ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ Η προκήρυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την εισαγωγή στο Πρόγραμμα δημοσιεύεται στον τύπο και ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου. Αιτήσεις εισαγωγής στο Πρόγραμμα κατατίθενται στη Γραμματεία από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο κάθε έτους και μετά από τη δημοσίευσης της αντίστοιχης προκήρυξης στο τύπο και στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου Οι προκριματικές εξετάσεις για την εισαγωγή φοιτητών που δεν προέρχονται από Τμήματα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών και Πολιτικών Σπουδών διεξάγονται τον Σεπτέμβριο κάθε έτους. Κάθε ακαδημαϊκό έτος διαιρείται σε δύο διδακτικά εξάμηνα: το χειμερινό και το εαρινό. Κάθε διδακτικό εξάμηνο περιλαμβάνει 13 τουλάχιστον πλήρεις εβδομάδες διδασκαλίας. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών απονέμει Δίπλωμα Ειδίκευσης στις Διεθνείς Σπουδές με τις εξής κατευθύνσεις: Α) Διεθνείς Σπουδές με ειδίκευση στις Διεθνείς Σχέσεις Β) Διεθνείς Σπουδές με ειδίκευση στις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις Κατά το πρώτο έτος φοίτησης όλοι οι φοιτητές παρακολουθούν τα υποχρεωτικά μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών. Στο δεύτερο έτος οι φοιτητές επιλέγουν ειδίκευση και παρακολουθούν τα αντίστοιχα μαθήματα. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2006-2007 Υποχρεωτικά Μαθήματα Α ΕΞΑΜΗΝΟ 1.Θεωρία Διεθνών Σχέσεων Η. Κουσκουβέλης, Καθηγητής Ε. Καραγιάννης, Λέκτορας, Φ. Μπέλλου, Λέκτορας 2. Συγκριτική Πολιτική Ν. Μαραντζίδης, Επ. Καθηγητής 3. Στατιστική Αθ. Αλεξανδράκης, Αν. Καθηγητής 4. Οικονομική Θεωρία Π. Φουσέκης, Αν. Καθηγητής Π. Παπαδημητρίου, Επ. Καθηγητής
Υποχρεωτικά Μαθήματα Β ΕΞΑΜΗΝΟ 1.Θεωρίες Πολιτικής και Οικονομικής Ολοκλήρωσης Γ. Σκουλάς, Επ. Καθηγητής, Τ. Κωστόπουλος, Επ. Καθηγητής Α. Μπιτζένης, Επ. Καθηγητής 2. Οργάνωση και Λειτουργία των Διεθνών Οργανισμών Ι. Τζιώνας, Επ. Δ. Αναγνωστοπούλου, Λέκτορας 3. Παγκοσμιοποίηση και Εθνικό Κράτος Μ. Ψαρρού, Αν. Καθηγήτρια 4. Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις Π. Παπαδημητρίου, Επ. Καθηγητής Γ ΕΞΑΜΗΝΟ α. ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Υποχρεωτικά Μαθήματα 1.Διαχείριση Κρίσεων και Διαπραγμάτευση Η. Κουσκουβέλης, Καθηγητής,Φ. Μπέλλου, Λέκτορας 2.Ο Τρίτος Κόσμος στις Διεθνείς Σχέσεις Γ. Σπυρόπουλος, Επ. Καθηγητής Μαθήματα Επιλογής (επιλέγονται δύο μαθήματα) 1.Περιφερειακές Συγκρούσεις Γ. Σπυρόπουλος, Επ. Καθηγητής, Φ. Μπέλλου, Λέκτορας, Ε. Καραγιάννης 2. Στρατηγικές Σπουδές Η. Κουσκουβέλης, Καθηγητής, Ε. Καραγιάννης Λέκτορας Φ. Μπέλλου, Λέκτορας
3. Ενεργειακοί Πόροι και Διεθνής Πολιτική Ε. Καραγιάννης, Λέκτορας 4. Το Διεθνές Σύστημα και οι Μεγάλες Δυνάμεις: Μία Ιστορικοπολιτική Προσέγγιση Δεν Προσφέρεται 5.Ειδικά Θέματα Διεθνούς Δικαίου Δεν Προσφέρεται β. ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Υποχρεωτικά Μαθήματα 1.Διεθνής Χρηματοδότηση Ν. Παπασυριόπουλος, Επ. Καθηγητής 2.Η Ευρωπαϊκή Ένωση στο Παγκόσμιο Οικονομικό Σύστημα Α. Μπιτζένης, Επ. Καθηγητής Μαθήματα Επιλογής (Επιλέγονται δύο μαθήματα) 1. Management Πολυεθνικών Επιχειρήσεων Ι. Πορφυρίδης, Επ. Καθηγητής 2. Ειδικά Θέματα Διεθνούς Εμπορίου Χ. Παπαπανάγος, Αν Καθηγητής 3. Μακροοικονομική Ανοικτής Οικονομίας Σ. Δεληπάλλα, Επ. Καθηγήτρια 4. Οικονομετρία 5. Θεωρία Παιγνίων Δεν Προσφέρεται Δ ΕΞΑΜΗΝΟ Εκπόνηση Διπλωματικής Εργασίας στο πεδίο μαθημάτων του Μεταπτυχιακού.
ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Μαθήματα Α εξαμήνου Θεωρία Διεθνών Σχέσεων: κατά τη διάρκεια του μαθήματος εξετάζονται οι εξής θεματικές ενότητες: Επίπεδα Ανάλυσης, Συστημική Ανάλυση Διεθνών Σχέσεων, Θεωρία Διεθνών Σχέσεων - Κλασικός Ρεαλισμός, Θεωρία Διεθνών Σχέσεων - Δομικός Ρεαλισμός, Επιθετικός Ρεαλισμός και Ηγεμονία, Στρατηγική Διεθνών Σχέσεων, Διεθνής Πολιτική Οικονομία, Αλληλεξάρτηση, Συνεργασία, Διεθνής Ολοκλήρωση, Τρίτη Συζήτηση Διεθνών Σχέσεων ή Ενδοπαραδειγματική Συζήτηση, Φιλοσοφία Διεθνών Σχέσεων Συγκριτική Πολιτική: Στόχοι του σεμιναρίου είναι η εμβάθυνση των φοιτητών στις βασικές έννοιες της συγκριτικής πολιτικής. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί σε θέματα μεθοδολογίας, στα ζητήματα της λειτουργίας των σύγχρονων πολιτικών κομμάτων και κομματικών συστημάτων καθώς και στους μηχανισμούς των εκλογικών αναμετρήσεων. Θα αναλυθούν οι εξής θεματικές ενότητες: Η λογική της συγκριτικής πολιτικής ανάλυσης, Συγκριτική Πολιτική και Ορθολογική Επιλογή, Η έννοια των διαιρετικών τομών (cleavages): κοινωνικές τάξεις, γεωγραφία, θρησκεία, εθνοτικές ταυτότητες. Πολιτικά κόμματα και Κομματικές οικογένειες. Κόμματα σε μεταβολή. Kόμματα σε μεταβολή: περιπτώσεις Κομματικά συστήματα. Κομματικά συστήματα σε μεταβολή. Εκλογές: εκλογικά συστήματα, περιφέρειες, ψηφοφόροι. Η επιλογή υποψηφίων και η προεκλογική καμπάνια Στατιστική: Οι διαλέξεις αποσκοπούν στην εξοικείωση των μεταπτυχιακών φοιτητών Σε μεθόδους στατιστικής που αφορούν στελέχη σε εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς. Οι μέθοδοι της στατιστικής συνοδευόμενοι με τη χρήση Η/Υ αποτελούν σπουδαία εργαλεία για κάθε τέτοιο σύγχρονο στέλεχος. 1. Είδη και στόχοι μιας Έρευνας. 2. Είδη και πηγές δεδομένων. Δειγματοληψίες. 3. Παρουσίαση και Ανάλυση Δεδομένων. 4. Μοντελοποίηση και Τεχνικές Ελέγχων Θεωρίας. 5. Προσδιοριστικοί μέθοδοι Συσχέτισής 6. Απλό Γραμμικό Μοντέλο Απόφασης. 7. Πολλαπλό Γραμμικό Μοντέλο Απόφασης και άλλα. 8. Μοντέλα προβλέψεις. Παρουσιάσεις Εργασιών. Οικονομική Θεωρία: Ο στόχος του μαθήματος αυτού είναι να δώσει στους φοιτητές μια εικόνα συγκεκριμένων κλασικών θεμάτων της Μακροοικονομικής Θεωρίας (όπως κατανάλωση, επένδυση, δημοσιονομική πολιτική, τιμολόγηση περιουσιακών στοιχείων, επιχειρηματικοί-οικονομικοί κύκλοι) και ταυτόχρονα να εξηγήσει μέσω της οικονομικής θεωρίας διάφορα φαινόμενα (όπως η επιβράδυνση της παραγωγικότητας στην δεκαετία του 1980). Οι φοιτητές έτσι θα γνωρίσουν τα γεγονότα-κλειδιά που απαντούν στην οικονομική ερώτηση σχετικά με την εξέλιξη του μακροοικονομικού γίγνεσθαι καθώς να έρθουν σε επαφή με τις πιο σύγχρονες
