Ε' ΠΡΟΣΥΝΟΔΙΚΗ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ. Σαμπεζύ-Γενεύη, Ὀ κτωβρίου 2015 ΑΠΟΦΑΣΙΣ

Ε' ΠΡΟΣΥΝΟΔΙΚΗ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ Σαμπεζύ-Γενεύη, 10-17 Ὀ κτωβρίου 2015 ΑΠΟΦΑΣΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΛΟΙΠΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΝ ΚΟΣΜΟΝ Ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία, οὖ σα ἡ Μία, Ἁ γία, Καθολική καί Ἀ ποστολική Ἐ κκλησία, ἐ ν τῇ βαθείᾳ ἐ κκλησιαστικῇ αὐ τοσυνειδησίᾳ αὐ τῆ ς πιστεύει ἀ κραδάντως ὅ τι κατέχει κυρίαν θέσιν εἰ ς τήν ὑ πόθεσιν τῆ ς προωθήσεως τῆ ς ἑ νότητος τῶ ν Χριστιανῶ ν ἐ ντός τοῦ συγχρόνου κόσμου. Ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία θεμελιοῖ τήν ἑ νότητα τῆ ς Ἐ κκλησίας ἐ πί το γεγονότος τῆ ς ἱ δρύσεως αὐ τῆ ς ὑ πό τοῦ Κυρίου ἡ μῶ ν Ἰ ησοῦ Χρισ καί ἐ πί τῆ ς κοινωνίας ἐ ν τῇ Ἁ γίᾳ Τριάδι καί τοῖ ς μυστηρίοις. Ἡ ἑ νότης αὕ τη ἐ κφράζεται διά τῆ ς ἀ ποστολικῆ ς διαδοχῆ ς καί τῆ ς πατερικῆ ς παραδόσεως καί βιοῦ ται μέχρι σήμερον ἐ ν αὐ τῇ. Ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία ἔ χει τήν ἀ ποστολήν καί ὑ ποχρέωσιν ἵ να μεταδίδῃ καί κηρύττῃ πᾶ σαν τήν ἐ ν τῇ Ἁ γίᾳ Γραφῇ καί τῇ Ἱ ερᾷ Παραδόσει ἀ λήθειαν, ἥ τις καί προσδίδει τῇ Ἐ κκλησίᾳ τόν καθολικόν αὐ τῆ ς χαρακτῆ ρα. Ἡ εὐ θύνη τῆ ς Ὀ ρθοδόξου Ἐ κκλησίας διά τήν ἑ νότητα, ὡ ς καί ἡ οἰ κουμενική αὐ τῆ ς ἀ ποστολή ἐ ξεφράσθησαν ὑ πό τῶ ν Οἰ κουμενικῶ Συνόδων. Αὗ ται ἰ διαιτέρως προέβαλον τόν μεταξύ τῆ ς ὀ ρθῆ ς πίστεως καί τῆ ς μυστηριακῆ ς κοινωνίας ὑ φιστάμενον ἄ ρρηκτον δεσμόν. Ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία, ἀ διαλείπτως προσευχομένη «ὑ πέρ τῆ ς τῶ ν πάντων ἑ νώσεως», ἐ καλλιέργει πάντοτε διάλογον μετά τῶ ν ἐ ξ αὐ τῆ ς διεστώτων, τῶ ν ἐ γγύς καί τῶ ν μακράν, ἐ πρωτοστάτησε μάλιστα εἰ ς τήν σύγχρονον ἀ ναζήτησιν ὁ δῶ ν καί τρόπων τῆ ς ἀ ποκαταστάσεως τῆ ς ἑ νότητος τῶ ν εἰ ς Χριστόν πιστευόντων, μετέσχε τῆ ς Οἰ κουμενικῆ ς Κινήσεως ἀ πό τῆ ς ἐ μφανίσεως αὐ τῆ ς καί συνετέλεσεν εἰ ς τήν διαμόρφωσιν καί περαιτέρω ἐ ξέλιξιν αὐ τῆ ς. Ἄ λλωστε, ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία χάρις εἰ ς τό διακρῖ νον αὐ τήν οἰ κουμενικόν καί φιλάνθρωπον πνεῦ μα, θεοκελεύστως αἰ τούμενον «πάντας ἀ νθρώπους σωθῆ ναι καί εἰ ς ἐ πίγνωσιν ἀ ληθείας ἐ λθεῖ ν» (Α Τιμ.2, 4), ἀ είποτε ἠ γωνίσθη ὑ πέρ ἀ ποκαταστάσεως τῆ ς χριστιανικῆ ς

