ΞΥΛΙΝΑ & ΣΥΝΘΕΤΑ ΔΑΠΕΔΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ Η ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥΣ & ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Η φυσική και ευχάριστη αίσθηση του φυσικού ξύλου, η δυνατότητα μείωσης του κόστους ανάλογα με το είδος της ξυλείας και η ευκολία καθαρισμού του έρχονται αντιμέτωπα με τη μεγάλη ανθεκτικότητα και τη μικρή συντήρηση που προσφέρουν τα σύνθετα υλικά. Όποια κι αν είναι η επιλογή, το αποτέλεσμα σίγουρα προσθέτει στην αισθητική αναβάθμιση του οικιστικού συνόλου. Παρουσίαση: ΕΛΛΗ - ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΥΛΩΝΑ, πολιτικός μηχ., MSc. www.ktirio.gr 69
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ Ξύλινο δάπεδο σε διαμόρφωση βατού δώματος. Φιλικό και ζεστό, το ξύλινο δάπεδο προσφέρει το ιδανικό οπτικό αποτέλεσμα, ακόμη και για χώρους συνάθροισης κοινού. 3 Για λόγους αποστράγγισης των υδάτων απαιτείται διάκενο 7-0 mm μεταξύ των παρκέτων. Μικρότερα ανοίγματα δεν βοηθούν στην αποστράγγιση, ενώ μεγαλύτερα μπορεί να εγκλωβίσουν τακούνια υποδημάτων. 4 Η σκληρότητα, ανάλογη με την πυκνότητα και το ειδικό βάρος του ξύλου, μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με την ποιότητα, ακόμη και στο ίδιο τεμάχιο. 5 H τροπικής προέλευσης ξυλεία χαρακτηρίζεται για την υψηλή αντοχή στη χρήση και στην ανθεκτικότητα έναντι υγρασίας. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Υλικά όπως ξύλο, σύνθεση ξύλου - πλαστικού ή ακόμη και πλαστικό σε απομίμηση ξύλου με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως αντοχή στις καταπονήσεις και στα φυσικά φαινόμενα, καθίστανται ιδανική επιλογή στην κατασκευή δαπέδων εξωτερικών χώρων με υφή ξύλου. Στην επιλογή του κατάλληλου υλικού συμβάλλουν καθοριστικά το αρχικό κόστος αγοράς και κατασκευής, η συντήρηση (σε όρους κόστους και εργασίας), η ανθεκτικότητα, η αισθητική. Η φυσική ξυλεία, τροπικής, ελληνικής ή ευρωπαϊκής προέλευσης, διαθέτει την ιδανική όψη και συχνά, ανάλογα με το είδος ξυλείας, μπορεί να έχει πιο μικρό αρχικό κόστος, ωστόσο απαιτεί αρκετή συντήρηση. Τα σύνθετα δάπεδα, αποτελούμενα από ρινίσματα ξύλου και ανακυκλώσιμο πλαστικό, αποτελούν μέση λύση από πλευράς κόστους και συντήρησης, καθώς είναι λιγότερο ευαίσθητα στον αποχρωματισμό, στους λεκέδες και στην εμφάνιση μούχλας, αλλά δεν παρέχουν το ιδανικό οπτικό αποτέλεσμα. Οι εξωτερικοί χώροι χαρακτηρίζονται από το δάπεδό τους και σε μεγάλο βαθμό προσδιορίζονται από το ύφος του. Το δάπεδο ορίζει τους χώρους κίνησης και στάσης, ενώ παράλληλα δημιουργεί προϋποθέσεις ένταξης ή διαφοροποίησης στο ευρύτερο φυσικό ή τεχνητό