ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΕ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΔΥΣΗ

ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΕ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΔΥΣΗ Μοναστήρια του Αγίου Όρους Υπεύθυνες καθηγήτριες προγράμματος: Μαρία Παπαγεωργίου, Πόπη Καραμπελιά Μέλη ομάδας: Νίκος Μπρόζος, Αλέξανδρος Μπρόζος, Παύλος Κολτσιάκης, Αντώνης Βούλτσιος, Δημήτρης Πελτέκης, Κωνσταντίνος Βενιανάκης, Ραφαήλ Κοπίλογλου, Δημήτρης Κοπίλογλου, Θωμάς Μαραγκούλιας, Χρήστος Κεφαλάς, Γιάννης Κοκαλάς

Περιεχόμενα: Γενικές πληροφορίες Ιερά Μονή Αγίου Παύλου Ιερά Μονή Βατοπεδίου Ιερά Μονή Διονυσίου Ιερά Μονή Δοχειαρίου Ιερά Μονή Ζωγράφου (Βουλγάρικη) Ιερά Μονή Ιβήρων Ιερά Μονή Καρακάλλου Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας Ιερά Μονή Ξηροποτάμου Ιερά Μονή Παντοκράτορος Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρα Ιερά Μονή Φιλόθεου Ιερά Μονή Χελανδαρίου (Σέρβικη)

Γενικές πληροφορίες Το Άγιο(ν) Όρος αποτελεί αυτοδιοίκητο τμήμα του Ελληνικού Κράτους, που βρίσκεται στη χερσόνησο του Άθω της Χαλκιδικής στη Μακεδονία. Περιλαμβάνει είκοσι Ιερές Μονές και άλλα μοναστικά ιδρύματα και ανεπίσημα χαρακτηρίζεται ως «Αυτόνομη Μοναστική Πολιτεία». Από το 1988 συγκαταλέγεται στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Ιερά Μονή Αγίου Παύλου (1) Βρίσκεται σε υψόμετρο 140 μέτρων από την θάλασσα και είναι αφιερωμένη στην Υπαπαντή του Χριστού (2 Φεβρουαρίου). Ιδρύθηκε στα τέλη του 9ου με αρχές του 10ου αι., από τον Παύλο Ξηροποταμηνό ή Ξεροποταμίτη επάνω στα ερείπια ενός μικρού κελιού των Εισοδίων της Θεοτόκου, το οποίο είχε ιδρυθεί το 377. Η Μονή καταστράφηκε πολλές φορές από διάφορες αιτίες, γι' αυτό και τα κτίρια της χτίστηκαν σε διάφορες χρονικές περιόδους. Το Καθολικό άρχισε να κτίζεται το 1839 και τελείωσε το 1844(την ημέρα του Αγ. Γεωργίου). Μετά τις επιδρομές των Καταλανών υποβιβάζεται σε κελί για να ξαναγίνει οριστικά Μονή στο γ' τέταρτο του 14ου αι.

Ιερά Μονή Αγίου Παύλου (2) Τον 15ο αι. ενισχύεται οικονομικά από Σέρβους ηγεμόνες και στα Μεταβυζαντινά χρόνια από ηγεμόνες παραδουνάβιων χωρών. Στην Μονή φυλάσσονται φορητές εικόνες, κειμήλια, ιερά λείψανα και ιερά σκεύη. Η βιβλιοθήκη περιέχει 494 χειρόγραφα και περίπου 12.500 έντυπα βιβλία. Ανάμεσα στα κειμήλια ξεχωρίζουν μέρος των Τίμιων Δώρων των Μάγων στο νεογέννητο Χριστό. Σήμερα διαθέτει δώδεκα παρεκκλήσια, με πιο αξιόλογο εκείνο του Αγίου Γεωργίου με τοιχογραφίες Κρητικής τέχνης (1555). Στη Μονή υπάγονται δυο Σκήτες: η Νέα Σκήτη και του Αγίου Δημητρίου του Λάκκου. Είναι κοινόβια από το 1840 και υπάρχει εγκατεστημένη αδελφότητα 30 μοναχών.

