ΤΡΙΤΗ 5 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΘΕΜΑ Α ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Η λήψη των αποφάσεων των οικονομούντων ατόμων δε βασίζεται στη βεβαιότητα του αποτελέσματος, αλλά στις προσδοκίες που τα άτομα διαμορφώνουν για τα αποτελέσματα των πράξεών τους. β. Μακροχρόνια περίοδος είναι το χρονικό διάστημα, μέσα στο οποίο η επιχείρηση μπορεί να μεταβάλλει τις ποσότητες όλων των παραγωγικών συντελεστών. γ. Όταν το οριακό προϊόν γίνεται μηδέν, το συνολικό προϊόν αποκτά την ελάχιστη τιμή του. δ. Ο νόμος της φθίνουσας ή μη ανάλογης απόδοσης ισχύει στη βραχυχρόνια περίοδο με δεδομένη και αμετάβλητη τεχνολογία. ε. Το οριακό κόστος είναι ο λόγος της μεταβολής του συνολικού προϊόντος προς τη μεταβολή του συνολικού κόστους. Μονάδες 15 Στις παρακάτω προτάσεις Α2 και Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α2. Η συνολική δαπάνη των καταναλωτών για ένα αγαθό αυξάνεται όταν: α. η τιμή του αγαθού αυξάνεται και η ζήτησή του είναι ελαστική β. η τιμή του αγαθού αυξάνεται και η ζήτησή του είναι ανελαστική γ. η τιμή του αγαθού μειώνεται και η ζήτησή του είναι ανελαστική δ. η τιμή του αγαθού μειώνεται και η ελαστικότητα της ζήτησής του είναι ίση με τη μονάδα. Α3. Η τιμή ισορροπίας ενός κανονικού αγαθού αυξάνεται όταν: α. η προσφορά μειώνεται και η ζήτηση παραμένει σταθερή β. η ζήτηση παραμένει σταθερή και η προσφορά αυξάνεται γ. η προσφορά αυξάνεται και η ζήτηση μειώνεται δ. η προσφορά παραμένει σταθερή και η ζήτηση μειώνεται. ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΘΕΜΑ Β Β1. Να αναπτύξετε τις ιδιότητες της εξέλιξης και του πολλαπλασιασμού των οικονομικών αναγκών. Μονάδες 8 Σελίδα 1
Β2. Να αναπτύξετε τους βασικούς λόγους που συντελούν στην εξέλιξη και τον πολλαπλασιασμό των οικονομικών αναγκών. Μονάδες 10 Β3. Να αναπτύξετε την ιδιότητα του κορεσμού των οικονομικών αναγκών. Μονάδες 7 ΟΜΑΔΑ ΤΡΙΤΗ ΘΕΜΑ Γ Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τον παρακάτω πίνακα παραγωγικών δυνατοτήτων μιας υποθετικής οικονομίας η οποία, με δεδομένη τεχνολογία, παράγει μόνο τα αγαθά,, χρησιμοποιώντας αποδοτικά όλους τους παραγωγικούς συντελεστές της. αγαθού αγαθού 4 ; Β 80 ; ; 0,5 1 Δ 0 ; ; Γ1. Κάνοντας τους κατάλληλους υπολογισμούς στο τετράδιό σας, να συμπληρώσετε τα πέντε κενά του πίνακα στα οποία υπάρχουν ερωτηματικά. Μονάδες 10 Γ2. Να εξετάσετε υπολογιστικά, με τη βοήθεια του κόστους, ποιος από τους παρακάτω συνδυασμούς βρίσκεται επί, ποιος δεξιά και ποιος αριστερά της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων. α) Κ(=60, =180), β) Λ(=110, =50) και γ) Μ(=15, =265) Μονάδες 9 Γ3. Να υπολογίσετε πόσες μονάδες από το αγαθό θα θυσιαστούν προκειμένου να παραχθούν οι πρώτες 100 μονάδες του αγαθού. Μονάδες 3 Γ4. Να χαρακτηρίσετε τον συνδυασμό που αντιστοιχεί σε 50 μονάδες του αγαθού και 160 μονάδες του αγαθού. Τι συμβαίνει στην οικονομία, όταν παράγεται αυτός ο συνδυασμός; Μονάδες 3 Σελίδα 2
