ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΛΙΜΕΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΛΙΜΕΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ"

Άποφις Αλαφούζος
7 χρόνια πριν
Προβολές:

ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΛΙΜΕΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ

1 ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΛΙΜΕΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Β: ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Σ. ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ-ΚΟΛΩΝΙΑ, Ε. ΚΛΑΜΠΑΤΣΕΑ, Ν. ΜΠΕΛΑΒΙΛΑΣ, Ε. ΧΑΝΙΩΤΟΥ ΜΠΑΛΑΜΠΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2009

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2) ΥΠΟΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ 3) ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 4) ΙΣΤΟΡΙΚΑ - Η ΛΙΜΕΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΖΩΝΗ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ 5) ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ - Η ΛΙΜΕΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΖΩΝΗ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ 6) ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ 7) ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ 8) ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ 9) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ 10) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ αποβιομηχάνιση: μεγάλα αστικά κενά / "brown fields" εξαφάνιση τεκμηρίων του χώρου κερδοσκοπικές προτάσεις ανάπλασης «σωστική» διατήρηση κοινωνικές / περιβαλλοντικές λύσεις Ελλάδα: σημαντικά βιομηχανικά συγκροτήματα / βιομηχανικοί πυρήνες Η ΛΙΜΕΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΖΩΝΗ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ζώνη 3 χλμ. (είσοδος του Προλιμένα μέχρι το Κερατσίνι) _ τσιμεντοβιομηχανία ΑΓΕΤ Ηρακλής _ εργοστάσιο ΔΕΗ _ καύσιμα και ορυκτέλαια της ΒΡ _ "γυψάδικο" _ "ταμπάκικα" _ βιοτεχνίες επεξεργασίας δέρματος _ εργοστάσιο Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων (ΑΕΕΧΠΛ) 1909 ξεκίνησε τη λειτουργία του 1999 διακόπτει οριστικά τη λειτουργία του 2003 ολοκληρώθηκε η κατεδάφιση (εξαίρεση: συγκρότημα των Σιλό, Καμινάδα, Υαλουργείο)

5 ΥΠΟΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ εργοστάσιο Λιπασμάτων: "γκρίζα ζώνη" (παράκτιο μέτωπο Δραπετσώνας Κερατσινίου) "γκρίζες ζώνες" / "brown fields": καλά οικόπεδα του χρηματιστηρίου της γης πεδία ανάπτυξης της κερδοσκοπίας στη γη τρεις προτάσεις ανάπλασης κριτήρια _ αξιολόγηση των προτάσεων ανάπλασης _ γενικός οδηγός για τη διαχείριση αντίστοιχων περιπτώσεων ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ _ βιβλιογραφική έρευνα (ελληνική βιβλιογραφία, άρθρα, ηλεκτρονικές διευθύνσεις) _ πρωτογενές υλικό (Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, Χωροταξικές και Πολεοδομικές Μελέτες, χάρτες, φωτογραφίες) _ συνομιλίες με τους εμπλεκόμενους (μελετήτρια κ. Ουρανία Κλουτσινιώτη, αντιδήμαρχος του Δ. Δραπετσώνας κ. Ξένια Φωτίου)

6 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ όρια και έκταση της περιοχής μελέτης: 661,05 στρέμματα 528 στρ. (Δήμος Δραπετσώνας) 133,05 στρ. (Δήμος Κερατσινίου)

7 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ιδιοκτησιακό καθεστώς: 68,8% της συνολικής έκτασης 31,2% της συνολικής έκτασης

ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ περιοχή μελέτης: _ ευρύτερη περιοχή

Αττικής _ συνεχής και "απερίσπαστη" ζώνη δραστηριοτήτων (επιβατικές, εμπορευματικές,

στη θάλασσα μοναδικός ελεύθερος χώρος στη δυτική παράκτια ζώνη Αττικής μοναδική ελπίδα εξόδου

8 ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ περιοχή μελέτης: _ ευρύτερη περιοχή λιμενικής ζώνης (Λιμάνι του Πειραιά Ακροκέραμος) _ δυτική παράκτια ζώνη του Λεκανοπεδίου Αττικής _ συνεχής και "απερίσπαστη" ζώνη δραστηριοτήτων (επιβατικές, εμπορευματικές, ναυπηγοεπισκευαστικές) _ συνεχής "πλάτη" προς τις περιοχές κατοικίας _ αποκλείει την πρόσβαση στη θάλασσα μοναδικός ελεύθερος χώρος στη δυτική παράκτια ζώνη Αττικής μοναδική ελπίδα εξόδου προς τη θάλασσα υπερτοπική σημασία (για τους γείτονες κατοίκους / της ευρύτερης περιοχής Δυτικής Αττικής)

