ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΕΝΚΕΡΙΑΝΗ ΑΝΑΛΥΣΗ «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας» Περιγραφή μαθήματος Χειμερινό εξάμηνο 2013 2014 Διδάσκων: Πέτρος Βούβαρης Γραφείο 303, κτίριο ΓΔ E-mail: vouvaris@uom.gr Τηλ.: 2310 891 729 Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή σε θεμελιώδεις αρχές και πρακτικές της σενκεριανής μεθόδου αναλυτικής προσέγγισης της τονικής μουσικής όπως εξελίχθηκε από την αρχική της θεμελίωση στο πλαίσιο των θεωριών του Heinrich Schenker (1868-1935) μέχρι τις μέρες μας. Στόχοι μαθήματος Στο πλαίσιο του μαθήματος οι φοιτητές καλούνται: 1. να εξοικειωθούν με τον ιδιωματικό τρόπο σκέψης που διέπει τις αναλυτικές πρακτικές της σενκεριανής ανάλυσης, 2. να εξασκηθούν στη μεθοδολογία της σενκεριανής ανάλυσης μέσα από σχετικές ασκήσεις και εργασίες, 3. να εξοικειωθούν με τη σχετική ορολογία, 4. να αποκτήσουν ουσιαστικό μεθοδολογικό υπόβαθρο για την ανάπτυξη προσωπικών αναλυτικών πρακτικών στη βάση της ιεραρχικής θεώρησης της δομής της τονικής μουσικής, 5. να αποκτήσουν ιστορική προοπτική της σενκεριανής ανάλυσης αναφορικά με το κοινωνικο-πολιτισμικό, φιλοσοφικό και ιδεολογικό πλαίσιο των θεωριών του Heinrich Schenker, 6. να συναρτήσουν τη μουσική θεωρία και τη μουσική πράξη, συσχετίζοντας αμφίδρομα δομικές παραμέτρους ενός μουσικού έργου με ερμηνευτικές πρακτικές που αφορούν στην εκτέλεσή του. Διάρθρωση μαθήματος 1 η ενότητα Εισαγωγή Drabkin 2002: 812-843 Cook 2007: 3-28 Περαιτέρω ανάγνωση (βλ. «Βιβλιογραφία»): Korsyn 1988, Korsyn 1993, Blasius 1996
2 η ενότητα Ιεραρχική δομή της τονικής μουσικής [Ι] Φιτσιώρης 2004: 45-59, 81-99, 105-125 Cadwallader & Gagné 2007: 15-68 Περαιτέρω ανάγνωση (βλ. «Βιβλιογραφία»): Salzer & Schachter 1989: 117-152 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 1, 2, 3 3 η ενότητα Ιεραρχική δομή της τονικής μουσικής [ΙΙ] Φιτσιώρης 2004: 147-158, 169-224 Περαιτέρω ανάγνωση (βλ. «Βιβλιογραφία»): Salzer & Schachter 1989: 153-244, Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 4, 5, 6, 7 4 η ενότητα Γραμμικότητα [Ι] Cadwallader & Gagné 2007: 69-80 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 8 5 η ενότητα Γραμμικότητα [ΙΙ] Neumeyer & Tepping 1992: 20-22 & 85-86 Cadwallader & Gagné 2007: 80-91 & 93-96 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 9 6 η ενότητα Εισαγωγή στη θεμελιώδη δομή [Ι] Schenker 1979: 1-26 Cadwallader & Gagné 2007: 99-109 7 η ενότητα Εισαγωγή στη θεμελιώδη δομή [ΙΙ] Schenker 1979: 27-44 Περαιτέρω ανάγνωση (βλ. «Βιβλιογραφία»): Forte 1977, Kerman 1980 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 10 8 η ενότητα Μετασχηματισμοί πρώτου επιπέδου Cadwallader & Gagné 2007: 109-110 & 114-118 Forte & Gilbert 1982: 131-138 Keiler 1983-1984: 200-211 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 11 Εισαγωγή στη Σενκεριανή Ανάλυση, Πέτρος Βούβαρης, 2
