ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ Προς: Από: 1/2017 (ΤΕ 1_2017) Όλα τα Μέλη του Συνδέσμου Επιτροπή Ελεγκτικών Προτύπων Ημερομηνία: 3 Φεβρουαρίου 2017 Θέμα: Νέα και αναθεωρημένα Πρότυπα για Εκθέσεις Ελεγκτή και νέα υποδείγματα έκθεσης ελεγκτή Το Διεθνές Συμβούλιο Προτύπων Ελέγχου και Διασφάλισης έκδωσε τα νέα και αναθεωρημένα Πρότυπα για Εκθέσεις Ελεγκτή και το Διεθνές Πρότυπο Ελέγχου (ΔΠΕ) 720 (Αναθεωρημένα) (τα Πρότυπα ) τον Ιανουάριο 2015 και Απρίλιο 2015 αντίστοιχα. Τίθενται σε ισχύ για περιόδους που λήγουν την ή μετά την 15 Δεκεμβρίου 2016. Ως αποτέλεσμα, για εταιρείες με λογιστικά έτη που λήγουν στο τέλος του ημερολογιακού έτους, αυτά τα Πρότυπα είναι εφαρμόσιμα για ελέγχους οικονομικών καταστάσεων για έτη που έληξαν στις 31 Δεκεμβρίου 2016. Αυτή η Τεχνική Εγκύκλιος δεν εφαρμόζεται για ελέγχους οικονομικών καταστάσεων προηγουμένων ετών (δηλαδή για έτη που έληξαν στις 31 Δεκεμβρίου 2015 και προηγουμένως). Τα νέα και αναθεωρημένα Πρότυπα για Εκθέσεις Ελεγκτή είναι τα ακόλουθα: ΔΠΕ 700 (Αναθεωρημένο), Διαμόρφωση Γνώμης και Έκθεση επί Οικονομικών Καταστάσεων; Νέο ΔΠΕ 701, Επικοινωνία Κύριων Θεμάτων Ελέγχου στην Έκθεση του Ανεξάρτητου Ελεγκτή; ΔΠΕ 705 (Αναθεωρημένο), Διαφοροποιήσεις της Γνώμης στην Έκθεση του Ανεξάρτητου Ελεγκτή; ΔΠΕ 706 (Αναθεωρημένο), Παράγραφοι Έμφασης Θέματος και Παράγραφοι Άλλου Θέματος στην Έκθεση του Ανεξάρτητου Ελεγκτή; ΔΠΕ 570 (Αναθεωρημένο), Συνέχιση Δραστηριότητας; ΔΠΕ 260 (Αναθεωρημένο), Επικοινωνία με τους Υπεύθυνους για τη Διακυβέρνηση; και Προσαρμοστικές αναθεωρήσεις σε άλλα ΔΠΕ. Μια κύρια αλλαγή των νέων και αναθεωρημένων Πρότυπων για Εκθέσεις Ελεγκτή είναι ένα νέο τμήμα της έκθεσης ελεγκτή για επικοινωνία των Κύριων Θεμάτων Ελέγχου. Τα κύρια θέματα ελέγχου είναι εκείνα που, κατά την επαγγελματική κρίση του ελεγκτή, ήταν εξέχουσας σημασίας στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων της τρέχουσας περιόδου. Αυτή η απαίτηση είναι υποχρεωτική για ελέγχους οικονομικών καταστάσεων εισηγμένων εταιρειών και εθελοντική για ελέγχους οικονομικών καταστάσεων μηεισηγμένων εταιρειών.
Άλλες κύριες αλλαγές που είναι υποχρεωτικές για τον έλεγχο όλων των οντοτήτων περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: Η παράγραφος της γνώμης παρουσιάζεται πρώτη και μετά ακολουθεί η Βάση Γνώμης. Πιο εκτεταμένες αναφορές από τον ελεγκτή για θέματα Συνέχισης Δραστηριότητας, που περιλαμβάνουν: o Περιγραφή των αντίστοιχων ευθυνών της διεύθυνσης και του ελεγκτή αναφορικά με θέματα συνέχισης δραστηριότητας; και o Ξεχωριστό τμήμα της έκθεσης ελεγκτή όπου υπάρχει ουσιαστική αβεβαιότητα, και είναι κατάλληλα γνωστοποιημένη, με τίτλο Ουσιαστική Αβεβαιότητα αναφορικά με Συνέχιση Δραστηριότητας. Δήλωση για την ανεξαρτησία του ελεγκτή και εκπλήρωση των υποχρεώσεων για απαιτήσεις δεοντολογίας. Εκτεταμένη περιγραφή των υποχρεώσεων του ελεγκτή και κύρια χαρακτηριστικά ενός ελέγχου. Αυτή η Τεχνική Εγκύκλιος περιέχει υποδείγματα εκθέσεων ελεγκτή με βάση τα υποδείγματα του ΔΠΕ 700 (Αναθεωρημένο) και τις νομικές απαιτήσεις στην Κύπρο για χρήση από τα μέλη του Συνδέσμου σε συνδυασμό με οποιαδήποτε καθοδήγηση από τα Διεθνή Δίκτυα των ελεγκτικών γραφείων, όπου εφαρμόζεται. Τα ακόλουθα υποδείγματα περιλαμβάνονται σε αυτή την Τεχνική Εγκύκλιο: Υπόδειγμα A Υπόδειγμα B Εταιρείες χωρίς θυγατρικές (Μη διαφοροποιημένη γνώμη) Εταιρείες με θυγατρικές (Μη διαφοροποιημένη γνώμη) Σημαντική σημείωση: Τα σκιασμένα σημεία σε κάθε Υπόδειγμα είναι υποχρεωτικά μόνο για εισηγμένες εταιρείες.
Υπόδειγμα Α: Μη διαφοροποιημένη γνώμη [Εταιρείες χωρίς θυγατρικές] Προς τα Μέλη της ABΓ Λίμιτεδ Έκθεση Ανεξάρτητου Ελεγκτή Έκθεση επί του Ελέγχου των Οικονομικών Καταστάσεων Γνώμη Έχουμε ελέγξει τις οικονομικές καταστάσεις της ΑΒΓ Λίμιτεδ (η «Εταιρεία»), όπως παρουσιάζονται στις σελίδες [ ] μέχρι [ ] και οι οποίες αποτελούνται από [την κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης στις 31 Δεκεμβρίου 20ΧΧ, τις καταστάσεις αποτελεσμάτων και λοιπών συνολικών εσόδων, μεταβολών καθαρής θέσης και ταμειακών ροών] 1 του έτους που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη σημαντικών λογιστικών πολιτικών και σημειώσεις στις οικονομικές καταστάσεις. Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες οικονομικές καταστάσεις δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα της χρηματοοικονομικής θέσης της Εταιρείας στις 31 Δεκεμβρίου 20ΧΧ και της χρηματοοικονομικής της επίδοσης και των ταμειακών ροών της, για το έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ), όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ.113. Βάση γνώμης Ο έλεγχός μας έχει διενεργηθεί σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου (ΔΠΕ). Οι ευθύνες μας, με βάση αυτά τα πρότυπα περιγράφονται περαιτέρω στην παράγραφο Ευθύνη του Ελεγκτή για τον Έλεγχο των Οικονομικών Καταστάσεων της έκθεσής μας. Είμαστε ανεξάρτητοι από την Εταιρεία, σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας Λογιστών, που εκδίδεται από το Διεθνές Συμβούλιο Προτύπων Δεοντολογίας για Επαγγελματίες Λογιστές (Κώδικας ΔΣΠΔΕΛ) και τις απαιτήσεις δεοντολογίας, που σχετίζονται με τον έλεγχο οικονομικών καταστάσεων στην Κύπρο και έχουμε συμμορφωθεί με τις άλλες ευθύνες δεοντολογίας, που απορρέουν από τις απαιτήσεις αυτές και τον Κώδικα ΔΣΠΔΕΛ. Πιστεύουμε, ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια, που έχουμε αποκτήσει είναι επαρκή και κατάλληλα για να αποτελέσουν βάση για την ελεγκτική μας γνώμη. Κύρια θέματα ελέγχου 5, 6 Τα κύρια θέματα ελέγχου είναι εκείνα που, κατά την επαγγελματική μας κρίση, ήταν εξέχουσας σημασίας στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων της τρέχουσας περιόδου. Τα θέματα αυτά έχουν εξεταστεί στο πλαίσιο του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων, ως σύνολο, για τη διαμόρφωση της γνώμης μας επί αυτών και δεν εκφέρουμε ξεχωριστή γνώμη σχετικά με αυτά τα θέματα. [Περιγραφή κάθε κύριου θέματος ελέγχου με βάση το ΔΠΕ 701].
