ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΕΠΙ ΚΙΝΗΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΣΕ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΜΟΡΦΗ 1 Σύμφωνα με την από 26.05.2004 απόφαση της 236 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 2/304/10.6.2004 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 900/16.6.2004) 1 Ο τίτλος του Κανονισμού αντικαταστάθηκε και το άρθρο με τίτλο «Πεδίο Εφαρμογής του Κανονισμού» προστέθηκε ως ανωτέρω με την από 22/6/2009 απόφαση της 198ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης και εγκρίθηκαν με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β..). Με την ίδια απόφαση ορίστηκε επίσης ότι όπου στον παρόντα Κανονισμό αναφέρονται οι παρακάτω όροι αντικαθίστανται ως ακολούθως: Ο όρος «άυλες αξίες» αντικαθίσταται με τον όρο «κινητές αξίες», ο όρος «Χρηματιστήριο» αντικαθίσταται με τον όρο «Διαχειριστής αγοράς» ή, όπου εννοιολογικά προσδιορίζεται ως τόπος διενέργειας συναλλαγών, με τον όρο «Αγορά», οι όροι «Κανονισμός Λειτουργίας του Συστήματος Αυλων Τίτλων της ΕΚ, όπως εκάστοτε ισχύει» αντικαθίστανται με τους όρους «Κανονισμός Λειτουργίας του Συστήματος Αυλων Τίτλων», ο όρος «χρηματιστηριακές συναλλαγές» αντικαθίσταται με τους όρους «συναλλαγές που καταρτίζονται σε Αγορά» και ο όρος «σύμβαση repos» αντικαθίσταται με τον αυτό όρο που θα προσδιορίζεται με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα της κάθε λέξης. Η αντικατάσταση των ως άνω όρων θα γίνεται στην αντίστοιχη πτώση που ισχύει κάθε φορά.
Τροποποιήσεις: 1 Υπ αριθμ. 252/01.04.2005 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 6/336/21.4.2005 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 662/18.5.2005) 2 Υπ αριθμ. 261/17.11.2005 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 23/367/22.12.2005 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 96/31.1.2006) 3 Υπ αριθμ. 265/23.3.2006 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 4/380/4.5.2006 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 877/11.7.2006) 4 Υπ αριθμ. 269/27.7.2006 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 22/396/31.8.2006 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 1726/27.11.2006) 5 Υπ αριθμ. 272/5.10.2006 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 33/400/5.10.2006 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 1726/27.11.2006). 6 Υπ αριθμ. 164/30.07.2007 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 5/443/6.9.2007 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 1904/14.9.2007) 7 Υπ αριθμ. 171/17.12.2007 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 2/461/24.1.2008 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 188/7.2.2008) 8 Υπ αριθμ. 172/21.01.2008 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 3/461/24.1.2008 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 195/8.2.2008) 9 Υπ αριθμ. 174/03.03.2008 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/465/3.3.2008 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 353/4.3.2008) 10 Υπ αριθμ. 178/21.04.2008 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/473/5.6.2008 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 1172/26.6.2008) 11 Υπ αριθμ. 179/12.05.2008 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/473/5.6.2008 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 1172/26.6.2008) 12 Υπ αριθμ. 189/15.12.2008 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 2/495/31.12.2008 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 82/23.1.2009). 13 Υπ αριθμ. 198/22.06.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β /. 2009). 2
Πεδίο Εφαρμογής του Κανονισμού 1. Από την ημερομηνία της δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της απόφασης της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για την έγκριση του Κανονισμού Εκκαθάρισης και Διακανονισμού Συναλλαγών επί Κινητών Αξιών σε Λογιστική Μορφή ως και των τυχόν τροποποιήσεών του, ο εν λόγω Κανονισμός, όπως εκάστοτε ισχύει, δεσμεύει τα πρόσωπα και τους φορείς που εμπλέκονται στην εκκαθάριση και το διακανονισμό των ρυθμιζόμενων από αυτόν συναλλαγών και εν γένει τα πρόσωπα στα οποία αφορά ο εν λόγω Κανονισμός σύμφωνα με το νόμο. 2. Όπου στον παρόντα Κανονισμό προβλέπονται υποχρεώσεις που βαρύνουν πρόσωπα τα οποία δεν είναι Χειριστές και συμμετέχοντες στις διαδικασίες εκκαθάρισης και διακανονισμού που ο παρών Κανονισμός ορίζει, αλλά τα οποία συνδέονται συμβατικώς με αυτούς, ενδεικτικώς με την ιδιότητα του μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου ή του βοηθού εκπληρώσεως-προστηθέντος, οι Χειριστές και συμμετέχοντες στις παραπάνω διαδικασίες οφείλουν να διασφαλίζουν με τον κατάλληλο τρόπο και σύμφωνα με τις τυχόν υποδείξεις της Ε.Χ.Α.Ε. τη δέσμευση των προσώπων αυτών ως προς τις διατάξεις του Κανονισμού και τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από αυτόν. 3. Η επαρκής γνώση και η τήρηση των κανόνων του παρόντος Κανονισμού είναι αυτοτελής υποχρέωση των προσώπων που αναφέρονται στην (1) και δεν τα απαλλάσσει σε καμία περίπτωση από άλλες υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τη νομοθεσία ή επιβάλλονται από την αρμόδια, κατά περίπτωση, εποπτική αρχή. 4. Οι διατάξεις του Κανονισμού ερμηνεύονται σύμφωνα με την καλή πίστη, τα συναλλακτικά ήθη και την ισχύουσα χρηματιστηριακή πρακτική, με γνώμονα τη διασφάλιση της ορθής και εύρυθμης λειτουργίας της κεφαλαιαγοράς και την προστασία των συμφερόντων των επενδυτών. Στον παρόντα Κανονισμό έχουν εφαρμογή ιδίως οι διατάξεις των άρθρων 173, 193, 196, 200 και 288 του Αστικού Κώδικα. Ενδεχόμενη μη ισχύς κάποιας διάταξης του παρόντος Κανονισμού, για οποιοδήποτε λόγο, δεν θίγει την ισχύ και δεσμευτικότητα των υπολοίπων διατάξεων του Κανονισμού. 5. Εκτός εάν άλλως ορίζεται ρητά στον παρόντα Κανονισμό, όπου γίνεται σε αυτόν αναφορά σε νόμους, κανονιστικές αποφάσεις, κανονισμούς, περιλαμβανομένου του 3
