Marketing Research Communication

Marketing Research Communication ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΓΣΕΒΕΕ, Αριστοτέλους 46, 104 33, Αθήνα Τηλ. 210 8846852, Fax. 210 8846853 www.imegsevee.gr, info@imegsevee.gr

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την marc A.E. - Αριθμός Μητρώου Ε.Σ.Ρ.: 1 (ΕΝΑ), στο πλαίσιο του υποέργου 3 «Επαναλαμβανόμενες μελέτες Δημοσκοπήσεις της ΓΣΕΒΕΕ για θέματα που ενδιαφέρουν τις μικρές επιχειρήσεις» στο πλαίσιο της πράξης «Ενίσχυση της θεσμικής και επιχειρησιακής ικανότητας της ΓΣΕΒΕΕ». Η πράξη συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» ΕΝΤΟΛΕΑΣ... IME ΓΣΕΒΕΕ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ... Το σύνολο των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων (0-49 απασχολούμενους). ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ... 1.201 επιχειρήσεις ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ... 21-28 Ιανουαρίου 2013 ΠΕΡΙΟΧΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ... Πανελλαδική κάλυψη ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ... Πολυσταδιακή τυχαία δειγματοληψία με χρήση quota βάσει του κλάδου και της γεωγραφικής κατανομής. ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Τηλεφωνικές συνεντεύξεις βάσει ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου. Η marc A.E.... Είναι μέλος του ΣΕΔΕΑ, της ESOMAR, της WAPOR και τηρεί τον κανονισμό του Π.Ε.Σ.Σ. και τους διεθνείς κώδικες δεοντολογίας για την διεξαγωγή και δημοσιοποίηση ερευνών κοινής γνώμης. 2

ΣΥΝΘΕΣΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο 37,4 Μεταποίηση 23,9 Υπηρεσίες 38,7 ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Χωρίς προσωπικό 31,6 1 άτομο 27,6 2-4 άτομα 28,7 5-9 άτομα 7,5 10 άτομα & άνω 4,6 ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ έως 5 χρόνια 9,5 5-10 χρόνια 7,7 10-15 χρόνια 12,2 15 και άνω 70,5 ΤΖΙΡΟΣ Κάτω από 50 χιλιάδες 45,5 50-100 χιλιάδες 18,3 100-300 χιλιάδες 18,6 Πάνω από 300 χιλιάδες 11,7 ΠΕΡΙΟΧΗ Λεκανοπέδιο Αττικής 36 Υπόλοιπη Ελλάδα 64 3

4

5

Θεωρείτε ότι η κατάσταση της επιχείρησής σας κατά το τελευταίο εξάμηνο (2o του 2012): Παρέμεινε αμετάβλητη 13,9% ΔΑ 0,1% Βελτιώθηκε 4,0% Επιδεινώθηκε 82,0% Το 82% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η κατάσταση της επιχείρησης έχει επιδεινωθεί 6

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο Μετ αποίηση Υπηρεσίες Βελτιώθηκε Επιδεινώθηκε Παρέμεινε αμετάβλητη ΔΑ 2,7 82,6 14,7 4,9 84,7 10,5 4,7 79,8 15,3 0,2 ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ έως 5 χρόνια 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 και άνω 9,6 64,0 26,3 86,0 14 5,5 79,5 15,1 3,4 84,4 12 0,1 ΤΖΙΡΟΣ Κάτω από 50.000 50 έως 100 χιλιάδες 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες 4,8 83,7 11,5 1,8 82,3 15,9 3,6 79,4 16,6 0,4 5,0 78,0 17 ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Χωρίς προσωπικό 1 άτ ομο 2-4 άτομα 5-9 άτομα 10 άτ ομα & άνω 2,9 88,4 8,7 4,8 83,1 12 2,9 78,6 18,3 0,3 8,9 68,9 22,2 5,5 74,5 20 ΠΕΡΙΟΧΗ Λεκανοπέδιο Αττικής Υπόλοιπη Ελλάδα 4,2 85,0 10,9 3,9 80,3 15,6 0,1 7 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟ 2 ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΤΟΥ 2012 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΙΟΥΛΙΟΥ 2012 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2013 Τι συνέβη το 2ο εξάμηνο του 2012 Τι προέβλεπαν για το 2ο εξάμηνο του 2012 82 64,7 8 19,5 4 13,9 7,8 Βελτίωση Επιδείνωση Χωρίς μεταβολή H πραγματικότητα του β εξαμήνου πολύ χειρότερη από τις προβλέψεις που έγιναν στην αντίστοιχη έρευνα του Ιανουαρίου 2012 ΔΑ 0,1 8

Προβλέπετε ότι η κατάσταση της επιχείρησής σας το επόμενο εξάμηνο: Θα παραμείνει αμετάβλητη 21,1% ΔΑ 5,0% Θα βελτιωθεί 11,0% Θα επιδεινωθεί 62,9% Το οικονομικό κλίμα και οι προσδοκίες των επιχειρήσεων παραμένουν αρνητικές (62,9%), με μειούμενη όμως τάση σε σχέση με τα προηγούμενα δύο εξάμηνα. 9