ἑ νότητος. Διό, ἡ Ὀ ρθόδοξος συμμετοχή εἰ ς τήν κίνησιν πρός ἀ ποκατάστασιν τῆ ς ἑ νότητος τῶ ν Χριστιανῶ ν οὐ δόλως τυγχάνει ξένη πρός τήν φύσιν καί τήν ἱ στορίαν τῆ ς Ὀ ρθοδόξου Ἐ κκλησίας, ἀ λλ ἀ ποτελεῖ συνεπῆ ἔ κφρασιν τῆ ς ἀ ποστολικῆ ς πίστεως καί παραδόσεως, ἐ ντός νέων ἱ στορικῶ ν συνθηκῶ ν. Οἱ σύγχρονοι διμερεῖ ς θεολογικοί διάλογοι τῆ ς Ὀ ρθοδόξου Ἐ κκλησίας, ὡ ς καί ἡ συμμετοχή αὐ τῆ ς εἰ ς τήν Οἰ κουμενικήν Κίνησιν ἐ ρείδονται ἐ πί τῆ ς συνειδήσεως ταύτης τῆ ς Ὀ ρθοδοξίας καί τοῦ οἰ κουμενικοῦ αὐ τῆ ς πνεύματος ἐ πί τῷ τέλει τῆ ς ἀ ναζητήσεως, βάσε τῆ ς πίστεως καί τῆ ς παραδόσεως τῆ ς ἀ ρχαίας Ἐ κκλησίας τῶ ν ἑ πτά Οἰ κουμενικῶ ν Συνόδων, τῆ ς ἀ πολεσθείσης ἑ νότητος τῶ ν Χριστιανῶ ν. Κατά τήν ὀ ντολογικήν φύσιν τῆ ς Ἐ κκλησίας ἡ ἑ νότης αὐ τῆ ς εἶ ναι ἀ δύνατον νά διαταραχθῇ. Ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία ἀ ναγνωρίζει τήν ἱ στορικήν ὕ παρξιν ἄ λλων χριστιανικῶ ν Ἐ κκλησιῶ ν καί Ὁ μολογιῶ ν μή εὑ ρισκομένων ἐ ν κοινωνίᾳ μετ αὐ τῆ ς, ἀ λλά καί πιστεύει ὅ τι αἱ πρός ταύτας σχέσεις αὐ τῆ ς πρέπει νά στηρίζωνται ἐ πί τῆ ς ὑ π αὐ τῶ ν ὅ σον ἔ νεστι ταχυτέρας καί ἀ ντικειμενικωτέρας ἀ ποσαφηνίσεως τοῦ ὅ λου ἐ κκλησιολογικοῦ θέματος καί ἰ διαιτέρως τῆ ς γενικωτέρας παρ αὐ ταῖ ς διδασκαλίας περί μυστηρίων, χάριτος, ἱ ερωσύνης καί ἀ ποστολικῆ ς διαδοχῆ ς. Οὕ τω, ἦ το εὔ νους καί θετικῶ ς διατεθειμένη τόσον διά θεολογικούς, ὅ σον καί διά ποιμαντικούς λόγους, πρός θεολογικόν διάλογον μετά διαφόρων χριστιανικῶ ν Ἐ κκλησιῶ ν καί Ὁ μολογιῶ ν καί πρός τήν συμμετοχήν γενικώτερον εἰ ς τήν Οἰ κουμενικήν Κίνησιν τῶ ν νεωτέρων χρόνων, ἐ ν τῇ πεποιθήσει ὅ τι διά τοῦ διαλόγου δίδει δυναμικήν μαρτυρίαν τοῦ πληρώματος τῆ ς ἐ ν Χριστῷ ἀ ληθείας καί τῶ ν πνευματικῶ ν αὐ τῆ ς θησαυρῶ ν πρός τούς ἐ κτός αὐ τῆ ς, μέ ἀ ντικειμενικόν σκοπόν τήν προλείανσιν τῆ ς ὁ δοῦ τῆ ς ὁ δηγούσης πρός τήν ἑ νότητα. Ὑ πό τό ἀ νωτέρω πνεῦ μα, ἃ πασαι αἱ κατά τόπους Ἁ γιώταται Ὀ ρθόδοξοι Ἐ κκλησίαι συμμετέχουν σήμερον ἐ νεργῶ ς εἰ ς ἐ πισήμους θεολογικούς διάλογους, ἡ δέ πλειονότης ἐ ξ αὐ τῶ ν καί εἰ ς διαφόρους ἐ θνικούς, περιφερειακούς