παρόντος Κανονισμού, κοινοτικές οδηγίες ή κοινοτικούς κανονισμούς και γενικότερα σε κείμενα θεσμικού περιεχομένου, νοούνται τα παραπάνω, όπως ισχύουν κάθε φορά. Άρθρο 1 2 Ορισμοί Για την εφαρμογή του παρόντος Κανονισμού νοούνται ως: Αγορά: Κάθε οργανωμένη αγορά κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 10 του ν. 3606/2007 και κάθε πολυμερής μηχανισμός διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ) κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 11 του ιδίου νόμου που τελεί υπό τη διαχείριση του Χρηματιστηρίου Αθηνών (Χ.Α.) ή άλλου Διαχειριστή αγοράς σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και έχει ως αντικείμενο διαπραγμάτευσης κινητές αξίες. Ως Αγορές του Χ.Α. νοούνται ειδικότερα, για τις ανάγκες του παρόντος, η Αγορά Αξιών, όπως ρυθμίζεται από τον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Αθηνών (Χ.Α.), η Εναλλακτική Αγορά (ΕΝ.Α.), όπως ρυθμίζεται από τους Κανόνες Λειτουργίας της, και κάθε άλλη Αγορά που ήθελε υπαχθεί στον παρόντα ορισμό. Αλλοδαπό Κεντρικό Αποθετήριο Αξιών: Αλλοδαπό κεντρικό αποθετήριο αξιών που έχει δημιουργήσει σύνδεσμο με την Ε.Χ.Α.Ε. σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και κατά τα ειδικότερα προβλεπόμενα στον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Άυλων Τίτλων. Διαχειριστής αγοράς: Το Χρηματιστήριο Αθηνών (Χ.Α.) ή και άλλος Διαχειριστής αγοράς κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 9 του ν. 3606/2007 που συνδέεται με την Ε.Χ.Α.Ε. για την εκκαθάριση και το διακανονισμό των συναλλαγών που διενεργούνται σε Αγορά του σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Εντολή Διακανονισμού: Εντολή που εισάγεται στο Σ.Α.Τ. από Γενικό Χειριστή για το διακανονισμό δικαιωμάτων και υποχρεώσεων με αντικείμενο την παράδοση ή παραλαβή κινητών αξιών στο Σ.Α.Τ. μέσω Μερίδων και συνδεόμενων Λογαριασμών ή και την 2 Το άρθρο 1 τροποποιήθηκε με την από 30/7/2007 απόφαση της 164 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 5/443/6.9.2007 (ΦΕΚ Β 1904/14.9.2007) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και εν συνεχεία αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω με την από 22/6/2009 απόφαση της 198 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β..). 4
είσπραξη ή πληρωμή χρηματικού ποσού, έναντι της παράδοσης ή παραλαβής, μέσω λογαριασμών χρηματικού διακανονισμού σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον παρόντα Κανονισμό. Διαπραγματεύσιμα Αμοιβαία Κεφάλαια ή Δ.Α.Κ.: Τα παρακάτω αμοιβαία κεφάλαια, των οποίων τα μερίδια είναι εισηγμένα ή για τα μερίδια των οποίων έχει κατατεθεί αίτηση εισαγωγής σε Αγορά, ήτοι: α) αμοιβαία κεφάλαια κατά την έννοια του άρθρου 24α παρ. 1 του ν. 3283/2004 και β) αμοιβαία κεφάλαια που αναπαράγουν χρηματιστηριακό δείκτη και έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από τις αρμόδιες αρχές κράτους μέλους, εκτός Ελλάδος, σύμφωνα με τις διατάξεις της Οδηγίας 85/611/ΕΟΚ του Συμβουλίου, εφόσον η εισαγωγή τους για διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά προβλέπεται στον κανονισμό τους και εφόσον πληρούνται οι όροι της απόφασης 2/435/12-7-2007 της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Ειδικός Διαπραγματευτής Μεριδίων Δ.Α.Κ.: Μέλος το οποίο ενεργεί στο Χ.Α. ως Ειδικός Διαπραγματευτής επί εισηγμένων στο Χ.Α. Μεριδίων Δ.Α.Κ. σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Αθηνών και στον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Άυλων Τίτλων. Ειδικός Διαπραγματευτής Παραγώγων: Μέλος το οποίο ενεργεί στο Χ.Α. ως Ειδικός Διαπραγματευτής επί εισηγμένων στο Χ.Α. παραγώγων σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Αθηνών και στον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Άυλων Τίτλων. Ειδικός Διαπραγματευτής (Αξιών): Μέλος το οποίο ενεργεί στο Χ.Α. ως Ειδικός Διαπραγματευτής επί εισηγμένων στο Χ.Α. κινητών αξιών σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Αθηνών και στον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Άυλων Τίτλων. Ειδικός Διαπραγματευτής Σ.Χ.Π. : το Μέλος το οποίο ενεργεί στο Χ.Α. ως Ειδικός Διαπραγματευτής επί εισηγμένων στο Χ.Α. ΣΧΠ σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Αθηνών και στον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Άυλων Τίτλων 5
Εκδότρια: Η ανώνυμη εταιρία της οποίας οι κινητές αξίες έχουν εισαχθεί ή ενταχθεί προς διαπραγμάτευση σε Αγορά και έχουν καταχωρηθεί στο Σ.Α.Τ. ή της οποίας οι κινητές αξίες παρακολουθούνται με λογιστικές εγγραφές στο Σ.Α.Τ. σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Άυλων Τίτλων. Εκδότρια Δ.Α.Κ.: Εάν μεν πρόκειται για ελληνικά αμοιβαία κεφάλαια, η προβλεπόμενη στο ν. 3283/2004 Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων (ΑΕΔΑΚ), εάν δε πρόκειται για αλλοδαπά αμοιβαία κεφάλαια, η προβλεπόμενη στην Οδηγία 85/611/ΕΟΚ Διαχειρίστρια Εταιρία. Εκδότρια Σύνθετων Χρηματοοικονομικών Προϊόντων (ΣΧΠ) : το νομικό πρόσωπο που εκδίδει τα ΣΧΠ. Ε.Χ.Α.Ε.: Η ανώνυμη εταιρία με την επωνυμία «Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης» που ενεργεί ως Διαχειριστής του συστήματος αξιών, του συστήματος παραγώγων και του Σ.Α.Τ. σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Θεματοφύλακας: Πιστωτικό ίδρυμα που μπορεί να παρέχει νόμιμα στην Ελλάδα την υπηρεσία της φύλαξης και διακίνησης τίτλων. Κανονισμός της Αγοράς: Ο Κανονισμός του Χρηματιστηρίου Αθηνών, οι Κανόνες Λειτουργίας της ΕΝ.Α. του Χ.Α. και γενικότερα ο Κανονισμός που διέπει τη λειτουργία Αγοράς, ανάλογα με την περίπτωση. Μέλος: Ε.Π.Ε.Υ. ή πιστωτικό ίδρυμα, το οποίο: (α) έχει λάβει άδεια λειτουργίας από την αρμόδια εποπτική αρχή, για την παροχή της υπηρεσίας που προβλέπεται στο στοιχείο (α) της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του ν.3606/2007, και (β) έχει την ιδιότητα του μέλους Αγοράς στην οποία διαπραγματεύονται κινητές αξίες οι οποίες έχουν καταχωρηθεί στο Σ.Α.Τ. 6
