Κ.Π.Ε. Κισσάβου Ελασσόνας Όλυμπος, από το Μύθο και την Ιστορία στην Αειφορική Διαχείριση Διήμερο Σεμινάριο Ενηλίκων Παρασκευή 13 Σάββατο 14 Ιουνίου 2014
Πολιτιστική Διαδρομή Σύνολο επισκέψιμων τόπων σε μια περιοχή με στοιχεία από τον Πολιτισμό, τους Φυσικούς Πόρους, την Τοπική Παραγωγή και τις Δραστηριότητες, συνδεδεμένα με τρόπο που να συγκροτούν ένα σενάριο διαδρομής Η διαδρομή διαμορφώνεται με βάση τις εποχές, τη διάρκεια της περιήγησης, την ποιότητα των υπηρεσιών, τα ενδιαφέροντα των επισκεπτών κ.α.
Στόχος της παρούσας μεθοδολογίας Αξιολόγηση των πόρων μιας περιοχής προκειμένου να ενταχθούν επιχειρησιακά σε μια πολιτιστική διαδρομή Η αξιολόγηση αυτή επιτρέπει να διαμορφωθούν σενάρια πολιτιστικών διαδρομών στην περιοχή με αντικειμενικό τρόπο. Παράλληλα εντοπίζονται πιθανές αδυναμίες ώστε να αντιμετωπιστούν βελτιώνοντας την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος
Περιγραφή Βημάτων 1. Δημιουργία Τρισδιάστατου Μοντέλου 2. Εντοπισμός των πόρων της περιοχής 3. Αξιολόγηση των πόρων 4. Πυκνότητα των πόρων με βάση την αξιολόγηση 5. Πρώτη επιλογή πόρων 6. Υποστηρικτικές υποδομές των πόρων 7. Χώρο-χρονική σύνδεση των πόρων 8. Διακυβέρνηση Επιχειρησιακός Συντονισμός
1. Δημιουργία Τρισδιάστατου Μοντέλου Με τη χρήση των GIS δημιουργείται ένα ψηφιακό τρισδιάστατο μοντέλο εδάφους (χάρτης 3D) Αυτό επιτρέπει: - Καλύτερη αντίληψη του χώρου (εικονική πτήση) - Δυνατότητα υπολογισμών και μετρήσεων στο χώρο - Στήριξη της ενεργούς συμμετοχής της τοπικής κοινωνίας στον σχεδιασμό
Εικονική πτήση πάνω από την περιοχή
2. Εντοπισμός των πόρων Εντοπισμός-καταγραφή των πόρων της περιοχής (Δημιουργία καταλόγου με τα αντικείμενα πόροι) Τοποθέτηση των πόρων στο χώρο (πάνω στο τρισδιάστατο μοντέλο)
Θέση των Πόρων στο χώρο Πολιτιστικές Εκδηλώσεις Μουσείο Εκκλησίες Πίστα Αιωρ/ριστών Αρχαίο Κάστρο Θέση Θέασης
3. Σύνθετη αξιολόγηση των πόρων Με βάση την τοπική γνώση και εμπειρία γίνεται αξιολόγηση των αντικειμένων πόρων. Χρησιμοποιούνται κριτήρια που ανήκουν σε 3 κατηγορίες: Σημαντικότητα (άυλα στοιχεία) Κατάσταση πόρου (υλικά στοιχεία) Βαθμός ένταξης (σχέση με το χώρο) Από την βαθμολόγηση προκύπτει ένας μέσος όρος βαθμολογίας κάθε πόρου
Κριτήρια Αξιολόγησης Πόρων Σημαντικότητα-αξία-φήμη (σπανιότητα): ελκυστικότητα του πόρουμνημείου, και κατάταξή του σε κλίμακα: τοπική, υπερτοπική, θεματική, εθνική, παγκόσμια Χρονική περίοδος αναφοράς: Προϊστορικά-ιστορικοί Χρ.-Βυζαντινά κ.λ.π. Συμβολή στη διαμόρφωση της τοπικής ταυτότητας Σχέση με την τοπική κοινωνία: ιστορική, συναισθηματική, πρακτική, παραγωγική, κτλ Κατάσταση-Πληρότητα: (Εξαιρούνται οι ιστορικοί χώροι): σε σχέση με την αρχική μορφή του (την ιστορία του, τη λειτουργία του, τον τρόπο σκέψης των τότε χρηστών του κλπ), Βαθμός ανάδειξης: ολοκλήρωση μικρο-χωροταξικών παρεμβάσεων Θέση-Προσπελασιμότητα: Επαρκής ή μη επαρκής (ανάγκες) οδικώς ή/και πεζή, Συμπληρωματικότητα : με άλλους πόρους (τεχνική ή θεματική) Χρονική διάρκεια επίσκεψης: Μικρή, μεσαία ή μεγάλη Διαχείριση αξιοποίηση: γνώση αντικειμένου, ξεναγοί κτλ (ως προς το project) Ανάγκες (διαχείριση, αναστύλωση, συντήρηση κλπ) και Δυνατότητα Παρέμβασης (θεσμική, οικονομική κτλ)
Ανάδειξη και αξιοποίηση της διακριτότητας των πόρων (ανταγωνιστικότητα) τοπία περιήγηση Υλική/εδαφική ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΠΟΡΟΣ 2 διαστάσεις άυλη/εικονική Μύθος Ψηφιακή δημιουργία Τοπικό σχέδιο Τελικό προϊόν για την αγορά Ιδιοτυπία-διακριτότητα Ανταγωνιστικότητα 12
Παράδειγμα Βαθμολόγησης πόρων
