ΤΕΕ Τμήμα Κέρκυρας εξελίξεις προγράμματος ΕΠΑΝΤΥΚ ιδιαιτερότητες Πολυώροφων κτιρίων ρ η ς ρ φ ρ και Ιστορικού Συνόλου Παλαιάς Πόλης Κέρκυρας
ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ
Προσέγγιση περιοχές πριν την ΕΠΑ (προ 1985) καταγραφή στοιχείων στο ειδικό απογραφικό δελτίο ΕΠΑΝΤΥΚ 163 κτίρια 16 οικοδομικά τετράγωνα 9 διμελείς ομάδες εργασίας
ΜΑΝΤΟΥΚΙ ΠΑΛΑΙΑ ΠΟΛΗ ΝΕΑ ΠΟΛΗ ΚΑΘΟΛ.ΚΑΛΟΓΡΙΕΣ ΠΑΓΚΡΑΤΕΪΚΑ ΓΑΡΙΤΣΑ ΑΝΕΜΟΜΥΛΟΣ
χωρική κατανομή δείγματος
πρόσθετο ερωτηματολόγιο εκτίμησης τρωτότητας κτιρίων από φέρουσα τοιχοποιία 1. Υλικό κατασκευής φερόντων τοίχων (ωμοπλινθοδομή, οπτοπλινθοδομή, αργολιθοδομή - λαξευτή λιθοδομή ή συνδυασμός τους, τσιμεντόλιθοι) 2. Πάχος τοίχου (έως 0.3m, έως 0.50m, έως 0.75m έως 1.00m) 3. ανοίγματα (στην κάτοψη) ως ποσοστό μήκους περιμέτρου 4. Συμμετρική η διάταξη των ανοιγμάτων 5. Ανοίγματα κοντά στις γωνίες (απόσταση < 1.0m) 6. Είδος πατωμάτων (ξύλινα, μεταλλικά, Ω.Σ., θολίσκοι από οπτοπλινθοδομή, θόλοι) 7. Είδος στέγης (ξύλινη, μεταλλική, Ω.Σ.) 8. Υπάρχουν συνεχή διαζώματα από ξύλο, σίδερο ή μπετόν 9. Υπάρχει σύνδεση περιμετρικών με εσωτερικούς τοίχους 10. Μέση απόσταση εγκαρσίων εσωτερικών τοίχων
Στοιχεία έρευνας προσθήκες 26% βλάβες στο φέροντα οργανισμό 25% βλάβες από προηγούμενο σεισμό 3 φθορές ή βλάβες από μη σεισμικά αίτια 22
ΧΡΟΝ. ΚΤΙΡΙΩΝ ΑΡ.ΚΤΙΡ. % Προ 1919 : 64 39% 1919-1945 : 30 18% 1946-1960 : 10 6% 1961-1970 1970 : 24 15% 1971-1980 : 16 10% 1981-1985 : 11 7% 1986-1990 99 : 4 2% 1991-1995 : 2 1% 1996-2001 : 2 1% Μετά 2002 : 0 0%
ως προς τον ΦΟ
πόλη της Κέρκυρας
χαρακτηριστικά του παραδοσιακού οικιστικού συνόλου #1/3 η στενότητα του χώρου και η πυκνότητα του πληθυσμού Απογραφή του 1800 2006 σπίτια μεγάλο μέγεθος οικοδομικών τετραγώνων συνεχές σύστημα δόμησης μικρό πλάτος δρόμων
μικρό πλάτος δρόμων
ψηλά κτίρια ΑΝΙΣΟΣΤΑΘΜΙΑΑ
χαρακτηριστικά του παραδοσιακού οικιστικού συνόλου #2/3 τρόπος δόμησης πέτρα ημιλαξευτή στους κάτω ορόφους οι καλές πέτρες χρησιμοποιούνταν στις οχυρώσεις οπτόπλινθοι στους ανώτερους αντίστοιχη μείωση πάχους από 70 στα 30 εκ. τα ξύλινα πατώματα και στέγες δεν λειτουργούν σωστά ως διαφράγματα κακή αγκύρωση στις τοιχοποιίες & φθορές
συμπαγή τούβλα στους άνω ορόφους Πέτρες στους πρώτους 2 ορόφους
χαρακτηριστικά του παραδοσιακού οικιστικού συνόλου #3/3 πολλές προσθήκες κατά καιρούς μικρό μέγεθος ιδιοκτησιών πολυιδιοκτησία από πολύ παλιά και επισήμως με τον Ιόνιο Αστικό όκώδικα από το 1817 συνέπεια μεγάλος αριθμός ενοίκων