Μερίδια Δ.Α.Κ.: Τα εισηγμένα σε Αγορά μερίδια Δ.Α.Κ. σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κανονισμό της Αγοράς. Για τις ανάγκες εφαρμογής του παρόντος Κανονισμού, όπου αναφέρεται ο όρος κινητές αξίες νοούνται και τα Μερίδια Δ.Α.Κ., εκτός εάν άλλως ορίζεται ρητά. Μεριδιούχος Μεριδίων ΔΑΚ: Ο επενδυτής που κατέχει Μερίδια Δ.Α.Κ. και τηρεί στο Σ.Α.Τ. Μερίδα Επενδυτή. Σύμβαση Repo: Σύμβαση πώλησης κινητών αξιών στην Ε.Χ.Α.Ε. με σύμφωνο επαναγοράς ή επαναπώλησης, σύμβαση αγοράς κινητών αξιών από την Ε.Χ.Α.Ε. με σύμφωνο επαναπώλησης ή επαναγοράς, σύμβαση επαναγοράς και κάθε άλλη συναλλαγή χρηματοδότησης τίτλων κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 10 του Κανονισμού (ΕΚ) 1287/2006 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που διεξάγεται στην Αγορά Repos του Χ.Α. σύμφωνα με τα ειδικότερα προβλεπόμενα στον Κανονισμό του Χ.Α. Σύστημα Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.): Το μηχανογραφικό - λειτουργικό σύστημα καταχώρισης και παρακολούθησης σε λογιστική μορφή κινητών αξιών, παρακολούθησης των επ αυτών μεταβολών, και εκκαθάρισης και διακανονισμού συναλλαγών, το οποίο έχει δημιουργήσει και διαχειρίζεται η Ε.Χ.Α.Ε. Οι εγγραφές στο Σ.Α.Τ. θεωρούνται εγγραφές στα αρχεία της Ε.Χ.Α.Ε. Σύνθετα Χρηματοοικονομικά Προϊόντα (ΣΧΠ): Οι κινητές αξίες που ορίζονται ως τέτοιες με την προβλεπόμενη στην περίπτωση (ζ) της παραγράφου 3 του άρθρου 1 του ν. 3371/2005 απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Τ: Η ημέρα κατάρτισης συναλλαγής σε Αγορά. Οι ημέρες Τ+1, Τ+2 και Τ+3 αντιστοιχούν στην πρώτη, δεύτερη και τρίτη εργάσιμη ημέρα από την ημέρα κατάρτισης της συναλλαγής. Χειριστής: Μέλος ή Θεματοφύλακας ή η Ε.Χ.Α.Ε. ή αλλοδαπό Κεντρικό Αποθετήριο Αξιών που δικαιούται να κινεί Λογαριασμό Χειριστή σύμφωνα με τον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Άυλων Τίτλων. Οι Χειριστές οφείλουν να πληρούν τους όρους πιστοποίησης που εκάστοτε θέτει ανάλογα με την περίπτωση η Ε.Χ.Α.Ε., με απόφασή της, ως προς τη γνωστική επάρκεια των απασχολούμενων από αυτά προσώπων για την πρόσβασή τους στο Σ.Α.Τ. Με τη σχετική απόφαση η Ε.Χ.Α.Ε. καθορίζει κάθε αναγκαίο όρο και σχετική 7
διαδικασία που αφορά την πιστοποίηση, περιλαμβανομένων και των τυχόν περιπτώσεων ανάθεσης της διεξαγωγής σεμιναρίων ή εξετάσεων για την πιστοποίηση σε τρίτους φορείς. Γενικός Χειριστής: Χειριστής που έχει το δικαίωμα, σύμφωνα με τον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Άυλων Τίτλων, να εισάγει Εντολές Διακανονισμού στο Σ.Α.Τ. με βάση τα προβλεπόμενα στον παρόντα Κανονισμό. 8
ΜΕΡΟΣ Α ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ, ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ, ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ (Ε.Χ.Α.Ε.) ΚΑΙ ΧΕΙΡΙΣΤΕΣ ΤΟΥ Σ.Α.Τ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ, ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ, ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ & ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ Α.Ε. (Ε.Χ.Α.Ε.) Άρθρο 2 3 Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης (Ε.Χ.Α.Ε.) και Σύστημα Αυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) 1. Η Ε.Χ.Α.Ε., ενεργώντας ως διαχειριστής του Σ.Α.Τ., καταχωρεί και παρακολουθεί στο Σ.Α.Τ. κινητές αξίες σε λογιστική μορφή σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και κατά τα ειδικότερα προβλεπόμενα στον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Άυλων Τίτλων. Όπου στον παρόντα Κανονισμό αναφέρεται ο όρος κινητές αξίες ή αξίες, νοούνται οι κινητές αξίες σε λογιστική μορφή που διαχειρίζεται ως άνω η Ε.Χ.Α.Ε. Η τήρηση των κινητών αξιών και των σχετιζόμενων με αυτές λογιστικών εγγραφών στο Σ.Α.Τ. γίνεται με τη δημιουργία Μερίδων και Λογαριασμών. 2. Η Ε.Χ.Α.Ε. είναι αποκλειστικά αρμόδια για την εκκαθάριση και το διακανονισμό στο Σ.Α.Τ. των συναλλαγών που καταρτίζονται σε Αγορά, για το διακανονισμό στο Σ.Α.Τ. συναλλαγών που καταρτίζονται εκτός Αγοράς, ως και για την καταχώρηση στο Σ.Α.Τ. των μεταβολών, που προκύπτουν στις αξίες ή στα πρόσωπα των δικαιούχων αξιών, είτε 3 Οι παρ. 1 & 2 του άρθρου 2 αντικαταστάθηκαν με την από 30/7/2007 απόφαση της 164 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης και εγκρίθηκαν με την υπ αριθμ. 5/443/6.9.2007 (ΦΕΚ Β 1904/14.9.2007) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Επίσης, η παράγραφος 3 του άρθρου 2 αναριθμήθηκε σε παράγραφο 4 και προστέθηκε νέα παράγραφος με την από 3/3/2008 απόφαση της 174 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης και εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/465/3.3.2008 (ΦΕΚ Β 353/4.3.2008) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Ακολούθως, οι παράγραφοι 1 και 2 του άρθρου 2 αντικαταστάθηκαν ως ανωτέρω και μετά το τέλος της παραγράφου 2 του εν λόγω άρθρου προστέθηκε νέα παράγραφος 3, με αναρίθμηση των παραγράφων του 3 και 4 σε 4 και 5 αντίστοιχα, με την από 22/6/2009 απόφαση της 198 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β.. 9
λόγω εκκαθάρισης ή διακανονισμού είτε επειδή έλαβαν χώρα εταιρικά γεγονότα ή διενεργήθηκαν πράξεις από το μέτοχο ή το δικαιούχο. 3. Η εκκαθάριση και ο διακανονισμός στο Σ.Α.Τ. των συναλλαγών επί κινητών αξιών που καταρτίζονται σε Αγορά, ως και ο διακανονισμός των συναλλαγών επί κινητών αξιών που καταρτίζονται εκτός Αγοράς διενεργούνται από την Ε.Χ.Α.Ε. σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον παρόντα Κανονισμό. 4. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις ανωτέρας βίας ή εκτάκτου ανάγκης η Ε.Χ.Α.Ε. μπορεί να αποφασίζει την αναστολή λειτουργίας της εκκαθάρισης και του διακανονισμού για λόγους ομαλής λειτουργίας της αγοράς και προστασίας των συμφερόντων των επενδυτών, καθορίζοντας με την οικεία απόφαση τη διάρκεια της αναστολής, ως και κάθε άλλο σχετικό θέμα και αναγκαία λεπτομέρεια. Οι ημέρες κατά τις οποίες τελεί σε αναστολή η λειτουργία της εκκαθάρισης και του διακανονισμού τόσο των συναλλαγών που διακανονίζονται πολυμερώς όσο και αυτών που διακανονίζονται διμερώς σύμφωνα με τους όρους του παρόντος Κανονισμού δεν συνυπολογίζονται στην αντίστοιχη προθεσμία που προβλέπεται για το διακανονισμό των σχετικών συναλλαγών. 5. Η Ε.Χ.Α.Ε. έχει μόνο την υποχρέωση ορθής καταχώρησης των χορηγηθέντων σε αυτή στοιχείων. Άρθρο 3 Απόρρητο καταχωρούμενων στο Σ.Α.Τ. στοιχείων 1. Οι καταχωρήσεις στα αρχεία της Ε.Χ.Α.Ε. που αφορούν κινητές αξίες είναι απόρρητες. Η ενημέρωση Εκδοτριών, Χειριστών, επενδυτών και του Διαχειριστή αγοράς επιτρέπεται μόνον για τις ανάγκες εφαρμογής του παρόντος Κανονισμού, καθώς και όπου αλλού προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία. 2. Η Ε.Χ.Α.Ε. γνωστοποιεί στο δανειστή του άρθρ. 24 ν. 2915/2001, μετά από σχετικό αίτημά του, τα εξής στοιχεία: α) το είδος και τον εκδότη των αξιών που βρίσκονται καταχωρημένες στον Ειδικό Λογαριασμό. β) τους Χειριστές των Λογαριασμών του επενδυτή, στους οποίους βρίσκονται καταχωρημένες αξίες, καθώς και το είδος και τον εκδότη των αξιών αυτών. 10