4. Πυκνότητα των πόρων Προσδιορισμός των ζωνών με υψηλή πυκνότητα πόρων, με βάση: τη θέση τους στο χώρο τη θέση τους και την αξιολόγησή τους (κριτήρια)
Αξιολόγηση των Πόρων Δημιουργία χάρτη Πυκνότητάς τους Πολιτιστικές Εκδηλώσεις Μουσείο Εκκλησίες Πίστα Αιωρ/ριστών Αρχαίο Κάστρο Θέση Θέασης
Δημιουργία Πολιτιστικών Διαδρομών
Ο μύθος και εικονική πραγματικότητα, τόπος αναφοράς και πολιτιστική διαδρομή Εντοπισμός Μύθος Ανάδειξη Ανάδειξη Σύνδεση με τον τόπο Αξιοποίηση Πολιτιστική διαδρομή 17
Βήμα 1 ο : Η οργάνωση πακέτων εμπειριών Πακέτα πολιτιστικών εμπειριών και διαδρομών Εμψυχωτές Πολιτιστικοί πόροι ΤΠΕ 18
Εκπαίδευση Βήμα 2 ο : λειτουργία πακέτων εμπειριών Πολιτιστικέ ς διαδρομές Εμψυχωτές Πακέτα εμπειριών Οργανωτική υποστήριξη Δίκτυο Αναπτυξιακών Τουριστικέ ς υπηρεσίες 19
5. Πρώτη Διαμόρφωση Διαδρομής Επιλογή αντικειμένων - πόρων Με βάση την αξιολόγηση των πόρων και τη θέση τους στο χώρο, γίνεται μια πρώτη επιλογή αντικειμένων πόρων που μπορούν να ενταχθούν σε μια διαδρομή
6. Υποστηρικτικές Υποδομές - Ενεργοποιητές Στην επιλογή των πόρων και στη διαμόρφωση της διαδρομής σημαντικό ρόλο έχουν οι υποστηρικτικές υποδομές ενεργοποιητές των πόρων: - Εστιατόρια, ξενοδοχεία κλπ - Χώροι εκδηλώσεων - Μεταποιητές, Γεωργοί - Επιχειρήσεις εναλλακτικών δραστηριοτήτων - Οδικό δίκτυο - Ομάδες υποστήριξης (Εταιρίες ανάπτυξης, σύλλογοι κλπ) Θέση στο χώρο, ποιότητα υπηρεσιών κλπ
1 ο Σενάριο: 3Κμ απόσταση Στάσεις: Αγ. Ελευθέριος - Πλατεία Θέση Αγ. Αθανάσιος Ερείπια Κάστρου 2 ο Σενάριο: 1,5 Κμ απόσταση Στάσεις: Πλατεία θέση Αγ. Αθανάσιος Πολιτιστικές Εκδηλώσεις Μουσείο Εκκλησίες Πίστα Αιωρ/ριστών Αρχαίο Κάστρο Θέση Θέασης
Χρονική Διάρκεια 23 Π ρ ό γ ρ α μ μ α 21 19 17 15 13 11 9 Οργάνωση μιας Εδαφικής Πολιτιστικής Διαδρομής Διαμονή -Εστίαση Πύλη Εισόδου Επιλογή Πόρων Φυσική διαδρομή Εστιατόριο Ξενοδοχείο Σημείο Πώλησης Υπηρεσίες (χωρικά προϊόντα) Κεντρικός Συντονισμός- Διαχείριση Υπηρεσίες (Διαμονής εστίασης) 23
Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οικονομικού Πόλου Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΟΠΠοΚ): Ο ΟΠΠοΚ δεν αποτελεί μια δομή αλλά μια διαδικασία που στοχεύει στη δικτύωση των τοπικών πρωτοβουλιών αποβλέποντας στην ανάπτυξη. πρόκειται πριν απ όλα για ένα σχέδιο μιας περιοχής η οποία ορίζεται ως : - γεωγραφική ή ιστορική ενότητα αναγνωρισμένη - ζώνη ανταλλαγών ή οικονομικής δραστηριότητας - ζώνη οικονομικής ή πολιτιστικής επιρροής μιας αστικής ενότητας ή ενός ιστορικού τόπου 24
Οι στόχοι του ΟΠΠοΚ Όπως κάθε πόλος οικονομικής ανάπτυξης, ο ΟΠΠοΚ έχει πολλούς και διαφοροποιημένους στόχους οι σημαντικότεροι των οποίων είναι : να προσδιορίσει σχέδια ολοκληρωμένης ανάπτυξης συνδέοντας το σύνολο μιας μικροπεριοχής με το οικονομικό δίκτυο, να χρησιμοποιήσει την ποικιλία της κληρονομιάς ως πυλώνα της οικονομικής ανάπτυξης, να βοηθήσει τις τοπικές παραδοσιακές οικονομικές αλυσίδες να επαναδραστηριοποιηθούν και να αναπτύξει ένα πολιτιστικό τουρισμό, να αναβιώσει τα παλιά κέντρα και να συμβάλλει στην δημιουργία μιας θετικής εικόνας για τις πόλεις και της περιφέρειας, να προστατεύσει την φυσική και πολιτιστική κληρονομιά, 25
8. Διακυβέρνηση Επιχειρησιακός Συντονισμός Απαιτείται λόγω: Ολοκληρωμένου χαρακτήρα της δράσης Σύνδεση παραγωγικών δραστηριοτήτων της περιοχής Ένταξη του τοπικού ανθρώπινου δυναμικού Αξιοποίηση ειδικών εμπειρογνωμόνων Ανάγκης για ευέλικτη διαχείριση της ροής των επισκεπτών Θεσμική αντιμετώπιση: - Εταιρική Σχέση: Διάκριση δύο κατηγοριών φορέων (πλήρης εταίροι συνδεόμενοι εταίροι) - Δημιουργία μιας νομικής οντότητας διαχείρισης της διαδρομής