Πηγές δεδομένων: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Πηγές δεδομένων: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Η ταυτότητα της ελληνικής πρωτοβάθμιας & δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Χρηματοδότηση της εκπαίδευσης Δημόσιες & Ιδιωτικές δαπάνες Χαρακτηριστικά μαθητικού πληθυσμού Σχολικές μονάδες και τμήματα Υποδομές της εκπαίδευσης Προσωπικό που υπηρετεί στην εκπαίδευση Δείκτες εκροών της εκπαίδευσης Απόδοση της εκπαίδευσης

Τα οικονομικά μεγέθη της εκπαίδευσης Ετήσια απόλυτη (σε εκ. ) και ποσοστιαία μεταβολή του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ ESA 2010) της χώρας την περίοδο 2001-2016 7,4% 9,4% 8,3% 2,9% 9,3% 6,8% 4,0% 0,1% -1,8% 241.990 237.534-4,8% -8,4% -7,6% -5,5% -1,5% -1,3% 217.862 232.695 226.031 193.716 199.242 207.029 191.204 178.905 180.654 177.941 175.697 175.888 163.461 152.194 αύξηση κατά 59,0% ή κατά 89.796 εκ. μείωση κατά -27,3% ή κατά - 66.102 εκ. Προ κρίσης Εντός κρίσης 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 ΑΕΠ Ετήσιος ρυθμός μεταβολής Εθνικοί Λογαριασμοί (ESA2010 Απρίλιος 2017)

Τα οικονομικά μεγέθη της εκπαίδευσης Σύνολο δημοσίων δαπανών για την εκπαίδευση (σε εκ. και ως ποσοστό επί του ΑΕΠ) την περίοδο 2001-2014 και σύνολο ιδιωτικών δαπανών για την εκπαίδευση την περίοδο 2004-2014 της χώρας την περίοδο 2001-2016 3,32% 3,27% 3,23% 3,33% 3,42% 3,35% 7.301,7 3,24% 7.549,1 3,44% 8.320,1 3,39% 3,43% 8.055,5 7.744,8 3,19% 3,21% 3,23% 3,16% 5.050,5 5.338,8 5.779,3 6.448,3 4.384,9 6.806,5 4.564,8 4.743,5 4.939,4 5.242,2 5.531,4 5.272,8 6.614,5 5.047,8 6.141,2 4.586,2 5.831,8 5.614,8 αύξηση κατά 64,7% ή κατά 3.269,6 εκ. μείωση κατά -54,7% ή κατά 4.547,5 εκ. 3.915,2 3.772,6 Προ κρίσης Εντός κρίσης 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ιδιωτική δαπάνη για εκπαίδευση Δημόσια δαπάνη για εκπαίδευση Δημόσια δαπάνη ως % επί του ΑΕΠ Εθνικοί Λογαριασμοί (ESA2010 Απρίλιος 2017)

Τα οικονομικά μεγέθη της εκπαίδευσης Σύνολο δαπανών για αγορά αγαθών και υπηρεσιών εκπαίδευσης των νοικοκυριών σε εκ. και ρυθμός μεταβολής του δείκτη την περίοδο 2005-2014 5,9% 3,7% 8,6% 0,2% -4,2% -10,4% -8,0% -9,1% -3,7% 11.371,3 6.806,5 12.045,2 12.488,5 7.301,7 7.549,1 13.562,3 13.586,9 8.320,1 8.055,5 13.017,7 7.744,8 11.662,4 6.614,5 10.727,4 6.141,2 9.747,1 9.387,4 5.831,8 5.614,8 Ιδιωτικές δαπάνες Δημόσιες δαπάνες ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ δαπάνες Ρυθμός μεταβολής ΣΥΝ 4.564,8 4.743,5 4.939,4 5.242,2 5.531,4 5.272,8 5.047,8 Προ κρίσης Εντός κρίσης 4.586,2 3.915,2 3.772,6 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική δαπάνη του κράτους αλλά και των νοικοκυριών για αγαθά και υπηρεσίες εκπαίδευσης, αποδεικνύεται ότι η εκπαίδευση χρηματοδοτείται και από τις δύο πηγές χρηματοδότησης με μια αναλογία 60-40. Το 2014 οι πραγματοποιηθείσες συνολικές (δημόσιες και ιδιωτικές) δαπάνες για εκπαίδευση ανήλθαν στο ποσό των 9.387,4 εκ. (ποσό που αντιστοιχεί στο 5,3% του ΑΕΠ), εκ των οποίων το 59,8% (5.614,8 εκ. ) αφορούν στις δημόσιες δαπάνες για εκπαίδευση, ενώ το 40,2% (3.772,6 εκ. ) αφορούν στις ιδιωτικές δαπάνες για εκπαίδευση αντίστοιχα. Πηγή: (1) Υπουργείο Οικονομικών-Γενικό Λογιστήριο του Κράτους Κρατικοί Προϋπολογισμοί και Απολογισμοί των ετών 2007 έως και 2016, (2) Ελληνική Στατιστική Αρχή Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών 2004-2014

Τα οικονομικά μεγέθη της εκπαίδευσης Πληρωμές Τακτικού Προϋπολογισμού για εκπαίδευση σε εκ. και ρυθμός μεταβολής του δείκτη την περίοδο 2001-2014 Πληρωμές Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για εκπαίδευση σε εκ. και ρυθμός μεταβολής του δείκτη την περίοδο 2001-2014 7,3% 8,4% 7,3% 14,5% 6,2% 6,1% 6,6% 6,8% 5,7% 13,1% 1,9% 14,0% 32,4% 54,2% 5,0% 26,7% 17,2% 6.129,3 5.778,0 5.439,2 6.535,6 6.977,8-9,2% -8,6% -9,3% -7,7% -11,6% 7.373,5 6.693,5 5.917,6 5.409,2 963,1-5,7% 908,3-1,8% 1.027,5 1.009,1 1.028,5 1.172,4-13,5% 1.013,5 1.342,3-49,2% 1.051,4-33,7% 927,7 1.087,6 4.751,8 4.430,4 4.087,4 αύξηση κατά 80,4% ή κατά 3.286,1 εκ. μείωση κατά -51,4% ή κατά 3.789,7 εκ. 4.904,2 4.527,2 αύξηση κατά 37,5% ή κατά 361,2 εκ. 682,0 697,0 μείωση κατά -19,0% ή κατά 254,7 εκ. 731,9 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Χρηματοδότηση Ετήσιος ρυθμός μεταβολής 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Χρηματοδότηση Ετήσιος ρυθμός μεταβολής Το 2014, το 88,1% (ή 4.527,2 εκ. ) της συνολικής δημόσιας δαπάνης για εκπαίδευσης αφορά σε δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού, ενώ το υπόλοιπο 11,9% (ή 1.087,6 εκ. ) αφορά σε δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Τη συγκεκριμένη χρονιά, το 99,3% (ή 4.495,8 εκ. ) του συνόλου του Τακτικού Προϋπολογισμού για την εκπαίδευση αναλογεί στις κεντρικές υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας, αναλογεί στις περιφερειακές υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας. Την ίδια χρονιά το 90,2% (ή 4.053,0 εκ. ) των δαπανών του Τακτικού Προϋπολογισμού των κεντρικών υπηρεσιών του ΥΠΕΘ είναι ανελαστικό αφού: το 88,7% αφορά σε δαπάνες μισθοδοσίας (Πληρωμές για υπηρεσίες Κ.Α. 0000) και το 1,4% αφορά σε λειτουργικές δαπάνες (Προμήθειες αγαθών και κεφαλαιακού εξοπλισμού Κ.Α. 1000). Εθνικοί Λογαριασμοί (ESA2010 Απρίλιος 2017)