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ έως 5 χρόνια 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 και άνω Βελτίω ση Επιδείνω ση Χωρίς μεταβολή ΔΑ 9,1 65,3 20,7 4,9 11,5 63,4 19,2 5,9 12,5 60,4 22,6 4,5 15,8 50,0 26,3 7,9 7,5 67,7 20,4 4,3 17,1 63,0 16,4 3,4 9,7 64,1 21,3 5 ΤΖΙΡΟΣ Κάτω από 50000 50 έως 100 χιλιάδες 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες 9,3 64,5 21,6 4,6 11,8 65,0 19,1 4,1 12,6 61,9 19,3 6,3 11,3 55,3 26,2 7,1 ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Χωρίς προσωπικό) 1 άτομο 2-4 άτομα 5-9 άτομα 10 άτομα & άνω 4,8 72,2 19,8 3,2 12,3 64,5 17,8 5,4 13,3 58,6 22,3 5,8 20,0 45,6 25,6 8,9 16,4 45,5 34,5 3,6 ΠΕΡΙΟΧΗ Λεκανοπέδιο Αττικής Υπόλοιπη Ελλάδα 9,9 66,3 18 5,8 11,6 61,1 22,8 4,6 10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

11

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Θα ήθελα να μου πείτε εάν το δεύτερο εξάμηνο του 2012, αυξήθηκε, μειώθηκε ή παρέμεινε αμετάβλητος: Παρέμεινε αμετάβλητος 12,6% ΔΑ 0,1% Αυξήθηκε 6,2% Μειώθηκε 81,1% Ο βαθμός μείωσης της αγοραστικής δύναμης αντανακλάται στο 81,1% των επιχειρήσεων που παρουσιάζουν μείωση του τζίρου τους. Η εικόνα αυτή είναι ενδεικτική της δεινής οικονομικής κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει οι επιχειρήσεις λόγω κατάρρευσης της αγοραστικής δύναμης. Ο μέσος όρος μείωσης αγγίζει το 32,8%, λίγο μικρότερος από την αντίστοιχη μείωση των εισοδημάτων (38%- έρευνα εισοδήματος νοικοκυριών, Ιανουάριος 2013, ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ). 12

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ ΕΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες έως 5 χρόνια 5-10 χρόνια 10-15 χρόνια 15 και άνω Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα Αυξήθηκε 4,5 7,7 6,9 12,3 6,5 4,8 5,5 6 6,3 Μειώθηκε 83,3 81,5 78,7 58,8 79,6 80,1 84,4 82,9 80,1 Αμετάβλητος/η 12 10,8 14,2 28,1 14 15,1 9,9 10,9 13,5 ΔΑ 0,2 0,2 0,9 0,1 0,2 0,1 ΤΖΙΡΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Κάτω από 50.000 50 έως 100 χιλιάδες 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-4 άτομα 5-9 άτομα 10 άτομα & άνω Αυξήθηκε 6,2 6,8 3,1 9,9 5,3 4,5 6,4 10 14,5 Μειώθηκε 82,1 80,5 79,4 78,7 87 81 79,1 70 70,9 Αμετάβλητος/η 11,7 12,3 17 11,3 7,4 14,2 14,5 20 14,5 ΔΑ 0,5 0,4 0,3 0,3 Το 83,3% των επιχειρήσεων του εμπορίου παρουσιάζουν μείωση στον κύκλο εργασιών. Σύμφωνα, με την ΕΛΣΤΑΤ, ο γενικός δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο σημείωσε μείωση 16,6%. 13

Συνολικά, πόσο τοις εκατό διαφορά περίπου παρατηρείτε στον τζίρο που κάνατε το 2012 σε σχέση με τον τζίρο του 2011; Μείωση έως 10% Μείωση περίπου 15% 5,3 6 Μείωση περίπου 20% 10 Μείωση περίπου 25% 5,4 Μείωση περίπου 30% 15,3 Μείωση περίπου 35% 3,7 Μείωση περίπου 40% 9,4 Μείωση περίπου 45% 2,2 Μείωση περίπου 50% 10,7 Μείωση πάνω από 50% 21 Καμία διαφορά 3,4 Μικρή αύξηση 4,5 Σημαντική αύξηση 1,2 ΔΑ 1,9 0 5 10 15 20 25 Μ.Ο. Μείωσης Τζίρου: 32,82% 14

Ο ισολογισμός της εταιρίας σας έκλεισε το 2012 : Χωρίς ιδιαίτερο κέρδος ή ζημιά 27,6% Με κέρδη 18,7% Με ζημίες 44,7% Μόλις το 18,7% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η επιχείρηση είχε κέρδη το προηγούμενο έτος (2012). Οι περισσότερες επιχειρήσεις προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα στην κρίση, λειτουργώντας ακόμη και με ζημιές, χρηματοδοτώντας την επιχείρηση, αναμένοντας υπομονετικά σημάδια βελτίωσης που προς το παρόν δεν εμφανίζονται. Σημειωτέον, για το έτος 2011 οι αντίστοιχοι δείκτες ήταν 20,1% με κέρδη και 42,1% με ζημίες. 15

