ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ( 7/05/05) ΘΕΜΑ Α Α. γ Α. Α. γ Α. α Α5. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Β Β. α. Λάθος Το N αf είναι ισχυρός ηλεκτρολύτης και διίστανται ως εξής: NαF Nα F c c c Όμως τα ιόντα F αντιδρούν με HO ως εξής: F HO HF c x x x Με προσθήκη ισχυρής άσης αυξάνονται ταυτόχρονα τα mol και ο όγκος. Άρα δεν μπορούμε να ξέρουμε τι θα πάθει η επομένως και το ph. Σωστό Τα ισομερή του H 6 είναι HH Hκαι H H Με δ/μα ul /NH αντιδρά μόνο το - ουτίνιο και σχηματίζει καστανέρυθρο ίζημα. HH H ul NH HH u NHl γ. Σωστό Στο δ/μα περιέχεται το ασθενές ύ HO και η συζυγής άση HOO, η οποία προέρχεται από την διάσταση του H OONα δηλ. (M)HO HO HOO HO Ι.Ι. 0,-x x x HOONα HOO Nα - 0,M 0,M H παρουσία του άλατος Nαl Nα l δεν επηρεάζει τα συστατικά του διαλύματος δ. Λάθος Το πρώτο στοιχείο των ευγενών αερίων έχει δομή ε. Λάθος Η H όπως και όλες οι αλκοόλες έχουν όξινες ιδιότητες Όμως η ισχύς τους ως προς το είναι πολύ μικρή K α :0 0 άρα θεωρούμε πρακτικά πως δεν ιοντίζεται με το HO. S HO 6 8 B. α. Σύμφωνα με τις αρχές ηλεκτρονιακής δόμησης έχουμε: X:s s p 7 το Χ ανήκει στην η περίοδο και στην V ή 5 η A ομάδα του Π.Π. 6 Ψ :ssps το Ψ ανήκει στην η περίοδο και στην II ή η A ομάδα του Π.Π.
8 O:s s p το Ο ανήκει στην η περίοδο και H:s το Η ανήκει στην η περίοδο και VI A I A ή 6 η ομάδα του Π.Π. ή η ομάδα του Π.Π.. το στοιχείο Χ είναι ηλεκτραρνητικό ενώ το στοιχείο Ψ είναι ηλεκτροθετικό. Έτσι το Χ έχει τάση να προσλάει e ενώ το Ψ να αποάλλει. άρα το Χ έχει μεγαλύτερη ενέργεια πρώτου ιοντισμού γ. αριθμός δεσμικών e:+5+8= κεντρικό άτομο: Χ αριθμός δεσμικών e 8 HO X - O HOX O O O ηλεκτρονιακός τύπος ΨΟ Η ένωση είναι ετεροπολική. Το κρυσταλλικό πλέγμα περιέχει ιόντα αναλογία : άρα και Ψ Ο με O Ψ : Ψ Ο ΘΕΜΑ Γ Γ. Α: H H Β. HH O Γ: HO Δ: HOONα Ε: HH Ζ: HHl Θ: HHMgl Κ: H H HOMgl H Λ: HHH H Μ: HO HH H Γ. Το ουτένιο έχει Μ.Τ. H. Επειδή έχουμε ευθεία ανθρακική αλυσίδα θα 8 πρέπει να έχει Σ.Τ.: H H H H ή H H H H