περιβάλλον. Η συγκεκριμένη πτυχή των δαπέδων εξωτερικού χώρου είναι άλλωστε άμεσα συνυφασμένη και με το διακοσμητικό χαρακτήρα που αποκτούν στις ημέρες μας. Η εξασφάλιση της καλής λειτουργίας συνεπάγεται την ικανοποιητική απόκριση των δαπέδων εξωτερικών χώρων σε μία πληθώρα απαιτήσεων, ιδιαίτερα σχετικά με τα καιρικά φαινόμενα, οι οποίες συνοψίζονται στα εξής: Ασφάλεια κατά τη χρήση. Η ασφαλής κυκλοφορία των χρηστών εξαρτάται από τη διαμόρφωση του δαπέδου. Ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η ελαχιστοποίηση της ολισθηρότητάς του είτε μέσω υλικών με υψηλό συντελεστή τριβής είτε με κατάλληλες διαμορφώσεις, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται άμεση απομάκρυνση των όμβριων υδάτων και κατ επέκταση ταχύ στέγνωμα της επιφάνειας. Αντοχή σε καταπονήσεις. Οι έντονες στατικές και δυναμικές φορτίσεις (λόγω αυξημένης κυκλοφορίας), που παραλαμβάνουν τα δάπεδα εξωτερικών χώρων, δύνανται να προκαλέσουν φθορές αλλά και παραμορφώσεις. Επιπροσθέτως, η διαρκής έκθεση στις δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες (βροχοπτώσεις, έντονη ακτινοβολία) αποτελεί αδιαμφισβήτητα παράγοντα επιτάχυνσης της γήρανσης των χρησιμοποιούμενων υλικών. Συνεπώς, καθίσταται σαφές ότι για τη διαμόρφωση ενός τέτοιου τύπου δαπέδου είναι ανα- 70 ΤΕΥΧΟΣ 7/05
3 4.000 ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ (ΚΛΙΜΑΚΑ JANKA) 3.500 3.000.500.000.500.000 500 0 Ipe Cumaru Brazilian Redwood Jatoba Tigerwood Rosewood Tauari Ash Red Oak Teak White Pine 4 5 γκαία η επιλογή υλικών που παρουσιάζουν αυξημένη αντοχή έναντι των προαναφερθεισών καταπονήσεων και ταυτόχρονα δεν χρήζουν τακτικής και δαπανηρής συντήρησης. Το ξύλο και τα σύνθετα δάπεδα από ξύλο - πλαστικό παρουσιάζουν περισσότερο ή λιγότερο αυτές τις ιδιότητες και χρησιμοποιούνται γι αυτό το σκοπό. Στην επιλογή του κατάλληλου υλικού συμβάλλουν καθοριστικά: το αρχικό κόστος (αγορά και κατασκευή), η συντήρηση (κόστος και εργασία), η ανθεκτικότητα, η αισθητική, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως η αδιαβροχοποίηση. Το ξύλο μπορεί να έχει πιο μικρό αρχικό κόστος (ανάλογα πάντα με την ποιότητα της ξυλείας) και να διαθέτει την ιδανική όψη, αλλά απαιτεί αρκετή συντήρηση. Τα σύνθετα δάπεδα αποτελούν μέση λύση από πλευράς κόστους και συντήρησης, αλλά δεν παρέχουν το ιδανικό οπτικό αποτέλεσμα. Από κατασκευαστικής απόψεως, τα προφίλ - διατομές των διαφόρων τύπων δαπέδων εξωτερικού χώρου που χρησιμοποιούνται διαφέρουν κυρίως στον τρόπο σύνδεσης των σανίδων μεταξύ τους, που μπορεί να είναι τύπου απλής σανίδας, καναλιού, γλώσσας και αυλακιού, γόνατου. Ξύλινα δάπεδα εξωτερικών χώρων Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται ευρέως και στην Ελλάδα ξύλινα δάπεδα ως επένδυση επίπεδων επιφανειών σε πλήρως εκτεθειμένα σημεία από τις συνθήκες του περιβάλλοντος, όπως σε πισίνες, κήπους, σκάλες, χώρους πάρκων κ.