ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚYΠΡΟY ΕΥΡΩΣYΣΤΗΜΑ ΕΡΕΥΝΑ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΝ Ιανουάριος 215 Συνοπτικά αποτελέσματα για την Κύπρο Προσφορά Κατά το τέταρτο τρίμηνο του 214, στην Κύπρο ο βαθμός θέσπισης αυστηρότερων κριτηρίων για τη χορήγηση δανείων προς επιχειρήσεις παρέμεινε στα ίδια επίπεδα με το τρίτο τρίμηνο του 214. Συγκεκριμένα, το σταθμισμένο ως προς την ένταση των απαντήσεων καθαρό ποσοστό των τραπεζών που δήλωσαν αυστηρότερα κριτήρια παρέμεινε στο 13%, σε αντίθεση με τις της προηγούμενης έρευνας οι οποίες ανέμεναν να παραμείνουν κατά βάση αμετάβλητα. Το πρώτο τρίμηνο του 215, τα κριτήρια για τη χορήγηση δανείων προς επιχειρήσεις αναμένεται να παραμείνουν αμετάβλητα 1. Όσον αφορά τα νοικοκυριά, το τέταρτο τρίμηνο του 214, καταγράφηκε αύξηση στο βαθμό θέσπισης αυστηρότερων κριτηρίων τόσο για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά όσο και για τη χορήγηση δανείων για καταναλωτικούς και λοιπούς σκοπούς. Όπως και με τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς επιχειρήσεις, η πιο πάνω εξέλιξη για τις δύο κατηγορίες δανείων προς νοικοκυριά ήταν αντίθετη με τις που καταγράφηκαν στην προηγούμενη έρευνα, όπου οι συμμετέχοντες τράπεζες ανέμεναν πως τα κριτήρια χορήγησης δανείων στις συγκεκριμένες κατηγορίες θα παρέμεναν Σύνοψη αποτελεσμάτων 2 Κριτήρια χορήγησης δανείων Επιχειρήσεις Νοικοκυριά - Στεγαστικά Δάνεια - Καταναλωτικά και λοιπά Δάνεια Ζήτηση για δάνεια Επιχειρήσεις Νοικοκυριά αμετάβλητα. Τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς νοικοκυριά για το πρώτο τρίμηνο του 215, αναμένεται να είναι χαλαρότερα. Ζήτηση Η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις κατά το τέταρτο τρίμηνο του 214 παρέμεινε αμετάβλητη για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο από την αρχή του έτους. Η καθαρή ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια παρέμεινε επίσης αμετάβλητη, ενώ η καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια κατέγραψε μείωση. Όσον αφορά τις για το πρώτο τρίμηνο του 215, η καθαρή ζήτηση για όλες τις κατηγορίες των δανείων αναμένεται να καταγράψει αύξηση. Συνοπτικά αποτελέσματα για τη ζώνη του ευρώ Προσφορά 214Q4 215Q1 () 214Q4 215Q1 () Αυστηρότερα Αμετάβλητα Χαλαρότερα Χαλαρότερα Χαλαρότερα Αυστηρότερα Χαλαρότερα Χαλαρότερα Χαλαρότερα Αμετάβλητη Αύξηση Αύξηση Αύξηση - Στεγαστικά Δάνεια Μείωση Αύξηση Αύξηση Αύξηση - Καταναλωτικά και λοιπά Δάνεια Κύπρος Αυστηρότερα Χαλαρότερα Ζώνη του ευρώ Χαλαρότερα Αμετάβλητη Αύξηση Αύξηση Αύξηση 1 Βλέπε σημείωση στη σελίδα 9. 2 Τα αποτελέσματα καταγράφουν τις μεταβολές που σημειώθηκαν τους τελευταίους τρεις μήνες (δηλαδή το τέταρτο τρίμηνο του 214 σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο), καθώς και τις μεταβολές που αναμένεται να σημειωθούν για τους επόμενους τρεις μήνες (δηλαδή το πρώτο τρίμηνο του 215), επίσης σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο. Στη ζώνη του ευρώ, τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς επιχειρήσεις το τέταρτο τρίμηνο του 214 έγιναν χαλαρότερα, όπως αναμενόταν με βάση τις
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιανουάριος 215 της προηγούμενης έρευνας. Οι τράπεζες αναμένουν ότι τα κριτήρια χορήγησης προς τις επιχειρήσεις κατά το πρώτο τρίμηνο του 215 θα είναι χαλαρότερα, σε οριακά μεγαλύτερο βαθμό από το προηγούμενο τρίμηνο. Το τέταρτο τρίμηνο του 214, τα κριτήρια για χορήγηση στεγαστικών δανείων έγιναν στον ίδιο βαθμό χαλαρότερα σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, όπως αναμενόταν με βάση τις της προηγούμενης έρευνας. Το πρώτο τρίμηνο του 215, οι τράπεζες αναμένουν τα κριτήρια χορήγησης στεγαστικών δανείων να είναι χαλαρότερα. Τα κριτήρια χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων στη ζώνη