Άλλες πληροφορίες 7 Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο για τις άλλες πληροφορίες. Οι άλλες πληροφορίες αποτελούνται από {τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην Χ έκθεση, αλλά δεν περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις και την έκθεση ελεγκτή επί αυτών.} Η γνώμη μας επί των οικονομικών καταστάσεων δεν καλύπτει τις άλλες πληροφορίες και δεν εκφέρουμε οποιοδήποτε συμπέρασμα διασφάλισης επί αυτών. Σχετικά με τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων, η ευθύνη μας είναι να διαβάσουμε τις άλλες πληροφορίες, έτσι ώστε να αξιολογήσουμε, κατά πόσο αυτές δεν συνάδουν ουσιωδώς με τις οικονομικές καταστάσεις ή με τη γνώση που έχουμε αποκτήσει κατά τη διάρκεια του ελέγχου, ή διαφαίνεται να είναι ουσιωδώς εσφαλμένες. Εάν, με βάση τις διαδικασίες που έχουμε πραγματοποιήσει, συμπεράνουμε ότι υπάρχει ουσιώδες σφάλμα σε αυτές τις άλλες πληροφορίες, είμαστε υποχρεωμένοι να αναφέρουμε το γεγονός αυτό. Δεν έχουμε να αναφέρουμε τίποτα επί αυτού. Ευθύνες του Διοικητικού Συμβουλίου για τις Οικονομικές Καταστάσεις Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο για την κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων, που δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ. 113, και για εκείνες τις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου που το Διοικητικό Συμβούλιο καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδες σφάλμα, οφειλόμενου είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά την κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων, το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο να αξιολογήσει την ικανότητα της Εταιρείας να συνεχίσει ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα, γνωστοποιώντας όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο, θέματα που σχετίζονται με τη συνέχιση της δραστηριότητας της Εταιρείας και την υιοθέτηση της αρχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας, εκτός εάν το Διοικητικό Συμβούλιο προτίθεται, είτε να θέσει την Εταιρεία σε εκκαθάριση ή να παύσει τις δραστηριότητες, ή όταν δεν έχει ρεαλιστικές εναλλακτικές επιλογές από το να προχωρήσει σε αυτές τις ενέργειες. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο για την επίβλεψη της διαδικασίας χρηματοοικονομικής αναφοράς της Εταιρείας. Ευθύνες του Ελεγκτή για τον Έλεγχο των Οικονομικών Καταστάσεων 10 Οι στόχοι μας, είναι να αποκτήσουμε λελογισμένη διασφάλιση για το κατά πόσον οι οικονομικές καταστάσεις στο σύνολο τους είναι απαλλαγμένες από ουσιώδες σφάλμα, οφειλόμενου είτε σε απάτη είτε σε λάθος και η έκδοση έκθεσης ελεγκτή, η οποία να περιλαμβάνει τη γνώμη μας. Λελογισμένη διασφάλιση συνιστά υψηλού βαθμού διασφάλιση, αλλά όχι εγγύηση, ότι ο έλεγχος όπως αυτός πραγματοποιήθηκε με βάση τα ΔΠΕ πάντοτε θα εντοπίζει ένα ουσιώδες σφάλμα, όταν αυτό υπάρχει. Σφάλματα δύναται να προκύψουν, είτε από απάτη, είτε από λάθος και θεωρούνται ουσιώδη εάν, μεμονωμένα ή αθροιστικά, θα μπορούσε εύλογα να αναμενόταν, ότι θα επηρεάσουν τις
οικονομικές αποφάσεις των χρηστών, που λήφθηκαν με βάση αυτές τις οικονομικές καταστάσεις. Ως μέρος ενός ελέγχου σύμφωνα με τα ΔΠΕ, ασκούμε επαγγελματική κρίση και διατηρούμε επαγγελματικό σκεπτικισμό καθ όλη τη διάρκεια του ελέγχου 8. Επίσης: Αναγνωρίζουμε και αξιολογούμε τους κινδύνους για ουσιώδη σφάλματα στις οικονομικές καταστάσεις που οφείλονται είτε σε απάτη είτε σε λάθος, σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε ελεγκτικές διαδικασίες, οι οποίες ανταποκρίνονται στους κινδύνους αυτούς και λαμβάνουμε ελεγκτικά τεκμήρια, τα οποία είναι επαρκή και κατάλληλα για να αποτελέσουν τη βάση της γνώμης μας. Ο κίνδυνος μη εντοπισμού ενός ουσιώδους σφάλματος που οφείλεται σε απάτη είναι μεγαλύτερος από αυτόν που οφείλεται σε λάθος, λόγω του ότι η απάτη μπορεί να περιλαμβάνει συμπαιγνία, πλαστογραφία, εσκεμμένες παραλείψεις, ψευδείς δηλώσεις ή την παράκαμψη των δικλίδων εσωτερικού ελέγχου. Κατανοούμε τις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου που είναι σχετικές με τον έλεγχο, προκειμένου να σχεδιάσουμε ελεγκτικές διαδικασίες που είναι κατάλληλες υπό τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των δικλίδων εσωτερικού ελέγχου της Εταιρείας. Αξιολογούμε την καταλληλόλητα των λογιστικών πολιτικών που χρησιμοποιήθηκαν και του λελογισμένου των λογιστικών εκτιμήσεων και των σχετικών γνωστοποιήσεων που έγιναν από το Διοικητικό Συμβούλιο. Συμπεραίνουμε για την καταλληλότητα της χρήσης από το Διοικητικό Συμβούλιο της αρχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας και, με βάση τα ελεγκτικά τεκμήρια που αποκτήθηκαν, κατά πόσον υπάρχει ουσιώδης αβεβαιότητα που να σχετίζεται με γεγονότα ή συνθήκες που να υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας, που ενδέχεται να φανερώσει σημαντική αμφιβολία ως προς την ικανότητα της Εταιρείας να συνεχίσει ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα. Εάν συμπεράνουμε, ότι υφίσταται ουσιώδης αβεβαιότητα, είμαστε υποχρεωμένοι στην έκθεση μας να επισύρουμε την προσοχή στις σχετικές γνωστοποιήσεις στις οικονομικές καταστάσεις, ή εάν τέτοιες γνωστοποιήσεις είναι ανεπαρκείς, να τροποποιήσουμε τη γνώμη μας. Τα συμπεράσματα μας βασίζονται στα ελεγκτικά τεκμήρια που αποκτήθηκαν μέχρι την ημερομηνία της έκθεσης ελεγκτή. Ωστόσο, μελλοντικά γεγονότα ή συνθήκες ενδέχεται να έχουν ως αποτέλεσμα η Εταιρεία να παύσει να λειτουργεί ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα. Αξιολογούμε τη συνολική παρουσίαση, δομή και περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των γνωστοποιήσεων, και κατά πόσο οι οικονομικές καταστάσεις αντικατοπτρίζουν τις συναλλαγές και γεγονότα με τρόπο που να επιτυγχάνεται η αληθινή και δίκαιη εικόνα. Μεταξύ άλλων θεμάτων, κοινοποιούμε στο Διοικητικό Συμβούλιο θέματα σχετικά με το προβλεπόμενο πεδίο και χρονοδιάγραμμα του ελέγχου και σημαντικά ευρήματα από τον έλεγχο, συμπεριλαμβανομένων τυχόν σημαντικών ελλείψεων στις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου, που εντοπίσαμε κατά τη διάρκεια του ελέγχου μας. Επίσης, παρέχουμε στο Διοικητικό Συμβούλιο δήλωση ότι έχουμε συμμορφωθεί με τις σχετικές απαιτήσεις δεοντολογίας που αφορούν στην ανεξαρτησία μας και