α. Κατασκευάζονται από ανθεκτική στις καιρικές μεταβολές ξυλεία και διατίθενται σε μεγάλα μήκη (> m) ή σε μορφή πλακιδίων. Το πάχος τους κυμαίνεται μεταξύ - 5 cm και κατά μήκος της επιφάνειάς τους μπορεί να φέρουν αντιολισθητικές ραβδώσεις. Βασικό παράγοντα σχεδιασμού των εξωτερικών ξύλινων δαπέδων αποτελεί η υγρασία. Το ξύλο ως υγροσκοπικό υλικό έχει την τάση να προσλαμβάνει και να αποβάλλει υγρασία από το περιβάλλον έως ότου έλθει σε κατάσταση ισορροπίας με αυτό. Η πρόσληψη υγρασίας έχει ως αποτέλεσμα τη διόγκωσή του με αύξηση υγρασίας από 0% έως 5% - 30%, τιμές οι οποίες αποτελούν και το σημείο ινοκόρου των κυττάρων του ξύλου (κατάσταση, στην οποία τα κυτταρικά τοιχώματα είναι πλήρως κορεσμένα με νερό και οι κυτταρικές κοιλότητες www.ktirio.gr 7
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ Παρά την απαίτηση μεγαλύτερης συντήρησης, το φυσικό ξύλο προσφέρει ένα μοναδικό αισθητικό αποτέλεσμα. Ξύλινο δάπεδο σε μορφή πλακιδίων. Το πάχος τους κυμαίνεται μεταξύ - 5 cm και κατά μήκος της επιφάνειάς τους μπορεί να φέρουν αντιολισθητικές ραβδώσεις. 3 Τα παρκέτα τοποθετούνται με βίδες επί ξύλινων δοκών υποστήριξης σε κατάλληλες αποστάσεις, ώστε να ελαχιστοποιεί το βέλος κάμψης. 4 Ξύλινο δάπεδο ως επένδυση επίπεδων επιφανειών σε πλήρως εκτεθειμένα σημεία από τις συνθήκες του περιβάλλοντος (πισίνα, κήπο, σκάλα). 3 εντελώς κενές). Λόγω όμως της ανισοτροπίας του, ως υλικό παρουσιάζει διαφορετική μεταβολή των διαστάσεών του στις τρεις κατευθύνσεις του (αξονική, εφαπτομενική και ακτινική). Οι μεγαλύτερες μεταβολές παρατηρούνται στην εφαπτομενική κατεύθυνση, ενώ η ακτινική ρίκνωση και διόγκωση είναι σημαντικά μικρότερες. Με τη διόγκωση του ξύλου προκαλούνται ανωμαλίες στο δάπεδο, κατά κύριο λόγο στρέβλωση της επιφάνειάς του, ενώ με τη ρίκνωση προκαλούνται ανοίγματα στους αρμούς ή ραγάδες. Ως φυσικό προϊόν, κάθε κομμάτι του ξύλου έχει το δικό του χαρακτήρα, που εξαρτάται από τον κορμό και τις συνθήκες, στις οποίες αναπτύχθηκε το δέντρο, από το οποίο προήλθε. Παρότι τα τεμάχια μπορεί να προέρχονται από την ίδια παρτίδα, είναι δυνατόν να έχουν διαφοροποιήσεις στην υφή και στο χρώμα, ακόμη και στο ίδιο κομμάτι. Μόλις το ξύλο εκτεθεί στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου, πραγματοποιείται σταδιακά φυσική οξείδωση και οι διαφορές σε υφή και χρώμα μειώνονται σε σημαντικό βαθμό. Για την κατασκευή ξύλινων δαπέδων εξωτερικού χώρου χρησιμοποιούνται διάφοροι τύποι ξυλείας τόσο τροπικής προέλευσης, όσο και ελληνικής ή ευρωπαϊκής. Χαρακτηριστικά αναφέρονται η δρυς, η εμποτισμένη μαύρη πεύκη, το κυπαρίσσι, η θερμικά τροποποιημένη πεύκη και ερυθρελάτη και από τα τροπικά είδη τα iroko, ipe, azobe, mahogany, massaranduba, bangkirai, teak κ.