καί διεθνεῖ ς διαχριστιανικούς ὀ ργανισμούς, παρά τήν προκύψασαν βαθεῖ αν κρίσιν εἰ ς τήν Οἰ κουμενικήν Kίνησιν. Ἡ πολυσχιδής αὕ τη δραστηριότης τῆ ς Ὀ ρθοδόξου Ἐ κκλησίας πηγάζει ἐ κ τοῦ αἰ σθήματος ὑ πευθυνότητος καί ἐ κ τῆ ς πεποιθήσεως ὅ τι ἡ ἀ μοιβαία κατανόησις, ἡ συνεργασία καί αἱ κοιναί προσπάθειαι πρός ἀ ποκατάστασιν τῆ ς χριστιανικῆ ς ἑ νότητος τυγχάνουν οὐ σιώδεις, «ἵ να μή ἐ γκοπήν τινα δῶ μεν τῷ

Εὐ αγγελίῳ τοῦ Χριστοῦ» (Α Κορ. 9, 12). Βεβαίως, ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία, διαλεγομένη μετά τῶ ν λοιπῶ ν Χριστιανῶ ν, δέν παραγνωρίζει τάς δυσκολίας τοῦ τοιούτου ἐ γχειρήματος, κατανοεῖ ὅ μως ταύτας ἐ ν τῇ πορείᾳ πρός τήν κοινήν κατανόησιν τῆ ς παραδόσεως τῆ ς ἀ ρχαίας Ἐ κκλησίας καί ἐ πί τῇ ἐ λπίδι ὅ τι τό Ἅ γιον Πνεῦ μα, ὅ περ «ὅ λον συγκροτεῖ τόν θεσμόν τῆ ς Ἐ κκλησίας» (στιχηρόν ἑ σπερινοῦ πεντηκοστῆ ς), θά «ἀ ναπληρώσῃ τά ἐ λλείποντα» (εὐ χή χειροτονίας). Ἐ ν τῇ ἐ ννοίᾳ ταύτῃ, ἡ Ὀ ρθόδοξο Ἐ κκλησία εἰ ς τάς σχέσεις αὐ τῆ ς πρός τόν λοιπόν χριστιανικόν κόσμον δέν στηρίζεται μόνον εἰ ς τάς ἀ νθρωπίνας δυνάμεις τῶ ν διεξαγόντων τούς διάλογους, ἀ λλ ἀ πεκδέχεται πρωτίστως τήν ἐ πιστασίαν τοῦ Ἁ γίου Πνεύματος ἐ ν τῇ χάριτι τοῦ Κυρίου, εὐ χηθέντος «ἵ να πάντες ἕ ν ὦ σιν» (Ἰ ω. 17, 21). Οἱ σύγχρονοι διμερεῖ ς θεολογικοί διάλογοι, κηρυχθέντες ὑ πό Πανορθοδόξων Διασκέψεων, ἐ κφράζουν τήν ὁ μόθυμον ἀ πόφασιν πασῶ ν τῶ ν κατά τόπους ἁ γιωτάτων Ὀ ρθοδόξων Ἐ κκλησιῶ ν, αἱ ὁ ποῖ αι ἔ χουν χρέος νά συμμετέχουν ἐ νεργῶ ς καί συνεχῶ ς εἰ ς τήν διεξαγωγήν αὐ τῶ ν, ἵ να μή παρακω-λύηται ἡ ὁ μόφωνος μαρτυρία τῆ ς Ὀ ρθοδοξίας πρός δόξαν τοῦ ἐ ν Τριάδι Θεοῦ. Ἐ ν ᾗ περιπτώσει τοπική τις Ἐ κκλησία ἤ θελεν ἀ ποφασίσει νά μή ὁ ρίσῃ ἐ κπροσώπους αὐ τῆ ς εἴ ς τινα διάλογον ἤ συνέλευσιν διαλόγου, ἐ άν ἡ ἀ πόφασις αὕ τη δέν εἶ ναι πανορθόδοξος, ὁ διάλογος συνεχίζεται. Πρό τῆ ς ἐ νάρξεως τοῦ διαλόγου ἤ τῆ ς συνελεύσεως ἀ ντιστοίχως, ἡ ἀ πουσία τοπικῆ ς Ἐ κκλησίας τινός δέον ὅ πως συζητηθῇ ὁ πωσδήποτε ὑ πό τῆ ς Ὀ ρθοδόξου Ἐ πιτροπῆ ς τοῦ διαλόγου πρός ἔ κφρασιν τῆ ς ἀ λληλεγγύης καί τῆ ς ἑ νότητος τῆ ς Ὀ ρθοδόξου Ἐ κκλησίας. Τά προβλήματα, τά ὁ ποῖ α ἀ νακύπτουν κατά τάς θεολογικάς συζητήσεις τῶ ν Μεικτῶ ν Θεολογικῶ ν Ἐ πιτροπῶ ν δέν