Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Και Μηχανικών Υπολογιστών ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων και Διοίκησης Υποστήριξη Αποφάσεων Ενεργειακής Πολιτικής - Ενεργειακή αποδοτικότητα πρώτα Ιωάννης Ψαρράς, Χάρης Δούκας Μάθημα: Συστήματα Λήψης Αποφάσεων ΔΠΜΣ "Περιβάλλον και Ανάπτυξη" ΕΜΠ, Μάρτιος 2017
Η Ενεργειακή Ένωση «Θέλω να γίνουν μεταρρυθμίσεις και να αναδιοργανωθεί η ενεργειακή πολιτική της Ευρώπης σε μία νέα Ευρωπαϊκή Ένωση Ενέργειας «Jean Claude Juncker Στρατηγική της Ενεργειακής Ένωσης Η ενέργεια που δεν καταναλώνεται είναι η φθηνότερη, ασφαλέστερη και πιο σίγουρη ενέργεια. Υπάρχει μεγάλη ευκαιρία στην Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση για μία διαφορετική προσέγγιση και για ανάληψη δράσης στο θέμα της ενεργειακής απόδοσης ειδικά στις μεταφορές και τον κατασκευαστικό τομέα 2
Βασικό Ενεργειακό Καύσιμο 400 Α Ε Π ( $ 2 0 1 6 Δ Ι Σ Ε Κ ΑΤΟ Μ Μ Υ Ρ ΙΑ ) 350 300 250-45% 200 150 100 50 0 Πηγή: The World Bank, 2016 Η εξοικονόμηση ενέργειας ενέργεια θα πρέπει να αποτελεί το βασικό ενεργειακό καύσιμο για τη δημιουργία προϋποθέσεων ανάπτυξης 3
H βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης πρέπει να ενταχθεί στη συνολική προσπάθεια για την ανάπτυξη των ασθενέστερων οικονομιών και στην εξοικονόμηση πόρων που θα κατευθυνθούν στην αντιμετώπιση του κοινωνικού προβλήματος της ενεργειακής ανέχειας 40 35 30 25 20 15 10 5 Βασικό Ενεργειακό Καύσιμο Ενεργειακή Φτώχεια (% του πληθυσμού) 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Arrears on utlity bills Inability to keep home adequately warm Dwelling with a leaking roof, damp walls, floors or foundation, or rot in window frames of floor Πηγή: Eurostat, 2016 4
Πρωταρχικοί Στόχοι - 2014 Συμβούλιο ΕΕ Πλαίσιο του 2030 για το Κλίμα και την Ενέργεια 2020-20 % Αέρια του θερμοκηπίου 20% Ενέργεια από ΑΠΕ 20 % Ενεργειακή αποδοτικότητα 10 % Διασύνδεση Δικτύου 2030-40 % Αέρια του θερμοκηπίου 27 % Ενέργεια από ΑΠΕ 30% Ενεργειακή αποδοτικότητα 15 % Διασύνδεση Δικτύου Νέο σύστημα διακυβέρνησης+ δείκτες 5
Πέντε αλληλοϋποστηριζόμενες και αλληλένδετες διαστάσεις 6
Ενεργειακή αποδοτικότητα Επιτυγχάνοντας το στόχο του 2030 & «ενεργειακή αποδοτικότητα πρώτα» Οδηγία Ενεργειακής Αποδοτικότητας - EED (27-30%) Προϊόντα Θέρμανση & Ψύξη EPBD Ενίσχυση χρηματοδοτικών μέσων Ενεργειακή Σήμανση και Οικολογικός Σχεδιασμός Μεταφορές Κτίρια 7
Ενεργειακή αποδοτικότητα Επιτυγχάνοντας το στόχο του 2030 & «ενεργειακή αποδοτικότητα πρώτα» Η Επιτροπή κατέληξε ήδη από το 2014 στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί 18-20% εξοικονόμηση μέχρι το 2020. Από τότε, τα περισσότερα κράτη μέλη αύξησαν τις προσπάθειες τους και την πολιτική δέσμευση για την εφαρμογή των Οδηγιών και άλλης νομοθεσίας για την ενεργειακή απόδοση. 8
Ενεργειακή αποδοτικότητα Επιτυγχάνοντας το στόχο του 2030 & «ενεργειακή αποδοτικότητα πρώτα» Αλλά: Οι ενδεικτικοί στόχοι του 2020 φτάνουν το 17,6%, ποσοστό που απέχει από τον τελικό στόχο. KENO Η Επιτροπή παραμένει αισιόδοξη ότι ο στόχος 20% θα επιτευχθεί δεδομένου ότι: Η ισχύουσα νομοθεσία θα εφαρμοστεί πλήρως Τα κράτη μέλη θα αυξήσουν την προσπάθειά τους για αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας με σκοπό να επιτευχθούν οι εθνικοί στόχοι ή ακόμα και να ξεπεραστούν. Θα βελτιωθούν οι συνθήκες επένδυσης για την ενεργειακή αποδοτικότητα. 9