του ευρώ επίσης έγιναν χαλαρότερα το τέταρτο τρίμηνο του 214, σε μεγαλύτερο βαθμό από τις των συμμετεχόντων τραπεζών όπως καταγράφηκαν στην προηγούμενη έρευνα. Όπως και με τα στεγαστικά δάνεια, το πρώτο τρίμηνο του 215 αναμένεται ότι τα κριτήρια χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων στη ζώνη του ευρώ θα καταγράψουν περαιτέρω χαλάρωση. Ζήτηση Στη ζώνη του ευρώ, η καθαρή ζήτηση για δάνεια από επιχειρήσεις κατέγραψε αύξηση κατά το τέταρτο τρίμηνο του 214, όπως αναμενόταν με βάση τις της προηγούμενης έρευνας. Αξίζει να σημειωθεί ότι, ενώ από το δεύτερο τρίμηνο του 212 οι των συμμετεχόντων τραπεζών ήταν συστηματικά πιο πάνω από τις πραγματοποιηθείσες μεταβολές της καθαρής ζήτησης, το τέταρτο τρίμηνο του 214 η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις ξεπέρασε τις των τραπεζών. Όσον αφορά τα στεγαστικά και καταναλωτικά και λοιπά δάνεια από νοικοκυριά, η καθαρή ζήτηση επίσης κατέγραψε αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Το πρώτο τρίμηνο του 215 αναμένεται αύξηση στην καθαρή ζήτηση για όλες τις κατηγορίες δανείων στη ζώνη του ευρώ. Δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις Κριτήρια για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις Το Διάγραμμα 1 παρουσιάζει τα αποτελέσματα της έρευνας σε σχέση με τα κριτήρια χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις και τις των τραπεζών, τόσο για την Κύπρο όσο και για τη ζώνη του ευρώ. Αναλυτικά, στην Κύπρο καταγράφηκε σταθεροποίηση του βαθμού θέσπισης αυστηρότερων κριτηρίων για τη χορήγηση δανείων προς επιχειρήσεις, με το σταθμισμένο ως προς την ένταση των απαντήσεων καθαρό ποσοστό των τραπεζών που δήλωσαν αυστηρότερα κριτήρια να ανέρχεται στο 13%, σε αντίθεση με τις της προηγούμενης έρευνας οι οποίες ανέμεναν να παραμείνουν αμετάβλητα. Όλοι οι παράγοντες που συνέβαλαν στην αύξηση των κριτηρίων το προηγούμενο τρίμηνο είχαν την ίδια επίδραση και στο τέταρτο τρίμηνο του 214 (βλ. Παράρτημα 1). ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 1 Κριτήρια χρηματοδότησης: δάνεια προς μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις 55 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5-5 -1-15 "πιο αυστηρά" "πιο χαλαρά" 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 Σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις, όλοι οι όροι εφαρμογής παρέμειναν αμετάβλητοι σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, με εξαίρεση τους όρους αναφορικά με το μέγεθος δανείου ή πιστωτικού ορίου και τις απαιτήσεις ασφάλειας, οι οποίοι έγιναν αυστηρότεροι. Σε αντίθεση, το περιθώριο της τράπεζας για τα συνήθη δάνεια, όπως και στην προηγούμενη έρευνα, συνέβαλε στη χαλάρωση των όρων προς τις επιχειρήσεις. 2
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιανουάριος 215 Στη ζώνη του ευρώ, τα κριτήρια χορήγησης δανείων σε επιχειρήσεις το τέταρτο τρίμηνο του 214 έγιναν χαλαρότερα, στον ίδιο περίπου βαθμό με το προηγούμενο τρίμηνο και όπως αναμενόταν με βάση των προσδοκιών της προηγούμενης έρευνας. Το κόστος που σχετίζεται με την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών παρουσίασε μείωση για δεύτερη φορά από την έναρξη της συγκεκριμένης έρευνας. Οι σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα και οι προοπτικές που αφορούν συγκεκριμένους κλάδους ή εταιρείες επίσης παρουσίασαν βελτίωση, ενώ οι υπόλοιποι παράγοντες παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με το προηγούμενο τρίμηνο. Ως αποτέλεσμα, όλοι οι παράγοντες, εξαιρουμένου του κινδύνου όσον αφορά τη ζητούμενη ασφάλεια, συνέβαλαν στη θέσπιση χαλαρότερων κριτηρίων. Όσον αφορά τις για το πρώτο τρίμηνο του 215, στην Κύπρο αναμένεται ότι τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς επιχειρήσεις θα παραμείνουν αμετάβλητα, ενώ στη ζώνη του ευρώ οι τράπεζες