ά., ξύλα με υψηλή αντοχή στη χρήση και ανθεκτικά στην επίδραση της υγρασίας. Ιδιαίτερα σημαντικό χαρακτηριστικό των ξύλινων δαπέδων αποτελεί η σκληρότητα του ξύλου, η οποία μετράται με τεχνικές που προσδιορίζουν τις βέλτιστες συνθήκες χρήσης, π.χ. μέθοδος Brinell (ΕΛΟΤ EN ISO 6506-). Τα αποτελέσματα των ελέγχων μπορεί να διαφοροποιούνται ανάλογα με την ποιότητα του ξύλου, ακόμη και στο ίδιο τεμάχιο. Σημειώνεται ότι η σκληρότητα μειώνεται με την αύξηση της υγρασίας του ξύλου και είναι ανάλογη με την πυκνότητα και το ειδικό βάρος του. Για την τοποθέτηση ξύλινων δαπέδων εξωτερικών χώρων είναι απαραίτητες οι παρακάτω ενέργειες: Η επιφάνεια τοποθέτησης πρέπει να είναι από σκυρόδεμα, καθαρή και ξηρή, με κλίση % - %, ώστε να διευκολύνεται η απορροή του νερού. Η τοποθέτηση ειδικής μεμβράνης για την αποφυγή ανάπτυξης βλάστησης, που θα μολύνει με μύκητες το ξύλινο δάπεδο. 7 ΤΕΥΧΟΣ 7/05
4 ΤΥΠΟΙ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΔΑΠΕΔΟΥ - ΔΙΑΤΟΜΕΣ ΠΡΟΦΙΛ Διατομές Χαρακτηριστικά Απλή σανίδα Κανάλι Ορθογωνική με εντορμία και εκτορμία Πατούρα Συνήθως απαιτούνται κενά μεταξύ των τμημάτων Όχι απαραίτητη η ύπαρξη κενών μεταξύ των τμημάτων Απουσία κενών Απουσία κενών ΕΙΔΗ ΞΥΛΟΥ ΓΙΑ ΔΑΠΕΔΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ Εύρος υγρασίας ισορροπίας Είδη ξύλου στην Ελλάδα Εμποτισμένη μαύρη πεύκη, merbau, bangkirai, ipe, iroko, azobe, δρυς, λάρικα, θερμικά τροποποιημένη πεύκη και ερυθρελάτη, afromosia, κυπαρίσσι, acapu, fava amar gosa, angelim da campina, cumaru, angelim pedra, favinha, favinha prunelha, guariuba, jatoba, louro itauba, massaranduba, modesipe, muiracatiara, piquia, sucupira amarelo, sucupira vermlho, niove, afzelia, padauk, wenge, άρκευθος, redwood, cedar, jarrah, brazilian cherry, teak. 8,3% - 7,8% Η τοποθέτηση των ξύλινων δοκών, επάνω στις οποίες θα τοποθετηθούν τα παρκέτα. Η απόσταση των δοκών υποστήριξης πρέπει να είναι τέτοια, ώστε η δύναμη που δέχονται τα παρκέτα να ελαχιστοποιεί το βέλος κάμψης. Προτείνεται μέγιστη απόσταση δοκών: 40-45 cm για δάπεδα 9 mm, 45-50 cm για δάπεδα mm, 55-60 cm για δάπεδα 5 mm, 65-70 cm για δάπεδα 8 mm, 75-80 cm για δάπεδα 35 mm. Η τοποθέτηση των παρκέτων με βίδες. Για λόγους αποστράγγισης των υδάτων απαιτείται διάκενο 7-0 mm