9 ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ περιοχές Δραπετσώνας και Κερατσινίου: _ έλλειψη ελεύθερων χώρων / κοινόχρηστων - κοινωφελών εξυπηρετήσεων / χώρων πρασίνου _ κακές συνθήκες περιβάλλοντος (μόλυνση των εδαφών από χημικές και άλλες ουσίες / ρύπανση του αέρα από την κυκλοφορία βαρέων οχημάτων) μοναδική ευκαιρία για εκτεταμένους χώρους πρασίνου μοναδική ευκαιρία για περιβαλλοντική ανακούφιση ιστορικότητα του τόπου: _ ο βιομηχανικός κτιριακός πλούτος ισοπεδώθηκε _ ελάχιστα εναπομείναντα διατηρητέα κτίρια μοναδική ευκαιρία να ανακαλέσει μνήμες (πρόσφατης κοικωνικής και παραγωγικής οργάνωσης) υπερτοπική σημασία (για τους κατοίκους της περιοχής / για όλους μας)

10 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ 1) η αξιοποίηση της σχέσης με τη θάλασσα (ελκυστικός περίπατος με υπερτοπικό ενδιαφέρον / όχι απλά πρόσβαση στη θάλασσα) 2) η εξασφάλιση εκτεταμένων ελεύθερων πράσινων χώρων (πουθααποζημιώνουντησχετικήέλλειψηστηνευρύτερηπεριοχή/ υπερτοπικό ενδιαφέρον) 3) η εξασφάλιση κοινόχρηστων χρήσεων και κοινωφελών λειτουργιών (διαρκής κίνηση και ζωντάνια / υπερτοπικό ενδιαφέρον) 4) η ζωντανή και ασφαλής λειτουργία της περιοχής καθόλη τη διάρκεια της μέρας 5) το υπερτοπικό ενδιαφέρον της περιοχής 6) η απόδοση της περιοχής (απόδοση στους πολλούς κατοίκους Αθηνών και Πειραιά / όχι απόδοση σε χρήμα για κάποιους λίγους ενδιαφερόμενους) 7) η ανάδειξητωνδιατηρητέωνκτιρίων 8) η ανάμνηση της πρόσφατης κοινωνικής και παραγωγικής οργάνωσης της περιοχής 9) η ήπιαεκμετάλλευσητηςγης 10) η εξασφάλιση ενός καθαρού περιβάλλοντος και μιας υγιούς ατμόσφαιρας (που θα αποζημιώνουν τη χρόνια ρύπανση της περιοχής)

11 Πρόταση ανάπλασης Θύμιου Παπαγιάννη και Συνεργατών ΑΕΜ (Πρότυπος Κτηματική - Τουριστική Α.Ε.) γενικά: _ επενδυτικός / επιχειρηματικός / εμπορικός χαρακτήρας _ εντατική εκμετάλλευση της γης _ απόδοση της γης σε χρήμα βασικοί άξονες: _ σχεδιασμός σύγχρονης επιχειρηματικής υποδομής της εμπορικής ναυτιλίας _ σχεδιασμός "ενός εξαιρετικού οικιστικού προϊόντος εκτός συναγωνισμού" εντατική εκμετάλλευση της γης: _ έκταση των εκμεταλλεύσιμων Ο.Τ. (34,84%) _ έκταση των κοινόχρηστων / κοινωφελών (65,16% / 34,59%) _ μέσοςμικτόςσυντελεστήςδόμησης(0,6-1,35)

) _ "υπερτοπικό" Ναυτιλιακό Επιχειρηματικό Κέντρο _ οι όρμοι της περιοχής

ξενοδοχειακή μονάδα _ το τοπικό πολεοδομικό κέντρο (στο εσωτερικό της

12 Πρόταση ανάπλασης Θύμιου Παπαγιάννη και Συνεργατών ΑΕΜ (Πρότυπος Κτηματική - Τουριστική Α.Ε.) _ "υπερτοπικό" Ναυτιλιακό Επιχειρηματικό Κέντρο _ οι όρμοι της περιοχής (εμπόριο / αναψυχή / ψυχαγωγία) _ δύο περιοχές αμιγούς κατοικίας _ ξενοδοχειακή μονάδα _ το τοπικό πολεοδομικό κέντρο (στο εσωτερικό της περιοχής) _ τα διατηρητέα κτίρια (τοπόσημα του Ναυτιλιακού Επιχειρηματικού Κέντρου) _ οι ελεύθεροι πράσινοι χώροι (εμπορικός χαρακτήρας)

13 Πρόταση ανάπλασης Θύμιου Παπαγιάννη και Συνεργατών ΑΕΜ (Πρότυπος Κτηματική - Τουριστική Α.Ε.)

