Τρίτη 18 Μαρτίου 2014 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 Επιμέλεια: ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ «ΟΜΟΚΕΝΤΡΟ» ΦΛΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ (ΕΠΙΛΟΓΗΣ) ΟΜΑΔΑ Α Στις παρακάτω προτάσεις, από Α1 μέχρι και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της καθεμίας και δίπλα του τη λέξη «Σωστό», αν η πρόταση είναι σωστή, ή «Λάθος», αν η πρόταση είναι λανθασμένη. Α1.Οι άνεργοι σε μια οικονομία θεωρούνται εν δυνάμει παραγωγικοί συντελεστές. Α2. Μια αύξηση του εισοδήματος, θα αυξήσει την συνολική δαπάνη των καταναλωτών για ένα αγαθό, με εισοδηματική ελαστικότητα (Ε Y ) -2. Α3. Στη βραχυχρόνια περίοδο παραγωγής, η καμπύλη του μέσου προϊόντος τέμνει πάντοτε την καμπύλη του οριακού προϊόντος από πάνω προς τα κάτω στη μέγιστη τιμή του. Α4. Mια μείωση στις τιμές του ξύλου θα αυξήσει την προσφερόμενη ποσότητα των επίπλων. Α5. Το αγαθό Ψ είναι υποκατάστατο του αγαθού Χ. Μια αύξηση της ζήτησης του Χ, θα αυξήσει την τιμή και την ποσότητα ισορροπίας για το αγαθό Ψ. Για τις προτάσεις Α6 και Α7 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α6. Έστω δυο αγαθά Χ και Ψ συμπληρωματικά. Η Ε DX =0,4 και Ε DΨ =1,6. Μια αύξηση της τιμής του αγαθού Χ θα προκαλέσει: α. μείωση της συνολικής δαπάνης των καταναλωτών για το αγαθό Χ. β. μείωση της ζητούμενης ποσότητας του αγαθού Ψ.
γ. μείωση της συνολικής δαπάνης των καταναλωτών για το αγαθό Ψ. δ. αύξηση της ζήτησης του Ψ. Α7. Ποια από τις παρακάτω δαπάνες είναι μέρος του σταθερού κόστους της επιχείρησης στη βραχυχρόνια περίοδο παραγωγής: α. τα ενοίκια των κτιρίων. β. τα ημερομίσθια των εργατών. γ. το κόστος των πρώτων υλών. δ. όλα τα παραπάνω. ΟΜΑΔΑ Β Να περιγράψετε τους παρακάτω βασικούς προσδιοριστικούς παράγοντες της ζήτησης ενός αγαθού που αφορούν: Β1. Τις προτιμήσεις των καταναλωτών. Β2. Το εισόδημα των καταναλωτών. Μονάδες 12 Β3.Τις προσδοκίες και τις προβλέψεις των καταναλωτών σχετικά με την μελλοντική εξέλιξη των τιμών και του εισοδήματός τους. Μονάδες 8 ΟΜΑΔΑ Γ Οι παραγωγικές δυνατότητες μιας υποθετικής οικονομίας που παράγει δυο αγαθά Χ,Ψ περιγράφονται από τον παρακάτω πίνακα: Συνδυασμοί ποσοτήτων Παραγόμενες ποσότητες αγαθού Χ Παραγόμενες ποσότητες αγαθού Ψ Α 0 ; Β 20 ; Γ 50 ; Δ 60 ; Ε 65 0 Κόστος Ευκαιρίας αγαθού Χ σε μονάδες Ψ Κόστος Ευκαιρίας αγαθού Ψ σε μονάδες Χ ; ; ; ; ; ; ; ;