Ιερά Μονή Βατοπεδίου (1) Η Μονή κτίσθηκε στο Β μισό του 10ου αιώνα από τρεις μοναχούς τον Αθανάσιο, τον Νικόλαο και τον Αντώνιο από την Αδριανούπολη. Πρόκειται για μεγάλο μνημειακό σύνολο που περικλείεται από υψηλό τείχος και κτίρια οργανωμένα σε σχήμα τριγώνου. Μέσα στην ευρύχωρη αυλή βρίσκεται ο κεντρικός ναός, η τράπεζα σε σχήμα σταυρού και πολλά παρεκκλήσια. Στον κεντρικό ναό σώζονται τα μοναδικά εντοίχεια ψηφιδωτά που υπάρχουν στο Άγιων Όρος, ενώ οι τοιχογραφίες του είναι ζωγραφισμένες στα 1312 από τον Εμμανουήλ Πανσέληνο.

Ιερά Μονή Βατοπεδίου (2) Εντύπωση προκαλεί το μαρμάρινο δάπεδο καθώς και ο πολυέλαιος που κρέμεται από τον τρούλο ο οποίος είναι κατασκευασμένος στη Βιέννη το 1822. Εκτός από τις τοιχογραφίες και τα ψηφιδωτά, η Μονή διαθέτει μεγάλο αριθμό φορητών εικόνων, χειρογράφων και ιερών σκευών μοναδικής αξίας. Από τα κειμήλια ξεχωρίζουν οι θαυματουργές εικόνες: ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΤΗΣ ΑΝΤΙΦΩΝΗΤΡΙΑΣ, ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΤΗΣ ΕΣΦΑΓΜΕΝΗΣ, ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΚΤΙΤΟΡΙΣΣΑΣ ή ΒΗΜΑΤΑΡΙΣΣΑΣ. Εδώ επίσης φυλάσσεται η ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ, τεμάχια Τίμιου Ξύλου κ.α. η βιβλιοθήκη διαθέτει 1.700 χειρόγραφα και 10.000 έντυπα βιβλία.

Ιερά Μονή Διονυσίου (1) Χτίστηκε στα μέσα του 14ου αιώνα από τον μοναχό Διονύσιο με οικονομική ενίσχυση του αυτοκράτορα Αλεξίου Γ Κομνηνού από την Τραπεζούντα. Αρχικά ονομαζόταν «Νέα Πέτρα». Το 1535 καταστράφηκε από πυρκαγιά και ανοικοδομήθηκε εκ νέου. Πρόκειται για ένα από τα πιο τολμηρά μοναστηριακά κτίρια, στηριγμένο σε ένα βράχο που υψώνεται κατακόρυφα 80 μέτρα πάνω από την θάλασσα. Μέσα στη Μονή βρίσκεται και ο αμυντικός πύργος κτισμένος το 1520 και χρησιμοποιείται κατά εποχές για την φύλαξη της πολύτιμης βιβλιοθήκης της. Έχει επίσης 15 παρεκκλήσια. Το καθολικό της Μονής τιμά το Γενέθλιο του Ιωάννη του Προδρόμου.

Ιερά Μονή Διονυσίου (2) Χτίστηκε το 1537-1547 και τοιχογραφήθηκε από τον ζωγράφο Τζωρτζ, έναν από τους κύριους εκπροσώπους της Κρητικής Σχολής των μέσων του 16ου αιώνα. Η τράπεζα έχει τοιχογραφηθεί στα μέσα του 16ου αιώνα. Η Μονή διαθέτει μια από τις πιο αξιόλογες συλλογές έργων τέχνης (κυρίως φορητών εικόνων) και χειρογράφων εικονογραφημένων. Ξεχωρίζει η εικόνα «ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΑΚΑΘΙΣΤΟΥ», η οποία είναι κατασκευασμένη από το Ευαγγελιστή Λουκά με κερί. Η βιβλιοθήκη περιλαμβάνει 804 χειρόγραφα, 27 περγαμινά ειλητάρια και 5.000 έντυπα βιβλία.