κοινοποιούμε σε αυτό όλες τις σχέσεις και άλλα θέματα που μπορεί εύλογα να θεωρηθεί ότι επηρεάζουν την ανεξαρτησία μας και, όπου είναι εφαρμόσιμο, τα σχετικά μέτρα προστασίας. Από τα θέματα που κοινοποιήθηκαν στο Διοικητικό Συμβούλιο, καθορίζουμε τα θέματα που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων της τρέχουσας περιόδου και, ως εκ τούτου, είναι τα κύρια θέματα ελέγχου. Περιγράφουμε αυτά τα θέματα στην έκθεση ελεγκτή, εκτός εάν νομοθεσίες ή κανονισμοί αποκλείουν δημοσιοποίηση σχετικά με το θέμα ή, όταν σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, διαπιστώνουμε ότι ένα θέμα δεν θα έπρεπε να κοινοποιηθεί με την έκθεσή μας διότι οι αρνητικές επιπτώσεις μιας τέτοιας δημοσιοποίησης εύλογα αναμένεται ότι θα υπερτερούν τα οφέλη δημοσίου συμφέροντος από μια τέτοια δημοσιοποίηση. 11 Έκθεση επί Άλλων Νομικών Απαιτήσεων 2 Σύμφωνα με τις επιπρόσθετες απαιτήσεις των περί Ελεγκτών και Υποχρεωτικών Ελέγχων των Ετήσιων και Ενοποιημένων Λογαριασμών Νόμων του 2009 έως 2016, αναφέρουμε τα πιο κάτω: Έχουμε πάρει όλες τις πληροφορίες και εξηγήσεις που θεωρήσαμε αναγκαίες για σκοπούς του ελέγχου μας. Κατά τη γνώμη μας, έχουν τηρηθεί από την Εταιρεία κατάλληλα λογιστικά βιβλία, στην έκταση που φαίνεται από την εξέταση από εμάς αυτών των βιβλίων. Οι οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας συμφωνούν με τα λογιστικά βιβλία. Κατά τη γνώμη μας και από όσα καλύτερα έχουμε πληροφορηθεί και σύμφωνα με τις εξηγήσεις που μας δόθηκαν, οι οικονομικές καταστάσεις παρέχουν τις απαιτούμενες από τον περί Εταιρειών Νόμο της Κύπρου, Κεφ. 113, πληροφορίες με τον απαιτούμενο τρόπο. Κατά τη γνώμη μας, η Έκθεση Διαχείρισης έχει καταρτιστεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ. 113 και οι πληροφορίες που δίνονται στην έκθεση αυτή συνάδουν με τις οικονομικές καταστάσεις. 12 Κατά τη γνώμη μας, και σύμφωνα με την κατανόηση της επιχείρησης και του περιβάλλοντος της Εταιρείας που αποκτήσαμε κατά τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων, δεν εντοπίσαμε οποιεσδήποτε ουσιώδεις ανακρίβειες στην Έκθεση Διαχείρισης. 12 Κατά τη γνώμη μας, τα πληροφοριακά στοιχεία της δήλωσης εταιρικής διακυβέρνησης, που παρουσιάζονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις των υποπαραγράφων (iv) και (v) της παραγράφου 2(α) του Άρθρου 151 του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ.113, και συμπεριλαμβάνονται ως ειδικό τμήμα της έκθεσης διαχείρισης, έχουν καταρτιστεί σύμφωνα με τις σχετικές απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ.113 και συνάδουν με τις οικονομικές καταστάσεις 3. Κατά τη γνώμη μας, και σύμφωνα με την κατανόηση της επιχείρησης και του περιβάλλοντος της Εταιρείας που αποκτήσαμε κατά τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων, δεν εντοπίσαμε οποιεσδήποτε ουσιώδεις ανακρίβειες στη δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης όσον αφορά τα στοιχεία που αφορούν τις υποπαραγράφους (iv) και (v) της παραγράφου 2(α) του Άρθρου 151 του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ.113 3. Κατά τη γνώμη μας, έχουν παρασχεθεί στην δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης όλα τα πληροφοριακά στοιχεία που αναφέρονται στις υποπαραγράφους (i), (ii), (iii)
και (vi) της παραγράφου 2(α) του Άρθρου 151 του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ.113 3. Άλλο θέμα 4 Αυτή η έκθεση, περιλαμβανομένης και της γνώμης, ετοιμάστηκε για τα μέλη της Εταιρείας ως σώμα και μόνο σύμφωνα με το Άρθρο 34 των περί Ελεγκτών και Υποχρεωτικών Ελέγχων των Ετήσιων και Ενοποιημένων Λογαριασμών Νόμων του 2009 έως 2016 και για κανένα άλλο σκοπό. Δίνοντας αυτή τη γνώμη δεν αποδεχόμαστε και δεν αναλαμβάνουμε ευθύνη για οποιοδήποτε άλλο σκοπό ή προς οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο στη γνώση του οποίου αυτή η έκθεση δυνατόν να περιέλθει. Ο συνέταιρος ανάθεσης για αυτή την ανεξάρτητη έκθεση ελέγχου είναι 9 Όπου ο νόμιμος ελεγκτής είναι ελεγκτικό γραφείο [Υπογραφή συνεταίρου ανάθεσης] [Όνομα συνεταίρου ανάθεσης] Εγκεκριμένος Λογιστής και Εγγεγραμμένος Ελεγκτής εκ μέρους και για λογαριασμό της [Ονομασία ελεγκτικού γραφείου] Εγκεκριμένοι Λογιστές και Εγγεγραμμένοι Ελεγκτές [Διεύθυνση] [Ημερομηνία] Όπου ο νόμιμος ελεγκτής είναι ατομικός επαγγελματίας Όπου ο νόμιμος ελεγκτής είναι ατομικός επαγγελματίας [Υπογραφή μόνου επαγγελματία] [Όνομα μόνου επαγγελματία] Εγκεκριμένος Λογιστής και Εγγεγραμμένος Ελεγκτής [Διεύθυνση] [Ημερομηνία]