Άρθρο 4 4 Ενημέρωση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και του Διαχειριστή αγοράς Η Ε.Χ.Α.Ε. ενημερώνει υποχρεωτικά την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και το Διαχειριστή αγοράς σε κάθε μία από τις ακόλουθες περιπτώσεις που αφορούν την εκκαθάριση και το διακανονισμό συναλλαγών που καταρτίζονται σε Αγορά: α) Κατά το στάδιο της γνωστοποίησης Λογαριασμού Χειριστή: i. Όταν ο κωδικός ΟΑΣΗΣ δεν αντιστοιχεί στον δηλωθέντα από τον Χειριστή κατά την γνωστοποίηση Λογαριασμό Χειριστή. ii. Όταν ο δηλωθείς κατά την γνωστοποίηση Λογαριασμός Χειριστή δεν έχει συσχετισθεί με κωδικό ΟΑΣΗΣ. iii. Σε κάθε περίπτωση που ο Χειριστής δεν προβεί σε γνωστοποίηση Λογαριασμού Χειριστή κατά τη διαδικασία της εκκαθάρισης. iv. Όταν η γνωστοποίηση Λογαριασμού Χειριστή αφορά αξίες που πιστώθηκαν οριστικά στο γνωστοποιηθέντα Λογαριασμό Αξιών σε ημερομηνία μεταγενέστερη της Τ. β) Κατά το στάδιο του διακανονισμού: Στην περίπτωση κατά την οποία ο Χειριστής δεν έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του στην εκκαθάριση. Άρθρο 5 Ιστορικό αρχείο 1. Η Ε.Χ.Α.Ε. τηρεί σε ηλεκτρονικό ή άλλο μέσο της επιλογής της, εκτός του Σ.Α.Τ., ιστορικό αρχείο με όλες τις καταχωρήσεις και μεταβολές (κινήσεις) επί κινητών αξιών 4 Το άρθρο 4 αντικαταστάθηκε με την από 30/7/2007 απόφαση της 164 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 5/443/6.9.2007 (ΦΕΚ Β 1904/14.9.2007) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Οι υποπεριπτώσεις iv και v του στοιχείου α του άρθρου 4 καταργήθηκαν με την υπ αριθμ. 178/21.04.2008 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/473/5.6.2008 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 1172/26.6.2008). Ακολούθως, το πρώτο εδάφιο του άρθρου 4 αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω με την από 22/6/2009 απόφαση της 198 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β..). 11
που έχουν καταγραφεί στο Σ.Α.Τ., επί εξαετία από το τέλος του έτους κατά το οποίο αυτές διενεργήθηκαν. 2. Οι κινήσεις μεταφέρονται στο ιστορικό αρχείο εντός εξαμήνου από την καταχώρησή τους στο Σ.Α.T ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ Άρθρο 6 Λογαριασμοί χρηματικού διακανονισμού 1 5. Για το διακανονισμό των συναλλαγών επί κινητών αξιών κάθε Χειριστής του Σ.Α.Τ. που συμμετέχει στην εκκαθάριση και το διακανονισμό των συναλλαγών που καταρτίζονται σε Αγορά ή στο διακανονισμό στο Σ.Α.Τ. των συναλλαγών που καταρτίζονται εκτός Αγοράς, οφείλει να τηρεί σε Τράπεζα, που καλείται Τράπεζα Χρηματικού Διακανονισμού και ορίζεται από το Δ.Σ. της Ε.Χ.Α.Ε., ειδικούς χρηματικούς λογαριασμούς, όπως αυτοί προβλέπονται από τον παρόντα Κανονισμό και τον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Αυλων Τίτλων. 2. Οι λογαριασμοί χρηματικού διακανονισμού, που τηρεί κάθε Χειριστής στην Τράπεζα Χρηματικού Διακανονισμού, διακρίνονται σε Λογαριασμούς Χρηματικού Διακανονισμού επί Μετοχών και σε Λογαριασμούς Χρηματικού Διακανονισμού επί Ομολόγων. Απεικόνιση των εν λόγω Λογαριασμών εμφανίζεται και στο Σ.Α.Τ. και παρουσιάζει την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι Λογαριασμοί αυτοί,καθώς και το χρεωστικό ή πιστωτικό χρηματικό υπόλοιπο, το οποίο είτε οφείλει να καταβάλλει είτε εισπράττει ο Χειριστής από αυτούς. 3. Ο Χειριστής του Σ.Α.Τ. οφείλει να γνωστοποιεί στην Ε.Χ.Α.Ε. τον αριθμό των χρηματικών λογαριασμών μέσω των οποίων θα εκπληρώνει τις χρηματικές υποχρεώσεις του προς την εκκαθάριση, καθώς και την καταβολή των δικαιωμάτων 5 Η παράγραφος 1 του άρθρου 6 αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω με την από 22/6/2009 απόφαση της 198 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β..). 12
υπέρ της Ε.Χ.Α.Ε. ή τρίτων για τους οποίους η Ε.Χ.Α.Ε. έχει ορισθεί ως αρμόδια προς είσπραξη ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΜΕΡΙΔΕΣ ΚΑΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΤΟΥ Σ.Α.Τ. Άρθρο 7 Προσδιορισμός Μερίδων και Λογαριασμών 1. Η εκκαθάριση και διακανονισμός επί κινητών αξιών διενεργείται μέσω των Λογαριασμών Αξιών Μερίδων Επενδυτών που τηρούνται στο Σ.Α.Τ., όπως οι λογαριασμοί αυτοί ορίζονται από τον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Αυλων Τίτλων. 2. Όπου στον παρόντα Κανονισμό αναφέρεται ο όρος «Μερίδα» νοούνται η Μερίδα Επενδυτή, η Μερίδα Εκδότριας και η Μερίδα Μέλους, όπως οι μερίδες αυτές ορίζονται από τον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Αυλων Τίτλων. 3. Όπου στον παρόντα Κανονισμό αναφέρεται ο όρος «Λογαριασμός» νοούνται όλοι οι λογαριασμοί αξιών, ήτοι ο Λογαριασμός Αξιών, ο Ειδικός Λογαριασμός και ο Μεταβατικός Λογαριασμός, όπως ορίζονται από τον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Αυλων Τίτλων. 4 6. Οι Λογαριασμοί Αξιών της Μερίδας Μέλους, της Μερίδας Ειδικού Διαπραγματευτή, της Μερίδας Ειδικού Διαπραγματευτή Παραγώγων, της Μερίδας Ειδικού Διαπραγματευτή Μεριδίων Δ.Α.Κ. και της Μερίδας Ειδικού διαπραγματευτή Σ.Χ.Π. θεωρούνται λογαριασμοί διακανονισμού σε αξίες και μπορούν να χρησιμοποιούνται από την Ε.Χ.Α.Ε. για τους σκοπούς της εκκαθάρισης και του διακανονισμού συναλλαγών. 6 Η παρ. 4 του άρθρου 7 αντικαταστάθηκε με την από 30/7/2007 απόφαση της 164 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 5/443/6.9.2007 (ΦΕΚ Β 1904/14.9.2007) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και εν συνεχεία με την από 22/6/2009 απόφαση της 198 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β..). 13
