ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Έγγραφο συνόδου A7-0071/2014 3.2.2014 ΕΚΘΕΣΗ σχετικά µε τη σεξουαλική εκµετάλλευση και την πορνεία καθώς και τον αντίκτυπό τους στην ισότητα των φύλων (2013/2103 (INI)) Επιτροπή ικαιωµάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων Εισηγήτρια: Mary Honeyball RR\1018004.doc PE519.748v02-00 Eνωµένη στην πολυµορφία
PR_INI ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ... 3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ... 19 ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ... 23 ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ... 24 ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ... 26 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ... 29 PE519.748v02-00 2/29 RR\1018004.doc
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά µε τη σεξουαλική εκµετάλλευση και την πορνεία καθώς και τον αντίκτυπό τους στην ισότητα των φύλων (2013/2103 (INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη τα άρθρα 4 και 5 της Οικουµενικής ιακήρυξης των ικαιωµάτων του Ανθρώπου του 1948, έχοντας υπόψη τη Σύµβαση των Ηνωµένων Εθνών του 1949 για την καταστολή της εµπορίας ανθρώπων και της εκµετάλλευσης της πορνείας τρίτων, έχοντας υπόψη το άρθρο 6 της Σύµβασης για την εξάλειψη όλων των µορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW) του 1979, που έχει ως στόχο την καταπολέµηση όλων των µορφών εµπορίας γυναικών και της εκµετάλλευσης της γυναικείας πορνείας, having regard to the 1989 UN Convention on the Rights of the Child, έχοντας υπόψη τη ιακήρυξη των Ηνωµένων Εθνών του 1993 σχετικά µε την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, το άρθρο 2 της οποίας ορίζει ότι η βία κατά των γυναικών περιλαµβάνει: «σωµατική, σεξουαλική και ψυχολογική βία που εκδηλώνεται στην ευρύτερη κοινότητα, συµπεριλαµβανοµένων του βιασµού, της σεξουαλικής κακοποίησης, της σεξουαλικής παρενόχλησης και εκφοβισµού στον χώρο εργασίας, σε εκπαιδευτικά ιδρύµατα και αλλού, της εµπορίας γυναικών και της καταναγκαστικής πορνείας», έχοντας υπόψη το Πρωτόκολλο του Παλέρµο του 2000 για την πρόληψη, την καταστολή και τη δίωξη της εµπορίας ατόµων, ιδίως γυναικών και παιδιών, το οποίο συµπληρώνει τη Σύµβαση του ΟΗΕ κατά του διακρατικού οργανωµένου εγκλήµατος και προσαρτάται στη Σύµβαση του ΟΗΕ κατά του διακρατικού οργανωµένου εγκλήµατος, έχοντας υπόψη τον στρατηγικό στόχο.3 της Πλατφόρµας ράσης και της ιακήρυξης του Πεκίνου του 1995, έχοντας υπόψη τη σύµβαση αριθ. 29 της ΟΕ περί της αναγκαστικής ή υποχρεωτικής εργασίας, το άρθρο 2 της οποίας ορίζει την αναγκαστική εργασία, έχοντας υπόψη τη διακήρυξη (11) των Βρυξελλών της ιεθνούς Οργάνωσης για τη Μετανάστευση σχετικά µε την πρόληψη και την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων, µε την οποία απευθύνεται έκκληση για µια ολοκληρωµένη, πολυτοµεακή και αποτελεσµατικά συντονισµένη πολιτική που να περιλαµβάνει φορείς από όλους τους ενδιαφερόµενους τοµείς, έχοντας υπόψη τις συστάσεις του Συµβουλίου της Ευρώπης στον εν λόγω τοµέα, όπως τη σύσταση αριθ. R 11 του 2000 για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων µε σκοπό τη σεξουαλική εκµετάλλευση, τη σύσταση R 5 του 2002 για την προστασία των γυναικών RR\1018004.doc 3/29 PE519.748v02-00
από τη βία και τη σύσταση 1545 του 2002 σχετικά µε την εκστρατεία για την καταπολέµηση της εµπορίας γυναικών, έχοντας υπόψη τη σύµβαση του Συµβουλίου της Ευρώπης για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων, έχοντας υπόψη την πρόταση σύστασης της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συµβουλίου της Ευρώπης «Η ποινικοποίηση της αγοράς σεξ για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων για σεξουαλική εκµετάλλευση», Έγγραφο 12920, 26 Απριλίου 2012, έχοντας υπόψη την υπουργική απόφαση αριθ. 1(12) που έλαβε ο ΟΑΣΕ το 2000 στη Βιέννη για τη στήριξη των µέτρων του ΟΑΣΕ, καθώς και το σχέδιο δράσης του ΟΑΣΕ για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων (απόφαση αριθ. 557 του 2003), έχοντας υπόψη τα άρθρα 2 και 13 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχοντας υπόψη την απόφαση πλαίσιο 2002/629/ ΕΥ του Συµβουλίου, της 19ης Ιουλίου 2002, για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων, έχοντας υπόψη την απόφαση πλαίσιο 2011/36/ΕΕ του Συµβουλίου της 5ης Απριλίου 2011, για την πρόληψη και την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων και για την προστασία των θυµάτων της, καθώς και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαίσιο 2002/629/ ΕΥ του Συµβουλίου της 19ης Ιουλίου 2002, έχοντας υπόψη το ψήφισµα του Συµβουλίου σχετικά µε πρωτοβουλίες για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων, ιδίως γυναικών 1, έχοντας υπόψη τη στρατηγική της ΕΕ για την εξάλειψη της εµπορίας ανθρώπων, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 15ης Ιουνίου 1995 σχετικά µε την Τέταρτη Παγκόσµια ιάσκεψη για τις Γυναίκες στο Πεκίνο, «Ισότητα, ανάπτυξη και ειρήνη» 2, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 24ης Απριλίου 1997 σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής για το παράνοµο και βλαβερό περιεχόµενο στο Internet 3, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 16ης Σεπτεµβρίου 1997 σχετικά µε την ανάγκη διεξαγωγής εκστρατείας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη µηδενική ανοχή της βίας κατά των γυναικών 4, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 24ης Οκτωβρίου 1997 για το Πράσινο Βιβλίο της Επιτροπής σχετικά µε την προστασία των ανηλίκων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας 1 EE C 260, 29.10.03, σ. 4. 2 EE C 166, 03.07.95, σ. 92. 3 EE C 150, 19.05.97, σ. 38. 4 EE C 304, 06.10.97, σ. 55. PE519.748v02-00 4/29 RR\1018004.doc
στον τοµέα των οπτικοακουστικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών πληροφόρησης 1, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 6ης Νοεµβρίου 1997 σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά µε την καταπολέµηση του παιδεραστικού τουρισµού και το µνηµόνιο για τη συµβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην αποτελεσµατικότερη καταπολέµηση της παιδεραστίας και της σεξουαλικής εκµετάλλευσης των παιδιών 2, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 16ης εκεµβρίου 1997 σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής για τη σωµατεµπορία γυναικών µε σκοπό τη σεξουαλική εκµετάλλευση 3, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 13ης Μαΐου 1998 για την πρόταση σύστασης του Συµβουλίου σχετικά µε την προστασία των ανηλίκων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας στον τοµέα των οπτικοακουστικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών πληροφόρησης 4, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 17ης