Σημειώσεις: 1 Οι ονομασίες των οικονομικών καταστάσεων που έχουν χρησιμοποιηθεί στην πιο πάνω έκθεση είναι αυτές που αναφέρονται στην τελευταία έκδοση του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου (ΔΛΠ) 1 «Παρουσίαση οικονομικών καταστάσεων». Να σημειωθεί όμως ότι η παράγραφος 10 του ΔΛΠ 1 επιτρέπει στις οικονομικές οντότητες να χρησιμοποιούν ονομασίες διαφορετικές από εκείνες που αναφέρονται στο ΔΛΠ 1. 2 Σύμφωνα με την παράγραφο 42 του Διεθνούς Προτύπου Ελέγχου (ΔΠΕ) 700 «Διαμόρφωση γνώμης και έκθεση επί οικονομικών καταστάσεων», αν ο ελεγκτής αναφέρει άλλες ευθύνες στην έκθεσή του επί των οικονομικών καταστάσεων, οι οποίες είναι επιπλέον των ευθυνών του βάσει των ΔΠΕ για αναφορά επί των οικονομικών καταστάσεων, αυτές οι άλλες ευθύνες αναφοράς πρέπει να αναφέρονται σε ένα τμήμα της έκθεσης του ελεγκτή με τον υπότιτλο «Έκθεση επί άλλων νομικών και κανονιστικών απαιτήσεων» ή διαφορετικά όπως ενδείκνυται για το περιεχόμενο του τμήματος. 3 Το πιο πάνω υπόδειγμα περιλαμβάνει την αναφορά που απαιτείται από την Υποπαράγραφο (δ) της Παραγράφου 2(α) του Άρθρου 151 του Κεφαλαίου 113 του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου σχετικά με τη δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης. η οποία αποτελεί ειδικό τμήμα της Έκθεσης Διαχείρισης ή χωριστή έκθεση που δημοσιεύεται μαζί με την έκθεση διαχείρισης ή περιέχεται σε έγγραφο που διατίθεται στην ιστοσελίδα της εταιρείας της οποίας οι κινητές αξίες έχουν εισαχθεί προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά. 4 Η παράγραφος «Άλλο θέμα» της πιο πάνω έκθεσης βασίζεται στην παράγραφο 8 του ΔΠΕ 706 «Παράγραφοι έμφασης θέματος και παράγραφοι άλλων θεμάτων στην έκθεση του ανεξάρτητου ελεγκτή», σύμφωνα με την οποία αν ο ελεγκτής θεωρήσει απαραίτητο να γνωστοποιήσει θέμα άλλο από εκείνα που παρουσιάζονται ή γνωστοποιούνται στις οικονομικές καταστάσεις, το οποίο, κατά την κρίση του, είναι σχετικό για να κατανοήσουν οι χρήστες τις ευθύνες του ελεγκτή ή την έκθεση ελεγκτή, και αυτό δεν απαγορεύεται από νόμο ή κανονισμό, ο ελεγκτής πρέπει να το πράξει σε μια παράγραφο στην έκθεση του ελεγκτή, με επικεφαλίδα «Άλλο θέμα», ή άλλη κατάλληλη επικεφαλίδα. Επειδή το εν λόγω θέμα σχετίζεται με ολόκληρη την έκθεση τοποθετήθηκε μετά την έκθεση επί άλλων νομικών απαιτήσεων. 5 Σύμφωνα με το ΔΠΕ 700.30-31, ο ελεγκτής οφείλει να γνωστοποιεί τα κύρια θέματα ελέγχου, εισηγμένης οντότητας στην έκθεση ελέγχου σύμφωνα με το ΔΠΕ 701. Για μη εισηγμένες οντότητες, δεν υφίσταται τέτοια υποχρέωση εκτός εάν ο ελεγκτής αποφασίσει να γνωστοποιήσει τα κύρια θέματα ελέγχου στην έκθεση ελέγχου. Επιπλέον σύμφωνα με το ΔΠΕ 705.29, όταν ο ελεγκτής αρνείται την έκφραση γνώμης επί των οικονομικών καταστάσεων, η έκθεση του ελεγκτή δεν πρέπει να περιλαμβάνει παράγραφο κύριων θεμάτων ελέγχου σύμφωνα με το ΔΠΕ 701. Ορισμός για Κύρια Θέματα Ελέγχου Σύμφωνα με το ΔΠΕ 701.08, κύρια θέματα ελέγχου είναι τα θέματα αυτά που, με βάση την επαγγελματική κρίση του ελεγκτή ήταν εξέχουσας σημασίας στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων της τρέχουσας περιόδου. Τα κύρια θέματα ελέγχου επιλέγονται από θέματα που έχουν γνωστοποιηθεί σε εκείνους που είναι υπεύθυνοι για τη διακυβέρνηση. Ο ελεγκτής οφείλει να προσδιορίσει, από τα θέματα που έχουν γνωστοποιηθεί σε εκείνους που είναι υπεύθυνοι για τη διακυβέρνηση, τα θέματα που απαίτησαν σημαντική προσοχή από τον ελεγκτή στη διεξαγωγή του ελέγχου. Για τον προσδιορισμό αυτό, ο ελεγκτής οφείλει να λάβει υπόψη τα ακόλουθα: α) Πεδία υψηλότερου εκτιμημένου κινδύνου για ουσιώδη σφάλματα, ή σημαντικού κινδύνου που έχει αναγνωριστεί σύμφωνα με το ΔΠΕ 315 (Αναθεωρημένο). β) Σημαντικές κρίσεις του ελεγκτή αναφορικά με θέματα στις οικονομικές καταστάσεις που αφορούν σημαντικές κρίσεις της διοίκησής, περιλαμβανομένου λογιστικών εκτιμήσεων που έχουν χαρακτηριστεί ως υψηλού βαθμού αβεβαιότητας για τις εκτιμήσεις. γ) Την επίδραση στον έλεγχο των σημαντικών γεγονότων ή συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου 6 Ένα θέμα που οδηγεί σε τροποποίηση γνώμης σύμφωνα με το ΔΠΕ 705 (Αναθεωρημένο), ή μία σημαντική αβεβαιότητα που σχετίζεται με γεγονότα ή καταστάσεις οι οποίες ενδέχεται να θέσουν υπό αμφισβήτηση την ικανότητα της οντότητας να συνεχίσει ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα, σύμφωνα με το ΔΠΕ 570 (Αναθεωρημένο) είναι εκ φύσεως κύρια θέματα ελέγχου. Παρόλα αυτά, σε τέτοιες περιπτώσεις, τα θέματα αυτά δεν θα πρέπει να περιγράφονται στην παράγραφο Κύριων Θεμάτων Ελέγχου της έκθεσης ελέγχου. Αντιθέτως, ο ελεγκτής θα πρέπει να αναφέρεται επί των θεμάτων αυτών σύμφωνα με τα σχετικά ΔΠΕ και να περιλάβει μια αναφορά στην βάση για διαφοροποιημένη (Αρνητική) γνώμη ή στην παράγραφο Σημαντικής Αβεβαιότητας σχετικά με την Συνεχιζόμενη Δραστηριότητα 7 Σύμφωνα με το ΔΠΕ 720.Α3 και Α4, Άλλες πληροφορίες μπορεί να αποτελέσουν: την έκθεση διαχείρισης, αναφορές της διοίκησης, ή λειτουργική και χρηματοοικονομική αξιολόγηση ή σχετικές εκθέσεις από όσους είναι υπεύθυνοι για τη διακυβέρνηση (για παράδειγμα έκθεση διοικητικού συμβουλίου), έκθεση του προέδρου, έκθεση εταιρικής διακυβέρνησης, εκθέσεις εσωτερικού ελέγχου και εκθέσεις διαχείρισης κινδύνων). Σύμφωνα με το ΔΠΕ 720.12 (γ), Άλλες πληροφορίες ορίζονται ως χρηματοοικονομικές και μη-χρηματοοικονομικές πληροφορίες (πέραν από τις οικονομικές καταστάσεις και την έκθεση ελεγκτή επ αυτών) που περιλαμβάνονται στην ετήσια έκθεση της οντότητας, και ως εκ τούτου περιλαμβάνουν και την κατάσταση υπολογισμού φορολογίας (εάν παρουσιάζεται ως επιπλέον πληροφόρηση στην ετήσια έκθεση), λεπτομερείς αναλύσεις των εξόδων ή άλλα στοιχεία της κατάστασης συνολικών εισοδημάτων και οποιεσδήποτε άλλες αναλύσεις/εκθέσεις που περιλαμβάνονται στην ετήσια έκθεση. 8 Σύμφωνα με το ΔΠΕ 700.40(β), το κείμενο μπορεί εναλλακτικά να περιληφθεί σε ένα παράρτημα της έκθεσης ελεγκτή. 9 Σύμφωνα με το ΔΠΕ 700. 49(κ) το όνομα του επικεφαλής της ομάδας ελέγχου θα πρέπει να γνωστοποιείται για τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων των εισηγμένων οντοτήτων. 10 Σύμφωνα με το ΔΠΕ 705.28, όταν ο ελεγκτής αρνείται να εκφέρει γνώμη επί των οικονομικών καταστάσεων, απαιτείται μια πιο περιορισμένη περιγραφή της παραγράφου της ευθύνη του ελεγκτή. 11 Η παράγραφος να συμπεριληφθεί όταν ο ελεγκτής έχει υποχρέωση ή αποφασίζει να συπεριλάβει τα κύρια θέματα ελέγχου στην έκθεση ελεγκτή. 12 Αναφορές στην έκθεση διαχείρισης παραμένουν μόνο όταν η εν λόγο έκθεση περιλαμβάνεται στις οικονομικές καταστάσεις (υπάρχουν εξαιρέσεις όσον αφορά τη σύνταξη της έκθεσης διαχείρισης σύμφωνα με το Άρθρο 151(1) του περί Εταιρειών νόμου).