μεταξύ των παρκέτων. Μικρότερα ανοίγματα δεν βοηθούν στην αποστράγγιση, ενώ μεγαλύτερα μπορεί να εγκλωβίσουν τακούνια υποδημάτων. Ταυτόχρονα αποφεύγονται προβλήματα διόγκωσης. Το τρίψιμο της επιφάνειας, ώστε να ανοίξουν οι πόροι του ξύλου και να ακολουθήσει η διαδικασία της επάλειψης με έλαια. Αφού απομακρυνθούν σκόνες και άλλα υλικά, εφαρμόζεται ειδικό έλαιο, το οποίο προστατεύει το ξύλο από την υγρασία και τις θερμικές μεταβολές της ατμόσφαιρας. Ταυτόχρονα, τα έλαια βοηθούν το ξύλο να αναδείξει το χρώμα του και μειώνουν την πιθανότητα προσβολής από μύκητες και έντομα. Ιδιαίτερα τα φυσικά έλαια (π.χ. λινέλαιο) είναι φιλικά προς το περιβάλλον και ακίνδυνα για τον άνθρωπο. Οι σανίδες που χρησιμοποιούνται για την τοποθέτηση του δαπέδου πρέπει να είναι κατάλληλες, από μασίφ ξύλο ειδικής διατομής με βουρτσισμένη επιφάνεια και στρογγυλεμένα πλευρικά άκρα, ώστε να διευκολύνουν στο περπάτημα, ακόμη και χωρίς παπούτσια. Σύνθετα δάπεδα εξωτερικών χώρων Με τον όρο "σύνθετος" χαρακτηρίζεται ο τύπος υλικού, που αποτελείται από ξύλο και πλαστικό σε διάφορες αναλογίες. Ρινίσματα ξύλου και ανακυκλώσιμο πολυαιθυλένιο (HDPE/LDPE) ή πιο σπάνια βινύλιο (PVC) αναμειγνύονται με στόχο τη βελτιστοποίηση των χαρακτηριστικών του δαπέδου. Τα νέα υλικά παρουσιάζονται σε πληθώρα χρωμάτων και υφής, παρόμοιων με αυτών του φυσικού ξύλου, και είναι λιγότερο ευαίσθητα στον αποχρωματισμό, στους λεκέδες και στην εμφάνιση μούχλας. Με τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας παράγεται σύνθετο δάπεδο WPC (wood plastic composite) εξωτερικού χώρου, που αποτελείται από 70% - 60% ρινίσματα ξύλου και 30% - 40% πολυαιθυλένιο. Έχει μεγάλη διάρκεια ζωής και δεν απαιτεί συστηματική συντήρηση με έλαια www.ktirio.gr 73
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ Δάπεδο αλουμινίου. Σπάνια συναντάται σε οικιακή χρήση λόγω του υψηλού κόστους και της μειωμένης αισθητικής του. Σύνθετο δάπεδο ιδανικό για χώρους με έντονη υγρασία, καθώς δεν απαιτεί συστηματική συντήρηση με έλαια και βερνίκι, δεν διαβρώνεται και είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στη σήψη και στη φθορά. 3 00% πλαστικό δάπεδο με υφή ξύλου. Εξαιρετικά ανθεκτικό στις περιβαλλοντικές συνθήκες αλλά με εμφανή διαφορά στην όψη σε σύγκριση με το φυσικό ξύλο. 4 Το σύνθετο δάπεδο τοποθετείται και επί προκατασκευασμένης υπόβασης. 