συνιστοῦ ν πάντοτε ἐ παρκῆ αἰ τιολόγησιν μονομεροῦ ς ἀ νακλήσεως τῶ ν ἀ ντιπροσώπων αὐ τῆ ς ἤ καί ὁ ριστικῆ ς διακοπῆ ς τῆ ς συμμετοχῆ ς αὐ τῆ ς ὑ πό τινος κατά τόπον Ὀ ρθοδόξου Ἐ κκλησίας. Ἡ ἀ ποχώρησις ἐ κ τοῦ διαλόγου Ἐ κκλησίας τινός δέον ὅ πως κατά κανόνα ἀ ποφεύγηται, καταβαλλομένων τῶ ν δεουσῶ ν διορθοδόξων προσπαθειῶ ν διά τήν ἀ ποκατάστασιν τῆ ς ἀ ντιπροσωπευτικῆ ς ὁ λοκληρίας τῆ ς ἐ ν τῷ διαλόγῳ τούτῳ ὀ ρθοδόξου Θεολογικῆ ς Ἐ πιτροπῆ ς. Ἐ άν τοπική τις Ἐ κκλησία ἤ καί ἄ λλαι τινές Ὀ ρθόδοξοι Ἐ κκλησίαι ἀ ρνῶ νται νά συμμετάσχουν εἰ ς τάς συνελεύσεις τῆ ς Μεικτῆ ς Θεολογικῆ ς Ἐ πιτροπῆ ς ὡ ρισμένου διαλόγου, ἐ πικαλούμεναι σοβαρούς ἐ κκλησιολογικούς, κανονικούς, ποιμαντικούς ἤ ἠ θικῆ ς

φύσεως λόγους, ἡ Ἐ κκλησία ἤ αἱ Ἐ κκλησίαι αὗ ται κοινοποιοῦ ν ἐ γγράφως τήν ἄ ρνησιν αὐ τῶ ν εἰ ς τόν Οἰ κουμενικὸ ν Πατριάρχην καί εἰ ς πάσας τάς Ὀ ρθοδόξους Ἐ κκλησίας κατά τά πανορθοδόξως ἰ σχύοντα. Κατά τήν πανορθόδοξον διαβούλευσιν ὁ Οἰ κουμενικὸ ς Πατριάρχης ἀ ναζητεῖ τὴ ν ὁ μόφωνον συναίνεσιν τῶ ν λοιπῶ ν Ὀ ρθοδόξων Ἐ κκλησιῶ ν διὰ τά ἐ φεξῆ ς δέοντα γενέσθαι, συμπεριλαμβανομένης καὶ τῆ ς ἐ παναξιολογήσεως τῆ ς πορείας τοῦ συγκεκριμένου θεολογικοῦ διαλόγου, ἐ φ ὅ σον τοῦ το κριθῇ ὁ μοφώνως ἀ ναγκαῖ ον. Ἡ κατά τήν διεξαγωγήν τῶ ν θεολογικῶ ν διαλόγων ἀ κολουθουμένη μεθοδολογία ἀ ποσκοπεῖ εἴ ς τε τήν λύσιν τῶ ν παραδεδομένων θεολογικῶ ν διαφορῶ ν ἤ τῶ ν τυχόν νέων διαφοροποιήσεων καί εἰ ς τήν ἀ ναζήτησιν τῶ ν κοινῶ ν στοιχείων τῆ ς χριστιανικῆ ς πίστεως, προϋποθέτει δέ τήν σχετικήν πληροφόρησιν τοῦ πληρώματος τῆ ς Ἐ κκλησίας ἐ πί τῶ ν διαφόρων ἐ ξελίξεων τῶ ν διαλόγων. Ἐ ν περιπτώσει ἀ δυναμίας ὑ περβάσεως συγκεκριμένης τινός θεολογικῆ ς διαφορᾶ ς ὁ θεολογικός διάλογος δύναται νά συνεχίζηται, καταγραφομένης τῆ ς διαπιστωθείσης ἐ πί τοῦ συγκεκριμένου θέματος θεολογικῆ ς διαφωνίας καί ἀ νακοινουμένης τῆ ς διαφωνίας ταύτης πρός πάσας τάς κατά τόπους Ὀ ρθοδόξους Ἐ κκλησίας διά τά ἐ φεξῆ ς δέοντα γενέσθαι. Εἶ ναι εὐ νόητον ὅ τι κατά τήν διεξαγωγήν τῶ ν θεολογικῶ ν διαλόγων κοινός πάντων σκοπός εἶ ναι ἡ τελική ἀ ποκατάστασις τῆ ς ἐ ν τῇ ὀ ρθῇ πίστει καί τῇ ἀ γάπῃ ἑ νότητος. Ὁ πωσδήποτε ὅ μως αἱ ὑ φιστάμεναι θεολογικαί καί ἐ κκλησιολ-ογικαί διαφοραί ἐ πιτρέπουν ποιάν