ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΜΟΝΤΕΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO 2 eq. ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ v.2 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2015 biowaste.gr Αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου ATHENS-BIOWASTE LIFE10 ENV/GR/000605 με τη συγχρηματοδότηση και υποστήριξη του προγράμματος LIFE+ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Περιεχόμενα Περιεχόμενα... 2 1. Εισαγωγή... 4 2. Βασικές Λειτουργίες Μοντέλου... 7 3. Οδηγίες βήμα-βήμα... 8 ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΗΜΟΥ... 8 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΗΜΟΥ... 8 ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΥ ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΧΩΡΙΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ... 8 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΩΝ... 9 ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ... 9 ΜΕΓΑΛΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ... 9 ΕΝΟΤΗΤΑ 2 - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟ... 10 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΣΑ... 10 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 10 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 11 ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 11 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 11 ΕΝΟΤΗΤΑ 3 ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ-ΚΑΔΟΙ & ΣΑΚΟΙ... 13 ΕΙΔΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 13 ΕΠΙΛΟΓΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 13 ΚΑΔΟΙ... 14 ΒΙΟΔΙΑΣΠΩΜΕΝΟΙ ΣΑΚΟΙ... 14 ΕΝΟΤΗΤΑ 4 - ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ-ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ & ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ... 15 ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΗΝΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΙΧΜΗΣ... 15 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 15 ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΑΝΑ ΟΧΗΜΑ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΥ ΟΔΗΓΟΥ)... 15 ΩΡΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΑΝΑ ΗΜΕΡΑ Ή ΗΜΕΡΕΣ ΑΝΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ... 16 ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑ ΟΧΗΜΑ ΑΝΑ ΗΜΕΡΑ... 16 ΧΡΟΝΟΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΟ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΟΧΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ..... 16 ΧΡΟΝΟΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ... 16 ΕΝΟΤΗΤΑ 5 - ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ- ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΟΛΟΥ... 17 [2]
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΣΥΛΛΕΓΟΜΕΝΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ... 17 ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΑΝΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ... 17 ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ... 17 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΙΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 18 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ & ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΣΑ... 18 ΕΝΟΤΗΤΑ 6 - ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 19 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΙΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 19 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΙΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 20 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ-ΟΦΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... 21 ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ... 22 ΕΝΟΤΗΤΑ 7 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO2 EQ. ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ, ΜΕΤΑΦΟΡΑ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΤΑΦΗ ΤΩΝ ΑΣΑ... 23 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO 2 EQ. ΑΠΟ ΤΟ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ... 24 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO 2 EQ. ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ.... 25 ΕΤΗΣΙΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ... 25 ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO 2 EQ.... 25 [3]
