ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΨΗΦΙΣΘΕΝΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ: Μέτρα στήριξης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο πλαίσιο εφαρμογής του ν. 4046/2012 και άλλες διατάξεις ΣΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Συνάδελφοι, Με την ΠΑΡΑΓΡΑΦΟ Ζ: ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, του πρώτου άρθρου, του ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Α : ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ Ν. 4046/2012, του ψηφισθέντος σχεδίου νόμου καταργούνται τα άρθρα 30 και 33 του Ν. 682/1977 «Περί Ιδιωτικών σχολείων Γενικής Εκπαιδεύσεως και Σχολικών Οικοτροφείων» (Α 244) και η παράγραφος 1 του άρθρου 11 του Ν. 1351/1983 «Εισαγωγή σπουδαστών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και άλλες διατάξεις» (Α 56). Με τις παραπάνω ρυθμίσεις επέρχονται μεταβολές αντίστοιχες εκείνων που επιχειρήθηκαν με την έκδοση της εγκυκλίου Φ.18/93893/Δ5/12-07-2013 [θέμα: «Εφαρμογή των διατάξεων της ΠΥΣ 6/28-02-2012 (Α,38)»], που έμεινε γνωστή ως «εγκύκλιος Αρβανιτόπουλου». Η ισχύς της συγκεκριμένης εγκυκλίου έχει ανασταλεί με την απόφαση 380/2013 της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ και αναμένεται η απόφαση του Δικαστηρίου σχετικά με την αίτηση ακύρωσής της, που υπέβαλε η ΟΙΕΛΕ και εκδικάστηκε τη 17 η Οκτωβρίου 2013. Οι ρυθμίσεις αυτές αφορούν: 1. ΕΙΔΗ - ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ Με τις διατάξεις του Ν. 682/1977 (Α 244), όπως αυτές τροποποιήθηκαν με το Ν. 3848//2010 (Α 71), η σύμβαση διορισμού ενός ιδιωτικού εκπαιδευτικού είχε διετή διάρκεια. Μετά την πάροδο της διετίας και εφόσον η σύμβαση δεν καταγγελλόταν, Σελίδα 1 από 7
μετατρεπόταν αυτοδικαίως σε σύμβαση αορίστου χρόνου. Οι συμβάσεις αορίστου χρόνου των ιδιωτικών εκπαιδευτικών έληγαν όταν ο ιδιωτικός εκπαιδευτικός συμπλήρωνε το 70 ο έτος της ηλικίας του ή τις προϋποθέσεις της συνταξιοδότησης του με πλήρη σύνταξη (άρθρο 30 παρ. 1,2,3 και 4-33 παρ. 1,4 και 5). Μετά την ψήφιση του σχεδίου νόμου: I. Οι εν ισχύι συμβάσεις διορισμού λήγουν μετά την πάροδο της διετίας και II. Οι εν ισχύι συμβάσεις αορίστου χρόνου υπόκεινται, ως προς τη λύση τους, Προσοχή: στους κανόνες της κοινής εργατικής νομοθεσίας του Ν. 2112/1920 (Α 67), δηλαδή λύνονται μετά από παραίτηση του εκπαιδευτικού ή απόλυσή του. Αν ένας ιδιωτικός εκπαιδευτικός παραιτηθεί, δε δικαιούται αποζημίωσης και δε δικαιούται να εγγραφεί ούτε καν στον πίνακα αναπληρωτών εκπαιδευτικών [Ν. 3194/2003 (Α 267)]. Σε κάθε περίπτωση υπογραφής νέας σύμβασης (σύμβαση διορισμού, σύμβαση μετά τη λήξη της διετούς συμβάσεως διορισμού, σύμβαση επαναπρόσληψης εκπαιδευτικού που έχει παραιτηθεί ή απολυθεί), το ψηφισθέν σχέδιο νόμου δεν απαγορεύει μορφές συμβάσεων όπως αυτές της μερικής απασχόλησης, της απασχόλησης ορισμένου χρόνου κ.α.. 2. ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ - ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ Μετά την ψήφιση του σχεδίου νόμου, το ελάχιστο χρονικό διάστημα που πρέπει να μεσολαβεί από την έγγραφη προειδοποίηση για την καταγγελία αορίστου χρόνου σύμβασης δεν θα είναι οι δεκαπέντε (15) ημέρες, που προέβλεπε ο Ν. 817/1978 (Α 170), αλλά θα ορίζεται από τις διατάξεις του Ν. 4093/2012 (Α 222) ως εξής: α) Για υπαλλήλους που έχουν υπηρετήσει από δώδεκα (12) «συμπληρωμένους» μήνες έως δύο (2) έτη, απαιτείται προειδοποίηση ενός (1) μηνός πριν την απόλυση. β) Για υπαλλήλους που έχουν υπηρετήσει από δύο (2) έτη συμπληρωμένα έως πέντε (5) έτη, απαιτείται προειδοποίηση δύο (2) μηνών πριν την απόλυση. Σελίδα 2 από 7
γ) Για υπαλλήλους που έχουν υπηρετήσει από πέντε (5) έτη συμπληρωμένα έως δέκα (10) έτη απαιτείται προειδοποίηση τριών (3) μηνών πριν την απόλυση. δ) Για υπαλλήλους που έχουν υπηρετήσει από δέκα (10) έτη συμπληρωμένα και άνω απαιτείται προειδοποίηση τεσσάρων (4) μηνών πριν την απόλυση. Να σημειωθεί ότι ο Ν. 817/1978 (Α 170) προέβλεπε ότι οι κατά το Ν. 682/1977 (Α 244) απολύσεις «επάγονται έννομα αποτελέσματα την 31 ην Αυγούστου του σχολικού έτους κατά το οποίον πραγματοποιούνται.». Τέτοια διάταξη δεν περιλαμβάνει ο Ν. 4093/2012 (Α 222). Επομένως, ένας ιδιωτικός εκπαιδευτικός μπορεί να απολυθεί οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, ανεξαρτήτως προϋπηρεσίας. Σελίδα 3 από 7
Μετά την ψήφιση του σχεδίου νόμου, το ποσό της αποζημίωσης, όταν καταγγέλλεται μία σύμβαση αορίστου χρόνου, δε θα καθορίζεται πλέον από τις διατάξεις του Ν. 682/1977 (Α 244) [οι αποδοχές ενός (1) μηνός για κάθε χρόνο υπηρεσίας μέχρι τα είκοσι πέντε (25) χρόνια], αλλά από τις διατάξεις του Ν. 4093/2012 (Α 222). Σύμφωνα μ αυτές, ο εργοδότης, ακόμη και αν «παραμελήσει» την υποχρέωση προειδοποίησης, υποχρεούται να καταβάλει ως αποζημίωση τις αποδοχές που ορίζονται από τον παρακάτω πίνακα 1 : Προσοχή: Αν ο εργοδότης δεν «παραμελήσει» την υποχρέωση προειδοποίησης, υποχρεούται να καταβάλει ως αποζημίωση το 50% των αποδοχών που ορίζονται από τον παραπάνω πίνακα. 1 εκτός από την περίπτωση ιδιωτικών υπαλλήλων με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου, που ήδη απασχολούνται και έχουν συμπληρώσει στον ίδιο εργοδότη προϋπηρεσία άνω των δεκαεπτά (17) ετών. Σελίδα 4 από 7
Για ιδιωτικούς υπαλλήλους με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου, που ήδη απασχολούνται και έχουν συμπληρώσει στον ίδιο εργοδότη προϋπηρεσία άνω των δεκαεπτά (17) ετών, καταβάλλεται αποζημίωση απόλυσης επιπλέον της παραπάνω, οποτεδήποτε κι αν απολυθούν κατά την εξής αναλογία: Για την πρόσθετη αποζημίωση (αμέσως παραπάνω πίνακας) λαμβάνονται υπόψη: i) ο χρόνος προϋπηρεσίας που είχε συμπληρώσει ο υπάλληλος κατά τη δημοσίευση του Ν. 4093/2012 (Α 222) (12-11-2012) ανεξάρτητα από το χρόνο απόλυσής του, και ii) οι τακτικές αποδοχές του τελευταίου μήνα υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης που δεν υπερβαίνουν το πόσο των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ. Σελίδα 5 από 7
