ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Με μια πρώτη ματιά και συζήτηση καταλήγουμε σε κάποια πρώτα εμφανή συμπεράσματα τα οποία είναι πως πολλοί δεν γνωρίζουν τη γεωγραφική θέση ή και σε άλλες περιπτώσεις την ύπαρξη του Δήμου Αγιάς. Επομένως αυτό συνεπάγεται πως πολλοί αγνοούν επίσης και πολλά από τα οφέλη και τις ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρει ο συγκεκριμένος τόπος. Οι κυριότεροι λόγοι στους οποίους μας οδηγούν κάποιες πρώτες σκέψεις μας είναι: Έλλειψη διαφήμισης του μέρους Παραμέληση της ευρείας εικόνας που παρουσιάζει ο τόπος από τον Δήμο. Η Ελλάδα σαν χώρα είναι γνωστή για τον φυσικό πλούτο που διαθέτει. Αυτό συμβάλει στην ανάπτυξη διάφορων κλάδων τόσο στον τουρισμό όσο και στην εγχώρια ανάπτυξη καθώς και σε δραστηριότητες, μία από αυτές είναι η πεζοπορία. Πιο συγκεκριμένα αποτελεί μια μορφή δραστηριότητας η οποία προσφέρει αναψυχή και την εξερεύνηση μονοπατιών από όλες τις ηλικίες που θέλουν να ξεφύγουν από το άγχος της πόλης. Σχετικά με την δράση της πεζοπορίας στον Δήμο Αγιάς, ο ίδιος ο δήμος χάρη στην τοποθεσία που διαθέτει, προσφέρει αρκετές επιλογές για εξερεύνηση μονοπατιών με κύριο φόντο τη φύση. Σκοπός μας είναι να κατανοήσουμε τα προβλήματα και να παρθούν απαντήσεις προκειμένου να προωθηθεί η πεζοπορία στον τομέα του τουρισμού. Για να πετύχουμε τον σκοπό, προϋποθέτει μια επικοινωνία με κατοίκους της περιοχής καθώς και προσωπική εξερεύνηση των μονοπατιών. Με αυτό τον τρόπο θα είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε καλύτερα την τοπική κοινότητα, τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη περιοχή καθώς και τις δυνατότητες που μπορεί να διαθέσει ο δήμος για την ανάπτυξη του πεζοπορικού τουρισμού. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να προτείνουμε στο δήμο Αγιάς λύσεις και καινοτομίες ώστε να προωθηθεί η εικόνα της και ο φυσικός της πλούτος καθώς και στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας. Πιθανά προβλήματα: Έλλειψη ενημέρωσης Μη σωστή αξιοποίηση των πόρων που διαθέτει ο δήμος Έλλειψη οργάνωσης Κακή συντήρηση των μονοπατιών Μη σωστή χρήση της προώθησης του τοπικού τουρισμού Ο Δήμος Αγιάς διαθέτει μέρη εξαιρετικής ομορφιάς που συνδυάζει βουνό και θάλασσα. Παρόλα αυτά όμως οι κάτοικοι και η τοπική αυτοδιοίκηση αδυνατούν να εκμεταλλευτούν κατάλληλα αυτά που τους προσφέρει η φύση, δηλαδή δεν γνωρίζουν πώς να συντηρήσουν κα να διαμορφώσουν τα μέρη αυτά ώστε να είναι ασφαλείς και να προσελκύσουν περισσότερους επισκέπτες.