Τα οικονομικά μεγέθη της εκπαίδευσης Ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών για αγορά αγαθών και υπηρεσιών εκπαίδευσης (σε εκ. ) ανά κατηγορία δαπάνης το έτος 2014 Εκπαιδευτικές εκδρομές 26,3 Οικονομικές μεταβιβάσεις για σπουδές στο ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ 150,9 Οικονομικές μεταβιβάσεις για σπουδές στο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ 683,4 Δίδακτρα για μαθήματα τέχνης & Η/Υ 186,6 Δίδακτρα για ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ μαθημάτων εκπαίδευσης 500,8 Δίδακτρα για ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ μαθήματα 271,0 Δίδακτρα για ΞΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ 660,1 Δίδακτρα σε ιδιωτική εκπαίδευση 973,3 Υπηρεσίες παιδαγωγών, μπέμπι-σίτερς & παιδοκόμων 66,5 Αγορά βιβλίων, βοηθημάτων, γραφικής ύλης κλπ 253,6 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1.000 1.100 Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών 2004-2014

Μαθητικός Πληθυσμός Σύνολο μαθητικού πληθυσμού της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και ετήσιος ρυθμός μεταβολής του δείκτη την περίοδο 2005-2014 Νηπιαγωγεία 166.233 165.931 166.576 654.780 Δημοτικά 158.290 159.502 160.994 648.487 646.331-3,1% 18,1% ή 4.505 μαθητές ή 25.568 μαθητές -3,4% 639.932 ή 5.582 μαθητές 150.079 145.513 144.653 143.637 143.716 142.305 142.369 141.008 2,3% ή 25.568 μαθητές 647.543 643.200 639.961 637.309 637.476 635.935 634.048 633.291-4,5% ή 29.615 μαθητές 630.043 625.165 4,4% 5,5% 4,2% -0,6% -1,6% -0,9% 1,0% 0,9% 0,1% 0,8% -0,2% 0,4% -3,4% Προ κρίσης Εντός κρίσης 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο Ρυθμός Μεταβολής 1,0% 0,3% 1,0% -1,1% -0,7% -0,5% -0,4% 0,0% -0,2% -0,3% -0,1% -0,5% -0,8% Προ κρίσης Εντός κρίσης 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο Ρυθμός Μεταβολής

348.758 Μαθητικός Πληθυσμός 336.150 327.578 323.333 321.681 334.235 Σύνολο μαθητικού πληθυσμού της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ετήσιος ρυθμός μεταβολής του δείκτη την περίοδο 2005-2014 Γυμνάσια Γενικά Λύκεια 343.765 341.107 341.315 336.938 332.005 324.402 319.950 241.214 235.097 233.723 310.389 230.165 228.747-7,8% 6,9% -9,7% -5,2% 8,3% -2,3% 238.975 232.926 241.726 239.652 247.441 247.717 247.220 245.892 241.905-3,6% -4,3% 0,5% 1,3% 2,0% 2,9% -0,8% 0,1% -1,3% -1,5% -2,3% -1,4% -3,0% 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο Προ κρίσης Εντός κρίσης 160.451 156.258 153.311 Ρυθμός Μεταβολής 145.020 134.623-4,6% -0,6% Επαγγελματικά Λύκεια & ΕΠΑΣ 2,2% 0,6% 1,6% 2,9% 0,9% 2,4% -2,5% Προ κρίσης Εντός κρίσης -0,1% 0,2% -0,7% -1,6% 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο 124.141 121.008 123.989 110.622 110.771 113.658 112.869 108.729 108.010 2,7% -32,7% ή 51.812 μαθητές 14,8% -9,0% Ρυθμός Μεταβολής 2,7% -4,4% -5,4% -1,7% -0,7% 2,6% 2,6% 6,5% 2,5% -7,2% -7,8% -10,9% -9,0% Προ κρίσης Εντός κρίσης 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο Ρυθμός Μεταβολής

Χαρακτηριστικά του μαθητικού πληθυσμού Ποσοστό μαθητών/-τριών που φοιτούν με ηλικία μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη για την τάξη τους επί του συνόλου των εγγεγραμμένων μαθητών/-τριών ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 57,0 55,9 55,7 57,6 58,5 56,3 55,7 54,9 53,7 54,7 56,3 57,6 52,8 Δημοτικό 16,2 16,5 16,7 15,8 15,2 14,1 13,7 10,4 9,6 9,1 9,3 9,4 9,4 9,1 15,1 14,5 11,0 10,1 13,2 8,6 11,9 8,1 10,8 10,7 7,6 8,3 Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ 6,7 6,3 6,1 5,6 5,4 5,3 5,8 5,3 5,2 5,0 4,8 4,4 4,5 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Το ποσοστό των μαθητών/-τριών με ηλικία μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη για την τάξη που φοιτούν σε όλη την περίοδο αναφοράς καταγράφει τιμές υψηλότερες του 50,0% στο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ αρμοδιότητας ΥΠΕΘ, ενώ στο Γενικό Λύκειο και στο Γυμνάσιο το αντίστοιχο ποσοστό είναι χαμηλότερο και σταθερά μειούμενο. Κατά την περίοδο αναφοράς, στη συγκεκριμένη κατηγορία μαθητών καταγράφουν σταθερά υψηλότερα ποσοστά: (α) τα αγόρια έναντι των κοριτσιών σε όλες τις βαθμίδες της Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, (β) ο δημόσιος τομέας έναντι του ιδιωτικού τομέα της Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, και (γ) οι ημερήσιες σχολικές μονάδες έναντι των εσπερινών μονάδων της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Χαρακτηριστικά του μαθητικού πληθυσμού Ποσοστό μαθητών/-τριών που φοιτούν με ηλικία μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη για την τάξη τους επί του συνόλου των εγγεγραμμένων μαθητών/-τριών ανά βαθμίδα εκπαίδευσης, τομέα και τύπο σχολείου το 2014 0,2% 2,9% 10,4% 4,6% -84,5% -79,6% -42,4% -15,8% 94,3% 89,0% 95,4% 52,8% 41,1% 45,3% 2,0% 1,1% 4,6% 11,0% 8,6% 3,2% 4,1% 4,0% 9,3% 6,4% Νηπιαγωγείο Δημοτικό Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ Δημόσιος τομέας Ιδιωτικός τομέας Μέση διαφορά ΔΗΜ-ΙΔ την περίοδο 2002-14 Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ Ημερήσιες μονάδες Εσπερινές μονάδες Μέση διαφορά ΗΜΕΡ-ΕΣΠ την περίοδο 2002-14

Χαρακτηριστικά του μαθητικού πληθυσμού Ποσοστό των αλλοδαπών μαθητών/-τριών επί του συνόλου των εγγεγραμμένων μαθητών/-τριών ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 14,0 12,7 12,6 10,8 11,8 10,4 9,7 9,8 10,5 8,3 12,0 11,6 10,8 11,2 10,7 10,8 10,5 7,5 7,1 7,2 6,7 8,5 7,1 7,6 8,0 8,1 8,1 6,7 6,7 5,0 5,2 4,7 6,6 6,4 6,3 5,8 6,0 5,6 5,7 5,6 4,4 4,4 4,6 3,8 4,0 4,2 2,1 3,0 2,4 1,9 1,1 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Νηπιαγωγείο Δημοτικό Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ Το 2014 στην Πρωτοβάθμια & Δευτεροβάθμια εκπαίδευση της χώρας φοιτούσαν συνολικά 142.613 αλλοδαποί μαθητές/-τριες. Εξ αυτών, το 12,1% (ή 17.253 αλλοδαποί μαθητές/-τριες) φοιτούσαν στο Νηπιαγωγείο, το 47,3% (ή 67.410 αλλοδαποί μαθητές/-τριες) φοιτούσαν στο Δημοτικό, το 22,8% (ή 32.477 αλλοδαποί μαθητές/-τριες) φοιτούσαν στο Γυμνάσιο, το 9,5% (ή 13.557 αλλοδαποί μαθητές/-τριες) φοιτούσαν στο Γενικό Λύκειο και το 8,4% (ή 11.916 αλλοδαποί μαθητές/-τριες) φοιτούσαν στο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ αρμοδιότητας ΥΠΕΘ.