ΖΗΤΗΣΗ Η ζήτηση για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που προσφέρει η επιχείρησή σας κατά το 2 Ο εξάμηνο του 2012: Παρέμεινε αμετάβλητη 13,2% Αυξήθηκε 8,1% Μειώθηκε 78,7% Το 78,7% των επιχειρήσεων παρουσίασαν μείωση της ζήτησης το προηγούμενο εξάμηνο. Οριακή μείωση του ρυθμού επιδείνωσης του συγκεκριμένου δείκτη (83,1% στην προηγούμενη έρευνα κλίματος, Ιούλιος 2012). 16

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Η ρευστότητα της επιχείρησής σας κατά το 2 Ο εξάμηνο του 2012: Παρέμεινε αμετάβλητη 11,2% ΔΑ 0,2% Αυξήθηκε 3,6% Μειώθηκε 85,0% Η μειωμένη ρευστότητα παραμένει σημαντικός ανασταλτικός παράγοντας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το 85% των επιχειρήσεων εμφανίζει μείωση της ρευστότητας και σε αυτό το εξάμηνο. 17

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ Οι παραγγελίες προς τους προμηθευτές σας κατά το 2 Ο εξάμηνο του 2012: Παρέμειναν αμετάβλητες 9,2% ΔΑ 3,3% Αυξήθηκαν 4,2% Μειώθηκαν 83,3% Ο δείκτης παραγγελιών παραμένει σε αρνητικά επίπεδα. Το 83,3% των επιχειρήσεων σημείωσε μείωση στο δείκτη παραγγελιών, με τις επιχειρήσεις του εμπορίου να προηγούνται με 88,6%. Τα στοιχεία αυτά συμφωνούν με την ΕΛΣΤΑΤ όπου σύμφωνα με το δείκτη Δεκεμβρίου του 2012, οι παραγγελίες παρουσίασαν πολύ μεγάλη κάμψη σε σχέση με το αντίστοιχο μήνα του 2011. 18

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Η επενδυτική δραστηριότητα της επιχείρησής σας κατά το2 Ο εξάμηνο του 2012: ΔΑ 4,2% Αυξήθηκε 5,7% Παρέμεινε αμετάβλητη 43,1% Μειώθηκε 47,0% Η επενδυτική δραστηριότητα σημειώνει καθαρή μείωση 41%, και είναι ο μοναδικός δείκτης που παρουσιάζει επιδείνωση σε σχέση με τι προηγούμενες έρευνες. Αυτό καταδεικνύει την διατήρηση ενός κλίματος αβεβαιότητα για ορατή ανάκαμψη της ζήτησης, χαμηλής επενδυτικής εμπιστοσύνης, έλλειψης χρηματοδοτικών εργαλείων για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και κρίση ρευστότητας. 19

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Το προσωπικό της επιχείρησής σας τους τελευταίους 6 μήνες αυξήθηκε, μειώθηκε ή παρέμεινε σταθερό; Αυξήθηκε κατά 1 άτομο 1,6 ΔΑ 0,4% Αυξήθηκε 3,1% Μειώθηκε 16,6% Αυξήθηκε κατά 2 άτομα 1,0 Αυξήθηκε κατά 3 άτομα 0,4 3,1 Αυξήθηκε με περισσότερα από 3 άτομα μειώθηκε κατά 1 άτομο 0,1 5,9 Παρέμεινε σταθερό 79,9% μειώθηκε κατά 2 άτομα μειώθηκε κατά 3 άτομα 1,6 5,2 16,6 Μειώθηκε περισσότερα από 3 άτομα 3,9 παρέμεινε σταθερό 79,9 ΔΑ 0,4 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 20

ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Το 16,6% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι προχώρησε σε μείωση προσωπικού το 2 ο εξάμηνο του 2012, ενώ μόλις το 3,1,% των επιχειρήσεων προχώρησε σε αύξηση. Το καθαρό ποσοστό μείωσης προσωπικού είναι 13,5%. Για κάθε 1 νέα θέση εργασίας που δημιουργείται αντιστοιχεί απώλεια 4 θέσεων εργασίας. Στην προηγούμενη έρευνα του Ιουλίου 2012, η αναλογία ήταν 1:7 Σύμφωνα με την επεξεργασία του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ εκτιμάται ότι χάθηκαν 61.000 θέσεις μισθωτής απασχόλησης το 2 ο εξάμηνο του 2012 (Ιούλιος- Δεκέμβριος). Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ κατά το διάστημα Ιούλιος- Νοέμβριος του 2012 οι απώλειες θέσεων μισθωτής απασχόλησης ανήλθαν σε 43.000. Αν ληφθούν υπ όψιν και οι απώλειες θέσεων εργασίας του μηνός Δεκεμβρίου τότε το σενάριο που παρουσιάζει το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ είναι μάλλον μετριοπαθές.