τινα ἱ εράρχησιν ὡ ς πρός τάς ὑ φισταμένας δυσχερείας διά τήν πραγμάτωσιν τοῦ πανορθοδόξως τεθειμένου σκοποῦ. Ἡ ἑ τερότης τῶ ν προβλημάτων ἑ κάστου διμεροῦ ς διαλόγου προϋποθέτει διαφοροποίησιν μέν τῆ ς τηρηθησομένης ἐ ν αὐ τῷ μεθοδολογίας, ἀ λλ οὐ χί καί διαφοροποίησιν σκοποῦ, διότι ὁ σκοπός εἶ ναι ἑ νιαῖ ος εἰ ς πάντας τούς διαλόγους. Ἐ ν τούτοις, ἐ πιβάλλεται, ἐ ν περιπτώσει ἀ νάγκης, ὅ πως ἀ ναληφθῇ προσπάθεια συντονισμοῦ τοῦ ἔ ργου τῶ ν διαφόρων Διορθοδόξων Θεολογικῶ ν Ἐ πιτροπῶ ν, τοσούτῳ μᾶ λλον ὅ σῳ ἡ ὑ πάρχουσα ἄ ρρηκτος ὀ ντολογική ἑ νότης τῆ ς Ὀ ρθοδόξου Ἐ κκλησίας πρέπει νά ἀ ποκαλύπτηται καί ἐ κδηλοῦ ται καί ἐ ν τῷ χώρῳ τῶ ν διαλόγων τούτων. Ἡ περάτωσις οπἱ ουδήποτε ἐ πισήμως κηρυχθέντος θεολογικοῦ

διαλόγου συντελεῖ ται διά τῆ ς ὁ λοκληρώσεως τοῦ ἔ ργου τῆ ς ἀ ντιστοίχου Μεικτῆ ς Θεολογικῆ ς Ἐ πιτροπῆ ς, ὁ πότε ὁ Πρόεδρος τῆ ς Διορθοδόξου Ἐ πιτροπῆ ς ὑ ποβάλλει ἔ κθεσιν πρός τόν Οἰ κουμενικόν Πατριάρχην, ὁ ὁ ποῖ ος, ἐ ν συμφωνίᾳ καί μετά τῶ ν Προκαθημένων τῶ ν κατά τόπους Ὀ ρθοδόξων Ἐ κκλησιῶ ν, κηρύσσει τήν λῆ ξιν τοῦ διαλόγου. Οὐ δείς διάλογος θεωρεῖ ται περατωθείς πρίν ἤ κηρυχθῇ λήξας διά τοιαύτης πανορθοδόξου ἀ ποφάνσεως. Ἡ μετά τήν τυχόν ἐ πιτυχῆ ὁ λοκλήρωσιν τοῦ ἔ ργου θεολογικοῦ τινος διαλόγου πανορθόδοξος ἀ πόφασις διά τήν ἀ ποκατάστασιν τῆ ς ἐ κκλησιαστικῆ ς κοινωνίας δέον ὅ πως ἐ ρείδηται ἐ πί τῆ ς ὁ μοφωνίας πασῶ ν τῶ ν κατά τόπους Ὀ ρθοδόξων Ἐ κκλησιῶ ν. Ἕ ν ἐ κ τῶ ν κυρίων ὀ ργάνων ἐ ν τῇ ἱ στορίᾳ τῆ ς Οἰ κουμενικῆ ς Κινήσεως εἶ ναι τό Παγκόσμιον Συμβούλιον Ἐ κκλησιῶ ν (Π.Σ.Ε.). Ὡ ρισμέναι Ὀ ρθόδοξαι Ἐ κκλησίαι ὑ πῆ ρξαν ἱ δρυτικά μέλη καί ἐ ν συνεχείᾳ ἅ πασαι ἀ πέβησαν μέλη αὐ τοῦ. Τό Π.Σ.Ε. εἶ ναι ἕ ν συγκεκροτημένον διαχριστιανικόν σῶ μα, παρά τό γεγονός ὅ τι τοῦ το δέν συμπεριλαμβάνει ἁ πάσας τάς Χριστιανικάς Ἐ κκλησίας καί Ὁ μολογίας. Παραλλήλως, ὑ φίστανται καί ἄ λλοι διαχριστιανικοί ὀ ργανισμοί καί περιφερειακά ὄ ργανα, ὡ ς ἡ Διάσκεψις τῶ ν Εὐ ρωπαϊκῶ ν Ἐ κκλησιῶ ν (Κ.Ε.Κ.) καί τό Συμβούλιον Ἐ κκλησιῶ ν Μέσης Ἀ νατολῆ ς (Σ.Ε.Μ.A.). Ταῦ τα μετά τοῦ Π.Σ.