Χαρακτηριστικά του μαθητικού πληθυσμού Ποσοστό μαθητών ειδικών τάξεων επί του συνόλου των εγγεγραμμένων μαθητών/-τριών ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 17.902 16.851 15.297 14.651 13.618 13.049 11.91211.903 11.040 22.930 21.999 20.516 20.188 1,7 1,8 1,8 2,0 2,1 2,4 2,3 2,6 2,8 3,2 3,5 3,2 3,7 1,2 143 204 225 336 452 541 592 671 864 998 1.038 998 1.936 0,1 0,1 0,2 0,2 0,3 0,4 0,4 0,4 0,5 0,6 0,6 0,6 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Νηπιαγωγείο Δημοτικό Νηπιαγωγείο Δημοτικό Το 2014 στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση φοιτούσαν σε ειδικές τάξεις 24.866 μαθητές/-τριες, πλήθος που αντιστοιχεί στο 3,16% του συνόλου των εγγεγραμμένων μαθητών/-τριών. Εξ αυτών, το 7,8% (ή 1.936 μαθητές/-τριες) φοιτούσαν σε ειδικές τάξεις του Νηπιαγωγείου, ενώ το 92,2% (ή 22.930 μαθητές/-τριες) φοιτούσαν σε ειδικές τάξεις του Δημοτικού.

Δείκτης εισροών Σχολικές μονάδες Μέγεθος σχολικής μονάδας (αναλογία μαθητές ανά σχολική μονάδα) ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 5 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 262,6 248,8 236,2 4 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 3 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 216,0 202,8 185,5 180,4 181,2 179,2 176,8 180,0 176,8 168,6 170,6 171,8 182,4 175,6 171,1 196,5 188,0 184,7 178,5 175,1 176,8 181,8 184,8 174,3 173,4 171,5 172,2 211,1 217,7 208,9 187,7 186,6 185,2 177,4 175,1 173,0 Νηπιαγωγείο Δημοτικό 2 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 107,9 109,4 111,9 112,1 113,3 114,4 114,9 116,0 116,9 118,4 133,4 134,1 134,9 Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ 1 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 25,7 25,1 25,0 25,1 25,3 25,2 26,0 26,5 26,3 27,6 28,3 28,8 28,7 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Το 2014 στην Πρωτοβάθμια & Δευτεροβάθμια εκπαίδευση της χώρας λειτουργούσαν συνολικά 13.793 μονάδες. Εξ αυτών, στο Νηπιαγωγείο λειτουργούσαν 5.606 μονάδες (το 40,6%), στο Δημοτικό λειτουργούσαν 4.633 μονάδες (το 33,6%), στο Γυμνάσιο λειτουργούσαν 1.794 μονάδες (το 13,0%), στο Γενικό Λύκειο λειτουργούσαν 1.306 μονάδες (το 9,5%) και στο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ αρμοδιότητας ΥΠΕΘ λειτουργούσαν 454 μονάδες (το 3,3%).

Δείκτης εισροών Σχολικές μονάδες Μέγεθος τμήματος ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 23,2 23,1 22,1 22,0 22,0 21,9 21,9 21,9 21,6 21,6 21,7 21,4 21,2 20,8 20,8 20,7 21,3 20,9 21,7 21,9 21,7 21,4 21,5 21,5 21,4 21,3 Νηπιαγωγείο 17,9 17,8 17,8 17,2 17,4 16,7 17,6 17,3 17,2 16,2 16,3 16,3 16,9 17,0 17,0 17,0 17,1 17,2 16,7 16,5 16,1 16,4 17,5 17,4 17,3 17,1 16,9 16,0 17,3 17,3 16,7 Δημοτικό Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ 15,1 14,7 14,2 14,8 14,1 14,0 14,7 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Το 2014 στην Πρωτοβάθμια & Δευτεροβάθμια εκπαίδευση της χώρας λειτουργούσαν συνολικά 76.850 τμήματα. Εξ αυτών, στο Νηπιαγωγείο λειτουργούσαν 9.283 τμήματα (το 12,1%), στο Δημοτικό λειτουργούσαν 36.052 τμήματα (το 46,9%), στο Γυμνάσιο λειτουργούσαν 14.483 τμήματα (το 18,8%), στο Γενικό Λύκειο λειτουργούσαν 11.360 τμήματα (το 14,8%) και στο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ αρμοδιότητας ΥΠΕΘ λειτουργούσαν 5.672 τμήματα (το 7,4%).

Δείκτης εισροών Σχολικές μονάδες Μαθητές ανά τμήμα στα Νηπιαγωγεία την περίοδο 2002-2014 Σύνολο χώρας 2014 17,3 Δυτ. Αττικής Ανατ. Αττικής Πειραιώς Αθηνών Θεσσαλονίκης Αχαΐας Λασιθίου Ξάνθης Λαρίσης Αργολίδος Έβρου Κορινθίας Φθιώτιδος Ευβοίας Μεσσηνίας Λευκάδος Ζακύνθου Ηρακλείου Δωδεκανήσου Πιερίας Λέσβου Βοιωτίας Χαλκιδικής Καστοριάς Κιλκίς Καβάλας Δράμας Ηλείας Αρκαδίας Χανίων Φλωρίνης Κεφαλληνίας Ημαθίας Κυκλάδων Ροδόπης Κερκύρας Μαγνησίας Ιωαννίνων Σερρών Πέλλης Κοζάνης Ρεθύμνης Πρεβέζης Γρεβενών Λακωνίας Χίου Καρδίτσης Αιτωλ/νίας Φωκίδος Σάμου Τρικάλων Άρτης Θεσπρωτίας Ευρυτανίας 21,6 20,7 20,5 20,0 18,7 18,5 18,3 18,2 18,1 18,0 17,9 17,9 17,4 17,2 17,2 17,0 17,0 16,9 16,7 16,7 16,6 16,6 16,3 16,3 16,2 16,2 16,0 15,9 15,9 15,7 15,7 15,6 15,5 15,4 15,2 15,2 15,2 15,0 15,0 15,0 14,9 14,8 14,7 14,7 14,5 14,3 14,0 13,8 13,6 13,5 12,8 12,4 12,1 11,5 2014 2008 2002 Σύνολο χώρας 2014 Η μέση τιμή των περιφερειακών ενοτήτων παραμένει ουσιαστικά αμετάβλητη κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς.

Δείκτης εισροών Σχολικές μονάδες Αναλογία μαθητές ανά τμήμα στα Δημοτικά την περίοδο 2002-2014 Σύνολο χώρας 2014 17,3 Ανατ. Αττικής Δυτ. Αττικής Αθηνών Θεσσαλονίκης Πειραιώς Λαρίσης Ηρακλείου Κορινθίας Αργολίδος Λευκάδος Μαγνησίας Δωδεκανήσου Αχαΐας Λασιθίου Πιερίας Ημαθίας Μεσσηνίας Ζακύνθου Χανίων Φθιώτιδος Αρκαδίας Ιωαννίνων Δράμας Κοζάνης Καβάλας Έβρου Ρεθύμνης Κεφαλληνίας Κιλκίς Κυκλάδων Καρδίτσης Κερκύρας Ευβοίας Ξάνθης Λακωνίας Ηλείας Αιτωλ/νίας Σερρών Χαλκιδικής Πρεβέζης Τρικάλων Ευρυτανίας Γρεβενών Βοιωτίας Άρτης Καστοριάς Λέσβου Θεσπρωτίας Χίου Φωκίδος Πέλλης Φλωρίνης Σάμου Ροδόπης 21,0 19,8 19,7 19,3 18,8 18,3 17,5 17,3 17,3 17,3 17,2 16,9 16,8 16,8 16,7 16,6 16,6 16,3 16,1 16,0 15,8 15,8 15,8 15,8 15,8 15,7 15,7 15,7 15,6 15,6 15,4 15,4 15,3 15,2 15,2 15,1 15,1 15,1 15,0 14,8 14,5 14,3 14,2 14,2 14,1 14,0 13,7 13,7 13,4 13,4 13,3 12,9 12,8 11,8 2014 2008 2002 Σύνολο χώρας 2014 Συνολικά, με βάση τη μεταβολή της μεταβλητής κατά την περίοδο 2002-2014 καθώς και των ετήσιων τιμών του δείκτη σύγκλισης, δεν διακρίνεται μια σαφής τάση αύξησης ή μείωσης του αριθμού των μαθητές ανά τμήμα στις περιφερειακές ενότητες της χώρας.