αναμένουν να γίνουν χαλαρότερα. Ζήτηση για δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις Η καθαρή ζήτηση για δάνεια προς επιχειρήσεις στην Κύπρο κατά το τέταρτο τρίμηνο του 214 παρέμεινε αμετάβλητη, σε αντίθεση με τις των τραπεζών για αύξηση της ζήτησης (Διάγραμμα 2). Όλοι οι παράγοντες που επηρεάζουν την καθαρή ζήτηση δανείων παρέμειναν αμετάβλητοι, εξαιρουμένων των πάγιων επενδύσεων και της αναδιάρθρωση χρέους, οι οποίοι συνέβαλαν σε αύξηση της ζήτησης για τα δάνεια προς επιχειρήσεις (βλ. Παράρτημα 1). Στη ζώνη του ευρώ, υπήρξε αύξηση της καθαρής ζήτησης για δάνεια προς επιχειρήσεις το τέταρτο τρίμηνο του 214, όπως αναμενόταν με βάση τις της προηγούμενης έρευνας (Διάγραμμα 2). Η αύξηση της καθαρής ζήτησης οφείλεται κυρίως στους παράγοντες που σχετίζονται με τις ανάγκες χρηματοδότησης όπως πάγιες επενδύσεις, αποθέματα και κεφάλαια κίνησης, συγχωνεύσεις ή εξαγορές και αναδιάρθρωση επιχειρήσεων, και αναδιάρθρωση χρέους. Η έκδοση μετοχών και τα δάνεια από άλλα είχαν μικρή επίδραση στην αύξηση της ζήτησης, ενώ οι υπόλοιποι παράγοντες συνέβαλαν σε μείωση της καθαρής ζήτησης. Το πρώτο τρίμηνο του 215, τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ, αναμένεται αύξηση της καθαρής ζήτησης δανείων από επιχειρήσεις. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2 Ζήτηση: δάνεια προς μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις 3 2 1-1 -2-3 -4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 Δάνεια προς νοικοκυριά Κριτήρια για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά Στην Κύπρο, ο βαθμός θέσπισης αυστηρότερων κριτηρίων χορήγησης στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά παρουσίασε αύξηση, σε αντίθεση με τις των συμμετεχόντων τραπεζών, όπως καταγράφηκαν στην προηγούμενη έρευνα, για κατά βάση αμετάβλητα κριτήρια (Διάγραμμα 3). Όλοι οι παράγοντες συνέβαλαν στην επιβολή αυστηρότερων κριτηρίων, με εξαίρεση τον παράγοντα που σχετίζεται με τον ανταγωνισμό από άλλα (βλ. Παράρτημα 2α). Σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά, όλοι οι όροι εφαρμογής, με εξαίρεση τις επιβαρύνσεις εκτός τόκων, έγιναν αυστηρότεροι κατά το τέταρτο τρίμηνο του 214. 3
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιανουάριος 215 Στη ζώνη του ευρώ, τα κριτήρια χορήγησης στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά κατά το τέταρτο τρίμηνο του 214 ήταν οριακά χαλαρότερα σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, όπως αναμενόταν με βάση τις της προηγούμενης έρευνας (Διάγραμμα 3). Όπως και στο προηγούμενο τρίμηνο, ο κύριος παράγοντας που συνέβαλε στη χαλάρωση των κριτηρίων ήταν ο ανταγωνισμός από άλλα τραπεζικά ιδρύματα. Ο ανταγωνισμός από μη τραπεζικά ιδρύματα συνέβαλε οριακά στη χαλάρωση των κριτηρίων, ενώ οι υπόλοιποι παράγοντες κινήθηκαν σε αντίθετη κατεύθυνση συμβάλλοντας στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων. Όσον αφορά τις για το πρώτο τρίμηνο του 215, αναμένεται πως για πρώτη φορά από το τέταρτο τρίμηνο του 29, τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων στην Κύπρο θα γίνουν χαλαρότερα. Στη ζώνη του ευρώ, οι τράπεζες αναμένουν θέσπιση οριακά χαλαρότερων κριτηρίων σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 214. παράγοντες, οι οποίοι αφορούν τη χρήση εναλλακτικών μέσων χρηματοδότησης, παρέμειναν αμετάβλητοι (βλ. Παράρτημα 2α). Στη ζώνη του ευρώ, η καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια κατέγραψε αύξηση σε οριακά μεγαλύτερο βαθμό από ότι αναμενόταν με βάση τις της προηγούμενης έρευνας. Ο κύριος παράγοντας αύξησης της ζήτησης ήταν οι προοπτικές αγοράς κατοικιών και σε μικρότερο βαθμό η εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Οι υπόλοιποι παράγοντες είχαν οριακή επίδραση στην αύξηση της ζήτησης, ενώ οι αποταμιεύσεις νοικοκυριών και τα δάνεια από άλλα συνέβαλαν σε μείωση της ζήτησης. Το πρώτο τρίμηνο του 215, οι τράπεζες στην Κύπρο αναμένουν αύξηση της καθαρής ζήτησης για στεγαστικά δάνεια από νοικοκυριά, ενώ η καθαρή ζήτηση στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να συνεχίσει να ακολουθεί ανοδική πορεία. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 3 Κριτήρια χρηματοδότησης: στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5-5 -1-15 "πιο αυστηρά" "πιο χαλαρά" 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 4 Ζήτηση: στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4-5 -6-7 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 Ζήτηση για στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά Όσον αφορά τα στεγαστικά δάνεια στην Κύπρο, η καθαρή ζήτηση κατέγραψε μείωση σε αντίθεση με τις της προηγούμενης έρευνας (Διάγραμμα 4). Η μείωση της καθαρής ζήτησης των εν λόγω δανείων οφείλεται στους παράγοντες που σχετίζονται με τις ανάγκες χρηματοδότησης όπως οι προοπτικές της αγοράς κατοικιών, η εμπιστοσύνη των καταναλωτών και οι καταναλωτικές δαπάνες που δεν σχετίζονται με αγορά κατοικίας. Οι υπόλοιποι Κριτήρια για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά Τα κριτήρια χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων στην Κύπρο έγιναν αυστηρότερα το τέταρτο τρίμηνο του 214 (Διάγραμμα 5), στον ίδιο βαθμό με το προηγούμενο τρίμηνο και σε αντίθεση με τις των συμμετεχόντων τραπεζών κατά την προηγούμενη έρευνα, οι οποίες ανέμεναν να παραμείνουν κατά βάση αμετάβλητα. Όπως και στο προηγούμενο τρίμηνο, οι παράγοντες που συνέβαλαν 4
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιανουάριος 215 στην αυστηρότητα των κριτηρίων των εν λόγω δανείων σχετίζονται με το κόστος κεφαλαίων και τους περιορισμούς που συνδέονται με τον ισολογισμό όπως και με τους παράγοντες που σχετίζονται με την αντίληψη κινδύνου (βλ. Παράρτημα 2β). Σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά, όλοι οι όροι έγιναν αυστηρότεροι με εξαίρεση τις επιβαρύνσεις εκτός τόκων. Στη ζώνη του ευρώ, όπως και το προηγούμενο τρίμηνο, τα κριτήρια χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων κατέγραψαν χαλάρωση, σε οριακά μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τις της προηγούμενης έρευνας (Διάγραμμα 5). Σε αντίθεση με το προηγούμενο τρίμηνο, όλοι οι παράγοντες συνέβαλαν στην χαλάρωση των κριτηρίων εξαιρουμένου του κινδύνου όσον αφορά τη ζητούμενη ασφάλεια. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 5 Κριτήρια χρηματοδότησης: καταναλωτικάκαι λοιπάδάνεια προς νοικοκυριά 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5-5 -1-15 "πιο αυστηρά" "πιο χαλαρά" 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 ίδια περίπου επίπεδα με το προηγούμενο τρίμηνο. Τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ, οι τράπεζες αναμένουν ότι το πρώτο τρίμηνο του 215 τα κριτήρια για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων θα γίνουν χαλαρότερα. η καθαρή ζήτηση των καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά παρέμεινε αμετάβλητη (Διάγραμμα 6). Αρνητική επίδραση στην καθαρή ζήτηση των εν λόγω δανείων κατέγραψαν οι παράγοντες που αφορούν τις δαπάνες για αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών, την εμπιστοσύνη καταναλωτών και τις αποταμιεύσεις νοικοκυριών. Οι υπόλοιποι παράγοντες παρέμειναν κατά βάση αμετάβλητοι (βλ. Παράρτημα 2β). ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 6 Ζήτηση: καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4-5 -6 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 Στη ζώνη του ευρώ, καταγράφηκε αύξηση της καθαρής ζήτησης για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια από νοικοκυριά, σε περίπου τα ίδια επίπεδα με τις των τραπεζών στην προηγούμενη έρευνα. Οι αποταμιεύσεις νοικοκυριών και τα δάνεια από άλλα συνέχισαν να συμβάλλουν στη μείωση της ζήτησης, ενώ οι υπόλοιποι παράγοντες επηρέασαν θετικά τη ζήτηση των εν λόγω δανείων. Όσον αφορά τις για το πρώτο τρίμηνο του 215 στην Κύπρο και στη ζώνη του ευρώ, οι τράπεζες αναμένουν τη ζήτηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά να καταγράψει αύξηση. Ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά Σε αντίθεση με τα δάνεια προς νοικοκυριά για στεγαστικούς σκοπούς στην Κύπρο, και όπως αναμενόταν με βάση τις των συμμετεχόντων τραπεζών στην προηγούμενη έρευνα, 5
213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 Παράρτημα 1. Δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις από ΝΧΙ στην Κύπρο (δείκτης διάχυσης) Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιανουάριος 215 (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις 6 5 4 3 2 1-1 Credit standards ''tightening" ''easing" expectations 5 4 3 2 1 Costs related to banks' capital position 3 2 1 Ability to access market financing Banks' liquidity position 4 3 2 1 6 5 4 3 2 1 Competition from other banks 6 5 4 3 2 1 Competition from non-banks 6 5 4 3 2 1 Competition from market financing 6 5 4 3 2 1 Expectations regarding general economic activity 4 3 2 1 Industry or firm-specific outlook 4 3 2 1 Risk on the collateral demanded Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις 2 1-1 -2-3 Περίθωριο των τραπεζών για τα συνήθη δάνεια 3 2 1 για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 6 5 4 3 2 1 Επιβαρύνσεις εκτός τόκων 6 5 4 3 2 1 Μέγεθος δανείου ή πιστωτικού ορίου 6 5 4 3 2 1 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 5 4 3 2 1 Ρήτρες δανείων 6 5 4 3 2 1 Διάρκεια (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις 3 2 1-1 -2-3 -4-5 ζήτηση ' 2 1-1 -2-3 -4 Πάγιες επενδύσεις 3 2 1-1 -2-3 Αποθέματα και κεφάλαια κίνησης -1-2 -3-4 -5-6 Συγχωνεύσεις ή εξαγορές και αναδιάρθρωση επιχειρήσεων 6 5 4 3 2 1 Αναδιάρθρωση χρέους -1-2 -3-4 -5-6 Εσωτερική χρηματοδότηση 3 2 1-1 -2-3 Δάνεια από άλλα -1-2 -3-4 -5-6 Δάνεια από μη -1-2 -3-4 -5-6 Έκδοση χρεογράφων -1-2 -3-4 -5-6 'Εκδοση μετοχών Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 6
213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213 213 213 213 214 214 214 214 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιανουάριος 215 Παράρτημα 2α. Στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά από ΝΧΙ στην Κύπρο (δείκτης διάχυσης) (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά 6 5 4 3 2 1-1 -2 κριτήρια ''πιο αυστηρά" "πιο χαλαρά" 6 5 4 3 2 1 Κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό 6 5 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από άλλα 6 5 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από μη 6 5 4 3 2 1 Προσδοκίες σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα 6 5 4 3 2 1 Προοπτικές της αγοράς κατοικιών Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά 6 5 4 3 2 1 για τα συνήθη δάνεια 6 5 4 3 2 1 για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 6 5 4 3 2 1 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 5 4 3 2 1 Λόγος δανείου προς αξία ακινήτου 6 5 4 3 2 1 Διάρκεια Επιβαρύνσεις εκτός τόκων 6 5 4 3 2 1 (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4-5 -6-7 ζήτηση -1-2 -3-4 -5-6 Προοπτικές της αγοράς κατοικιών -1-2 -3-4 -5-6 -7-8 Εμπιστοσύνη καταναλωτών -1-2 -3-4 -5-6 Καταναλωτικές δαπάνες που δεν σχετίζονται με αγορά κατοικίας -1-2 -3-4 -5-6 Αποταμιεύσεις νοικοκυριών 3 2 1-1 -2-3 Δάνεια από άλλα -1-2 -3-4 -5-6 'Αλλες πηγές χρηματοδότησης Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 7
