 2. Δημόσιος δανεισμός με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η βελγική Υπηρεσία Διαχείρισης Χρέους (Agence Belge de la Dette), στις 20 Οκτωβρίου αντλήθηκαν συνολικά κεφάλαια ύψους 2 δις. από την έκδοση και διάθεση κρατικών ομολόγων 10ετούς, 26ετούς και 30ετούς διάρκειας, σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο επιτοκίων. Από τα 10ετούς διάρκειας ομόλογα αντλήθηκαν 985 εκατ., με μέσο ιστορικά χαμηλό- επιτόκιο 1,198%, ενώ από εκείνα 26ετούς διάρκειας αντλήθηκαν 495 εκατ. με μέσο επιτόκιο 2,254% και από εκείνα 30ετούς διάρκειας αντλήθηκαν 520 εκατ. με μέσο επιτόκιο 2,366%. Η ζήτηση υπερέβη την προσφορά όσον αφορά τους δεκαετείς τίτλους κατά 1,76 φορές, ενώ όσον αφορά τους εικοσαεξαετείς την υπερέβη κατά 3,03 φορές και τους τριακονταετείς κατά 2,96 φορές. Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε η Υπηρεσία, μετά την διάθεση ομολόγων της 20 ης Οκτωβρίου, έχει ήδη καλυφθεί το 98,9% του φετινού της χρηματοδοτικού προγράμματος κρατικών ομολόγων, ενώ σημειώνεται ότι 2

πρόκειται να ακολουθήσει 1 ακόμη έκδοση ομολόγων μέχρι το τέλος του έτους, συγκεκριμένα στις 17 Νοεμβρίου. 3. Αρνητικά για δύο βελγικές τράπεζες τα αποτελέσματα των πρόσφατων stress tests ευρωπαϊκών τραπεζών Ο βελγικός οικονομικός Τύπος αναφέρθηκε στα τέλη Οκτωβρίου στο γεγονός ότι δύο τραπεζικοί όμιλοι που λειτουργούν στο Βέλγιο από τους έξι που υποβλήθηκαν συνολικά στην πρόσφατα ολοκληρωθείσα διαδικασία των τεστ αντοχής ( stress tests ) των ευρωπαϊκών τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και την ΕΚΤ 1, φαίνεται να μην πέρασαν επιτυχημένα την εν λόγω διαδικασία. Τα δημοσιεύματα έκαναν λόγο για 25 συνολικά τραπεζικά ιδρύματα της ευρωζώνης που δεν ολοκλήρωσαν με επιτυχία τα stress tests παρουσιάζοντας ελλείψεις ιδίων κεφαλαίων (εκ των οποίων ωστόσο 12 τράπεζες έχουν ήδη λάβει διορθωτικά μέτρα), καθώς και για συνολικές πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες των εν λόγω ιδρυμάτων ύψους 25 δις.. Όσον αφορά τα τραπεζικά ιδρύματα που λειτουργούν στο Βέλγιο και τα οποία εμφάνισαν προβληματικά αποτελέσματα, πρόκειται σύμφωνα με τον Τύπο για τους ομίλους DEXIA (ως γνωστόν, πρόκειται για το «λείψανο» της παλαιάς μεγάλης γαλλοβελγικής τραπεζικής κοινοπραξίας, η οποία υπήρξε εκ των πρώτων τραπεζικών ομίλων που επλήγησαν από την διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση και βρίσκεται σε διαδικασία αναδιάρθρωσης και εξαφάνισης 2 ) 1 Πρόκειται για τους τραπεζικούς ομίλους Argenta, Axa Banque Europe, DEXIA, Belfius, KBC και Bank of New York Mellon. Σημειώνεται ότι οι επίσης μεγάλοι βελγικοί τραπεζικοί όμιλοι BNP Paribas Fortis και ING Belgique υποβλήθηκαν στα stress tests μέσω των μητρικών τους εταιρειών στην Γαλλία και την Ολλανδία αντιστοίχως. Η πρόσφατα ολοκληρωθείσα διαδικασία των stress tests διενεργήθηκε επί των 123 μεγαλύτερων πιστωτικών ιδρυμάτων που λειτουργούν στην Ευρώπη, από τα τέλη του 2013 και ολοκληρώθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου τρέχοντος έτους. Τα αποτελέσματά της δημοσιεύθηκαν στα τέλη του μηνός Οκτωβρίου (26.10.2014). 