Αν γνωρίζετε ότι : α) για κάθε επιπλέον μονάδα του Χ που παράγεται από τον συνδυασμό Α στον συνδυασμό Β απαιτείται θυσία 1 μονάδας του αγαθού Ψ. β) για την παραγωγή των 50 πρώτων μονάδων του Χ η οικονομία θυσιάζει 80 μονάδες του αγαθού Ψ. γ) για την παραγωγή των 15 τελευταίων μονάδων του Χ η οικονομία θυσιάζει 65 μονάδες του αγαθού Ψ. δ) για κάθε επιπλέον μονάδα του Ψ που παράγεται από τον συνδυασμό Ε στον συνδυασμό Δ απαιτείται θυσία 0,2 μονάδων του αγαθού Χ. Γ1. Να συμπληρωθούν τα κενά του παραπάνω πίνακα. Μονάδες 12 Γ2. Να σχολιάσετε με την βοήθεια του Κόστους Ευκαιρίας τον συνδυασμό παραγωγής Μ (Χ=55,Ψ=47). Γ3. Ποια ποσότητα του αγαθού Ψ πρέπει να θυσιαστεί προκειμένου η οικονομία να αυξήσει την παραγωγή του Χ από 25 σε 62 μονάδες; Μονάδες 8 ΟΜΑΔΑ Δ Η αγοραία συνάρτηση ζήτησης ενός αγαθού δίνεται από την σχέση QD= 500-2P. Το κράτος για να προστατεύσει τους παραγωγούς επιβάλει κατώτατη τιμή πώλησης του αγαθού (Pκ) 55 χρηματικές μονάδες, η οποία είναι 10% υψηλότερη από την τιμή ισορροπίας. Σαν αποτέλεσμα αυτής του της απόφασης, αγοράζει το πλεόνασμα που δημιουργείται επιβαρύνοντας τον κρατικό προϋπολογισμό με 1.100 χρηματικές μονάδες. Δ1. Να βρεθεί η αγοραία συνάρτηση προσφοράς, αν γνωρίζετε ότι είναι γραμμική. Μονάδες7 Δ2. Να βρεθεί και να αιτιολογηθεί η μεταβολή στην συνολική δαπάνη των καταναλωτών. Μονάδες 8 Δ3. Να υπολογίσετε την μεταβολή που θα επέλθει στο κόστος παραγωγής των επιχειρήσεων μετά την επιβολή κατώτατης τιμής πώλησης (P κ ). Δ4. Μια μεταβολή του εισοδήματος των καταναλωτών κατά 25% μετατοπίζει παράλληλα την καμπύλη ζήτησης του αγαθού σε σχάση με την αρχική και στην παλιά τιμή ισορροπίας δημιουργείται έλλειμμα 50 μονάδες. α. Να βρεθεί η νέα συνάρτηση ζήτησης του αγαθού. Μονάδες 2,5
β. Να υπολογιστεί η εισοδηματική ελαστικότητα (E Y ) στην τιμή των 50 χρηματικών μονάδων. Μονάδες 2,5
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. Σ ΟΜΑΔΑ Α Α2. Λ Α3. Λ Α4. Λ Α5. Σ Α6. γ Α7. Α ΟΜΑΔΑ Β Β1. Σχολικό βιβλίο, σελίδα: 34, α) Οι προτιμήσεις των καταναλωτών. Β2. Σχολικό βιβλίο, σελίδα.: 35, β) Το εισόδημα των καταναλωτών. Β3. Σχολικό βιβλίο, σελίδα: 36, δ) Οι προσδοκίες και οι προβλέψεις των καταναλωτών σχετικά με τη μελλοντική εξέλιξη: i) των τιμών, ii) του εισοδήματος. ΟΜΑΔΑ Γ Γ1. Από το δεδομένο (δ) έχουμε: 65 60 0,2 0, 2 0,2 5 Ψ Δ =25 25 0 5 65 60 Από το δεδομένο (γ) έχουμε: 0 65 Ψ Γ =65 65 25 60 50 4, 0,25 60 50 65 25 Από το δεδομένο (β) έχουμε: 80 65 80 Ψ Α =145 Από το δεδομένο (α) έχουμε: 145 20 Ψ Β =125 145 1 1 20 0
20 0 1 145 125 125 65 60 2 50 20 30 50 20 0,5 125 65 Ο πίνακας συμπληρωμένος είναι: Συνδυασμοί Παραγόμενη ποσότητα Χ Παραγόμενη Ποσότητα Ψ Α 0 145 Β 20 125 Γ 50 65 Δ 60 25 Ε 65 0 ΚΕΧ ΚΕΨ 1 1 2 0,5 4 0,25 5 0,2 Γ2. Συνδυασμοί Αγαθό Χ Αγαθό Ψ ΚΕ Χ ΚΕ Ψ Γ 50 65 Μ 55 Ψmax 4 0,25 Δ 60 25 4 Οπότε 65 max 4 4 65 max 20 Ψ max =45 55 50 Η οικονομία για δεδομένη ποσότητα Χ=55 παράγει μέγιστη ποσότητα Ψ=45. Άρα ο συνδυασμός Μ (Χ=55, Ψ=47) είναι ανέφικτος αφού Ψ max <Ψ Μ.