Κτιριακός τομέας στην Ελλάδα Συνολικός αριθμός κτιρίων: 3,6 εκατ. Κτίρια κατοικίας: 78% Σύνολο νοικοκυριών: 6.352.521 Μονοκατοικίες: 2.457.437 Διπλοκατοικίες: 1.049.001 Πολυκατοικίες: 2.846.083 10
Κτιριακός τομέας στην Ελλάδα Το 27% των ΠΕΑ αφορά κτίρια στην ενεργειακή κατηγορία H 173% μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας σε σχέση με το κτίριο αναφοράς 11
Κτιριακός τομέας στην Ελλάδα Η ενεργειακή απόδοση βελτιώνεται σταδιακά λόγω: νομοθετικού πλαισίου τεχνολογίας επενδύσεων 12
Κτιριακός τομέας στην Ελλάδα Αν αναβαθμιζόταν ριζικά το κτιριακό απόθεμα ώστε να ικανοποιεί τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ (ενεργειακή κατηγορία Β), θα είχαμε ποσοστό εξοικονόμησης κατά μέσο όρο: 66% στις μονοκατοικίες 56% στις πολυκατοικίες 38% στα γραφεία και στα καταστήματα 48% στα εκπαιδευτικά ιδρύματα και 37% στα νοσοκομεία 13
EPBD (ν. 4122/2013, Άρθρο 9) «Κτίριο με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας»: Κτίριο με πολύ υψηλή ενεργειακή απόδοση. Η σχεδόν μηδενική ή πολύ χαμηλή ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του κτιρίου, πρέπει να καλύπτεται σε πολύ μεγάλο βαθμό από ΑΠΕ 1.1.2021: Όλα τα νέα κτίρια ή αυτά που ανακαινίζονται ριζικά πρέπει να είναι κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας. 1.1.2019: Όλα τα νέα κτίρια ή αυτά που ανακαινίζονται ριζικά που στεγάζουν υπηρεσίες του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, πρέπει να είναι κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας. 14
Νομοθετικό πλαίσιο για τον Δημόσιο τομέα KYA A6/B/14826/2008 Όλα τα κτίρια του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου φορέα να ορίσουν "ενεργειακούς υπεύθυνους Ν.3855/2010 Ρυθμίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη σταδιακή εφαρμογή συστήματος ενεργειακής διαχείρισης σε όλους τους οργανισμούς του Δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, ώστε να επιτυγχάνεται συστηματική και συνεχής βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Το Δημόσιο καταρτίζει Συμβάσεις ενεργειακής απόδοσης με ΕΕΥ EED (ν. 4342/2015) Οι Περιφέρειες και Δήμοι της χώρας απαιτείται να εκπονούν σχεδία δράσης ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων τους (ΣΔΕΑ), να καθιερώνουν συστήματα διαχείρισης ενέργειας (ΣΔΕ) και εφόσον είναι οικονομικά εφικτό να υλοποιούν τα μέτρα που προτείνονται στα σχέδια δράσης 15
Δράσεις στο ΕΣΔΕΑ για τον Δημόσιο τομέα ΕΣΔΕΑ για το 2020 Εφαρμογή συστήματος ενεργειακής διαχείρισης με βάση το πρότυπο ISO 50001 σε 4000 κτίρια του δημοσίου Ενεργειακή αναβάθμιση 270 δημοσίων κτιρίων. Ανάπτυξη ευφυών συστημάτων μέτρησης ενέργειας. Ενεργειακοί υπεύθυνοι σε 15.000 κτίρια του δημόσιου τομέα. Κτίρια που εντάσσονται σε σχέδια ενεργειακής απόδοσης ή συστήματα ενεργειακής διαχείρισης έχουν προτεραιότητα κατά τη θέσπιση χρηματοοικονομικών κινήτρων και προγραμμάτων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης δημοσίων κτιρίων 16