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ Αύξηση Μείω ση Χωρίς μεταβολή ΔΑ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 6,2 81,1 12,6 0,1 ΖΗΤΗΣΗ 8,1 78,7 13,2 ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ 3,6 85,0 11,2 0,2 ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ 4,2 83,3 9,2 3,3 ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 5,7 47,0 43,1 4,2 ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ 3,1 16,6 79,9 0,4 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 22

23

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Το επόμενο εξάμηνο (δηλαδή το 1ο εξάμηνο του 2013) προβλέπετε ότι θα αυξηθεί θα μειωθεί ή θα παραμείνει σταθερός ο κύκλος εργασιών (τζίρος) της επιχείρησής σας; θα παραμείνει αμετάβλητος 22,9% ΔΑ 4,5% Θα αυξηθεί 9,6% Θα μειωθεί 63,0% Το 63% των ερωτηθέντων προβλέπουν χειρότερες επιδόσεις των επιχειρήσεων τους το επόμενο εξάμηνο. Ο δείκτης αυτός είναι μειωμένος σε σχέση με τις δυο προηγούμενες έρευνες. 24

ΖΗΤΗΣΗ Προβλέπετε ότι η ζήτηση για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που προσφέρει η επιχείρησή σας, το επόμενο εξάμηνο: θα παραμείνει αμετάβλητη 22,7% ΔΑ 3,7% Θα αυξηθεί 11,2% Θα μειωθεί 62,4% Το 62,4% αναμένει μείωση της ζήτησης το επόμενο εξάμηνο 25

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Προβλέπετε ότι η ρευστότητα της επιχείρησής σας το επόμενο εξάμηνο: θα παραμείνει αμετάβλητη 20,8% ΔΑ 3,8% Θα αυξηθεί 8,9% Θα μειωθεί 66,5% Τα 2/3 των επιχειρήσεων αναμένουν μείωση της ρευστότητας και το επόμενο εξάμηνο, σημάδι ιδιαίτερα δυσοίωνο για την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών. 26

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ Προβλέπετε ότι οι παραγγελίες προς τους προμηθευτές σας το επόμενο εξάμηνο: θα παραμείνουν αμετάβλητες 20,7% ΔΑ 6,5% Θα αυξηθούν 9,0% Θα μειωθούν 63,8% Σύμφωνα με την έρευνα, το καθαρό ποσοστό των επιχειρήσεων που προβλέπει μειωμένες παραγγελίες έναντι των προμηθευτών είναι 54,8% 27

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Προβλέπετε ότι η επενδυτική δραστηριότητα της επιχείρησής σας το επόμενο εξάμηνο: ΔΑ 7,8% Θα αυξηθεί 5,5% Θα μειωθεί 41,5% θα παραμείνει αμετάβλητη 45,2% Αρνητικές είναι οι προσδοκίες των επιχειρήσεων σχετικά με τις επενδυτικές τους προοπτικές. Το 41,5% αναμένει μείωση των επενδεδυμένων κεφαλαίων (έναντι 33,1 στην προηγούμενη έρευνα εξαμήνου). Παγιώνεται και ενισχύεται επικίνδυνα το κλίμα αποεπένδυσης. 28

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Τους επόμενους 6 μήνες θεωρείτε πιο πιθανό το προσωπικό της επιχείρησής σας να αυξηθεί, να μειωθεί ή να παραμείνει το ίδιο; - Αναγωγή σε όσους απασχολούν προσωπικό - ΔΑ 1,9% να αυξηθεί 4,6% να μειωθεί 18,3% να παραμείνει σταθερό 75,2% Οι απώλειες θέσεων μισθωτής εργασίας αναμένεται να αγγίξουν τις 69.000 το πρώτο εξάμηνο του 2013. 29

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ Αύξηση Μείω ση Χωρίς μεταβολή ΔΑ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 9,6 63,0 22,9 4,5 ΖΗΤΗΣΗ 11,2 62,4 22,7 3,7 ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ 8,9 66,5 20,8 3,8 ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ 9,0 63,8 20,7 6,5 ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 5,5 41,5 45,2 7,8 ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ 4,6 18,3 75,2 1,9 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 30

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΙΑΝ. 2013 ΙΟΥΛ. 2012 ΙΑΝ. 2012 ΙΟΥΛ. 2011 ΙΑΝ. 2011 ΙΟΥΛ. 2010 ΦΕΒ. 2010 81,1 *Μείωση 85 82,5 80,0 80,2 77,8 70,7 ΤΖΙΡΟΣ **Θα μειωθεί περισσότερο 63,0 62,3 78,6 64,7 70,0 65,6 53,2 ΙΑΝ. 2013 ΙΟΥΛ. 2012 ΙΑΝ. 2012 ΙΟΥΛ. 2011 ΙΑΝ. 2011 ΙΟΥΛ. 2010 ΦΕΒ. 2010 *Μείωση 78,7 83,1 82,0 77,9 78,3 77,0 71,1 ΖΗΤΗΣΗ **Θα μειωθεί περισσότερο 62,4 63,1 76,5 62,8 70,5 63,8 52,2 ΙΑΝ. 2013 ΙΟΥΛ. 2012 ΙΑΝ. 2012 ΙΟΥΛ. 2011 ΙΑΝ. 2011 ΙΟΥΛ. 2010 ΦΕΒ. 2010 *Μείωση 85,0 86,5 85,9 82,6 84,3 79,0 74,7 ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ **Θα μειωθεί περισσότερο 66,5 64,7 79,9 64,7 74,3 66,9 55,5 * Καταγεγραμμένη μείωση προηγούμενου εξαμήνου ** Προβλεπόμενη μείωση για το επόμενο εξάμηνο 31