1. Εισαγωγή Το μοντέλο έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE10 ENV/GR/605 «Ολοκληρωμένη διαχείριση των βιοαποβλήτων στην Ελλάδα - Η περίπτωση της Αθήνας» (Athens Biowaste), ως ένα εργαλείο λήψης αποφάσεων για Δήμους που επιδιώκουν να αναπτύξουν ένα σύστημα χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων. Το μοντέλο μπορεί να βοηθήσει στο σχεδιασμό, βήμα-βήμα, του συστήματος χωριστής συλλογής και στην εκτίμηση του επενδυτικού και λειτουργικού κόστους, επιτρέποντας στο χρήστη να αξιολογήσει εναλλακτικά σενάρια και ποικίλες παραμέτρους. Παρέχει, επίσης, εκτιμήσεις για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη χωριστή συλλογή και επεξεργασία βιοαποβλήτων, καθώς και από το συνολικό σύστημα διαχείρισης των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ). Όλες οι εξισώσεις και οι παραδοχές που χρησιμοποιούνται στο μοντέλο βασίζονται στα αποτελέσματα του έργου Athens-Biowaste και την πιλοτική εφαρμογή της χωριστής συλλογής σε δύο Ελληνικούς Δήμους και είναι, ως εκ τούτου, προσαρμοσμένο στις ανάγκες της τοπικής αυτοδιοίκησης. Το μοντέλο έχει αναπτυχθεί σε πλατφόρμα του Microsoft Excel και είναι φιλικό προς το χρήστη. Διατίθεται σε κάθε ενδιαφερόμενο κατόπιν αιτήματος στην ιστοσελίδα του έργου Athens-Biowaste : www.biowaste.gr. Επίσης, στην ιστοσελίδα, http://model.biowaste.gr/, υπάρχει διαθέσιμη online έκδοση, με λιγότερες, όμως, επιλογές, που αναλύονται στον παρόν εγχειρίδιο. Ο ακόλουθος πίνακας απεικονίζει τα βασικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στο μοντέλο: [4]
Πίνακας 1: Βασική δομή και λειτουργίες μοντέλου ΔΕΔΟΜΕΝΑ Εισαγωγή από το χρήστη Προκαθορισμένες τιμές Εκτιμώμενες τιμές Αποτελέσματα Δυνατότητα τροποποίησης από το χρήστη Δεδομένα Δήμου: όνομα, πληθυσμός, πυκνότητα, αριθμός νοικοκυριών. Περιοχή που θα εφαρμοστεί η χωριστή συλλογή: όνομα περιοχής, πληθυσμός, νοικοκυριά, πυκνότητα, χαρακτηριστικά κτιρίων, τουριστική δραστηριότητα, αριθμός μεγάλων παραγωγών βιοαποβλήτων. Εκτίμηση Παραγωγής Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ), ποσότητες ΑΣΑ που θα συλλεχθούν χωριστά και θα ανακυκλωθούν, που θα οδηγηθούν για επεξεργασία ως σύμμεικτα απόβλητα ή θα διατεθούν σε χώρους υγειονομικής ταφής. Ποιοτική σύσταση των βιοαποβλήτων στα ΑΣΑ, συνολική παραγωγή βιοαποβλήτων, εκτίμηση ανά κάτοικο και ανά νοικοκυριό. Εκτιμώμενες ποσότητες βιοαποβλήτων που συλλέγονται με διαλογή στην πηγή: ποσοστό συμμετεχόντων, προβλεπόμενες ποσότητες βιοαποβλήτων που θα συλλεχθούν. Διαχείριση βιοαποβλήτων: τεχνολογία επεξεργασίας βιοαποβλήτων, απόσταση, χρόνος μεταφοράς, χρόνος αναμονής. Είδος συστήματος χωριστής συλλογής που προτείνεται: πόρτα - πόρτα ή σύστημα κεντρικών κάδων. Είδος εξοπλισμού/αναλώσιμων που προτείνεται: κάδοι κουζίνας, πλαστικοί ή μεταλλικοί κάδοι, βιοδιασπώμενοι σάκοι. Σύστημα συλλογής και μεταφοράς: αριθμός μηνών με υψηλότερη συχνότητα συλλογής, συχνότητα συλλογής βιοαποβλήτων, εργαζόμενοι συλλογής ανά όχημα, ημέρες και ώρες εργασίας, δρομολόγια ανά όχημα ανά ημέρα, χρόνος από το χώρο στάθμευσης των οχημάτων στο κέντρο της περιοχής, [5]
χρόνος συλλογής για το αυτόματο και χειρωνακτικό άδειασμα των κάδων. Διαχείριση στόλου του συστήματος χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων: εβδομαδιαίες ποσότητες που συλλέγονται, δρομολόγια που απαιτούνται ανά εβδομάδα, οχήματα που απαιτούνται, υφιστάμενα οχήματα του Δήμου που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και υφιστάμενα οχήματα συλλογής για τη συλλογή και μεταφορά των ΑΣΑ. Τιμές ανά μονάδα: κάδων, βιοδιασπώμενων σάκων, οχημάτων, εκστρατείας ευαισθητοποίησης, άλλου εξοπλισμού. Ετήσιο κόστος ανά μονάδα: ετήσιοι μισθοί, τιμή καυσίμων, κόστος συντήρησης οχημάτων, ετήσια αντικατάσταση κάδων, κ.λπ. Συντελεστές Εκπομπών CO 2 : συντελεστές υποξειδίου του αζώτου (N 2O) και μεθανίου (CH 4) για τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα, εκπομπές από την επεξεργασία των αποβλήτων. Λειτουργικό Κόστος & Κόστος Επένδυσης της χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων. Ανάλυση Κόστους - οφέλους του υφιστάμενου και του νέου συστήματος διαχείρισης ΑΣΑ. Εκτίμηση Εκπομπών CO 2 eq. για τη συνολική συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία και υγειονομική ταφή των ΑΣΑ: εκπομπές CO 2 eq. του υφιστάμενου συστήματος συλλογής και επεξεργασίας, εκπομπές CO 2 eq. του νέου συστήματος συλλογής και επεξεργασίας, ετήσια εξοικονόμηση. Βελτιστοποίηση της Χωριστής Συλλογής Βιοαποβλήτων. Όπως περιγράφηκε παραπάνω, το μοντέλο απαιτεί μόνο μικρή συμβολή από τον χρήστη και οι περισσότερες από τις εκτιμώμενες τιμές μπορούν να τροποποιηθούν. Η επιλογή αυτή διευκολύνει το χρήστη να τρέξει το μοντέλο, ακόμη και αν αυτός/αυτή δεν έχει καμία προηγούμενη εμπειρία σε συστήματα διαχείρισης βιοαποβλήτων. Επιπλέον, ο χρήστης μπορεί να τροποποιήσει διάφορες παραμέτρους, έτσι ώστε να δει πώς τα αποτελέσματα επηρεάζονται σε κάθε περίπτωση. [6]