Υπόδειγμα Β: Μη διαφοροποιημένη γνώμη [Εταιρείες που υποβάλλουν ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις] Έκθεση Ανεξάρτητου Ελεγκτή Προς τα Μέλη της ABΓ Λίμιτεδ Έκθεση επί του Ελέγχου των Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων Γνώμη Έχουμε ελέγξει τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της ΑΒΓ Λίμιτεδ (η «Εταιρεία») και των θυγατρικών της (το Συγκρότημα ), όπως παρουσιάζονται στις σελίδες [ ] μέχρι [ ] και οι οποίες αποτελούνται από [την ενοποιημένη κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης στις 31 Δεκεμβρίου 20ΧΧ, τις ενοποιημένες καταστάσεις αποτελεσμάτων και λοιπών συνολικών εσόδων, μεταβολών καθαρής θέσης και ταμειακών ροών] 1 του έτους που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη σημαντικών λογιστικών πολιτικών και σημειώσεις στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις. Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα της ενοποιημένης χρηματοοικονομικής θέσης του Συγκροτήματος στις 31 Δεκεμβρίου 20ΧΧ και της ενοποιημένης χρηματοοικονομικής της επίδοσης και των ενοποιημένων ταμειακών ροών της, για το έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ), όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ.113. Βάση γνώμης Ο έλεγχός μας έχει διενεργηθεί σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου (ΔΠΕ). Οι ευθύνες μας, με βάση αυτά τα πρότυπα περιγράφονται περαιτέρω στην παράγραφο Ευθύνη του Ελεγκτή για τον Έλεγχο των Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων της έκθεσής μας. Είμαστε ανεξάρτητοι από το Συγκρότημα, σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας Λογιστών, που εκδίδεται από το Διεθνές Συμβούλιο Προτύπων Δεοντολογίας για Επαγγελματίες Λογιστές (Κώδικας ΔΣΠΔΕΛ) και τις απαιτήσεις δεοντολογίας, που σχετίζονται με τον έλεγχο ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων στην Κύπρο και έχουμε συμμορφωθεί με τις άλλες ευθύνες δεοντολογίας, που απορρέουν από τις απαιτήσεις αυτές και τον Κώδικα ΔΣΠΔΕΛ. Πιστεύουμε, ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια, που έχουμε αποκτήσει είναι επαρκή και κατάλληλα για να αποτελέσουν βάση για την ελεγκτική μας γνώμη. Κύρια θέματα ελέγχου 5, 6 Τα κύρια θέματα ελέγχου είναι εκείνα που, κατά την επαγγελματική μας κρίση, ήταν εξέχουσας σημασίας στον έλεγχο των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων της τρέχουσας περιόδου. Τα θέματα αυτά έχουν εξεταστεί στο πλαίσιο του ελέγχου των
ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων ως σύνολο, για τη διαμόρφωση της γνώμης μας επί αυτών και δεν εκφέρουμε ξεχωριστή γνώμη σχετικά με αυτά τα θέματα. [Περιγραφή κάθε κύριου θέματος ελέγχου με βάση το ΔΠΕ 701]. Άλλες πληροφορίες 7 Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο για τις άλλες πληροφορίες. Οι άλλες πληροφορίες αποτελούνται από {τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην Χ έκθεση, αλλά δεν περιλαμβάνουν τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και την έκθεση ελεγκτή επί αυτών.} Η γνώμη μας επί των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων δεν καλύπτει τις άλλες πληροφορίες και δεν εκφέρουμε οποιοδήποτε συμπέρασμα διασφάλισης επί αυτών. Σχετικά με τον έλεγχο των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, η ευθύνη μας είναι να διαβάσουμε τις άλλες πληροφορίες, έτσι ώστε να αξιολογήσουμε, κατά πόσο αυτές δεν συνάδουν ουσιωδώς με τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις ή με τη γνώση που έχουμε αποκτήσει κατά τη διάρκεια του ελέγχου, ή διαφαίνεται να είναι ουσιωδώς εσφαλμένες. Εάν, με βάση τις διαδικασίες που έχουμε πραγματοποιήσει, συμπεράνουμε ότι υπάρχει ουσιώδες σφάλμα σε αυτές τις άλλες πληροφορίες, είμαστε υποχρεωμένοι να αναφέρουμε το γεγονός αυτό. Δεν έχουμε να αναφέρουμε τίποτα επί αυτού. Ευθύνες του Διοικητικού Συμβουλίου για τις Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο για την κατάρτιση των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων που δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ. 113, και για εκείνες τις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου που το Διοικητικό Συμβούλιο καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδες σφάλμα, οφειλόμενου είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά την κατάρτιση των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο να αξιολογήσει την ικανότητα του Συγκροτήματος να συνεχίσει ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα, γνωστοποιώντας, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο, θέματα που σχετίζονται με τη συνέχιση της δραστηριότητας του Συγκροτήματος και την υιοθέτηση της αρχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας, εκτός εάν το Διοικητικό Συμβούλιο προτίθεται, είτε να θέσει το Συγκρότημα σε εκκαθάριση ή να παύσει τις δραστηριότητες, ή όταν δεν έχει ρεαλιστικές εναλλακτικές επιλογές από το να προχωρήσει σε αυτές τις ενέργειες. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο για την επίβλεψη της διαδικασίας χρηματοοικονομικής αναφοράς του Συγκροτήματος.
