ΕΜΠ - ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ Γεωγραφικές δυναμικές και σύγχρονοι μετασχηματισμοί του ελληνικού χώρου ΓΕΩΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 19 ος 20 ος αιώνας Νίκος Μπελαβίλας Φεβρουάριος 2012
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 19 ος 20 ος αιώνας ΒΑΘΥ, ΣΑΜΟΣ ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ, ΑΘΗΝΑ ΠΑΛΑΙΑ ΚΟΚΚΙΝΙΑ, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΜΗΧΑΝΟΥΡΓΙΑ ΜΗΧΑΝΟΠΟΙΕΙΑ, ΛΕΒΗΤΟΠΟΙΕΙΑ, ΝΑΥΠΗΓΕΙΑ ΒΥΡΣΟΔΕΨΙΑ ΠΛΙΝΘΟΚΕΡΑΜΟΠΟΙΊΑ ΑΛΕΥΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑΛΕΥΡΟΜΥΛΟΙ, ΖΥΜΑΡΙΚΩΝ κ.α. ΚΛΩΣΤΟΫΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑ ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΑ, ΕΡΙΟΥΡΓΕΙΑ, ΤΑΠΗΤΟΥΡΓΕΙΑ, ΚΑΝΑΒΟΥΡΓΕΙΑ, ΣΧΟΙΝΟΠΛΟΚΕΙΑ ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΑ & ΟΙΝΟΠΟΙΪΑ ΕΛΑΙΟΥΡΓΕΙΑ, ΣΑΠΩΝΟΠΟΙΕΙΑ, ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΑ, ΠΟΤΟΠΟΙΕΙΑ ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΠΝΟΚΟΠΤΗΡΙΑ, ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΕΣ, ΣΙΓΑΡΟΠΟΙΕΙΑ ΤΡΙΚΑΛΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΛΕΥΚΑ, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ, ΣΑΜΟΣ
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 19 ος 20 ος αιώνας ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ ΧΗΜΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΟΙΝΩΝ & ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΝ, ΕΛΑΙΩΝ, ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ, ΟΞΕΩΝ, ΥΑΛΟΥΡΓΕΙΑ, ΧΡΩΜΑΤΟΥΡΓΕΙΑ, ΠΑΓΟΠΟΙΕΙΑ, ΧΑΡΤΟΠΟΙΕΙΑ, ΟΡΥΚΤΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ κ.α. ΤΣΙΜΕΝΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 19 ος 20 ος αιώνας ΠΑΛΙΟΡΕΜΜΑ, ΜΗΛΟΣ ΑΠΕΙΡΑΘΟΣ, ΝΑΞΟΣ ΟΡΥΧΕΙΑ ΣΙΔΗΡΟΥ, ΜΟΛΥΒΔΟΥ, ΣΜΥΡΙΔΑΣ, ΘΕΙΟΥ, ΘΗΡΑΪΚΗΣ ΓΗΣ, ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΥ, ΒΩΞΙΤΗ, ΑΡΓΥΡΟΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΩΝ, ΑΝΤΙΜΟΝΙΟΥ, ΜΑΡΜΑΡΟΥ, ΓΥΨΟΥ, ΛΙΘΩΝ, ΑΔΡΑΝΩΝ κ.α. ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑ ΣΙΔΗΡΟΥ, ΜΟΛΥΒΔΟΥ, ΧΑΛΚΟΥ, ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ, ΛΕΥΚΟΣΙΔΗΡΟΥ κ.α. ΛΟΥΤΡΑ, ΚΥΘΝΟΣ ΑΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ, ΝΙΣΥΡΟΣ ΚΟΥΤΑΛΑΣ, ΣΕΡΙΦΟΣ
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 19 ος 20 ος αιώνας ΑΘΗΝΑ ΑΘΗΝΑ ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΜΑΡΑΘΩΝΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΦΩΤΑΕΡΙΟ, ΑΤΜΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ, ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΔΙΚΤΥΑ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΛΙΜΕΝΙΚΑ ΕΡΓΑ, ΦΑΡΟΙ, ΑΣΤΙΚΟΙ & ΥΠΕΡΑΣΤΙΚΟΙ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ, ΤΡΟΧΙΟΔΡΟΜΟΙ, ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ, ΟΔΙΚΑ ΕΡΓΑ ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΗΛΕΓΡΑΦΟΣ, ΤΗΛΕΦΩΝΟ, ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ, ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΔΙΚΤΥΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ, ΑΡΔΕΥΣΗΣ, ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΝΈΟ ΦΑΛΗΡΟ, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΦΡΑΓΜΑΤΑ, ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΑ ΕΡΓΑ, ΑΠΟΣΤΡΑΓΓΙΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑ, ΔΙΚΤΥΑ ΠΟΛΕΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ & ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ
ΛΕΙΒΑΔΙΑ ΝΕΡΟΜΥΛΟΙ ΠΗΛΙΟ
ΛΕΙΒΑΔΙΑ, William Walker 1803 ΛΕΙΒΑΔΙΑ ΛΕΙΒΑΔΙΑ ΝΕΡΟΜΥΛΟΙ ΛΕΙΒΑΔΙΑ
ΑΝΕΜΟΜΥΛΟΙ ΛΑΣΗΘΙ ΛΑΣΗΘΙ, ΚΡΗΤΗ ΛΑΣΗΘΙ ΛΑΣΗΘΙ ΡΟΔΟΣ
ΠΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΛΙΜΑΝΙΑ Ι ΤΗΝΟΣ, Pitton de Tournefort, 1717 ΣΙΦΝΟΣ, Choiseul Gouffier, 1786 ΠΕΙΡΑΙΑΣ, Cartwrigth, 1820
ΣΦΑΚΙΑ 1941
ΠΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΛΙΜΑΝΙΑ ΙΙ ΥΔΡΑ c.1890 ΜΥΚΟΝΟΣ c.1885
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΛΙΜΑΝΙΑ Ι ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ, c.1900 ΠΕΙΡΑΙΑΣ, 1908 Φωτό: Fred Boissonnas ΠΑΤΡΑ, 1904
ΦΑΡΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΓΥΘΕΙΟ 1872 ΓΑΪΔΑΡΟΣ ΣΥΡΟΥ κατ. 1834 Σκίτσο: Γήσης Παπαγεωργίου Αγγλικοί φάροι 1822-1861 Οθωμανικοί φάροι 1837 1890 Ελληνικοί φάροι 1831-1865 & 1866 1913 Πηγή: www.greecscapes.gr
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΛΙΜΑΝΙΑ ΙΙ ΠΕΙΡΑΙΑΣ 1898 ΠΕΙΡΑΙΑΣ c. 1910 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ c. 1915
ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ Η ΛΙΜΕΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΖΩΝΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ ΚΑΙ ΑΝΩ ΣΥΡΟΣ 1843
ΝΕΩΡΙΟΝ ΣΥΡΟΥ 2000
ΠΕΙΡΑΙΑΣ Η ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΛΙΜΕΝΙΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ 1915 1954 ΚΑΡΒΟΥΝΟΣΚΑΛΑ 1985 ΗΕΤΙΩΝΕΙΑ
ΔΥΤΙΚΟ ΛΙΜΑΝΙ ΠΕΙΡΑΙΑ 2002
ΔΥΤΙΚΟ ΛΙΜΑΝΙ ΠΕΙΡΑΙΑ 2002
ΠΕΙΡΑΙΑΣ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΛΙΜΕΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΕΙΡΑΙΑ 1959 1929 1977 1935 ΠΕΡΑΜΑ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ ΝΙΚΑΙΑ
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΣΤΟ ΛΕΚΑΝΟΠΕΔΙΟ Επεξεργασία με βάση : Γιάννης Ν. Πολύζος,, Διαδικασία αστικοποιήσεως στην Ελλάδα, 1920-1940, πληθυσμιακή εξέλιξη και μετανάστευση, ΕΜΠ 1979
ΤΑΥΡΟΣ c.1929-1932 (Πηγή: Αρχείο ΥΠΕΧΩΔΕ)
ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ 1 Η ΦΑΣΗ -ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΕ ΠΟΛΟΥΣ: ΠΕΙΡΑΙΑΣ, ΛΑΥΡΙΟ, ΕΛΕΥΣΙΝΑ 2Η ΦΑΣΗ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΕ ΑΞΟΝΕΣ: ΟΔΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΚΗΦΙΣΣΟΣ, ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟΣ ΑΘΗΝΩΝ- ΛΑΜΙΑΣ, ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟΣ-ΑΘΗΝΩΝ ΚΟΡΙΝΘΟΥ
ΕΛΕΥΣΙΝΑ 2000
ΘΡΙΑΣΙΟ ΠΕΔΙΟ Ι Η ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΡΟΝΟΣ ΙΡΙΣ ΒΟΤΡΥΣ ΤΙΤΑΝ
ΘΡΙΑΣΙΟ ΠΕΔΙΟ ΙΙ Η ΠΛΗΡΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΣΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΜΕΤΩΠΟ ΤΙΤΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΑ ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ ΝΑΥΠΗΓΕΙΑ ΣΚΑΡΑΜΑΓΚΑ
ΛΑΥΡΙΟ Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ COMPANY TOWN ΛΙΜΑΝΙ ΛΑΥΡΙΟΥ 1869 Πηγή: Α.Cordella, Le Laurium, 1869
ΛΑΥΡΙΟ ΓΕΜΛ 1890 Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗ ΓΕΜΛ ΣΧΕΔΙΟ ΠΟΛΗΣ ΛΑΥΡΙΟΥ 1899 ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΛΑΥΡΙΟΥ Πηγή: Αρχείο Λαυρίου ΕΜΠ & Συλλογή Μ.Μαρκουλή. ΓΕΜΛ & ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ, 1913
Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου c.1929-1932 (Πηγή: Αρχείο ΥΠΕΧΩΔΕ)
ΛΑΥΡΙΟ ΠΟΛΗ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΕΣ & ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ
ΟΡΥΧΕΙΑ ΒΑΘΗ ΤΗΝΟΥ ΚΕΡΑΜΟΣ ΧΙΟΥ
ΟΡΥΧΕΙΑ ΜΕΓΑ ΛΕΙΒΑΔΙ ΣΕΡΙΦΟΥ ΜΟΥΤΣΟΥΝΑ ΝΑΞΟΥ
ΚΟΙΛΑΔΑ ΕΟΡΔΑΙΑΣ ΟΡΥΧΕΙΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΑΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΛΙΓΝΙΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΑΧΕΛΩΟΣ, Φωτό: Κ. Μπαλάφας Πηγή: Αρχείο ΔΕΗ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ Πηγή: Αρχείο ΔΕΗ
ΓΚΑΖΙ ΑΘΗΝΑΣ κατ. 1862 (Φωτό: Σ.Σκοπελίτης 1984) ΑΗΣ ΝΕΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ κατ. 1924 ΔΙΚΤΥΟ ΗΕΑΠ, 1952 ΑΗΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ κατ. 1929 (Πηγή: Αρχείο ΔΕΗ)
ΦΡΑΓΜΑΤΑ ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΟΔΙΚΑ ΕΡΓΑ ΦΡΑΓΜΑ ΜΑΡΑΘΩΝΑ 1928 (Πηγή: Αρχείο ΕΥΔΑΠ) ΓΕΦΥΡΑ ΚΟΚΟΒΗΣ, ΑΛΙΑΚΜΟΝΑΣ κατ. 1926-28 (Πηγή: Έργα) ΔΙΩΡΥΓΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ κατ. 1881-1893 (Πηγή: B. Τσοκόπουλος, Μεγάλα τεχνικά έργα..)
ΑΣΤΙΚΟΙ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ & ΤΡΟΧΙΟΔΡΟΜΟΙ Σ. ΣΤΑΘΜΟΣ ΗΣΑΠ ΠΕΙΡΑΙΑ 1927 (Πηγή: Οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι, ΣΦΣ) ΔΙΚΤΥΟ ΤΡΑΜ ΑΘΗΝΑ-ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΠΑΤΗΣΙΑ c. 1900
Σ.Σ. ΑΓΙΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ 1961
ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ Σ.Σ. ΣΠΑΠ ΑΘΗΝΑΣ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΣΠΑΠ ΛΕΥΚΑΣ Σ.Σ. ΜΑΥΡΟΠΗΓΗΣ (Πηγή: Οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι.., ΣΦΣ) Σ.Σ. ΟΡΜΕΝΙΟΥ