Άρθρο 8 Λογαριασμός Χειριστή 1. Ο Λογαριασμός Χειριστή δημιουργείται στο Λογαριασμό Αξιών και αφορά έναν μόνο Χειριστή, ο οποίος και μόνο επιτρέπεται να έχει πρόσβαση σε αυτόν και να τον διαχειρίζεται. 2. Οι προϋποθέσεις, οι όροι και η διαδικασία δημιουργίας Λογαριασμού Χειριστή καθορίζονται ειδικότερα από τον Κανονισμό Λειτουργίας του Συστήματος Αυλων Τίτλων. ΜΕΡΟΣ Β 7 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΠΟΥ ΚΑΤΑΡΤΙΖΟΝΤΑΙ ΣΕ ΑΓΟΡΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α Η ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ Άρθρο 9 Η διαδικασία εκκαθάρισης των συναλλαγών 1. Η διαδικασία εκκαθάρισης συναλλαγών που καταρτίζονται σε Αγορά αρχίζει με τη γνωστοποίηση από το Διαχειριστή αγοράς στην Ε.Χ.Α.Ε. των συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν στην Αγορά και λήγει με το πέρας του διακανονισμού τους. 2. Στη διαδικασία της εκκαθάρισης συμμετέχουν οι Χειριστές και η Ε.Χ.Α.Ε. κατά τα κατωτέρω οριζόμενα. Η εκκαθάριση των συναλλαγών διενεργείται μέσω της Ε.Χ.Α.Ε. αυτοτελώς για το σύνολο των συναλλαγών κάθε ημέρας διαπραγμάτευσης στην Αγορά. 7 Ο τίτλος του Μέρους Β αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω με την από 22/6/2009 απόφαση της 198 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β..). 14
Άρθρο 10 Τα στάδια της εκκαθάρισης Η εκκαθάριση των συναλλαγών που καταρτίζονται σε Αγορά πραγματοποιείται στα εξής τέσσερα στάδια: α) Γνωστοποίηση των προς εκκαθάριση συναλλαγών από το Διαχειριστή αγοράς προς την ΕΧΑΕ β) Οριστικοποίηση των προς εκκαθάριση πράξεων (πωλήσεων ή αγορών). γ) Γνωστοποίηση Λογαριασμού Χειριστή για κάθε πράξη. δ) Διακανονισμός των πράξεων. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΑΓΟΡΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ Ε.Χ.Α.Ε. Άρθρο 11 8 Η διαδικασία της γνωστοποίησης των προς εκκαθάριση συναλλαγών 1. Μετά τη λήξη της συνεδρίασης ή και κατά τη διάρκεια αυτής, ο Διαχειριστής αγοράς με ευθύνη του διαβιβάζει ηλεκτρονικά στην Ε.Χ.Α.Ε. συγκεντρωτικά και αναλυτικά στοιχεία των συναλλαγών της ημέρας αυτής που διενεργήθηκαν στην Αγορά του. Τα στοιχεία που αποστέλλονται θεωρούνται ότι παρελήφθησαν με την αποστολή αποδεικτικού παραλαβής από την Ε.Χ.Α.Ε. 2. Τα αναλυτικά στοιχεία των συναλλαγών είναι υποχρεωτικά τα ακόλουθα ανά πράξη (πώληση ή αγορά): α) Στοιχεία αξίας της πράξης. Τα στοιχεία αυτά είναι τα εξής: i. Κωδικός διαπραγμάτευσης. ii. Ποσότητα αξιών. 8 Οι υποπεριπτώσεις iv και v του στοιχείου γ της παραγράφου 2 του άρθρου 11 καταργήθηκαν με την υπ αριθμ. 178/21.04.2008 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/473/5.6.2008 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 1172/26.6.2008.) 15
iii. Τιμή μονάδος των αξιών. β) Στοιχεία των Μελών και των εντολέων. Τα στοιχεία αυτά είναι τα εξής: i. Οι κωδικοί των αντισυμβαλλομένων Μελών. ii. Ο Κωδικός ΟΑΣΗΣ του εντολέα και επιπρόσθετα ο κωδικός ΟΑΣΗΣ της ομάδας επενδυτών, σε περίπτωση που η εντολή έχει δοθεί για λογαριασμό ομάδας επενδυτών. γ) Τα στοιχεία της πράξης (πώλησης ή αγοράς). Τα στοιχεία αυτά είναι τα εξής: i. Ένδειξη είδους πράξης. ii. Ημερομηνία και ώρα πράξης. iii 9. Σχετική ένδειξη, εάν πρόκειται για ειδική πράξη διμερούς διακανονισμού του παρόντος Μέρους. vi. Σχετική ένδειξη εάν πρόκειται για πράξη που προήλθε από εντολή που δόθηκε για λογαριασμό ομάδας επενδυτών. 3. Σε περίπτωση οποιασδήποτε έλλειψης ή ασυμφωνίας των παραπάνω, η Ε.Χ.Α.Ε. ενημερώνει τον Διαχειριστή αγοράς ανάλογα. Ο Διαχειριστής αγοράς, για την άρση των παραπάνω Η Ε.Χ.Α.Ε,. απορρίπτει την εισαγωγή στο Σ.Α.Τ. των πράξεων για τις οποίες στην ηλεκτρονική επικοινωνία που αποστέλλει ο Διαχειριστής αγοράς δεν περιλαμβάνεται οποιοδήποτε από τα αναφερόμενα στην προηγούμενη παράγραφο στοιχεία ή εάν οποιαδήποτε από τα στοιχεία υπό α.i. και β.i. της προηγούμενης παραγράφου δεν είναι ήδη καταχωρημένα στο Σ.Α.Τ. και σε ισχύ. 4. Μετά την προσωρινή εισαγωγή των πράξεων στο Σ.Α.Τ., η Ε.Χ.Α.Ε. ελέγχει τα εξής: α) εάν τα σύνολα όλων των πράξεων, των ποσοτήτων των αξιών και της χρηματικής αξίας των συναλλαγών της ημέρας αυτής και των αναλυτικών και συγκεντρωτικών στοιχείων του Διαχειριστή αγοράς συμφωνούν μεταξύ τους. β) εάν τα στοιχεία α., β.i. και γ. της παρ. 2 των αγορών συμφωνούν προς τα αντίστοιχα στοιχεία των πωλήσεων. ελλείψεων και ασυμφωνιών, διαβιβάζει άμεσα νέα συγκεντρωτικά και αναλυτικά στοιχεία για την ίδια ημέρα διαπραγμάτευσης σε αντικατάσταση των προηγούμενων. 9 Το στοιχείο iii) της περίπτωσης γ) της παραγράφου 2 του άρθρου 11 αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω με την από 22/6/2009 απόφαση της 198 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ.. απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β..). 16
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ Η ΟΡΙΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ Άρθρο 12 Η διαδικασία της οριστικοποίησης των πράξεων 1. Μετά την ολοκλήρωση των ελέγχων του προηγουμένου άρθρου και την άρση των τυχόν ελλείψεων και ασυμφωνιών, οι ποσοτικές και χρηματικές αξίες των πράξεων (πωλήσεων ή αγορών) αθροίζονται ανά επενδυτή, ανά Μέλος, ανά κωδικό διαπραγμάτευσης και ανά είδος πράξης (σύμπτυξη πράξεων). Η Ε.Χ.Α.Ε. για τη διενέργεια του διακανονισμού με τους Χειριστές προσδιορίζει τη μέση χρηματική τιμή των αξιών των αθροιζόμενων πράξεων, διαιρώντας τη συνολική χρηματική αξία δια της ποσότητας των αξιών. 2. Μετά την ως άνω σύμπτυξη των πράξεων, οι πράξεις που είχαν εισαχθεί προσωρινά στο Σ.Α.Τ. οριστικοποιούνται, σχηματίζοντας οριστικά και αμετάκλητα το σύνολο των προς εκκαθάριση πράξεων. Η οριστικοποίηση εμφαίνεται στους Χειριστές με σχετικό ηλεκτρονικό μήνυμα της Ε.Χ.Α.Ε. 3. Κατά τη διάρκεια της παραπάνω διαδικασίας τα Μέλη μπορούν να λαμβάνουν πληροφορίες μέσω του Σ.Α.Τ. για τα στοιχεία που συμπτύσσονται, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τις χρηματικές τους υποχρεώσεις και τις υποχρεώσεις τους σε αξίες και τις αντίστοιχες απαιτήσεις τους. 4. Μετά την οριστικοποίησή τους, οι πράξεις δεν υπόκεινται σε καμία τροποποίηση, διόρθωση ή συμπλήρωση από την Ε.Χ.Α.Ε.. Κατ εξαίρεση σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 29 του ν. 2579/1998 (ΦΕΚ Α 31), οι σχετικές πράξεις μπορεί να χαρακτηρισθούν ως πράξεις υπό ακύρωση και να ακυρωθούν. Στην περίπτωση αυτή, ο Διαχειριστής αγοράς οφείλει να κοινοποιεί στην Ε.Χ.Α.Ε. αυθημερόν την απόφασή του, ώστε οι πράξεις αυτές να απομονωθούν από τις διαδικασίες του πολυμερούς διακανονισμού και να χαρακτηρισθούν ως πράξεις υπό ακύρωση. Αν η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ακυρώσει την απόφαση του Διαχειριστή αγοράς, οι πράξεις αυτές θα αποχαρακτηριστούν και θα εκκαθαριστούν με τη διαδικασία του διμερούς διακανονισμού του παρόντος Μέρους. Αν αντίθετα η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς δεν 17
