ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΘΕΜΑΤΑ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΗ ΥΛΗ: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1-2-3 ΘΕΜΑ Α Στις ερωτήσεις 1-5 να γράψετε στο φύλλο απαντήσεων τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Για την ταξινόμηση μιας αμοιβάδας χρησιμοποιούμε: α. το μειξιολογικό κριτήριο β. το τυπολογικό κριτήριο γ. το μειξιολογικό και το τυπολογικό κριτήριο δ. τίποτα από τα παραπάνω 2. Ένας ιός μπορεί να διαθέτει α. μαστίγιο β. RNA γ. πλασμίδια δ. υφές 3. Μηχανισμό μη ειδικής άμυνας δεν αποτελεί: α. η φαγοκυττάρωση β. η παραγωγή ιντερφερονών γ. η παραγωγή αντισωμάτων δ. η παραγωγή λυσοζύμης 4. Στους πρωτογενείς ρύπους που ευθύνονται για το φωτοχημικό νέφος συγκαταλέγονται: α. τα οξείδια του αζώτου, το μονοξείδιο του άνθρακα και διάφοροι υδρογονάνθρακες β. το όζον και το νιτρικό υπεροξυακετίλιο (ΡΑΝ) γ. οι χλωροφθοράνθρακες δ. διάφορα οξείδια του αζώτου και το διοξείδιο του θείου 5. Σύμφωνα με τη θεωρία της εξέλιξης η μικρότερη δυνατή μονάδα στην οποία δρα η φυσική επιλογή είναι α. το γονίδιο β. το άτομο γ. ο πληθυσμός δ. το είδος
ΘΕΜΑ Β B1. Να αντιστοιχήσετε τα στοιχεία της στήλης Ι με τα στοιχεία της στήλης ΙΙ. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ α. Δαρβίνος 1. Θηλαστικά β. Λαμάρκ 2. Homo sapiens sapiens γ. Μέντελ 3. Φυσική επιλογή δ. Μονοτρήματα 4. Μεγάλη σωματική δύναμη ε. Άνθρωπος του Νεάντερταλ 5. Εσωτερική δύναμη ζ. Άνθρωπος του Κρο Μανιόν 6. Κλασική γενετική η. Homo erectus 7. Η μικρότερη δυνατή μονάδα που μπορεί να εξελιχθεί θ. Homo habilis 8. Θεμελιώδης μονάδα ταξινόμησης ι. Πληθυσμός κ. Είδος 9. Μετανάστευσε στην Ασία και στην Ευρώπη 10. Εξελίχθηκε από τον Αυστραλοπίθηκο B2. Να δώσετε τους ορισμούς: α) βιοκοινότητα (2 μονάδες) β) απεξάρτηση (2 μονάδες) 10x1 μονάδες Β3. Να αναφέρετε τις τάξεις των Θηλαστικών που υπήρξαν κατά το Μεσοζωικό αιώνα (μονάδες 3). Από ποια Θηλαστικά εξελίχθηκαν τα πρώτα Πρωτεύοντα (μονάδες 3); Β4. Ποια οικοσυστήματα ονομάζονται ερημικά; (2 μονάδες) Ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους ένα οικοσύστημα μπορεί να ερημοποιηθεί; (3 μονάδες)
ΘΕΜΑ Γ Γ1. Στον πίνακα αναφέρεται η συστηματική ταξινόμηση των ειδών άνθρωπος, σκύλος (Canis familiaris), λύκος (Canis lupus), κροκόδειλος (Crocodilus niloticus). Είδος Homo sapiens Canis familiaris Canis lupus Crocodilus niloticus Γένος Homo Canis Canis Crocodilus Οικογένεια Ανθρωπίδες Canidae Canidae Crocodylidae Τάξη Πρωτεύοντα Σαρκοφάγα Σαρκοφάγα Κροκοδείλια Κλάση Θηλαστικά Θηλαστικά Θηλαστικά Ερπετά Φύλο Χορδωτά Χορδωτά Χορδωτά Χορδωτά Να σχεδιάσετε το φυλογενετικό δέντρο για τα τέσσερα αυτά είδη. Γ2. Ποιοι από τους παραπάνω οργανισμούς είναι πιο συγγενικοί μεταξύ τους και γιατί; 2 μονάδες Στο οικοσύστημα μιας λίμνης, υποθέτουμε ότι υπάρχει η παρακάτω τροφική αλυσίδα: φυτοπλαγκτόν ζωοπλαγκτόν μικρά ψάρια μεγάλα ψάρια ψαροπούλια Γ3. Αν η βιομάζα των μικρών ψαριών είναι 5.10 4 Kg, να υπολογίσετε τη βιομάζα των υπόλοιπων τροφικών επιπέδων και να σχεδιάσετε την τροφική πυραμίδα βιομάζας. Γ4. Αν η μέση βιομάζα ενός από τα ψαροπούλια είναι 5 kg, να υπολογίσετε πόσα ψαροπούλια μπορούν να επιβιώσουν στην παραπάνω τροφική αλυσίδα. Στην παραπάνω λίμνη εμφανίστηκαν πολλά κουνούπια και, για την καταπολέμησή τους, οι κάτοικοι της περιοχής ψέκασαν με DDT. Στο διάγραμμα της Εικόνας 1, φαίνεται η συγκέντρωση του DDT στους ιστούς των οργανισμών της τροφικής αλυσίδας της λίμνης.
Γ5. Να μεταφέρετε στο γραπτό σας τη σωστή αντιστοιχία μεταξύ των οργανισμών της τροφικής αλυσίδας και των γραμμάτων α, β, γ, δ, ε της Εικόνας 1 αιτιολογώντας την απάντησή σας (μονάδες 6). Αν στους ιστούς των μεγάλων ψαριών βρέθηκε ποσότητα DDT 10 6 mg, να αναφέρετε πόση ποσότητα της ίδιας ουσίας εντοπίζεται στους ιστούς των υπόλοιπων οργανισμών του οικοσυστήματος (μονάδες 3). 9 μονάδες ΘΕΜΑ Δ Στα παρακάτω διαγράμματα απεικονίζονται, σε συνάρτηση με τον χρόνο, οι συγκεντρώσεις των ιντερφερονών και των αντισωμάτων που παράγονται στους οργανισμούς του Γιάννη και της Μαρίας, ως συνέπεια της εισόδου στον οργανισμό τους παθογόνων παραγόντων.
Δ1. Τι είναι οι ιντερφερόνες και σε ποια περίπτωση παράγονται; Δ2. Ποιος από τους δύο προσβλήθηκε από ιό; (μονάδες 2). Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 2) Δ3. Ποιος από τους δύο εκδήλωσε τα συμπτώματα της νόσου και ποιος όχι; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 4) Δ4. Το άτομο που νόσησε θα μπορούσε να είχε αποφύγει την ασθένεια, αν είχε εμβολιαστεί. Τι περιέχει ένα εμβόλιο και πως αυτό δρα μέσα στον οργανισμό; Δ5. Στην περίπτωση μόλυνσης από ένα βακτήριο αυτό μπορεί να βλάψει την υγεία του οργανισμού μέσω των τοξινών. Τι είναι οι τοξίνες, σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται και ποιος είναι ο τρόπος δράσης τους; Καλή επιτυχία! ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΘΗΚΕ Η ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Χαρτοματσίδου Τατιάνα