ΟΜΑΔΑ ΤΕΤΑΡΤΗ ΘΕΜΑ Δ Οι αγοραίες συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς ενός αγαθού είναι γραμμικές. Όταν το εισόδημα των καταναλωτών είναι 40.000 ευρώ, η τιμή και η ποσότητα ισορροπίας του αγαθού είναι 60 ευρώ και 200 κιλά αντίστοιχα. Αν το εισόδημα των καταναλωτών αυξηθεί από 40.000 σε 44.000 ευρώ, η νέα τιμή και ποσότητα ισορροπίας του αγαθού γίνονται 80 ευρώ και 240 κιλά αντίστοιχα. Δ1. Να βρεθεί η αγοραία συνάρτηση προσφοράς του αγαθού. Δ2. Αν στην τιμή των 60 ευρώ η εισοδηματική ελαστικότητα είναι 3, να βρεθεί η αγοραία συνάρτηση ζήτησης του αγαθού που αντιστοιχεί στο εισόδημα των 44.000 ευρώ. Μονάδες 10 Δ3. Να υπολογίσετε την ελαστικότητα προσφοράς του αγαθού, όταν η τιμή αυξάνεται από 60 σε 80 ευρώ. Να χαρακτηρίσετε την προσφορά του αγαθού. Δ4. Με βάση την αγοραία συνάρτηση ζήτησης που αντιστοιχεί στο εισόδημα των 44.000 ευρώ και την αγοραία συνάρτηση προσφοράς, να βρεθεί σε ποια τιμή παρουσιάζεται πλεόνασμα 60 κιλών. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α1. α) Σωστό β) Σωστό γ) Λάθος δ) Σωστό ε) Λάθος Α2 (β) Α3 (α) ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ Σχολικό βιβλίο σελίδες 10-11 " Ιδιότητες αναγκών Γ1.α) ΚΕ() ΑΒ= 1 = 1/4 = 0,25 ΚΕ() ΑΒ ΚΕ() ΓΒ= 1 = 1/5 = 0,2 ΚΕ) ΓΒ ΟΜΑΔΑ ΤΡΙΤΗ Σελίδα 3
ΚΕ() ΓΔ= 1 = 1/1 = 1 ΚΕ() ΓΔ ΚΕ()ΒΑ= Δ ή 4 = Β-0 ή Β = 160 Δ 40 ΚΕ()ΔΓ= Δ ή 1 = Δ-240 ή Δ = 280 Δ 40 Ο τελικός πίνακας συμπληρωμένος είναι: αγαθού αγαθού 4 0,25 2 0,5 1 Δ 0 280 1 Γ2.α) Η ποσότητα =60 βρίσκεται ανάμεσα στους συνδυασμούς ΒΓ όπου το ΚΕ()= 2 αγαθού Κ 60 Κ 2 ΚΕ()ΓΚ= Δ ή 2 = 240 - Κ ή Κ = 200 Δ 40 Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όταν η οικονομία παράγει 60 μονάδες το μέγιστο που μπορεί να παράγει από το είναι 200 μονάδες. Άρα ο συνδυασμός Κ (X=60, =180), είναι εφικτός και βρίσκεται αριστερά της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων. β) Η ποσότητα =110 βρίσκεται ανάμεσα στους συνδυασμούς ΑΒ, όπου το ΚΕ ()= 4 αγαθού Λ 110 Λ 4 Σελίδα 4