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΙΑΝ. 2013 ΙΟΥΛ. 2012 ΙΑΝ. 2012 ΙΟΥΛ. 2011 ΙΑΝ. 2011 ΙΟΥΛ. 2010 ΦΕΒ. 2010 83,3 *Μείωση 85,4 83,5 79,6 79,5 76,1 70,1 ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ **Θα μειωθεί περισσότερο 63,8 64,3 77,3 63,8 70,8 64,4 54,1 ΙΑΝ. 2013 ΙΟΥΛ. 2012 ΙΑΝ. 2012 ΙΟΥΛ. 2011 ΙΑΝ. 2011 ΙΟΥΛ. 2010 ΦΕΒ. 2010 *Μείωση 47,0 37,4 37,6 41,5 45,3 52,3 40,7 ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ **Θα μειωθεί περισσότερο 41,5 33,1 40,5 34,6 43,2 47,5 33,6 ΙΑΝ. 2013 ΙΟΥΛ. 2012 ΙΑΝ. 2012 ΙΟΥΛ. 2011 ΙΑΝ. 2011 ΙΟΥΛ. 2010 ΦΕΒ. 2010 *Μείωση 16,6 18,7 20,1 20,4 24,1 21,9 21,1 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ **Θα μειωθεί περισσότερο 13,1 13,8 16,4 17,6 18,3 21,2 15,3 * Καταγεγραμμένη μείωση προηγούμενου εξαμήνου ** Προβλεπόμενη μείωση για το επόμενο εξάμηνο 32

33

Αντιμετωπίσατε το τελευταίο 6μηνο δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΔΑ 1,1% Ναι, σοβαρές 26,6% Όχι ιδιαίτερα 46,5% 52,4% Ναι, κάποιες φορές 25,8% Το 52,4% των επιχειρήσεων αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών. 34

Αντιμετωπίζουν το τελευταίο 6μηνο δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013 52,4 53,4 53,3 60 42,1 44,2 50 40 30 20 10 0 Ιανουάριος 2013 Ιούλιος 2012 Ιανουάριος 2012 Ιούλιος 2011 Ιανουάριος 2011 35

Έχετε αναγκαστεί έστω και περιστασιακά να μειώσετε ώρες ή ημέρες εργασίας σε κάποιους υπαλλήλους; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό ΔΑ 0,5% Ναι 47,7% Όχι 51,8% Το 47,7% των επιχειρήσεων που απασχολούν προσωπικό έχει προχωρήσει σε αναδιάρθρωση του μισθολογικού κόστους, μειώνοντας το χρόνο εργασίας. 36

Έχουν αναγκαστεί έστω και περιστασιακά να μειώσουν ώρες ή ημέρες εργασίας σε κάποιους υπαλλήλους -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013 47,7 50 40,5 45 37,4 40 32 30,2 30 35 30 25 20 15 10 5 0 Ιανουάριος 2013 Ιούλιος 2012 Ιανουάριος 2012 Ιούλιος 2011 Ιανουάριος 2011 Ιούλιος 2010 37

Έχετε αναγκαστεί να μειώσετε τις αποδοχές κάποιων υπαλλήλων; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΔΑ 0,7% Ναι, ορισμένων 8,8% 43,6% Όχι 55,7% Ναι, σε όλους 34,8% Το 43,6% των επιχειρήσεων έχει μειώσει αποδοχές υπαλλήλων (το 34,8 % σε όλους τους υπαλλήλους). Το ποσοστό αυτό είναι ιδιαίτερα αυξημένο σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα του Ιουλίου (33,2%), γεγονός που καταδεικνύει ότι, σε μια περίοδο μεγάλων επιβαρύνσεων από φόρους και τέλη, αύξησης τιμών πρώτων υλών και ενέργειας, ελαχιστοποίησης έως και εξαφάνισης των κερδών, σε συνδυασμό με την αδυναμία αναλόγων αυξήσεων των τιμών των προϊόντων, οι επιχειρήσεις οδηγούνται σε όλο και μεγαλύτερη συμπίεση του μισθολογικού κόστους. 38

Έχουν αναγκαστεί να μειώσουν τις αποδοχές κάποιων υπαλλήλων -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013 43,6 50 45 40 33,2 35 28,6 30 19,4 25 15,6 15 20 15 10 5 0 Ιανουάριος 2013 Ιούλιος 2012 Ιανουάριος 2012 Ιούλιος 2011 Ιανουάριος 2011 Ιούλιος 2010 Από τον Ιούλιο του 2010 έως τον Ιανουάριο του 2013 τριπλασιάστηκε ο αριθμός των επιχειρήσεων που μέσα στη χρονιά αναγκάστηκε να μειώσει αποδοχές. 39

