4α ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ [α) 1, β) Μ, γ) 9] 2. [α)13, β) 1, γ) 9] 3. [α) 0.1M - 0,01, β) 2mol,γ) 9] 4. [α) 0,01- Κb=2.10-5, β)0,2mol, γ) 5]

4 α ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Όλα τα διαλύματα που αναφέρονται στα παρακάτω προβλήματα βρίσκονται σε θερμοκρασία 25 ο C, όπου Κw=10-14 Σε όλα τα προβλήματα τα αριθμητικά δεδομένα επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις Κατά την προσθήκη στερεού σε διάλυμα, ο όγκος του διαλύματος δε μεταβάλλεται. 1. (τεχνολογική εσπερινά 2001) Δίνονται τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: Διάλυμα Δ 1 υδροχλωρικού οξέος (HCl) συγκέντρωσης 0,1 Μ. Διάλυμα Δ 2 αμμωνίας (NH 3 ) συγκέντρωσης 0,4 Μ. Να υπολογίσετε: α. Το ph του διαλύματος Δ 1. β. Τη [ΟΗ - ] στο διάλυμα Δ 2. γ. Το ph του διαλύματος Δ 3 που προκύπτει από την ανάμειξη 200 ml του διαλύματος Δ 1 με 100 ml του διαλύματος Δ 2. Δίνονται: K w = 10-14 και η σταθερά ιοντισμού της NH 3 : Κ b = 10-5. [α) 1, β) 2. 10-3 Μ, γ) 9] 2. (τεχνολογική εσπερινά 2002)Δίνονται τρία δοχεία Δ 1, Δ 2 και Δ 3. Το Δ 1 περιέχει 1L καθαρού Η 2 Ο. Το Δ 2 περιέχει 1L υδατικού διαλύματος ΗCl 0,2M. To Δ 3 περιέχει 1L υδατικού διαλύματος CH 3 COOH 0,1M. Σε κάθε δοχείο διαλύεται από 0,1 mol στερεού NaOH χωρίς αλλαγή του όγκου. Να υπολογίσετε μετά την προσθήκη του ΝaOH α. το ph του διαλύματος στο δοχείο Δ 1. β. το ph του διαλύματος στο δοχείο Δ 2. γ. το ph του διαλύματος στο δοχείο Δ 3. Δίνεται ότι θ = 25 ο C όπου Κ w = 10-14 και Ka CH 3 COOH= 10-5. [α)13, β) 1, γ) 9] 3. (τεχνολογική εσπερινά 2003)Υδατικό διάλυμα CH 3 COOH (Δ 1 ) έχει ph = 3. Η σταθερά ιοντισμού του οξέος είναι Ka CH 3 COOH=10-5. α. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση c και το βαθμό ιοντισμού α του οξέος στο διάλυμα Δ 1. β. Να υπολογίσετε τον αριθμό των mol στερεού CH 3 COONa που πρέπει να διαλυθούν σε 2 L του διαλύματος Δ 1, έτσι ώστε να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα Δ 2, χωρίς μεταβολή όγκου, που να έχει ph = 6. γ. Σε 400 ml του διαλύματος Δ 1 διαλύονται 0,04 mol στερεού NaOH χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος και προκύπτει διάλυμα Δ 3. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. Δίνεται ότι όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θ = 25 ο C, όπου Κ w = 10-14. [α) 0.1M - 0,01, β) 2mol,γ) 9] 4. (τεχνολογική εσπερινά 2004)Υδατικό διάλυμα Δ 1 που περιέχει NH 3 0,2 M έχει [ΟΗ ]=2 10 3 Μ. Ένα λίτρο (1L) του διαλύματος Δ 1 εξουδετερώνεται πλήρως με αέριο HCl, χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος, και προκύπτει διάλυμα Δ 2. Να υπολογίσετε: α. Το βαθμό ιοντισμού της ΝΗ 3 στο διάλυμα Δ 1, καθώς και τη σταθερά ιοντισμού Κb αυτής. β. Τον αριθμό mol του HCl που απαιτούνται για την πλήρη εξουδετέρωση της ΝΗ 3. γ. Το ph του διαλύματος Δ 2. [α) 0,01- Κ b =2. 10-5, β)0,2mol, γ) 5] 1