9 η ενότητα Διακοπή Schenker 1979: 89-93 Cadwallader & Gagné 2007: 110-114 Keiler 1983-1984: 211-228 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 12 10 η ενότητα Γειτονικός φθόγγος Schenker 1979: 106-112 Cadwallader & Gagné 2007: 91-93 Neumeyer & Tepping 1992: 80-81 11 η ενότητα Αρχική άνοδος, αρχικός αρπισμός Schenker 1979: 120-124 & 125-128 Cadwallader & Gagné 2007: 119-124 Neumeyer & Tepping 1992: 78-80 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 13 12 η ενότητα Εκδίπλωση Schenker 1979: 140-144 Cadwallader & Gagné 2007: 124-127 Neumeyer & Tepping 1992: 28-30 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 14 13 η ενότητα Κίνηση προς/από εσωτερική φωνή Schenker 1979: 203-229 Cadwallader & Gagné 2007: 127-134 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 15 14 η ενότητα Επαναληπτική ανασκόπηση Περαιτέρω ανάγνωση (βλ. «Βιβλιογραφία»): Dubiel 1990 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 16 15 η ενότητα Μεταφορά ρετζίστρου Schenker 1979: 147-150 & 238-239 Cadwallader & Gagné 2007: 134-137 Εισαγωγή στη Σενκεριανή Ανάλυση, Πέτρος Βούβαρης, 3
Neumeyer & Tepping 1992: 86-88 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 17 16 η ενότητα Σύζευξη ρετζίστρων Schenker 1979: 152-154 & 240-241 Cadwallader & Gagné 2007: 137-139 17 η ενότητα Παιχνίδι ορίων, φθόγγος κάλυψης Schenker 1979: 267 Cadwallader & Gagné 2007: 139 & 144-147 Neumeyer & Tepping 1992: 89-90 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 18 18 η ενότητα Άνωθεν προσέγγιση Schenker 1979: 129-134 & 231-232 Cadwallader & Gagné 2007: 139-144 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 19 19 η ενότητα Αντικατάσταση, φρύγια, μίξη Schenker 1979: 145-146 & 235 Cadwallader & Gagné 2007: 147-151 Neumeyer & Tepping 1992: 22-23 & 81-82 Περαιτέρω ανάγνωση (βλ. «Βιβλιογραφία»): Rothstein 1991 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 20 20 η ενότητα Μεταθετικός διαιρέτης Laitz 2011: 451-453 Schenker 1979: 279 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 21 21 η ενότητα Μοτιβικός παραλληλισμός [Ι] Burkhart 1978: 145-175 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 22 22 η ενότητα Μοτιβικός παραλληλισμός [ΙΙ] Εισαγωγή στη Σενκεριανή Ανάλυση, Πέτρος Βούβαρης, 4
Solie 1980: 145-156 Snarrenberg 1994: 31-46 Περαιτέρω ανάγνωση (βλ. «Βιβλιογραφία»): Schenker 1996, Cadwallader & Pastille 1992, Cohn 1992 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 23 23 η ενότητα Παρεμβαλλόμενες πέμπτες [Ι] Schönberg 1969: 6-9 Schenker 1954: 125-128 Schenker 1979: 63 & 79 24 η ενότητα Παρεμβαλλόμενες πέμπτες [ΙΙ] Schenker 1979: 191 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 24 25 η ενότητα Βοηθητική πτώση Schenker 1979: 244-245 26 η ενότητα Δομή φόρμα Cadwallader & Gagné 2007: 239-241 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 25 Cadwallader & Gagné 2007: 327-334 Ασκήσεις (βλ. «Ασκήσεις»): 26 Εισαγωγή στη Σενκεριανή Ανάλυση, Πέτρος Βούβαρης, 5