2. Βασικές Λειτουργίες Μοντέλου Είσοδος/Εγγραφή: Ο χρήστης δημιουργεί ένα λογαριασμό για να συνδεθεί (μόνο για την online έκδοση). Εισαγωγή δεδομένων: Ο χρήστης μπορεί να εισάγει δεδομένα στο λευκά κελιά, τα οποία εμφανίζονται συνήθως στη δεύτερη στήλη. Προεπιλεγμένα δεδομένα εμφανίζονται σε χρωματισμένα κελιά. Εάν ένα λευκό καθοριζόμενο-από-το-χρήστη κελί συμπληρωθεί, τότε η τιμή αυτή χρησιμοποιείται στους υπολογισμούς. Αποθήκευση δεδομένων: Η έκδοση xls του μοντέλου μπορεί να αποθηκευτεί ανά πάσα στιγμή από το χρήστη. Η online έκδοση μπορεί να αποθηκευτεί μόνο στο τέλος της συνεδρίας. Αποτελέσματα: Και οι δύο εκδόσεις παράγουν μια έκθεση με όλα τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται στο μοντέλο. [7]
3. Οδηγίες βήμα-βήμα ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΗΜΟΥ Στην πρώτη ενότητα, ο χρήστης καταχωρεί όλα τα απαραίτητα δεδομένα για την περιοχή όπου θα εφαρμοστεί η χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΗΜΟΥ Όνομα Φορέα. Πληκτρολογήστε το όνομα του φορέα, ο οποίος θα εφαρμόσει τη χωριστή συλλογή βιοαποβλήτων (Περιφέρεια/Δήμος/Κοινότητα/Άλλο). Δήμος. Το μοντέλο διαθέτει μια προεγκατεστημένη βάση δεδομένων για τους ελληνικούς Δήμους που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το χρήστη. Αν δεν αφορά ελληνικό Δήμο, παρακαλούμε αγνοήστε αυτό το βήμα. Συνολικός Πληθυσμός. Αφορά το σύνολο του πληθυσμού του φορέα (αριθμός κατοίκων). Πυκνότητα Πληθυσμού. Αριθμός κατοίκων ανά εκτάριο, όπως έχει καταγραφεί από την εθνική στατιστική αρχή. Αριθμός Νοικοκυριών, όπως έχει καταγραφεί από την εθνική στατιστική αρχή. Αριθμός Κατοίκων ανά νοικοκυριό, όπως έχει καταγραφεί από την εθνική στατιστική αρχή. Αν δεν υπάρχουν τέτοια δεδομένα, παρακαλούμε χρησιμοποιήστε την τιμή 2,5 σαν μέση τιμή. ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΥ ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΧΩΡΙΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ Επιλέξτε "ΝΑΙ" αν θέλετε η χωριστή συλλογή να εφαρμοστεί σε ολόκληρο το Δήμο. Επιλέξτε "ΟΧΙ" αν θέλετε η χωριστή συλλογή να εφαρμοστεί σε ένα τμήμα του Δήμου. o Επιλέγοντας "ΝΑΙ" όλα τα δεδομένα συμπληρώνονται αυτόματα, με τα στοιχεία του Δήμου. [8]
o Επιλέγοντας ΟΧΙ τα δεδομένα θα πρέπει να καταχωρηθούν για την περιοχή όπου θα εφαρμοστεί η χωριστή συλλογή. Σημειώστε ότι τα δεδομένα που καταχωρούνται στο παρόν τμήμα θα χρησιμοποιηθούν από το μοντέλο. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΩΝ Εισάγετε τις ποσοστιαίες τιμές των πολεοδομικών χαρακτηριστικών που εντοπίζονται στην περιοχή όπου θα εφαρμοστεί η χωριστή συλλογή. Οι τιμές μπορεί να είναι προσεγγιστικές, εάν δεν υπάρχουν δεδομένα, αλλά το άθροισμα των τιμών αυτών πρέπει να ισούται με 100%. Τα δεδομένα αυτά χρησιμοποιούνται από το μοντέλο για το προτεινόμενο είδος του συστήματος συλλογής (πόρτα-πόρτα ή σύστημα κεντρικών κάδων). Επιπλέον, τα δεδομένα αυτά χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση του είδους των κάδων με βάση τα διαθέσιμα κτίρια της περιοχής. Σημείωση: Το μοντέλο προτείνει σύστημα συλλογής πόρτα-πόρτα, όταν οι μονοκατοικίες με κήπο ή/και πιλοτή είναι περισσότερες από το 60% των συνολικών κτιρίων στην περιοχή. Η παραδοχή αυτή έχει γίνει μετά την αξιολόγηση διαφόρων περιοχών στο έργο Athens- Biowaste. ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Επιλέξτε με εποχιακή διακύμανση, εάν η περιοχή όπου θα εφαρμοστεί η χωριστή συλλογή έχει μηνιαίες περιόδους αιχμής (π.χ. 2 μήνες τουριστικής περιόδου κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών) που επηρεάζουν την παραγωγή αποβλήτων ανά μήνα ή τη συχνότητα συλλογής των αποβλήτων. Επιλέξτε χωρίς εποχιακή διακύμανση εάν η παραγωγή και η συχνότητα συλλογής των αποβλήτων δεν μεταβάλλονται σημαντικά κατά τη διάρκεια του έτους. ΜΕΓΑΛΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ Εισάγετε τον αριθμό των μεγάλων παραγωγών βιοαποβλήτων, όπως εστιατόρια, ξενοδοχεία, σουπερμάρκετ, αγορές και βιομηχανίες. Αν αυτός ο αριθμός είναι άγνωστος εισάγετε έναν εκτιμώμενο αριθμό. Αυτός ο αριθμός θα χρησιμοποιηθεί από το μοντέλο για τον υπολογισμό των πρόσθετων κάδων που θα χορηγηθούν σε μεγάλους παραγωγούς. [9]
