Ασφάλεια χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων κατά του λεπιδόπτερου Thaumatopoea pityocampa στο αστικό περιβάλλον Πασχαλίνα Παπαδάκη, Εργαστήριο Τοξικολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων, Τμήμα Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων & Φυτοφαρμακευτικής, Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο Ενημερωτική Ομιλία στο Δήμο Ευρώτα, Σπάρτη, 28 Σεπτεμβρίου 2011
Φυτοπροστατευτικά προϊόντα (φ.π.) που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται στο αστικό περιβάλλον Όσα στερούνται τοξικολογικής κατάταξης και δεν φέρουν τοξικολογική επισήμανση. Όσα φέρουν επισήμανση «Επικίνδυνο», «Επιβλαβές» ή «Ερεθιστικό»
Διαθέσιμες δραστικές ουσίες ή μικροβιακοί παράγοντες για την καταπολέμηση της πιτυοκάμπης στο αστικό περιβάλλον Χημικό εντομοκτόνο diflubenzuron Μικροβιακός παράγοντας Bacillus thuringiensis kurstaki
Εντομοκτόνο diflubenzuron Δραστική ουσία αξιολογημένη (εισηγήτρια χώρα Σουηδία) και εγκεκριμένη σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης από 1 ης Ιανουαρίου 2009. Τρόπος δράσης: εντομοκτόνο επαφής και στομάχου που δρα παρεμποδίζοντας τη σύνθεση χιτίνης. Δεν λαμβάνει καμία τοξικολογική σήμανση. Εγκεκριμένα σκευάσματα στην Ελλάδα για την καταπολέμηση της πιτυοκάμπης: 1. DIMILIN 25 WP 2. DIMILIN 48 SC 3. MAHADEO 25 WP Τρόπος εφαρμογής: ψεκασμός εδάφους
Εντομοκτόνο diflubenzuron Τα σκευάσματά του χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της πιτυοκάμπης στο αστικό περιβάλλον Δεν έχουν αναφερθεί ανεπιθύμητες επιδράσεις από τη χρήση τους Είναι υψηλής αποτελεσματικότητας.
Μικροβιακός παράγοντας Bacillus thuringiensis kurstaki, Btk Μικροβιακός παράγοντας αξιολογημένος (εισηγήτρια χώρα Δανία) και εγκεκριμένος σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης από 1 ης Ιανουαρίου 2009. Δε λαμβάνει καμία τοξικολογική σήμανση εκτός από τη φράση που εφαρμόζεται σε όλους τους μικροοργανισμούς: «Οι μικροοργανισμοί ενδέχεται να προκαλέσουν αντιδράσεις ευαισθητοποίησης». Τρόπος εφαρμογής: ψεκασμός φυλλώματος μέχρι απορροής
Μικροβιακός παράγοντας Bacillus thuringiensis kurstaki, Btk Εγκεκριμένα σκευάσματα του Btk στην χώρα μας για την καταπολέμηση της πιτυοκάμπης: 1. AMCOBAC WP 2. BACILLUS THURINGIENSIS Kurstaki ΦΑΡΜΑ-ΧΗΜ 32000 WP 3. BACTOIL SC 4. BELTHIRUL WP 5. CORDALENE 7,5% OF 6. DELFIN 6.4 WG 7. DIPEL 8L ΜΠΕΝΑΚΕΙΟ ΦΥΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ
Μικροβιακός παράγοντας Bacillus thuringiensis kurstaki, Btk Ο Bacillus thuringiensis (Bt) είναι φυσικός μικροοργανισμός του εδάφους. Χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες στη γεωργία καθώς και στην καταπολέμηση κουνουπιών με αεροψεκασμούς σε αγροτικές ή χέρσες εκτάσεις. Ψεκασμοί από αέρος σε κατοικημένες περιοχές έχουν πραγματοποιηθεί στις Η.Π.Α., τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία. Στις χώρες αυτές γίνεται και καταγραφή πιθανών ανεπιθύμητων επιδράσεων στην υγεία από την εφαρμογή του Bt.