Το σχέδιο προώθησης του πεζοπορικού τουρισμού στον Δήμο Αγιάς έχει ως στόχο την αξιοποίηση του τοπίου, ώστε να βοηθήσει τους επισκέπτες να εξερευνήσουν με ασφάλεια και ευκολία τον φυσικό πλούτο της ευρύτερης περιοχής. Κατά την γνώμη μας πιστεύουμε ότι θα πρέπει να αναπτύξουμε τα μονοπάτια του δήμου αγίας καθώς και να βοηθήσουμε στην αναγέννηση μονοπατιών τα όποια με την πάροδο του χρόνου είχαν κλειστεί. Θα πρέπει η πρόσβαση να είναι άμεση και τα μονοπάτια να διασχίζονται από κάθε ηλικία. Είναι σημαντικό να υπάρχουν σημάνσεις οι οποίες θα βοηθήσουν τους περιπατητές να μην χαθούν. Ακόμη θα πρέπει να κατασκευάσουμε σημεία πρώτων βοηθειών. Στο τέλος της διαδρομής θα πρέπει να υπάρχουν μικρά μαγαζιά τα όποια θα πουλάνε παραδοσιακά τοπικά προϊόντα. Επιπλέον θα πρέπει να διαφημίσουμε τις παραδοσιακές ταβέρνες του κάθε χωρίου. Ο Δήμος Αγιάς είναι μια μικρή περιοχή λίγο έξω από την Λάρισα, μέσα στην οποία διέρχονται πολλά ποταμάκια και έχει γραφικά μονοπάτια για πεζοπορία. Η πεζοπορία είναι μια δραστηριότητα για ψυχαγωγία και θεωρείται και άθλημα λόγω των πολλών επιπέδων δυσκολίας. Η περιοχή αυτή είναι ένας όμορφος προορισμός για πεζοπορία αλλά ο Δήμος αντιμετωπίζει κάποια προβλήματα τουρισμού. Δηλαδή επειδή είναι μικρή περιοχή και δεν είναι πολύ γνωστή γι αυτό δεν την ξέρουνε πολλοί τουρίστες. Επιπλέον ο Δήμος δεν διαφημίζει την περιοχή, όπως να οργανώσει διάφορες πεζοπορικές διοργανώσεις. Επίσης δεν έχει πολλά επίπεδα δυσκολίας και έτσι δεν ενδιαφέρονται κάποιες πεζοπορικές ομάδες ή ακόμη και μεμονωμένα άτομα. Ο δήμος Αγιάς ανήκει στον νομό Λαρίσης και έχει πολλά μονοπάτια που συχνά τα διασχίζουν ορισμένοι πεζοπόροι. Αυτά τα μονοπάτια είναι : 1. Διαδρομή στην κορυφή του Κισσάβου 2. Διαδρομή Ανατολή Μεταξοχώρι 3. Διαδρομή Μεγαλόβρυσο Αγιά 4. Μονοπάτι της Σκήτης 5. Δάσος Πολυδενδρίου 6. Μονοπάτι Σλήθρο Ισιώματα Γλυμένη Μύλος 7. Μονοπάτι Μελιβοία Βελίκα Διαπιστώνουμε το πρόβλημα της προώθησης των μονοπατιών στο ότι δεν είναι ευρέως γνωστά τα μονοπάτια. Αρχικά, τα μονοπάτια επισκέπτονται μόνο από τους ντόπιους ορειβατικούς συλλόγους. Τα μονοπάτια δεν είναι κατάλληλα οργανωμένα, έτσι ώστε να διασφαλίζουν την ασφάλεια των επισκεπτών. Οι πιθανές ανάγκες των πεζοπόρων δεν ικανοποιούνται διότι δεν υπάρχουν κέντρα σίτισης-εστίασης καθώς και χώρος ανάπαυσηςξεκούρασης. Ακόμη, δεν υπάρχουν κάποια κέντρα έτσι ώστε να ικανοποιούν την ιατρική φροντίδα των επισκεπτών σε περίπτωση που κάποιος τραυματιστεί ή αδιαθετήσει.