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟ Στη δεύτερη ενότητα, ο χρήστης εισάγει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για το υφιστάμενο σύστημα διαχείρισης αποβλήτων στην περιοχή μελέτης. Οι πρώτες δύο στήλες αφορούν το σύνολο του Δήμου, ενώ οι δύο τελευταίες μόνο την περιοχή μελέτης. Εάν αυτές είναι ίδιες, παρακαλούμε αγνοήστε τις δύο τελευταίες στήλες. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΣΑ Το μοντέλο υπολογίζει τις συνολικές ποσότητες των Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) που παράγονται (τόνοι/έτος) σε ολόκληρο τον Δήμο και την περιοχή μελέτης. Σημειώστε ότι το μοντέλο χρησιμοποιεί την προεπιλεγμένη τιμή των 1,14kg/κάτοικο/έτος. Εάν ο χρήστης έχει επιλέξει τις τουριστικές περιόδους αιχμής ( με εποχιακή διακύμανση ) στην Ενότητα 1, τότε οι συνολικές ποσότητες υπολογίζονται με την προεπιλεγμένη τιμή των 1,82kg/κάτοικο/έτος. Σημειώστε ότι οι προκαθορισμένες τιμές είναι ενδεικτικές και ενδέχεται να μην αντικατοπτρίζουν την πραγματική κατάσταση. Εάν ο χρήστης έχει στη διάθεσή του στοιχεία των παραγόμενων ΑΣΑ, τότε εισάγει τις ακριβείς ποσότητες για το Δήμο ή την περιοχή μελέτης. Εάν υπάρχουν δεδομένα μόνο για ολόκληρο τον Δήμο, οι ποσότητες για την περιοχή μελέτης υπολογίζονται σύμφωνα με τις τιμές των χρηστών. Σημείωση: Αν ο χρήστης εισάγει δεδομένα στη στήλη «Τιμές Χρήστη», τα δεδομένα αυτά θα χρησιμοποιηθούν από το μοντέλο. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Ο χρήστης εισάγει τις ακριβείς ποσότητες των ΑΣΑ που α) συλλέγονται και ανακυκλώνονται χωριστά (σαν σύμμεικτα ανακυκλώσιμα υλικά, όπως χαρτί, γυαλί, μέταλλο, πλαστικό, ξύλο), β) επεξεργάζονται ως σύμμεικτα απόβλητα (ο χρήστης επιλέγει επίσης την τεχνολογία [10]
επεξεργασίας) και γ) οδηγούνται για ταφή σε χώρους υγειονομικής ταφής. Όλες οι τιμές δίνονται σε τόνους/έτος. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Το μοντέλο υποθέτει ότι το ποσοστό των βιοαποβλήτων είναι 44% κ.β. των συνολικών ΑΣΑ. Ο χρήστης μπορεί να εισάγει δικές του τιμές για το Δήμο. Το μοντέλο στη συνέχεια υπολογίζει τη συνολική παραγωγή βιοαποβλήτων στο Δήμο και την περιοχή μελέτης, καθώς και την παραγωγή βιοαποβλήτων ανά κάτοικο και ανά νοικοκυριό. ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Το μοντέλο υπολογίζει τις εκτιμώμενες ποσότητες βιοαποβλήτων που θα συλλέγονται με διαλογή στην πηγή μέσω δύο δεικτών: - Εκτιμώμενο ποσοστό νοικοκυριών-παραγωγών που θα εξυπηρετούνται ή θα είναι πρόθυμοι να λάβουν κάδο κουζίνας. Όταν ο Δήμος διανέμει κάδους κουζίνας, ορισμένα νοικοκυριά δεν παραλαμβάνουν κάδο γιατί δεν προτίθενται να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα χωριστής συλλογής. Αν ο Δήμος επιλέξει να μην παρέχει κάδους κουζίνας, τότε οι χρήστες θα πρέπει να εισάγουν την τιμή 100%, δεδομένου ότι δυνητικά θα συμμετάσχει όλος ο πληθυσμός. - Εκτιμώμενο ποσοστό εξυπηρετούμενων νοικοκυριών-παραγωγών που θα είναι πρόθυμοι να συμμετάσχουν σε σύστημα ξεχωριστής συλλογής. Αυτή είναι μια χονδρική πρόβλεψη του αριθμού των νοικοκυριών από το σύνολο των εξυπηρετούμενων (που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο), που θα συμμετάσχουν στο σύστημα. Εάν οι χρήστες δεν έχουν προηγούμενη εμπειρία σε τέτοια συστήματα, είναι καλύτερο να εισάγουν ένα χαμηλό ποσοστό. Τροποποιώντας αυτούς τους δύο δείκτες, τροποποιούνται, επίσης και οι εκτιμώμενες ποσότητες βιοαποβλήτων που θα συλλέγονται. Η τιμή «Εκτιμώμενο ποσοστό χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων στο Δήμο ή την επιλεγμένη περιοχή» δείχνει το ποσοστό των βιοαποβλήτων που θα συλλέγονται. Η τιμή αυτή μπορεί να είναι χρήσιμη αν έχετε συγκεκριμένους στόχους που έχουν τεθεί για το Δήμο για τη χωριστή συλλογή. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Στο μοντέλο εισάγονται δεδομένα για το υφιστάμενο σύστημα διαχείρισης βιοαποβλήτων στην περιοχή μελέτης σχετικά με: - την τεχνολογία επεξεργασίας βιοαποβλήτων. Ο χρήστης μπορεί να επιλέξει μεταξύ 4 τεχνολογιών επεξεργασίας (αναερόβια χώνευση, ανοιχτή κομποστοποίηση σε σειράδια, κομποστοποίηση κλειστού τύπου, κομποστοποίηση γενικά), - την απόσταση μεταξύ α) του κέντρου της περιοχής όπου λαμβάνει χώρα η συλλογή και β) της εγκατάστασης επεξεργασίας βιοαποβλήτων ή το σταθμό μεταφόρτωσης (χλμ), [11]
- τη διάρκεια της μεταφοράς από την περιοχή συλλογής των βιοαποβλήτων στην εγκατάσταση επεξεργασίας ή στο σταθμό μεταφόρτωσης (λεπτά) και - τον χρόνο αναμονής στην εγκατάσταση επεξεργασίας βιοαποβλήτων ή σταθμό μεταφόρτωσης (λεπτά). Σε περίπτωση που ο χρήστης δεν είναι εξοικειωμένος με αυτές τις τιμές, μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι προκαθορισμένες τιμές. [12]