Γ3. Συνδυασμοί Αγαθό Χ Αγαθό Ψ ΚΕ Χ Β 20 125 Κ 25 Ψmax 2 Γ 50 65 4 Δ 60 25 Λ 62 Ψmax=15 5 Ε 65 0 125 2 οπότε: 2 2 25 20 10 125 Ψ Μax =115 max max 5 οπότε 25 max 5 5 25 max 10 Ψ max =15 62 60 Άρα η οικονομία για να αυξήσει την παραγωγή του Χ από 25 σε 62 μονάδες θα πρέπει να θυσιάσει Ψ:115-15=100 μονάδες ΟΜΑΔΑ Δ Δ1. Αφού η Ρ Κ είναι 10% υψηλότερη από την τιμή ισορροπίας (Ρ 0 ) θα ισχύει: 10 0 0 1,1 0 55 1,1 0 Ρ 0 =50 100 Για Ρ 0 =50 οι καταναλωτές θα ζητούν QD 500 2 50 Q D =400 και αφού είναι τιμή ισορροπίας θα ισχύει Q S =Q D άρα και Q S =400 Κρατική Επιβάρυνση = Ρ. Κ πλεόνασμα 1100 55 (QS Q D ) QS QD 20 (1) Όμως για Ρ Κ =55 οι καταναλωτές θα ζητήσουν: Q 500 2 55 QD 390 D
Οπότε από (1): QS 390 20 QS 410 Αφού η συνάρτηση προσφοράς είναι γραμμική θα είναι της μορφής Q S =γ+δ. Ρ. Οπότε: 400 50( ) 300. Άρα Q S =300+2Ρ 410 55 2 Δ2. Συνολική Δαπάνη αρχική = 0 Q0 50 400 20000 Συνολική Δαπάνη τελική = Q 55 390 21450 Μεταβολή Συνολικής Δαπάνης = 21.450-20.000=1450 χρ.μον. D Q 390 400 50 1 Q 55 50 400 4 0 DI DI ED 0 1 Q ED, ανελαστική: 4 Q Άρα η Συνολική Δαπάνη θα επηρεαστεί από την μεγαλύτερη μεταβολή, αυτήν της τιμής. Αφού η τιμή αυξάνεται από Ρ 0 σε Ρ Κ θα αυξηθεί και η συνολική δαπάνη. Δ3. Έχουμε: P Q S P 0 50 400 P 55 410 Οι επιχειρήσεις προσφέρουν για Ρ=MC όταν MC AVCmin. Άρα αφού για Q S =410 το Ρ=55, τότε και MC 410 =55. TC TC Οπότε: MC410 55 ΔTC=550 χρ. μον. Q 410 400 Δ4. α) Αφού η μεταβολή του εισοδήματος των καταναλωτών επέφερε παράλληλη μετατόπιση της συνάρτησης ζήτησης συμπεραίνουμε πως β=β = -2. (1) Επίσης στην παλιά τιμή ισορροπίας Ρ 0 =50 δημιουργείται έλλειμμα άρα αυτό σημαίνει ότι QD ' QS 50 QD ' 400 50 QD ' 450 Οπότε: 450 ' ( 2) 50 550 Q D ' ' ' (1) 2 2 Άρα Q D =550-2Ρ
β) Αφού η μεταβολή του εισοδήματος δημιούργησε έλλειμμα αυτό σημαίνει ότι η καμπύλη ζήτησης μετατοπίστηκε προς τα δεξιά και επειδή το αγαθό είναι κανονικό το εισόδημα αυξήθηκε. Άρα ΔY=25% Οπότε: Ρ Q D Y 50 400 Y A 50 450 Y B Άρα 450 400 100 400 Y Ε Υ =0,5 25 ΤΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΠΙΜΕΛΗΘΗΚΕ Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ «ΟΜΟΚΕΝΤΡΟ» ΦΛΩΡΟΠΟΥΛΟΥ