213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 213Q1 213Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 Παράρτημα 2β. Καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά από ΝΧΙ στην Κύπρο (δείκτης διάχυσης) Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιανουάριος 215 (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά 6 5 4 3 2 1-1 -2 κριτήρια ''πιο αυστηρά" ''πιο χαλαρά" 6 5 4 3 2 1 Κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό 6 5 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από άλλα 6 5 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από μη 6 5 4 3 2 1 Προσδοκίες σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα 6 5 4 3 2 1 Φερεγγυότητα καταναλωτών 6 5 4 3 2 1 Κίνδυνος όσον αφορά τη ζητούμενη ασφάλεια Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά 6 5 για τα συνήθη δάνεια 6 5 για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 6 5 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 5 Διάρκεια 3 2 Επιβαρύνσεις εκτός τόκων 4 4 4 4 1 3 3 3 3 2 1 2 1 2 1 2 1-1 -2-3 (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4-5 -6 ζήτηση -1-2 -3-4 -5-6 Δαπάνες για αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών -1-2 -3-4 -5-6 -7-8 Εμπιστοσύνη καταναλωτών -1-2 -3-4 -5-6 Απόκτηση τίτλων -1-2 -3-4 -5-6 Αποταμιεύσεις νοικοκυριών 3 2 1-1 -2-3 Δάνεια από άλλα -1-2 -3-4 -5-6 Άλλες πηγές χρηματοδότησης Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 8
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιανουάριος 215 Σημειώσεις: Η Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων αποτελεί μια ποιοτική έρευνα για τις τραπεζικές χορηγήσεις στη ζώνη του ευρώ και βασικός της στόχος είναι η βελτίωση της πληροφόρησης για τις συνθήκες χρηματοδότησης στη ζώνη του ευρώ. Το ερωτηματολόγιο της έρευνας απευθύνεται σε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των τραπεζών της κάθε χώρας της ζώνης του ευρώ και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων για το δανεισμό στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Για παράδειγμα, περιλαμβάνει ερωτήσεις που αφορούν τα κριτήρια για την έγκριση των δανείων, τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης πιστώσεων καθώς και την αξιολόγηση των τραπεζών για τις συνθήκες που επηρεάζουν τη ζήτηση των δανείων. Περαιτέρω πληροφορίες θα βρείτε στην περιγραφή της μεθοδολογίας της εν λόγω έρευνας http://www.centralbank.gov.cy/media/pdf_gr/methodology_121.pdf Τα αποτελέσματα της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων η οποία διεξήχθη τον Ιανουάριο του 215 αναφέρονται στις αλλαγές που σημειώθηκαν το τέταρτο τρίμηνο του 214 σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο και στις των τραπεζών για το πρώτο τρίμηνο του 215 όσον αφορά τα κριτήρια και τη ζήτηση δανείων ή πιστωτικών ορίων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά 1. Επισημαίνεται ότι τα αποτελέσματα της έρευνας βασίζονται στις απαντήσεις των τραπεζών που συμμετέχουν στην εν λόγω έρευνα και εκφράζουν τη δική τους αντίληψη για τη χρηματοδοτική αγορά. Τα αποτελέσματα δεν αντιπροσωπεύουν εκτιμήσεις ή συμπεράσματα της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου. 1. Τα αποτελέσματα της εν λόγω έρευνας για την Κύπρο δεν είναι σταθμισμένα ως προς το μερίδιο αγοράς της κάθε τράπεζας που λαμβάνει μέρος στην έρευνα, επομένως οι απαντήσεις όλων των συμμετεχόντων έχουν την ίδια βαρύτητα. Η έρευνα καλύπτει περίπου το 85% της αγοράς χορηγήσεων στην Κύπρο που δίνονται σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά της ζώνης του ευρώ. Για την ανάλυση των συγκεντρωτικών αποτελεσμάτων της Κύπρου και της ζώνης του ευρώ χρησιμοποιείται ο δείκτης διάχυσης (diffusion index). Σημειώνεται ότι ο δείκτης διάχυσης στο μπορεί να υποδηλοί (α) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο (β) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (γ) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 9