2 Βλ. και σχετική εκτεταμένη παλαιότερη αρθρογραφία μας, με πλέον πρόσφατη εξειδικευμένη και Axa Banque Europe (πρόκειται για την θυγατρική του μεγάλου γαλλικού τραπεζικού και ασφαλιστικού ομίλου Axa Banque 3 ). Η «αποτυχία» των δύο ανωτέρω τραπεζικών ιδρυμάτων οφείλεται, σύμφωνα με σχετικό ανακοινωθέν της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου (BNB), στην μη εκπλήρωση του κριτηρίου ελάχιστης κεφαλαιακής επάρκειας / ρευστότητας με βάση τα δεδομένα του απαισιόδοξου σεναρίου που εφαρμόστηκε στα tests 4. Στο ανακοινωθέν της, η Κεντρική Τράπεζα του Βελγίου αναφέρθηκε σε εκτεταμένες προσπάθειες αναδιάρθρωσης και εξυγίανσης του τραπεζικού τομέα στο Βέλγιο (αλλά και ειδικότερα σε συγκεκριμένα μέτρα εξυγίανσης των προαναφερόμενων 2 τραπεζικών ομίλων), ορισμένες από τις οποίες με τις υποδείξεις της Ευρ. Επιτροπής, άλλες με την πρωτοβουλία της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου, και ορισμένες άλλες με πρωτοβουλία των ιδίων των τραπεζικών ιδρυμάτων. Υπογραμμίζεται επίσης ότι κανένα από τα δύο λειτουργούντα στο Βέλγιο τραπεζικά ιδρύματα που απέτυχαν στα stress tests δεν απαιτείται να λάβει πρόσθετα μέτρα προς ενίσχυση της κεφαλαιακής του επάρκειας, καθώς η μεν Axa Banque Europe έχει από τα τέλη του 2013 προβεί σε πωλήσεις ενεργητικών της στοιχείων και σε αυξήσεις κεφαλαίου 5, η δε DEXIA ενεργεί απολύτως σύμφωνα με το αναθεωρημένο πρόγραμμα αναδιάρθρωσής αναφορά στο άρθρο 5 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 57. 3 Όπως αναφέρει ο βελγικός οικονομικός Τύπος, φαίνεται ότι η προβληματική κατάσταση αφορά τις τραπεζικές δραστηριότητες της ουγγρικής θυγατρικής του ομίλου Axa Banque, οι οποίες εμπίπτουν στο χαρτοφυλάκιο της βελγικής θυγατρικής. 4 Για μεγαλύτερη πληρότητα, βλ. σχετικό ανακοινωθέν της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου (BNB) με τίτλο Résultats de l exercice d évaluation approfondie des banques belges, 26.10.2014, σχετικός σύνδεσμος στην ιστοσελίδα http://www.nbb.be/doc/ts/enterprise/press/2014/cp141 026En.pdf. 5 Όπως ανέφερε ο βελγικός οικονομικός Τύπος, στα τέλη Σεπτεμβρίου η μητρική γαλλική τράπεζα Axa προχώρησε σε ενίσχυση της ρευστότητας της θυγατρικής της στο Βέλγιο με κεφάλαια ύψους 225 εκατ.. 3

της που ενέκρινε η Ευρ. Επιτροπή στα τέλη του 2012 6. Σύμφωνα με οικονομικά δημοσιεύματα που αναφέρονται σε πηγές της Ευρ. Επιτροπής, οι πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζικών ιδρυμάτων που δεν πέρασαν με επιτυχία τα stress tests θα καλυφθούν κατά προτεραιότητα από ιδιωτικά κεφάλαια και μόνον επικουρικά, εφ όσον χρειασθεί, από δημόσιες ενισχύσεις. 