12o Πανελλήνιο Συνέδριο για τη διοίκηση, τα οικονομικά και τις πολιτικές της Δημόσιας Υγείας 13-15 Νοεμβρίου 2016, Αθήνα Επιδημιολογική επιτήρηση σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών Γκολφινοπούλου Κασσιανή, RN, MPH, PhD Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων
Πρόγραμμα Care: ενιαία προσέγγιση στη μεταναστευτική υγεία WP5: Monitoring of communicable diseases with a potential for becoming cross-border health threats Ανάπτυξη συστήματος «συνδρομικής επιτήρησης» SOPs δήλωσης και ανάλυσης δεδομένων Ανάπτυξη ηλεκτρονικής πλατφόρμας καταχώρησης δεδομένων Πιλοτική εφαρμογή
Σχεδιασμός του συστήματος Βιβλιογραφία Αθήνα 2004 ISS σύστημα 2011 ECDC ISS ΕΣΔΥ ΚΕΕΛΠΝΟ ΕΚΕΠΥ ΜΚΟ Δελτίο Συλλογής 3
Σύστημα Επιδημιολογικής Επιτήρησης από τα σημεία παροχής φροντίδας υγείας σε πρόσφυγες/μετανάστες Επιτήρηση «συνδρόμων» ή «καταστάσεων υγείας» ενδιαφέροντος από πλευράς δημόσιας υγείας Πηγή: δομές παροχής φροντίδας υγείας εντός των χώρων συγκέντρωσης και φιλοξενίας προσφύγων/μεταναστών (ΚΦΠΜ) Τρόπος: αποστολή από τις δομές τυποποιημένου δελτίου επιδημιολογικής επιτήρησης στο ΚΕΕΛΠΝΟ Συχνότητα: ημερήσια Πληροφορία για δράση 4
Στόχος Έγκαιρη αναγνώριση: Συρροών/επιδημιών μεταδοτικών νοσημάτων με την προοπτική να ληφθούν εγκαίρως μέτρα δημόσιας υγείας Παραδείγματα: τροφιμογενή/υδατογενή νοσήματα, παρωτίτιδα Μεμονωμένων κρουσμάτων μεταδοτικών νοσημάτων με επιδημικό δυναμικό με την προοπτική έγκαιρης διερεύνησης και ιχνηλάτησης επαφών για τη λήψη μέτρων Παραδείγματα: μηνιγγίτιδα, ηπατίτιδα A, νοσήματα που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό Μεμονωμένων κρουσμάτων ή συρροών σοβαρών μεταδοτικών νοσημάτων ή καταστάσεων που έχουν δυναμικό διασυνοριακού κινδύνου για την υγεία ( cross-border health threats ) Παραδείγματα: πολιομυελίτιδα, αιμορραγικός πυρετός, χολέρα, TB 5
Ανάπτυξη του συστήματος Πιλοτική φάση: 25/4-15/5 (22 συμμετέχοντα Κέντρα Φιλοξενίας Προσφύγων/Μεταναστών ΚΦΠΜ) Φάση πλήρους ανάπτυξης: 16/5 έως σήμερα (συμμετοχή 51 ΚΦΠΜ)
7
Πίνακας A 8
Πίνακας B Σύνδρομα που παραπέμπουν σε σοβαρά νοσήματα ειδικής σημασίας για τη δημόσια υγεία ή με δυνατότητα διασυνοριακής μετάδοσης ( cross-border health threats ) Χρειαζόμαστε μηδενική δήλωση 9
Πίνακας Γ 10
Πίνακας Δ Παρονομαστές Πρώτη επιλογή: συνολικός αριθμός ατόμων στο χώρο (δείκτης επίπτωσης) Δεύτερη επιλογή: συνολικός αριθμός επισκέψεων (δείκτης αναλογικής νοσηρότητας) 11
Ορισμοί Συνδρόμων 12
Διαδικασία επιτήρησης Αποστολή του δελτίου με τα δεδομένα του προηγούμενου 24ώρου από τα ΚΦΠΜ Έλεγχος πληρότητας/ορθότητας των δελτίων επικοινωνία για διευκρινίσεις Αποδελτίωση (έως 14:00 ) Ανάλυση και παραγωγή ημερήσιας έκθεσης (14:00-14:30) Συζήτηση ευρημάτων/λήψη αποφάσεων Εβδομαδιαία έκθεση για διάχυση αποτελεσμάτων 13
Εβδομαδιαίες εκθέσεις (διαθέσιμες στο www.keelpno.gr) 14
Ανάλυση δεδομένων (1) Σύγκριση της παρατηρούμενης με την αναμενόμενη αναλογική νοσηρότητα (quasi-poisson regression model: Farrington et al, 1996) Σήματα ειδοποίησης και εγρήγορσης Σήμα ειδοποίησης: διαφορά μεταξύ παρατηρούμενης και αναμενόμενης νοσηρότητας που υπερβαίνει τις 2 τυπικές αποκλίσεις (z-score>2) Σήματα ειδοποίησης σε δύο διαδοχικές ημέρες: σήμα εγρήγορσης 15
Ανάλυση δεδομένων (2) 16
Απόκριση Ημερήσια αξιολόγηση των παραγόμενων σημάτων (από πλευράς σημασίας για τη ΔΥ, ποιοτικά κριτήρια) Απόφαση για περαιτέρω διερεύνηση Διερεύνηση επιλεγμένων σημάτων με επικοινωνία με τους επαγγελματίες υγείας πρώτης γραμμής Λήψη μέτρων ΔΥ 17