ΚΕ()ΒΛ= Δ ή 4 = 160 - Λ ή Λ = 40 Δ 30 Αυτό σημαίνει ότι όταν η οικονομία παράγει 110 μονάδες το μέγιστο που μπορεί να παράγει από το είναι 40 μονάδες. Άρα ο συνδυασμός Λ (X=110, =50), είναι ανέφικτος και βρίσκεται δεξιά της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων. γ) Η ποσότητα =15 βρίσκεται ανάμεσα στους συνδυασμούς ΓΔ, όπου το ΚΕ ()= 1 αγαθού Μ 15 Μ 1 Δ 0 280 ΚΕ()ΔΜ= Δ ή 1 = 280 - Μ ή Μ = 265 Δ 15 Αυτό σημαίνει ότι όταν η οικονομία παράγει 15 μονάδες το μέγιστο που μπορεί να παράγει από το είναι 265 μονάδες. Άρα ο συνδυασμός Μ (X=15, =265), είναι μέγιστος και βρίσκεται επί της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων. Γ3. Η ποσότητα =100 βρίσκεται ανάμεσα στους συνδυασμούς ΑΒ όπου το ΚΕ ()= 4 ΚΕ()ΒΝ= Δ ή 4 = 160 - Ν ή Ν = 80 Δ 20 αγαθού Ν 100 Ν 4 Αυτό σημαίνει ότι όταν η οικονομία παράγει 100 μονάδες το μέγιστο που μπορεί να παράγει από το είναι 80 μονάδες. Άρα για την παραγωγή των πρώτων 100 μονάδων του θυσιάζονται:280-80=200 μονάδες του. Γ4. Η ποσότητα =50 βρίσκεται ανάμεσα στους συνδυασμούς ΒΓ όπου το ΚΕ ()= 2 αγαθού Ζ 50 Ζ 2 Σελίδα 5
ΚΕ()ΓΖ= Δ ή 2 = 240 - Ζ ή Κ = 220 Δ 10 Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όταν η οικονομία παράγει 50 μονάδες το μέγιστο που μπορεί να παράγει από το είναι 220 μονάδες. Άρα ο συνδυασμός (X=50, =160), είναι εφικτός και βρίσκεται αριστερά της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων γεγονός που σημαίνει ότι η οικονομία αυτή δε χρησιμοποιεί όλες τις παραγωγικές της δυνατότητες και ορισμένοι ή όλοι οι παραγωγικοί συντελεστές υποαπασχολούνται. Δ1 Σημεία Τιμή (P) Ζητούμενη ποσότητα (QD1) ΟΜΑΔΑ ΤΕΤΑΡΤΗ Προσφερόμενη ποσότητα (Qs1) Εισόδημα (Υ) Εισοδηματική Ελαστικότητα (ΕΥ) Ζητούμενη Ποσότητα (QD2) Α 60 200 200 40.000 Β 60 44.000 QΒ =260 Γ 80 240 44.000 200 Το αγαθό είναι κανονικό (ΕΥ=3>0) επομένως η αύξηση του εισοδήματος από 40.000 σε 44.000 μετατοπίζει προς τα δεξιά την καμπύλη ζήτησης του αγαθού με σταθερή την καμπύλη προσφοράς. Η συνάρτηση προσφοράς ως γραμμική έχει τη γενική μορφή QS=γ+δP Για P=60: 200=γ+60δ Αφαιρούμε κατά μέλη Για P=80: 240=γ+80δ -40= -20δ δ=2 Κάνοντας αντικατάσταση υπολογίζουμε το γ. 200 = γ+60 2 γ=80 Συμπερασματικά: QS1=80+2P Δ2. Η Η τιμή του αγαθού θα παραμείνει σταθερή λόγω του ceteris paribus. ΕΥ=ΔQD ΥΑ 3 = QΓ - 200 40.000 QΓ= 260 ΔΥ QΑ 4.000 200 Η συνάρτηση ζήτησης ως γραμμική έχει τη γενική μορφή QD= α+βp Για P=80: 240=α+80β (8) Αφαιρούμε κατά μέλη Για P=60: 260=α+60β (9) - 20= 20β β= -1 Κάνοντας αντικατάσταση υπολογίζουμε το α. 240=α+80 (-1) α=320 Συμπερασματικά: QD2=320-P Σελίδα 6
Δ3. Σημεία Τιμή (P) Προσφερόμενη ποσότητα (Qs1) Α 60 200 Β 60 240 ΕS=ΔQS PΑ = 240-200 60 = 0,6 ΔP QΑ 80-60 200 Επομένως η προσφορά του αγαθού είναι ανελαστική γιατί ΕS<1 Δ4. Πλεόνασμα = QS1-QD2 60=80+2P (320-P ) 60=80+2P 320+P P=100 Σελίδα 7