Ευθύνες του Ελεγκτή για τον Έλεγχο των Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων 10 Οι στόχοι μας, είναι να αποκτήσουμε λελογισμένη διασφάλιση για το κατά πόσον οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις στο σύνολο τους είναι απαλλαγμένες από ουσιώδες σφάλμα, οφειλόμενου είτε σε απάτη είτε σε λάθος και η έκδοση έκθεσης ελεγκτή η οποία να περιλαμβάνει τη γνώμη μας. Λελογισμένη διασφάλιση συνιστά υψηλού βαθμού διασφάλιση αλλά όχι εγγύηση ότι ο έλεγχος, όπως αυτός πραγματοποιήθηκε με βάση τα ΔΠΕ, πάντοτε θα εντοπίζει ένα ουσιώδες σφάλμα όταν αυτό υπάρχει. Σφάλματα δύναται να προκύψουν είτε από απάτη, είτε από λάθος και θεωρούνται ουσιώδη εάν, μεμονωμένα ή αθροιστικά, θα μπορούσε εύλογα να αναμενόταν ότι θα επηρεάσουν τις οικονομικές αποφάσεις των χρηστών που λήφθηκαν με βάση αυτές τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις. Ως μέρος ενός ελέγχου σύμφωνα με τα ΔΠΕ, ασκούμε επαγγελματική κρίση και διατηρούμε επαγγελματικό σκεπτικισμό καθ όλη τη διάρκεια του ελέγχου 8. Επίσης: Αναγνωρίζουμε και αξιολογούμε τους κινδύνους για ουσιώδη σφάλματα στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, που οφείλονται είτε σε απάτη είτε σε λάθος, σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε ελεγκτικές διαδικασίες, οι οποίες ανταποκρίνονται στους κινδύνους αυτούς και λαμβάνουμε ελεγκτικά τεκμήρια, τα οποία είναι επαρκή και κατάλληλα για να αποτελέσουν τη βάση της γνώμης μας. Ο κίνδυνος μη εντοπισμού ενός ουσιώδους σφάλματος, που οφείλεται σε απάτη, είναι μεγαλύτερος από αυτόν που οφείλεται σε λάθος, λόγω του ότι η απάτη μπορεί να περιλαμβάνει συμπαιγνία, πλαστογραφία, εσκεμμένες παραλείψεις, ψευδείς δηλώσεις ή την παράκαμψη των δικλίδων εσωτερικού ελέγχου. Κατανοούμε τις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου που είναι σχετικές με τον έλεγχο, προκειμένου να σχεδιάσουμε ελεγκτικές διαδικασίες, που είναι κατάλληλες υπό τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των δικλίδων εσωτερικού ελέγχου του Συγκροτήματος. Αξιολογούμε την καταλληλόλητα των λογιστικών πολιτικών που χρησιμοποιήθηκαν και του λελογισμένου των λογιστικών εκτιμήσεων και των σχετικών γνωστοποιήσεων που έγιναν από το Διοικητικό Συμβούλιο. Συμπεραίνουμε για τη καταλληλότητα της χρήσης από το Διοικητικό Συμβούλιο της αρχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας και, με βάση τα ελεγκτικά τεκμήρια που αποκτήθηκαν, κατά πόσον υπάρχει ουσιώδης αβεβαιότητα που να σχετίζεται με γεγονότα ή συνθήκες που να υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας, που ενδέχεται να φανερώσει σημαντική αμφιβολία ως προς την ικανότητα του Συγκροτήματος να συνεχίσει ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα. Εάν συμπεράνουμε ότι υφίσταται ουσιώδης αβεβαιότητα, είμαστε υποχρεωμένοι στην έκθεση μας να επισύρουμε την προσοχή στις σχετικές γνωστοποιήσεις στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, ή εάν τέτοιες γνωστοποιήσεις είναι ανεπαρκείς, να τροποποιήσουμε τη γνώμη μας. Τα συμπεράσματα μας βασίζονται στα ελεγκτικά τεκμήρια που αποκτήθηκαν μέχρι την ημερομηνία της έκθεσης ελεγκτή. Ωστόσο, μελλοντικά γεγονότα ή συνθήκες ενδέχεται να έχουν ως αποτέλεσμα το Συγκρότημα να παύσει να λειτουργεί ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα.
Αξιολογούμε τη συνολική παρουσίαση, δομή και περιεχόμενο των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των γνωστοποιήσεων, και κατά πόσο οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις αντικατοπτρίζουν τις συναλλαγές και γεγονότα με τρόπο που να επιτυγχάνεται η αληθινή και δίκαιη εικόνα. Λαμβάνουμε επαρκή και κατάλληλα ελεγκτικά τεκμήρια αναφορικά με τις οικονομικές πληροφορίες των οντοτήτων ή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εντός του Συγκροτήματος για να εκφράσουμε γνώμη επί των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Είμαστε υπεύθυνοι για την καθοδήγηση, επίβλεψη και εκτέλεση του ελέγχου των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Παραμένουμε αποκλειστικά υπεύθυνοι για την ελεγκτική μας γνώμη. Μεταξύ άλλων θεμάτων, κοινοποιούμε στο Διοικητικό Συμβούλιο θέματα σχετικά με το προβλεπόμενο πεδίο και χρονοδιάγραμμα του ελέγχου και σημαντικά ευρήματα από τον έλεγχο, συμπεριλαμβανομένων τυχόν σημαντικών ελλείψεων στις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου, που εντοπίσαμε κατά τη διάρκεια του ελέγχου μας. Επίσης, παρέχουμε στο Διοικητικό Συμβούλιο δήλωση ότι έχουμε συμμορφωθεί με τις σχετικές απαιτήσεις δεοντολογίας που αφορούν στην ανεξαρτησία μας και κοινοποιούμε σε αυτό όλες τις σχέσεις και άλλα θέματα που μπορεί εύλογα να θεωρηθεί ότι επηρεάζουν την ανεξαρτησία μας και, όπου είναι εφαρμόσιμο, τα σχετικά μέτρα προστασίας. Από τα θέματα που κοινοποιήθηκαν στο Διοικητικό Συμβούλιο, καθορίζουμε τα θέματα που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία στον έλεγχο των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων της τρέχουσας περιόδου και, ως εκ τούτου, είναι τα κύρια θέματα ελέγχου. Περιγράφουμε αυτά τα θέματα στην έκθεση ελεγκτή, εκτός εάν νομοθεσίες ή κανονισμοί αποκλείουν δημοσιοποίηση σχετικά με το θέμα ή όταν, σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, διαπιστώνουμε ότι ένα θέμα δεν θα έπρεπε να κοινοποιηθεί με την έκθεσή μας διότι οι αρνητικές επιπτώσεις μιας τέτοιας δημοσιοποίησης εύλογα αναμένεται ότι θα υπερτερούν τα οφέλη δημοσίου συμφέροντος από μια τέτοια δημοσιοποίηση 11. Έκθεση επί Άλλων Νομικών Απαιτήσεων 2 Σύμφωνα με τις επιπρόσθετες απαιτήσεις των περί Ελεγκτών και Υποχρεωτικών Ελέγχων των Ετήσιων και Ενοποιημένων Λογαριασμών Νόμων του 2009 έως 2016, αναφέρουμε τα πιο κάτω: Έχουμε πάρει όλες τις πληροφορίες και εξηγήσεις που θεωρήσαμε αναγκαίες για σκοπούς του ελέγχου μας. Κατά τη γνώμη μας, έχουν τηρηθεί από την Εταιρεία κατάλληλα λογιστικά βιβλία, στην έκταση που φαίνεται από την εξέταση από εμάς αυτών των βιβλίων. Οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας συμφωνούν με τα λογιστικά βιβλία. Κατά τη γνώμη μας και από όσα καλύτερα έχουμε πληροφορηθεί και σύμφωνα με τις εξηγήσεις που μας δόθηκαν, οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις παρέχουν τις απαιτούμενες από τον περί Εταιρειών Νόμο της Κύπρου, Κεφ. 113, πληροφορίες με τον απαιτούμενο τρόπο.