ακυρώσει την απόφαση του Διαχειριστή αγοράς, η Ε.Χ.Α.Ε. χαρακτηρίζει ως άκυρες τις πράξεις αυτές. Μετά το χαρακτηρισμό τους ως άκυρων, οι πράξεις αυτές δεν παράγουν κανένα περαιτέρω αποτέλεσμα στο Σ.Α.Τ. Άρθρο 13 Διάσπαση πράξης 1. Μετά την οριστικοποίηση των πράξεων (αγορών ή πωλήσεων) επιτρέπεται η διάσπασή τους στις εξής μόνο περιπτώσεις: α) Από το Μέλος, σε περίπτωση πληκτρολόγησης λανθασμένης ποσότητας αξιών στην εντολή αγοράς ή πώλησης στο Σύστημα Διαπραγμάτευσης του Διαχειριστή αγοράς. β) Από το Μέλος, σε περίπτωση που για την εκκαθάριση της αγοράς ή πώλησης πρέπει να ενεργήσουν περισσότεροι του ενός Θεματοφύλακες. γ) Από τον Θεματοφύλακα, σε περίπτωση που απαιτείται η γνωστοποίηση Λογαριασμών Χειριστή για περισσότερους από έναν επενδυτές. 2. Στις περιπτώσεις της προηγουμένης παραγράφου, οι ως άνω Χειριστές μπορούν να διασπάσουν την ποσότητα των αξιών μίας αγοράς ή μιας πώλησης σε περισσότερες αγορές ή πωλήσεις αντίστοιχα. Το άθροισμα των αξιών στις δημιουργούμενες με τη διαδικασία αυτή πωλήσεις ή αγορές ισούται υποχρεωτικά με τη συνολική ποσότητα των αξιών πριν από τη διάσπαση. Κατά τη διαδικασία αυτή και αποκλειστικά για τις ανάγκες της εκκαθάρισης, υπολογίζεται αυτόματα μέσω του Σ.Α.Τ. η συνολική χρηματική αξία για κάθε διασπασθείσα πράξη πολλαπλασιάζοντας τη μέση χρηματική τιμή μονάδος επί την ποσότητα των αξιών. Σε περίπτωση που προκύψουν δεκαδικές μονάδες, αυτές στρογγυλοποιούνται σε ακέραιο αριθμό, ενώ η χρηματική τιμή των αξιών της τελευταίας διασπασθείσας αγοράς ή πώλησης ορίζεται έτσι ώστε το άθροισμα των χρηματικών τιμών των αξιών όλων των διασπασθεισών αγορών ή πωλήσεων να ισούται με τη χρηματική τιμή των αξιών της αγοράς ή πώλησης πριν από την διάσπαση. Μετά την ολοκλήρωση της παραπάνω διαδικασίας, οι διασπασθείσες αγορές ή πωλήσεις αντιμετωπίζονται από το Σ.Α.Τ. ως αυτοτελείς αγορές ή πωλήσεις αντίστοιχα. Ο Χειριστής που έκανε την διάσπαση μπορεί να την ανακαλέσει μόνο στο σύνολό της, 18
εφόσον δεν την έχει μεταθέσει και δεν έχει γνωστοποιήσει Λογαριασμό Χειριστή για οποιαδήποτε από τις διασπασθείσες αγορές ή πωλήσεις. 3. Δεν επιτρέπεται η διάσπαση των πράξεων που προέρχονται από εντολές που δόθηκαν για λογαριασμό ομάδας επενδυτών. 4. Στην περίπτωση α. της παρ.1 του παρόντος άρθρου, η Ε.Χ.Α.Ε. ενημερώνει τον Διαχειριστή αγοράς για τα στοιχεία της διάσπασης και για τον Χειριστή που την πραγματοποίησε. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΧΕΙΡΙΣΤΗ Άρθρο 14 Η διαδικασία της γνωστοποίησης 1. Μετά την οριστικοποίηση των πράξεων, ακολουθεί η γνωστοποίηση στο Σ.Α.Τ. του Λογαριασμού Χειριστή από τον οποίο θα αφαιρεθούν ή στον οποίο θα προστεθούν οι αξίες που αφορά η πώληση ή η αγορά. 2. Η γνωστοποίηση του Λογαριασμού Χειριστή γίνεται είτε από το Μέλος που πραγματοποίησε την αγορά ή πώληση είτε από τον Θεματοφύλακα στον οποίο έχει μετατεθεί η αγορά ή η πώληση σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου ΣΤ του παρόντος Μέρους. Το Μέλος ή ο Θεματοφύλακας μπορούν να προβαίνουν σε γνωστοποίηση Λογαριασμού Χειριστή μόνο για τους Λογαριασμούς Αξιών Μερίδας Επενδυτή στους οποίους έχουν ορισθεί ως Χειριστές. 3. Για κάθε αγορά ή πώληση επιτρέπεται η γνωστοποίηση ενός μόνο Λογαριασμού Χειριστή και για μία μόνο φορά. 10 10 Η παράγραφος 4 του άρθρου 14 καταργήθηκε με την υπ αριθμ. 178/21.04.2008 απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/473/5.6.2008 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β 1172/26.6.2008) 19
Άρθρο 15 Προθεσμία και συνέπειες γνωστοποίησης Λογαριασμού Χειριστή 1. Η γνωστοποίηση Λογαριασμού Χειριστή πρέπει να γίνει: α) από τα Μέλη, το αργότερο μέχρι την έναρξη του τελευταίου κύκλου διακανονισμού. β) 11 από τους Θεματοφύλακες, το αργότερο μέχρι την 13:30 της ημέρας διακανονισμού και στις περιπτώσεις της παραγράφου 6 του άρθρου 28 μέχρι την 16:00 της ημέρας διακανονισμού. 2. Η γνωστοποίηση Λογαριασμού Χειριστή επιφέρει αυτοδίκαια τις εξής συνέπειες: α) Σε περίπτωση πώλησης, τη δέσμευση των πωληθεισών αξιών στον γνωστοποιούμενο Λογαριασμό Χειριστή. β) Σε περίπτωση αγοράς, την προσωρινή, χωρίς έννομα αποτελέσματα εγγραφή στο γνωστοποιούμενο Λογαριασμό Χειριστή της ποσότητας των αγορασθεισών αξιών που ευρίσκεται υπό εκκαθάριση. 3. Η δέσμευση των αξιών και η προσωρινή εγγραφή ισχύουν μέχρι το πέρας του διακανονισμού της πράξης. 4. Τυχόν ακύρωση της γνωστοποίησης Λογαριασμού Χειριστή καθιστά ανίσχυρη την άνω δέσμευση και προσωρινή εγγραφή. Άρθρο 16 Μη αποδοχή της γνωστοποίησης λογαριασμού Χειριστή Η γνωστοποίηση Λογαριασμού Χειριστή δεν γίνεται αποδεκτή από την Ε.Χ.Α.Ε., αν στον γνωστοποιούμενο Λογαριασμό Χειριστή περιέχεται ποσότητα αξιών μικρότερη από αυτή που πωλήθηκε. 11 Η περίπτωση β. της παρ. 1 του αρθρ. 15 αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω με την από 1/4/2005 απόφαση της 252 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών και εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 6/336/21.4.2005 (ΦΕΚ Β 662/18.5.2005) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. 20
Άρθρο 17 Ακύρωση γνωστοποίησης Λογαριασμού Χειριστή Ο Χειριστής μπορεί να προβαίνει στην ολική ακύρωση της γνωστοποίησης Λογαριασμού Χειριστή μόνο μέχρι την έναρξη του πρώτου κύκλου διακανονισμού. Η ακύρωση της γνωστοποίησης Λογαριασμού Χειριστή συνεπάγεται την αντίστοιχη άρση της δέσμευσης ή προσωρινής εγγραφής της παρ. 2 του άρθρου 15 Άρθρο 18 Παράλειψη γνωστοποίησης Λογαριασμού Χειριστή, εκπρόθεσμη γνωστοποίηση Λογαριασμού Χειριστή 1. Σε περίπτωση παράλειψης ή εκπρόθεσμης γνωστοποίησης Λογαριασμού Χειριστή από Μέλος ή Θεματοφύλακα, επέρχονται τα εξής αποτελέσματα: α. Σε περίπτωση μη γνωστοποίησης από Μέλος, η Ε.Χ.Α.Ε. με την έναρξη του τελευταίου κύκλου διακανονισμού της ημέρας διακανονισμού, θεωρεί αυτοδικαίως ως γνωστοποιηθέντα Λογαριασμό Χειριστή τον Λογαριασμό Χειριστή της Μερίδας του Μέλους. β 12. Σε περίπτωση μη γνωστοποίησης από Θεματοφύλακα στην προθεσμία της περίπτωσης β της παρ. 1 του άρθρου 15, δηλαδή μέχρι την 13:30 της ημέρας διακανονισμού ή μέχρι την 16:00 της ημέρας διακανονισμού, εφόσον η μετάθεση έχει γίνει σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 28, η υποχρέωση γνωστοποίησης επιστρέφει στο Μέλος, το οποίο οφείλει μέχρι την έναρξη του τελευταίου κύκλου διακανονισμού της ημέρας διακανονισμού, να γνωστοποιήσει τον ίδιο Λογαριασμό Χειριστή της Μερίδας του ή Λογαριασμό Χειριστή στην περίπτωση εφαρμογής του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 13 του Κανονισμού Λειτουργίας του Συστήματος Άυλων Τίτλων. Σε κάθε περίπτωση η Ε.