εκεµβρίου 1998 σχετικά µε το σεβασµό των δικαιωµάτων του ανθρώπου στην Ευρωπαϊκή Ένωση 5, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 10ης Φεβρουαρίου 1999 για την εναρµόνιση µορφών προστασίας συµπληρωµατικών προς το καθεστώς του πρόσφυγα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 6, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 30ής Μαρτίου 2000 σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συµβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά µε την εφαρµογή µέτρων για την καταπολέµηση του παιδεραστικού σεξουαλικού τουρισµού 7,, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 11ης Απριλίου 2000 σχετικά µε την πρωτοβουλία της ηµοκρατίας της Αυστρίας ενόψει της λήψης απόφασης του Συµβουλίου για την καταπολέµηση της παιδικής πορνογραφίας στο Ίντερνετ 8, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 18ης Μαΐου 2000 σχετικά µε τη συνέχεια που δόθηκε στην Πλατφόρµα ράσης του Πεκίνου 9, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 19ης Μαΐου 2000 σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συµβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο µε θέµα «Περαιτέρω ενέργειες στην καταπολέµηση της σωµατεµπορίας γυναικών» 10, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 15ης Ιουνίου 2000 σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής που αφορά τα θύµατα αξιόποινων πράξεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση: 1 EE C 339, 10.11.97, σ. 420. 2 EE C 358, 24.11.97, σ. 37. 3 EE C 14, 19.01.98, σ. 19. 4 EE C 193, 17.08.06, σ. 126. 5 EE C 98, 09.04.99, σ. 267. 6 EE C 150, 28.05.99, σ. 203. 7 ΕΕ C 040, 7.2.2001, σ. 20 8 EE C 40,07.02.01, σ. 41. 9 EE C 59,23.02.01, σ. 258. 10 EE C 59,23.02.01, σ. 307. RR\1018004.doc 5/29 PE519.748v02-00
Προβληµατισµός για πρότυπα και δράση 1, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 12ης Ιουνίου 2001 σχετικά µε την πρόταση για απόφαση-πλαίσιο του Συµβουλίου για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων 2, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 17ης Ιανουαρίου 2006 σχετικά µε στρατηγικές πρόληψης της εµπορίας γυναικών και παιδιών ευάλωτων στη σεξουαλική εκµετάλλευση 3, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 2ας Φεβρουαρίου 2006 σχετικά µε τη σηµερινή κατάσταση όσον αφορά την καταπολέµηση της βίας κατά των γυναικών και τυχόν µελλοντικές ενέργειες 4, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 15ης Μαρτίου 2006 σχετικά µε την καταναγκαστική πορνεία στο πλαίσιο διεθνών αθλητικών εκδηλώσεων 5, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 26ης Νοεµβρίου 2009 σχετικά µε την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών 6, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 5ης Απριλίου 2011 σχετικά µε τις προτεραιότητες και τα γενικά χαρακτηριστικά ενός νέου πλαισίου πολιτικής της ΕΕ για την καταπολέµηση της βίας κατά των γυναικών 7, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 6ης Φεβρουαρίου 2013 σχετικά µε την 57η σύνοδο της Επιτροπής του ΟΗΕ για τη θέση της γυναίκας: εξάλειψη και η πρόληψη κάθε µορφής βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 23ης Οκτωβρίου 2013 σχετικά µε το οργανωµένο έγκληµα, τη διαφθορά και τη νοµιµοποίηση εσόδων από εγκληµατικές δραστηριότητες: συστάσεις για δράσεις και πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν 8, έχοντας υπόψη την εκστρατεία ευαισθητοποίησης του Ευρωπαϊκού Λόµπι Γυναικών µε τίτλο «εν πωλείται» («Not for sale»), έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισµού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής ικαιωµάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων και τη γνωµοδότηση της Επιτροπής Ανάπτυξης (A7-0071/2014), 1 EE C 67, 01.03.01, σ. 304. 2 EE C 53, 28.02.02, σ. 114. 3 EE C 287, 24.11.06, σ. 18. 4 EE C 288, 25.11.06, σ. 16. 5 EE C 291, 30.11.06, σ. 292. 6 EE C 285, 21.10.2010, σ. 53. 7 EE C 296, 02.10.12, σ. 26. 8 Κείµενο που εγκρίθηκε, P7_TA(2013)0444. PE519.748v02-00 6/29 RR\1018004.doc
A. λαµβάνοντας υπόψη ότι η πορνεία και η καταναγκαστική πορνεία αποτελούν φαινόµενα που αφορούν περισσότερο το ένα φύλο, έχουν παγκόσµια διάσταση, αφορούν περίπου 40-42 εκατοµµύρια άνθρωποι παγκοσµίως, µε τη συντριπτική πλειονότητα των εκδιδόµενων ατόµων να είναι γυναίκες και ανήλικα κορίτσια και όλους σχεδόν τους αγοραστές να είναι άντρες, και λαµβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, αποτελεί ταυτόχρονα αιτία και συνέπεια της ανισότητας των φύλων που επιδεινώνεται περαιτέρω B. λαµβάνοντας υπόψη ότι η πορνεία αποτελεί µορφή δουλείας ασύµβατη µε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα θεµελιώδη ανθρώπινα δικαιώµατα Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η εµπορία ανθρώπων, ειδικότερα δε γυναικών και παιδιών, τόσο για σεξουαλική όσο και για άλλες µορφές εκµετάλλευσης, αποτελεί µία από τις πιο κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωµάτων λαµβάνοντας υπόψη ότι η εµπορία ανθρώπων αυξάνεται σε παγκόσµιο επίπεδο, λόγω της ανάπτυξης του οργανωµένου εγκλήµατος και της αποδοτικότητάς του. λαµβάνοντας υπόψη ότι η εργασία αποτελεί ένα από τα βασικά µέσα ατοµικής αυτοπραγµάτωσης, µέσω του οποίου τα άτοµα συµβάλλουν στη συλλογική ευηµερία E. λαµβάνοντας υπόψη ότι η πορνεία και η καταναγκαστική πορνεία συνδέονται άρρηκτα µε την ανισότητα των φύλων στην κοινωνία και έχουν αντίκτυπο στην κοινωνική θέση των γυναικών και των ανδρών και στην αντίληψη όσον αφορά τις µεταξύ τους σχέσεις και τη σεξουαλικότητα ΣΤ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία προωθείται µέσω υγιών προσεγγίσεων για τη σεξουαλικότητα οι οποίες πραγµατοποιούνται µε αµοιβαίο σεβασµό Ζ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία 2011/36/ΕΕ, της 5ης Απριλίου 2011, για την πρόληψη και την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων και για την προστασία των θυµάτων της, θεσπίζει αυστηρές διατάξεις για τα θύµατα H. λαµβάνοντας υπόψη ότι κάθε πολιτική για την πορνεία έχει αντίκτυπο στην υλοποίηση της ισότητας των φύλων και µεταφέρει µηνύµατα και πρότυπα σε µια κοινωνία, συµπεριλαµβανοµένης της νεολαίας της Θ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η πορνεία λειτουργεί ως επιχείρηση και δηµιουργεί αγορά µε διάφορους αλληλοσυνδεόµενους παράγοντες, όπου οι µαστροποί και οι προαγωγοί υπολογίζουν και ενεργούν µε στόχο την εξασφάλιση ή την αύξηση των αγορών τους και τη µεγιστοποίηση των κερδών τους, και λαµβάνοντας υπόψη ότι τα άτοµα που αγοράζουν σεξ παίζουν σηµαντικό ρόλο, καθώς διατηρούν τη ζήτηση στην εν λόγω αγορά RR\1018004.doc 7/29 PE519.748v02-00