Ε. πληροῦ ν σημαντικήν ἀ ποστολήν διά τήν προώθησιν τῆ ς ἑ νότητος τοῦ χριστιανικοῦ κόσμου. Αἱ Ὀ ρθόδοξοι Ἐ κκλησίαι Γεωργίας καί Βουλγαρίας ἀ πεχώρησαν ἐ κ τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐ κκλησιῶ ν, ἡ μέν πρώτη ἐ ν ἔ τει 1997, ἡ δέ δευτέρα ἐ ν ἔ τει 1998, ὡ ς ἔ χουσαι ἰ δίαν αὐ τῶ ν γνώμην περί τοῦ ἔ ργου τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐ κκλησιῶ ν καί οὕ τω δέν συμμετέχουν εἰ ς τάς ὑ π αὐ τοῦ καί τῶ ν ἄ λλων διαχριστιανικῶ ν ὀ ργανισμῶ ν δραστηριότητας. Αἱ Ὀ ρθόδοξοι κατά τόπους Ἐ κκλησίαι μέλη τοῦ Π.Σ.Ε., μετέχουν πλήρως καί ἰ σοτίμως ἐ ν τῷ ὀ ργανισμῷ τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐ κκλησιῶ ν καί συμβάλλουν δι ὅ λων τῶ ν εἰ ς τήν διάθεσιν αὐ τῶ ν μέσων εἰ ς τήν μαρτυρίαν τῆ ς ἀ ληθείας καί τήν προαγωγήν τῆ ς ἑ νότητος τῶ ν Χριστιανῶ ν. Ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία ἀ πεδέχθη προθύμως τήν ἀ πόφασιν τοῦ Π.Σ.Ε. νά ἀ νταποκριθῇ εἰ ς τό αἴ τημά της περί συστάσεως Εἰ δικῆ ς Ἐ πιτροπῆ ς διά τήν Ὀ ρθόδοξον συμμετοχήν εἰ ς τό Π.Σ.Ε., συμφώνως πρός τήν ἐ ντολήν τῆ ς Διορθοδόξου Συναντήσεως τῆ ς Θεσσαλονίκης (1998). Τά ὑ πό τῆ ς Εἰ δικῆ ς Ἐ πιτροπῆ ς καθιερωθέντα κριτήρια, τά ὁ ποῖ α προετάθησαν ὑ πό τῶ ν Ὀ ρθοδόξων καί ἐ γένοντο δεκτά ὑ πό τοῦ Π.Σ.Ε., ὡ δήγησαν

εἰ ς τήν σύστασιν τῆ ς Μονίμου Ἐ πιτροπῆ ς Συνεργασίας καί Συναινέσεως, ἐ πεκυρώθησαν καί ἐ νετάχθησαν εἰ ς τό Καταστατικόν καί εἰ ς τόν Κανονισμόν λειτουργίας τοῦ Π.Σ.Ε. Ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία πιστή εἰ ς τήν ἐ κκλησιολογίαν αὐ τῆ ς, εἰ ς τή ταυτότητα τῆ ς ἐ σωτερικῆ ς αὐ τῆ ς δομῆ ς καί εἰ ς τήν διδασκαλίαν τῆ ς ἀ ρχαίας Ἐ κκλησίας τῶ ν ἑ πτά Οἰ κουμενικῶ ν Συνόδων, συμμετέχουσα ἐ ν τῷ ὀ ργανισμῷ τοῦ Π.Σ.Ε., οὐ δόλως ἀ ποδέχεται τήν ἰ δέαν τῆ ς «ἰ σότητος τῶ ν Ὁ μολογιῶ ν» καί οὐ δόλως δύναται νά δεχθῇ τήν ἑ νότητα τῆ ς Ἐ κκλησίας ὥ ς τινα διομολογιακήν προσαρμογήν. Ἐ ν τῷ πνεύματι τούτῳ, ἡ ἑ νότης ἡ ὁ ποία ἀ ναζητεῖ τ ἐ ν τῷ Π.Σ.Ε. δέν δύναται νά εἶ ναι προϊόν μόνον θεολογικῶ ν συμφωνιῶ ν, ἀ λλά καί τῆ ς ἐ ν τοῖ ς μυστηρίοις τηρουμένης καί βιουμένης ἐ ν τῇ Ὀ ρθοδόξῳ Ἐ κκλησίᾳ ἑ νότητος τῆ ς πίστεως. Αἱ Ὀ ρθόδοξοι Ἐ κκλησίαι μέλη θεωροῦ ν ὡ ς ἀ παραίτητον ὅ ρον τῆ ς συμμετοχῆ ς εἰ ς τό Π.Σ.