Χ.Α.Ε. με την έναρξη του τελευταίου κύκλου διακανονισμού της ημέρας διακανονισμού, θεωρεί αυτοδικαίως ως γνωστοποιηθέντα 12 Το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης β. της παρ. 1 του αρθρ. 18 αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω με την από 1/4/2005 απόφαση της 252 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών και εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 6/336/21.4.2005 (ΦΕΚ Β 662/18.5.2005) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. 21
Λογαριασμό Χειριστή τον Λογαριασμό Χειριστή της Μερίδας του Μέλους που μετέθεσε την αγορά ή την πώληση στον Θεματοφύλακα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ Άρθρο 19 Γενικές αρχές του διακανονισμού των πράξεων 1 13. Μετά την γνωστοποίηση Λογαριασμού Χειριστή ακολουθεί το τελευταίο στάδιο της εκκαθάρισης, δηλαδή ο διακανονισμός των πράξεων. Συγκεκριμένα, κατά το στάδιο αυτό, η Ε.Χ.Α.Ε. αφαιρεί τις πωληθείσες αξίες από τους Λογαριασμούς Χειριστή των Μερίδων των πωλητών επενδυτών, τις καταχωρεί στους Λογαριασμούς Αξιών των Μερίδων των αγοραστών επενδυτών και προβαίνει ταυτόχρονα στις αντίστοιχες χρεοπιστώσεις του Λογαριασμού Χρηματικού Διακανονισμού των Χειριστών. Στην περίπτωση του αρθρ. 26 παρ. 1 (β), ο διακανονισμός διενεργείται αποκλειστικά με χρεοπιστώσεις του Λογαριασμού Χρηματικού Διακανονισμού των Χειριστών. 2. 14 Ο διακανονισμός των πράξεων είναι πολυμερής. Διμερής διακανονισμός συναλλαγών που έχουν καταρτιστεί σε Αγορά χωρεί μόνο στην περίπτωση του άρθρου 22. 3. Συμψηφισμός χωρεί μόνο στα πλαίσια του πολυμερούς διακανονισμού και αφορά μόνο το χρηματικό σκέλος της εκκαθάρισης. Η Ε.Χ.Α.Ε. συμψηφίζει τις χρηματικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις του Χειριστή, που έχουν προέλθει από συναλλαγές της ίδιας ημέρας. 4. Ο διακανονισμός των πράξεων διενεργείται από την Ε.Χ.Α.Ε. με τη μέθοδο «παράδοση με την πληρωμή», ως εξής: 13 Το τρίτο εδάφιο της παρ. 1 του αρθρ. 19 προστέθηκε με την από 1/4/2005 απόφαση της 252 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών και εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 6/336/21.4.2005 (ΦΕΚ Β 662/18.5.2005) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. 14 Η παράγραφος 2 του άρθρου 19 αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω με την από 22/6/2009 απόφαση της 198 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β..). 22
α) κάθε αγορασθείσα αξία μεταφέρεται στο Λογαριασμό Αξιών της Μερίδας του αγοραστή επενδυτή, μόνον εφόσον το τίμημα αγοράς της έχει καταβληθεί ή συμψηφιστικά εξοφληθεί και β) το τίμημα μίας πωληθείσας αξίας, το οποίο δεν έχει εξοφληθεί συμψηφιστικά, αποδίδεται στον Χειριστή του πωλητή επενδυτή, μόνον εφόσον η αξία αυτή έχει προηγουμένως παραδοθεί στο διακανονισμό. 5. Η Ε.Χ.Α.Ε. διακανονίζει τις συναλλαγές σύμφωνα με τις αρχές που περιγράφονται στο παρόν Μέρος και με βάση αυτοματοποιημένο αλγόριθμο, ανεξάρτητα από την εκπλήρωση ή τη μη εκπλήρωση των χρηματικών υποχρεώσεων των επενδυτών εντολέων προς τους Χειριστές ή και αντίστροφα. 6. Ο διακανονισμός κάθε αγοράς ή πώλησης θεωρείται οριστικός και αμετάκλητος, κατά την έννοια του άρθρ. 3 του ν. 2789/00, ως προς τα αποτελέσματα που έχει επιφέρει στους Λογαριασμούς Χειριστή και στους Λογαριασμούς Χρηματικού Διακανονισμού Άρθρο 20 Πολυμερής Διακανονισμός Γενικές Αρχές 1. 15 Ο πολυμερής διακανονισμός πραγματοποιείται από την Ε.Χ.Α.Ε. μέχρι την τρίτη εργάσιμη ημέρα (Τ+3) μετά από κάθε ημέρα διαπραγμάτευσης (Τ), εκτός εάν συντρέχει περίπτωση υπερημερίας οπότε τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του άρθρου 26 παρ. 1 σύμφωνα και με τα ειδικότερα οριζόμενα στον Κανονισμό της Αγοράς. Σε κάθε περίπτωση, ο διακανονισμός των συναλλαγών επί ομολόγων και ομολογιών πραγματοποιείται την πρώτη εργάσιμη ημέρα (Τ+1) μετά από κάθε ημέρα διαπραγμάτευσης (Τ). 2. Ο διακανονισμός γίνεται ως προς όλους τους Χειριστές, η δε υποχρέωση ή απαίτηση Χειριστή είναι ανεξάρτητη της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων του αντισυμβαλλομένου του. 15 Η παρ. 1 του άρθρ. 20 τροποποιήθηκε με την από 17/11/2005 απόφαση της 261 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 23/367/22.12.2005 (ΦΕΚ Β 96/31.1.2006) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και εν συνεχεία αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω με την από 22/6/2009 απόφαση της 198 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β..). 23
3. Η από το διακανονισμό παροχή αξιών και χρημάτων προς Χειριστή με το πέρας κάθε κύκλου θεωρείται ως τμηματική παροχή, την οποία δεν μπορεί να αποκρούσει ο Χειριστής. 4. Κάθε διαδικαστική ή τεχνική λεπτομέρεια, που αφορά τη διενέργεια του διακανονισμού, όπως ιδίως οι ειδικότερες προδιαγραφές του αλγορίθμου διακανονισμού, ο αριθμός των κύκλων και η ώρα διεξαγωγής κάθε κύκλου καθορίζονται από την Ε.Χ.Α.Ε. Άρθρο 21 Πολυμερής Διακανονισμός Διαδικασία 1 16. Ο πολυμερής διακανονισμός διενεργείται σε κύκλους. Σε κάθε κύκλο, η Ε.Χ.Α.Ε. επιδιώκει το διακανονισμό του συνόλου των συναλλαγών με βάση τις αρχές που περιγράφονται στο παρόν άρθρο. 2. Κάθε κύκλος διακανονισμού χωρίζεται στις εξής φάσεις: α) Φάση Α: Διακανονισμός των γνωστοποιηθεισών αγορών, στις οποίες αντιστοιχούν πωλήσεις της ίδιας αξίας, από τον ίδιο Χειριστή στον ίδιο Κωδικό ΟΑΣΗΣ. β) Φάση Β: Διακανονισμός των λοιπών γνωστοποιηθεισών αγορών. 3. Ο πρώτος κύκλος διακανονισμού έχει δύο στάδια, σε καθένα από τα οποία ολοκληρώνονται οι Φάσεις Α και Β της προηγούμενης παραγράφου: α) Στάδιο Α: Ο διακανονισμός διενεργείται από την Ε.Χ.Α.Ε. χωρίς τη συμμετοχή και πριν την έναρξη λειτουργίας της Τράπεζας Χρηματικού Διακανονισμού. β) Στάδιο Β: Ο διακανονισμός διενεργείται με τη συμμετοχή της Τράπεζας Χρηματικού Διακανονισμού. 4. Σε κάθε φάση ή στάδιο διακανονισμού, η Ε.Χ.Α.Ε. υπολογίζει: α) Το όριο κάλυψης κάθε Χειριστή, το οποίο ισούται με τη χρηματική αξία των γνωστοποιηθεισών πωλήσεων του Χειριστή αυτού συν το ποσό, που βρίσκεται 16 Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 21 αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω με την από 22/6/2009 απόφαση της 198 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β..). 24