Κατά τη γνώμη μας, η Έκθεση Διαχείρισης έχει καταρτιστεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ. 113 και οι πληροφορίες που δίνονται στην έκθεση αυτή συνάδουν με τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις. 12 Κατά τη γνώμη μας, και σύμφωνα με την κατανόηση της επιχείρησης και του περιβάλλοντος του Συγκροτήματος που αποκτήσαμε κατά τον έλεγχο των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, δεν εντοπίσαμε οποιεσδήποτε ουσιώδεις ανακρίβειες στην Έκθεση Διαχείρισης. 12 Κατά τη γνώμη μας, τα πληροφοριακά στοιχεία της έκθεσης εταιρικής διακυβέρνησης, που παρουσιάζονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις των υποπαραγράφων (iv) και (v) της παραγράφου 2(α) του Άρθρου 151 του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ.113 έχουν καταρτιστεί σύμφωνα με τις σχετικές απαιτήσεις του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ.113 και συνάδουν με τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις 3. Κατά τη γνώμη μας, και σύμφωνα με την κατανόηση της επιχείρησης και του περιβάλλοντος του Συγκροτήματος που αποκτήσαμε κατά τον έλεγχο των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, δεν εντοπίσαμε οποιεσδήποτε ουσιώδεις ανακρίβειες στη δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης όσον αφορά τα στοιχεία που αφορούν τις υποπαραγράφους (iv) και (v) της παραγράφου 2(α) του Άρθρου 151 του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ.113 3. Κατά τη γνώμη μας, έχουν παρασχεθεί στην δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης όλα τα πληροφοριακά στοιχεία που αναφέρονται στις υποπαραγράφους (i), (ii), (iii) και (vi) της παραγράφου 2(α) του Άρθρου 151 του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου, Κεφ.113 3. Άλλο θέμα 4 Αυτή η έκθεση, περιλαμβανομένης και της γνώμης, ετοιμάστηκε για τα μέλη της Εταιρείας ως σώμα και μόνο σύμφωνα με το Άρθρο 34 των περί Ελεγκτών και Υποχρεωτικών Ελέγχων των Ετήσιων και Ενοποιημένων Λογαριασμών Νόμων του 2009 έως 2016 και για κανένα άλλο σκοπό. Δίνοντας αυτή τη γνώμη δεν αποδεχόμαστε και δεν αναλαμβάνουμε ευθύνη για οποιοδήποτε άλλο σκοπό ή προς οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο στη γνώση του οποίου αυτή η έκθεση δυνατόν να περιέλθει. Ο συνέταιρος ανάθεσης για αυτή την ανεξάρτητη έκθεση ελέγχου είναι 9 Όπου ο νόμιμος ελεγκτής είναι ελεγκτικό γραφείο [Υπογραφή συνεταίρου ανάθεσης] [Όνομα συνεταίρου ανάθεσης] Εγκεκριμένος Λογιστής και Εγγεγραμμένος Ελεγκτής εκ μέρους και για λογαριασμό της [Ονομασία ελεγκτικού γραφείου] Εγκεκριμένοι Λογιστές και Εγγεγραμμένοι Ελεγκτές [Διεύθυνση] [Ημερομηνία]
Όπου ο νόμιμος ελεγκτής είναι ατομικός επαγγελματίας [Υπογραφή ατομικού επαγγελματία] [Όνομα ατομιού επαγγελματία] Εγκεκριμένος Λογιστής και Εγγεγραμμένος Ελεγκτής [Διεύθυνση] [Ημερομηνία]
Σημειώσεις: 1 Οι ονομασίες των οικονομικών καταστάσεων που έχουν χρησιμοποιηθεί στην πιο πάνω έκθεση είναι αυτές που αναφέρονται στην τελευταία έκδοση του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου (ΔΛΠ) 1 «Παρουσίαση οικονομικών καταστάσεων». Να σημειωθεί όμως ότι η παράγραφος 10 του ΔΛΠ 1 επιτρέπει στις οικονομικές οντότητες να χρησιμοποιούν ονομασίες διαφορετικές από εκείνες που αναφέρονται στο ΔΛΠ 1. 2 Σύμφωνα με την παράγραφο 42 του Διεθνούς Προτύπου Ελέγχου (ΔΠΕ) 700 «Διαμόρφωση γνώμης και έκθεση επί οικονομικών καταστάσεων», αν ο ελεγκτής αναφέρει άλλες ευθύνες στην έκθεσή του επί των οικονομικών καταστάσεων, οι οποίες είναι επιπλέον των ευθυνών του βάσει των ΔΠΕ για αναφορά επί των οικονομικών καταστάσεων, αυτές οι άλλες ευθύνες αναφοράς πρέπει να αναφέρονται σε ένα τμήμα της έκθεσης του ελεγκτή με τον υπότιτλο «Έκθεση επί άλλων νομικών και κανονιστικών απαιτήσεων» ή διαφορετικά όπως ενδείκνυται για το περιεχόμενο του τμήματος. 3 Το πιο πάνω υπόδειγμα περιλαμβάνει την αναφορά που απαιτείται από την Υποπαράγραφο (δ) της Παραγράφου 2(α) του Άρθρου 151 του Κεφαλαίου 113 του περί Εταιρειών Νόμου της Κύπρου σχετικά με τη δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης. η οποία αποτελεί ειδικό τμήμα της Έκθεσης Διαχείρισης ή χωριστή έκθεση που δημοσιεύεται μαζί με την έκθεση διαχείρισης ή περιέχεται σε έγγραφο που διατίθεται στην ιστοσελίδα της εταιρείας της οποίας οι κινητές αξίες έχουν εισαχθεί προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά. 4 Η παράγραφος «Άλλο θέμα» της πιο πάνω έκθεσης βασίζεται στην παράγραφο 8 του ΔΠΕ 706 «Παράγραφοι έμφασης θέματος και παράγραφοι άλλων θεμάτων στην έκθεση του ανεξάρτητου ελεγκτή», σύμφωνα με την οποία αν ο ελεγκτής θεωρήσει απαραίτητο να γνωστοποιήσει θέμα άλλο από εκείνα που παρουσιάζονται ή γνωστοποιούνται στις οικονομικές καταστάσεις, το οποίο, κατά την κρίση του, είναι σχετικό για να κατανοήσουν οι χρήστες τις ευθύνες του ελεγκτή ή την έκθεση ελεγκτή, και αυτό δεν απαγορεύεται από νόμο ή κανονισμό, ο ελεγκτής πρέπει να το πράξει σε μια παράγραφο στην έκθεση του ελεγκτή, με επικεφαλίδα «Άλλο θέμα», ή άλλη κατάλληλη επικεφαλίδα. Επειδή το εν λόγω θέμα σχετίζεται με ολόκληρη την έκθεση τοποθετήθηκε μετά την έκθεση επί άλλων νομικών απαιτήσεων. 