Ο Δήμος Αγιάς έχει πολλά μονοπάτια που συνδέουν την παραλία με τον Κίσσαβο, τα χωριά της ευθύνης του δήμου μεταξύ τους καθώς επίσης και μονοπάτια που οδηγούν σε δάση με παρθένα βλάστηση. Κάποιες απ τις γνωστές πεζοπορικές διαδρομές είναι η διαδρομή στην κορυφή του Κισσάβου, η διαδρομή Ανατολή-Μεταξοχώρι, διαδρομή Μεγαλόβρυσο - Αγιά, το μονοπάτι της Σκήτης, το δάσος Πολυδενδρίου, το μονοπάτι Σλήθρο Ισιώματα - Γλυμένη Μύλος και το πιο δημοφιλές μονοπάτι είναι της Μελιβοία Βελίκα λόγω του καταρράκτη του. Όλα τα μονοπάτια είναι κατάφυτα με φοβερή πανίδα και χλωρίδα και τα περισσότερα μπορείς να τα επισκεφτείς όλες τις εποχές του χρόνου. Επίσης οι τοπικές κοινότητες είναι διατεθειμένες να σε βοηθήσουνε για να βρεις τα μονοπάτια καθώς επίσης και να ξαποστάσεις στις ωραίες ταβέρνες και τα γραφικά καφενεδάκια που υπάρχουνε στα γύρω χωριά. Ακολουθώντας τα μονοπάτια ανά εποχές του χρόνου μπορείς να έρθεις σε επαφή με τα τοπικά πολιτιστικά δρώμενα και τα πανηγύρια. Ένα ακόμη πολύ μεγάλο πλεονέκτημα είναι το μικροκλίμα της περιοχής που έχει δροσερά καλοκαίρια και γλυκούς χιονισμένους χειμώνες. Πέρα από την ομορφιά των μονοπατιών και τα προτερήματα της περιοχής υπάρχουν και προβλήματα όσον αφορά τον πεζοπορικό τουρισμό και την αναγνώριση των μονοπατιών. Αρχικά το πρόβλημα είναι ότι αυτά τα μονοπάτια μένουν γνωστά σε τοπική κλίμακα και χρησιμοποιούνται μόνο από τοπικούς ορειβατικούς και πεζοπορικούς συλλόγους καθώς και από ομάδες φυσιολατρών στην τοπική κοινότητα. Επομένως, μένουν σχεδόν άγνωστα σε πανελλήνια κλίμακα πολύ περισσότερο δε, πανευρωπαϊκή. Επιπλέον, προβλήματα είναι ότι τα μονοπάτια δεν είναι κυκλικά με αποτέλεσμα η πορεία προς τον τερματισμό και η επιστροφή να είναι η ίδια διαδρομή, δεν είναι καθαρισμένα και πολλά από αυτά δεν έχουν ευρωπαϊκή πιστοποίηση. Σε περίπτωση ατυχήματος δεν υπάρχει εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό και εξοπλισμός να ανέβει στα μονοπάτια για να παρέχει πρώτες βοήθειες. Καταλαβαίνουμε το πρόβλημα της προώθησης των μονοπατιών, στο ότι δεν είναι ευρέως γνωστά τα ήδη υπάρχοντα μονοπάτια. Επίσης, δεν είναι κατάλληλα οργανωμένα, ώστε να διασφαλίζουν την ασφάλεια των πεζοπόρων και να ικανοποιούν τις πιθανές τους ανάγκες ως προς σίτιση, ανάπαυση και την ιατρική φροντίδα σε περίπτωση ατυχημάτων. Κρίνεται αναγκαίο να καθοριστούν οι ευκαιρίες και οι δυνατότητες του έργου, καθώς και να ξεπεραστούν οι δυσκολίες και οι αδυναμίες υλοποίησης του. Ο τουρισμός ανέκαθεν θεωρούνταν ένας από τους πλέον πολυσύνθετους τομείς οικονομικής ανάπτυξης της χώρας μας και ειδικά τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά. Μια μορφή εναλλακτικού τουρισμού είναι και ο πεζοπορικός τουρισμός. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποια προβλήματα σχετικά με αυτή την μορφή τουρισμού. Ένα πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν οι κατάλληλες εγκαταστάσεις και υποδομές για την διαμονή των τουριστών στις πεζοπορικές διαδρομές του δήμου Αγιάς πράγμα το οποίο θα μπορούσε να φέρει την οικονομική ανάπτυξη του δήμου. Επιπλέον, πρόβλημα αποτελεί και η έλλειψη εκπαιδευμένου προσωπικού που θα είναι σε θέση να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των τουριστών.