Ι. λαµβάνοντας υπόψη ότι, σύµφωνα µε την Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας, η σεξουαλική υγεία «απαιτεί µια θετική προσέγγιση της σεξουαλικότητας και των σεξουαλικών σχέσεων µε σεβασµό στο άτοµο, καθώς και τη δυνατότητα απόλαυσης ευχάριστων και ασφαλών σεξουαλικών εµπειριών, χωρίς εξαναγκασµό, διακρίσεις και βία» ΙΑ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η πορνεία µειώνει την αξία όλων των πράξεων οικειότητας και την περιορίζει στη χρηµατική τους αξία, ενώ υποβιβάζει τον άνθρωπο σε εµπόρευµα ή σε αντικείµενο χρήσης από τον πελάτη ΙΒ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η µεγάλη πλειοψηφία εκδιδοµένων ατόµων προέρχονται από ευάλωτες οµάδες ΙΓ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η µαστροπεία συνδέεται στενά µε το οργανωµένο έγκληµα Ι. λαµβάνοντας υπόψη ότι το οργανωµένο έγκληµα, η εµπορία ανθρώπων, η εξαιρετικά βίαιη εγκληµατικότητα και η διαφορά ανθούν στο πλαίσιο της πορνείας και ότι οποιοδήποτε νοµοθετικό πλαίσιο ωφελεί πρωτίστως τους µαστροπούς, οι οποίοι µπορούν να εµφανίζονται ως «επιχειρηµατίες» ΙΕ. λαµβάνοντας υπόψη ότι, από τα πορίσµατα διαφόρων µελετών, προκύπτει σαφώς ότι το ήµισυ των αγοραστών εξακολουθούν να αγοράζουν σεξ παρά τις σαφείς ενδείξεις ότι τα εκδιδόµενα άτοµα είναι ηλικίας κάτω των 18 ετών λαµβάνοντας υπόψη ότι οι αγορές της πορνείας τροφοδοτούν την εµπορία γυναικών και παιδιών και εντείνουν τη βία που ασκείται εις βάρος τους, ιδίως σε χώρες όπου η βιοµηχανία του σεξ έχει νοµιµοποιηθεί 1 ΙΖ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η πορνεία και η εµπορία γυναικών και ανηλίκων κοριτσιών συνδέονται, επειδή η ζήτηση εκδιδόµενων γυναικών είναι ίδια, ανεξάρτητα από το αν είναι θύµατα εµπορίας ή όχι λαµβάνοντας υπόψη ότι η εµπορία ανθρώπων λειτουργεί ως µέσο τροφοδότησης των αγορών πορνείας µε γυναίκες και ανήλικα κορίτσια ΙΗ. λαµβάνοντας υπόψη ότι σύµφωνα µε στοιχεία της ΕΕ η σηµερινή πολιτική για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων δεν είναι αποτελεσµατική και ότι υπάρχει πρόβληµα όσον αφορά τον εντοπισµό και τη δίωξη των σωµατεµπόρων, ως εκ τούτου δε 1 Στην έκθεση της Sigma Huda, ειδικής εισηγήτριας των Ηνωµένων Εθνών για την εµπορία ανθρώπων που αφορά κυρίως γυναίκες και παιδιά, η οποία εκπονήθηκε το 2006, υπογραµµίζεται ο άµεσος αντίκτυπος των πολιτικών για την πορνεία στην κλίµακα της εµπορίας ανθρώπων. PE519.748v02-00 8/29 RR\1018004.doc
θα πρέπει να ενισχυθεί η έρευνα υποθέσεων σεξουαλικής εµπορίας ανθρώπων καθώς επίσης τη δίωξη και καταδίκη των σωµατεµπόρων ΙΘ. λαµβάνοντας υπόψη ότι ολοένα και περισσότεροι νέοι αναγκάζονται να εκδοθούν, ενώ ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι πολλοί εξ αυτών είναι παιδιά Κ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η άσκηση των δραστηριοτήτων που σχετίζονται µε την πορνεία µπορεί να υπόκειται στον άµεσο και φυσικό καταναγκασµό, ή στον έµµεσο καταναγκασµό, παραδείγµατος χάρη µέσω της άσκησης πίεσης στις οικογένειες των εκδιδόµενων ατόµων στις χώρες καταγωγής, αλλά και στον ύπουλο ψυχολογικό καταναγκασµό ΚΑ.λαµβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη µέλη είναι κατεξοχήν υπεύθυνα για την αντιµετώπιση της εµπορίας ανθρώπων, ενώ τον Απρίλιο του 2013 µόνο έξι κράτη µέλη κοινοποίησαν την πλήρη µεταφορά της οδηγίας της ΕΕ για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων, της οποίας η προθεσµία εφαρµογής έληξε στις 6 Απριλίου 2013 ΚΒ.λαµβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή στη στρατηγική της για την ισότητα µεταξύ γυναικών και ανδρών (2010-2015) διακηρύσσει ότι «οι ανισότητες µεταξύ γυναικών και ανδρών αποτελούν παραβίαση θεµελιωδών δικαιωµάτων» ΚΓ.λαµβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει τεράστια απόκλιση στον τρόπο µε τον οποίο τα κράτη µέλη αντιµετωπίζουν την πορνεία, καθώς υπάρχουν δύο βασικές προσεγγίσεις: η µία προσέγγιση αντιµετωπίζει την πορνεία ως παραβίαση των δικαιωµάτων των γυναικών µια µορφή σεξουαλικής δουλείας η οποία οδηγεί σε ανισότητα κατά των γυναικών η άλλη προσέγγιση υποστηρίζει ότι η πορνεία καθαυτή προάγει την ισότητα των φύλων, ενισχύοντας το δικαίωµα της γυναίκας να ελέγχει τον τρόπο µε τον οποίον διαχειρίζεται το σώµα της και στις δύο περιπτώσεις, το κάθε κράτος µέλος είναι αρµόδιο να αποφασίσει πώς θα προσεγγίσει το ζήτηµα της πορνείας Κ.λαµβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει διαφορά ανάµεσα στην «καταναγκαστική» και την «εκούσια» πορνεία, είναι προφανές ότι η πορνεία αποτελεί µορφή βίας κατά των γυναικών ΚΕ.λαµβάνοντας υπόψη ότι το ζήτηµα της πορνείας πρέπει να αντιµετωπιστεί µε µακροπρόθεσµο όραµα και µε την προοπτική της ισότητας των φύλων ΚΣΤ.λαµβάνοντας υπόψη ότι η µαστροπεία, η οποία ισοδυναµεί µε έγκριση της σεξουαλικής εκµετάλλευσης τρίτων, έχει νοµιµοποιηθεί σε αρκετά κράτη µέλη, συµπεριλαµβανοµένων της Γερµανίας, των Κάτω Χωρών και της Ελλάδας λαµβάνοντας υπόψη ότι οι Κάτω Χώρες έχουν καταχωρηθεί από το Γραφείο των Ηνωµένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήµατος ως ένας από τους κυριότερους RR\1018004.doc 9/29 PE519.748v02-00
προορισµούς για θύµατα εµπορίας ανθρώπων ΚΖ. λαµβάνοντας υπόψη ότι µολονότι ο αριθµός των εκδιδόµενων ατόµων στη γερµανική επικράτεια εκτιµάται σε 400 000, µόνο 44 εκδιδόµενα άτοµα έχουν καταχωριστεί επισήµως στους οργανισµούς κοινωνικής πρόνοιας βάσει του νόµου του 2002 για τη νοµιµοποίηση της πορνείας, Λαµβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει καµία αξιόπιστη ένδειξη ότι ο νόµος αυτός έχει περιορίσει την εγκληµατικότητα, και λαµβάνοντας υπόψη ότι το ένα τρίτο των γερµανών εισαγγελέων έχουν επισηµάνει ότι η νοµιµοποίηση της πορνείας έχει «δυσχεράνει το έργο τους όσον αφορά τη δίωξη της εµπορίας ανθρώπων και τη µαστροπεία» ΚΗ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η γενική τάση είναι η πορνεία να καταστεί συνήθης δραστηριότητα και να αρχίσει να θεωρείται φυσιολογική δραστηριότητα που πραγµατοποιείται για «διασκέδαση» αλλά ασκείται και ως επάγγελµα 1. αναγνωρίζει ότι η πορνεία και η σεξουαλική εργασία και η σεξουαλική εκµετάλλευση συνιστούν αποτελούν ζητήµατα που αφορούν περισσότερο το ένα φύλο και παραβιάσεις της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, αντίκεινται στις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, στις οποίες περιλαµβάνεται η ισότητα των φύλων, και, ως εκ τούτου, αντίκεινται στις αρχές του Χάρτη των Θεµελιωδών ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συµπεριλαµβανοµένου του στόχου και της αρχής της ισότητας των φύλων 2. υπογραµµίζει ότι πρέπει να γίνονται σεβαστά η σεξουαλική και η αναπαραγωγική υγεία και τα δικαιώµατα όλων των γυναικών, συµπεριλαµβανοµένου του δικαιώµατος να διαχειρίζονται το σώµα τους και τη σεξουαλικότητά τους, χωρίς εξαναγκασµό, διακρίσεις και βία 3. επισηµαίνει ότι υπάρχουν πολλές συνδέσεις µεταξύ της πορνείας και της εµπορίας ανθρώπων, και αναγνωρίζει ότι η πορνεία - τόσο σε παγκόσµιο όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο - τροφοδοτεί την εµπορία ευάλωτων γυναικών και ανήλικων κοριτσιών, ένα µεγάλο ποσοστό των οποίων είναι µεταξύ 13 και 25 ετών επισηµαίνει ότι, όπως το αποδεικνύουν στοιχεία της Επιτροπής, η πλειοψηφία των θυµάτων (62%) προορίζονται για σεξουαλική εκµετάλλευση, µε τις γυναίκες και τα ανήλικα κορίτσια να ανέρχονται σε 96% των βεβαιωµένων και εικαζόµενων θυµάτων, ενώ το ποσοστό θυµάτων από χώρες εκτός ΕΕ έχει αυξηθεί κατά την τελευταία πενταετία 4. αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι η έλλειψη αξιόπιστων, ακριβών και συγκρίσιµων στοιχείων µεταξύ των χωρών, κυρίως λόγω της παράνοµης και συχνά αόρατης φύσης της πορνείας και της εµπορίας, κρατά την αγορά της πορνείας αδιαφανή και δυσχεραίνει τη λήψη πολιτικών αποφάσεων, γεγονός που σηµαίνει ότι όλα τα αριθµητικά στοιχεία βασίζονται PE519.748v02-00 10/29 RR\1018004.doc