5 Σύμφωνα με το ΔΠΕ 700.30-31, ο ελεγκτής οφείλει να γνωστοποιεί τα κύρια θέματα ελέγχου, εισηγμένης οντότητας στην έκθεση ελέγχου σύμφωνα με το ΔΠΕ 701. Για μη εισηγμένες οντότητες, δεν υφίσταται τέτοια υποχρέωση εκτός εάν ο ελεγκτής αποφασίσει να γνωστοποιήσει τα κύρια θέματα ελέγχου στην έκθεση ελέγχου. Επιπλέον σύμφωνα με το ΔΠΕ 705.29, όταν ο ελεγκτής αρνείται την έκφραση γνώμης επί των οικονομικών καταστάσεων, η έκθεση του ελεγκτή δεν πρέπει να περιλαμβάνει παράγραφο κύριων θεμάτων ελέγχου σύμφωνα με το ΔΠΕ 701 (βλέπε υποδείγματα 17 & 18). Ορισμός για Κύρια Θέματα Ελέγχου Σύμφωνα με το ΔΠΕ 701.08, κύρια θέματα ελέγχου είναι τα θέματα αυτά που, με βάση την επαγγελματική κρίση του ελεγκτή ήταν εξέχουσας σημασίας στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων της τρέχουσας περιόδου. Τα κύρια θέματα ελέγχου επιλέγονται από θέματα που έχουν γνωστοποιηθεί σε εκείνους που είναι υπεύθυνοι για τη διακυβέρνηση. Ο ελεγκτής οφείλει να προσδιορίσει, από τα θέματα που έχουν γνωστοποιηθεί σε εκείνους που είναι υπεύθυνοι για τη διακυβέρνηση, τα θέματα που απαίτησαν σημαντική προσοχή από τον ελεγκτή στη διεξαγωγή του ελέγχου. Για τον προσδιορισμό αυτό, ο ελεγκτής οφείλει να λάβει υπόψη τα ακόλουθα: α) Πεδία υψηλότερου εκτιμημένου κινδύνου για ουσιώδη σφάλματα, ή σημαντικού κινδύνου που έχει αναγνωριστεί σύμφωνα με το ΔΠΕ 315 (Αναθεωρημένο). β) Σημαντικές κρίσεις του ελεγκτή αναφορικά με θέματα στις οικονομικές καταστάσεις που αφορούν σημαντικές κρίσεις της διοίκησής, περιλαμβανομένου λογιστικών εκτιμήσεων που έχουν χαρακτηριστεί ως υψηλού βαθμού αβεβαιότητας για τις εκτιμήσεις. γ) Την επίδραση στον έλεγχο των σημαντικών γεγονότων ή συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου 6 Ένα θέμα που οδηγεί σε τροποποίηση γνώμης σύμφωνα με το ΔΠΕ 705 (Αναθεωρημένο), ή μία σημαντική αβεβαιότητα που σχετίζεται με γεγονότα ή καταστάσεις οι οποίες ενδέχεται να θέσουν υπό αμφισβήτηση την ικανότητα της οντότητας να συνεχίσει ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα, σύμφωνα με το ΔΠΕ 570 (Αναθεωρημένο) είναι εκ φύσεως κύρια θέματα ελέγχου. Παρόλα αυτά, σε τέτοιες περιπτώσεις, τα θέματα αυτά δεν θα πρέπει να περιγράφονται στην παράγραφο Κύριων Θεμάτων Ελέγχου της έκθεσης ελέγχου. Αντιθέτως, ο ελεγκτής θα πρέπει να αναφέρεται επί των θεμάτων αυτών σύμφωνα με τα σχετικά ΔΠΕ και να περιλάβει μια αναφορά στην βάση για διαφοροποιημένη (Αρνητική) γνώμη ή στην παράγραφο Σημαντικής Αβεβαιότητας σχετικά με την Συνεχιζόμενη Δραστηριότητα 7 Σύμφωνα με το ΔΠΕ 720.Α3 και Α4, Άλλες πληροφορίες μπορεί να αποτελέσουν: την έκθεση διαχείρισης, αναφορές της διοίκησης, ή λειτουργική και χρηματοοικονομική αξιολόγηση ή σχετικές εκθέσεις από όσους είναι υπεύθυνοι για τη διακυβέρνηση (για παράδειγμα έκθεση διοικητικού συμβουλίου), έκθεση του προέδρου, έκθεση εταιρικής διακυβέρνησης, εκθέσεις εσωτερικού ελέγχου και εκθέσεις διαχείρισης κινδύνων). Σύμφωνα με το ΔΠΕ 720.12 (γ), Άλλες πληροφορίες ορίζονται ως χρηματοοικονομικές και μη-χρηματοοικονομικές πληροφορίες (πέραν από τις οικονομικές καταστάσεις και την έκθεση ελεγκτή επ αυτών) που περιλαμβάνονται στην ετήσια έκθεση της οντότητας, και ως εκ τούτου περιλαμβάνουν και την κατάσταση υπολογισμού φορολογίας (εάν παρουσιάζεται ως επιπλέον πληροφόρηση στην ετήσια έκθεση), λεπτομερείς αναλύσεις των εξόδων ή άλλα στοιχεία της κατάστασης συνολικών εισοδημάτων και οποιεσδήποτε άλλες αναλύσεις/εκθέσεις που περιλαμβάνονται στην ετήσια έκθεση. 8 Σύμφωνα με το ΔΠΕ 700.40(β), το κείμενο μπορεί εναλλακτικά να περιληφθεί σε ένα παράρτημα της έκθεσης ελεγκτή. 9 Σύμφωνα με το ΔΠΕ 700. 49(κ) το όνομα του επικεφαλής της ομάδας ελέγχου θα πρέπει να γνωστοποιείται για τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων των εισηγμένων οντοτήτων. 10 Σύμφωνα με το ΔΠΕ 705.28, όταν ο ελεγκτής αρνείται να εκφέρει γνώμη επί των οικονομικών καταστάσεων, απαιτείται μια πιο περιορισμένη περιγραφή της παραγράφου της ευθύνη του ελεγκτή. 11 Η παράγραφος να συμπεριληφθεί όταν ο ελεγκτής έχει υποχρέωση ή αποφασίζει να συπεριλάβει τα κύρια θέματα ελέγχου στην έκθεση ελεγκτή. 12 Αναφορές στην έκθεση διαχείρισης παραμένουν μόνο όταν η εν λόγο έκθεση περιλαμβάνεται στις οικονομικές καταστάσεις (υπάρχουν εξαιρέσεις όσον αφορά τη σύνταξη της έκθεσης διαχείρισης σύμφωνα με το Άρθρο 151(1) του περί Εταιρειών νόμου).