Δείκτης εισροών - ΥΠΟΔΟΜΕΣ Δείκτης Επάρκειας Υποδομών ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 4 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 109,2 111,8 108,8 109,9 109,0 111,7 108,6 110,8 108,9 109,8 113,3 110,9 114,0 112,0 115,4 110,9 114,8 111,9 Δημοτικό 3 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 5 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 2 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 106,4 104,8 105,0 104,5 105,0 103,4 92,0 92,3 92,8 90,9 91,3 90,2 92,5 89,6 89,3 89,8 88,9 88,7 107,4 105,2 95,3 94,0 94,0 93,9 96,1 91,9 97,7 93,4 106,8 106,9 105,3 99,1 99,5 100,3 Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Η επάρκεια των επιμέρους υποδομών σε όλες τις επιμέρους βαθμίδες της Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αποδεικνύεται κατώτερη των προαπαιτούμενων. Στο δείκτη επάρκειας υποδομών μιας σχολικής μονάδας, ανά βαθμίδα εκπαίδευσης, λαμβάνεται υπόψη: η επάρκεια αιθουσών ως προς τα τμήματα, η επάρκεια σε εργαστήρια (που αντιστοιχούν σε μαθησιακά αντικείμενα που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα σπουδών κάθε βαθμίδας) και η επάρκεια σε λοιπές υποδομές (υποστηρικτικές). Ως προς την επάρκεια των εργαστηρίων θα πρέπει να σημειωθεί ότι εκτός από τα εργαστήρια φυσικών επιστημών και πληροφορικής, με τα οποία έχει πλέον εξοπλιστεί η πλειονότητα των σχολικών μονάδων της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εμφανίζονται σημαντικές ελλείψεις σε εργαστήρια ξένων γλωσσών και τεχνολογίας, καθώς και σε άλλες βασικές υποδομές μιας σχολικής μονάδας, όπως η βιβλιοθήκη, το γυμναστήριο και οι αίθουσες πολλαπλών χρήσεων.

Διδακτικό προσωπικό Σύνολο διδακτικού προσωπικού που υπηρετεί στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση και ρυθμός μεταβολής του δείκτη την περίοδο 2005-2014 Νηπιαγωγεία Δημοτικά 10.085 10.682 13.242 13.652 13.931 13.986 14.018 13.853 13.511 12.717 12.012 12.334 11.246 11.543 39,0% ή 3.933 εκπ -3,6% ή 507 εκπ 54.320 56.135 52.090 67.342 68.043 69.018 70.475 69.985 67.314 65.557 64.416 65.329 62.882 60.770 35,3% ή 18.385 εκπ -7,3% ή 5.146 εκπ 5,9% 5,3% 2,6% 4,1% 2,7% 3,1% 4,1% 3,1% 2,0% 0,4% 0,2% -1,2% -2,5% 4,3% 3,3% 8,3% 3,5% 2,4% 4,5% 1,0% 1,4% 2,1% -0,7% -3,8% -2,6% -0,3% Προ κρίσης Εντός κρίσης Προ κρίσης Εντός κρίσης 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο Ρυθμός Μεταβολής 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο Ρυθμός Μεταβολής Την περίοδο 2002-2010 το διδακτικό προσωπικό συνολικά της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης αυξήθηκε κατά 22.318 εκπαιδευτικούς, ενώ την περίοδο 2010-2014 το διδακτικό προσωπικό της βαθμίδας μειώθηκε κατά 5.653 εκπαιδευτικούς.

Διδακτικό προσωπικό Σύνολο διδακτικού προσωπικού που υπηρετεί στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση και ρυθμός μεταβολής του δείκτη την περίοδο 2005-2014 Γυμνάσια Γενικά Λύκεια 40.892 40.987 39.667 3,1% 0,2% 43.924 45.805 46.923 32,6% ή 12.938 εκπ 51.858 52.605 49.101 50.200 49.039 7,2% 4,3% 2,4% 4,6% 2,2% 3,3% 1,4% 45.273 42.665 38.655-6,8% -7,7% -5,8% -9,4% 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο Προ κρίσης Εντός κρίσης Ρυθμός Μεταβολής -7,3% ή 13.950 εκπ 25.381 25.409 25.598 26.503 28.034 30.271 22,2% ή 5.637 εκπ 0,1% 0,7% 3,5% 5,8% 8,0% 30.158 30.683 31.018 29.837 29.166-3,7% 3,4% 1,7% 1,1% -3,8% -7,3% 27.672 27.327 24.345-1,2% -10,9% 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο Προ κρίσης Εντός κρίσης Ρυθμός Μεταβολής -21,5% ή 6.673 εκπ Επαγγελματικά Λύκεια & ΕΠΑΣ 21.276 23.268 22.421 22.816 22.159 21.858 9,4% -3,6% 1,8% 2,8% ή 604 εκπ 20.609 19.903 20.444 21.880 19.612 18.969 18.199 15.489-2,9% -1,4% 2,7% 7,0% -5,7% -3,4% -10,4% -3,3% -4,1% Προ κρίσης Εντός κρίσης -14,9% 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο Ρυθμός Μεταβολής -29,4% ή 6.441εκπ Την περίοδο 2002-2010 το διδακτικό προσωπικό συνολικά της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αυξήθηκε κατά 18.575 εκπαιδευτικούς, ενώ την περίοδο 2010-2014 το διδακτικό προσωπικό της βαθμίδας μειώθηκε κατά 27.064 εκπαιδευτικούς. Την περίοδο 2002-2010 το διδακτικό προσωπικό συνολικά της Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αυξήθηκε κατά 40.893 εκπαιδευτικούς, ενώ την περίοδο 2010-2014 το διδακτικό προσωπικό της βαθμίδας μειώθηκε κατά 32.717 εκπαιδευτικούς.

Δείκτης εισροών - ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Αναλογία μαθητές ανά παρόντα εκπαιδευτικό (χωρίς αναγωγή σε ισοδύναμο πλήρους ωραρίου) ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 14,1 13,3 12,8 12,6 12,6 12,4 12,2 12,0 12,1 12,0 11,4 11,0 10,6 10,1 9,9 9,9 10,0 9,8 9,5 9,3 9,0 8,7 8,8 8,8 8,8 8,8 8,1 8,0 8,0 7,9 7,7 7,6 12,2 12,2 12,3 12,2 11,8 10,7 9,8 9,9 9,8 9,2 9,3 9,8 8,8 9,6 9,2 8,4 9,0 8,0 7,7 7,4 Νηπιαγωγείο Δημοτικό Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο 7,8 7,6 7,2 7,2 7,0 6,7 6,5 6,6 6,2 6,0 5,9 5,7 5,8 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ Ο συγκεκριμένος δείκτης κατά την περίοδο 2002-2010 κατέγραφε μείωση σε όλες τις επιμέρους βαθμίδες της Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ την περίοδο 2010-2014 αντίστροφα καταγράφεται αύξηση της συγκεκριμένης αναλογίας.

Δείκτης εισροών - ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Μέση ηλικία (σε έτη) διδακτικού προσωπικού ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 46,6 45,0 46,9 45,6 45,4 47,5 46,3 45,7 44,4 Νηπιαγωγείο 42,2 Δημοτικό 39,8 39,2 40,4 40,7 39,5 39,5 41,0 41,2 41,2 39,9 40,0 39,9 40,5 40,0 40,1 39,7 39,7 39,6 39,6 39,7 40,8 40,3 41,6 40,9 41,4 Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Η γήρανση του διδακτικού προσωπικού στο σύστημα αποτελεί το δεύτερο και εξίσου σημαντικό πρόβλημα με την επάρκεια και ποιότητα των υποδομών στην ελληνική εκπαίδευση.