ΕΝΟΤΗΤΑ 3 ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ-ΚΑΔΟΙ & ΣΑΚΟΙ Στην τρίτη ενότητα, το μοντέλο προτείνει ένα είδος συστήματος χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων και τον αριθμό των απαραίτητων κάδων και βιοδιασπώμενων σάκων. Δύο συστήματα χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων χρησιμοποιούνται στο μοντέλο: - Συλλογή πόρτα-πόρτα (Π-Π), όπου το κάθε νοικοκυριό ή κτίριο έχει το δικό του ξεχωριστό κάδο, ο οποίος διαφέρει σε μέγεθος. - Συλλογή σε κεντρικούς κάδους (Κ-Κ), όπου ένας κάδος μπορεί να εξυπηρετήσει αρκετά νοικοκυριά και κτίρια. Αυτό το σύστημα συλλογής χρησιμοποιείται περισσότερο στην Ελλάδα, καθώς τα κτίρια εσωτερικά δεν διαθέτουν ειδικό χώρο για την τοποθέτηση κάδων. Το μοντέλο προτείνει συλλογή πόρτα-πόρτα, όταν οι μονοκατοικίες με κήπο ή/και πιλοτή είναι περισσότερες από το 60% του συνόλου των κτιρίων στην περιοχή. Η παραδοχή αυτή έχει γίνει μετά την αξιολόγηση διαφόρων περιοχών στο έργο Athens-Biowaste. ΕΙΔΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Το μοντέλο καθορίζει το πιο κατάλληλο σύστημα χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων για το Δήμο ή την περιοχή μελέτης, με βάση τα χαρακτηριστικά των κτιρίων που δίνονται στην ενότητα 1. ΕΠΙΛΟΓΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Οι χρήστες μπορούν να τροποποιήσουν το σύστημα συλλογής σύμφωνα με την γνώση και την εμπειρία τους στην περιοχή μελέτης. Ο συνδυασμός των δύο διαφορετικών συστημάτων δεν είναι εφικτός, ωστόσο αυτό μπορεί να γίνει εάν επιλεγεί ο κατάλληλος εξοπλισμός, όπως περιγράφεται στις ακόλουθες παραγράφους. [13]
ΚΑΔΟΙ Με βάση το επιλεγμένο σύστημα χωριστής συλλογής, το μοντέλο προτείνει τον απαιτούμενο αριθμό και το είδος των κάδων για τα νοικοκυριά και τους μεγάλους παραγωγούς. Ο χρήστης μπορεί να τροποποιήσει αυτές τις τιμές στη δεύτερη στήλη. Η τρίτη στήλη δείχνει τις τελικές τιμές που θα χρησιμοποιήσει το μοντέλο για τους περαιτέρω υπολογισμούς. Οι τύποι των κάδων που περιλαμβάνονται στο μοντέλο είναι οι εξής: o Κάδοι κουζίνας 10 lt (για νοικοκυριά), οι οποίοι συνήθως παρέχονται σε νοικοκυριά δωρεάν στην αρχή του συστήματος συλλογής. Ο αριθμός είναι ίσος με τον αριθμό των νοικοκυριών πολλαπλασιαζόμενο με το ποσοστό των νοικοκυριών που θα παραλάβει κάδους. o Πλαστικοί κάδοι 35-40 lt (αποκλειστικοί εξωτερικοί κάδοι για τα νοικοκυριά). Αυτοί παρέχονται αποκλειστικά σε νοικοκυριά στα συστήματα συλλογής πόρταπόρτα. o Πλαστικοί κάδοι 60 lt (κάδοι κουζίνας για μεγάλους παραγωγούς). Αυτοί παρέχονται αποκλειστικά στους μεγάλους παραγωγούς (ξενοδοχεία, βιομηχανίες, κ.λπ.). o Πλαστικοί κάδοι 120lt, πλαστικοί κάδοι 240lt, πλαστικοί κάδοι 360lt, πλαστικοί κάδοι 660lt, πλαστικοί κάδοι 1100lt, μεταλλικοί κάδοι 660lt, μεταλλικοί κάδοι 1100lt που αφορούν σε εξωτερικούς κάδους ποικίλης χωρητικότητας. ΒΙΟΔΙΑΣΠΩΜΕΝΟΙ ΣΑΚΟΙ Το μοντέλο προτείνει ένα αριθμό ημερών δωρεάν προμήθειας βιοδιασπώμενων σάκων, ο οποίος μπορεί να τροποποιηθεί από τον χρήστη. Στη συνέχεια υπολογίζει τον αριθμό και το είδος των βιοδιασπώμενων σάκων που απαιτούνται για το σύστημα συλλογής σύμφωνα με τον αριθμό των νοικοκυριών και των μεγάλων παραγωγών. [14]
ΕΝΟΤΗΤΑ 4 - ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ- ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ & ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ Στην τέταρτη ενότητα, διαμορφώνεται το σύστημα συλλογής και μεταφοράς. ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΗΝΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΙΧΜΗΣ Το μοντέλο εμφανίζει τον αριθμό των μηνών (π.χ. κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού ή άλλες περιόδους αιχμής) με υψηλότερη συχνότητα συλλογής, τη λεγόμενη «περίοδο αιχμής». Εάν ο χρήστης έχει ήδη επιλέξει "χωρίς εποχιακή διακύμανση" στην 1η ενότητα, ο αριθμός "0" εμφανίζεται στην οθόνη. Εάν ο χρήστης έχει επιλέξει "με εποχιακή διακύμανση" στην 1η ενότητα, χρειάζεται να καταχωρηθεί ο αριθμός των μηνών της περιόδου αιχμής. Στην περίπτωση αυτή, η προεπιλεγμένη τιμή είναι 3. Ο χρήστης μπορεί επίσης να εισάγει μια τιμή, ακόμη και αν έχει ήδη επιλεγεί το "χωρίς εποχιακή διακύμανση. Αυτό θα δώσει την ευκαιρία να διαμορφωθούν δύο διαφορετικά προγράμματα συλλογής (όσον αφορά τη συχνότητα συλλογής, εργαζόμενους, κ.λπ.). ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Ο χρήστης επιλέγει τον αριθμό των δρομολογίων συλλογής ανά εβδομάδα ή διατηρεί τις προεπιλεγμένες τιμές. ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΑΝΑ ΟΧΗΜΑ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΥ ΟΔΗΓΟΥ) Ο χρήστης επιλέγει τον αριθμό των εργαζομένων συλλογής ανά όχημα (εκτός από τον οδηγό) για κάθε δρομολόγιο κατά τη διάρκεια της κανονικής ή της περιόδου αιχμής. Ο χρήστης μπορεί επίσης να διατηρήσει τις προεπιλεγμένες τιμές. Ο αριθμός των εργαζομένων συλλογής δεν μπορεί να υπερβαίνει τον αριθμό "2" ανά όχημα. [15]
ΩΡΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΑΝΑ ΗΜΕΡΑ Ή ΗΜΕΡΕΣ ΑΝΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ Ο χρήστης εισάγει τις ώρες εργασίας ανά ημέρα και τις εργάσιμες ημέρες ανά εβδομάδα των εργαζομένων συλλογής. Οι χρήστες μπορούν επίσης να διατηρήσουν τις προεπιλεγμένες τιμές. ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑ ΟΧΗΜΑ ΑΝΑ ΗΜΕΡΑ Ο χρήστης εισάγει τον αριθμό των δρομολογίων που κάθε όχημα μπορεί να πραγματοποιήσει ανά ημέρα κατά την κανονική ή την περίοδο αιχμής. Ο χρήστης μπορεί επίσης να διατηρήσει τις προεπιλεγμένες τιμές. ΧΡΟΝΟΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΟ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΟΧΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ Ο χρήστης εισάγει το χρόνο (λεπτά) που απαιτεί το όχημα για να φτάσει στο κέντρο της περιοχής μελέτης από το χώρο στάθμευσης. Ο χρήστης μπορεί επίσης να διατηρήσει τις προεπιλεγμένες τιμές. ΧΡΟΝΟΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ Ο χρήστης εισάγει το χρόνο (λεπτά) που απαιτείται για να αδειάσει ένας κάδος με το σύστημα ανύψωσης του οχήματος, εάν απασχολούνται 2 ή 1 εργαζόμενοι συλλογής. Αντίστοιχα, ο χρήστης εισάγει το χρόνο (λεπτά) που απαιτείται για να αδειάσει χειρωνακτικά ένας κάδος στο σύστημα συλλογής πόρτα-πόρτα, εάν απασχολούνται 2 ή 1 εργαζόμενοι συλλογής. Ο χρήστης μπορεί επίσης να διατηρήσει τις προεπιλεγμένες τιμές. [16]
ΕΝΟΤΗΤΑ 5 - ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ- ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΟΛΟΥ Στην πέμπτη ενότητα, το μοντέλο αναλύει το απαιτούμενο σύστημα διαχείρισης του στόλου συλλογής. ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΣΥΛΛΕΓΟΜΕΝΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ Το μοντέλο υπολογίζει τις εβδομαδιαίες ποσότητες που συλλέγονται (τόνοι/εβδομάδα) κατά τη διάρκεια της κανονικής ή της περιόδου αιχμής, σύμφωνα με τα δεδομένα που έχουν εισαχθεί ή υπολογιστεί σε προηγούμενες ενότητες. Αυτές οι τιμές δεν μπορούν να τροποποιηθούν. ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΑΝΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ Το μοντέλο υπολογίζει τα δρομολόγια συλλογής που απαιτούνται ανά εβδομάδα, λαμβάνοντας υπόψη τις τιμές που έχουν εισαχθεί από τον χρήστη στην προηγούμενη ενότητα (συχνότητα συλλογής, εργαζόμενοι συλλογής ανά όχημα και δρομολόγια ανά όχημα ανά ημέρα). Αυτές οι τιμές δεν μπορούν να τροποποιηθούν. ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ Το μοντέλο υπολογίζει τον απαιτούμενο αριθμό των οχημάτων και τη χωρητικότητα του κάθε οχήματος για την κανονική και την περίοδο αιχμής. [17]
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΙΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Ο χρήστης εισάγει δεδομένα μόνο εάν ο Δήμος μπορεί να διαθέσει υφιστάμενα οχήματα για τη χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων. Στην περίπτωση αυτή, ο χρήστης εισάγει τον αριθμό των οχημάτων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν (πρέπει να είναι μικρότερος από τον απαιτούμενο αριθμό στο προηγούμενο πεδίο), το έτος κατασκευής και το είδος του καυσίμου που χρησιμοποιείται. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ & ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΣΑ Ο χρήστης εισάγει δεδομένα για το διαθέσιμο στόλο για τη συλλογή των ΑΣΑ. Εισάγει τη μέση χωρητικότητα των οχημάτων (m 3 ), τον αριθμό των οχημάτων και ένα μέσο έτος κατασκευής των εν λόγω οχημάτων. Τα στοιχεία αυτά θα χρησιμοποιηθούν για τις εκτιμήσεις των εκπομπών CO 2 eq. του υφιστάμενου συστήματος συλλογής ΑΣΑ. [18]
ΕΝΟΤΗΤΑ 6 - ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Στην έκτη ενότητα, το μοντέλο εκτιμά το επενδυτικό και λειτουργικό κόστος για το σενάριο που έχει διαμορφωθεί από το χρήστη καθώς και το κόστος-όφελος του νέου συνολικού συστήματος διαχείρισης αποβλήτων του Δήμου. Περιλαμβάνει, επίσης, τρία γραφήματα που επιτρέπουν την απεικόνιση των αποτελεσμάτων. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΙΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Το μοντέλο εκτιμά το επενδυτικό κόστος με βάση τις τιμές αγοράς στην Ελλάδα, οι οποίες αναφέρονται στον Οδηγό για τη χωριστή συλλογή βιοαποβλήτων «Οδηγός για την εφαρμογή, έλεγχο και αξιολόγηση προγραμμάτων διαλογής στην πηγή και κομποστοποίησης βιοαποβλήτων» (ΕΠΤΑ, ΕΜΠ, ΕΔΣΝΑ 2014). Το μοντέλο λαμβάνει υπόψη το κόστος προμηθειών για τους κάδους κουζίνας 10lt, τους κάδους για χωριστή συλλογή (35lt-1100lt), τα οχήματα (υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιούν τα υφιστάμενα οχήματα, με αποτέλεσμα το κόστος να μειώνεται), τους βιοδιασπώμενους σάκους (για κάδους 10lt και 50lt), την εκστρατεία ευαισθητοποίησης και άλλο εξοπλισμό (αν απαιτείται από τον χρήστη). Η εκστρατεία ευαισθητοποίησης περιγράφεται στον παραπάνω Οδηγό και περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία: την ταυτότητα της εκστρατείας (λογότυπο, αφίσες, αυτοκόλλητα κάδων), ενημερωτικά φυλλάδια και τις προσωπικές επιστολές προς τους πολίτες, ενημερωτικό περίπτερο και σχολικές δραστηριότητες. Το κόστος που σχετίζεται με τις δραστηριότητες αυτές υπολογίζεται βάσει του πληθυσμού της εξεταζόμενης περιοχής. [19]