µόνο σε εκτιµήσεις 5. επισηµαίνει τα στοιχεία που δείχνουν ότι το οργανωµένο έγκληµα αποτελεί βασικό παράγοντα σε περιπτώσεις όπου η µαστροπεία είναι νόµιµη 1 6. τονίζει ότι, σύµφωνα µε τα στοιχεία, η πλειονότητα των εκδιδόµενων ατόµων αναγνωρίζονται ως ευάλωτα άτοµα στις κοινωνίες µας 7. τονίζει ότι η πορνεία αποτελεί επίσης ζήτηµα υγείας, καθώς έχει επιζήµιες επιπτώσεις στην υγεία των εκδιδόµενων ατόµων, τα οποία είναι πιθανότερο να υποφέρουν από σεξουαλικά, σωµατικά και ψυχικά τραύµατα, αλκοολισµό και τοξικοµανία ή απώλεια αυτοεκτίµησης, καθώς και από υψηλότερο ποσοστό θνησιµότητας σε σχέση µε τον γενικό πληθυσµό προσθέτει και τονίζει ότι οι περισσότεροι από τους αγοραστές σεξ ζητούν αγοραίο σεξ χωρίς προφυλακτικό, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες βλαβερών επιπτώσεων στην υγεία τόσο των εκδιδόµενων ατόµων όσο και των αγοραστών 8. τονίζει ότι η πορνεία και η εκµετάλλευση στη βιοµηχανία του σεξ µπορεί να έχουν καταστροφικές και µακροχρόνιες ψυχολογικές και σωµατικές συνέπειες για τα εµπλεκόµενα άτοµα, ακόµη και µετά την εγκατάλειψη της πορνείας, και επιπροσθέτως αποτελούν όχι µόνο αιτία αλλά και συνέπεια της ανισότητας των φύλων, διαιωνίζοντας στερεότυπα για τα δύο φύλα όπως η άποψη ότι το σώµα των γυναικών και των ανήλικων κοριτσιών διατίθεται προς πώληση προκειµένου να ικανοποιηθεί η ανδρική ζήτηση για σεξ 9. καλεί επιπλέον τα κράτη µέλη να θεσπίσουν, σύµφωνα µε την εθνική νοµοθεσία, τακτικές και εµπιστευτικές επισκέψεις παροχής συµβουλών και υγείας για τα εκδιδόµενα άτοµα εκτός πορνείων 10. αναγνωρίζει ότι οι εκδιδόµενες γυναίκες αποτελούν οµάδα υψηλού κινδύνου µόλυνσης από τον ιό HIV και άλλα σεξουαλικώς µεταδιδόµενα νοσήµατα 11. καλεί τα κράτη µέλη να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά τρόπους περιορισµού των κινδύνων που συνδέονται µε την πορνεία του δρόµου 12. αναγνωρίζει ότι η πορνεία και η αναγκαστική πορνεία έχουν αντίκτυπο στη βία κατά των γυναικών εν γένει, καθώς, από έρευνες που πραγµατοποιήθηκαν σε άνδρες που αγοράζουν σεξ, προκύπτει ότι οι άνδρες αυτοί έχουν υποτιµητική στάση απέναντι στις 1 Κοινή έκθεση του ήµου του Άµστερνταµ και του ολλανδικού υπουργείου ικαιοσύνης, στην οποία αναφέρεται ότι οι µισές από τις επιχειρήσεις πορνείας για τις οποίες απαιτείται άδεια έχουν έναν ή περισσότερους διευθυντές µε ποινικό µητρώο. RR\1018004.doc 11/29 PE519.748v02-00
γυναίκες 1 ως εκ τούτου, καλεί τις αρµόδιες εθνικές αρχές να εξασφαλίσουν ότι, παράλληλα µε την απαγόρευση της αγοράς σεξουαλικών υπηρεσιών, πραγµατοποιούνται εκστρατείες ευαισθητοποίησης των ανδρών 13. τονίζει ότι τα εκδιδόµενα άτοµα είναι ιδιαίτερα ευάλωτα από κοινωνική, οικονοµική, σωµατική, ψυχολογική, συναισθηµατική και οικογενειακή άποψη και κινδυνεύουν περισσότερο να υποστούν βία και βλάβη από τα άτοµα που ασκούν οιαδήποτε άλλη δραστηριότητα οι εθνικές αστυνοµικές υπηρεσίες πρέπει να ενθαρρύνονται να αντιµετωπίζουν, µεταξύ άλλων, τα χαµηλά ποσοστά καταδίκης για βιασµό εκδιδόµενων ατόµων τονίζει ότι τα εκδιδόµενα άτοµα υφίστανται επίσης τη δηµόσια κατακραυγή και τον κοινωνικό στιγµατισµό, ακόµα και όταν σταµατούν την πορνεία 14. εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι οι εκδιδόµενες γυναίκες έχουν δικαίωµα στη µητρότητα, την ανατροφή και τη φροντίδα των παιδιών τους 15. τονίζει ότι η κανονικοποίηση της πορνείας έχει αντίκτυπο στη βία κατά των γυναικών επισηµαίνει ειδικότερα τα στοιχεία που δείχνουν ότι οι άντρες που αγοράζουν σεξ είναι πιθανότερο να διαπράξουν πράξεις σεξουαλικού εξαναγκασµού κατά γυναικών, καθώς και άλλες πράξεις βίας κατά των γυναικών, ενώ συχνά εκδηλώνουν τάσεις µισογυνισµού 16. εκφράζει την ανησυχία του για την αύξηση του αριθµού των νέων ανδρών που αγοράζουν σεξ ως µορφή ψυχαγωγίας, αντιµετωπίζοντας µε τον τρόπο αυτό τις γυναίκες και τα ανήλικα κορίτσια ως σεξουαλικά παιχνίδια, γεγονός που συχνά οδηγεί σε πράξεις βίας εναντίον τους 17. σηµειώνει ότι το 80-95% των εκδιδόµενων ατόµων έχουν υποστεί κάποια µορφή βίας προτού στραφούν στην πορνεία (βιασµό, αιµοµιξία, παιδεραστία), το 62% εξ αυτών αναφέρουν ότι έχουν βιαστεί και το 68% υποφέρουν από µετατραυµατική διαταραχή άγχους ποσοστό ανάλογο µε εκείνο των θυµάτων των βασανιστηρίων 2 18. υπογραµµίζει ότι η παιδική πορνεία δεν µπορεί ποτέ να είναι εθελούσια, επειδή τα παιδιά δεν έχουν την ικανότητα "συναίνεσης" στην πορνεία προτρέπει τα κράτη µέλη της ΕΕ να καταπολεµήσουν την παιδική πορνεία (κάτω των 18 ετών) όσο το δυνατόν πιο δραστήρια, δεδοµένου ότι αποτελεί την πλέον ειδεχθή µορφή πορνείας απαιτεί επειγόντως µια προσέγγιση µηδενικής ανοχής µε βάση την πρόληψη, την προστασία των θυµάτων και τη 1 Στον ακόλουθο σύνδεσµο υπάρχουν αρκετές µελέτες για τα άτοµα που αγοράζουν σεξ: "http://www.womenlobby.org/spip.php?article1948&lang=en" http://www.womenlobby.org/spip.php?article1948&lang=en. 2 Melissa Farley, Violence against women and post-traumatic stress syndrome [«Βία κατά των γυναικών και σύνδροµο µετατραυµατικού άγχους»], Women and Health, 1998 Damant, D. Κ.α. Trajectoires d entrée en prostitution : violence, toxicomanie et criminalité, Le Journal International de Victimologie, τεύχος 3, Απρίλιος 2005. PE519.748v02-00 12/29 RR\1018004.doc