Έχουν αναγκαστεί να μειώσουν ώρες/ημέρες εργασίας ή αποδοχές κάποιων υπαλλήλων; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό Όχι 39,8% Ναι 60,2% Η μερική απασχόληση αποτελεί πλέον μια γενικευμένη πραγματικότητα. 40

Πόσο πιθανόν θεωρείτε να αναγκαστείτε να μειώσετε μισθούς ή ώρες εργασίας των υπαλλήλων σας μέσα στο επόμενο εξάμηνο; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - Καθόλου πιθανό 30,1% ΔΑ 2,8% Aρκετά πιθανόν (σχεδόν βέβαιο) 35,7% Λίγο πιθανό (δεν μπορώ να το αποκλείσω) 31,4% 41

Θεωρούν σχεδόν βέβαιο να αναγκαστούν να μειώσουν μισθούς ή ώρες εργασίας υπαλλήλων μέσα στο επόμενο εξάμηνο -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013 51 43 41 35,7 36,8 33,2 31,8 31 21 11 1 Ιανουάριος 2013 Ιούλιος 2012 Ιανουάριος 2012 Ιούλιος 2011 Ιανουάριος 2011 42

43

Πολλές από τις επιχειρήσεις αναφερουν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές; ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ Ναι Όχι ΔΑ Στον ΟΑΕΕ (στο ασφαλιστικό σας τ αμείο) 43,0 56,6 0,4 Σε ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΥΔΡΕΥΣΗ ) 35,8 64,2 Σε δόσεις για δάνεια (επιχειρησιακά ή προσωπικά) 33,4 52,3 14,3 Σε προμηθευτές 33,0 64,0 3 Στην εφορία (ΦΠΑ,ΦΜΥ κλπ) 31,9 67,5 0,6 Ενοικίου 31,6 52,4 16,1 Στο ΙΚΑ (ασφαλιστικές εισφορές) 17,3 63,8 18,9 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Πάνω από το 1/3 των επιχειρήσεων έχει καθυστερημένες οφειλές σχεδόν παντού. Μόνη εξαίρεση το ΙΚΑ, το οποίο επέδειξε πρόνοια με τις ρυθμίσεις που έκανε σχετικά με την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών. Στον ΟΑΕΕ οι οφειλές αφορούν το 43% των επιχειρήσεων 44

Πολλές από τις επιχειρήσεις αναφέρουν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές; ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2013 - ΙΟΥΛΙΟΥ 2012 Ιανουάριος 2013 Ιούλιος 2012 43 39,6 35,8 31,8 33,4 28,9 33 34,7 31,9 26,7 31,6 31,1 23,2 17,3 Στον ΟΑΕΕ Σε ΔΕΚΟ Σε δόσεις για δάνεια Σε προμηθευτές Στην εφορία Ενοικίου Στο ΙΚΑ Το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης σε σχέση με τις οφειλές (περίπου 25%) αναφέρεται σε ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία. Σημειωτέον, η φορολογική επιβάρυνση των μικρών επιχειρήσεων, η οποία αυξάνεται με το νέο νόμο, θα επιδεινώσει την κατάσταση ακόμη περισσότερο μέσα στο 2013. Αμέσως μετά ακολουθούν τα δάνεια και οι οφειλές προς τις ΔΕΚΟ. 45

Κατά την διάρκεια του 2012 είχατε αναγκαστεί να χρησιμοποιήσετε χρήματα από τις προσωπικές σας καταθέσεις για να χρηματοδοτήσετε την επιχείρησή σας; Χρησιμοποίησαν προσωπικές καταθέσεις ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 100 Όχι 17,2% ΔΑ 1,9% 80,9 75,7 73,5 90 80 70 60 50 40 30 20 Ναι 80,9% 10 0 Ιανουάριος 2013 Ιούλιος 2012 Ιανουάριος 2012 Το 80,9% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι έχουν χρησιμοποιήσει χρήματα από προσωπικές καταθέσεις προκειμένου να καλύψουν ανάγκες της επιχείρησης. (Το 21,5% των επιχειρηματιών έχει εκποιήσει και προσωπική περιουσία) 46

Μετά το ξέσπασμα της κρίσης χρειάστηκε να ρευστοποιήσετε/εκποιήσετε μέρος των περιουσιακών στοιχείων σας για την κάλυψη τρεχουσών δαπανών; ΔΑ 1,3% Ναι 21,5% Όχι 77,2% Το 21,5% των επιχειρηματιών έχει εκποιήσει και προσωπική περιουσία στη διάρκεια της κρίσης για να καλύψει υποχρεώσεις της επιχείρησής του. 47