Οι τιμές ανά είδος μπορούν να τροποποιηθούν από το χρήστη, πατώντας το κουμπί «τροποποιήστε το κόστος ανά τεμάχιο». Αυτή η επιλογή δεν είναι διαθέσιμη στην online έκδοση. Επιπλέον, υπολογίζεται ως δείκτης, το συνολικό κόστος επένδυσης ανά κάτοικο. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΙΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Το ετήσιο λειτουργικό κόστος για τη συλλογή των βιοαποβλήτων υπολογίζεται από τις ακόλουθες κατηγορίες : Προσωπικό συλλογής (οδηγοί και εργαζόμενοι συλλογής), Καύσιμα για τη συλλογή, υποθέτοντας κατανάλωση 5lt-ανά ώρα-ανά όχημα, Καύσιμα για τη μεταφορά, υποθέτοντας κατανάλωση 0,5lt-ανά χιλιόμετρο-ανά όχημα, Κόστος συντήρησης, επισκευής και ασφάλισης οχημάτων, 5-7% του κόστους επένδυσης, Κόστος ετήσιας αντικατάστασης κάδων, 5% του αρχικού κόστους επένδυσης των κάδων, Εκστρατεία ευαισθητοποίησης, 5-10% του αρχικού κόστους επένδυσης της εκστρατείας ευαισθητοποίησης, Διοικητικό προσωπικό μερικής απασχόλησης, που αποτελείται από ένα συντονιστή διαχείρισης βιοαποβλήτων και έναν επόπτη κάδων, Βιοδιασπώμενοι σάκοι (ετήσια ανανέωση), αν είναι απαραίτητη. Οι προαναφερθείσες παραδοχές έχουν πραγματοποιηθεί μετά από διάφορες συνεντεύξεις με τους συμμετέχοντες Δήμους στο έργο Athens-Biowaste, καθώς και επανεξέταση τιμών σε άλλες χώρες. Οι περισσότερες από αυτές τις τιμές είναι δυνατόν να τροποποιηθούν από το χρήστη, πατώντας το κουμπί «Τροποποιήστε το κόστος ανά τεμάχιο». Αυτή η επιλογή δεν είναι διαθέσιμη στην online έκδοση. [20]
Επιπλέον, υπολογίζεται ως δείκτης, το ετήσιο λειτουργικό κόστος ανά τόνο συλλεγόμενων βιοαποβλήτων. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ-ΟΦΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Η ανάλυση κόστους-οφέλους έχει ως στόχο να δώσει μια εικόνα για το πώς το ετήσιο κόστος διαχείρισης των αποβλήτων επηρεάζεται από τη δημιουργία ενός νέου συστήματος χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων. Το μοντέλο πραγματοποιεί μια χονδρική εκτίμηση του υφιστάμενου και του νέου κόστους διαχείρισης των ΑΣΑ, συμπεριλαμβάνοντας όλα τα στάδια διαχείρισης των αποβλήτων από τη συλλογή, τη μεταφορά μέχρι την επεξεργασία και την υγειονομική ταφή. Η ανάλυση λαμβάνει υπόψη όλα αυτά τα κόστη, τα οποία είναι : - Υφιστάμενο κόστος συλλογής και μεταφοράς των ΑΣΑ. Αφορά στη συλλογή και μεταφορά των σύμμεικτων ΑΣΑ και ο χρήστης μπορεί να εισαγάγει μια τιμή σε /τόνο. Το μοντέλο παρέχει μια προκαθορισμένη τιμή των 80 /τόνο, η οποία είναι μια ενδεικτική τιμή στους ελληνικούς Δήμους. - Υφιστάμενο κόστος επεξεργασίας/υγειονομικής ταφής των ΑΣΑ. Περιλαμβάνει το τέλος εισόδου (gate fee) για την επεξεργασία των σύμμεικτων ΑΣΑ (εάν υπάρχει οποιαδήποτε επεξεργασία), το τέλος εισόδου (gate fee) για την υγειονομική ταφή και το ειδικό τέλος ταφής που έχει ρυθμιστεί σε πολλές χώρες, όπως και στην Ελλάδα με τον νόμο 4042/2012. Ο χρήστης μπορεί να εισάγει δικές του τιμές ή να χρησιμοποιήσει τις προεπιλεγμένες. - Νέο κόστος συλλογής & μεταφοράς ΑΣΑ και βιοαποβλήτων. Αναφέρεται στο νέο κόστος συλλογής και μεταφοράς των σύμμεικτων ΑΣΑ και των βιοαποβλήτων. Υπολογίζεται προσθέτοντας το ετήσιο λειτουργικό κόστος του συστήματος συλλογής βιοαποβλήτων στο υφιστάμενο κόστος συλλογής ΑΣΑ, υποθέτοντας ότι το τελευταίο έχει μειωθεί κατά 10%. Το ποσοστό της μείωσης μπορεί να τροποποιηθεί από τον χρήστη και μπορεί επίσης να οριστεί ως μηδέν. - Νέο κόστος επεξεργασίας/υγειονομικής ταφής των ΑΣΑ. Το κόστος υπολογίζεται από το υφιστάμενο κόστος επεξεργασίας/υγειονομικής ταφής των ΑΣΑ, εξαιρουμένων των ποσοτήτων των βιοαποβλήτων που συλλέγονται χωριστά. Οι [21]
προσμίξεις από τα προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα περιλαμβάνονται στην εκτίμηση του κόστους, θεωρώντας 2% κ.β. προσμίξεις στο σύστημα πόρτα-πόρτα και 10% κ.β. στο σύστημα συλλογής κεντρικών κάδων. - Το κόστος επεξεργασίας των βιοαποβλήτων. Αναφέρεται στο τέλος εισόδου για την επεξεργασία των βιοαποβλήτων και αυτό μπορεί να τροποποιηθεί από το χρήστη. ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ο χρήστης μπορεί να βελτιστοποιήσει τα αποτελέσματα όσον αφορά στο επενδυτικό και λειτουργικό κόστος και την ανάλυση κόστους-οφέλους, πατώντας το κουμπί «Βελτιστοποίηση Κόστους». Μια νέα σελίδα ανοίγει, όπου ο χρήστης μπορεί να τροποποιήσει τις βασικές παραμέτρους στο σενάριό του και να δει τα αποτελέσματα. Οι νέες τιμές που εισάγονται θα χρησιμοποιηθούν από το μοντέλο ως οι τελικές τιμές του χρήστη. Αυτή η επιλογή δεν είναι διαθέσιμη στην online έκδοση. [22]