Δείκτης εισροών - ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Δείκτης επάρκειας διδακτικού προσωπικού ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 121,4 126,3 125,8 129,8 129,0 130,3 131,2 134,6 134,2 135,2 131,4 123,7 116,5 91,2 91,2 86,9 86,4 89,3 82,0 76,9 78,0 77,8 104,3 103,9 103,4 103,1 92,8 91,4 91,0 100,4 89,4 89,3 89,0 84,0 86,7 88,2 84,7 82,5 82,9 83,0 82,0 82,9 80,3 104,5 100,6 102,7 100,0 78,6 77,7 102,5 86,2 Δημοτικό Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ 70,7 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Η επάρκεια των σχολικών μονάδων σε διδακτικό προσωπικό και ανά ειδικότητα, αποτελεί σημαντικό ποιοτικό δείκτη των παρεχομένων υπηρεσιών εκπαίδευσης, αλλά και παράγοντα επίτευξης υψηλών επιδόσεων. Ωστόσο, μόνο το Γυμνάσιο καταγράφει υψηλούς δείκτες επάρκειας διδακτικού προσωπικού (κυρίως επειδή η ΕΛΣΤΑΤ δεν αποτυπώνει ειδικούς τύπους Γυμνασίων, ή Γυμνασιακών τμημάτων, που ακολουθούν διαφοροποιημένο πρόγραμμα σπουδών, ενώ οι υπόλοιπες επιμέρους βαθμίδες της Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είτε καλύπτονται οριακά (Δημοτικό), είτε καλύπτουν την ανεπάρκεια του διδακτικού προσωπικού σε ειδικότητες με 1η ανάθεση, με εκπαιδευτικούς 2ης και 3ης ανάθεσης.

Δείκτης εισροών - ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Ποσοστό αναπληρωτών εκπαιδευτικών που υπηρετούν στο δημόσιο τομέα ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 26,1 22,9 Νηπιαγωγείο 11,1 10,3 9,2 8,4 9,5 10,0 9,2 8,3 9,0 7,3 6,1 5,6 3,1 12,4 8,8 7,3 7,0 12,8 11,9 11,6 11,3 9,6 10,5 10,2 8,4 9,0 8,4 8,3 8,1 6,6 6,9 7,2 6,8 5,8 7,4 5,4 5,3 4,8 5,3 5,6 4,6 5,0 5,5 4,9 3,6 3,8 3,6 3,8 2,8 3,1 3,6 3,5 3,8 11,4 10,9 11,3 10,7 5,8 4,5 5,3 4,1 2,7 Δημοτικό Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Το 2014 υπηρετούν στο δημόσιο τομέα της Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας ως αναπληρωτές συνολικά 10.948 εκπαιδευτικοί. Εξ αυτών, το 12,9% υπηρετεί στο Νηπιαγωγείο (1.412 εκπαιδευτικοί), το 61,9% υπηρετεί στο Δημοτικό (6.780 εκπαιδευτικοί), το 15,8% υπηρετεί στο Γυμνάσιο (1.728 εκπαιδευτικοί), το 5,3% υπηρετεί στο Γενικό Λύκειο (582 εκπαιδευτικοί) και το 4,1% υπηρετεί στο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ (446 εκπαιδευτικοί).

Δείκτης εισροών - ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Λοιπό διδακτικό προσωπικό ανά σχολική μονάδα ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 2,1 2,0 2,2 2,1 2,1 2,1 2,2 2,3 2,2 2,2 2,4 2,3 2,1 2,3 2,3 2,3 2,2 2,2 2,3 2,0 2,0 2,0 1,9 1,7 2,2 2,2 2,1 1,9 2,0 1,9 2,3 2,0 1,9 Νηπιαγωγείο 1,2 1,1 1,1 1,0 1,0 1,0 0,5 0,5 0,5 1,3 1,3 1,6 1,6 1,5 1,4 1,4 1,1 1,1 0,7 0,7 0,7 0,7 0,6 0,6 0,6 1,7 1,7 1,7 1,0 0,8 0,6 Δημοτικό Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Στις σχολικές μονάδες υπάρχει ανάγκη συμπληρωματικής επιστημονικής και παιδαγωγικής συμβουλευτικής των μαθητών και του διδακτικού προσωπικού, για θέματα που απαιτούν εξειδικευμένη διδακτική υποστήριξη μαθητών με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ανάγκες. Επιπλέον, οι σχολικές μονάδες έχουν ανάγκη από εξειδικευμένο προσωπικό, που να καλύπτει με επάρκεια τις προβλεπόμενες για εκπαιδευτικά ιδρύματα συνθήκες συντήρησης, ασφάλειας και υγείας (τεχνικό και βοηθητικό προσωπικό). Όλα τα παραπάνω προσδίδουν στο λοιπό και βοηθητικό προσωπικό σημαντικό ρόλο για την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων εκπαιδευτικών υπηρεσιών από τις σχολικές μονάδες όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων.

Χαρακτηριστικά του μαθητικού πληθυσμού Λοιπό διδακτικό προσωπικό ανά σχολική μονάδα ανά βαθμίδα εκπαίδευσης, τομέα και τύπο σχολείου το 2014-1,8-5,2-7,0-6,3-0,2 1,2 1,3 0,7 9,5 7,0 7,8 2,9 0,9 1,8 1,6 1,6 1,7 1,7 1,9 2,1 1,0 0,7 1,8 1,1 Νηπιαγωγείο Δημοτικό Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ Δημόσιος τομέας Ιδιωτικός τομέας Μέση διαφορά ΔΗΜ-ΙΔ την περίοδο 2002-14 Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ Ημερήσιες μονάδες Εσπερινές μονάδες Μέση διαφορά ΗΜΕΡ-ΕΣΠ την περίοδο 2002-14 Παράλληλα με τις διδακτικές υπηρεσίες που προσφέρει μια μονάδα οφείλει να παρέχει σημαντικές υπηρεσίες προς τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας. Μέχρι σήμερα, η διοικητική υποστήριξη του διδακτικού έργου στο δημόσιο τομέα της εκπαίδευσης καλύπτεται κατεξοχήν από τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι δεν έχουν καταρτιστεί ώστε να παρέχουν σύγχρονες και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διοικητικής υποστήριξης. Αντίθετα το λοιπό προσωπικό που υπηρετεί στη σχολική μονάδα αποτελεί ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα παροχής υπηρεσιών του ιδιωτικού τομέα της εκπαίδευσης.

Δείκτες εκροών Δείκτης συγκράτησης μαθητικού πληθυσμού ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 99,4 99,4 99,4 99,3 99,4 99,4 99,5 99,5 99,4 99,4 99,4 99,2 99,3 98,4 98,3 98,3 98,1 97,9 97,7 97,8 97,8 98,1 98,1 98,0 97,9 98,0 95,9 95,7 95,8 95,8 95,9 95,9 96,0 96,0 96,3 96,1 95,8 95,6 95,8 Δημοτικό Γυμνάσιο 88,3 Γενικό Λύκειο 86,3 84,6 83,0 81,8 83,3 83,0 82,4 86,1 84,4 82,3 82,0 83,8 Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Το 2014 διέκοψαν αδικαιολόγητα τη φοίτησή τους στην Πρωτοβάθμια & Δευτεροβάθμια εκπαίδευση συνολικά 37.610 μαθητές/-τριες. Εξ αυτών, το 11,3% φοιτούσε στο Δημοτικό (4.247 μαθητές/-τριες), το 34,8% φοιτούσε στο Γυμνάσιο (13.075 μαθητές/-τριες), το 13,0% φοιτούσε στο Γενικό Λύκειο (4.890 μαθητές/-τριες) και το 40,9% φοιτούσε στο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ αρμοδιότητας ΥΠΕΘ (15.398 μαθητές/-τριες).