5 Η τοποθέτηση σύνθετου δαπέδου με ποικιλία υφών (ανάγλυφα νερά ξύλου, αυλακώσεις, λεία επιφάνεια) πραγματοποιείται συχνά σε υπόστεγα ή βεράντες. και βερνίκια. Δεν διαβρώνεται, είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στη σήψη και στη φθορά και χαρακτηρίζεται από μεγάλη αντοχή σε επιβλαβείς οργανισμούς. Πλεονεκτεί έναντι του ξύλου στην ικανότητά του να λαμβάνει οποιαδήποτε μορφή με αποτέλεσμα να χρησιμοποιείται για την κατασκευή καμπύλων τμημάτων. Παρότι η περιεκτικότητα σε κυτταρίνη πλεονεκτεί, η μηχανική συμπεριφορά του υλικού προσομοιάζει πιο πολύ στο πολυμερές με αποτέλεσμα τη μικρότερη αντοχή και δυσκαμψία έναντι του ξύλου, χαρακτηριστικά που μπορεί να μειωθούν ακόμη περισσότερο με την εναλλαγή υγρασίας - πάγου, και τη σταδιακή αλλοίωση με την πάροδο του χρόνου και τις μεταβολές της θερμοκρασίας. Τα τμήματα του ξύλου είναι ευαίσθητα στους μύκητες, ενώ το πολυμερές στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV). Παρ όλα τα πλεονεκτήματά τους, η αντοχή τους δεν έχει δοκιμαστεί στο χρόνο, ειδικά σε κλίματα όπως της Ελλάδος με τις έντονες εναλλαγές θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας και, επιπλέον, η παρουσία του πλαστικού αυξάνει την επικινδυνότητα του υλικού σε πυρκαγιά σε σύγκριση με το φυσικό ξύλο, σε σημείο που κάποιοι κανονισμοί εγείρουν σημαντικά ερωτήματα ως προς τη χρήση και συμπεριφορά των σύνθετων δαπέδων. Η τοποθέτηση ενός σύνθετου δαπέδου γίνεται σε επίπεδο υπόβαθρο (τσιμέντο, χαλίκι ή χώμα), σε υπόστεγα ή αποβάθρες. Σε έδαφος με χώμα ή χαλίκι συνιστάται μία στρώση γεωυφάσματος, προκειμένου να αποφεύγεται η ανάπτυξη βλάστησης και συγχρόνως να "αναπνέει" το χώμα. Η τοποθέτηση του δαπέδου πραγματοποιείται επί δοκαριών στήριξης, τα οποία δεν πρέπει να ενσωματωθούν στο τσιμέντο, ούτε είναι απαραίτητο να στερεωθούν μεταξύ τους ή να βιδωθούν στο έδαφος. Τα άκρα κάθε σανίδας στερεώνονται σε ειδικούς συνδέσμους που βιδώνονται στα δοκάρια, ώστε να αποφευχθεί παραμόφωση λόγω βάρους, μέσω ενός συνδέσμου διασταύρωσης, που επιτρέπει το στερέωμα τεσσάρων γωνιών σανίδων σε ένα δοκάρι. Λόγοι θερμοκρασιακής συστολοδιαστολής και αποστράγγισης επιβάλλουν ένα διάστημα 5 mm κατά πλάτος και 0 mm κατά μήκος μεταξύ των σανίδων. Επειδή αποφεύγεται η τοποθέτηση σανίδων στη σειρά για περισσότερα από 4 m χωρίς το απαραίτητο διάστημα, σε μεγαλύτερες επιφάνειες τοποθετούνται κάθετες σανίδες, δημιουργώντας σχέδια. Για την αντιμετώπιση λεκέδων από μούχλα, μύκητες και φύλλα χρησιμοποιείται απορρυπαντικό που περιέχει νάτριο, ενώ η σκουριά απαιτεί καθαριστικό με φωσφορικό οξύ. Για πιο δύσκολους λεκέδες, όπως γράσο και λίπη, είναι απαραίτητη η άμεση τριβή με κατάλληλο απορρυπαντικό. Τέλος, συνιστάται ο περιοδικός καθαρισμός των αρμών επέκτασης μεταξύ των σανίδων με επίπεδο εργαλείο, ώστε να εξασφαλίζεται η κατάλληλη αποστράγγιση. 74 ΤΕΥΧΟΣ 7/05