Όμως με την προσθήκη HO σε HSO παράγονται ισομερείς ενώσεις. Επομένως ο τύπος H H H H είναι λάθος γιατί προκύπτει ένωση άρα το ουτένιο Α είναι HHH H Έστω ότι υπάρχουν αmol HHH H που δίνουν την ένωση Β και mol αυτού που δίνουν την Γ. δηλ. H H H H H H O H H H H (B) αmol και αmol H H H H H H O H H H H (Γ) mol mol ο ΜΕΡΟΣ HHHH αmol HHHH mol Με Να αντιδρούν και οι δύο ενώσεις Α και Β οπότε: HHHH Nα HHHH H ON α α mol αmol H H H H Nα H H H H ONα H mol Επειδή Vαερ,lit σε stp έχουμε V nh 0,05mol άρα Vm α 0,05 α 0, () και ο ΜΕΡΟΣ την αλογονοφορμική αντίδραση δίνει μόνο η ένωση Β άρα H H HH I 6Nα HI H H OONα 5NαI 5H O α mol αmol Επειδή n 8 έχουμε α 0,08 mol HI 0,0 οπότε 0,0mol
Ο ΜΕΡΟΣ Με KMnO /HSO ειδώνονται και οι αλκοόλες άρα 5H H HH KMnO H SO 5H H H MnSO K SO 8H O Ο 0,08mol 0,08mol 5 5HHHH KMnO 6HSO 5HHHO MnSO KSO HO 0,0mol 0,0mol 5 Οπότε nkmno 0,0 0,08 0,08 0,08 0,08 0,08mol 5 5 5 5 5 n 0,08mol Άρα c V 0,8lit V 0,M ΘΕΜΑ Δ Δ. Y :HO c 0,M V L n c v 0,mol + Y Nα c 0,M V ; n 0,V Δ. ph= V V V Οι παραπάνω ηλεκτρολύτες αντιδρούν μεταξύ τους Αν n n τότε το δ/μα περιέχει HOONα που έχει ph>7 άτοπο Αν n n τότε ασικό δ/μα άρα άτοπο άρα n n HO Nα HOONα HO αρχικά 0,mol 0,V αντ/παρ 0,V 0,V 0,V τελ. 0, 0,V - 0,V Το τελικό δ/μα περιέχει το συζυγιακό ζεύγος άρα είναι ρυθμιστικό οπότε HO/ HOONα ph pkα log log 0,V 0, 0,V V V V V 0,V 0, V 0,5L 500ml Δ. Y :HO + Y c 0,M V 0,5L n 0,05mol H O c M V 0,5L n 0,5mol Y V L
Οι παραπάνω ηλεκτρολύτες δεν αντιδρούν μεταξύ τους οπότε οι νέες συγκεντρώσεις αυτών στο n 0,05 Y είναι: για H O c' M 0,05M V n 0,5 για HO c ' M 0,5M V και οι δυο ηλεκτρολύτες είναι ασθενείς οπότε ιοντίζονται με HO ως εξής HO H O HOO H O 0,05M -χ +χ +χ Ι.Ι. 0,05 x χ χ H O H O H OO H O 0,5Μ -y +y +y 0,5-y y y HO x y M Έχουμε επίδραση κοινού ιόντος για HO Από την έκφραση της Κα για το HO έχουμε HOO H O xx y Kα 0 x x y 0,5 0 5 () HO HO 0,05 Όμοια για H O έχουμε HOO HO y x y 5 5 KαH 0 y x y 0,5 0 () O HO 0,5 Από () και () έχουμε 0 x y x y 0 5,5,5 επειδή ph log HO ph log0 ph,5 Δ. HO 0,05mol HO 0,5mol Με Μg αντιδρούν και τα έα σύμφωνα με τις: HO Mg HOO Mg H 0,05mol 0,05 mol HO Mg HOO MgH 0,5mol 0,5 0,05 0,55 άρα nh m ol 0,5 mol 5
επομένως V 0,55 n V,lit 6,6lit σε stp V H H m Δ. Είναι δυνατός ο προσδιορισμός της συγκέντρωσης του HO καθώς μπορούμε να ασιστούμε στην στοιχειομετρία της εξίσωσης 5HO KMnO HSO 5O MnSO KSO 8HO Ο προσδιορισμός του τελικού σημείου θα γίνει από την στιγμή που σταματήσει ο αποχρωματισμός του δ/τος KMnO /HSO και η έκλυση αερίου O Επομένως δεν απαιτείται δείκτης 6