νεοκλασικές θεωρίες που συνθέτουν την οικονομική ανάλυση που καθορίζει τη μελλοντική πορεία της μακροοικονομικής θεωρητικής προσέγγισης. Μαθήματα Β εξαμήνου Θεωρίες Πολιτικής και Οικονομικής Ολοκλήρωσης: Εξετάζονται οι θεωρίες για την εθνική και την υπερεθνική ολοκλήρωση. Μέσα από πρωτότυπα κείμενα της βιβλιογραφίας της Πολιτικής Επιστήμης, των Διεθνών Σχέσεων αλλά και της Οικονομικής Ιστορίας μελετώνται η έννοια, τα αίτια, η διαδικασία και οι στρατηγικές ολοκλήρωσης. Ακόμη παρουσιάζονται οι διαφορετικές στρατηγικές ή μορφές πολιτικής ολοκλήρωσης που προτείνονται ή έχουν υιοθετηθεί από κράτη (Γερμανία, ΗΠΑ, Καναδάς) ή μορφώματα ομοσπονδιακού χαρακτήρα όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση. Οικονομική και νομισματική ολοκλήρωση: θεωρητική θεμελίωση. Αλληλοεξάρτηση και η οικονομική και νομισματική ολοκλήρωση. Στρατηγική ανάλυση των πολιτικών σε αλληλοεξαρτώμενες οικονομίες. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η νομισματική πολιτική. Συντονισμός των δημοσιονομικών πολιτικών στα πλαίσια της ΟΝΕ. Η αναγκαιότητα μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας στην ΟΝΕ. Οργάνωση και Λειτουργία Διεθνών Οργανισμών: Εξετάζονται οι εξής θεματικές ενότητες: 1. Συστατικά στοιχεία Διεθνών Οργανισμών 2. Νομική προσωπικότητα 3. Εξουσίες Διεθνών Οργανισμών και οι περιορισμοί τους. 4. Διεθνείς Οργανισμοί και Δίκαιο Συνθηκών. 5. Ζητήματα σχετικά με την ιδιότητα μέλους. 6. Προνόμια και Ασυλίες. 7. Θεσμική Δομή- Κατηγορίες οργάνων 8. Λήψη αποφάσεων 9. Διευθέτηση διαφορών 10. Η Σύμβαση της Βιέννης του 1986 11. Ζητήματα ευθύνης 12. Διάλυση Διεθνών Οργανισμών 13. Ο ρόλος των Διεθνών Οργανισμών στη διαμόρφωση του Διεθνούς Δικαίου Παγκοσμιοποίηση και Εθνικό κράτος Tο σεμινάριο στοχεύει να εισαγάγει τον φοιτητή στις θεωρίες παγκοσμιοποίησης και των προβλημάτων που αυτή δημιουργεί στον χώρο των εθνικών κοινωνιών και του παγκόσμιου συστήματος. Για τον σκοπό αυτό θα μελετηθούν διάφορα θεωρητικά ρεύματα τα οποία αναφέρονται στην κοινωνική μεταλλαγή, κατά το δεύτερο ήμισυ του 20 ου αιώνα και θα αναλυθούν ορισμένες απόψεις θεωρητικών, αντιπροσωπευτικών της σύγχρονης σκέψης, σε σχέση με την ανάπτυξη των κοινωνικών σχέσεων και θεσμών στο τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο περιβάλλον. Η ανάλυση επικεντρώνεται σε κατηγορίες όπως: πολυεθνικός κοινωνικός σχηματισμός, εθνικισμός και πολιτισμική συμπεριφορά, παγκοσμιότητα και παγκοσμιοποίηση, εθνικό κράτος και εθνικές μειονότητες, τρίτος κόσμος και κοινωνική μεταλλαγή. Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις: Το μάθημα καλύπτει τα βασικά θέματα που απασχολούν το διεθνές εμπόριο και τις διεθνείς νομισματικές σχέσεις. Στη ενότητα του διεθνούς εμπορίου παρουσιάζονται οι βασικές θεωρίες ανάπτυξης του διεθνούς εμπορίου όπως οι θεωρίες του απόλυτου και συγκριτικού πλεονεκτήματος, η προσέγγιση του Ηecksher και Ohlin καθώς και περισσότερο σύγχρονες θεωρίες που βασίζονται στη σημασία των οικονομιών κλίμακας και της τεχνολογίας. Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα βασικά μέτρα δασμολογικής και μη δασμολογικής εμπορικής πολιτικής, οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες μία προστατευτική πολιτική μπορεί να έχει