Απόκριση Ενδεικτικά παραδείγματα Ηπατίτιδα Α Ενημέρωση για την ανάγκη τήρησης των κανόνων υγιεινής και λήψη των ενδεικνυόμενων μέτρων για την εξασφάλιση της υγιεινής διαβίωσης των προσφύγων σε συνεργασία με τις αρμόδιες Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας (ΔΔΥ) των Περιφερειακών Ενοτήτων Εφαρμογή πρωτοκόλλου απόκρισης του ΚΕΕΛΠΝΟ καταγραφή των στενών επαφών εμβολιασμός εντός 14 ημερών από την τελευταία επαφή με το κρούσμα, με προτεραιότητα στα παιδιά ηλικίας 1-14 ετών) σε συνεργασία με τις ΔΔΥ και τους επαγγελματίες υγείας πρώτης γραμμής Ανεμευλογιά Ενημέρωση για την ανάγκη λήψης προληπτικών μέτρων βάσει γραπτού πρωτοκόλλου απόκρισης Μεγάλες συρροές κρουσμάτων ψώρας Διαχείριση περιστατικών και περιβάλλοντός τους σε συνεργασία με τις ΔΔΥ και τους επαγγελματίες υγείας πρώτης γραμμής
Ποσοστό δηλωθέντων κρουσμάτων Συχνότερα δηλωθέντα σύνδρομα/καταστάσεις υγείας, σύνολο ΚΦΠΜ, 16/5-11/12/2016 Σχετική συχνότητα δηλωθέντων κρουσμάτων, σύνολο ΚΦ, 16/5-11/12/2016 12000 10000 8000 6000 4000 9610 2000 0 Λοίμωξη αναπνευστικού με πυρετό 4626 1818 54,86 26,41 10,38 1218 6,95 Γαστρεντερίτιδα χωρίς αίμα στα κόπρανα Υποψία ψώρας Σύνδρομα/καταστάσεις υγείας Εξάνθημα με πυρετό
Αποτελέσματα περαιτέρω διερεύνησης κρουσμάτων/σημάτων Κανένα σοβαρό συμβάν δημόσιας υγείας ή συρροή σοβαρού μεταδοτικού νοσήματος Συρροές γαστρεντερίτιδας χωρίς αίμα στα κόπρανα (διάρκεια: 1-2 ημέρες, αρ. κρουσμάτων: 8-34) Εξάνθημα με πυρετό κρούσματα ανεμευλογιάς (90%<15 ετών) Ίκτερος με οξεία έναρξη κρούσματα ηπατίτιδας Α (85%<15 ετών) ΠΗΓΗ: Γραφείο Τροφιμογενών Νοσημάτων και Γραφείο Νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.
Προκλήσεις Συντονισμός συλλογής της πληροφορίας Καθολικό σύστημα (μεγάλος αριθμός σημείων ανάγκη παρακολούθησης όλων και με μηδενική δήλωση) Πολλαπλότητα και μεταβλητότητα των πηγών συλλογής ανά χώρο φιλοξενίας Εξασφάλιση έγκαιρης αποστολής Ερμηνεία-απόκριση Ενσωμάτωση επιπλέον δεικτών (αριθμός κρουσμάτων-δείκτες επίπτωσης) Αποτελεσματική συνεργασία εμπλεκόμενων φορέων για τη λήψη μέτρων ΔΥ Συμμετοχή στους μηχανισμούς διάχυσης/έγκαιρης ειδοποίησης της ΕΕ Ad hoc σύστημα επιτήρησης, αλλά όχι πρόσκαιρου χαρακτήρα Χρήσιμο εργαλείο παρακολούθησης της νοσηρότητας του ευάλωτου πληθυσμού των προσφύγων/μεταναστών 21
Στη διαμόρφωση και λειτουργία του συστήματος συνδρομικής επιτήρησης και στην απόκριση ΔΥ συνέβαλαν οι: Ανδρεοπούλου Τασία Βακάλη Αννίτα Βερναρδάκη Αλεξάνδρα Γαβαλά Αθηνά Γεωργακοπούλου Θεανώ Γιακουμή Αγγελική Δαφνή Ουρανία Καλκούνη Ράνια Κατσαούνος Παναγιώτης Κόκκαλη Ιωάννα Λάμπρου Αγγελική Λιόνα Κατερίνα Λυλλάκου Ελένη Λύτρας Θεόδωρος Μαυραγάνης Παντελής Μελιγκώνης Γιώργος Μέλλου Κασσιανή Μουρατίδου Έλσα Μπάκα Αγορίτσα Οικονομοπούλου Ασημούλα Παναγίτσα Αλέκα Παναγιωτόπουλος Τάκης Παπαμιχαήλ Δημήτρης Παπαντωνίου Ελένη Περβανίδου Δανάη Πούφτα Σοφία Σιδερόγλου Θεολογία Τριανταφύλλου Ελένη Τσιόδρας Σωτήρης Χρυσοστόμου Ανθή Zeina Farah (MediPIET fellow) Βενέτη Λαμπρινή (EPIET fellow) Θεοχαρόπουλος Γιώργος (EPIET fellow)
Συνεργαζόμενοι φορείς Υπουργείο Υγείας Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής Υπουργείο Εθνικής Άμυνας Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Διευθύνσεις Υγείας Περιφερειακών Ενοτήτων MKO που δραστηριοποιούνται στα ΚΦΠΜ ECDC Institut de Veille Sanitaire, France Norwegian Public Health Institute ISS, Italy
Ειδικές ευχαριστίες στους επαγγελματίες υγείας πρώτης γραμμής στα ΚΦΠΜ!
Ευχαριστώ για την προσοχή σας!