Προτεινόμενα θέματα για τις εξετάσεις 2011 Τάξη: Γ Γενικού Λυκείου Μάθημα: Χημεία Θετικής Κατεύθυνσης ΘΕΜΑ 1ο Για τις ερωτήσεις 1.1 1.4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1.1 Ποια από τις παρακάτω ενώσεις όταν διαλυθεί στο νερό μπορεί να σχηματίσει διάλυμα με ph = 12 στους 25 C: α. CH 3 OH. β. C 6 H 5 OH. γ. CH 3 CH 2 ONa. δ. CH 3 CH 2 NH 3 Cl 1.2 Σε ποια από τις επόμενες μεταπτώσεις του ηλεκτρονίου στο άτομο του υδρογόνου η ακτινοβολία που εκπέμπεται έχει μικρότερο μήκος κύματος; α. n = 3 n = 2. β. n = 4 n = 3. γ. n = 4 n = 2. δ. n = 2 n = 1. 1.3 Σε υδατικό διάλυμα CH 3 COOH 0,1 Μ προσθέτουμε αέριο HCl χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος: α. Ο βαθμός ιοντισμού του CH 3 COOH και το ph του διαλύματος μειώνεται. β. Ο βαθμός ιοντισμού του CH 3 COOH αυξάνεται και το ph του διαλύματος μειώνεται. γ. Ο βαθμός ιοντισμού του CH 3 COOH μειώνεται και το ph του διαλύματος αυξάνεται.
δ. Ο βαθμός ιοντισμού του CH 3 COOH και το ph του διαλύματος αυξάνονται. 1.4 Το συζυγές οξύ της βάσης HSO 4 - είναι: α. SO 4 2-. β. H 2 SO 4. γ. SO 3. δ. HSO 3 -. 1.5 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Στο μόριο κάθε αλκινίου υπάρχει ένας τουλάχιστον σ δεσμός τύπου sp s. β. Το χημικό στοιχείο 26 Fe σχηματίζει έγχρωμες ενώσεις και σύμπλοκα ιόντα. γ. Κατά την αντίδραση του CH 2 =CH 2 με το Br 2 η οργανική ένωση ανάγεται. δ. Το ph ρυθμιστικού διαλύματος που αποτελείται από HA C Μ και από NaA C Μ στους 25 C θα είναι οπωσδήποτε μικρότερο του 7. ε. Στο άτομο του υδρογόνου οι υποστιβάδες 3s και 3p έχουν την ίδια ενέργεια. ΘΕΜΑ 2ο 2.1 Δίνονται τα χημικά στοιχεία Α και Β με ατομικούς αριθμούς 12 και 17 αντίστοιχα.
α. Να γράψετε τις ηλεκτρονιακές δομές (στιβάδες και υποστιβάδες) των στοιχείων αυτών στη θεμελιώδη κατάσταση καθώς και τις ηλεκτρονιακές δομές σε υποστιβάδες των ιόντων Α 2+ και Β -. β. Να γράψετε τον μοριακό τύπο του οξειδίου του στοιχείου Α και να χαρακτηρίσετε το οξείδιο που προκύπτει ως όξινο ή βασικό. γ. Να υπολογίσετε τον ατομικό αριθμό του στοιχείου που ανήκει στην ίδια ομάδα με το Β και έχει μεγαλύτερη ενέργεια πρώτου ιοντισμού από αυτό. δ. Να γράψετε τον ηλεκτρονιακό τύπο κατά Lewis των ενώσεων ΑΒ 2 και ΗBΟ 3. Δίνονται: 8 Ο, 1 Η. Μονάδες 8 2.2 Για τα οξέα ΗΑ, ΗΒ και ΗΓ υπάρχουν τα εξής πειραματικά δεδομένα στους 25 C: I. Ορισμένη ποσότητα του οξέος ΗΑ εξουδετερώνεται πλήρως με NaOH και προκύπτει υδατικό διάλυμα με ph = 9 στους 25 C. II. Υδατικό διάλυμα ΗΒ έχει ph = 2. Σε 50 ml του διαλύματος αυτού προστίθεται νερό, οπότε προκύπτει διάλυμα όγκου 500 ml με ph = 3,5. III. Σε υδατικό διάλυμα του οξέος ΗΓ προσθέτουμε στερεό άλας NaΓ, χωρίς μεταβολή του όγκου και παρατηρούμε ότι το ph του διαλύματος δεν μεταβάλλεται. Να εξηγήσετε ποια από τα οξέα ΗΑ, ΗΒ και ΗΓ είναι ασθενή και ποια ισχυρά. Δίνεται ότι στους 25 C Κ w = 10-14. Μονάδες 8 2.3 Να μεταφέρετε στο τετράδιο σας σωστά συμπληρωμένες (προϊόντα και συντελεστές) τις παρακάτω χημικές εξισώσεις:
α. HCOONa + KMnO 4 + H 2 SO 4 β. V CH 2 =CHCH 3 γ. CH 3 CH=O + CuSO 4 + NaOH Μονάδες 9 ΘΕΜΑ 3ο Δίνεται το παρακάτω διάγραμμα χημικών μετατροπών: Β + κίτρινο ίζημα + I 2 / NaOH Γ + KMnO 4 / H + + SOCl 2 + Mg Α Ζ Η άνυδρος αιθέρας Δ + HCN + Γ + B C 5 H 10 O 2 (Θ) Κ + 2H 2 O / H + + Η 2 Ο Ε Λ 3.1 Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των οργανικών ενώσεων Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η, Θ, Κ και Λ. Μονάδες 15 3.2 Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις (αντιδρώντα, προϊόντα, συντελεστές) των παρακάτω χημικών αντιδράσεων: Α + HCOOH + H + Θ + ΝαΟΗ Μονάδες 4
3.3 Ποιος όγκος διαλύματος KMnO 4 συγκέντρωσης 0,1 Μ παρουσία H 2 SO 4 απαιτούνται για την μετατροπή 0,1 mol της ένωσης Α στην ένωση Γ; Μονάδες 6 ΘΕΜΑ 4ο Διαθέτουμε υδατικό διάλυμα Δ 1 που περιέχει το οξύ ΗΑ με C = 1M και ph=2,5. 4.1 Ποσότητα 100mL από το διάλυμα Δ 1 αραιώνεται σε τετραπλάσιο όγκο οπότε προκύπτει το διάλυμα Δ 2. Στο διάλυμα Δ 2 προσθέτουμε υδατικό διάλυμα Ba(OH) 2 με ph=13, μέχρι να εξουδετερωθεί το 50% της ποσότητας του οξέος ΗΑ και προκύπτει καινούριο διάλυμα Δ 3. Να υπολογιστεί η σταθερά ιοντισμού του οξέος Κα, ο όγκος του υδατικού διαλύματος Ba(OH) 2 που προστέθηκε και το ph στο διάλυμα Δ 3. Μονάδες 15 4.2 Με ποια αναλογία όγκων πρέπει να αναμείξουμε το διάλυμα Δ 1 με διάλυμα Δ 4 που περιέχει KOH C = 0,1 M ώστε να προκύψει διάλυμα Δ 5 με ph=5; Μονάδες 10 Δίνεται ότι όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία 25 0 C, όπου K w =10-14. Τα αριθμητικά δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις.