Επιχειρηματικότητα και Πληροφορική

Επιχειρηματικότητα και Πληροφορική Σκίκος Νικόλαος 1ο ΕΠΑ.Λ. ΑΘΗΝΩΝ nskikos@sch.gr Περίληψη Η επιχειρηματικότητα στο εκπαιδευτικό σύστημα αφορά στην ευαισθητοποίηση, την πληροφόρηση και την καθοδήγηση των νέων με την υλοποίηση ενεργητικών παρεμβάσεων, τη δημιουργία δυναμικού περιβάλλοντος ανάπτυξης επιχειρηματικής πρωτοβουλίας και την καλλιέργεια και ανάδειξη ικανοτήτων ανάπτυξης και εκμετάλλευσης ευκαιριών. Σήμερα απαιτείται συστηματική και ενεργή παρέμβαση στην προώθηση της επιχειρηματικότητας και της αυτοαπασχόλησης των νέων. Η ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας στοχεύει στην κατάλληλη προετοιμασία των νέων, ώστε να μπορούν να εργασθούν σε μικρές επιχειρήσεις ή να αναπτύξουν ατομικές επαγγελματικές δραστηριότητες (αυτο-απασχόληση). Τα εκπαιδευτικά προγράμματα που υποστηρίζονται καλλιεργούν την καινοτόμο επιχειρηματική σκέψη και δράση, ώστε όσοι αποφοιτούν από αυτά να είναι σε θέση να συμβάλλουν, ως εργαζόμενοι, στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της ανταγωνιστικότητας των φορέων που θα τους προσλάβουν, ή να είναι σε θέση να ξεκινήσουν την δική τους δουλειά. Μέσα από το ΕΠΕΑΕΚ II, η διάσταση της επιχειρηματικότητας στην εκπαίδευση, εμπλουτίζεται, τονώνεται, διευρύνεται σε νέα πεδία. Η εισήγηση θα έχει σκοπό να γνωρίσουν οι συνάδελφοι τα προγράμματα της επιχειρηματικότητας που υλοποιούνται στα σχολεία. Περισσότερη έμφαση θα δοθεί στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση στα εξής: Εικονικές Επιχειρήσεις, Θερινά Σχολεία, και Γραφείο Σύνδεσης με την Αγορά Εργασίας και του Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Γρα.Συ.). Λέξεις κλειδιά: Επιχειρηματικότητα, ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ, Πληροφορική, 1. Εισαγωγή Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισσαβόνας που έγινε το Μάρτιο του 2000 αποτελεί μία αποφασιστική στιγμή για την κατεύθυνση της πολιτικής και της δράσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα συμπεράσματά του επιβεβαιώνουν ότι η Ευρώπη έχει αναμφίβολα κινηθεί προς την εποχή της γνώσης με όλες τις συνέπειες στην πολιτιστική, οικονομική και κοινωνική ζωή. Οι αλλαγές που γίνονται σήμερα στην Ευρώπη είναι συγκρίσιμες με αυτές που έγιναν κατά τη βιομηχανική επανάσταση. Η ψηφιακή τεχνολογία αλλάζει κάθε πτυχή της ζωής των ανθρώπων, ενώ η βιοτεχνολογία ενδέχεται να αλλάξει μία μέρα και την ίδια τη ζωή. Το εμπόριο, τα ταξίδια και οι επικοινωνίες σε παγκόσμια κλίμακα διευρύνουν τους πολιτιστικούς ορίζοντες των ανθρώπων και αλλάζουν τους τρόπους που ανταγωνίζεται η μία οικονομία την άλλη. Η σύγχρονη ζωή παρέχει περισσότερες ευκαιρίες και επιλογές στα άτομα αλλά και μεγαλύτερους κινδύνους και αβεβαιότητες. Η εποχή μας καθορίζεται από ταχύτατες αλλαγές, τεράστιες επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις, τη διεθνοποίηση των αγορών και της γνώσης και την ευκολότερη επικοινωνία των κατοίκων ολόκληρης της Γης σε όλους τους τομείς δραστηριοτήτων τους. Είναι μια εποχή μάθησης και πρόσβασης στην πληροφόρηση, όπου οι γνώσεις και οι δεξιότητες συνεχώς

ανανεώνονται και αποτελούν συγχρόνως «κλειδιά» για την ανταγωνιστικότητα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Οι νέοι καλούνται επίμονα σε μια κρίσιμη περίοδο της ζωής τους, στα χρόνια της εφηβείας, έχοντας μικρή γνώση του εαυτού τους και του κόσμου, να κάνουν επιλογές σε σχέση με το μέλλον τους. Παλιότερα, η επαγγελματική πορεία μετά την κατάρτιση σε ένα αντικείμενο ήταν κάτι στατικό, ενώ σήμερα ορίζεται ως μια σειρά από συνεχείς, προσωπικές επιλογές, οι οποίες παρακολουθούν ανάγκες που μεταβάλλονται συνεχώς. Ο θεσμός του Επαγγελματικού Προσανατολισμού θεωρείται μοχλός διευκόλυνσης των νέων για πρόσβαση στην αγορά εργασίας και επομένως στην απασχόληση. Στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τα θέματα απασχόλησης, οικονομικής μεταρρύθμισης και κοινωνικής συνοχής που πραγματοποιήθηκε στη Λισσαβόνα τον Μάρτιο του 2000, ο ρόλος του επαγγελματικού προσανατολισμού σημειώθηκε, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ως ρόλος «μεσιτείας» ανάμεσα στο άτομο και στον κόσμο, που διευκολύνει την ένταξη των ατόμων (νέων και λιγότερο νέων) στην επαγγελματική δραστηριότητα. Στο πλαίσιο του επαγγελματικού του προσανατολισμού οι νέοι αλλά και οι οικογένειές τους, θεωρούσαν μέχρι σήμερα ως επαγγελματική αποκατάσταση την ανεύρεση μιας θέσης εργασίας, υπαλληλικού τύπου, κατά προτίμηση στο δημόσιο τομέα. Σήμερα τονίζεται και μια άλλη εναλλακτική απασχόλησης, η δημιουργία μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η ανάπτυξη επιχειρηματικού πνεύματος και αναλόγων ικανοτήτων είναι στοιχείο που θεωρείται ότι διευκολύνει σημαντικά την επαγγελματική αποκατάσταση. 2 Η επιχειρηματικότητα Η έννοια της επιχειρηματικότητας έχει τις ρίζες της στις επιστήμες της οικονομικής θεωρίας και της κοινωνιολογίας. Η ιδέα της επιχειρηματικότητας ξεκίνησε από κάποιον Ιρλανδό οικονομολόγο που ζούσε στη Γαλλία, τον Ρίτσαρντ Κάντιλον το 1974. Εκείνη την εποχή όρισε τον επιχειρηματία ως «ένα άτομο με την προνοητικότητα και την αυτοπεποίθηση να λειτουργήσει σε συνθήκες όπου τα κόστη ήταν πιθανόν γνωστά αλλά τα οφέλη, όχι». Στη σύγχρονη εκδοχή της συνδυάζει στοιχεία από την οικονομία, την ψυχολογία, την κοινωνιολογία, τη διοίκηση και την βιομηχανική γεωγραφία. Στην επιχειρηματικότητα χρειάζεται να μελετηθεί ο εντοπισμός, η αξιοποίηση και η δημιουργία ευκαιριών, το προφίλ των ανθρώπων που αναλαμβάνουν μια επιχειρηματική δραστηριότητα, όπως και η σημασία του οικονομικού και κοινωνικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο λειτουργούν οι επιχειρήσεις. Λέγοντας επιχειρηματικό πνεύμα εννοούμε τη διάθεση και τις ικανότητες να αξιοποιήσει κανείς τις γνώσεις και τις δεξιότητες που διαθέτει, σύμφωνα με τις εκάστοτε ανάγκες της αγοράς, ώστε να αποφέρουν οικονομικό όφελος. Η εισαγωγή μαθημάτων επιχειρηματικότητας στην εκπαίδευση έχει ιδιαίτερα σημαντική επίδραση και αποτελεί την απαρχή της εμφύτευσης της έννοιας και στην συνέχεια της κουλτούρας της επιχειρηματικότητας στο σύνολο της τοπικής κοινωνίας. Μέσα από την εκπαίδευση των νέων σε θέματα επιχειρηματικότητας επιτυγχάνεται: α) η δημιουργία καλύτερου επιχειρηματικού κλίματος, που χαρακτηρίζει ολόκληρη την κοινωνία και β) η δημιουργία νέων επιχειρήσεων η διοίκηση των οποίων βασίζεται σε επιστημονική γνώση και όχι μόνο στο ένστικτο και την οικογενειακή παράδοση. Οι

επιπτώσεις στην απασχόληση δεν είναι δυνατόν να υπολογιστούν ποσοτικά. Ποιοτικά, όμως, μπορεί κανείς να τις χαρακτηρίσει ως πάρα πολύ θετικές για τους εξής λόγους: Αναπτύσσει και καλλιεργεί στους μαθητές: Ενθαρρύνει τους μαθητές να στραφούν προς τη δημιουργική αυτοαπασχόληση με τη δημιουργία ατομικής επιχείρησης. Αυξάνει την απασχολησιμότητα και προσαρμοστικότητα των αποφοίτων σαν στελεχών επιχειρήσεων των οποίων γνωρίζουν τον τρόπο λειτουργίας, τους κανόνες της αγοράς, τους εσωτερικού και διεθνή ανταγωνισμού. Συνεπώς, η εκπαίδευση σήμερα οφείλει να συμβάλει στην προώθηση της επιχειρηματικότητας, δημιουργώντας ένα περιβάλλον κοινωνικής καινοτομίας, το οποίο τρέφει τις ιδιαίτερες αρετές κάθε ατόμου και βοηθά την ανάπτυξη ξεχωριστών προσωπικοτήτων. 3. Η επιχειρηματικότητα στο εκπαιδευτικό σύστημα Η επιχειρηματικότητα στο εκπαιδευτικό σύστημα αφορά στην ευαισθητοποίηση, την πληροφόρηση και την καθοδήγηση των νέων με την υλοποίηση ενεργητικών παρεμβάσεων, τη δημιουργία δυναμικού περιβάλλοντος ανάπτυξης επιχειρηματικής πρωτοβουλίας και την καλλιέργεια και ανάδειξη ικανοτήτων ανάπτυξης και εκμετάλλευσης ευκαιριών. Επομένως, ο στόχος της εισαγωγής των δράσεων της επιχειρηματικότητας στην εκπαίδευση δεν είναι να γίνουμε όλοι επιχειρηματίες, αλλά ο λόγος ύπαρξής της είναι να προετοιμάσει τους μαθητές και φοιτητές και αυριανούς πολίτες για τη ζωή και συγχρόνως να στηρίξει την ανάπτυξη γνώσεων και συμπεριφορών που διευκολύνουν και αυξάνουν την ικανότητα του «επιχειρείν». Η επιχειρηματικότητα στην εκπαίδευση δεν συνδέεται αποκλειστικά και μόνο με την ίδρυση και ανάπτυξη μιας επιχείρησης. Το επιχειρηματικό πνεύμα δεν είναι απαραίτητο μόνο στους επιχειρηματίες. Είναι κυρίως η ανίχνευση και η κινητοποίηση των ταλέντων και των δυνατοτήτων για έκφραση και δημιουργία. Είναι η υπέρβαση των αναστολών μπροστά στο ενδεχόμενο της αποτυχίας. Είναι οι επιστημονικές γνώσεις και οι έξυπνες ιδέες μεταμορφωμένες σε καινοτόμες εφαρμογές. Είναι με άλλα λόγια η τόλμη για συμμετοχή στο κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό γίγνεσθαι. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων και τη διαμόρφωση του κατάλληλου πλαισίου για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, απαιτείται η ανάπτυξη της αυτογνωσίας, η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και δράσης των μαθητών και των φοιτητών, η ανάληψη πρωτοβουλιών, η ανάπτυξη της ικανότητας λήψης αποφάσεων και διαχείρισης του χρόνου, και η δημιουργία κατάλληλου περιβάλλοντος εφαρμογής, άρα κατάλληλα εκπαιδευμένου προσωπικού. Όλες αυτές οι προτεραιότητες επιβάλλουν την ανάπτυξη ενός πλαισίου σύνδεσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας με την αγορά εργασίας και ανάδρασης με το χώρο αυτό. Για την κάλυψη αυτών των αναγκών, έσω του ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ, προβλέπονται δραστηριότητες που αφορούν σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού μας συστήματος και έχουν απήχηση ευρύτερα στην κοινωνία. Στην κατεύθυνση αυτή δημιουργήθηκαν και λειτουργούν Κέντρα Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού (ΚΕ.ΣΥ.Π.) και Γραφείων Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΓΡΑΣ.ΕΠ.) της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καθώς και Δίκτυα Επαγγελματικού Προσανατολισμού που υλοποιούν δράσεις επαγγελματικού προσανατολισμού,

επιχειρηματικότητας, δράσεων για ειδικές κοινωνικές ομάδες και ημέρες σταδιοδρομίας. Επίσης στην Τεχνική και Επαγγελματική εκπαίδευση χρηματοδοτούνται Γραφεία Σύνδεσης με την Αγορά Εργασίας και του Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΓΡΑ.ΣΥ.), Θερινά Σχολεία επιχειρηματικότητας για μαθητές ΤΕΕ/ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ καθώς και η δημιουργία και υλοποίηση Εικονικών Επιχειρήσεων με προσομοιωμένες συνθήκες εργασιακού περιβάλλοντος 4. Γραφεία Σύνδεσης με την Αγορά Εργασίας και του Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΓΡΑ.ΣΥ.) Η δημιουργία των ΓΡΑ.ΣΥ. (Γραφεία Σύνδεσης με την Αγορά Εργασίας και Επαγγελματικού Προσανατολισμού) στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση έγινε στα πλαίσια της ολοκληρωμένης ενημέρωσης τόσο των γονιών όσο και των μαθητών για το έργο, το ρόλο και τις επαγγελματικές δυνατότητες που μπορούν τα Τ.Ε.Ε. και τα ΕΠΑ.Λ. να παρέχουν. Τα γραφεία αυτά λειτουργούν ως κέντρα υποδοχής και ενημέρωσης των νέων μαθητών και των γονιών τους, όσον αφορά στην επιλογή ειδικότητας και τις επαγγελματικές προοπτικές γενικότερα, όπως αυτές αναπτύσσονται στο χώρο ευθύνης του Γραφείου και τελούν υπό την εποπτεία του ΚΕ.ΣΥ.Π. της αντίστοιχης περιοχής. Οι νεοεγγραφόμενοι μαθητές στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση εισέρχονται σε ένα νέο περιβάλλον με ένα πλήθος ειδικοτήτων, μεταξύ των οποίων μπορούν να επιλέξουν. Είναι επομένως επιτακτική η ανάγκη τόσο της ψυχολογικής ενθάρρυνσης ώστε να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα, όσο και της σωστής ενημέρωσης, προκειμένου να επιλέξουν ορθά την ειδικότητα. Τις ανάγκες αυτές έρχονται να καλύψουν με τη λειτουργία τους τα ΓΡΑ.ΣΥ. Ιδιαίτερος σκοπός των γραφείων είναι η συνεργασία τους με τον επιχειρηματικό κόσμο και τους τοπικούς κοινωνικούς εταίρους, για να επιτυγχάνεται η καλύτερη πρόβλεψη των αναγκών για τα νέα επαγγέλματα στην τοπική οικονομία. Η Παροχή Υπηρεσιών των Συμβούλων Καθηγητών του ΓΡΑ.ΣΥ αποσκοπεί κυρίως: Στην επιλογή της κατάλληλης ειδικότητας από τον μαθητή με βάση την ανίχνευση των ικανοτήτων, κλίσεων, δεξιοτήτων και ενδιαφερόντων του. Στην πληροφόρηση των μαθητών για τα επαγγελματικά τους δικαιώματα Στην πληροφόρηση για τις δυνατότητες πρόσβασης των μαθητών στις Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης Στην πληροφόρηση για τις δυνατότητες Εκπαιδευτικής και Επαγγελματικής Εξέλιξης μετά την αποφοίτηση από το ΤΕΕ Στη συμβουλευτική των μαθητών για την διαμόρφωση θετικής εικόνας σε συνέντευξη επιλογής προσωπικού και σωστή σύνταξη βιογραφικού σημειώματος Η δημιουργία των ΓΡΑ.ΣΥ. γίνεται σε σχολικές μονάδες Τ.Ε.Ε./ΕΠΑ.Λ. με πολυάριθμο μαθητικό δυναμικό, κυρίως σε σχολικά συγκροτήματα με περισσότερες από μία σχολικές μονάδες και υποστηρίζονται από δύο συμβούλους - εκπαιδευτικούς. Οι εκπαιδευτικοί αυτοί επιλέγονται με βάση την επιμόρφωσή τους στο ΣΕΠ (Σχολικό Επαγγελματικό Προσανατολισμό) και τη Συμβουλευτική, την προσφορά υπηρεσιών κατά τα προηγούμενα χρόνια στο θεσμό του ΣΕΠ και τα προγράμματα Αγωγής Σταδιοδρομίας που πραγματοποιούνται στα σχολεία και τη δραστηριότητά τους σε νέους θεσμούς, καινοτομίες ή πρωτοβουλίες που προάγουν τη σχολική ζωή και αναβαθμίζουν γενικότερα το παιδαγωγικό αποτέλεσμα. Ήδη ένας μεγάλος αριθμός καθηγητών Πληροφορικής στελεχώνουν ΓΡΑ.ΣΥ. σε όλη των χώρα, διοργανώνοντας

ημερίδες και μονοήμερες ή διήμερες επισκέψεις των μαθητών σε επιχειρήσεις και επαγγελματικούς ή επιστημονικούς φορείς. 5. Δημιουργία εικονικών επιχειρήσεων στα ΤΕΕ Μέσω του προγράμματος εικονικών επιχειρήσεων οι μαθητές είναι σε συνεχή εγρήγορση, «μαθαίνοντας και εφαρμόζοντας», δοκιμάζοντας διάφορες εναλλακτικές στρατηγικές προκειμένου να κατανοήσουν πότε ένας επιχειρηματίας ή μία επιχείρηση είναι επιτυχημένη. Η βασικότερη συνεισφορά του προγράμματος είναι η συστηματική μελέτη και κατανόηση της καινοτομίας στον τομέα της επιχειρηματικότητας. Μέσα από ομάδες, κατανοώντας τη σημασία της συνεργασίας οι συμμετέχοντες θα έχουν την δυνατότητα να ανταλλάξουν απόψεις και γνώσεις, να ελέγξουνε τα αποτελέσματά τους, να συνειδητοποιήσουνε τα λάθη τους, και τέλος να κωδικοποιήσουνε την επιτυχία. Η πρώτη εφαρμογή του προγράμματος στα σχολεία ξεκίνησε το 2ο εξάμηνο του σχολικού έτους 2005-06, στη διάρκεια του οποίου λειτούργησαν 100 εικονικές επιχειρήσεις, σε ΤΕΕ των περιφερειών: Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Ελλάδας, Θεσσαλίας και Βορείου Αιγαίου. Σήμερα βρισκόμαστε ήδη στην Ε φάση με μεγάλη συμμετοχή εκπαιδευτικών και μαθητών. Στόχοι του προγράμματος είναι: Η εξοικείωση των μαθητών σε μεθόδους και διαδικασίες της αγοράς εργασίας Η ευαισθητοποίηση σε θέματα επιχειρηματικής σκέψης και κουλτούρας Η ανάπτυξη προσωπικών και επιχειρηματικών δεξιοτήτων Η στενότερη σύνδεση του σχολείου με την αγορά εργασίας Βασικός σκοπός του προγράμματος είναι οι μαθητές να αναπτύξουν ατομικές δεξιότητες όπως: Ομαδική εργασία Δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων Δημιουργικότητα, αυτοπεποίθηση Επικοινωνιακές δεξιότητες Ανάληψη πρωτοβουλίας Λήψη ατομικών και ομαδικών αποφάσεων Διαχείριση του χρόνου & τήρηση των προθεσμιών Διαπραγματευτικές δεξιότητες Δεξιότητες ομιλίας και παρουσίασης σε ακροατήριο Ένα από τα πλεονεκτήματα των εικονικών επιχειρήσεων είναι ότι όλες οι αποφάσεις είναι άμεσα συνδεδεμένες με το τελικό οικονομικό αποτέλεσμα, το ισοζύγιο και την ρευστότητα. Οι εκπαιδευόμενοι μπορούν άμεσα να διαπιστώσουν πως οι αποφάσεις τους επηρεάζουν τους διάφορους λογαριασμούς της επιχείρησης και την κερδοφορία της. Λειτουργώντας τη δική τους εικονική επιχείρηση, τα μέλη της ομάδος αναπτύσσουν μια σχεδόν εμπειρική κατανόηση των οικονομικών καταστάσεων και της ρευστότητας. Μαθαίνουν να διαχειρίζονται προσεκτικά τις εισπράξεις και τις πληρωμές τους, καθώς και να προβλέπουν την αναγκαία χρηματοοικονομική ροή για τους επόμενους κύκλους λειτουργίας της επιχείρησής τους.το πρόγραμμα βοηθά επίσης τους μαθητές να κατανοήσουν την οικονομική ευθύνη. Η άσκηση μπορεί να δομηθεί έτσι ώστε να

δώσει την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να παρουσιάσουν το επιχειρηματικό τους σχέδιο και τις χρηματοδοτικές τους ανάγκες σε εξωτερικούς επενδυτές. Αλλά και για τους εκπαιδευτικούς τα οφέλη είναι σημαντικά, καθώς υπάρχει αμοιβή αλλά κυρίως η επαφή με εναλλακτικές μεθόδους διδασκαλίας. Σε όλες τις φάσεις του έργου η συμμετοχή την καθηγητών Πληροφορικής είναι μεγάλη με ικανοποιητικά αποτελέσματα μάθησης και δημιουργίας ουσιαστικής επιχειρηματικής πραγματικότητας 6. Καλοκαιρινά Σχολεία Νεανικής Επιχειρηματικότητας Το πρόγραμμα πραγματοποιείται στα πλαίσια υλοποίησης της πράξης «Ανάπτυξη και Υλοποίηση προγραμμάτων Επαγγελματικής Ενημέρωσης και Επιχειρηματικής Ενθάρρυνσης σε Θερινά Σχολεία Επιχειρηματικότητας για μαθητές των ΤΕΕ/ΕΠΑΛ». Η υλοποίηση αφορά στην ανάπτυξη και υλοποίηση προγραμμάτων επαγγελματικής ενημέρωσης και επιχειρηματικής ενθάρρυνσης σε θερινά σχολεία επιχειρηματικότητας για μαθητές/τριες των ΤΕΕ/ΕΠΑΛ και τα ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής, με σκοπό το συνδυασμό της απόκτησης από τους μαθητές χρήσιμων γνώσεων επιχειρηματικότητας και επαγγελματικής ενημέρωσης και της διαμονής τους σε οργανωμένες εγκαταστάσεις, αξιοποιώντας δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο της καλοκαιρινής περιόδου. Οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να διευρύνουν και να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους όχι τόσο σε θεωρητικό, όσο σε πρακτικό εργαστηριακό επίπεδο, συμμετέχοντας σε εκπαιδευτικά προγράμματα που συνδέουν την εκπαίδευσή τους στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση με δυνατότητες επιχειρηματικής δράσης και δίνουν τη δυνατότητα για: έρευνα και δημιουργία, ανάπτυξη συλλογικής προσπάθειας και βιωματικής δράσης, αυτοσχεδιασμό και ανάληψη πρωτοβουλιών, απόκτηση επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων που τους επιτρέπουν την ταχύτερη ένταξη στην αγορά εργασίας, αλλά και για ψυχαγωγία και διασκέδαση Παιδαγωγικοί στόχοι του προγράμματος είναι: Η δυνατότητα παροχής γνώσεων και δεξιοτήτων έξω από τους όρους και τις υποχρεώσεις του τυπικού σχολείου μέσα από την καθιέρωση του θεσμού του θερινού σχολείου της ομαδικότητας, της συλλογικής προσπάθειας και της δραστηριότητας. Η συνεχής επιδίωξη για τη βελτίωση και αναβάθμιση της παρεχόμενης επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Η παροχή στους μαθητές σύγχρονης τεχνογνωσίας και η σύνδεση της κατάρτισης με την παραγωγική διαδικασία. Η κατάκτηση εξειδικευμένης γνώσης και εμπειρίας στις σύγχρονες τεχνολογίες. Η πραγματοποίηση προγραμμάτων από μαθητές συναφών με την αγορά εργασίας τομέων και ειδικοτήτων. Η επιμόρφωση και η απόκτηση νέων εμπειριών του εκπαιδευτή μέσα από πρωτοποριακές διαδικασίες σχεδιασμού, οργάνωσης και υλοποίησης προγραμμάτων σύγχρονης τεχνολογίας. Η προσέλκυση και η πρόκληση του ενδιαφέροντος των διαφόρων παραγωγικών και κοινωνικών φορέων, ώστε να διαμορφωθεί αμφίδρομη ενημέρωση,

γνώση και δραστηριότητα για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής μετάβασης των νέων με πιστοποιημένες γνώσεις και δεξιότητες στις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. Η μεταφορά εμπειριών στους μαθητές μέσα από συζητήσεις, επισκέψεις και διαλέξεις από δημόσιους οργανισμούς και ιδιωτικούς φορείς για την επιχειρηματικότητα. Τελικά, ως ουσιαστικός σκοπός του προγράμματος θα μπορούσε να θεωρηθεί η διαμόρφωση μιας άλλης αντίληψης για το σχολείο, το οποίο θα μπορεί να ενσωματώνει την εκπαιδευτική διαδικασία σ ένα παραγωγικό περιβάλλον που αναπτύσσεται, εξελίσσεται και μεταβάλλεται με ταχείς ρυθμούς. Η ποιότητα της εκπαίδευσης όμως δεν θα πρέπει να βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με τις συγκυριακές πρόχειρες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. Στα Καλοκαιρινά σχολεία Νεανικής Επιχειρηματικότητας Αττικής το 2006 και το 2007, τα περισσότερα προγράμματα αφορούσαν θέματα Πληροφορικής και Νέων Τεχνολογιών και ένας μεγάλος αριθμός καθηγητών Πληροφορικής συμμετείχαν ως εκπαιδευτές. 7. Ο καθηγητής Πληροφορικής Η είσοδος των υπολογιστών στις επιχειρήσεις τα τελευταία είκοσι χρόνια έχει επιφέρει δραστικές αλλαγές στην οργάνωση και λειτουργία τους. Έτσι, σήμερα, η χρήση του υπολογιστή και των δικτύων στις σύγχρονες ευρωπαϊκές μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι πια αρκετά διαδεδομένη και καλύπτει ένα μεγάλο εύρος δραστηριοτήτων και αναγκών. Η ολοκληρωμένη πληροφοριακή υποδομή προσφέρει στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να επικεντρωθούν σε παραγωγικές δραστηριότητες, στη βελτίωση και προώθηση των προϊόντων/υπηρεσιών τους και όχι σε γραφειοκρατικά θέματα που αφορούν την υποστήριξη αυτών των δραστηριοτήτων. Στο σχολείο ο καθηγητής Πληροφορικής μπορεί να παίξει έναν καθοριστικό ρόλο στην σωστή ανάπτυξη και υποστήριξη προγραμμάτων Επιχειρηματικότητας. Με την χρήση του υπολογιστή έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει τους μαθητές να προσεγγίσουν καλύτερα έννοιες όπως: Ηλεκτρονικό Εμπόριο, Δημιουργία Ιστοσελίδας Επιχείρησης, Ασφάλεια Ηλεκτρονικών Συναλλαγών, και Τηλε-εργασία. Με τις νέες Τεχνολογίες γίνεται ευκολότερα η παροχή πληροφοριών για επαγγελματικές ευκαιρίες αποκατάστασης και εξέλιξης, συμβουλές για συμπλήρωση βιογραφικού σημειώματος και αίτησης για πρόσληψη, ενημέρωση για διαδικασίες και δυνατότητες αυτοαπασχόλησης και τέλος την δυνατότητα πρόσβασης σε διεθνείς βάσεις δεδομένων. Σε όλες τις δράσεις της επιχειρηματικότητας ο καθηγητής Πληροφορικής είναι ο κατάλληλος για την αποτελεσματικότερη σύνδεση του εκπαιδευτικού συστήματος με την αγορά εργασίας και την προώθηση της επιχειρηματικότητας των νέων στην κατεύθυνση ανάπτυξης του επιχειρηματικού πνεύματος, των δεξιοτήτων διαχείρισης διαδικασιών οργάνωσης και διοίκησης μονάδων, καθώς και της εξοικείωσης των νέων σε θέματα έρευνας και τεχνολογίας. 8. Συμπεράσματα Η Παγκοσμιοποιημένη οικονομία ορίζει τους στόχους της ενιαίας Ευρωπαϊκής εκπαιδευτικής πολιτικής. Έτσι βασικός στόχος της ευρωπαϊκής εκπαιδευτικής πολιτικής είναι η καλλιέργεια του επιχειρηματικού πνεύματος. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα αξιολόγησης της εφαρμογής του προγράμματος «Επιχειρηματικότητα Νέων» σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευση, η καλλιέργεια του πνεύματος

επιχειρηματικότητας βελτιώνει την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης και της Ελληνικής Παιδείας γενικότερα. Η έννοια της επιχειρηματικότητας στην Ελληνική εκπαίδευση προσεγγίζεται μέσω της κινητοποίησης ταλέντων και δυνατοτήτων των μαθητών για έκφραση και δημιουργία, στο πλαίσιο διαφόρων προγραμμάτων. Από την επεξεργασία των αποτελεσμάτων της εφαρμογής των προγραμμάτων Επιχειρηματικότητας προκύπτει η συμβατότητα του Ελληνικού Εκπαιδευτικού συστήματος με τον βασικό άξονα της «παγκοσμιοποιημένης» εκπαιδευτικής πολιτικής που αναφέρεται στην καλλιέργεια του πνεύματος της επιχειρηματικότητας και διαπιστώθηκε επίσης ότι η καλλιέργεια της επιχειρηματικής κουλτούρας συμβάλλει στην ανάπτυξη της κρίσης και των κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών και έτσι βελτιώνει την ποιότητα της παρεχόμενης Ελληνικής Εκπαίδευσης. Σήμερα προγράμματα Επιχειρηματικότητας που απευθύνονται στους μαθητές με σκοπό την διερεύνηση επαγγελμάτων και αγοράς εργασίας, τη λειτουργία της αγοράς, την ανάληψη και ολοκλήρωση καθηκόντων και εργασιών, το καθορισμό στόχων και την ικανότητα διαπραγμάτευσης, πρέπει να είναι ένας από τους βασικούς στόχος του Υπουργείου Παιδείας. Η καλλιέργεια του επιχειρηματικού πνεύματος και η ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας στην εκπαίδευση είναι βασικό στοιχείο μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής ενεργητικών πολιτικών για πρόληψη της ανεργίας, και του κοινωνικού αποκλεισμού που αυτή συνεπάγεται, αλλά και για προώθηση και ενθάρρυνση της αυτοπραγμάτωσης των νέων, με την ανίχνευση και ενεργοποίηση των ταλέντων και των δυνατοτήτων τους για έκφραση και δημιουργία. Ευχαριστίες Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλονται στα μέλη του Δ.Σ. του ΚΕ.ΜΕ.ΤΕ. της ΟΛΜΕ κ. Γ. Ανδρινόπουλο και κ. Ν. Κωνσταντίνου για τις πολύτιμες παρατηρήσεις και προτάσεις τους. Βιβλιογραφία Χ. Γκότσης, (1990). Οικονομική Πολιτική, Στόχοι Κοινωνικής Πολιτικής (σελ.71-93). Πειραιάς: Α. Σταμούλης. Ι. Τριπερίνα, (2002). Διαχείριση Καριέρας και Απόδοσης, Επιχειρηματικότητα (σελ.156-170). Αθήνα: CleverCareer.