4. Συγκεκριμενοποίηση του προγράμματος άμεσων εξοικονομήσεων στο βελγικό δημόσιο Με βάση πρόσφατα δημοσιεύματα του οικονομικού Τύπου, στις 23 Οκτωβρίου το ομοσπονδιακό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε εγκύκλιο του νέου Υπουργού Προϋπολογισμού Hervé Jamar η οποία περιορίζει τις δαπάνες των ομοσπονδιακών υπηρεσιών και οργανισμών στις απολύτως απαραίτητες, απαιτώντας ειδικές πρόσθετες εγκρίσεις για εκταμιεύσεις άνω των 31.000. Η εγκύκλιος αυτή ήλθε σε συνέχεια προηγούμενης εγκυκλίου του Σεπτεμβρίου του Υπουργού Προϋπολογισμού της απελθούσας κυβέρνησης Di Rupo, Olivier Chastel, η οποία είχε παγώσει όλες τις προσλήψεις στον δημόσιο τομέα και καθιερώσει την σε μηνιαία βάση (αντί τριμηνιαίας) αποδέσμευση κρατικών κονδυλίων, για καλύτερο έλεγχο της πορείας της εκτέλεσης του φετινού προϋπολογισμού. Κατά τον βελγικό οικονομικό Τύπο, ο κεντρικός στόχος των μέτρων παγώματος των δημοσίων δαπανών είναι η αποφυγή εκτροχιασμού του φετινού δημοσιονομικού ελλείμματος σε επίπεδα άνω του 3% του ΑΕΠ, καθώς στην περίπτωση αυτή η χώρα θα κινδυνεύσει να τεθεί εκ νέου σε καθεστώς ευρωπαϊκής δημοσιονομικής επιτήρησης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του οικονομικού Τύπου, οι οποίες βασίζονται σε στοιχεία του Bureau Fédéral du Plan, το συνολικό έλλειμμα του βελγικού δημοσίου εκτιμάται για φέτος σε 2,9% του ΑΕΠ (με το έλλειμμα του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού και του συστήματος κοινωνικών ασφαλίσεων να ανέρχεται σε 2,8% του ΑΕΠ, ενώ το 6 Βλ. και σχετική αναφορά μας σε άρθρο 3 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 13. υπόλοιπο 0,1% του ΑΕΠ οφείλεται στο διαφαινόμενο έλλειμμα της περιφέρειας της Βαλλονίας). Ο βελγικός οικονομικός Τύπος ανέφερε επίσης ότι στις 22 Οκτωβρίου η βελγική ομοσπονδιακή κυβέρνηση ενέβασε στην Ευρ. Επιτροπή το τελικό δημοσιονομικό της σχέδιο για την τετραετία 2015-2018, στο οποίο προκρίνεται η μετάθεση του στόχου της δημοσιονομικής εξισορρόπησης από το 2016 στο 2018, καθώς και το σχέδιο προϋπολογισμού της για το 2015. Σημειώνεται ότι στις 15 Οκτωβρίου η βελγική κυβέρνηση είχε αποστείλει προσωρινό σχέδιο του δημοσιονομικού της προγράμματος στην Ευρ. Επιτροπή 7. Ο βελγικός οικονομικός Τύπος σχολιάζει ότι η προσήλωση της κυβέρνησης στην επίτευξη του στόχου για μη υπέρβαση του κατωφλίου του 3% του ΑΕΠ στο φετινό δημοσιονομικό έλλειμμα οφείλεται βασικά στο ότι ένα τέτοιο αρνητικό ενδεχόμενο θα την αποστερούσε από την όποια διαπραγματευτική ισχύ διαθέτει έναντι της Ευρ. Επιτροπής αναφορικά με το αίτημά της περί χρονικής μετάθεσης του στόχου της δημοσιονομικής εξισορρόπησης στο έτος 2018. Το δημοσιονομικό πρόγραμμα της νέας ομοσπονδιακής κυβέρνησης προβλέπει συνολικό έλλειμμα το 2015 στο 2,1% του ΑΕΠ (και διαρθρωτικό στο 1,3% του ΑΕΠ, μειωμένο κατά 0,7% έναντι εκείνου του 2014). Σύμφωνα με τον οικονομικό Τύπο, το συνολικό ύψος των δημοσιονομικών εξοικονομήσεων το προσεχές έτος θα ανέλθει σε 3,4 δις. (που αντιστοιχούν σε 0,8% του ΑΕΠ), με άνω του 1 δις. να αφορούν περικοπές σε πρωτογενείς δαπάνες (κυρίως στους τομείς άμυνας 220 εκατ., σιδηροδρόμων 190 εκατ. και αναπτυξιακής συνεργασίας 150 εκατ. ). 7 Βλ. και σχετική αναφορά μας σε άρθρο 3 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 71. Ο βελγικός οικονομικός Τύπος ανέφερε ότι στο σχέδιο προϋπολογισμού για το έτος 2015 που διαβιβάστηκε στην Ευρ. Επιτροπή, το συνολικό ύψος εξοικονομήσεων της περιφέρειας των Βρυξελλών για το προσεχές έτος ανέρχεται τελικά σε 182 εκατ., έναντι 300 εκατ. που είχε αρχικά προβλεφθεί στο σχέδιο προϋπολογισμού της εν λόγω περιφέρειας (βλ. και σχετική αναφορά μας σε άρθρο 3 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 71). 4