3 4 5 Η χρήση πολυβινύλιου (PVC) αποτελεί τη δεύτερη γενιά σύνθετων δαπέδων και μία αρκετά δημοφιλή, εναλλακτική τα τελευταία χρόνια. Ο νέος τύπους υλικού ενσωματώνει το σύνθετο υλικό εντός μιας λεπτής στρώσης επικάλυψης από PVC, δημιουργώντας μία πιο σκληρή επιφάνεια που προστατεύει το υλικό από κηλίδες, ξυσίματα και αποχρωματισμό λόγω ακτινοβολίας. Επιπλέον, κάποια προϊόντα είναι διπλής όψης με τη μία πλευρά να έχει υφή ξύλου και την άλλη ένα λείο, επεξεργασμένο τελείωμα. Αρκετά πιο σπάνια είναι τα συνθετικά δάπεδα από 00% πλαστικό. Διαθέτουν είτε υφή ξύλου είτε λεία επιφάνεια και αποτελούνται από πολυβινύλιο, πολυστυρένιο, πολυαιθυλένιο ή ακόμη και ίνες γυαλιού. Είναι εξαιρετικά ανθεκτικά στους λεκέδες, σε ρωγμές, στρέβλωση και θρυματισμό. Μεταλλικά δάπεδα με όψη ξύλου για οικιακή χρήση είναι εξαιρετικά σπάνια. Παρ όλα αυτά διατίθενται δάπεδα αλουμινίου σε προφίλ απλής σανίδας ή γλώσσας σε συνδυασμό με φλάντζες για ένα πιο αδιαβροχοποιημένο αποτέλεσμα. Επιλογή δαπέδου Ο βασικός παράγοντας για την επιλογή του κατάλληλου τύπου δαπέδου εξωτερικού χώρου είναι η τοποθεσία του και οι συνθήκες στις οποίες εκτίθεται το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου (ήλιος / σκιά, ζέστη / κρύο). Συμπληρωματικά, το κόστος, η αισθητική και η συντήρηση θα επηρεάσουν την τελική απόφαση. Τα σύνθετα δάπεδα μετρούν περίπου 0 χρόνια ευρείας εφαρμογής και φαίνεται να κερδίζουν συνεχώς έδαφος στην αγορά των δαπέδων εξωτερικών χώρων. Παρά τα αδιαμφισβήτητα πλεονεκτήματά τους από άποψη συντήρησης και ανθεκτικότητας, η ευχάριστη αίσθηση δεν αποτελεί ένα από αυτά. Το πλαστικό αναπτύσσει μεγάλη θερμοκρασία, που καθιστά αδύνατο το βάδισμα κάποιου ξυπόλητου επάνω του μία ζεστή ημέρα. Όποια κι αν είναι η τελική επιλογή, η συντήρηση, έστω και ένας καθαρισμός μία φορά το χρόνο, είναι πάντα απαραίτητα. Τα σύνθετα και πλαστικά δάπεδα στην πλειονότητά τους απαιτούν μόνο μία επιφανειακή επάλειψη για αποφυγή του αποχρωματισμού, ενώ κάποιες ποικιλίες ξύλου μπορούν να μείνουν και χωρίς επιφανειακή επίστρωση. Και ενώ το ξύλο είναι πιο ευαίσθητο σε σήψη και στρέβλωση, κηλίδες μούχλας και λεκέδες είναι πιο δύσκολο να απομακρυνθούν από τα σύνθετα και πλαστικά υλικά. Τέλος, το τεχνητό υλικό μπορεί να έχει υπερδιπλάσιο κόστος αγοράς από το ξύλινο (για κάποια είδη ξυλείας) λόγω των υλικών του αλλά και της διάταξης υποστήριξής του, που πρέπει να εμφανίζει σε δυσκαμψία στη συνολική κατασκευή. www.ktirio.gr 75