κάποια ουσιαστικά αποτελέσματα για τη χώρα που την εφαρμόζει καθώς και ο ρόλος του ΠΟΕ στην ελεύθερη διακίνηση του εμπορίου. Τέλος αναπτύσσεται η σημασία των άμεσων ξένων επενδύσεων και των πολυεθνικών επιχειρήσεων στις σύγχρονες οικονομίες. Στην ενότητα των διεθνών νομισματικών σχέσεων θα αναπτυχθούν θέματα σχετικά με την αγορά συναλλάγματος και τις διάφορες θεωρίες που προσπαθούν να προσεγγίσουν τον τρόπο καθορισμού της συναλλαγματικής ισοτιμίας, τους μηχανισμούς προσαρμογής του Ισοζυγίου Πληρωμών κάτω από διαφορετικά συστήματα συναλλαγματικών ισοτιμιών και τους λόγους που οδηγούν σε αποσταθεροποίηση των αγορών και νομισματικές κρίσεις. Στα πλαίσια του μαθήματος θα γίνει επίσης αναλυτική επισκόπηση της ιστορίας του διεθνούς νομισματικού συστήματος τους τελευταίους δύο αιώνες. Μαθήματα Γ εξαμήνου: Α. Ειδίκευση στις Διεθνείς Σχέσεις Διαχείριση Κρίσεων και Διαπραγμάτευση: Ο Τρίτος Κόσμος στις Διεθνείς Σχέσεις Β. Ειδίκευση στις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις Διεθνής Χρηματοδότηση Η Ευρωπαϊκή Ένωση στο Παγκόσμιο Οικονομικό Σύστημα
Μαθήματα Επιλογής Α. Ειδίκευση στις Διεθνείς Σχέσεις Περιφερειακές Συγκρούσεις Το μάθημα, που εντάσσεται στον ευρύτερο χώρο των διεθνών σχέσεων, στοχεύει στην παρουσίαση των πρωταγωνιστών της πλέον οξείας και πολυδιάστατης αραβοϊσραηλινής διένεξης, στην αναζήτηση των κύριων αιτίων της και στην συμβολή για επίλυση της διαμάχης. Η Μέση Ανατολή ως γεωχώρος περιλαμβάνει όμως και άλλα κράτη με ιδιαίτερη γεωπολιτική και γεωοικονομική σημασία. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η συμπληρωματική προσπάθεια του μαθήματος να διερευνήσει τις διπλωματικές, ιστορικές, θρησκευτικές και άλλες πολιτιστικές πτυχές, που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την εξωτερική πολιτική των κρατών της Μέσης Ανατολής. Το Διεθνές Σύστημα και οι Μεγάλες Δυνάμεις: Μια ιστορικοπολιτική προσέγγιση Εξετάζονται ειδικά επιλεγμένα θέματα με στόχο τη γνωριμία του φοιτητή με τη διπλωματική δραστηριότητα και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Η προσέγγιση του αντικειμένου είναι κατεξοχήν ιστορικήαφηγηματική με χρήση στοιχείων πολιτικής ανάλυσης όπου κρίνεται απαραίτητο. Στρατηγικές Σπουδές Ειδικά Θέματα Διεθνούς Δικαίου: Εξετάζονται οι εξής θεματικές ενότητες Αναγνώριση και διαδοχή κρατών Ειρηνική επίλυση των διεθνών διαφορών Τα διεθνή Δικαστήρια Προστασία περιβάλλοντος
Ανθρωπιστικό Δίκαιο Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο Θέματα Δικαίου Θάλασσας Δίκαιο Αέρος Διαστήματος Η θεσμική αναδιάρθρωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το Σύνταγμα Καινούργιες μορφές άμεσου αποτελέσματος Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων Η απελευθέρωση των τηλεπικοινωνιών Η απελευθέρωση των μεταφορών Ενεργειακοί Πόροι και Διεθνής Πολιτική Β. Ειδίκευση στις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις Οικονομετρία: Εξετάζονται οι εξής θεματικές: Υποδείγματα Ποιοτικών ή Περιορισμένων στη μέτρηση Εξαρτημένων Μεταβλητών, Προσδιοριστικές και Στοχαστικές Τάσεις, Ολοκλήρωση, Συν-ολοκλήρωση, Έλεγχος Johansen Management Πολυεθνικών Επιχειρήσεων Ειδικά Θέματα Διεθνούς Εμπορίου Μακροοικονομική Ανοικτής Οικονομίας