ΕΝΟΤΗΤΑ 7 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO2 EQ. ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ, ΜΕΤΑΦΟΡΑ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΤΑΦΗ ΤΩΝ ΑΣΑ Στην έβδομη ενότητα, το μοντέλο εκτιμά τις εκπομπές CO 2 eq. που αντικατοπτρίζουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε μονάδες ισοδυνάμου CO 2 του υφιστάμενου συστήματος διαχείρισης των ΑΣΑ του Δήμου και του νέου συστήματος μετά την χωριστή συλλογή και επεξεργασία των βιοαποβλήτων. Περιλαμβάνει, επίσης, τρία γραφήματα που επιτρέπουν την απεικόνιση των αποτελεσμάτων. Για την εκτίμηση των εκπομπών CO 2 eq., το μοντέλο χρησιμοποιεί συντελεστές εκπομπών από διάφορες μελέτες συμπεριλαμβανομένων των Waste and Climate Change - Global Trends and Strategy Framework Report (UNEP, 2010) και 2011 Guidelines to Defra / DECC s GHG Conversion Factors for Company Reporting (DEFRA, 2011), οι οποίες περιλαμβάνουν τις συνολικές εκπομπές CO 2, CH 4 και N 2O σε ισοδύναμα CO 2. Για τις τιμές των ισοδύναμων CO 2 των CH 4 και N 2O χρησιμοποιούνται οι συντελεστές Global Warming Potential (GWP) 100-yr από την 2η έκθεση αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) (GWP για το CH 4 = 25, GWP για το N 2O = 298), σε συμφωνία με τις εκθέσεις του Πρωτοκόλλου του Κιότο. Οι συντελεστές των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που χρησιμοποιούνται στο μοντέλο, συνοψίζονται στον Πίνακας 2 (οι αρνητικές τιμές δείχνουν εξοικονόμηση). Πίνακας 2: Καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ανά μέθοδο επεξεργασίας Μέθοδος Επεξεργασίας Απορριμμάτων Καθαρές εκπομπές (kg CO2 equiv. ανά τόνο αποβλήτων που υφίστανται επεξεργασία) Πηγή Δεδομένων Αναερόβια Χώνευση -126 DEFRA, 2011 Ανοιχτή Κομποστοποίηση σε σειράδια -42 DEFRA, 2011 Ανακύκλωση χωριστά συλλεγέντων αποβλήτων ΜΒΕ (Αναερόβια RDF Καύση RDF ΧΥΤΑ) ΜΒΕ (Αναερόβια Ανακύκλωση ΧΥΤΑ) -321-711 DEFRA, 2011 (μέσες τιμές τον ανοιχτό και κλειστό βρόγχο ανακύκλωσης για τα ΑΣΑ) -157 Εκτιμώμενες τιμές που βασίζονται σε ισοζύγια μάζας και τιμές DEΦRA 2011 για ΑΣΑ MΒΕ (Βιοξήρανση Καύση SRF ΧΥΤΑ) -229 ΜΒΕ (Κομποστοποίηση RDF Καύση RDF ΧΥΤΑ) -145 [23]
ΜΒΕ (Κομποστοποίηση Ανακύκλωση ΧΥΤΑ) -309 Καύση Σύμμεικτων Αποβλήτων -37 DEFRA, 2011 Ανεξέλεγκτη ή Υγειονομική Ταφή χωρίς Ανάκτηση Βιοαερίου 786 UNEP, 2010 ΧΥΤΑ (Ανάκτηση Βιοαερίου) 26 UNEP, 2010 ΧΥΤΑ (Καύση Βιοαερίου) 162 UNEP, 2010 Σχετικά με τη συλλογή και τη μεταφορά, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου υπολογίζονται με βάση τον τύπο και την κατανάλωση καυσίμου σύμφωνα με τη βιβλιογραφία (Τζιαχρήστος & Σαμαράς, 2013). Επιπλέον, για τα CH 4 και N 2O, χρησιμοποιήθηκαν ειδικοί συντελεστές εκπομπών (σε gr ανά km), που προέρχονται από τη μεθοδολογία COPERT 4 (Τζιαχρήστος & Σαμαράς, 2013). Οι περισσότερες από αυτές τις τιμές μπορούν να τροποποιηθούν από το χρήστη, πατώντας το κουμπί Τροποποιήστε τους συντελεστές εκπομπής CO 2 eq.. Αυτή η επιλογή δεν είναι διαθέσιμη στην online έκδοση. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO2 EQ. ΑΠΟ ΤΟ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Το μοντέλο παρουσιάζει τις συνολικές εκπομπές CO 2 eq. για το υφιστάμενο σύστημα συλλογής και επεξεργασίας των ΑΣΑ. Όλες οι τιμές δίνονται σε τόνους/έτος. [24]
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO2 EQ. ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Το μοντέλο παρουσιάζει τις συνολικές εκπομπές CO 2 eq. για το νέο σύστημα συλλογής και επεξεργασίας των ΑΣΑ μετά την εγκατάσταση της χωριστής συλλογής των βιοαποβλήτων. Όλες οι τιμές δίνονται σε τόνους/έτος. ΕΤΗΣΙΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ Το μοντέλο παρουσιάζει την εξοικονόμηση εκπομπών CO 2 eq. από την εφαρμογή του νέου συστήματος συλλογής και επεξεργασίας των ΑΣΑ. Όλες οι τιμές δίνονται σε τόνους/έτος. Σημείωση: οι αρνητικές τιμές σημαίνουν εξοικονόμηση αερίων θερμοκηπίου. ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO2 EQ. Ο χρήστης μπορεί να βελτιστοποιήσει τα αποτελέσματα πατώντας το κουμπί «ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO 2 eq.». Μια νέα σελίδα ανοίγει, όπου ο χρήστης μπορεί να τροποποιήσει τις βασικές παραμέτρους στο σενάριό του και να δει τα αποτελέσματα. Οι νέες τιμές που εισάγονται, θα χρησιμοποιηθούν από το μοντέλο ως οι τελικές τιμές του χρήστη. Αυτή η επιλογή δεν είναι διαθέσιμη στην online έκδοση. [25]