Οι περιοχές που ανήκουν στον Δήμο Αγιάς φημίζονται για τα όμορφα και τα γραφικά, φυσικά τους τοπία. Όλες οι εποχές του χρόνου δίνουν τη δική τους πινελιά σε κάθε τοπίο. Μεγάλο προνόμιο του Δήμου είναι το γεγονός ότι συνδυάζει βουνό και θάλασσα. Το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζεται στον Δήμο Αγιάς όμως είναι το ότι δεν είναι ευρέως γνωστοποιημένα τα μονοπάτια στα οποία μπορούν να κάνουν πεζοπορία ντόπιοι και τουρίστες. Επίσης υπάρχει έλλειψη βασικών πληροφοριών για το κάθε μονοπάτι ώστε ο κάθε πεζοπόρος που θα επισκεφτεί κάποιο απ αυτά να γνωρίζει τους κινδύνους που ίσως κρύβει,να έχει λάβει τα μέτρα του και να έχει μαζί του τον απαραίτητο εξοπλισμό. Επομένως, αφού βρήκαμε το πρόβλημα θα πρέπει να οδηγηθούμε στην ανάλυση και στην επίλυσή του ώστε να προσελκύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους επισκέπτες. Καταλαβαίνουμε το πρόβλημα της προώθησης των μονοπατιών του Δήμου Αγιάς στο ότι δεν είναι γνωστά. Επίσης δεν είναι κατάλληλα οργανωμένα για να δεχτούν και να διασφαλίσουν την ομαλή διεξαγωγή πεζοπορίας στην περιοχή αυτή και τις ανάγκες που τους δημιουργούνται. Υπάρχει μη επαρκής έως καθόλου ιατρική φροντίδα κατά την διαδρομή των μονοπατιών. Δεν υπάρχει κανένα ειδικευμένο site που να προβάλλει την διαδρομή (χάρτες, χώρους ξεκούρασης) και έτσι αποθαρρύνει τους τουρίστες που γνωρίζουν για αυτά να τα επισκεφτούν. Swot Analysis ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ: οικογενειακές διακοπές, σχολικές εκδρομές, χώρος ξεκούρασης (κιόσκι), χώρος αναψυχής (παιδική χαρά), πυκνή βλάστηση ΑΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ: Δεν είναι τόσο γνωστά, Δεν τα επισκέπτονται συχνά τουρίστες, Συνήθως άσχημες καιρικές συνθήκες (πχ ομίχλη) ΑΠΕΙΛΕΣ: Κίνδυνος ατυχημάτων (ανώμαλο έδαφος), Προσβασιμότητα ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ: Σχολικές εκδρομές, εξορμήσεις στη φύση Ο πεζοπορικός τουρισμός αποτελεί ένα εργαλείο βελτίωσης για κάθε περιοχή στην προκειμένη περίπτωση τον Δήμο Αγιάς. Επίσης, ενισχύεται ο τουρισμός καθώς μέσω του συγκεκριμένου εργαλείου έρχονται πιο κοντά στη φύση. Επιπλέον μέσω του πεζοπορικού τουρισμού μπορεί να ενισχυθεί και να γίνει γνωστή όλη η περιφέρεια του Δήμου Αγιάς. Αρχικά έχουμε να κάνουμε με μια περιοχή η οποία έχει αναπτυξιακές και κυρίως τουριστικές βλέψεις για το άμεσο μέλλον. Αυτή η τουριστική ανάπτυξη μπορεί να επέλθει