Ιερά Μονή Δοχειαρίου (1) Η ίδρυση της Μονής ανάγεται στο 10ο αιώνα και ιδρυτής της είναι ο Ευθύμιος, μαθητής και συνασκητής του Οσίου Αθανασίου του Αθωνίτη, ο οποίος είχε την υπηρεσία του "Δοχειάρη" στη Μονή της Μεγίστης Λαύρας, εξού και η ονομασία Δοχειαρίου. Στην αρχή κτίστηκε στο όνομα του Αγίου Νικολάου. Αργότερα από διάφορα θαύματα των Αγίων Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ, πανηγυρίζει κάθε 8 Νοεμβρίου στη Σύναξη των Αρχαγγέλων. Στα μέσα του 16ου αιώνα (1568) κτίστηκε και εικονογραφήθηκε ο καθολικός Ναός και η τράπεζα.

Ιερά Μονή Δοχειαρίου (2) Οι τοιχογραφίες του Καθολικού αποδίδονται στον Κρητικό ζωγράφο Τζωρτζ. Η τοιχογράφηση της τράπεζας χρονολογείται στα 1676 και 1700. Επίσης αξιοσημείωτη είναι και η βιβλιοθήκη της Μονής, όπου εκτός από τα πολύ σημαντικά ιστορικά έγγραφα, φυλάσσονται 441 χειρόγραφα και 3.000 έντυπα βιβλία. Σε μικρό ναό δίπλα στην τράπεζα βρίσκεται σε τοιχογραφία η θαυματουργή εικόνα της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΟΡΓΟΫΠΗΚΟΟΥ.

Ιερά Μονή Ζωγράφου (Βουλγάρικη) (1) Η Μονή βρίσκεται σε υψόμετρο 160 μέτρων, σε μια πλαγιά του Ν.Δ. μέρους της χερσονήσου και είναι αφιερωμένη στον 'Άγιο Γεώργιο. Ιδρύεται, σύμφωνα με την παράδοση, τον 10ο αι. στα χρόνια του Λέοντος Σοφού από τρία αδέλφια, τον Μωυσή, τον Ααρών και τον Ιωάννη από την Αχρίδα. Αρχικά ονομαζόταν Μονή Αγίου Γεωργίου του Ζωγράφου. Τον 14ο αι. η Μονή καταστρέφεται από Καταλανούς πειρατές, αλλά ανοικοδομείται χάρη στην ενίσχυση των Παλαιολόγων, καθώς και ηγεμόνων Παραδουνάβιων χωρών. Το 1502, αφού είχε ερημωθεί, ανακαινίστηκε από τον ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Στέφανο τον ΣΤ τον Καλό.

Ιερά Μονή Ζωγράφου (Βουλγάρικη) (2) Παρότι στην Μονή αρχικά μόναζαν, εκτός από Βούλγαροι, 'Έλληνες και Σέρβοι, από το 1845 μένουν μόνον Βούλγαροι μοναχοί. Το Καθολικό κτίστηκε το 1801 και τοιχογραφήθηκε το 1817. Τιμά τη μνήμη του Αγ. Γεωργίου. Εκτός από δυο θαυματουργές εικόνες του Αγίου Γεωργίου και άλλες δυο της Θεοτόκου του Ακάθιστου και της Επακούουσας, η Μονή κατέχει και άλλα κειμήλια και εκκλησιαστικά σκεύη. Η βιβλιοθήκη περιέχει 126 ελληνικά και 388 σλαβικά χειρόγραφα, καθώς και πάνω από 8.000 βιβλία. Διαθέτει οκτώ παρεκκλήσια μέσα και οκτώ έξω απ' αυτήν. Στην Μονή ανήκουν επίσης δυο εργαστήρια στις Καρυές και το κελί της Μεταμορφώσεως.

Ιερά Μονή Ιβήρων (1) Είναι μια από τις μεγαλύτερες Μονές του Αγίου Όρους και τρίτη σε ιεραρχία. Κτίστηκε το 980 από τον Ιωάννη Τορνικιο τον Ιβηρα - αυλικό του ηγεμόνα της Ιβηρίας (Γεωργία) και στρατηγό του Βυζαντίου - στην θέση όπου παλαιότερα υπήρχε η Μονή του Κλήμεντος. Το Καθολικό κτίσθηκε από τον Ιβηρα Γεώργιο Βαρασβατζε το 1030. Το 1357 με Πατριαρχικό σιγίλιο η Μονή έγινε Ελληνική και γνώρισε μεγάλη άνθηση κατά τον 16ο αιώνα όπου μεγάλα ζωγραφικά έργα εκτελέστηκαν την εποχή αυτή. Στο κέντρο βρίσκεται ο κεντρικός ναός, που χρονολογείται από τον 10ο αιώνα καθώς και τα δυο σημαντικά για την ιστορία τους παρεκκλήσια, της Παναγίας Πορταΐτισσας και του Προδρόμου.