14 Πρόταση ανάπλασης Ουρανίας Κλουτσινιώτη και Σέργιου-Σαχίν Μεσαρέ (Δήμος Δραπετσώνας) γενικά: _ έμφαση σε κοινόχρηστους χώρους / χώρους πρασίνου _ ήπια εκμετάλλευση της γης _ επιχειρηματική / εμπορική αξιοποίηση της περιοχής βασικοί άξονες: _ δημιουργία αναπτυξιακού κλίματος (επενδύσεις / δραστηριότητες αίγλης) _ έμφαση σε παραλιακό μέτωπο / κοινόχρηστους χώρους / χώρους πρασίνου εντατική εκμετάλλευση της γης: _ έκταση των εκμεταλλεύσιμων Ο.Τ. (30,68%) _ έκταση των κοινόχρηστων / κοινωφελών (69,32% / 56,34%) _ μέσοςμικτόςσυντελεστήςδόμησης(0,4 0,6)

Πρόταση ανάπλασης Ουρανίας Κλουτσινιώτη και Σέργιου-Σαχίν Μεσαρέ (Δήμος Δραπετσώνας) _ πολεοδομικό κέντρο

/ γενική κατοικία (ζωντανή και ασφαλής λειτουργία) _ πλέγμα κοινόχρηστων πράσινων χώρων (συνδυασμένοι με

έκταση κοινόχρηστου Πάρκου (κέντρο της περιοχής ανάπλασης προς βόρεια-δυτικά) _ τα διατηρητέα (ένταξη στο

15 Πρόταση ανάπλασης Ουρανίας Κλουτσινιώτη και Σέργιου-Σαχίν Μεσαρέ (Δήμος Δραπετσώνας) _ πολεοδομικό κέντρο (μικτές χρήσεις) _ ειδικές χρήσεις ιδιωτικού τομέα, νότια (ξενοδοχείο, συνεδριακός, εστίαση, αναψυχή) _ αμιγής / γενική κατοικία (ζωντανή και ασφαλής λειτουργία) _ πλέγμα κοινόχρηστων πράσινων χώρων (συνδυασμένοι με αναψυχή) πρώτη μεγάλη έκταση κοινόχρηστου Πάρκου (Σιλό και Καμινάδα προς βόρεια-ανατολικά) δεύτερη μεγάλη έκταση κοινόχρηστου Πάρκου (κέντρο της περιοχής ανάπλασης προς βόρεια-δυτικά) _ τα διατηρητέα (ένταξη στο πλέγμα κοινόχρηστων πράσινων χώρων) (κοινωφελείς δραστηριότητες, χώροι πολιτισμού, αναψυχή) _ υπερτοπικό ενδιαφέρον / ασφαλής λειτουργία

16 Πρωτοβουλία Αγώνα για Ενιαίο Άλσος (κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής Πειραιά) πρωτοβουλία κατοίκων: _ χαμηλός βαθμός επεξεργασίας της πρότασης _ δημοσιευμένα κείμενα πρόταση: _ όχι στην "τσιμεντοποίηση, ιδιωτικοποίηση, εμπορευματοποίηση του χώρου" _ Ενιαίο Άλσος / χώρος υψηλού πρασίνου / ελεύθερη πρόσβαση στη θάλασσα απαλλοτρίωση των ιδιοκτησιών από το δημόσιο χρηματοδοτικά ταμεία (τοπική αυτοδιοίκηση, εθνική, ευρωπαϊκή χρηματοδότηση) υποχρεωτική εισφορά σε γη / άρθρο 15, ν. 2508/97 υπερτοπικό ενδιαφέρον απόδοση στους γείτονες κατοίκους / κατοίκους της ευρύτερης περιοχής απουσία πρότασης: _ χρήσεις για τα διατηρητέα κτίρια _ μνήμη της πρόσφατης κοινωνικής και παραγωγικής οργάνωσης της περιοχής _ ζωντανή και ασφαλής λειτουργία της περιοχής _ υπερτοπικό ενδιαφέρον

17 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ κριτήρια αξιολόγησης πρόταση Παπαγιάννη πρόταση Κλουτσινιώτη Μεσαρέ Πρωτοβουλία Αγώνα για Ενιαίο Άλσος αξιοποίηση της σχέσης με τη θάλασσα εξασφάλιση ελεύθερων πράσινων χώρων εξασφάλιση κοινόχρηστων χρήσεων και κοινωφελών εγκαταστάσεων - ζωντανή λειτουργία της περιοχής υπερτοπικό ενδιαφέρον απόδοση της περιοχής (για τον ευρύτερο πληθυσμό Αθήνας - Πειραιά) ανάδειξη των διατηρητέων κτιρίων - ανάμνηση της πρόσφατης κοινωνικής και παραγωγικής οργάνωσης της περιοχής - ήπια εκμετάλλευση της γης καθαρό περιβάλλον και ατμόσφαιρα (που αποζημιώνουν τη χρόνια ρύπανση) βαθμός ανταπόκρισης - απουσία πρότασης υψηλός μέσος χαμηλός

18 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ "γκρίζες ζώνες" / "brown fields": εξαφάνιση τεκμηρίων του χώρου κερδοσκοπικές προτάσεις ανάπλασης «σωστική» διατήρηση κοινωνικές / περιβαλλοντικές λύσεις πρώην εργοστάσιο Λιπασμάτων: μοναδική ευκαιρία για περιβαλλοντική ανακούφιση μοναδική ευκαιρία για έξοδο προς τη θάλασσα μοναδική ευκαιρία να διατηρήσει μνήμες υπερτοπική σημασία κριτήρια: αξιολόγηση των προτάσεων ανάπλασης γενικός οδηγός για τη διαχείριση αντίστοιχων περιπτώσεων

Σχετικά έγγραφα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Β: ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Β: ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