Εκτιμάτε ότι το επόμενο έτος θα μπορέσετε να ανταποκριθείτε στις φορολογικές σας υποχρεώσεις; ΔΑ 14,1% Ναι 34,8% Όχι 51,1% Οι μισοί επιχειρηματίες εκτιμούν ότι δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις το τρέχον έτος (2013). Τούτο συνάδει με τα συμπεράσματα της έρευνας εισοδήματος του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ όπου το 54,3% των πολιτών δηλώνουν αδυναμία πληρωμής. Σημειωτέον, ότι η συντριπτική πλειοψηφία δεν έχει ακόμη κατανοήσει το βαρύ φορολογικό φορτίο που τους επιβάλλει ο νέος νόμος (Ν. 4110/2013) 48

49

Με τις υπάρχουσες σήμερα συνθήκες και με τις προοπτικές της κρίσης όπως διαμορφώνονται, θεωρείτε πιθανό ή όχι το ενδεχόμενο η επιχείρησή σας να έχει σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας το επόμενο διάστημα σε βαθμό που θα κινδυνεύει να κλείσει; Ελάχιστα & Καθόλου πιθανό : 47,3% Επιβεβαιώθηκαν τα αποτελέσματα της προηγούμενης έρευνας. Καθόλου πιθανό 23,4% ΔΓΔΑ 3,1% Πολύ πιθανό 23,9% Ελάχιστα πιθανό 23,9% Αρκετά πιθανό 25,7% Πολύ & Αρκετά πιθανό: 49,6% *Σε απόλυτα μεγέθη 170.000 επιχειρήσεις βρίσκονται στο «κόκκινο» (από αυτές οι 64.000 ανήκουν στον κλάδο του εμπορίου). Εκτιμάται ότι η καθαρή μείωση επιχειρήσεων τους επόμενους 12 μήνες θα είναι 55.000 (από αυτές οι 20.000 ανήκουν στον κλάδο του εμπορίου). Επισημαίνεται ότι τα πιθανά λουκέτα επιχειρήσεων συνεπάγονται κίνδυνο απώλειας 195.000 θέσεων συνολικής απασχόλησης (εργοδότες, αυτοαπασχολούμενοι, μισθωτοί) 50

ΦΟΒΟΣ ΓΙΑ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013 - ΜΑΪΟΣ 2009 60 49,6 53,3 51,2 52,7 50 44,5 44,4 40 30 20 11,7 10 0 Ιανουάριος 2013Ιούλιος 2012Ιανουάριος 2012Ιούλιος 2011Ιανουάριος 2011Ιούλιος 2010 Μάιος 2009 51

Χρονικά πού τοποθετείτε αυτό το ενδεχόμενο; -Βάση: Όσοι θεωρούν πιθανό το ενδεχόμενο η επιχείρησή τους να έχει σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας το επόμενο διάστημα σε βαθμό που θα κινδυνεύει να κλείσει - Αργότερα 53,3% Άμεσα, μέσα στο επόμενο τρίμηνο 12,7% Στο εξάμηνο 34,0% Η καθαρή μείωση επιχειρήσεων στο επόμενο τρίμηνο υπολογίζεται στις 7.000. Μεγαλύτερος κίνδυνος εμφανίζεται για τις επιχειρήσεις του κλάδου του εμπορίου, για τους αυτοαπασχολούμενους και για όσες επιχειρήσεις απασχολούν 1 άτομο. Η υποχώρηση του δείκτη (49,6%) οφείλεται ότι έχουν ήδη κλείσει δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις 52

53

Κατά την διάρκεια της κρίσης μειώσατε τις τιμές στα προϊόντα σας; Όχι 16,2% ΔΑ 0,1% Ναι 83,7% Παρά τη σημαντική αύξηση στο κόστος λειτουργίας τους, τις φορολογικές επιβαρύνσεις, περισσότερες από 8 στις 10 επιχειρήσεις δηλώνουν ότι τα τελευταία 2,5 χρόνια προχώρησαν σε μείωση των τιμών για να «κρατηθούν» στην αγορά. Μειώσεις όμως δεν υπήρξαν στις εισαγόμενες πρώτες ύλες, τα εισαγόμενα προϊόντα και ιδιαίτερα στα τυποποιημένα. Μάλλον αυξήσεις. Παράλληλα, υπήρξαν μεγάλες αυξήσεις στις ΔΕΚΟ, το ενεργειακό κόστος, το ΦΠΑ και ιδιαίτερα στο κόστος χρήματος. 54

Ποιο είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την μείωση των τιμών; Το μισθολογικό κόστος (Μισθοί) 5,0 Το μη μισθολογικό κόστος (ασφαλιστικές εισφορές) 15,2 Τα λοιπά έξοδα (Ενοίκια, ΔΕΗ, ΟΤΕ, Πετρέλαιο, δημοτικά τέλη, 32,8 ΦΠΑ, Η φορολογία της επιχείρησης 28,1 Το προϊόν το ίδιο (είναι ακριβό εξαρχής) 13,7 ΔΑ 5,2 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Το μεγαλύτερο εμπόδιο για τη μη μείωση των τιμών είναι τα λειτουργικά κόστη και οι φόροι, το μεγαλύτερο μέρος από τα οποία συνιστούν την λεγόμενη «κρατική ακρίβεια». Το μισθολογικό κόστος θεωρείται εμπόδιο μόνο για το 5% των επιχειρήσεων. 55