κατατεθειμένο στο Λογαριασμό Χρηματικού Διακανονισμού του και έχει από την Ε.Χ.Α.Ε. δεσμευτεί μέχρι του ύψους της συνολικής αξίας των προς εκκαθάριση αγορών του, μείον τη χρηματική αξία των αγορών του Χειριστή αυτού, που έχουν ήδη διακανονιστεί. Ειδικά στο στάδιο Α του πρώτου κύκλου διακανονισμού, το όριο κάλυψης του Χειριστή ισούται με την αξία των γνωστοποιηθεισών πωλήσεών του. β) Το όριο διακανονισμού κάθε Χειριστή, το οποίο ισούται με τη συνολική χρηματική αξία των γνωστοποιηθεισών αγορών του. γ) Την κλίμακα προτεραιότητας Χειριστών, οι αγορές των οποίων προτάσσονται στο διακανονισμό. Προτεραιότητα στο διακανονισμό έχουν: i. κατά το στάδιο Α του πρώτου κύκλου, οι αγορές του Χειριστή, που εμφανίζει το μεγαλύτερο όριο κάλυψης. ii. κατά στο στάδιο Β του πρώτου κύκλου καθώς και σε κάθε επόμενο κύκλο, οι αγορές του Χειριστή, ο οποίος εμφανίζει το υψηλότερο χρηματικό ποσό δέσμευσης στην Τράπεζα Χρηματικού Διακανονισμού. 5. Σε περίπτωση Χειριστών, που ισοβαθμούν με το κριτήριο της παρ. 4γ του παρόντος άρθρου, προτάσσεται στην κλίμακα διακανονισμού ο Χειριστής που επιλέγεται τυχαία από τον αλγόριθμο. 6. Η Ε.Χ.Α.Ε. δύναται να διενεργεί τη Φάση Β κάθε σταδίου ή κύκλου διακανονισμού διακανονίζοντας παράλληλα (διακανονισμός σε ομάδα) τις γνωστοποιηθείσες αγορές περισσοτέρων του ενός Χειριστών, οι οποίοι βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της κλίμακας προτεραιότητας. 7. Σε κάθε κύκλο η Ε.Χ.Α.Ε. επιδιώκει με τις προτεραιότητες των παρ. 4γ και 5 του παρόντος άρθρου το διακανονισμό των αγορών. Κάθε Χειριστής μπορεί να ικανοποιηθεί για αγορές του το ανώτερο μέχρι του ύψους του ορίου διακανονισμού του, εφόσον αυτό είναι ίσο ή μικρότερο του ορίου καλύψεώς του. 8. Από τις αγορές ενός Χειριστή ή μίας ομάδας Χειριστών κατά τη διάρκεια της φάσης Β κάθε κύκλου ικανοποιείται κατά προτεραιότητα εκείνη που εμφανίζει τη μεγαλύτερη προς διακανονισμό ποσότητα αξιών. Κατά τη φάση Α κάθε κύκλου, ικανοποιείται κατά προτεραιότητα εκείνη που επιλέγεται τυχαία από τον αλγόριθμο. 25
9. Από τις πωλήσεις των Χειριστών που έχουν αναλυθεί επιλέγεται και διακανονίζεται κατά προτεραιότητα η πώληση της οποίας η ποσότητα αξιών προσεγγίζει αριθμητικά την ποσότητα της υπό διακανονισμό αγοράς. 10. Μία πράξη (αγορά ή πώληση) δύναται να διακανονιστεί σε περισσότερους κύκλους. Ως τίμημα μίας αγορασθείσας ή πωληθείσας αξίας νοείται η μέση χρηματική τιμή μονάδος, όπως αυτή έχει προσδιοριστεί και στρογγυλοποιηθεί σύμφωνα με τα προβλεπόμενα άρθρο 12 παρ. 1. 11. Στο τέλος κάθε κύκλου που συμμετέχει η Τράπεζα Χρηματικού Διακανονισμού, η Ε.Χ.Α.Ε. προβαίνει σε πίστωση του Λογαριασμού Χρηματικού Διακανονισμού του Χειριστή (πληρωμή) με το μέρος εκείνο του τιμήματος των διακανονισμένων πωλήσεών του, που δε συμψηφίστηκε με το τίμημα των γνωστοποιηθεισών αγορών του. Η πληρωμή αυτή διενεργείται από την Ε.Χ.Α.Ε. μόνο εφόσον η συνολική αξία των πωλήσεων του Χειριστή υπερβαίνει τη συνολική χρηματική αξία των αγορών του και μέχρι του ποσού της διαφοράς αυτής. Άρθρο 22 17 Διμερής Διακανονισμός 1. Διμερής διακανονισμός συναλλαγών που έχουν καταρτιστεί στην Αγορά διενεργείται στις εξής περιπτώσεις: α) Στις περιπτώσεις προσυμφωνημένων συναλλαγών της Αγοράς. Για τις συναλλαγές στο Χ.Α. ως τέτοιες συναλλαγές νοούνται οι συναλλαγές των πακέτων, όπως ειδικότερα ορίζονται στον Κανονισμό του Χ.Α. και στους Κανόνες Λειτουργίας της ΕΝ.Α. 17 Το άρθρο 22 αντικαταστάθηκε με την από 1/4/2005 απόφαση της 252 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 6/336/21.4.2005 (ΦΕΚ Β 662/18.5.2005) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και εν συνεχεία, η παρ. 1 του άρθρ. 22 αντικαταστάθηκε με την από 17/11/2005 απόφαση της 261 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 23/367/22.12.2005 (ΦΕΚ Β 96/31.1.2006) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Ακολούθως, το εν λόγω άρθρο αντικαταστάθηκε ως ανωτέρω με την από 22/6/2009 απόφαση της 198 ης Συνεδριάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών, Εκκαθάρισης, Διακανονισμού & Καταχώρησης που εγκρίθηκε με την υπ αριθμ. 1/514/25.6.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β..) 26
β) Σε περίπτωση ακύρωσης από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Διαχειριστή αγοράς για συναλλαγές, σύμφωνα με το άρθρο 29 του ν. 2579/1998. γ) Στις περιπτώσεις συναλλαγών επί Σ.Χ.Π. 2. Διακανονισμός των διμερώς διακανονιζόμενων συναλλαγών δεν χωρεί, εάν τα εκατέρωθεν συμβαλλόμενα μέρη δεν εκπληρώσουν πλήρως τις αναληφθείσες υποχρεώσεις τους. 3. Διμερής διακανονισμός χωρεί έως την Τ+3, με Τ την ημέρα διενέργειας της διμερώς διακανονιζόμενης συναλλαγής. Στις περιπτώσεις προσυμφωνημένων συναλλαγών που διενεργούνται για την κάλυψη υποχρεώσεων στην εκκαθάριση σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κανονισμό της Αγοράς, ο διακανονισμός διενεργείται αυθημερόν (Τ+0). Άρθρο 23 Υπερημερία Χειριστών 1. Υπερημερία Χειριστών που προκύπτει από την εκκαθάριση, θεωρείται ότι υπάρχει στις εξής ενδεικτικά αναφερόμενες περιπτώσεις: α) Οταν ο Χειριστής δεν προβεί σε γνωστοποίηση Λογαριασμού Χειριστή. β) Οταν στον Λογαριασμό Χρηματικού Διακανονισμού του Χειριστή δεν υπάρχει επαρκές διαθέσιμο χρηματικό υπόλοιπο. γ) Όταν συντρέχει περίπτωση εφαρμογής το άρθρου 18 και στον Λογαριασμό Αξιών της Μερίδας του Μέλους δεν είναι διαθέσιμη η πωληθείσα ποσότητα αξιών. 2. Στις περιπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου: α) τα χρήματα και οι αξίες που αντιστοιχούν στις μη διακανονισθείσες αγορές ή πωλήσεις (εκκρεμότητες) παραμένουν δεσμευμένα στους οικείους Λογαριασμούς για τη διενέργεια του εκπρόθεσμου διακανονισμού. β) η Ε.Χ.Α.Ε. γνωστοποιεί την επόμενη της ημέρας διακανονισμού στο Διαχειριστή αγοράς στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και στον Διαχειριστή του Επικουρικού 27