βαθμός διακινδύνευσης ιδιαίτερα υψηλός
σεισμικό ιστορικό περιοχής γνώση βλαβών ή και καταρρεύσεων κτιρίων Γ φάση ΕΠΑΝΤΥΚ απώλειες από σεισμούς ομάδα εργασίας: Ζερβόπουλος Σπυρίδων, Πολιτικός Μηχανικός Βλάχου Νικολέτα Ιστορικός ΙΠ - Πιληλή Καλλιόπη Ιστορικός ΙΠ Αγάθος Μιχαήλ, Αρχειονόμος Βιβλιοθηκονόμος ΙΠ έρευνα στο Ιστορικό Αρχείο Κέρκυρας
στοιχεία της έρευνας η πόλη, εκτείνεται στους λόφους Καμπιέλλου-Αγίου Αθανασίου-Αγίων Πατέρων (τρίλοφη ρ Κέρκυρα) ρ ) αρχίζει να χτίζεται περί το 1600 πήρε τη σημερινή της μορφή μετά το 1820 (περίοδος Αγγλοκρατίας) προσθήκες καθ ύψος και επέκταση της πόλης εκτός των τειχών - απογραφή αριθμός κατοίκων 1770 1802 1830 1844 1857 1865 1879 8.257 7.529 14.696 15.864 15.921 17.114 16.515 αριθμός κτιρίων 1800 1928 2.006 1.940 η μείωση είναι μικρή & δεν προσφέρεται για συμπεράσματα
Οχυρώσεις Πόλης Κέρκυρας και οικοδομικά τετράγωνα (Μουσείο Correr, Βενετία) Alessandro Ganassa 18os αι.
σεισμική δραστηριότητα δημογραφικές πιέσεις θεσπίζεται Οικοδομικός Κανονισμός (1827) επιβάλλεται η έκδοση Οικοδομικών Αδειών επιβάλλονται κανόνες κατασκευής (με πράξη της Γερουσίας) πάχος των τοίχων σε συνάρτηση ρηημε το ύψος τρόπος κατασκευής τοίχων (πέτρα & τούβλα) οδηγίες για τη θεμελίωση σύνθεση του κονιάματος διευθέτηση ομβρίων, κ.ά. επιβάλλεται η συντήρηση και επισκευή των φερόντων τοίχων πολλές οικοδομικές οδομ άδειες ες Προσθηκών τέλη του 18ου αιώνα κτίρια κυρίως διώροφα
Αίτημα για αποκατάσταση βλαβών στην οικία του Δήμου Δημούτσου, η οποία βρίσκεται κοντά στο θέατρο προκειμένου να μην καταρρεύσει σε περίπτωση σεισμού. ύ «1 Corfù li 11 Giugno 1817. 2 Allo Stesso. 3 Vista la casa di Dimo Dimuzzo situata presso 4 al Teatro con la grande facciata in cale [dicimpato] alla 5 casa ove abita dal scaleter Romano, trovai e sede 6 ella nello stato il piω rovinoso. 7 Il muro della grande facciata θ sostito dal suo appiombo, 8 osservai in essa varie crepature, il suo materiale θ 9 di assai cattiva qualitΰ, diffetti 10 tutti che minacciano e mineata rovina. 11 Il piω piccolo scosso di terremoto, un colpo di vento 12 forte ponno [...] essa faccine con danno prive delle 13 case che gli stanno in faccie, se [proverendo] non si cerca o 14 di riparasie i diffetti, o di evitare provvisorim(ent)e li [finali] 15 effetti.»