56

Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με την πρόθεση του Υπουργείου Ανάπτυξης να είναι ανοιχτά τα καταστήματα και τις Κυριακές ; -ΒΑΣΗ: ΕΜΠΟΡΙΟ- Συμφωνώ & Μάλλον συμφωνώ: 16,3% ΔΑ 2,2% Συμφωνώ 11,4% Μάλλον Συμφωνώ (με προϋποθέσεις) 4,9% Μάλλον διαφωνώ 3,1% Διαφωνώ 78,4% Διαφωνώ & Μάλλον διαφωνώ: 81,5% Το 81,5% των επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του εμπορίου διαφωνεί με το μέτρο της απελευθέρωσης λειτουργίας καταστημάτων τις Κυριακές. Οι οικογενειακές επιχειρήσεις και οι επιχειρήσεις με λίγους εργαζόμενους παρουσιάζουν ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό διαφωνίας που αγγίζει το 90% 57

Ένα τέτοιο μέτρο θα συμβάλει στην ανάκαμψη της αγοράς ή όχι; -ΒΑΣΗ: ΕΜΠΟΡΙΟ- ΔΑ 4,9% Ναι 10,2% Όχι 84,9% Το 84,9 % των εμπόρων εκτιμά ότι δεν θα υπάρξει θετική επίπτωση στην αγορά από την εισαγωγή του μέτρου της απελευθέρωσης λειτουργίας τις Κυριακές. 58

Θα συμβάλει στην αύξηση της απασχόλησης ή όχι; -ΒΑΣΗ: ΕΜΠΟΡΙΟ- ΔΑ 0,6% Ναι 14,3% Όχι 85,1% Το 85,1% των επαγγελματιών δεν περιμένει θετική επίπτωση στην απασχόληση της επιχείρησης του από το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές. 59

60

Πιστεύετε ότι τελικά θα μπορέσει η Ελλάδα να ξεπεράσει την κρίση -έστω και αν χρειαστούν περισσότερα χρόνια λιτότητας- ή δεν θα αποφύγουμε την οριστική χρεωκοπία; Δεν θα αποφύγουμε την χρεωκοπία 44,9% ΔΑ 10,1% Θα μπορέσει 45,0% Το αισιόδοξο στοιχείο της έρευνας είναι ότι το ποσοστό των ερωτηθέντων που θεωρούν ότι η χώρα έχει αποφύγει τον κίνδυνο χρεωκοπίας έχει μειωθεί στο 44,9% (από 54,3%, έρευνα ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ, Ιούλιος 2012). Αυτή η «αισιοδοξία» όμως δεν έχει μεταφραστεί ακόμη σε ανάληψη ρίσκου και κατάρτισης νέων επενδυτικών σχεδίων από μέρους των επιχειρηματιών. 61

Πιστεύετε ότι τελικά θα μπορέσει η Ελλάδα να ξεπεράσει την κρίση -έστω και αν χρειαστούν περισσότερα χρόνια λιτότητας- ή δεν θα αποφύγουμε την οριστική χρεωκοπία; ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2013 2012-2011 Ιανουάριος 2013 Ιανουάριος 2012 Ιανουάριος 2011 43,1 54,3 48,6 45 33,8 44,9 12 8,3 10,1 Θα μπορέσει Δεν θα αποφύγουμε την χρεωκοπία ΔΑ 62

Πότε πιστεύετε ότι θα φανούν τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης της αγοράς; Μέσα στο 2013 8,4 Το 2014 11,4 Το 2015-2016 16,5 Το2017-2018 11,2 το 2020 9,0 αργότερα 23,9 Ποτέ 6,8 ΔΞ 12,7 0 5 10 15 20 25 30 63

Εάν είχατε σήμερα ένα ποσό διαθέσιμο σε μετρητά, πού πιστεύετε ότι τα χρήματά σας θα ήταν πιο ασφαλή; ΔΑ 8,7% Αλλού 31,6% Στην τράπεζα 36,6% Στο εξωτερικό 23,1% Παρατηρείται αύξηση του ποσοστού των επιχειρηματιών που θεωρούν ότι τα χρήματά τους είναι ασφαλή «αλλού», διαμορφώνοντας μια ισχυρή στάση αμφισβήτησης της ικανότητας του τραπεζικού συστήματος να προστατεύσει τα χρήματά τους και τους ίδιους. Η στάση αυτή συνδέεται έμμεσα και με την καλλιέργεια φόβου εκ μέρους των οικονομικών αρχών, σχετικά με άνοιγμα λογαριασμών, κατασχέσεις καταθέσεων, συλλήβδην αυτόματους μηχανισμούς δέσμευσης χρημάτων. 64

Εάν είχατε σήμερα ένα ποσό διαθέσιμο σε μετρητά, πού πιστεύετε ότι τα χρήματά σας θα ήταν πιο ασφαλή; ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2012 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 37 Ιανουάριος 2013 Ιούλιος 2012 36,6 23 31,6 25,2 23,1 14,8 8,7 Στην τράπεζα Στο εξωτερικό Αλλού ΔΑ 65