Σημαντικές δημοσιονομικές εξοικονομήσεις προβλέπονται επίσης, όπως έχουμε προαναφέρει και σε προηγούμενα δελτία, κυρίως στον κλάδο υγειονομικής περίθαλψης (συνολικού ύψους πλησίον του 1,4 δις. ), ενώ από την άλλη πλευρά προβλέπεται αύξηση των δημοσίων εσόδων κυρίως δια της αύξησης των ειδικών φόρων, της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης του ΦΠΑ και της υπαγωγής των εταιρειών τοπικής αυτοδιοίκησης σε φορολογία (συνολικού ύψους πλησίον των 650 εκατ. ) 8. Από την άλλη πλευρά, όπως αναφέρει ο βελγικός οικονομικός Τύπος, οι φορολογικές ελαφρύνσεις των μισθωτών αναμένεται να κοστίσουν περίπου 450 εκατ. στον κρατικό προϋπολογισμό το 2015. 5. Ελαφρά πτώση του επιπέδου καταναλωτικής και ελαφρά πρόοδος του επιπέδου επιχειρηματικής εμπιστοσύνης τον Οκτώβριο Τα πρόσφατα (20.10) δημοσιευθέντα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου (BNB) έδειξαν ελαφρά πτώση του επιπέδου καταναλωτικής εμπιστοσύνης στο Βέλγιο τον Οκτώβριο, στις -12 μονάδες, έναντι -11 μονάδων τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Σημειωτέον ότι κατά τους μήνες Αύγουστο και Σεπτέμβριο ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης είχε ήδη φθάσει το κατώτατο σημείο του στο διάστημα των τελευταίων 12 μηνών. Οι Βέλγοι καταναλωτές εμφανίζονται τον Οκτώβριο περισσότερο απαισιόδοξοι όσον αφορά την γενικότερη μακροοικονομική κατάσταση της χώρας (από τις -6 μονάδες τον Σεπτέμβριο στις -9 μονάδες τον Οκτώβριο) και την οικονομική τους κατάσταση (από τις 0 μονάδες τον Σεπτέμβριο στις -3 μονάδες τον Οκτώβριο) και περισσότερο αισιόδοξοι όσον αφορά τις προοπτικές της ανεργίας (από τις 33 μονάδες τον Σεπτέμβριο στις 31 μονάδες τον Οκτώβριο). Τέλος, το επίπεδο καταναλωτικής εμπιστοσύνης παρέμεινε σταθερό όσον αφορά την ικανότητα των βελγικών νοικοκυριών προς αποταμίευση (στις -4 μονάδες). 8 Ομοίως, βλ. και σχετικές επισημάνσεις μας σε άρθρο 3 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 71. Σύμφωνα επίσης με τα μηνιαία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου (BNB), το επίπεδο επιχειρηματικής εμπιστοσύνης τον μήνα Οκτώβριο παρουσίασε ελαφρά πρόοδο, ανερχόμενο στις -6,8 μονάδες έναντι -7,2 μονάδων τον Σεπτέμβριο. Βελτίωση σημείωσαν οι επιμέρους δείκτες επιχειρηματικής εμπιστοσύνης στους κλάδους των κατασκευών (θεαματική βελτίωση, από τις -14,3 μονάδες τον Σεπτέμβριο στις -10,7 μονάδες τον Οκτώβριο), της μεταποίησης (από τις -8,2 μονάδες τον Σεπτέμβριο στις -7,9 μονάδες τον Οκτώβριο) και του εμπορίου (από τις -10,8 μονάδες τον Σεπτέμβριο στις -10,7 μονάδες τον Οκτώβριο), ενώ επιδείνωση σημείωσε η επιχειρηματική εμπιστοσύνη στον κλάδο των υπηρεσιών (σε αισιόδοξα πάντοτε επίπεδα), στις 3 από τις 5,2 μονάδες τον Σεπτέμβριο. Όπως σημειώνει η Κεντρική Τράπεζα, πρόκειται για την τρίτη διαδοχική μηνιαία πτώση του σχετικού δείκτη στον κλάδο επιχειρηματικών υπηρεσιών. Τέλος, η συνολική συνθετική καμπύλη της οικονομικής συγκυρίας εμφάνισε τον Οκτώβριο περαιτέρω βελτίωση στις -0,1 μονάδες, έναντι -0,4 μονάδων τον Σεπτέμβριο και -0,8 μονάδων τον Αύγουστο. 