Ιερά Μονή Ιβήρων (2) Ο τελευταίος Ιβηρας μοναχός κοιμήθηκε το 1955. σήμερα στη Μονή Ιβήρων, ο υπολογισμός της ώρας γίνεται με το Χαλδαϊκό σύστημα που έχει σαν βάση την ανατολή του ηλίου ενώ στις υπόλοιπες Μονές του Αγίου Ορούς, χρησιμοποιείται το Βυζαντινό σύστημα που έχει σαν βάση την δύση του ηλίου. Δηλαδή όταν ο ήλιος ανατέλλει η ώρα για τη Μονή Ιβήρων είναι 00:00. Η Μονή εορτάζει την 15η Αυγούστου - Κοίμηση της Θεοτόκου - (28η Αυγούστου με το Νέο Ημερολόγιο). Η βιβλιοθήκη της Μονής έχει 2.000 χειρόγραφα και 15 ειληταρια καθώς και 15.000 έντυπα. Σημαντικότερο κειμήλιο είναι η θαυματουργή εικόνα της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΠΟΡΤΑΪΤΙΣΣΑΣ.

Ιερά Μονή Καρακάλλου (1) Η Μονή βρίσκεται ανάμεσα στις Μονές Μεγίστης Λαύρας και Ιβήρων, σε υψόμετρο 200μ. από την θάλασσα. Σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα της Ρώμης Καρακάλλα, υπάρχουν όμως και άλλες εκδοχές. Το Καθολικό, το οποίο κτίσθηκε από το 1548 ως το 1563 και τοιχογραφήθηκε το 1716, τιμάται στο όνομα των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στις 29 Ιουνίου. Η Μονή διαθέτει επτά παρεκκλήσια, τέσσερα κελιά στις Καρυές και δέκα τέσσερα στο δάσος Β.Δ. από αυτήν.

Ιερά Μονή Καρακάλλου (2) Τον 13ο αι. ερημώνεται εντελώς, αλλά ανακαινίζεται από τους αυτοκράτορες Ανδρόνικο Β' και Ιωάννη Ε' Παλαιολόγο. Στη συνέχεια δέχεται επιθέσεις πειρατών και Λατίνων. Τον 16ο αι. καταστρέφεται εντελώς και ξανακτίζεται χάρη στην ενίσχυση των ηγεμόνων της Μολδοβλαχίας. Στη Μονή φυλάσσονται πολλές φορητές εικόνες, ιερά κειμήλια και εκκλησιαστικά σκεύη. Η βιβλιοθήκη της Μονής περιέχει 279 χειρόγραφα και 2.500 περίπου βιβλία.

Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου (1) Η Μονή βρίσκεται σε απόσταση 500μ από τις Καρυες. Ιδρύθηκε τον 13ο αι. από τον Κωνσταντίνο, εκχριστιανισμένο γιο του Αζζεδίν Β. της οικογένειας Κουτλουμούς. Αργότερα καταστράφηκε και ξανά αναπτύχθηκε στα χρόνια του ηγουμένου Χαρίτωνος από την Ίμβρο. Αργότερα προσαρτηθήκαν στη Μονή Κουτλουμουσίου οι Μονές Αλυπίου, Φιλαδέλφου και Καλιαγρας. Μεγάλες πυρκαγιές αλλά και κατολισθήσεις δημιούργησαν πολλές καταστροφές σε όλη την διάρκεια της ζωής της Μονής.

Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου (2) Το καθολικό κτίστηκε τον 16ο αι. και τιμάται στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος στις 6 Αυγούστου. Περιέχει πολλά κειμήλια (φορητές εικόνες, ιερά άμφια κ.α.) καθώς και την θαυματουργό εικόνα της Παναγίας που ονομάζεται ΦΟΒΕΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ. Η τράπεζα κτίσθηκε πρόσφατα (1995). Η βιβλιοθήκη διαθέτει 103 χειρόγραφα σε περγαμηνή, 650 χάρτινα και 3.500 έντυπα. Η Μονή κατοικείται από πολυάριθμη αδελφότητα που αγωνίζεται να αποκαταστήσει την σωστή λειτουργία, μετά την πυρκαγιά του 1981, παράλληλα με την φιλοξενία και την εξυπηρέτηση των προσκυνητών.

Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας (1) Είναι η μεγαλύτερη και η πρώτη στην ιεραρχία Μονή του Αγίου Όρους. Κτίστηκε το 963 από τον Όσιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη με χρήματα που προσέφεραν οι αυτοκράτορες Νικηφόρος Φωκάς και Ιωάννης Τσιμισκής. Για δέκα περίπου αιώνες, διατηρούσε την πρώτη θέση μεταξύ των άλλων Μονών του Αγίου Όρους, λόγω του πλούτου και των κειμηλίων που είχε στην κατοχή της (χειρόγραφα, ιστορικά έγγραφα, χρυσόβουλα, φορητές εικόνες κ.λπ.).

Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας (2) Το Καθολικό της Μονής είναι το πρώτο που κτίστηκε στο Άγιο Όρος και συμφωνά με αυτό κατασκευάστηκαν τα Καθολικά και των άλλων Μονών. Αρχικά τιμόταν στη γιορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου αλλά σήμερα τιμάται στη μνήμη του Οσίου Αθανασίου του Αθωνίτη στις 5 Ιουλίου. Εκεί υπάρχουν σπάνιες τοιχογραφίες του Κρητικού ζωγράφου Θεοφάνη(1535). Το Καθολικό συμπεριλαμβάνει δύο μεγάλα παρεκκλήσια, των Αγίων Σαράντα μαρτύρων (οπού βρίσκεται ο τάφος του Μ. Αθανασίου) και του Αγίου Νικολάου. Στα κειμήλια της Μονής συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων λείψανα καθώς και το ραβδί του Αγίου Αθανασίου, ο σακκος και το στέμμα του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά, διάφορες πολύτιμες εικόνες, ευαγγέλια, λείψανα πολλών αγίων κ.α. στη βιβλιοθήκη φυλάσσονται 2.200 κώδικες (470 περγαμηνοι), 50 ειλητάρια από μεμβράνη και 10.000 έντυπα.

Ιερά Μονή Ξηροποτάμου (1) Συμφωνά με την παράδοση ιδρύθηκε γύρω στο 450 από την αυτοκράτειρα Πουλχερία. Σύμφωνα όμως με άλλες πηγές, ιδρύθηκε από τον μοναχό Παύλο Ξηροποταμηνό. Το Καθολικό της Μονής το οποίο κτίστηκε το 1761 και τοιχογραφήθηκε το 1783 είναι αφιερωμένο στη μνήμη των 40 Μαρτύρων. Στην υστεροβυζαντινή περίοδο ενισχύεται οικονομικά από την δυναστεία των Παλαιολόγων καθώς και από Σέρβους ηγεμόνες.

Ιερά Μονή Ξηροποτάμου (2) Μετά την πτώση του Βυζαντίου, οι τουρκικές επιδρομές καθώς και δυο μεγάλες πυρκαγιές στα 1507 και 1609, επιφέρουν βαρύτατα πλήγματα στη Μονή. Από την πλούσια συλλογή κειμηλίων ξεχωρίζουν το μεγαλύτερο στον κόσμο τεμάχιο Τίμιου Ξύλου καθώς και ο δίσκος της Πουλχερία από στεατίτη. Η βιβλιοθήκη της Μονής περιέχει γύρω στα 409 χειρόγραφα και περίπου 4.000 έντυπα βιβλία.