βλάβες από σεισμό Α/Α ΕΤΟΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΖΗΜΙΕΣ ΘΥΜΑΤΑ 1 1650 6,2 Μεγάλες βλάβες 2 1666 6,2 Κατεστρεψε τμηματα των τειχών 3 1674 6,5 Σοβαρές ζημιές σε όλο το νησί 4 1732 6,5 Καταστρεπτικός, Παρατηρήθηκε μεγάλο φούσκωμα της θάλασσας 5 1743 7,1 Κατέστρεψε Διοικητήριο,Μητρόπολη κ.ά. κτίρια 6 1773 6,3 Κατέστρεψε το 1/3 των κτιρίων του νησιού 7 1786 6,8 Σοβαρές ζημιές σε όλο το νησί 8 1871 6 Μικρές βλάβες στην πόλημεγάλες μγ στα βόρεια του νησιού. Οι δονήσεις ήταν πολύ βίαιες. 200 126
σεισμική δραστηριότητα Α/Α ΕΤΟΣ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΒΑΘΟΣ (km) ΜΕΓΕΘΟΣ LAT (N) LONG (E) 1 1650 39,7 20 6,2 2 1666 39,6 19,8 6,2 3 1674 39,5 20 6,5 4 1732 39,4 20,1 6,5 5 1743 39,2 20,1 71 7,1 6 1773 39,5 20,1 6,3 7 1786 39,2 20,1 6,8 8 1871 39,5 20,1 6 9 1915 39,0 20,00 14 6 10 1917 39,56 19,91 18 5 11 1920 39,4 20,3 10 5,7 12 1966 39,8 19,9 53 4,8 13 1968 39,2 20,5 46 54 5,4 14 1969 40 19,9 5,1 15 1972 39,9 20 5,3 16 1974 39,6 20,3 4,8 17 1975 39,8 20,3 47 51 5,1 18 1979 39,5 20,2 5,1 19 1981 39,6 20,5 51 5,3 20 1982 39,8 20,4 4,8 21 1985 39,1 20,5 42 48 4,8 22 1986 39,7 19,9 1,5 5,1 23 1987 39,5 20,3 18 4,5 24 1990 39,1 20,4 38 5,5 25 1992 39,1 19,7 24 4,8 26 1995 39,4 20,2 24 4,7 27 1997 39,1 20,3 5 4,8 28 2001 39,3 20,3 5 4,5 29 2007 39,34 20,17 10 5,8
σεισμική δραστηριότητα Επίκεντρα και έτη γένεσης των γνωστών ισχυρών ρ η γ ης γ χ ρ σεισμών που έγιναν στον ελληνικό χώρο και τις γύρω περιοχές κατά την περίοδο 1501 1800 (Παπαζάχος)
επιτακτική ανάγκη η προσεισμική ενίσχυση των κτιρίων της Παλαιάς Πόλης της Κέρκυρας
προτεραιότητα ενίσχυσης κτιρίων στρατηγική των αποφάσεων σε επίπεδο ΟΤΑ η δυνατότητα βαθμονόμησης της διακινδύνευσης σε κάθε κτίριο
ΤΕΕ/ΚΕΡΚΥΡΑΣ ------------------- έλεγχος επιλεγμένων κτιρίων από τοιχοποιία Θ.ΤΑΣΙΟΣ- Ε.ΒΙΝΤΖΗΛΑΙΟΥ --------------------- ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΗΣ ΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΔΙΑΚΙΝΔΥΝΕΥΣΗΣ ΤΟΙΧΟΚΤΙΣΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ
ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΗΣ ΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΔΙΑΚΙΝΔΥΝΕΥΣΗΣ ΤΟΙΧΟΚΤΙΣΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ σύγκριση Έντασης - Αντίστασης Θ.Π. Τάσιος - Ομ. Καθηγητής η Ε.Μ.Π. Ε. Βιντζηλαίου - Αν. Καθηγήτρια Ε.Μ.Π. H H R ή 1 0 R με κύριο σκοπό την αποτίμηση της σεισμικής ή διακινδύνευσης, δύ μέσω παραμέτρων κινδύνου η εντατική κατάσταση Η αναφέρεται στο σεισμικό κίνδυνο (hazard) ως εκτιμήτρια της αναμενόμενης εντατικής κατάστασης ή ή ί R στην εκτιμήτρια της σεισμικής αντίστασης R συμβάλλουν παράμετροι αντίστασης δύο κατηγοριών που αφορούν στην αντοχή των τοίχων συνεργασία του συνόλου