δίωξη των πελατών 19. επισηµαίνει ότι παρατηρείται αύξηση της παιδικής πορνείας καθώς και της σεξουαλικής εκµετάλλευσης ανηλίκων, µεταξύ άλλων µέσω των µέσων κοινωνικής δικτύωσης και συχνής προσφυγής σε εξαπάτηση και εκφοβισµό 20. εφιστά την προσοχή στο αναδυόµενο φαινόµενο των εκδιδόµενων ανηλίκων, που διαφέρει από τη σεξουαλική παρενόχληση και έχει ως υπόβαθρο τη δυσµενή οικονοµική κατάσταση και στην απουσία γονικής µέριµνας 21. τονίζει την ανάγκη εφαρµογής αποτελεσµατικών µέτρων που θα δίδουν έµφαση στην αποµάκρυνση των ανήλικων εκδιδόµενων ατόµων από τη λεγόµενη αγορά πορνείας και στην είσοδό τους στην εν λόγω αγορά, ενώ παράλληλα θα εστιάζουν σε δραστηριότητες που αντιβαίνουν στους στόχους της Σύµβασης των Ηνωµένων Εθνών για τα ικαιώµατα του Παιδιού και του σχετικού προαιρετικού πρωτοκόλλου της 22. θεωρεί ότι η αγορά σεξουαλικών υπηρεσιών από εκδιδόµενα άτοµα κάτω των 21 ετών πρέπει να συνιστά εγκληµατική πράξη, ενώ οι υπηρεσίες των εκδιδόµενων ατόµων δεν πρέπει να τιµωρούνται 23. εφιστά την προσοχή στο φαινόµενο της «χορηγίας», εις βάρος ανήλικων κοριτσιών ή κοριτσιών που µόλις έχουν ενηλικιωθεί και εκδίδονται µε αντάλλαγµα είδη πολυτελείας ή µικρά ποσά που τους παρέχουν τους πόρους για την κάλυψη των καθηµερινών τους δαπανών ή εκπαιδευτικών δαπανών 24. υπενθυµίζει στα κράτη µέλη ότι η εκπαίδευση διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο στην πρόληψη της πορνείας και του οργανωµένου εγκλήµατος που συνδέεται µε αυτήν και, συνεπώς, συνιστά τη διοργάνωση ειδικών εκπαιδευτικών εκστρατειών ευαισθητοποίησης και πρόληψης στα σχολεία και στα κολέγια που θα απευθύνονται σε συγκεκριµένες ηλικίες, συνιστά δε να καταστεί η εκπαίδευση για την ισότητα θεµελιώδη στόχος της διαδικασίας εκπαίδευσης των νέων 25. εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι οι διαφηµίσεις για σεξουαλικές υπηρεσίες στις εφηµερίδες και τα µέσα κοινωνικής δικτύωσης µπορούν να θεωρηθούν ως υποστήριξη της εµπορίας ανθρώπων και της πορνείας 26. εφιστά την προσοχή στον ολοένα και σηµαντικότερο ρόλο του διαδικτύου και των µέσων κοινωνικής δικτύωσης στην επιστράτευση νέων εκδιδόµενων γυναικών νεαρής ηλικίας από τα κυκλώµατα διακίνησης ανθρώπων ζητεί την πραγµατοποίηση εκστρατειών πρόληψης, µεταξύ άλλων και στο διαδίκτυο, µε ιδιαίτερη προσοχή στα άτοµα που αποτελούν ευάλωτους στόχους για τα εν λόγω κυκλώµατα διακίνησης ανθρώπων RR\1018004.doc 13/29 PE519.748v02-00
27. εφιστά την προσοχή σε ορισµένες επιπτώσεις, κυρίως αρνητικές, που έχει η παραγωγή των µέσων µαζικής ενηµέρωσης και η πορνογραφία, ιδίως µέσω διαδικτύου, στη δηµιουργία αρνητικής εικόνας για τις γυναίκες, γεγονός που µπορεί να οδηγήσει σε ενθάρρυνση της περιφρόνησης της ανθρώπινης προσωπικότητας των γυναικών και στην παρουσίασή τους ως εµπόρευµα τονίζει επίσης ότι η σεξουαλική ελευθερία δεν θα πρέπει να ερµηνεύεται ως άδεια περιφρόνησης των γυναικών 28. τονίζει ότι η κανονικοποίηση της πορνείας έχει αντίκτυπο στην εικόνα που σχηµατίζουν οι νέοι άνθρωποι για τη σεξουαλικότητα και τις σχέσεις µεταξύ γυναικών και ανδρών παρατηρεί ότι σύµφωνα µε µελέτες, η πορνεία λειτουργεί ως µέσο κοινωνικού ελέγχου της σεξουαλικότητας των νέων 29. τονίζει ότι τα εκδιδόµενα άτοµα δεν πρέπει να διώκονται ποινικώς, όπως συµβαίνει σε ορισµένα κράτη µέλη, για παράδειγµα στο Ηνωµένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τη ηµοκρατία της Ιρλανδίας, και καλεί όλα τα κράτη µέλη να καταργήσουν την κατασταλτική νοµοθεσία κατά των εκδιδόµενων προσώπων 30. καλεί τα κράτη µέλη να απέχουν από την ποινικοποίηση και την επιβολή κυρώσεων σε εκδιδόµενα άτοµα και να αναπτύξουν προγράµµατα για να βοηθήσουν τα εκδιδόµενα άτοµα/τους εργαζόµενους σε σεξουαλικές υπηρεσίες να εγκαταλείψουν το επάγγελµα εφόσον το επιθυµούν 31. πιστεύει ότι η µείωση της ζήτησης πρέπει να αποτελέσει µέρος µιας ολοκληρωµένης στρατηγικής κατά της εµπορίας ανθρώπων στα κράτη µέλη πιστεύει ότι η µείωση της ζήτησης µπορεί να επιτευχθεί µέσω νοµοθεσίας η οποία µετακυλύει το ποινικό βάρος σε όσους αγοράζουν σεξουαλικές υπηρεσίες και όχι σε εκείνους που τις πωλούν, ενώ µέσω της επιβολής προστίµων καθίσταται η πορνεία λιγότερο οικονοµικά προσοδοφόρα για τις εγκληµατικές οργανώσεις/το οργανωµένο έγκληµα 32. θεωρεί ότι ο πιο αποτελεσµατικός τρόπος για την καταπολέµηση της εµπορίας γυναικών και ανήλικων κοριτσιών µε σκοπό τη σεξουαλική εκµετάλλευση και για τη βελτίωση της ισότητας των δύο φύλων είναι το µοντέλο που εφαρµόζεται στη Σουηδία, την Ισλανδία και τη Νορβηγία (το λεγόµενο σκανδιναβικό µοντέλο) και επί του παρόντος εξετάζεται σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, όπου εγκληµατική πράξη συνιστά η αγορά σεξουαλικών υπηρεσιών, όχι οι υπηρεσίες των εκδιδόµενων ατόµων 33. τονίζει ότι η πορνεία αποτελεί διασυνοριακό πρόβληµα, ότι τα κράτη µέλη θα πρέπει, ως εκ τούτου, να αναλάβουν την ευθύνη να αποτρέπουν τη δυνατότητα αγοράς σεξ εκτός της χώρας τους µε την εισαγωγή µέτρων παρόµοιων µε εκείνα που έλαβε η Νορβηγία, βάσει των οποίων µπορεί να ασκηθεί δίωξη εναντίον πολίτη για την αγορά σεξ στο εξωτερικό PE519.748v02-00 14/29 RR\1018004.doc
34. υπογραµµίζει τα στοιχεία που επιβεβαιώνουν τις αποτρεπτικές επιπτώσεις που είχε το σκανδιναβικό µοντέλο στη Σουηδία, όπου η πορνεία και η σωµατεµπορία δεν έχουν αυξηθεί, καθώς και το γεγονός ότι το εν λόγω µοντέλο υποστηρίζεται όλο και περισσότερο από τον πληθυσµό, ιδίως από τους νέους, γεγονός που αποδεικνύει ότι η νοµοθεσία επέφερε αλλαγές στη νοοτροπία 35. υπογραµµίζει τα αποτελέσµατα µιας πρόσφατης κυβερνητικής έκθεσης στη Φινλανδία, η οποία ζητεί την πλήρη ποινικοποίηση της αγοράς σεξ, καθώς η φινλανδική προσέγγιση της ποινικοποίησης των αγοραστών από τα θύµατα της εµπορίας ανθρώπων αποδείχτηκε αναποτελεσµατική για την καταπολέµηση του εν λόγω φαινοµένου 36. πιστεύει ότι η νοµοθεσία προσφέρει µια ευκαιρία να διασαφηνιστούν τα αποδεκτά όρια στην κοινωνία και να δηµιουργηθεί µια κοινωνία που να αντικατοπτρίζει αυτές τις αξίες 37. πιστεύει ότι η αντιµετώπιση της πορνείας ως νόµιµης «σεξουαλικής εργασίας» και η αποποινικοποίηση της βιοµηχανίας του σεξ εν γένει καθώς και η νοµιµοποίηση της µαστροπείας δεν αποτελεί λύση για την ασφάλεια των ευάλωτων γυναικών και ανήλικων κοριτσιών από τη βία και την εκµετάλλευση, αλλά έχει το αντίθετο αποτέλεσµα και τις εκθέτει σε υψηλότερο κίνδυνο πορνείας, ενώ συγχρόνως ενθαρρύνει την ανάπτυξη των αγορών πορνείας - και ως εκ τούτου τον αριθµό γυναικών και ανηλίκων κοριτσιών που υφίστανται καταχρηστική µεταχείριση 38. καταδικάζει κάθε πολιτική προσπάθεια και συζήτηση βασιζόµενη στην θεωρία ότι η πορνεία µπορεί να αποτελέσει λύση για τις µετανάστριες στην Ευρώπη 39. καλεί, ως εκ τούτου, τα κράτη µέλη να εισάγουν, σύµφωνα µε την εθνική νοµοθεσία, δικαιώµατα πρόσβασης και ελέγχου της αστυνοµίας και των αρµόδιων αρχών σε πορνεία και στον περίγυρό τους 40. προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη µέλη να κινητοποιήσουν τα αναγκαία µέσα και εργαλεία για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων και της σεξουαλικής εκµετάλλευσης και για τη µείωση της πορνείας ως παραβιάσεων των θεµελιωδών δικαιωµάτων των γυναικών, ιδιαίτερα των ανηλίκων, καθώς και της ισότητας των δύο φύλων 41. καλεί τα κράτη µέλη να µεταφέρουν το συντοµότερο δυνατό στο εθνικό δίκαιο την οδηγία 2011/36/EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 5ης Απριλίου 2011 για την πρόληψη και την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων και την προστασία των θυµάτων της, καθώς και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2002/629/ ΕΥ του Συµβουλίου, ιδίως όσον αφορά την προστασία των θυµάτων RR\1018004.doc 15/29 PE519.748v02-00