Ιερά Μονή Παντοκράτορος (1) Η Μονή είναι κτισμένη πάνω στη θάλασσα, στη Β.Α. πλευρά του Αγίου Όρους. Ιδρύθηκε στα μέσα του 14ου αι. από τον μέγα στρατοπεδάρχη Αλέξιο και τον αδελφό μέγα πριμικηριο Ιωάννη. Το Καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στην Μεταμόρφωση του Σωτήριος (6 Αυγούστου) και έχει τοιχογραφηθεί από τον Ναουσαίο αγιογράφο Ματθαίο Ιωάννη το 1854. Εκεί είναι θαμμένοι και οι δυο κτήτορες της Μονής. Μετά την πτώση της αυτοκρατορίας, η Μονή ενισχύεται οικονομικά από ηγεμόνες παραδουνάβιων χωρών. Το 1773 και πρόσφατα στα 1948, έγιναν δυο μεγάλες καταστρεπτικές πυρκαγιές.

Ιερά Μονή Παντοκράτορος (2) Η Μονή Παντοκράτορος έχει συνολικά 15 παρεκκλήσια με σπουδαιότατο εκείνο της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Από τα Κελιά της Μονής ξεχωρίζουν του Ραβδούχου, πιθανώς του 10ου αι. και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που ονομάζεται Άξιον Εστί, απ' όπου και η ομώνυμη θαυματουργή εικόνα. Στη Μονή ανήκει και η Σκήτη του Προφήτη Ηλία. Το Καθολικό διαθέτει μια μεγάλη συλλογή φορητών εικόνων, εκκλησιαστικών σκευών και κειμηλίων. Από τα κειμήλια ξεχωρίζουν, ένας επιτάφιος, τμήμα της ασπίδας του Αγ. Μερκούριου και τεμάχια Τίμιου Ξύλου. Εκεί βρίσκετε η θαυματουργή εικόνα ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΕΡΟΝΤΙΣΣΑ. Στη βιβλιοθήκη της Μονής φυλάσσονται 350 χειρόγραφα και πάνω από 3.500 βιβλία.

Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρα (1) Η επταώροφη Μονή της Σίμωνος Πέτρας είναι το τολμηρότερο οικοδόμημα του Αγίου Όρους. Είναι κτισμένη πάνω σε ένα απόκρημνο και απότομο βράχο στη Ν.Δ. πλευρά της χερσονήσου και είναι αφιερωμένη στην Γέννηση του Χριστού. Ο ιδρυτής της, ο όσιος Σίμωνας, έζησε στο Άγιων Όρος στα μέσα του 14ου αι. Ο Όσιος Σιμών ονόμασε αρχικά τη Μονή «Νέα Βηθλεέμ», αργότερα όμως πήρε το σημερινό της όνομα, από τον ιδρυτή της και από την πέτρα πάνω στην οποία είναι κτισμένη. Τα χρόνια 1580, 1626 καταστράφηκε από πυρκαγιές και ανακαινίσθηκε με τη συνδρομή διαφόρων αυτοκρατόρων και Πατριαρχών.

Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρα (2) Στα τέλη του περασμένου αιώνα (1891) η Μονή καίγεται ολοσχερώς και ξανακτίζεται με εράνους από την Ρωσία. Το Καθολικό της Μονής κτίστηκε μετά την τελευταία πυρκαγιά και δεν είναι τοιχογραφημένο. Η Μονή διαθέτει 15 παρεκκλήσια και πέντε κελιά στις Καρυές. Από άποψη κειμηλίων, διαθέτει ένα τεμάχιο Τίμιου Ξύλου, λείψανα αγίων και διάφορα άλλα κειμήλια. Η βιβλιοθήκη ήταν αξιόλογη μέχρι την τελευταία πυρκαγιά, τώρα έχει μόνο λίγα νεότερα χειρόγραφα και λίγα βιβλία. Στη μονή είναι εγκατεστημένη αδελφότητα 60 μοναχών.

Ιερά Μονή Φιλόθεου (1) Ιδρύθηκε τον 10ο αι. από τον Όσιο Φιλόθεο. Η μονή παλιότερα λεγόταν Μονή Φτέρης. Το Καθολικό χτίστηκε το 1746 πάνω στο παλιό που είχε πέσει και τιμάται στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Η τοιχογράφηση του αποπερατώθηκε το 1752 και του εξωνάρθηκα το 1765. Σε αυτήν την μονή υπάρχει η θαυματουργή εικόνα της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΛΥΚΟΦΙΛΟΥΣΑΣ, που την ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς και η εικόνα της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΕΡΟΝΤΙΣΣΑΣ.