Ε τό ἄ ρθρον-βάσιν τοῦ Καταστατικοῦ αὐ τοῦ, συμφώνως τῷ ὁ ποίῳ, μέλη αὐ τοῦ δύνανται νά εἶ ναι μόνον αἱ Ἐ κκλησίαι καί αἱ Ὁ μολογίαι, αἱ ἀ ναγνωρίζουσαι τόν Κύριον Ἰ ησοῦ ν Χριστόν ὡ ς Θεόν καί Σωτῆ ρα κατά τάς Γραφάς καί ὁ μολογοῦ σαι τόν ἐ ν Τριάδι Θεόν, Πατέρα, Υἱ όν καί Ἅ γιον Πνεῦ μα κατά τό Σύμβολον Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως. Ἔ χουν δέ βαθεῖ αν τήν πεποίθησιν ὅ τι αἱ ἐ κκλησιολογικαί προϋποθέσεις τῆ ς Δηλώσεως τοῦ Toronto (1950), τιτλοφο-ρουμένης «Ἡ Ἐ κκλησία, αἱ Ἐ κκλησίαι καί τό Παγκόσμιον Συμβούλιον Ἐ κκλησιῶ ν» εἶ ναι κεφαλαιώδους σημασίας διά τήν Ὀ ρθόδοξον συμμετοχήν εἰ ς τό Συμβούλιον. Ὅ θεν, αὐ τονόητον, ὅ τι τό Π.Σ.Ε. δέν εἶ ναι καί ἐ ν οὐ δεμιᾷ περιπτώσει ἐ πιτρέπεται νά καταστῇ ὑ πέρ-ἐ κκλησία. «Σκοπός τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐ κκλησιῶ ν δέν εἶ ναι νά διαπραγματεύεται ἑ νώσεις μεταξύ τῶ ν Ἐ κκλησιῶ ν, ὅ περ δύναται νά γίνῃ μόνον ὑ πό τῶ ν Ἐ κκλησιῶ ν, ἐ νεργουσῶ ν ἐ ξ ἰ δίας πρωτοβουλίας, ἀ λλά νά φέρῃ τάς Ἐ κκλησίας εἰ ς ζῶ σαν ἐ παφήν πρός ἀ λλήλας καί νά προαγάγῃ τήν μελέτην καί συζήτησιν τῶ ν ζητημάτων τῆ ς χριστιανικῆ ς ἑ νότητος» (Δήλωσις τοῦ Toronto, 2). Αἱ προοπτικαί τῶ ν θεολογικῶ ν διαλόγων τῆ ς Ὀ ρθοδόξου Ἐ κκλησίας μετά τῶ ν ἄ λλων χριστιανικῶ ν Ἐ κκλησιῶ ν καί Ὁ μολογιῶ ν προσδιορίζονται πάντοτε ἐ πί τῇ βάσει τῶ ν κανονικῶ ν κριτηρίων τῆ ς ἤ δη διαμορφωμένης ἐ κκλησιαστικῆ ς παραδόσεως (κανόνες 7 τῆ ς Β καί 95 τῆ ς Πενθέκτης Οἰ κουμενικῶ ν συνόδων). Ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία ἐ πιθυμεῖ τήν ἐ νίσχυσιν τοῦ ἔ ργου τῆ ς

Ἐ πιτροπῆ ς «Πίστις καί Τάξις» καί μετ ἰ διαιτέρου ἐ νδιαφέροντος παρακολουθεῖ τήν μέχρι τοῦ δε θεολογικήν αὐ τῆ ς προσφοράν. Ἐ κτιμᾶ θετικῶ ς τά ὑ π αὐ τῆ ς ἐ κδοθέντα θεολογικά κείμενα, τῇ σπουδαίᾳ συνεργίᾳ καί ὀ ρθοδόξων θεολόγων, τά ὁ ποῖ α ἀ ποτελοῦ ν ἀ ξιόλογον βῆ μα εἰ ς τήν Οἰ κουμενικήν Κίνησιν διά τήν προσέγγισιν τῶ ν Ἐ κκλησιῶ ν. Ἐ ν τούτοις ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία διατηρεῖ ἐ πιφυλάξεις διά κεφαλαιώδη ζητήματα πίστεως καί τάξεως. Ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία θεωρεῖ καταδικαστέαν πᾶ σαν διάσπασιν τῆ ς ἑ νότητος τῆ ς Ἐ κκλησίας, ὑ πό ἀ τόμων ἤ ὁ μάδων, ἐ πί προφάσει τηρήσεως ἤ δῆ θεν προασπίσεως τῆ ς γνησίας Ὀ ρθοδοξίας. Ὡ ς μαρτυρεῖ ἡ ὅ λη ζωή τῆ ς Ὀ ρθοδόξου Ἐ κκλησίας, ἡ διατήρησις τῆ ς γνησίας ὀ ρθοδόξου πίστεως διασφαλίζεται μόνον διά τοῦ συνοδικοῦ συστήματος, τό ὁ ποῖ ον ἀ νέκαθεν ἐ ν τῇ Ἐ κκλησίᾳ ἀ πετέλει τόν ἁ ρμόδιον καί ἔ σχατον κριτήν περί τῶ ν θεμάτων πίστεως. Ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία ἔ χει κοινήν τήν συνείδησιν περί τῆ ς ἀ ναγκαιότητος τοῦ διαχριστιανικοῦ θεολογικοῦ διαλόγου, διό καί κρίνει ἀ ναγκαῖ ον νά συνοδεύηται οὗ τος πάντοτε ὑ πό τῆ ς ἐ ν τῷ κόσμῳ μαρτυρίας διά πράξεων ἀ μοιβαίας κατανοήσεως καί ἀ γάπης, αἱ ὁ ποῖ αι ἐ κφράζουν τήν «ἀ νεκλάλητον χαράν» τοῦ Εὐ αγγελίου (Α' Πετρ. 1, 8), ἀ ποκλειομένης πάσης πράξεως προσηλυτισμοῦ ἤ ἄ λλης προκλητικῆ ς ἐ νεργείας ὁ μολογιακοῦ ἀ νταγωνισμοῦ. Ὑ πό τό πνεῦ μα αὐ τό, ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία θεωρεῖ σημαντικόν ὅ πως ὅ λοι οἱ χριστιανοί, ἐ μπνεόμενοι ὑ πό τῶ ν κοινῶ ν θεμελιωδῶ ν ἀ ρχῶ ν τῆ ς πίστεως ἡ μῶ ν, προσπαθήσωμεν νά δώσωμεν εἰ ς τά ἀ κανθώδη προβλήματα, διά τῶ ν ὁ ποίων προκαλεῖ ἡ μᾶ ς ὁ σύγχρονος κόσμος, μίαν ὁ λοπρόθυμον καί ἀ λληλέγγυον ἀ πάντησιν, βασιζομένην εἰ ς τό ἰ δανικόν πρότυπον τοῦ ἐ ν Χριστῷ καινοῦ ἀ νθρώπου. Ἡ Ὀ ρθόδοξος Ἐ κκλησία ἔ χει συνείδησιν τοῦ γεγονότος, ὅ τι ἡ κίνησις πρός ἀ ποκατάστασιν τῆ ς ἑ νότητος τῶ ν Χριστιανῶ ν λαμβάνει νέας μορφάς, ἵ να ἀ νταποκριθῇ εἰ ς τάς νέας συνθήκας καί ἀ ντιμετωπίσῃ τάς νέας προκλήσεις τοῦ συγχρόνου κόσμου. Εἶ ναι ἀ παραίτητος ἡ συνέχισις τῆ ς μαρτυρίας τῆ ς Ὀ ρθοδόξου Ἐ κκλησίας εἰ ς τόν διῃ ρημένον χριστιανικόν κόσμον ἐ πί τῇ βάσει τῆ ς ἀ ποστολικῆ ς παραδόσεως καί πίστεώς της. Δεόμεθα ὅ πως οἱ χριστιανοί ἐ ργασθῶ σιν ἀ πό κοινοῦ, ὥ στε νά ἀ ποβ ἐ γγύς ἡ ἡ μέρα, καθ ἥ ν ὁ Κύριος θά ἐ κπληρώσῃ τήν ἐ λπίδα τῶ ν Ὀ ρθοδόξων Ἐ κκλησιῶ ν καί «γενήσεται μία ποίμνη, εἷ ς ποιμήν» (Ἰ ω. 10, 16).

Σαμπεζύ, 15 Ὀ κτωβρίου 2015 ὁ Περγάμου Ἰ ωάννης, Πρόεδρος ὁ Καλῆ ς Ἐ λπίδος Σέργιος Μητροπολίτης Δαμασκηνός (Πατριαρχεῖ ον Ἀ ντιοχείας) ὁ Καπιτωλιάδος Ἡ σύχιος ὁ Βολοκολάμσκ Ἱ λαρίων ὁ Μαυροβουνίου καί Παραθαλασσίας Ἀ μφιλόχιος ὁ Τιργκοβιστίου Νήφων ὁ Βάρνης Ἰ ωάννης ὁ Ζουκδίδι καί Τσαΐσι Γεράσιμος ὁ Πάφου Γεώργιος ὁ Περιστερίου Χρυσόστομος ὁ Σιεματίτσε Γεώργιος ὁ Κορυτσᾶ ς Ἰ ωάννης ὁ Μιχαλόβτσε Γεώργιος ὁ Ἑ λβετίας Ἱ ερεμίας, Γραμματεύς ἐ πί τῆ ς Προπαρασκευῆ ς τῆ ς Ἁ γίας καί Μεγάλης Συνόδου