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ Διαμόρφωση ξύλινου δαπέδου σε βεράντα κατοικίας. Ενιαίο ξύλινο δάπεδο σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους κατοικίας. Τύπος δαπέδου Ξύλινο ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΑΠΕΔΩΝ Όψη φυσικού ξύλου και κόστος κυμαινόμενο ανάλογα με το είδος της ξυλείας. Περιοδική επάλειψη για τη διατήρηση του χρώματος. Αντικατάσταση (συνήθως πριν από άλλα υλικά) ανάλογα με τις συνθήκες έκθεσης. Απαραίτητη συντήρηση. Κόστος και κόπος συντήρησης. Σύνθετο (ξύλο - πλαστικό) Πλαστικό Κόστος ελαφρά πιο υψηλό. Μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και μικρότερη συντήρηση σε σύγκριση με το ξύλο. Ποικιλία υφών (ανάγλυφα νερά ξύλου, αυλακώσεις, λεία επιφάνεια). Συστολοδιαστολή λόγω υγρασίας του ξύλου και θερμοκρασίας του πλαστικού. Ανάπτυξη μούχλας στο ξύλο, που δύσκολα απομακρύνεται. Εύκολη βαφή. Τεχνητή όψη, αρνητικό αισθητικό αποτέλεσμα. Υψηλό κόστος. Μεγάλη διάρκεια ζωής. Ελάχιστη συντήρηση. Διατήρηση αρχικής όψης και χρώματος για μεγάλο διάστημα. Ποικιλία υφών (ανάγλυφα νερά ξύλου, αυλακώσεις, λεία επιφάνεια κ.ά.). Συστολοδιαστέλλεται με τις εναλλαγές της θερμοκρασίας. Τεχνητή όψη, αρνητικό αισθητικό αποτέλεσμα. Από την άποψη της κατασκευαστικής πρακτικής: Το ξύλινο δάπεδο βιδώνεται ή καρφώνεται σε συγκεκριμένα σημεία, ενώ το σύνθετο τοποθετείται επί προκατασκευασμένης υπόβασης. Αναλόγως του τύπου σύνθετου δαπέδου, οι βίδες μπορεί είτε να είναι εμφανείς είτε να κρύβονται. Κατά την τοποθέτηση ξύλινου δαπέδου που είναι υγρό ακόμη από την επάλειψη, είναι απαραίτητη η πολύ σφιχτή τοποθέτηση των σανίδων, καθώς συστέλλονται ενώ στεγνώνουν. Το ξύλινο δάπεδο απαιτεί επεξεργασία της επιφάνειάς του μετά την τοποθέτηση με τριβή και βερνίκι, η οποία πρέπει να επαναλαμβάνεται μετά από κάποια χρόνια. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Essential Extras, Inc., How to select an appropriate residential deck flooring material. Τζιτζίρης Κ., Τα ξύλινα δάπεδα που επικρατούν στην Ελλάδα. Προσέγγιση των ηχομονωτικών δυνατοτήτων τους, Τ.Ε.Ι. Λάρισας, 00. www.decks.com. www.todayshomeowner.com. www.houzz.com. www.gizet.com. Kaltsidis & Co Wood Industry, Εγχειρίδιο για ξύλινα πατώματα εσωτερικού και εξωτερικού χώρου. tanjungpermailestari.en.ecplaza.net exoticstonewood.wordpress.com ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΙ ΣΤΑ ΤΕΥΧΗ ''ΚΤΙΡΙΟ'' Εξωτερικά ξύλινα δάπεδα. Τεύχος 3/009, σελ. 79. Έρευνα αγοράς: Ξύλινα δάπεδα εξωτερικών χώρων. Τεύχος /008, σελ. 39. Ξύλινα δάπεδα εξωτερικών χώρων. Τεύχος 55, σελ. 47. ΣΧΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΡΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Υ - ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ 05 Χρήσιμα υλικά δόμησης ή επισκεφθείτε το www.ktirio.gr 76 ΤΕΥΧΟΣ 7/05