6. Χρηματιστήριο Βρυξελλών Η εβδομάδα 20-24 Οκτωβρίου έκλεισε με τον δείκτη BEL 20 του Χρηματιστηρίου Βρυξελλών να βρίσκεται στις 3.077,81 μονάδες, έχοντας υπερβεί εκ νέου το κατώφλι των 3.000 μονάδων από το οποίο είχε κατέλθει στις 15 Οκτωβρίου. Ο δείκτης σημείωσε εβδομαδιαία άνοδο της τάξεως του 3%, απαλείφοντας έτσι σημαντικό μέρος των απωλειών που είχε υποστεί τις προηγούμενες εβδομάδες. Όπως σημείωσε ο βελγικός οικονομικός Τύπος, το Χρηματιστήριο Βρυξελλών ακολούθησε και πάλι την γενικότερη τάση των διεθνών χρηματιστηρίων, τα οποία επανέκαμψαν και διέγραψαν περίπου το ήμισυ των απωλειών που είχαν υποστεί. Από πλευράς συγκεκριμένων μετοχών που μετέχουν στον δείκτη BEL 20, αξιόλογη άνοδο σε εβδομαδιαία βάση σημείωσε η αξία των μετοχών των εταιρειών Belgacom (+12,3%) και Telenet (+7,8%), ενώ πτώση σημείωσε η αξία των μετοχών των εταιρειών Solvay 5

(-1,77%) και Colruyt (-0,53%). Ο οικονομικός Τύπος διαπίστωσε κατά την εβδομάδα 20-24 Οκτωβρίου μία αυξημένη όρεξη των Βέλγων επενδυτών για τοποθετήσεις σε χρηματιστηριακές αξίες, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, κυρίως ως αποτέλεσμα των αρκετά ευνοϊκών τριμηνιαίων οικονομικών αποτελεσμάτων που παρουσίασαν ορισμένοι σημαντικοί επιχειρηματικοί όμιλοι, μεταξύ των οποίων ο μεγάλος τηλεπικοινωνιακός πάροχος του Βελγίου, Belgacom. Από την άλλη πλευρά ωστόσο, το κλείσιμο της εβδομάδας σημαδεύτηκε από μία επιφυλακτική και ελαφρά πτωτική τάση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων, εν όψει της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων των stress tests των ευρωπαϊκών τραπεζών 9. Σημειώνουμε ότι στις 28 Οκτωβρίου, ο δείκτης BEL 20 επανήλθε σε επίπεδα άνω και των 3.100 μονάδων 10, κλείνοντας στις 3.110,32 μονάδες, έχοντας σημειώσει ημερήσια άνοδο 1,56%, οφειλόμενη κυρίως στην άνοδο της αξίας δύο μετοχών που έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα στον δείκτη, εκείνων της GDF Suez (ημερήσια άνοδος +3,10%) και της AB InBev (ημερήσια άνοδος +1,73%). Ο δείκτης σημείωσε περαιτέρω άνοδο στις 29 Οκτωβρίου στις 3.117,58 μονάδες, και στις 30 Οκτωβρίου στις 3.120,71 μονάδες. Όπως ανέφερε στις 31 Οκτωβρίου ο οικονομικός Τύπος, οι συνολικές απώλειες του δείκτη BEL 20 στην διάρκεια του Οκτωβρίου περιορίστηκαν σε μόλις 3,13%, καθώς κατά το δεύτερο ήμισυ του μήνα αυτός σημείωσε άνοδο της τάξεως του 9%. Σύμφωνα με τα οικονομικά δημοσιεύματα, η απόδοση του βελγικού δείκτη τον Οκτώβριο καίτοι αυτός ακολούθησε συνολικά πτωτική πορεία- υπήρξε ανώτερη του μέσου όρου των χρηματιστηρίων της ευρωζώνης, χάρη στις καλές αποδόσεις των μετοχών κυρίως των GDF Suez, AB InBev, KBC και Belgacom. 