3. ΛΥΣΗ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ Η λύση των συμβάσεων αορίστου χρόνου θα ρυθμίζεται πλέον από την κοινή εργατική νομοθεσία [Ν. 2112/1920 (Α 67)]. Σύμφωνα μ αυτήν, η καταγγελία της αορίστου χρόνου σύμβασης ιδιωτικού υπαλλήλου είναι νόμιμη αν του καταβληθεί η νόμιμη αποζημίωση. Ασφαλιστική δικλείδα ο περιορισμός των ομαδικών απολύσεων του Ν. 3863/2010 (Α 115): α) Μέχρι έξι (6) εργαζόμενους για επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που απασχολούν είκοσι (20) έως εκατόν πενήντα (150) εργαζόμενους. β) Ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) του προσωπικού και μέχρι τριάντα (30) εργαζόμενους για επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις, που απασχολούν πάνω από εκατόν πενήντα (150) εργαζόμενους. Τα παραπάνω όρια αναφέρονται σε κάθε «ημερολογιακό μήνα». Σημειώνεται ότι τα παραπάνω ποσοστά αφορούν στο σύνολο των εργαζομένων που απασχολεί κάθε εργοδότης, ανεξαρτήτως του κλάδου τους (π.χ. εργαζόμενοι στην καθαριότητα, οδηγοί σχολικών λεωφορείων, διοικητικοί υπάλληλοι, εκπαιδευτικοί κ.α.), ενώ το σύνολο των απολυμένων εργαζόμενων μπορεί να ανήκει στον ίδιο κλάδο (π.χ. εκπαιδευτικοί). 4. ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΩΝ ΕΠΙ ΤΩΝ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΗΣ Μετά την ψήφιση του σχεδίου νόμου καταργείται ο έλεγχος των υπηρεσιακών συμβουλίων στις καταγγελίες σύμβασης. Μέχρι σήμερα τα υπηρεσιακά συμβούλια (ΠΥΣΠΕ-ΠΥΣΔΕ) ήλεγχαν τόσο τη νομιμότητα όσο και την καταχρηστικότητα των καταγγελιών σύμβασης. Έλεγχος νομιμότητας των καταγγελιών σύμβασης: Τα υπηρεσιακά συμβούλια ήλεγχαν αν οι καταγγελίες σύμβασης γίνονταν με βάση τις νόμιμες διατάξεις, αν τηρούνταν οι χρονικές προθεσμίες και οι τυπικές διαδικασίες που προβλέπουν οι Σελίδα 6 από 7
νόμοι και αν στον εκπαιδευτικό του οποίου καταγγέλλεται η σύμβαση κατεβλήθη η νόμιμη αποζημίωση. Έλεγχος καταχρηστικότητας των καταγγελιών σύμβασης: Τα υπηρεσιακά συμβούλια ήλεγχαν, εάν η καταγγελία σύμβασης παραβιάζει όσα ορίζει το άρθρο 281 του ΑΚ (Αστικού Κώδικα), αν δηλαδή το δικαίωμα της καταγγελίας υπερέβη τα όρια που θέτει το συγκεκριμένο άρθρο (καλή, πίστη, χρηστά ήθη, κοινωνικός και οικονομικός σκοπός του δικαιώματος) και επεβλήθη από τον εργοδότη είτε επειδή ο εκπαιδευτικός είχε αναπτύξει κοινωνική δράση (πχ συμμετοχή σε συνδικάτο), είτε για λόγους εκδίκησης (οικονομικές διαφορές, διεκδίκηση νόμιμων δικαιωμάτων εκ μέρους του εκπαιδευτικού, καταγγελία του εκπαιδευτικού για παρανομίες στο σχολείο του). Τη δυνατότητα τα υπηρεσιακά συμβούλια να ασκούν έλεγχο επί της καταχρηστικότητας των καταγγελιών σύμβασης είχε επικυρώσει και η γνωμοδότηση 4/2012 του ΝΣΚ. Η απόλυση ενός εκπαιδευτικού, στο εξής, θα κατατίθεται στον ΟΑΕΔ και θα κοινοποιείται στον αρμόδιο διευθυντή εκπαίδευσης ενώ ο απολυμένος εκπαιδευτικός θα υποχρεώνεται να προσφεύγει στα δικαστήρια για να δικαιωθεί. Σε ότι αφορά στους συναδέλφους που υπηρετούν στα ισότιμα σχολεία και είναι ασφαλισμένοι στο Δημόσιο, αυτοί εξακολουθούν να απολύονται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, μετά από σύμφωνη γνώμη των ΚΥΣΠΕ-ΚΥΣΔΕ [Ν. 682/1977 (Α 244)], ο αριθμός όμως των απολυόμενων ακολουθεί τα όρια της ενότητας 3 (ΛΥΣΗ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ), που είναι κοινά για όλους τους ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς. Σελίδα 7 από 7