5. (τεχνολογική εσπερινά 2005) Δίνονται δύο υδατικά διαλύματα Δ 1 και Δ 2. Το Δ 1 περιέχει CH 3 COOH 0,1 M με βαθμό ιοντισμού 0,01. Το Δ 2 περιέχει HCOOH 0,5 M με βαθμό ιοντισμού 0,02. α. Να υπολογίσετε το ph των διαλυμάτων Δ 1 και Δ 2. β. Ποιο από τα δύο οξέα είναι ισχυρότερο; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. γ. Σε 3 L του διαλύματος Δ 2 προσθέτονται 4 L υδατικού διαλύματος NaOH 0,25 Μ, οπότε προκύπτουν 7 L διαλύματος Δ 3. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. [ α) 3-2, β) το HCOOH γ) 4] 6. (τεχνολογική εσπερινά 2006)Δίνονται τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: Διάλυμα Δ 1 : NH 4 Cl 0,1M. Διάλυμα Δ 2 : NaOH 0,1M. α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 1. β. Σε 2 L του διαλύματος Δ 2 προσθέτουμε 18 L νερό και προκύπτει διάλυμα Δ 3 με όγκο 20 L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. γ. Σε 2 L διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 1 L του διαλύματος Δ 2 και προκύπτουν 3 L διαλύματος Δ 4. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 4. Δίνεται ότι Kb NH 3 =10 5. [α) 5, β) 12, γ) 9] 7. (τεχνολογική εσπερινά 2007)Δίνονται δύο υδατικά διαλύματα Δ 1 και Δ 2. Το Δ 1 περιέχει ΝαΟΗ 1M. Το Δ 2 περιέχει το ασθενές οξύ ΗΑ 0,5M με ph = 2,5. α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 1 και τη σταθερά ιοντισμού του οξέος ΗΑ. β. Αναμειγνύουμε 0,1 L του διαλύματος Δ 1 με 0,2 L του διαλύματος Δ 2 και αραιώνουμε με νερό, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 3 όγκου 0,5 L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. γ. Αναμειγνύουμε 0,2 L του διαλύματος Δ 1 με 0,6 L του διαλύματος Δ 2, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 4 όγκου 0,8 L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 4. [ α) 14-2. 10-5, β) 9, γ) 5] 8. (τεχνολογική εσπερινά 2008)Δίνονται δύο υδατικά διαλύματα Δ 1 και Δ 2. Το Δ 1 περιέχει HCl 0,1M. Το Δ 2 περιέχει CH 3 COOH 0,05M. α. Να υπολογίσετε το ph των διαλυμάτων Δ 1 και Δ 2. β. Σε 1 L του διαλύματος Δ 1 διαλύουμε 0,09 mol στερεού NaOH, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 3 όγκου 1 L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. γ. Πόσα L υδατικού διαλύματος ΝaΟΗ 0,1 Μ πρέπει να προσθέσουμε σε 0,6 L του διαλύματος Δ 2, ώστε να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα Δ 4 με ph = 5. Δίνεται Κ ach3cooh = 2 10 5. [α) ph 1 =1- ph 2 =3, β) ph 3 =2, γ) 0,2L ] 9. (τεχνολογική εσπερινά 2009)Δίνονται δύο υδατικά διαλύματα Δ 1 και Δ 2. Διάλυμα Δ 1 : HCl 0,01 M Διάλυμα Δ 2 : ΝΗ 3 0,1 M με σταθερά ιοντισμού Κb NH3 = 10-5 α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 1. β. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 2. 2

γ. Σε 1 L του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 100 ml από το διάλυμα Δ 2. Το διάλυμα που προκύπτει το αραιώνουμε με νερό και παίρνουμε διάλυμα Δ 3, όγκου 10 L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. δ. Πόσα mol στερεού NH 4 Cl πρέπει να προσθέσουμε σε 1 L διαλύματος Δ 2, (χωρίς μεταβολή του όγκου) ώστε να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα με ph = 8; [α) ph 1 =2, β)ph 2 =11, γ) ph 3 = 6, δ)1mol ] 10. (τεχνολογική εσπερινά 2010)Δίνονται δύο υδατικά διαλύματα Δ 1 και Δ 2 : Διάλυμα Δ 1 : NaOH με ph=13. Διάλυμα Δ 2 : HA με Κα = 10-5 και συγκέντρωση 0,1 M. α. Σε 100 ml του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 900 ml H 2 O και προκύπτει διάλυμα Δ 3 με όγκο 1L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. β. Να υπολογίσετε τον βαθμό ιοντισμού (α) του ασθενούς οξέος HA στο διάλυμα Δ 2 καθώς και το ph του διαλύματος Δ 2. γ. Σε 200 ml διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 400 ml του διαλύματος Δ 2 και προκύπτει διάλυμα Δ 4 με όγκο 600mL. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 4. [α) ph 3 =12, β)α=0,01, ph 2 =3, γ) ph 4 = 5 ] 11. (τεχνολογική εσπερινά 2011)Διαθέτουμε 200 ml υδατικού διαλύματος ΝΗ 3 με συγκέντρωση 0,1 Μ και ph =11 (Δ1). Προσθέτουμε 0,02 mol ΝΗ 4 Cl χωρίς μεταβολή του όγκου και προκύπτει διάλυμα Δ2. Β1. Να υπολογίσετε τη σταθερά ιοντισμού Kb και τον βαθμό ιοντισμού της ΝΗ 3 στο διάλυμα Δ1. Β2. Να υπολογίσετε το ph και τον βαθμό ιοντισμού της ΝΗ 3 στο διάλυμα Δ2. Β3. Στο διάλυμα Δ2 προσθέτουμε 200 ml υδατικού διαλύματος KOH 0,1 Μ και προκύπτει διάλυμα Δ3. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση [ΟΗ ] στο διάλυμα Δ3. [ Β1) Kb=10-5, α=10-2, Β2) ph=9, α=10-4,β3) [ΟΗ ]=10-3 M ] 12. (τεχνολογική εσπερινά 2012)Διαθέτουμε τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: Διάλυμα Δ1: NaOH συγκέντρωσης 0,01 Μ Διάλυμα Δ2: CH 3 COOH συγκέντρωσης 0,1 Μ Διάλυμα Δ3: CH 3 COONa συγκέντρωσης 0,1 Μ Β1. Αραιώνουμε με νερό 10 ml διαλύματος Δ1 μέχρις όγκου 100 ml και 10 ml διαλύματος Δ2 μέχρις όγκου 100 ml.να υπολογιστεί το ph καθενός από τα δύο αραιωμένα διαλύματα. Β2. Με ποια αναλογία όγκων πρέπει να αναμείξουμε τα διαλύματα Δ1 και Δ2, για να προκύψει διάλυμα με ph=6; Β3. Πόσος όγκος (L) H 2 Ο πρέπει να προστεθεί σε 500 ml του Δ3, για να μεταβληθεί το ph του κατά μία μονάδα; Δίνεται ότι: Ka(CH 3 COOH) = 10 5 [Β1) ph 1 =11, ph 2 =3.5, B2) V 1 /V 2 =100/11, B3)V=49.5L] 13. (τεχνολογική εσπερινά 2013)Διαθέτουμε τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: Διάλυμα Δ1: CH 3 COOH 0,1 M (Ka = 10 5) Διάλυμα Δ2: HCl 0,2 M Διάλυμα Δ3: CH 3 COONa 0,4 M Διάλυμα Δ4: NaOH 0,0375 Μ Β1. Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος Δ1 και ο βαθμός ιοντισμού του CH 3 COOH Β2. Διάλυμα Δ5 προκύπτει με ανάμειξη 500 ml διαλύματος Δ1 και 500 ml διαλύματος Δ2. Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος Δ5 και ο βαθμός ιοντισμού του CH 3 COOH. Β3. Σε 500 ml διαλύματος Δ3 προσθέτουμε 500 ml διαλύματος Δ2. Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος που προκύπτει. Β4. Στο διάλυμα Δ5 προστίθενται 4 L διαλύματος Δ4 και προκύπτει το διάλυμα Δ6. Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος Δ6. 3

[Β1) ph=3 - α=0,01 B2) ph=1, α=10-4 Β3) ph=5, Β4) ph=8,5] 14. (τεχνολογική εσπερινά 2015)Διαθέτουμε τα παρακάτω υδατικά διαλύματα : Διάλυμα Δ1 : HCOOH συγκέντρωσης 0,6 Μ Διάλυμα Δ2 : ΝaOH συγκέντρωσης 0,1 Μ Διάλυμα Δ3 : KOH συγκέντρωσης 0,2 Μ Διάλυμα Δ4 : HCl συγκέντρωσης 0,6 Μ Διάλυμα Δ5 : H 2 SO 4 συγκέντρωσης 0,6 Μ Β1. Αναμιγνύουμε ίσους όγκους από τα διαλύματα Δ1, Δ2 και Δ3, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ6. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση OH στο διάλυμα Δ6. Δίνεται ότι Κa(HCOOH) = 10-4 Β2. 10 ml διαλύματος Δ1 αποχρωματίζουν 20 ml διαλύματος KMnO 4 παρουσία Η 2 SΟ 4. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση του KMnO 4, καθώς και τον όγκο του εκλυόμενου αερίου σε πρότυπες συνθήκες (STP). Β3) Πώς μπορούμε να διακρίνουμε πειραματικά α) το διάλυμα Δ1 από το διάλυμα Δ4; β) το διάλυμα Δ4 από το διάλυμα Δ5; Για τις απαντήσεις σας να χρησιμοποιήσετε μία μόνο τεχνική από τις παρακάτω: i. χρωματογραφία ii. ογκομέτρηση iii. μέτρηση ph Να μη χρησιμοποιήσετε την ίδια τεχνική και στις δύο απαντήσεις και να δώσετε σύντομη δικαιολόγηση χωρίς να αναγράψετε χημικές εξισώσεις [ B1) OH - =10-10 M, B2) C=0.12M, V=0.1344L ] 15. (τεχνολογική 2016-παλαιό σύστημα) Δίνονται τα παρακάτω υδατικά διαλύματα : Διάλυμα Υ1 : HCI 0,1 Μ Διάλυμα Υ2 : CH 3 COOΝa 0,1 Μ με pη = 9 Β1. α) Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Υ1. β) Να υπολογίσετε τη σταθερά ιοντισμού K a του CH 3 COOH. Β2. Αναμειγνύονται 100 ml του διαλύματος Υ1 με 100 ml του διαλύματος Υ2 και το διάλυμα που προκύπτει αραιώνεται μέχρι τελικού όγκου 1 L, οπότε προκύπτει διάλυμα Υ3. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Υ3. Β3. Με ποια αναλογία όγκων πρέπει να αναμειχθεί το διάλυμα Υ1 με το διάλυμα Υ2, ώστε να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα Υ4 με pη = 5; Β4. Σε 100 ml του διαλύματος Υ4 προστίθενται 100 ml υδατικού διαλύματος NaCl. Ποια θα είναι η επίδραση της παραπάνω προσθήκης στην τιμή του pη του διαλύματος Υ4 (αυξάνεται, μειώνεται ή παραμένει σταθερή); Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. [B1) α) pη =1-β) Κa=10-5,Β2) pη =3,5,Β3) V 1 /V 2 =1/2, Β4) σταθερό ] 16. (εσπερινά 2001) Δίνεται ρυθμιστικό διάλυμα (Δ) που περιέχει NH 3 0,1 M και NH 4 Cl 0,1 M. α. Να βρείτε το ph του διαλύματος Δ. β. Σε όγκο 1 L του διαλύματος Δ προστίθεται 1 L H 2 O. Να βρείτε το ph του διαλύματος που προκύπτει γ. Σε όγκο 3 L του αρχικού διαλύματος Δ προστίθενται 0,1 mol HCl χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος. Να βρείτε τη [Η 3 Ο + ] του νέου διαλύματος Δίνονται: Για την ΝΗ 3 : K b = 10-5 [α) 9, β) 9, γ)2. 10-9 Μ] 17. (εσπερινά 2002)α. 0,6 mol CH 3 COOH προστίθενται σε H 2 O και προκύπτει διάλυμα όγκου 6L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος. β. Το παρακάτω διάλυμα χωρίζεται σε δύο ίσα μέρη Α και Β. Το Α αραιώνεται με την προσθήκη 297 L H 2 O. 4

Να υπολογίσετε το βαθμό ιοντισμού (α) του οξέος στο αραιωμένο διάλυμα. γ. Στο Β προστίθενται 0,15 mol στερεού NaOH, χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος. Να υπολογίσετε το p H του διαλύματος που προκύπτει. Δίνονται : K a CH3COOH = 10-5, θ=25 0 C. [α)3, β) 0,1 γ) 5 ] 18. (εσπερινά 2003) Δίνεται υδατικό διάλυμα ΝΗ 3 με βαθμό ιοντισμού α = 0,01. α. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση του διαλύματος. β. Να βρείτε το pη του διαλύματος. γ. Σε 400 ml του υδατικού διαλύματος της αμμωνίας προστίθενται 0,02 mol HCl χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος. Να υπολογίσετε το pη του διαλύματος που προκύπτει. Δίνονται: Kb NH 3 = 10-5 [α)0,1μ, β)11, γ) 9] 19. (εσπερινά 2004) Υδατικό διάλυµα 1 έχει όγκο 100 ml και περιέχει 0,01mol ΝΗ 4 Cl. Υδατικό διάλυµα 2 περιέχει NaOH και έχει συγκέντρωση 0,1 Μ. α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύµατος 1. β. Να υπολογίσετε το ph του διαλύµατος 2. γ. Σε 20 ml του διαλύµατος 1 προσθέτουµε 10 ml του διαλύµατος 2 και παίρνουµε 30 ml διαλύµατος 3. Να υπολογίσετε το pη του διαλύµατος 3. ίνονται: Kb NH 3 = 10 5 [α)5, β)13, γ) 9] 20. (εσπερινά 2005) ιάλυμα 1 όγκου 50 ml προέκυψε από τη διάλυση 0,005 mol HCl σε νερό. ιάλυμα 2 όγκου 100 ml προέκυψε από τη διάλυση 0,01 mol ΝΗ 3 σε νερό. α. Να υπολογίσετε το ph των διαλυμάτων 1 και 2. β. Να υπολογίσετε το βαθμό ιοντισμού της ΝΗ 3 στο διάλυμα 2. γ. Τα διαλύματα 1 και 2 αναμιγνύονται και προκύπτει διάλυμα 3 όγκου 150 ml. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος 3. ίνονται K b (NH 3 )=10 5 [α)1-11, β)0.01, γ)9] 21. (εσπερινά 2006) Υδατικό διάλυμα Δ 1 περιέχει CH 3 COOH με συγκέντρωση 0,1Μ. α. Να υπολογιστούν το ph του διαλύματος Δ 1 και ο βαθμός ιοντισμού του CH 3 COOH στο διάλυμα αυτό. β. Σε 200 ml τoυ διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 0,02 mol NaOH, χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 2. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 2. γ. Στο διάλυμα Δ 2 προσθέτουμε 0,01 mol αερίου HCl, χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος, και προκύπτει διάλυμα Δ 3. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3.Δίνεται Kα CH 3 COOH =10 5 [α)3-0,01, β)9, γ)5] 22. (εσπερινά 2007) Σε ορισμένη ποσότητα νερού διαλύονται 0,04 mol ασθενούς οξέος ΗΑ οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 1, όγκου 400 ml με ph = 3. α. Να υπολογίσετε την τιμή της σταθεράς ιοντισμού Κ α του οξέος ΗΑ. β. Σε 200 ml τoυ διαλύματος Δ 1 προστίθενται 0,02 mol άλατος ΝαΑ και προκύπτει διάλυμα Δ 2 όγκου επίσης 200 ml. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 2 και το βαθμό ιοντισμού του ΗΑ στο Δ 2. γ. Στα υπόλοιπα 200 ml του Δ 1 προστίθεται η απαιτούμενη προς εξουδετέρωση ποσότητα στερεού ΝαΟΗ και προκύπτει διάλυμα Δ 3, όγκου επίσης 200 ml. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. [ α)10-5, β)5-10 -4, γ)9] 23. (εσπερινά 2008) Διαθέτουμε δύο υδατικά διαλύματα Δ 1 και Δ 2 : Δ 1 : HCl 0,1 M όγκου 200 ml Δ 2 : CH 3 COONa 0,1 M όγκου 200 ml 5

4.1. α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 1. β. Να υπολογίσετε τα ml του νερού που πρέπει να προστεθούν σε 100 ml διαλύματος Δ 1, έτσι ώστε να μεταβληθεί το ph του κατά μία μονάδα. 4.2. Αν το διάλυμα Δ 2 έχει ph = 9, να υπολογίσετε την τιμή της σταθεράς ιοντισμού Κa του CH 3 COOH. 4.3. Στα υπόλοιπα 100 ml του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε το διάλυμα Δ 2 και προκύπτει διάλυμα Δ 3, όγκου 300 ml. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. [4.1α) ph=1-4.1β) 0,9L, 4.2)Κα=10-5 4.3) ph=5] 24. (εσπερινά 2009) Διαθέτουμε 4L υδατικού διαλύματος ΝΗ 3 0,1Μ (Διάλυμα Δ 1 ). α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 1. β. Στο διάλυμα Δ 1 προσθέτουμε 0,2 mol αερίου HCl χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος. Να βρεθεί το ph του διαλύματος που θα προκύψει. Δίνεται ότι K b NH 3 =10-5 [α) ph 1 =11,β) ph=9 ] 25. (εσπερινά 2010)Διαθέτουμε τρία υδατικά διαλύματα Α, Β και Γ: Α: HCl 0,05M Β: NaOH 0,1M Γ: NH 4 Cl 0,1M Δ1. Σε 0,6L του διαλύματος Α προσθέτουμε 0,4L από το διάλυμα Β και προκύπτει διάλυμα Ε. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Ε. Δ2. Αν το διάλυμα Γ έχει ph=5, να υπολογίσετε την τιμή της σταθεράς ιοντισμού Kb της NH 3. Δ3. Σε 2L του διαλύματος Γ προσθέτουμε 1L από το διάλυμα Β και προκύπτει διάλυμα Ζ. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Ζ. [ Δ1) ph=12, Δ2) Κb=10-5, Δ3) ph=9] 26. (εσπερινά 2011) Διαθέτουμε υδατικά διαλύματα CH 3 COONa 0,1M (διάλυμα A) και HCl 0,01M (διάλυμα B). Δ1. Ποιο είναι το ph του διαλύματος Α; Δ2. Πόσα ml H 2 O πρέπει να προσθέσουμε σε 10 ml του διαλύματος B, ώστε να προκύψει διάλυμα με ph=3; Δ3. Πόσα ml H 2 O πρέπει να προσθέσουμε σε 10 ml του διαλύματος Α, για να μεταβληθεί το ph του κατά μία μονάδα; Δ4. Πόσα ml διαλύματος Β πρέπει να προσθέσουμε σε 10 ml διαλύματος Α για να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα με ph=5; Δίνεται ότι: Όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία θ=25 C, Κa(CH 3 COOH)=10-5, K w =10 14 [Δ1)pH= 9, Δ2)90mL, Δ3) 0,99L, Δ3) 50mL] 27. (εσπερινά 2012)Διαθέτουμε τα υδατικά διαλύματα: Διάλυμα Y1: ασθενές μονοπρωτικό οξύ HA 0,1M Διάλυμα Y2: NaOH 0,1M Δ1. Αναμειγνύουμε 20 ml διαλύματος Y1 με 10 ml διαλύματος Y2, οπότε προκύπτει διάλυμα Y3 με ph=4. Να υπολογιστεί η σταθερά ιοντισμού Ka του ΗΑ. Δ2. Σε 18 ml διαλύματος Y1 προσθέτουμε 22 ml διαλύματος Y2 και προκύπτει διάλυμα Y4. Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος Y4. Δ3. Σε 60 ml υδατικού διαλύματος ασθενούς μονοπρωτικού οξέος HB (διάλυμα Y5) προσθέτουμε 20 ml διαλύματος Y2 και προκύπτει διάλυμα με ph=4. Σε άλλα 60 ml του αρχικού διαλύματος του οξέος ΗΒ προσθέτουμε 50 ml διαλύματος Y2, οπότε προκύπτει διάλυμα με ph=5.να βρεθεί η σταθερά ιοντισμού Ka του οξέος HB. [Δ1) Ka ΗΑ =10-4, Δ2) ph= 12, Δ3) Ka ΗΒ =5. 10-5 ] 6

28. (εσπερινά 2013)Διαθέτουμε τα υδατικά διαλύματα: Διάλυμα Α: CH 3 COOH 0,2 M (Κa=10-5) Διάλυμα Β: NaOH 0,2 M Διάλυμα Γ: HCl 0,2 M Δ1. Nα υπολογιστεί το ph του διαλύματος, που προκύπτει με ανάμειξη 50 ml διαλύματος A με 50 ml διαλύματος Β. Δ2. 50 ml διαλύματος Α αναμειγνύονται με 100 ml διαλύματος B και το διάλυμα που προκύπτει αραιώνεται με Η 2 Ο μέχρι όγκου 1 L, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ. Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος Δ. Δ3. Προσθέτουμε 0,15 mol στερεού NaOH σε διάλυμα, που προκύπτει με ανάμειξη 500 ml διαλύματος A με 500 ml διαλύματος Γ, οπότε προκύπτει διάλυμα Ε. Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος Ε. [Δ1) ph=9, Δ2) ph=12, Δ3) ph=5] 29. (εσπερινά 2014)Σε πέντε δοχεία περιέχονται τα επόμενα διαλύματα: διάλυμα ΝaΝΟ 3 0,1 M (Y1) διάλυμα ΝΗ 3 0,1 M (Y2) διάλυμα ΗCl 0,1 M (Y3) διάλυμα ΝaΟΗ 0,1 M (Y4) διάλυμα ΝΗ 4 Cl 0,1 M (Y5) Δ1.Nα βρείτε ποιο διάλυμα περιέχεται σε κάθε δοχείο με βάση τα δεδομένα του παρακάτω πίνακα: Το κυριότερο όξινο συστατικό του ξινισμένου γάλακτος είναι το γαλακτικό οξύ. Δ2.Για την εξουδετέρωση 10 ml του ξινισμένου γάλακτος απαιτούνται 5 ml διαλύματος ΝaΟΗ 0,1 Μ. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση του γαλακτικού οξέος στο ξινισμένο γάλα (κανένα άλλο συστατικό του γάλακτος δεν αντιδρά με ΝaΟΗ). Δ3. Με ποια αναλογία όγκων πρέπει να αναμείξουμε το διάλυμα Υ4 (ΝaOH) με το διάλυμα Υ5 (ΝΗ 4 Cl), ώστε να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα (Υ6) με ph = 9. Δ4. Σε ίσους όγκους V των διαλυμάτων Υ2 (ΝΗ 3 0,1 Μ) Υ4 (ΝaΟΗ 0,1 Μ) Υ6 (ΝΗ 3 / ΝΗ 4 Cl) προστίθεται νερό όγκου x L, y L, ω L αντίστοιχα, ώστε να μεταβληθεί το ph τους κατά μία μονάδα. Να διατάξετε κατά αύξουσα σειρά τις τιμές x, y, ω και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. [Δ1) ph=9, Δ2) ph=12, Δ1) ph=5] 30. (εσπερινά 2015)Δίνονται τα διαλύματα: Υ1: ΗCOOH 0,1 M Ka (ΗCOOH) = 10 4 Υ2: CΗ3COOH 1 M Ka (CΗ3COOH) = 10 5 Υ3: NaOH 0,1 M 7