Κατάταξη των περιφερειακών ενοτήτων Δείκτης συγκράτησης μαθητικού πληθυσμού (%) στα Γυμνάσια την περίοδο 2002-2014 Σύνολο χώρας 2014 95,8 Γρεβενών Ευρυτανίας Αρκαδίας Ιωαννίνων Πέλλης Αργολίδος Κοζάνης Χανίων Λακωνίας Ρεθύμνης Λαρίσης Κυκλάδων Ευβοίας Λευκάδος Πιερίας Θεσσαλονίκης Αθηνών Χίου Λέσβου Αιτωλ/νίας Καστοριάς Φθιώτιδος Μαγνησίας Άρτης Λασιθίου Κερκύρας Χαλκιδικής Πρεβέζης Ανατ. Αττικής Σάμου Σερρών Φλωρίνης Φωκίδος Κεφαλληνίας Πειραιώς Θεσπρωτίας Δράμας Καβάλας Τρικάλων Ηρακλείου Κιλκίς Μεσσηνίας Καρδίτσης Αχαΐας Ημαθίας Κορινθίας Ζακύνθου Δωδεκανήσου Ηλείας Ροδόπης Βοιωτίας Έβρου Δυτ. Αττικής Ξάνθης 99,2 98,8 98,5 97,3 97,1 97,0 97,0 97,0 96,9 96,7 96,7 96,6 96,4 96,3 96,3 96,3 96,1 95,8 95,6 95,6 95,5 95,5 95,3 95,2 95,1 95,0 94,8 94,8 94,7 94,7 94,6 94,6 94,6 94,5 94,5 94,4 94,3 94,3 94,3 94,1 94,0 93,1 93,1 92,9 92,9 92,3 91,7 91,6 91,5 91,2 90,2 89,5 89,1 88,3 2014 2008 2002 Σύνολο χώρας 2014 Συνολικά, με βάση τη μεταβολή της μεταβλητής κατά την περίοδο 2002-2014 καθώς και των ετήσιων τιμών του δείκτη σύγκλισης, διακρίνεται μια μικρή τάση μείωσης του δείκτη συγκράτησης του μαθητικού πληθυσμού των Γυμνασίων στις περιφερειακές ενότητες της χώρας.

Κατάταξη των περιφερειακών ενοτήτων Δείκτης συγκράτησης μαθητικού πληθυσμού (%) στα Γενικά Λύκεια την περίοδο 2002-2014 Σύνολο χώρας 2014 98,0 Ευρυτανίας Ιωαννίνων Πέλλης Χανίων Λαρίσης Σάμου Μαγνησίας Άρτης Καβάλας Καρδίτσης Θεσσαλονίκης Ροδόπης Κορινθίας Λευκάδος Ανατ. Αττικής Σερρών Κυκλάδων Κιλκίς Αιτωλ/νίας Λακωνίας Αθηνών Πειραιώς Αχαΐας Φθιώτιδος Καστοριάς Δράμας Πιερίας Μεσσηνίας Ευβοίας Ξάνθης Ηρακλείου Κοζάνης Ημαθίας Τρικάλων Λέσβου Χίου Λασιθίου Χαλκιδικής Δωδεκανήσου Κερκύρας Φλωρίνης Πρεβέζης Ρεθύμνης Ηλείας Φωκίδος Δυτ. Αττικής Αρκαδίας Γρεβενών Βοιωτίας Αργολίδος Κεφαλληνίας Έβρου Θεσπρωτίας Ζακύνθου 99,7 99,6 99,4 99,1 98,9 98,8 98,8 98,7 98,6 98,6 98,4 98,3 98,1 98,0 98,0 97,9 97,9 97,9 97,8 97,6 97,6 97,4 97,4 97,3 97,2 97,1 97,0 97,0 97,0 96,9 96,9 96,8 96,5 96,4 96,4 96,4 96,2 96,0 96,0 95,9 95,9 95,8 95,7 95,6 95,5 95,0 94,8 94,4 94,2 94,1 93,9 93,5 91,9 90,4 2014 2008 2002 Σύνολο χώρας 2014 Συνολικά, με βάση τη μεταβολή της μεταβλητής κατά την περίοδο 2002-2014 καθώς και των ετήσιων τιμών του δείκτη σύγκλισης, διακρίνεται, ομοίως με τα Γυμνάσια, μια μικρή τάση μείωσης του δείκτη συγκράτησης του μαθητικού πληθυσμού των Γενικών Λυκείων στις περιφερειακές ενότητες της χώρας.

Κατάταξη των περιφερειακών ενοτήτων Δείκτης συγκράτησης μαθητικού πληθυσμού (%) στα Επαγγελματικά Λύκεια & ΕΠΑΣ την περίοδο 2002-2014 Σύνολο χώρας 2014 83,8 Αργολίδος Ευρυτανίας Χανίων Ρεθύμνης Κυκλάδων Χίου Φωκίδος Φθιώτιδος Λέσβου Αιτωλ/νίας Χαλκιδικής Φλωρίνης Αρκαδίας Δωδεκανήσου Ιωαννίνων Μαγνησίας Έβρου Ξάνθης Ηρακλείου Ροδόπης Λακωνίας Βοιωτίας Τρικάλων Ζακύνθου Γρεβενών Κοζάνης Καρδίτσης Ημαθίας Ηλείας Αθηνών Λευκάδος Λασιθίου Δράμας Θεσσαλονίκης Σερρών Καβάλας Αχαΐας Πρεβέζης Κιλκίς Μεσσηνίας Ανατ. Αττικής Λαρίσης Δυτ. Αττικής Πειραιώς Κεφαλληνίας Σάμου Πέλλης Κερκύρας Πιερίας Ευβοίας Κορινθίας Θεσπρωτίας Άρτης Καστοριάς 98,7 93,4 92,0 91,3 91,3 90,9 90,1 89,6 89,3 89,1 88,4 87,8 87,8 87,6 87,2 86,9 86,8 86,6 86,1 86,1 86,0 85,8 85,1 84,7 84,5 84,5 84,3 84,1 83,7 83,6 83,4 83,4 83,4 83,3 82,8 82,4 82,2 82,0 81,9 81,6 81,3 81,3 80,9 80,6 80,5 80,4 79,6 79,0 78,7 78,6 77,8 77,6 77,0 73,9 2014 2008 2002 Σύνολο χώρας 2014 Συνολικά, με βάση τη μεταβολή της μεταβλητής κατά την περίοδο 2002-2014 καθώς και των ετήσιων τιμών του δείκτη σύγκλισης, διακρίνεται, ομοίως με τα Γυμνάσια και τα Γενικά Λύκεια, μια μικρή τάση μείωσης του δείκτη συγκράτησης του μαθητικού πληθυσμού των Επαγγελματικών Λυκείων & ΕΠΑΣ στις περιφερειακές ενότητες της χώρας.

Δείκτες εκροών Από την έκθεση προκύπτει ότι περισσότερες πιθανότητες να διακόψουν αδικαιολόγητα τη φοίτησή τους έχουν: τα αγόρια, οι μαθητές με μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη για την τάξη τους ηλικία, οι μαθητές των εσπερινών μονάδων και οι μαθητές των Επαγγελματικών Λυκείων & ΕΠΑΣ αρμοδιότητας ΥΠΕΘ σε σύγκριση με τους μαθητές των Γενικών Λυκείων.

Δείκτες εκροών Δείκτης χαμηλής επίδοσης μαθητικού πληθυσμού ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 5 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 55,3 54,9 59,0 59,4 56,7 4 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 45,7 42,7 47,3 49,5 50,4 49,4 45,7 Δημοτικό 3 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 26,8 23,2 34,0 24,4 21,4 35,9 36,7 36,0 35,8 35,0 34,7 33,9 20,8 19,4 18,6 17,5 16,6 15,9 15,9 32,7 14,2 28,5 29,9 12,7 12,1 23,0 10,2 Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ 2 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 0,2 0,2 0,2 0,2 0,3 0,2 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,4 0,5 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ο δείκτης αποδίδει το πλήθος των μαθητών που έλαβαν μέρος στις εξετάσεις του Ιουνίου και είτε προήχθησαν στην επόμενη τάξη (ή απολύθηκαν από τη βαθμίδα) οριακά δηλαδή με χαρακτηρισμό του βαθμού προαγωγής/απόλυσης μέτρια/σχεδόν καλά, είτε απορρίφθηκαν και θα επαναλάβουν τη φοίτησή τους στην ίδια τάξη, ως προς το συνολικό αριθμό των μαθητών που έλαβαν μέρος στις τελικές εξετάσεις. Το 2014, συνολικά 122.312 μαθητές/-τριες κατέγραψαν χαμηλή επίδοση στην Πρωτοβάθμια & Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Εξ αυτών, το 0,8% φοιτούσε στο Δημοτικό (933 μαθητές/-τριες), το 24,9% φοιτούσε στο Γυμνάσιο (30.457 μαθητές/-τριες), το 44,6% φοιτούσε στο Γενικό Λύκειο (54.496 μαθητές/-τριες) και το 29,7% φοιτούσε στο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ αρμοδιότητας ΥΠΕΘ (36.326 μαθητές/-τριες).