9 Βλ. και σχετικές αναφορές μας σε άρθρο 3 παρόντος ενημερωτικού δελτίου. 10 Στις 9 Οκτωβρίου ο δείκτης BEL 20 είχε περάσει κάτω από το κατώφλι των 3.100 μονάδων, κλείνοντας στις 3.092,71 μονάδες. 7. Πτώση της ανεργίας στο Βέλγιο το εννεάμηνο 2014 Όπως ανέφερε στις 28 Οκτωβρίου ο βελγικός οικονομικός Τύπος, βασισμένος σε στοιχεία που δημοσίευσε το ONEM (το Εθνικό Γραφείο Απασχόλησης - Office National de l Emploi), η ανεργία στο Βέλγιο κατά τους πρώτους 9 μήνες του τρέχοντος έτους έχει μειωθεί κατά 11.947 άτομα, ήτοι κατά ποσοστό 2,5% έναντι του εννεάμηνου του 2013. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ONEM, η μείωση της ανεργίας εμφανίζεται ιδιαίτερα έντονη στους νέους, με ποσοστό -13,7%. Αντιθέτως, το επίπεδο της ανεργίας αυξήθηκε κατά 5,2% στις ηλικιακές ομάδες άνω των 50 ετών. Ο νέος ομοσπονδιακός Υπουργός Οικονομίας και Απασχόλησης, Kris Peeters, δήλωσε σχετικά ότι «οι αριθμοί της ανεργίας δείχνουν πως αρχίζουμε σταδιακά να αφήνουμε πίσω μας την οικονομική κρίση και είναι εξαιρετικά ελπιδοφόροι, ιδιαίτερα για την ευαίσθητη κοινωνική ομάδα των νέων που μόλις έχουν εισέλθει στην αγορά εργασίας». 8. Οικονομική ανάπτυξη στο Βέλγιο κατά το τρίτο τρίμηνο του 2014 Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου (BNB), ο ρυθμός μεγέθυνσης του βελγικού ΑΕΠ κατά το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους εκτιμάται σε 0,2% έναντι του προηγούμενου, δευτέρου τριμήνου του 2014 και σε 0,8% έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2013. Όπως ωστόσο σημείωσε ο βελγικός οικονομικός Τύπος, η εν λόγω εκτίμηση της Κεντρικής Τράπεζας για θετικό ρυθμό ανάπτυξης η οποία έτυχε θερμής υποδοχής από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση- δεν είναι στην πραγματικότητα και τόσο ενθαρρυντική για την πορεία της βελγικής οικονομίας. Τούτο διότι, αφ ενός ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ σε ετήσια βάση ανήλθε σε μόλις 0,8% έναντι ρυθμών 1,2% και 1% στα 2 προηγούμενα τρίμηνα σε σύγκριση με τα αντίστοιχα τρίμηνα του 2013, και αφ ετέρου προκειμένου να εκπληρωθούν οι πλέον πρόσφατες κυβερνητικές εκτιμήσεις (του Bureau Fédéral du Plan) για φετινό ρυθμό ανάπτυξης 1,1% θα πρέπει κυριολεκτικά να 6

«απογειωθεί» η μεγέθυνση του βελγικού ΑΕΠ κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους. 9. Το Βέλγιο χάνει θέσεις στην κατάταξη Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας Doing Business 2015 που δημοσιεύθηκε στις 29 Οκτωβρίου, η οποία μετρά την αποτελεσματικότητα των διαφόρων κρατικών πολιτικών για διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, το Βέλγιο απώλεσε έξι θέσεις, πέφτοντας στην 42 η μεταξύ 189 χωρών. Στην 1 η θέση της κατάταξης βρίσκεται πάντοτε η Σιγκαπούρη, ακολουθούμενη από τη Ν. Ζηλανδία, το Χονγκ Κονγκ, την Δανία, τη Ν. Κορέα, τη Νορβηγία, τις ΗΠΑ και το Ην. Βασίλειο. Στην 40 η θέση βρίσκεται το Ισραήλ, στην 41 η θέση μία πάνω από το Βέλγιο- βρίσκεται η Χιλή, ενώ στην 43 η η Ν. Αφρική. Σημειωτέον ότι η χώρα μας βρίσκεται