Ιερά Μονή Φιλόθεου (2) Μέσα στην μονή υπάρχουν 6 παρεκκλήσια και έχει ως εξαρτήματα 12 κελιά. Στην βιβλιοθήκη της μονής υπάρχουν 250 χειρόγραφοι κώδικες (οι 54 είναι περγαμινοι), 2 περγαμινά ειλητάρια που περιέχουν τη Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου κ.α. εδώ μόνασε το 1728-1760 ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός.

Ιερά Μονή Χιλανδαρίου (Σέρβικη) (1) Η ιστορία της Μονής αρχίζει τον 10ο αιώνα, αλλά μετά την ερήμωσή της παραχωρήθηκε από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Γ το 1198 στους Σέρβους ηγεμόνες Στέφανο Νεμάνια και τον γιό του Ράστκο, οι οποίοι έγιναν μοναχοί και προέβησαν στην ανοικοδόμηση νέων κτιρίων. Τόσο κατά τον 14ο αιώνα όσο και τους επόμενους, η Μονή γνώρισε μεγάλη ακμή και συγκέντρωσε πλούτο και κειμήλια τόσο από αυτοκρατορικές όσο και από ιδιωτικές δωρεές.

Ιερά Μονή Χιλανδαρίου (Σέρβικη) (2) Από τις μεγαλύτερες σε έκταση και πλουσιότερες σε κειμήλια Μονές του Αγίου Όρους. Η Μονή Χελανδαρίου αποτελεί το κύριο πνευματικό κέντρο των Σέρβων από τον 12ο αιώνα μέχρι σήμερα. Εκτός από τον κεντρικό Ναό ( Καθολικό) που τιμάται στη μνήμη των Εισοδίων της Θεοτόκου, υπάρχουν πλήθος παρεκκλησιών, η τράπεζα και οι πτέρυγες με τα κελιά των μοναχών και τα άλλα βοηθητικά κτίρια (Ξενώνας, Βιβλιοθήκη κ.λπ.).

Ιερά Μονή Χελανδαρίου (Σέρβικη) (3) Εκτός από τον πλούτο των τοιχογραφιών (πύργος Αγίου Γεωργίου, καθολικό, παλαιά και νέα τράπεζα κ.λπ.) η Μονή διατηρεί μια από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες σλαβικών αλλά και ελληνικών χειρογράφων καθώς και 17.000 σλαβικών και 3,000 ελληνικών εντύπων βιβλίων. Επίσης έχει στην κατοχή της πλήθος κειμηλίων από τα οποία ξεχωρίζουν οι θαυματουργές εικόνες της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΤΡΙΧΕΡΟΥΣΑΣ, της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΤΡΙΑΣ και της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΑΛΑΚΤΟΤΡΟΦΟΥΣΗΣ. Πρόσφατα μεγάλο μέρος της Μονής καταστράφηκε από πυρκαγιά και σήμερα ανοικοδομείται με την συμβολή του ελληνικού κράτους και της Ε.Ε.

Ερωτήσεις κατανόησης Ερώτηση 1 η : Μέσα σε ποια Μονή βρίσκεται ο αμυντικός πύργος που χτίστηκε το 1520; Ιερά Μονή Δοχειαρίου Ιερά Μονή Ξηροποτάμου Ιερά Μονή Διονυσίου Ιερά Μονή Παντοκράτορος

Σωστό

Λάθος

Ερώτηση 2 η : Ποια Μονή είναι τρίτη στην Ιεραρχία του Αγίου Όρους; Ιερά Μονή Φιλόθεου Ιερά Μονή Βατοπεδίου Ιερά Μονή Ιβήρων Ιερά Μονή Χελανδαρίου

Σωστό

Λάθος

Ερώτηση 3 η : Ποια Μονή του Αγίου Όρους είναι Βουλγάρικη; Ιερά Μονή Ζωγράφου Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου Ιερά Μονή Χελανδαρίου Κανένα από τα παραπάνω

Σωστό

Λάθος

Ευχαριστούμε για την προσοχή σας