42. προτρέπει την Επιτροπή να αξιολογήσει τις επιπτώσεις που είχε έως σήµερα το ευρωπαϊκό νοµικό πλαίσιο για την εξάλειψη της εµπορίας ανθρώπων µε σκοπό τη σεξουαλική εκµετάλλευση, να προβεί σε περαιτέρω έρευνα των προτύπων πορνείας και εµπορίας ανθρώπων µε σκοπό τη σεξουαλική εκµετάλλευση, καθώς και όσον αφορά τον αυξανόµενο βαθµό σεξουαλικού τουρισµού στην ΕΕ και να προωθήσει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών µεταξύ των κρατών µελών 43. επισηµαίνει ότι η Επιτροπή πρέπει να συνεχίσει τη χρηµατοδότηση έργων και προγραµµάτων για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων και της σεξουαλικής εκµετάλλευσης 44. καλεί τα κράτη µέλη να σχεδιάσουν και να εφαρµόσουν πολιτικές για την αντιµετώπιση της εµπορίας ανθρώπων, της σεξουαλικής εκµετάλλευσης και της πορνείας και να διασφαλίζουν ότι όλα τα ενδιαφερόµενα µέρη, όπως οι ΜΚΟ, η αστυνοµία και άλλοι φορείς επιβολής του νόµου, καθώς επίσης οι κοινωνικές και ιατρικές υπηρεσίες, συµµετέχουν στην διαδικασία λήψης αποφάσεων και συνεργάζονται µεταξύ τους 45. αναγνωρίζει ότι η µεγάλη πλειοψηφία των εκδιδοµένων ατόµων θα ήθελαν να σταµατήσουν αλλά νιώθουν ανίκανα να το πράξουν Επισηµαίνει ότι τα άτοµα αυτά χρειάζονται την κατάλληλη στήριξη, ιδιαίτερα ψυχολογική και κοινωνική, ώστε να µπορέσουν να ξεφύγουν από τα κυκλώµατα σεξουαλικής εκµετάλλευσης και τις εξαρτήσεις που συχνά συνδέονται µαζί τους ως εκ τούτου, προτείνει στις αρµόδιες αρχές να καταρτίσουν προγράµµατα που θα έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τα εκδιδόµενα άτοµα να εγκαταλείψουν την πορνεία, σε στενή συνεργασία µε τα ενδιαφερόµενα µέρη 46. τονίζει τη σηµασία της κατάλληλης εκπαίδευσης των αστυνοµικών αρχών και του προσωπικού του δικαστικού συστήµατος, µε ένα πιο γενικό τρόπο, στις διάφορες πτυχές της σεξουαλικής εκµετάλλευσης, συµπεριλαµβανοµένων των πτυχών της ισότητας των φύλων και της µετανάστευσης, και καλεί τα κράτη µέλη να ενθαρρύνουν τις αστυνοµικές αρχές να συνεργάζονται µε τα θύµατα προτρέποντάς τα να καταθέτουν, να ενθαρρύνει την ύπαρξη εξειδικευµένων υπηρεσιών εντός της αστυνοµίας και την πρόσληψη γυναικών αστυνοµικών εµµένει στην ανάγκη συνεργασίας µεταξύ των κρατών µελών στον τοµέα της δικαιοσύνης µε σκοπό την αποτελεσµατικότερη καταπολέµηση των κυκλωµάτων διακίνησης ανθρώπων στην Ευρώπη 47. εφιστά την προσοχή των εθνικών αρχών στον αντίκτυπο που έχει η οικονοµική ύφεση στον αυξανόµενο αριθµό ανδρών, γυναικών και ανηλίκων κοριτσιών, συµπεριλαµβανοµένων των µεταναστριών, που εξωθούνται στην πορνεία και προτρέπει τις εν λόγω αρχές να βοηθήσουν τα άτοµα αυτά να βρουν εναλλακτικούς τρόπους βιοπορισµού και να στηρίξουν ένα ασφαλές περιβάλλον για όσους συνεχίζουν να PE519.748v02-00 16/29 RR\1018004.doc
εκδίδονται 48. επισηµαίνει ότι τα οικονοµικά προβλήµατα και η φτώχεια αποτελούν σηµαντικές αιτίες της πορνείας, µεταξύ των νέων γυναικών και ανήλικων κοριτσιών, και ότι στρατηγικές πρόληψης σε συνάρτηση µε το φύλο, οι εθνικές και πανευρωπαϊκές εκστρατείες απευθύνονται ειδικά σε κοινωνικά αποκλεισµένες κοινότητες και άτοµα που βρίσκονται σε καταστάσεις αυξηµένης ευπάθειας (π.χ. άτοµα µε αναπηρία και νέοι στο σύστηµα προστασίας του παιδιού), τα µέτρα για τη µείωση της φτώχειας και η ευαισθητοποίηση µεταξύ των αγοραστών και προµηθευτών σεξ, και η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, αποτελούν κλειδιά για την καταπολέµηση της σεξουαλικής εκµετάλλευσης των γυναικών και ανήλικων κοριτσιών, ειδικά µεταξύ των µεταναστών συνιστά στην επιτροπή να ορίσει µια "Ευρωπαϊκή ηµέρα για την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων" 49. επισηµαίνει ότι ο κοινωνικός αποκλεισµός αποτελεί βασικό παράγοντα που επιτείνει την ευάλωτη θέση των γυναικών και ανηλίκων κοριτσιών που βρίσκονται σε µειονεκτική θέση, απέναντι στην εµπορία ανθρώπων τονίζει ότι η οικονοµική και κοινωνική κρίση έχει οδηγήσει σε ανεργία, η οποία πλήττει συχνά τις πλέον ευάλωτες γυναίκες, συµπεριλαµβανοµένων εκείνων της υψηλότερης κοινωνικής κλίµακας, οδηγώντας στην εκούσια ένταξή τους στην βιοµηχανία της πορνείας/σεξ, ώστε να ξεπεράσουν τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισµό καλεί τα κράτη µέλη να αντιµετωπίσουν τα βαθύτερα κοινωνικά προβλήµατα που ωθούν άνδρες, γυναίκες και παιδιά στην πορνεία 50. καλεί επειγόντως τα κράτη µέλη να Καλεί τα κράτη µέλη να χρηµατοδοτήσουν οργανώσεις που δρουν επιτόπου µε στρατηγικές υποστήριξης και εξόδου από την πορνεία, µε στόχο την παροχή καινοτόµων υπηρεσιών για τα θύµατα της εµπορίας ανθρώπων και σεξουαλικής εκµετάλλευσης, συµπεριλαµβανοµένων των µεταναστών και των προσώπων χωρίς έγγραφα, την αξιολόγηση των ατοµικών αναγκών και των κινδύνων για την παροχή της κατάλληλης βοήθειας και προστασίας, αφετέρου δε να εφαρµόσουν πολιτικές - µε µια ολιστική προσέγγιση µέσω των διαφόρων αστυνοµικών, µεταναστευτικών, υγειονοµικών και εκπαιδευτικών υπηρεσιών µε στόχο να βοηθήσουν τις ευάλωτες γυναίκες και τους ανηλίκους να εγκαταλείψουν την πορνεία, διασφαλίζοντας ότι τα προγράµµατα αυτά έχουν µια νοµική βάση και τους απαραίτητους πόρους για την επίτευξη αυτού του στόχου υπογραµµίζει τη σηµασία της ψυχολογικής παρακολούθησης και της απαραίτητης κοινωνικής επανένταξης των θυµάτων σεξουαλικής εκµετάλλευσης points out that this process takes time and requires the development of a life plan that represents a credible and viable alternative for former prostituted persons; 51. τονίζει ότι απαιτούνται περισσότερη ανάλυση και στατιστικά στοιχεία για να διαπιστωθεί ποιο µοντέλο αποτελεί τον πιο αποτελεσµατικό τρόπο καταπολέµησης της εµπορίας γυναικών και ανηλίκων κοριτσιών για σεξουαλική εκµετάλλευση RR\1018004.doc 17/29 PE519.748v02-00
52. προτρέπει τα κράτη µέλη να αξιολογήσουν τόσο τις θετικές όσο και τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η ποινικοποίηση της αγοράς σεξουαλικών υπηρεσιών στη µείωση της πορνείας και της εµπορίας ανθρώπων 53. καλεί την ΕΕ και τα κράτη µέλη της να αναπτύξουν πολιτικές πρόληψης στις χώρες καταγωγής των ατόµων που εκδίδονται ως αποτέλεσµα της εµπορίας ανθρώπων, οι οποίες θα στοχεύουν τόσο στους αγοραστές σεξ όσο και στις γυναίκες και στους ανηλίκους, µέσω κυρώσεων, εκστρατειών ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης 54. ζητεί από την ΕΕ να λάβει µέτρα για την αποθάρρυνση της πρακτικής του σεξουαλικού τουρισµού εντός ή εκτός της ΕΕ; 55. ζητεί από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής ράσης να λάβει µέτρα ώστε νατεθεί τέρµα στην πρακτική της πορνείας σε περιοχές συγκρούσεων στις οποίες είναι παρούσες στρατιωτικές δυνάµεις της ΕΕ 56. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισµα στο Συµβούλιο και στην Επιτροπή. PE519.748v02-00 18/29 RR\1018004.doc