στην 61 η θέση της κατάταξης. Τις χειρότερες βαθμολογίες το Βέλγιο τις έλαβε στους τομείς μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων στην οποία κατετάγη στην 171 η θέση, ταχύτητας διαδικασιών σύνδεσης παροχής ηλεκτρικού ρεύματος όπου κατετάγη στην 99 η, επιχειρηματικής πρόσβασης σε πιστώσεις όπου κατέλαβε την 89 η θέση, εξασφάλισης κατασκευαστικών αδειών όπου κατετάγη στην 82 η θέση, και φορολογικών επιβαρύνσεων όπου κατετάγη στην 81 η θέση. Τις καλύτερες θέσεις του το Βέλγιο κατέλαβε στους τομείς πιστής εφαρμογής όρων συμβολαίων (10 η ), ταχύτητας διαδικασιών χρεοκοπίας (11 η ), και ταχύτητας διαδικασιών εκκίνησης νέων επιχειρήσεων (14 η ). Σημειώνουμε ότι ο βελγικός οικονομικός Τύπος αναφέρθηκε με αρκετά πικρόχολα σχόλια στην εγκυρότητα της κατάταξης των χωρών, ενώ εξάλλου τόνισε την οξύτητα της διεθνούς κριτικής την οποία δέχεται η εν λόγω έκθεση και η σχετική κατάταξη χωρών με βάση την ελκυστικότητά τους για την ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας, την οποία επιμελείται η Παγκόσμια Τράπεζα. 10. Άνοιγμα των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων προς το Βέλγιο για την περίοδο 2014-2020 Όπως ανέφερε ο βελγικός οικονομικός Τύπος, στις 29 Οκτωβρίου η Ευρ. Επιτροπή ενέκρινε την συμφωνία συνεργασίας με το Βέλγιο, η οποία ανοίγει τον δρόμο για την εκταμίευση κοινοτικών πόρων συνολικού ύψους 2,28 δις. κατά την περίοδο 2014-2020, οι οποίοι θα χρηματοδοτήσουν αναπτυξιακές επενδύσεις στην χώρα, καθώς και ακόμη 551,8 εκατ. που θα κατευθυνθούν στην αγροτική ανάπτυξη και 41,7 εκατ. που θα κατευθυνθούν στην αλιεία. Ο οικονομικός Τύπος ανέφερε ότι οι χρηματοδοτήσεις αυτές πρόκειται να δοθούν στο Βέλγιο από τα ευρωπαϊκά περιφερειακά αναπτυξιακά, διαρθρωτικά, επενδυτικά και κοινωνικά ταμεία ( Feder και FSE ). Σημειώνεται ότι τις εν λόγω χρηματοδοτήσεις διαχειρίζονται στο βελγικό επίπεδο οι τρεις περιφερειακές κυβερνήσεις της χώρας (Φλάνδρα, Βαλλονία, Βρυξέλλες), ενώ η απορρόφηση των κοινοτικών πόρων αποτελεί απολύτως απαραίτητο εργαλείο για την υλοποίηση των περιφερειακών πολιτικών στους τομείς επενδύσεων και συνοχής. Ο βελγικός οικονομικός Τύπος σημείωσε ότι οι τρεις βελγικές περιφέρειες εργάστηκαν εντατικά τους τελευταίους μήνες με την Ευρ. Επιτροπή, προκειμένου να καταλήξουν στην επιτευχθείσα έστω με σχετικά μικρή καθυστέρηση- συμφωνία. 11. Επιχειρηματική αποστολή της Βαλλονίας στον Καναδά Όπως ανέφερε ο βελγικός οικονομικός Τύπος, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ομοσπονδιακής επιχειρηματικής αποστολής στην Κολομβία και το Περού 11, η αρμόδια Υπηρεσία Προώθησης Εξαγωγών και Προσέλκυσης Επενδύσεων της Βαλλονίας (AWEX) υλοποίησε στοχευμένη επιχειρηματική αποστολή στον Καναδά (Québec, Ontario). Στην αποστολή, η οποία έλαβε χώρα στο διάστημα 27-31 Οκτωβρίου, μετείχαν συνολικά περίπου 60 εκπρόσωποι 15 επιχειρηματικών ομίλων, 3 πόλων ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας, 11 Βλ. και σχετικό άρθρο 6 ενημερωτικού δελτίου υπ αριθ. 71. 7

πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και τεχνικών σχολών. Σημειωτέον ότι ο Καναδάς είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εκτός Ε.Ε.- αποδέκτης βαλλονικών εξαγωγών, σύμφωνα ωστόσο με την διευθύνουσα σύμβουλο της AWEX, Pascale Delcomminette, οι βαλλονικές εξαγωγές περιορίζονται στους κλάδους φαρμακευτικών και αμυντικού υλικού, και επομένως στόχος της AWEX είναι να διευρύνει το φάσμα τους. Ο οικονομικός Τύπος ανέφερε ότι στην διάρκεια της αποστολής υπογράφηκαν συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ του Οργανισμού Εξωστρέφειας Βαλλονίας- Βρυξελλών (Wallonie-Bruxelles International - WBI) και των πανεπιστημίων McGill και ETS, του πόλου καινοτομίας Skywin με καναδικά ερευνητικά κέντρα, καθώς και συμφωνίες μεταξύ ερευνητικών ιδρυμάτων, ενώ πρόκειται να υπογραφούν πολύ σύντομα συμφωνίες επιχειρηματικής συνεργασίας στους κλάδους διαχείρισης υδάτων και τηλεπικοινωνιών / τεχνολογίας πληροφορικής. Τέλος, ο WBI εγκαθιστά για διάστημα διετίας επιστημονικό σύνδεσμο στα δύο πανεπιστημιακά ιδρύματα με τα οποία υπέγραψε συμφωνίες συνεργασίας. 8

ΠΗΓΕΣ: 1. Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου, ανακοινωθέντα Τύπου των ομίλων Jan De Nul της 20.10.2014 με τίτλο Joint venture with Jan De Nul Group wins 80% of the new Suez Canal Contract και Deme της 18.10.2014 με τίτλο DEME secures contract for the deepening and widening of the Suez Canal 2. Βελγική Υπηρεσία Διαχείρισης Χρέους (Agence Belge de la Dette), δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 3. Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου, δελτίο Τύπου της European Banking Authority (EBA) της 26.10.2014 με τίτλο EBA publishes 2014 EU-wide stress test results, καθώς και περιληπτικό δελτίο αποτελεσμάτων της 26.10.2014 με τίτλο Results of 2014 EU-wide stress tests και Communiqué de Presse της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου (BNB) της 26.10.2014 με τίτλο Résultats de l exercice d évaluation approfondie (Comprehensive Assessment) des banques belges 4. Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 5. Κεντρική Τράπεζα Βελγίου (BNB), Communiqués de Presse Enquête auprès des consommateurs d octobre 2014, 20-10-2014, Enquête mensuelle de conjoncture auprès des entreprises-octobre 2014, 24-10-2014, δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 6. Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου, Χρηματιστήριο Βρυξελλών 7. Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου, ONEM (Εθνικό Γραφείο Απασχόλησης - Office National de l Emploi) 8. Κεντρική Τράπεζα Βελγίου (BNB), Communiqué de Presse L activité économique progresse légèrement de 0,2% au troisième trimestre de 2014, 29-10-2014, δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 9. World Bank Group, Doing Business 2015: Going Beyond Efficiency, 29.10.2014, δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 10. Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου 11. Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου, AWEX 9