Μικροβιακός παράγοντας Bacillus thuringiensis kurstaki, Btk Περιοχή Βρετανικής Κολούμπια, Βανκούβερ, Καναδάς. Αεροψεκασμοί από Μάρτιο έως Μάιο του 1999 σε περιοχή με 80.000 κατοίκους. Καταγραφή της επίπτωσης αεροψεκασμού με Bt σε παιδιά που πάσχουν από άσθμα καθώς και στο γενικό πληθυσμό. Καμία επίδραση των αεροψεκασμών τόσο στα ασθματικά παιδιά όσο και στο γενικό πληθυσμό δεν διαπιστώθηκε. Περιοχή Ώκλαντ, Νέα Ζηλανδία. Αεροψεκασμοί από Οκτώβριο 1996 έως Απρίλιο 1997 σε περιοχή με > 80.000 κατοίκους. Με βάση τις καταγραφές που έγιναν μέχρι τον Ιούλιο του 1997 δεν διαπιστώθηκαν δυσμενείς επιδράσεις στην υγεία. Περιοχή Σιάτλ, Ουάσιγκτον, ΗΠΑ. Τρεις αεροψεκασμοί το Μάιο του 2000 σε περιοχή με 6.000 κατοίκους. Αναφέρθηκαν 59 περιστατικά υπερευαισθησίας (βήχας, πονοκέφαλος, ερεθισμός ματιών κ.α.), τα οποία υποχώρησαν σύντομα χωρίς ιατρική παρακολούθηση. Κανένα από τα περιστατικά δεν ήταν δυνατό να αποδοθεί με βεβαιότητα στους αεροψεκασμούς.
Αρχές που πρέπει να τηρούνται κατά την εφαρμογή φ.π. στο αστικό περιβάλλον Η υποχρέωση για την προστασία περιοίκων και κατοίκων αγροτικών περιοχών εμπεριέχεται σε διάφορα άρθρα της Κοινοτικής Οδηγίας 2009/128/ΕΚ που αφορά στην ορθολογική χρήση γεωργικών φαρμάκων και ειδικότερα με βάση το αρ. 12, τα Κράτη Μέλη οφείλουν να μεριμνούν για την ελαχιστοποίηση ή απαγόρευση στη χρήση γεωργικών φαρμάκων σε «περιοχές που χρησιμοποιούνται από το ευρύ κοινό ή από ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως δημόσια πάρκα και κήποι, αθλητικές εγκαταστάσεις και εγκαταστάσεις αναψυχής, σχολεία και παιδικές χαρές καθώς και κοντά σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης».
Αρχές που πρέπει να τηρούνται κατά την εφαρμογή φ.π. στο αστικό περιβάλλον Επιπλέον, στο υπό ψήφιση σχέδιο νόμου για τα φ.π. (που ενσωματώνει την νέα Κοινοτική Νομοθεσία: Καν. 2009/1107 και Οδηγία 2009/128) στο τμήμα που αφορά στα εθνικά μέτρα συμμόρφωσης προς τις απαιτήσεις κατάρτισης των Εθνικών Σχεδίων Δράσης αναφέρεται η ανάγκη λήψης δράσεων σχετικά με την ενημέρωση των ανθρώπων οι οποίοι θα μπορούσαν να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος.
Μέτρα ενημέρωσης και προφύλαξης των περιοίκων Οι περίοικοι θα πρέπει: Να ενημερωθούν για τον ακριβή χρόνο και διάρκεια ψεκασμού. Να παραμείνουν εντός των σπιτιών τους με τα κατοικίδιά τους και να κρατήσουν τα παράθυρα κλειστά καθ όλη τη διάρκεια του ψεκασμού καθώς και μία (1) ώρα μετά τον ψεκασμό (έως ότου το ψεκαστικό νέφος στεγνώσει). Να ξεπλύνουν τις αυλές και τα μπαλκόνια μετά τον ψεκασμό.
Μέτρα προφύλαξης μετά το πέρας του ψεκασμού Ο ψεκασμός στις σχολικές αυλές να γίνει Παρασκευή απόγευμα και το σχολείο να παραμείνει κλειστό για το Σαββατοκύριακο. Την Κυριακή το απόγευμα να γίνει πλύσιμο των παιχνιδιών στις σχολικές αυλές.
Σε κάθε περίπτωση η εφαρμογή του φ.π. θα πρέπει να γίνει από εξειδικευμένα συνεργεία και παρουσία γεωπόνου, ώστε να εξασφαλιστεί η σωστή και αποτελεσματική εφαρμογή. Καλή Επιτυχία!!!
Ιστοσελίδες πληροφόρησης για τον ενημερωμένο Ευρωπαίο Πολίτη Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Γενικής Διεύθυνσης Υγείας και Καταναλωτών: http://ec.europa.eu/food/index_el.htm Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων: http://www.efsa.europa.eu/