από τα μονοπάτια και τις πεζοπορίες του Δήμου Αγιάς. Ο πεζοπορικός τουρισμός αποτελεί ξεχωριστό κομμάτι σύγχρονου τουρισμού που βρίσκεται σε ανοδική τάση και για αυτό θα πρέπει ο Δήμος Αγιάς να εκμεταλλευτεί αυτή την ευκαιρία, έχοντας πλήθος μονοπατιών και όμορφων τοπίων. Τα εμπλεκόμενα μέρη είναι : ΟΙ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ Ο Δήμος Αγιάς (Διότι με την αναγνώριση του τόπου θα έχει μεγάλο όφελος και ο Δήμος) Οι κάτοικοι του Δήμου (Επιθυμούν τη διαφήμιση του τόπου τους) Οι επιχειρηματίες της περιοχής (Αποσκοπούν στο κέρδος και αύξηση της επιχειρηματικότητας στη περιοχή) Οι επισκέπτες ( Ενδιαφέρον για το τόπο και μετέπειτα διάδοση της φήμης του) ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΝΑΦΟΡΑ Στην ερευνητική μας ομάδα δόθηκε το θέμα του Πεζοπορικού Τουρισμού του Δήμου Αγιάς από τον δήμαρχο, το δημοτικό συμβούλιο και τον υπεύθυνο καθηγητή Συρακούλη Κλεάνθη. Μετά από συζήτηση των μελών της ομάδας καταλήξαμε ότι τα εμπλεκόμενα μέρη είναι τα εξής: 1. Κάτοικοι του Δήμου Οι κάτοικοι είναι οι άμεσοι εμπλεκόμενοι γιατί μπορούν να μας βοηθήσουν στην συλλογή πληροφοριών σχετικά με τα τοπικά θέματα, για παράδειγμα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, πόσα μονοπάτια βρίσκονται στην περιοχή, πόσα από αυτά είναι ανοιχτά. Επίσης, μπορούν να σταθούν ως εμπόδιο στην ανάπτυξη της περιοχής αν δεν εγκρίνουν αυτή τη διαδικασία. 2. Επιχειρήσεις του Δήμου Οι επιχειρήσεις είναι εμπλεκόμενοι αφού θέλουν να αναπτυχθούν και να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους. Επίσης, αν δεν υπάρχουν επιχειρήσεις δεν υπάρχουν θέσεις εργασίας και οι επισκέπτες δεν θα έχουν μέρη που να μπορούν να προμηθευτούν κατάλληλο εξοπλισμό για την πεζοπορία διαφορετικών μονοπατιών και ούτε μέρη ξεκούρασης. 3. Επισκέπτες-Τουρίστες Παράγοντας που επηρεάζει τον τόπο καθώς με την αύξηση ή τη μείωση του υπάρχει αντίκτυπο στην οικονομία της περιοχής.
Κάτοικοι : Οι κάτοικοι του δήμου είναι αυτοί που θα μας βοηθήσουν ώστε να προσεγγίσουμε τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία της περιοχής καθώς και να εντοπίσουμε ευκαιρίες του τόπου που μπορούμε να προωθήσουμε. Επισκέπτες : Με την χρήση συνδυαστικών ερευνητικών μεθόδων (συζητήσεις, ερωτηματολόγια) μπορούμε να μετρήσουμε τον βαθμό ικανοποίησης των επισκεπτών στον τόπο καθώς και να μας προτείνουν τι είδους αλλαγές θα προτιμούσαν. Τοπικές επιχειρήσεις : Με την συλλογή στατιστικών στοιχείων από τις τοπικές επιχειρήσεις μπορούμε να κατανοήσουμε το επίπεδο της οικονομίας ου Δήμου Αγιάς. ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΝΑΦΟΡΑ Εμπλεκόμενα μέρη: Δήμαρχος Κάτοικοι της περιοχής Κάτοικοι της γύρω περιοχής (π.