σεισμική διακινδύνευση ζώνη Ι ΙΙ ΙΙΙ h 1 = 1,5 2 3 κατηγορία εδάφους Α Β Γ Δ s = 0,7 1 1,3 (δεν εφαρμόζεται) διαφορά ορόφων 0 1 2 h 2 = 0 0,5 1 j = 1 2 σj = 0,8 0,2
αργολιθοδομή με ορισμένα λαξευτά τμήματα 0,7 αργολιθοδομή άτακτη 0,5 συμπαγείς οπτόπλινθοι 1 διάτρητες οπτόπλινθοι 0,8 Διαζώματα r 4 καθόλου 0,5 μόνον στη στάθμη υπερθύρων 0,6 ως άνω, σύν στα πατώματα 0,8 παντού (δηλαδή καί στη στέγη) 1 όχι 1 ελαφρές 0,7 βαρειές ***
ναί 1 όχι 0,5 μερικώς 0,8 Διάταξη τοίχων στην r 8 κάτοψη του απουσία παρουσία κτιρίου διαφραγμάτων διαφραγμάτων συμμετρική 1 1 μικρή ασυμμετρία 0,7 1 μεγάλη ασυμμετρία 0,4 0,7
0 10 50 150 1 1,3 2 2,5 0 100 m 2 1000 m 2 1 1,5 2 ναί όχι 2 1 καμμία μέτρια σπουδαία 1 1,5 2,5
δυσκολίες επεμβάσεων #1/3 μεγάλος αριθμός συνιδιοκτητών σε κάθε κτίριο, έλλειψη συστάσεων οριζόντιας ιδιοκτησίας, οικονομική δυσκολία χρηματοδότησης των εργασιών επισκευής κάτοικοι χαμηλών εισοδημάτων το υψηλό κόστος μεταφοράς των υλικών στο στενό οδικό δίκτυο
δυσκολίες επεμβάσεων #2/3 το μέγεθος των οικοδομικών τετραγώνων, αυξάνει τη δυσκολία επισκευής το συνεχές σύστημα δόμησης δεν υπάρχει ανεξάρτητος σκελετός χρειάζεται επέμβαση σε επίπεδο Ο.Τ. η μετακόμιση των ενοίκων, για το χρονικό διάστημα της επισκευής,
βελτίωση αντισεισμικότητας με παράλληλη η χρήση των κτιρίων #1/5 ΑΠΛΕΣ ΠΡΟΣΕΙΣΜΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΤΟΙΧΟΚΤΙΣΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ (ΕΠΑΝΤΥΚ-Θ. Τάσιος) 1. ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΕΓΗΣ Προσθήκη χιαστών ξύλινων ή μεταλλικών στοιχείων στο οριζόντιο επίπεδο της στέγης, όταν είναι προσπελάσιμο 2. ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΔΙΑΖΩΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΤΕΓΗΣ μέσω υψηλών μορφοδιατομών μ εκατέρωθεν της στέγης των τοίχων, κάτω απ την έδραση της στέγης
βελτίωση αντισεισμικότητας με παράλληλη η χρήση των κτιρίων #2/5 3. ΠΕΡΙΔΕΣΗ ΜΕ ΕΛΚΥΣΤΗΡΕΣ για αύξηση της εντός επιπέδου αντοχής των τοίχων & βελτίωση της μεταξύ γωνιακών εγκάρσιων τοίχων σύνδεσης, τοποθετούνται (ελαφρώς προεντεινόμενοι) εξωτερικοί ελκυστήρες σ όλες τις στάθμες πατωμάτων (και στέγης). ) Όπου είναι εφικτό, συνιστάται η τοποθέτηση και αντίστοιχων εσωτερικών ελκυστήρων