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Η πορνεία είναι ένα φαινόµενο που δύσκολα ποσοτικοποιείται, δεδοµένου ότι είναι παράνοµο στα περισσότερα κράτη µέλη. Σύµφωνα µε έκθεση του Fondation Scelles του 2012, η πορνεία προσλαµβάνει παγκόσµιες διαστάσεις και σε αυτήν εµπλέκονται περίπου 40-42 εκατοµµύρια άνθρωποι, εκ των οποίων το 90% εξαρτάται από κάποιον µαστροπό. Η πρώτη έκθεση της Eurostat µε επίσηµα στοιχεία σχετικά µε την πορνεία δηµοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2013 1. Επικεντρώθηκε στην εµπορία ανθρώπων στην ΕΕ µεταξύ του 2008 και του 2010. Ωστόσο, το βέβαιο είναι ότι η πορνεία και η σεξουαλική εκµετάλλευση είναι αναµφίβολα ζητήµατα που αφορούν περισσότερο το ένα φύλο, µε γυναίκες και κορίτσια να πουλούν το σώµα τους, εκούσια ή ακούσια, σε άντρες που πληρώνουν για την εν λόγω υπηρεσία. Επιπροσθέτως, η πλειονότητα των θυµάτων εµπορίας µε σκοπό τη σεξουαλική εκµετάλλευση είναι γυναίκες και κορίτσια. Μορφή βίας κατά των γυναικών και καταστρατήγηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ισότητας των δύο φύλων Η πορνεία και η σεξουαλική εκµετάλλευση γυναικών και κοριτσιών αποτελούν µορφές βίας και ως τέτοιες συνιστούν εµπόδιο στην ισότητα µεταξύ γυναικών και ανδρών. Ουσιαστικά, όλοι όσοι αγοράζουν σεξουαλικές υπηρεσίες είναι άνδρες. Η εκµετάλλευση στη βιοµηχανία του σεξ αποτελεί ταυτόχρονα αιτία και συνέπεια της ανισότητας των φύλων, διαιωνίζοντας την άποψη ότι το σώµα των γυναικών και των κοριτσιών διατίθεται προς πώληση. Η πορνεία συνιστά µια πολύ προφανή και παντελώς απεχθή παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. εδοµένου ότι στον Χάρτη των Θεµελιωδών ικαιωµάτων γίνεται σαφής αναφορά στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει καθήκον να υποβάλλει εκθέσεις σχετικά µε την πορνεία στην ΕΕ και να εξετάζει τρόπους µε τους οποίους µπορούν να ενισχυθούν από την άποψη αυτή η ισότητα των φύλων και τα ανθρώπινα δικαιώµατα. Άµεση σύνδεση µε την εµπορία ανθρώπων και το οργανωµένο έγκληµα Η πορνεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε ολόκληρο τον κόσµο συνδέεται άµεσα µε την εµπορία γυναικών και κοριτσιών. Το 62% των γυναικών που είναι θύµατα εµπορίας υφίστανται σεξουαλική εκµετάλλευση. Ένας αυξανόµενος αριθµός γυναικών και κοριτσιών πέφτουν θύµατα εµπορίας όχι µόνο από χώρες εκτός της Ένωσης αλλά και από ορισµένα κράτη µέλη (π.χ. Ρουµανία και Βουλγαρία) προς άλλα µέρη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εποµένως, η ΕΕ πρέπει να αντιµετωπίσει επειγόντως αυτό το εµπόριο από την Ανατολή προς τη ύση και να λάβει αυστηρά µέτρα για την καταπολέµηση αυτής της συγκεκριµένης µορφής βίας κατά των γυναικών. Η πορνεία αποτελεί βασικό παράγοντα του οργανωµένου εγκλήµατος, τον δεύτερο βασικότερο µετά τα ναρκωτικά ως προς το εύρος, την εµβέλεια και το διακινούµενο χρήµα. 1 http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/what-is-new/news/news/2013/docs/20130415_thb_stats_report_en.pdf RR\1018004.doc 19/29 PE519.748v02-00
Σύµφωνα µε τον δικτυακό τόπο Havocscope 1, τα έσοδα από την πορνεία εκτιµάται ότι ανέρχονται σε περίπου 186 δισεκατοµµύρια δολάρια ετησίως σε όλο τον κόσµο. Εφόσον η πορνεία ελέγχεται ουσιαστικά σε τόσο µεγάλο βαθµό από το οργανωµένο έγκληµα, λειτουργώντας ως µια αγορά µε ζήτηση που ενισχύει την προσφορά, οι υπηρεσίες επιβολής του νόµου σε ολόκληρη την ΕΕ πρέπει να λάβουν αποτελεσµατικά και κατάλληλα µέτρα για τον εντοπισµό των εγκληµατιών, προστατεύοντας παράλληλα τα θύµατα, τα εκδιδόµενα άτοµα καθώς επίσης τις γυναίκες και τα κορίτσια που πέφτουν θύµατα εµπορίας µε σκοπό τη σεξουαλική εκµετάλλευση. Ένα χωριστό αλλά σχετικό ζήτηµα που απαιτεί επίσης προσοχή, είναι η πορνεία µέσω του διαδικτύου η οποία παρουσιάζει αύξηση και, σε ορισµένες περιπτώσεις, συνδέεται µε δικτυακούς τόπους που προσφέρουν πορνογραφικό υλικό. Οικονοµικός εξαναγκασµός Η οικονοµική απόγνωση µπορεί επίσης να οδηγήσει τις γυναίκες στην πορνεία. Η τρέχουσα οικονοµική κρίση έχει αρνητικές συνέπειες στις γυναίκες (ιδίως στις ανύπαντρες µητέρες), οι οποίες καταφεύγουν όλο και συχνότερα στην πορνεία στη χώρα τους ή έρχονται από τις πιο φτωχές νότιες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να εκπορνευθούν στη βόρεια Ευρώπη. Συνεπώς, η πορνεία συνδέεται µε την ισότητα των φύλων, καθώς συνδέεται άµεσα µε τον ρόλο και τη θέση των γυναικών στην κοινωνία, µε την πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας, στη λήψη αποφάσεων, στην υγεία και την εκπαίδευση και στις προσφερόµενες επιλογές, µε δεδοµένη τη δοµική ανισότητα µεταξύ των φύλων. ύο διαφορετικές προσεγγίσεις σε σχέση µε την πορνεία και τη σεξουαλική εκµετάλλευση στην Ευρώπη Το ζήτηµα της πορνείας και της ανισότητας των φύλων περιπλέκεται λόγω του ότι υπάρχουν δύο ανταγωνιστικά µοντέλα αντιµετώπισής του. Το πρώτο µοντέλο αντιµετωπίζει την πορνεία ως παραβίαση των δικαιωµάτων των γυναικών και ως µέσο διαιώνισης της ανισότητας των φύλων. Η αντίστοιχη νοµοθετική προσέγγιση υποστηρίζει την κατάργηση και ποινικοποιεί τις δραστηριότητες που σχετίζονται µε την πορνεία, συµπεριλαµβάνοντας ορισµένες φορές στις συγκεκριµένες δραστηριότητες και την αγορά σεξουαλικών υπηρεσιών, αν και η ίδια η πορνεία δεν είναι παράνοµη. Το δεύτερο µοντέλο υποστηρίζει ότι η πορνεία καθαυτή προάγει την ισότητα των φύλων, ενισχύοντας το δικαίωµα της γυναίκας να ελέγχει τον τρόπο µε τον οποίο διαχειρίζεται το σώµα της. Οι υπέρµαχοι αυτού του µοντέλου υποστηρίζουν ότι η πορνεία αποτελεί µία ακόµα µορφή εργασίας και ότι ο καλύτερος τρόπος προστασίας των εκδιδόµενων γυναικών είναι η βελτίωση των «συνθηκών εργασίας» τους και η αναγωγή της πορνείας σε επαγγελµατική «σεξουαλική εργασία». Συνεπώς, στο πλαίσιο αυτού του µοντέλου ρύθµισης, η πορνεία και οι σχετικές µε αυτήν δραστηριότητες είναι νόµιµες και ρυθµισµένες και οι γυναίκες είναι ελεύθερες να προσλαµβάνουν διαχειριστές, οι οποίοι είναι γνωστοί και ως µαστροποί. Ωστόσο, θα µπορούσε επίσης να υποστηριχθεί ότι η αναγωγή της πορνείας και της µαστροπείας σε φυσιολογικές δραστηριότητες ή η νοµιµοποίησή τους µε οιονδήποτε τρόπο ισοδυναµεί µε νοµιµοποίηση της σεξουαλικής δουλείας και της ανισότητας σε βάρος των γυναικών. 1 Βλέπε: HYPERLINK "http://www.havocscope.com/tag/prostitution/" http://www.havocscope.com/tag/prostitution/ PE519.748v02-00 20/29 RR\1018004.doc
Φυσικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν και τα δύο µοντέλα. Η µαστροπεία είναι παράνοµη σε αρκετά κράτη µέλη, συµπεριλαµβανοµένων των Κάτω Χωρών, της Γερµανίας, της Αυστρίας και της ανίας, ενώ τα εκδιδόµενα άτοµα ή ορισµένες από τις δραστηριότητές τους (όπως η προσέγγιση πελατών) έχουν διώκονται ποινικώς, πλήρως ή εν µέρει, µεταξύ άλλων, στο Ηνωµένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τη ηµοκρατία της Ιρλανδίας. Ωστόσο, η ανισότητα των φύλων και η σεξουαλική υποταγή δεν µπορούν να καταπολεµηθούν αποτελεσµατικά εφόσον προϋποθέτουν συµµετρική παρουσία των φύλων στις δραστηριότητες της βιοµηχανίας του σεξ, κάτι που δεν υφίσταται 1. Στις περιπτώσεις που η πορνεία και η µαστροπεία είναι νόµιµες, υπάρχει αυξανόµενος όγκος στοιχείων που καταδεικνύουν τις αδυναµίες αυτού του συστήµατος. Το 2007, η γερµανική κυβέρνηση παραδέχτηκε ότι ο νόµος περί νοµιµοποίησης της πορνείας δεν έχει περιορίσει την εγκληµατικότητα και ότι το ένα τρίτο των γερµανών εισαγγελέων επισήµανε ότι η νοµιµοποίηση της πορνείας έχει «δυσχεράνει το έργο τους όσον αφορά τη δίωξη της εµπορίας ανθρώπων και τη µαστροπεία» 2. Στις Κάτω Χώρες, το 2003 ο δήµαρχος του Άµστερνταµ δήλωσε ότι η νοµιµοποίηση της πορνείας δεν κατάφερε να αποτρέψει την εµπορία ανθρώπων, λέγοντας ότι «δεν κατέστη δυνατόν να δηµιουργηθεί µια ασφαλής και ελεγχόµενη ζώνη η οποία δεν θα γινόταν αντικείµενο κατάχρησης από το οργανωµένο έγκληµα.» Σύµφωνα µε το Γραφείο των Ηνωµένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήµατος, η Ολλανδία αποτελεί πλέον τον κυριότερο προορισµό για θύµατα εµπορίας ανθρώπων. Η αποτελεσµατικότητα του σκανδιναβικού µοντέλου εδοµένων των πειστικών και αυξανόµενων στοιχείων που αποδεικνύουν ότι η νοµιµοποίηση της πορνείας και της µαστροπείας δεν συµβάλλει σε καµία περίπτωση στην προώθηση της ισότητας των φύλων και στη µείωση της εµπορίας ανθρώπων, στην παρούσα έκθεση συµπεραίνεται ότι η ουσιαστική διαφορά ανάµεσα στα δύο µοντέλα ισότητας των φύλων που περιγράφεται παραπάνω έγκειται στο ότι η αντιµετώπιση της πορνείας ως απλής «εργασίας» συµβάλλει στην παραµονή των γυναικών στην πορνεία. Η αντιµετώπιση της πορνείας ως παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωµάτων των γυναικών βοηθά στην αποµάκρυνση των γυναικών από την πορνεία. Η εµπειρία της Σουηδίας, της Φινλανδίας και της Νορβηγίας, που δεν ανήκει στην ΕΕ, όπου εφαρµόζεται το «σκανδιναβικό µοντέλο» αντιµετώπισης της πορνείας, έρχεται να επιβεβαιώσει την άποψη αυτή. Το 1999 η Σουηδία άλλαξε τη νοµοθεσία της περί πορνείας, απαγορεύοντας την αγορά σεξ και καταργώντας την ποινική δίωξη κατά του εκδιδόµενου ατόµου. Με άλλα λόγια, το άτοµο που αγοράζει σεξ σχεδόν πάντα ο άντρας είναι εκείνο που διαπράττει ποινικό αδίκηµα, όχι οι εκδιδόµενες γυναίκες. Η Σουηδία ψήφισε αυτόν τον νόµο στο πλαίσιο µιας ευρύτερης πρωτοβουλίας µε στόχο την άρση όλων των εµποδίων για την ισότητα των γυναικών στη Σουηδία. 1 www.equalitynow.org/sites/default/files/nordic_model_en.pdf 2 Βλέπε επίσης το άρθρο του Der Spiegel, της 30ής Μαΐου 2013: HYPERLINK "http://www.spiegel.de/international/germany/human-trafficking-persists-despite-legality-of-prostitution-ingermany-a-902533.html" http://www.spiegel.de/international/germany/human-trafficking-persists-despitelegality-of-prostitution-in-germany-a-902533.html RR\1018004.doc 21/29 PE519.748v02-00
Ο αντίκτυπος της εν λόγω νοµοθεσίας στη Σουηδία ήταν θεαµατικός. Ο αριθµός των εκδιδόµενων ατόµων στη Σουηδία ισοδυναµεί µε το ένα δέκατο των εκδιδόµενων ατόµων στη γειτονική ανία, όπου η αγορά σεξ είναι νόµιµη και ο πληθυσµός µικρότερος. Ο νόµος άλλαξε επίσης την κοινή γνώµη. Το 1996, ποσοστό 45% των γυναικών και 20% των ανδρών τάσσονταν υπέρ της ποινικής δίωξης των ανδρών που αγοράζουν σεξ. Το 2008, το 79% των γυναικών και το 60% των ανδρών τάσσονταν υπέρ του νόµου. Επιπλέον, η σουηδική αστυνοµία επιβεβαιώνει ότι το σκανδιναβικό µοντέλο είχε αποτρεπτικό αποτέλεσµα ως προς την εµπορία ανθρώπων µε σκοπό τη σεξουαλική εκµετάλλευση. Τα στοιχεία για την αποτελεσµατικότητα του σκανδιναβικού µοντέλου όσον αφορά τη µείωση της πορνείας και της εµπορίας γυναικών και κοριτσιών και, ως εκ τούτου, και την προώθηση της ισότητας των φύλων, αυξάνονται συνεχώς. Στο µεταξύ, οι χώρες στις οποίες η µαστροπεία είναι νόµιµη εξακολουθούν να αντιµετωπίζουν προβλήµατα σχετικά µε την εµπορία ανθρώπων και το οργανωµένο έγκληµα, τοµείς που σχετίζονται µε την πορνεία. Συνεπώς, στην παρούσα έκθεση υποστηρίζεται το σκανδιναβικό µοντέλο και προτρέπονται οι κυβερνήσεις των κρατών µελών που αντιµετωπίζουν την πορνεία µε άλλους τρόπους να αναθεωρήσουν τη νοµοθεσία τους υπό το πρίσµα της επιτυχίας της Σουηδίας και άλλων χωρών που εφάρµοσαν το σκανδιναβικό µοντέλο. Μια τέτοια πρωτοβουλία θα επέφερε σηµαντική πρόοδο για την ισότητα των φύλων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην παρούσα έκθεση δεν καταδικάζονται οι εκδιδόµενες γυναίκες. Καταδικάζεται η πορνεία αλλά υποστηρίζονται οι εκδιδόµενες γυναίκες. εδοµένου ότι συνιστάται να θεωρείται ένοχος ο αγοραστής ο άντρας που αγοράζει σεξ και όχι η εκδιδόµενη γυναίκα, η παρούσα έκθεση αποτελεί ένα ακόµα βήµα στην πορεία προς την πλήρη ισότητα των φύλων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. PE519.748v02-00 22/29 RR\1018004.doc
ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ των βουλευτών Angelika Niebler, Christa Klass, Astrid Lulling Η έκθεση πρωτοβουλίας θέλει να απαγορεύσει ρητώς κάθε µορφή πορνείας. Ωστόσο, πιστεύω ότι πρέπει να γίνει διάκριση µεταξύ της καταναγκαστικής πορνείας και της νόµιµης πορνείας, όπως προβλέπεται από το κοινοτικό δίκαιο. Σε ορισµένα κράτη µέλη της ΕΕ, αναγνωρίζεται η εθελοντική άσκηση της πορνείας ως αυτοαπασχόληση ως εκ τούτου υπόκειται στην υποχρέωση καταβολής φόρου και κοινωνικών εισφορών. Επίσης, οι εργαζόµενες νόµιµα ως πόρνες οφείλουν να τηρούν και άλλες νόµιµες υποχρεώσεις (π.χ. άδεια εργασίας και διαµονής και δήλωση της δραστηριότητας στις αρµόδιες αρχές). Το ερώτηµα πώς µπορεί να εκτιµηθεί η εθελοντική πορνεία θα πρέπει να παραµείνει υπόθεση των κρατών µελών. Αντίθετα, η καταναγκαστική πορνεία και η εµπορία ανθρώπων αποτελούν ένα διασυνοριακό πρόβληµα, το οποίο δεν είναι δυνατόν να επιλυθεί από κανένα µεµονωµένο κράτος µέλος. Για την καταπολέµηση της καταναγκαστικής πορνείας, της εµπορίας ανθρώπων και του οργανωµένου εγκλήµατος, τα κράτη µέλη οφείλουν συνεργασθούν πολύ πιο στενά. Η απαγόρευση της αγοράς σεξουαλικών υπηρεσιών σε ορισµένα µόνο κράτη µέλη έχει ως αποτέλεσµα να αυξάνεται η προσφορά των υπηρεσιών αυτών στα (γειτονικά) κράτη, όπου ο πελάτης δεν διώκεται ποινικά. Η έκθεση της Mary Honeyball παρέχει πολύτιµες υποδείξεις στα κράτη µέλη όσον αφορά το πρόβληµα της καταναγκαστικής πορνείας. Η καταναγκαστική πορνεία και η εµπορία ανθρώπων θα πρέπει να καταπολεµηθούν παντοιοτρόπως. Θα πρέπει όµως να γίνει διαχωρισµός µεταξύ αυτών και της νόµιµης πορνείας. RR\1018004.doc 23/29 PE519.748v02-00