Κατάταξη των περιφερειακών ενοτήτων Δείκτης χαμηλής επίδοσης μαθητικού πληθυσμού (%) στα Δημοτικά την περίοδο 2002-2014 Σύνολο χώρας 2014 0,5 Φωκίδος Ηλείας Τρικάλων Έβρου Μεσσηνίας Ξάνθης Αχαΐας Θεσσαλονίκης Δυτ. Αττικής Ροδόπης Ημαθίας Λακωνίας Ηρακλείου Σερρών Λαρίσης Καρδίτσης Καβάλας Κορινθίας Γρεβενών Κεφαλληνίας Ρεθύμνης Κερκύρας Λέσβου Αθηνών Ευβοίας Δράμας Δωδεκανήσου Βοιωτίας Χανίων Πειραιώς Φθιώτιδος Αργολίδος Χίου Πέλλης Λασιθίου Φλωρίνης Ανατ. Αττικής Ιωαννίνων Αιτωλ/νίας Κοζάνης Θεσπρωτίας Μαγνησίας Πρεβέζης Άρτης Κυκλάδων Πιερίας Αρκαδίας Κιλκίς Χαλκιδικής Καστοριάς Ζακύνθου Λευκάδος Ευρυτανίας Σάμου 1,5 1,5 1,5 1,2 1,1 1,0 1,0 0,9 0,8 0,8 0,7 0,7 0,6 0,5 0,5 0,5 0,5 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 2014 2008 2002 Σύνολο χώρας 2014 Συνολικά, με βάση τη μεταβολή του δείκτη κατά την περίοδο 2002-2014 καθώς και των ετήσιων τιμών του δείκτη σύγκλισης, διακρίνεται μια μικρή τάση αύξησης του δείκτη χαμηλής επίδοσης του μαθητικού πληθυσμού των Δημοτικών στις περιφερειακές ενότητες της χώρας.

Κατάταξη των περιφερειακών ενοτήτων Δείκτης χαμηλής επίδοσης μαθητικού πληθυσμού (%) στα Γυμνάσια την περίοδο 2002-2014 Σύνολο χώρας 2014 10,2 Ροδόπης Δυτ. Αττικής Ξάνθης Βοιωτίας Χαλκιδικής Μεσσηνίας Αιτωλ/νίας Κεφαλληνίας Ηρακλείου Ρεθύμνης Δράμας Έβρου Ζακύνθου Σάμου Ηλείας Πρεβέζης Ημαθίας Θεσπρωτίας Λασιθίου Ευβοίας Κερκύρας Κορινθίας Κιλκίς Πειραιώς Κυκλάδων Λακωνίας Ανατ. Αττικής Φθιώτιδος Αχαΐας Χανίων Δωδεκανήσου Λέσβου Αθηνών Αρκαδίας Σερρών Θεσσαλονίκης Καβάλας Ευρυτανίας Λευκάδος Ιωαννίνων Αργολίδος Φωκίδος Πιερίας Λαρίσης Άρτης Πέλλης Καρδίτσης Μαγνησίας Χίου Γρεβενών Τρικάλων Κοζάνης Φλωρίνης Καστοριάς 26,2 17,6 16,5 15,8 15,5 15,2 15,1 14,7 14,2 13,6 13,4 13,3 13,2 12,9 12,7 12,7 12,6 12,6 12,3 12,3 12,1 12,1 11,8 11,4 11,4 10,8 10,7 10,5 10,3 10,3 9,9 9,8 9,5 9,4 9,1 8,9 8,5 8,5 8,4 8,3 8,3 8,2 7,9 7,5 7,5 7,5 7,2 7,1 7,0 6,9 6,2 5,2 5,1 4,8 2014 2008 2002 Σύνολο χώρας 2014 Συνολικά κατά την περίοδο 2002-2014 διακρίνεται μια σαφής τάση μείωσης του δείκτη χαμηλής επίδοσης του μαθητικού πληθυσμού των Γυμνασίων στις περιφερειακές ενότητες της χώρας. Ωστόσο, οι περιφερειακές ενότητες εμφανίζονται σημαντικά διαφοροποιημένες ως προς το δείκτη, με παράλληλη τάση διεύρυνσης των διαφοροποιήσεων μεταξύ τους κατά την περίοδο αναφοράς 2002-2014.

Κατάταξη των περιφερειακών ενοτήτων Δείκτης χαμηλής επίδοσης μαθητικού πληθυσμού (%) στα Γενικά Λύκεια την περίοδο 2002-2014 Σύνολο χώρας 2014 23,0 Ροδόπης Ρεθύμνης Ζακύνθου Ξάνθης Κεφαλληνίας Χαλκιδικής Κερκύρας Λασιθίου Ευβοίας Ηρακλείου Δυτ. Αττικής Λακωνίας Πειραιώς Σάμου Μεσσηνίας Ηλείας Κιλκίς Δωδεκανήσου Θεσπρωτίας Χανίων Κυκλάδων Βοιωτίας Λευκάδος Καβάλας Ανατ. Αττικής Αιτωλ/νίας Αργολίδος Φλωρίνης Φθιώτιδος Έβρου Αθηνών Ευρυτανίας Θεσσαλονίκης Φωκίδος Δράμας Πιερίας Ημαθίας Κορινθίας Καστοριάς Αχαΐας Πέλλης Κοζάνης Άρτης Ιωαννίνων Πρεβέζης Σερρών Χίου Λαρίσης Καρδίτσης Λέσβου Αρκαδίας Μαγνησίας Τρικάλων Γρεβενών 37,8 36,5 36,2 35,3 34,2 34,1 33,6 31,2 29,4 28,5 28,5 28,3 27,3 27,0 26,4 26,4 26,2 25,6 25,4 24,8 24,7 24,4 24,1 24,0 23,9 23,8 23,1 23,0 22,3 22,0 21,7 21,4 21,1 20,7 20,4 20,3 20,3 20,0 19,9 19,4 19,2 18,7 18,6 18,6 18,4 18,1 16,7 16,6 16,2 15,7 14,1 13,9 12,6 8,8 2014 2008 2002 Σύνολο χώρας 2014 Συνολικά, με βάση τη μεταβολή της μεταβλητής κατά την περίοδο 2002-2014 καθώς και των ετήσιων τιμών του δείκτη σύγκλισης, διακρίνεται, ομοίως με τα Γυμνάσια, μια μικρή τάση μείωσης του δείκτη χαμηλής επίδοσης του μαθητικού πληθυσμού των Γενικών Λυκείων στις περιφερειακές ενότητες της χώρας. Ωστόσο, οι περιφερειακές ενότητες εμφανίζονται σημαντικά διαφοροποιημένες ως προς το δείκτη, με παράλληλη τάση διεύρυνσης των διαφοροποιήσεων μεταξύ τους κατά την περίοδο αναφοράς 2002-2014.