βελτίωση αντισεισμικότητας με παράλληλη η χρήση των κτιρίων #3/5 4. ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΕΓΚΑΡΣΙΑΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΟΙΧΩΝ Όταν η απόσταση των διαδοχικών εγκάρσιων φερόντων τοίχων είναι μεγαλύτερη μιας οριακής τιμής*, μπορεί να λαμβάνονται εναλλακτικώς τα ακόλουθα μέτρα α) Προσθήκη εγκάρσιου φέροντος τοίχου, απ τα θεμέλια ως την κορυφή β) Προσθήκη κατάλληλου σιδηρού «πλαισίου» ανά όροφον. γ) Ενίσχυση τυχόν υφιστάμενου ελαφρού ψευδοτοίχου (μέσω έ ξύλινων ή ελαφρών μεταλλικών δικτυωμάτων)
βελτίωση αντισεισμικότητας με παράλληλη η χρήση των κτιρίων #4/5 5. ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΠΑΤΩΜΑΤΩΝ Όταν η εν κατόψει διάταξη των φερόντων τοίχων είναι ασύμμετρη, η αναγκαία διαφραγματοποίηση η των πατωμάτων μπορεί να επιτευχθεί ως εξής: α) Αφαίρεση πετσώματος και προσθήκη χιαστών ράβδων και ενίσχυση συνδέσεων β) Προσθήκη οριζόντιων δικτυωμάτων στρωμένων στις οροφές των δωματίων
βελτίωση αντισεισμικότητας με παράλληλη η χρήση των κτιρίων #5/5 6. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΔΙΑΤΡΗΤΩΝ ΤΟΙΧΩΝ ΙΣΟΓΕΙΟΥ Στην (συχνή) χ περίπτωση υπερβολικής μείωσης της διαθέσιμης επιφάνειας τοίχων ισογείου (μετατροπή σε μεγάλες βιτρίνες) ενδέχεται να απαιτηθεί η επαναπρόσδοση αντοχής, ως εξής (ενδεικτικώς) α) Προσθήκη ακάμπτου πλαισίου σε κάθε άνοιγμα (ενδεχομένως και με ενδιάμεσα ανά άνοιγμα στοιχεία) β) Ενδεχόμενη ακαμπτοποίηση η λεπτών πεσσών,, μέσω περιδεδεμένων γωνιακών ενισχύσεων 7. ΓΕΝΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΕΝΑΝΤΙ ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΩΝ ΦΟΡΤΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ
δυσκολίες επεμβάσεων #3/3 επεμβάσεις αναστρέψιμες
ΥΠ.ΠΟ. αποδοχή εξωτερικών επεμβάσεων έγκριση υπηρεσιών ΥΠ.ΠΟ. ΠΟ ΑΚΟΜΗ ΑΣΥΜΒΑΤΑ
κανονισμός επεμβάσεων σε κτίρια με τοιχοποιία προσεισμικές ενισχύσεις στα νεώτερα μνημεία ΟΑΣΠ- ΥΠΠΟ καθηγητής κ. Τάσιος συντονιστής ανάληψη δράσεων για τη διάσωση της παλαιάς πόλης ΤΕΕ τμήμα Κέρκυρας προσεισμικ ή μελέτη κτιρίου ΕΠΑΝΤΥΚ επιστημονική συνδρομή
συμπερασματικά - προγραμματισμός προσεισμικών ενισχύσεων - ενημέρωση & ευαισθητοποίηση των κατοίκων - αποδοχή εξωτερικών επεμβάσεων (ΥΠΠΟ)