χ. Λάρισα) Πεζοπορικές ομάδες σε όλη την ομάδα Σχολεία (σχολικές εκδρομές) Τα μέρη τα οποία εμπλέκονται άμεσα είναι ο δήμος Αγιάς διότι αυτός είναι ο υπεύθυνος για την υλοποίηση του έργου. Ο δήμος Αγιάς είναι αυτός ο οποίος θα χρηματοδοτήσει το έργο έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν τα προαναφερόμενα προβλήματα. Ακόμη, σημαντικό ρόλο παίζουν οι πολιτιστικοί σύλλογοι και σαφώς οι επιχειρήσεις της τοπικής κοινωνίας. Επιπλέον, οι επισκέπτες θα πρέπει να έχουν σημαντικό λόγο πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα διότι αυτοί είναι που βλέπουν τις ατέλειες των μονοπατιών και σίγουρα η άποψή τους παίζει μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση για την τελική υλοποίηση της κατασκευής του έργου. Παρ όλα αυτά είναι ευκαιρία για τους νέους της περιοχής να δώσουν σημασία στα μονοπάτια και στην σωστή διατήρησή τους ώστε να επιτευχθεί η γνωστοποίησή τους και να ενισχυθεί ο τουρισμός. Έτσι, δημιουργούνται και νέες θέσεις εργασίας. είναι πολύ θετικό για τους επισκέπτες να γνωρίσουν τα αλιευτικά και αγροτο-κτηνοτροφικά προϊόντα της περιοχής μαζί με τα αξιοθέατα και τις αξιοθαύμαστες πεζοπορικές διαδρομές. Τέλος, απειλή για τον πεζοπορικό τουρισμό του Δήμου Αγιάς προκαλούν οι παρακείμενοι δήμοι που έχουν περίπου το ίδιο φυσικό περιβάλλον και θεωρούνται ανταγωνιστές καθώς επίσης και οι φυσικοί κίνδυνοι που ελλοχεύουν ανά εποχή. Τελευταίος, αλλά εξίσου σημαντικός κίνδυνος είναι οι ομάδες ανθρώπων οι οποίοι είναι αρνητικοί σε κάθε μορφή τουριστικής ανάπτυξης και θέλουν η ζωή τους να κυλάει ήσυχα με τους τοπικούς κατοίκους και χωρίς «επισκέπτες».
Ο άμεσα εμπλεκόμενος είναι ο δήμος Αγιάς, καθώς από αυτόν θα ζητηθούν οι σχετικές άδειες και η χρηματοδότηση του έργου. Ακολουθούν οι πολιτιστικοί σύλλογοι, οι εκκλησιαστικοί φορείς και οι επιχειρήσεις της τοπικής κοινωνίας. Καθοριστικό ρόλο θα έχει η άποψη των πολιτών, ώστε να υπάρχει η ενεργή συναίνεση τους. Σημαντικός παράγοντας για την υλοποίηση του έργου είναι και η άποψη των τουριστών, καθώς αυτοί βλέπουν πιο άμεσα και ξεκάθαρα τα πραγματικά προβλήματα, συνήθως, λόγω εμπειρίας αντίστοιχου είδους τουρισμού. Τα εμπλεκόμενα μέρη που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν αυτά τα προβλήματα είναι οι τοπικοί φορείς και αν υλοποιούσε όλα αυτά τα προβλήματα η ανάπτυξη της οικονομίας του δήμου Αγιάς θα ήταν μεγαλύτερη. Επιχειρήσεις Κάτοικοι Επισκέπτες 1) Δήμος Αγιάς Δημοτική Κοινότητα Πεζοπορικές Ομάδες 2) Επιχειρήσεις του Δήμου 3) Κάτοικοι 4)Τουρίστες / Επισκέπτες Ερευνητική ομάδα Δήμος Αγιάς (κάτοικοι περιοχής και άνθρωποι που δείχνουν ενδιαφέρον για το πρόβλημα ) Πεζοπόροι ή άτομα που έχουν επισκεφθεί τα μονοπάτια στο παρελθόν. α) Η ομάδα έρευνας β) Ο επιβλέπων καθηγητής γ) Η τοπική αυτοδιοίκηση δ) Οι κάτοικοι της περιοχής ε) Οι επισκέπτες στ) Οι πεζοπορικοί σύλλογοι