Κατάταξη των περιφερειακών ενοτήτων Δείκτης χαμηλής επίδοσης μαθητικού πληθυσμού (%) στα Επαγγελματικά Λύκεια & ΕΠΑΣ την περίοδο 2002-2014 Σύνολο χώρας 2014 45,7 Λευκάδος Ζακύνθου Ροδόπης Ξάνθης Ευβοίας Ρεθύμνης Μεσσηνίας Δωδεκανήσου Δυτ. Αττικής Κιλκίς Χαλκιδικής Κεφαλληνίας Λασιθίου Αχαΐας Κυκλάδων Ηρακλείου Αργολίδος Ηλείας Καστοριάς Φλωρίνης Ημαθίας Αιτωλ/νίας Λακωνίας Φθιώτιδος Θεσπρωτίας Αρκαδίας Κερκύρας Αθηνών Χίου Χανίων Λαρίσης Σερρών Πρεβέζης Ανατ. Αττικής Καβάλας Λέσβου Βοιωτίας Πειραιώς Σάμου Κορινθίας Πιερίας Θεσσαλονίκης Έβρου Φωκίδος Μαγνησίας Ευρυτανίας Ιωαννίνων Πέλλης Δράμας Κοζάνης Καρδίτσης Τρικάλων Γρεβενών Άρτης 66,9 66,3 63,9 59,5 57,9 57,2 55,0 54,5 53,7 53,4 52,8 52,1 52,0 51,3 51,1 50,8 50,0 48,4 48,3 48,3 47,4 47,4 47,3 46,6 46,2 45,8 45,5 44,3 44,2 43,8 43,4 43,4 43,3 43,0 42,9 42,6 42,4 42,2 42,1 42,1 41,9 41,8 41,8 41,7 41,0 40,2 39,8 38,3 36,3 31,5 29,7 29,6 27,5 22,3 2014 2008 2002 Σύνολο χώρας 2014 Συνολικά, με βάση τη μεταβολή της μεταβλητής κατά την περίοδο 2002-2014 καθώς και των ετήσιων τιμών του δείκτη σύγκλισης, διακρίνεται μια σαφής τάση αύξησης του δείκτη χαμηλής επίδοσης στα Επαγγελματικά Λύκεια & ΕΠΑΣ των περιφερειακών ενοτήτων της χώρας. Αυτή η τάση, ωστόσο, παρουσιάζει κάμψη από το 2010 κι έπειτα. Επιπλέον, οι περιφερειακές ενότητες εμφανίζονται σημαντικά διαφοροποιημένες ως προς το δείκτη, με παράλληλη, ωστόσο, τάση μείωσης των διαφοροποιήσεων κατά την περίοδο αναφοράς 2002-2014.

Δείκτες εκροών Από την έκθεση προκύπτει ότι περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν χαμηλή επίδοση έχουν: τα αγόρια, οι μαθητές των Επαγγελματικών Λυκείων & ΕΠΑΣ αρμοδιότητας ΥΠΕΘ σε σύγκριση με τις υπόλοιπες βαθμίδες της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και οι μαθητές των εσπερινών μονάδων του Γυμνασίου και του Γενικού Λυκείου, καθώς και οι μαθητές των ημερήσιων σχολικών μονάδων των Επαγγελματικών Λυκείων & ΕΠΑΣ αρμοδιότητας ΥΠΕΘ.

Ταξινόμηση περιφερειακών ενοτήτων με βάση τους Δείκτες Εκροών της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης το 2014 Ποσοστό μαθητών Γυμνασίων, Γενικών Λυκείων και ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ που πήραν μέρος στις τελικές εξετάσεις και προήχθησαν με βαθμό Άριστα, Πολύ Καλά και Καλά επί του συνόλου των εγγεγραμμένων μαθητών το 2014 Μέση Τιμή Ομάδας ΓΥΜΝΑΣΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ ΕΠΑΛ/ ΕΠΑΣ 1 η 89,8% 81,8% 58,7% 2 η 86,7% 77,8% 47,2% 3 η 86,6% 71,5% 30,1% 4 η 82,0% 68,8% 42,2% 5 η 74,0% 61,7% 32,7% ΧΩΡΑ 84,7% 74,1% 45,3%

Δείκτες εκροών Η εφαρμογή ενός στατιστικού μοντέλου για τον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών της υψηλής επίδοσης (προαγωγή ή αποφοίτηση με γενικό βαθμό «Άριστα», «Πολύ καλά» και «Καλά») στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, υποδεικνύει ότι οι σχολικές μονάδες που παρουσιάζουν υψηλή επίδοση μαθητών είναι: των Γυμνασίων σε σύγκριση με τα Επαγγελματικά Λύκεια & ΕΠΑΣ αρμοδιότητας ΥΠΕΘ, του ιδιωτικού τομέα της εκπαίδευσης σε σύγκριση με το δημόσιο, με χαμηλό ποσοστό μαθητών με ηλικία μεγαλύτερη από την κανονική για την τάξη τους, με υψηλή αναλογία των κοριτσιών στο μαθητικό τους πληθυσμό, με χαμηλό ποσοστό αλλοδαπών μαθητών, με υψηλή επάρκεια σε εργαστηριακές υποδομές, με χαμηλή αναλογία μαθητών ανά εκπαιδευτικό, και που έχουν την έδρα τους σε περιφερειακή ενότητα με υψηλό δείκτη μορφωτικού επιπέδου του πληθυσμού.

Απόδοση της εκπαίδευσης Λόγος εκροών προς εισροές ανά βαθμίδα εκπαίδευσης την περίοδο 2002-2014 2 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 139,1 133,8 139,1 136,3 132,7 130,9 130,2 127,4 125,4 118,4 116,7 116,8 115,2 104,6 Δημοτικό 4 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 3 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 5 ο δίκτυο σχολικών μονάδων 92,5 93,1 86,0 85,6 85,4 82,8 81,5 82,2 83,6 83,3 78,1 88,2 77,3 77,8 77,2 78,1 78,3 79,0 78,0 78,0 78,6 74,0 70,9 62,2 58,5 92,4 80,4 90,8 83,8 88,3 62,0 Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ 51,4 47,1 42,6 44,3 45,9 49,6 52,0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Απόδοση της εκπαίδευσης Λόγος εκροών προς εισροές, απόδοση της χρηματοδότησης και συνολικές δαπάνες ανά μαθητή (σε σταθερές τιμές) την περίοδο 2005-2014 Πρωτοβάθμια εκπαίδευση Δευτεροβάθμια εκπαίδευση 6.317 6.650 6.359 6.302 4.078 4.085 3.821 3.738 3.412 3.381 3.124 3.061 2.842 2.942 118,1 116,4 115,4 115,1 113,7 112,7 109,2 108,4 108,4 107,6 5.510 5.653 5.000 5.033 4.643 76,3 76,6 76,3 76,0 74,9 75,4 75,7 78,6 80,4 4.775 89,1 72,0 72,6 72,9 74,2 72,5 70,4 73,7 73,6 73,8 74,2 63,2 63,4 63,8 62,8 63,9 64,2 62,0 60,9 61,1 59,8 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ δαπάνες ανά μαθητή Λόγος εκροών προς εισροές ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ δαπάνες ανά μαθητή Λόγος εκροών προς εισροές Απόδοση της χρηματοδότησης Απόδοση της χρηματοδότησης Πρωτοβάθμια & Δευτεροβάθμια εκπαίδευση 4.987 5.273 5.146 4.928 3.686 4.006 4.392 4.436 3.976 3.782 90,2 89,6 89,1 88,3 86,6 85,9 84,5 85,1 86,2 89,9 66,8 67,2 67,6 67,5 67,5 66,8 66,8 66,1 66,3 65,9 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ δαπάνες ανά μαθητή Λόγος εκροών προς εισροές Απόδοση της χρηματοδότησης Πηγή: (1) Υπουργείο Οικονομικών-Γενικό Λογιστήριο του Κράτους Κρατικοί Προϋπολογισμοί και Απολογισμοί των ετών 2007 έως και 2016, (2) Ελληνική Στατιστική Αρχή Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών 2004-2014, (3) Ελληνική Στατιστική Αρχή - Εκπαίδευση

Απόδοση της εκπαίδευσης Η μικρή έως οριακή μεταβολή του συνθετικού δείκτη απόδοσης συνολικά της Πρωτοβάθμιας & Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με τιμές υστέρησης ή και οριακής απόδοσης κατά τη διάρκεια μιας δεκαετίας (2005-2014) είναι ενδεικτική ενός συστήματος που κινείται με δυνάμεις αδράνειας στην κατεύθυνση της συντήρησης των παθογενειών του, και σε κάθε περίπτωση δεν καταγράφει χαρακτηριστικά ενός δυναμικού, καινοτόμου και αναπτυξιακού εργαλείου για την προαγωγή της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της χώρας.