Δ1. Πόσα ml διαλύματος Υ3 πρέπει να προσθέσουμε σε 1 L διαλύματος Υ1, ώστε να προκύψει διάλυμα με pη = 4; Δ2. Αναμειγνύονται 500 ml του διαλύματος Υ1 με 500 ml του διαλύματος Υ2, οπότε προκύπτει διάλυμα Υ4. Να υπολογίσετε το pη του διαλύματος Υ4. Δ3. Στο διάλυμα Υ4 προστίθεται περίσσεια Mg. Να υπολογίσετε τον όγκο του εκλυόμενου αερίου σε πρότυπες συνθήκες (STP). [Δ1) 500mL, Δ2) ph= 2.5, Δ3) 6,16L ] 31. (εσπερινά 2016-παλαιό σύστημα) Δίνονται τα υδατικά διαλύματα: Δ1. Να βρείτε τις τιμές της Κa του ΗΑ και της Κb της NH 3. Δ2. Με ποια αναλογία όγκων πρέπει να αναμειχθούν τα διαλύματα Y2 και Y4, ώστε να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα Y5 με ph = 7; Δ3. Πόσα ml διαλύματος Y1 πρέπει να προσθέσουμε σε 330 ml του διαλύματος Y5, έτσι ώστε να προκύψει νέο ρυθμιστικό διάλυμα, το ph του οποίου θα διαφέρει κατά μία μονάδα από το ph του διαλύματος Y5; Δ4. Κατά την ανάμειξη ίσων όγκων των διαλυμάτων Y2 και Y3, το διάλυμα που προκύπτει είναι όξινο, βασικό ή ουδέτερο; Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας χωρίς να υπολογίσετε την τιμή του ph. [Δ1) Κa=10-7 -Kb=10-5, Δ2) V 1 /V 2 =2, Δ3) 90mL, Δ4) βασικό] 32. Εσπερινά 2016 νέο σύστημα: ίδια με τα ημερήσια-νέο σύστημα 33. (επαναληπτικές εσπερινών 2005)Διάλυμα Α περιέχει ΝΗ 3 0,1 Μ και ΝΗ 4 Cl 0,1 Μ και έχει ph=9. α. Να υπολογίσετε την τιμή της Kb της ΝH 3. β. Σε 400 ml του διαλύματος Α προσθέτουμε 400 ml διαλύματος NaOH 0,1 M και προκύπτει διάλυμα Β. Να υπολογιστεί το ph του. γ. Σε 400 ml του διαλύματος Α προσθέτουμε 400 ml διαλύματος ΗCl 0,1 M και προκύπτει διάλυμα Γ. Να υπολογιστεί το ph του. [α)10-5, β)11,γ) 5] 34. Επαναληπτικές εσπερινών 2016-νέο : ίδια με Δ1,Δ2,Δ3 επαναληπτικών ημερησίων-νέο. 35. (τεχνολογική 2001) 100mL διαλύµατος 1 που περιέχει ΝΗ 3 ογκοµετρούνται µε διάλυµα ΗΝΟ 3 0.2Μ παρουσία κατάλληλου δείκτη. Για την πλήρη εξουδετέρωση της ΝΗ 3 απαιτούνται 50mL διαλύµατος HNO 3, οπότε προκύπτει τελικό διάλυµα 2. α. Να γράψετε την εξίσωση της αντίδρασης που πραγµατοποιείται, και να εξετάσετε, αν το διάλυµα 2, είναι όξινο, βασικό ή ουδέτερο, γράφοντας τη χηµική εξίσωση της ισορροπίας που αποκαθίσταται σε αυτό. β. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση του αρχικού διαλύµατος 1 σε ΝΗ 3, καθώς και το ph αυτού. γ. i. Να υπολογίσετε την τιµή του ph του διαλύµατος που προκύπτει µετά την προσθήκη 25 ml διαλύµατος ΗΝΟ 3 0.2Μ, στα 100mL του διαλύµατος 1. ii. Να βρεθεί το χρώµα που θα έχει τότε το διάλυµα, αν δίνονται ότι: - ο δείκτης είναι ένα ασθενές µονοπρωτικό οξύ Η. - το χρώµα των µορίων του δείκτη Η είναι κόκκινο και επικρατεί όταν 10 8

- το χρώµα των ιόντων - του δείκτη είναι κίτρινο και επικρατεί όταν 10 ίνεται ότι Κ b (NH3) = 10-5, Κ a (Η ) = 10-5, [ β)0,1μ-11,γ) 9- κίτρινο] 36. (τεχνολογική 2002)Υδατικό διάλυμα Δ 1 περιέχει ΝΗ 4 Cl συγκέντρωσης 0,1Μ. α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 1. β. Να υπολογίσετε τον αριθμό των mol αέριας ΝΗ 3 που πρέπει να διαλυθούν σε 500 ml του διαλύματος Δ 1, ώστε να προκύψουν 500 ml ρυθμιστικού διαλύματος Δ 2 που να έχει ph = 9. γ. Αναμειγνύονται 500 ml του διαλύματος Δ 2 με 500 ml υδατικού διαλύματος ΝaΟΗ 0,1Μ. Έτσι προκύπτει τελικά διάλυμα Δ 3 όγκου 1000 ml. Να υπολογίσετε στο τελικό διάλυμα Δ 3 : i. Το ph ii. Το βαθμό ιοντισμού α της ΝΗ 3. Δίνεται ότι Κb NH 3 = 10-5 [α)5, β)0,05mol, γ) 11-0,01] 37. (τεχνολογική 2003)Υδατικό διάλυμα Δ 1 όγκου 1L περιέχει το ασθενές οξύ ΗΑ συγκέντρωσης C M. Αν ο βαθμός ιοντισμού του ΗΑ είναι α 1 =10-2 και το ph του διαλύματος είναι ίσο με 3: α. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση c M και τη σταθερά ιοντισμού Κα του ΗΑ. β. Στο διάλυμα Δ 1 διαλύουμε 0,1 mol αερίου HCl οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 2. Να υπολογίσετε το βαθμό ιοντισμού α 2 του οξέoς ΗΑ στο διάλυμα Δ 2. γ. Στο διάλυμα Δ 2 διαλύουμε 0,2 mol στερεού ΝαΟΗ και προκύπτει διάλυμα Δ 3. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. Να θεωρήσετε ότι μετά από κάθε διάλυση ο όγκος των διαλυμάτων παραμένει σταθερός και ίσος με 1L. [α)0,1μ-10-5, β)10-4, γ)9] 38. (τεχνολογική 2004) Διαθέτουμε τρία υδατικά διαλύματα Δ 1, Δ 2 και Δ 3, τα οποία έχουν όλα την ίδια συγκέντρωση c M. Το Δ 1 περιέχει HCl και έχει ph=1. Το Δ 2 περιέχει το ασθενές οξύ ΗΑ και έχει ph=3. Το Δ 3 περιέχει το άλας ΝaΑ. Να υπολογίσετε: α. τη συγκέντρωση C M των τριών διαλυμάτων καθώς και τη σταθερά ιοντισμού Κ a του οξέος ΗΑ. β. το ph του διαλύματος Δ 3. γ. πόσα ml του διαλύματος Δ 1 πρέπει να προσθέσουμε σε 200 ml του διαλύματος Δ 3, ώστε να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα που έχει ph = 5. [α) 0,1Μ Κ a ΗΑ =10-5, β)9, γ)100ml] 39. (τεχνολογική 2005) Υδατικό διάλυμα Δ 1 όγκου 4L περιέχει 0,2 mol ΝΗ 3 και έχει ph = 11. α. Να υπολογίσετε το βαθμό ιοντισμού της ΝΗ 3 στο διάλυμα Δ 1 και τη σταθερά ιοντισμού Kb της ΝΗ 3. β. Στο διάλυμα Δ 1 προσθέτουμε υδατικό διάλυμα HCl 0,1Μ μέχρι να εξουδετερωθεί πλήρως η ΝΗ 3, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 2. Να υπολογίσετε τον όγκο του διαλύματος του HCl που απαιτήθηκε. γ. Το διάλυμα Δ 2 αραιώνεται με νερό και προκύπτει διάλυμα Δ 3 όγκου 100L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. [K b =2. 10-5 -α=0,02,β) 2L, γ)6] 40. (τεχνολογική 2006) Υδατικό διάλυμα Δ 1 περιέχει ασθενές οξύ ΗΑ συγκέντρωσης 0,1Μ. α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 1. β. Σε 1L του υδατικού διαλύματος Δ 1 διαλύονται 0,1 mol στερεού ΚΟΗ χωρίς μεταβολή του όγκου, οπότε προκύπτει 1L διαλύματος Δ 2. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 2. 9

γ. Σε 2L του υδατικού διαλύματος Δ 1 διαλύονται 0,2 mol αερίου HCl χωρίς μεταβολή του όγκου, οπότε προκύπτουν 2L διαλύματος Δ 3. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3 και το βαθμό ιοντισμού του ΗΑ στο διάλυμα Δ 3. Δίνεται ότι Κ a(ηα) = 10-5 [α)3, β)9, γ)1-10 -4 ] 41. (τεχνολογική 2007) Υδατικό διάλυμα Δ 1 όγκου 400 ml περιέχει λ mol HCOOH και έχει ph = 2. Στα 200 ml του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 0,02 mol στερεού HCOONa και προκύπτει διάλυμα Δ 2 όγκου 200 ml. Να υπολογίσετε: α. Την τιμή του λ. β. Το ph του διαλύματος Δ 2 και το βαθμό ιοντισμού του HCOOH σε αυτό. γ. Τον όγκο υδατικού διαλύματος KMnO 4 0,1 M, παρουσία H 2 SO 4, που απαιτείται για να αντιδράσει πλήρως με τα υπόλοιπα 200 ml του διαλύματος Δ 1. Δίνεται Κ α HCOOH =2. 10-4 [α) 0,2mol, β) 3, γ) 400mL] 42. (τεχνολογική 2008) Διαθέτουμε τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: διάλυμα Δ 1 : ΝaOH 0,1 Μ διάλυμα Δ 2 : ΝΗ 4 Cl 0,1 Μ διάλυμα Δ 3 : HCl 0,1 Μ α) Να γράψετε στο τετράδιό σας τα σύμβολα Δ 1, Δ 2, Δ 3 της Στήλης 1 και δίπλα σε κάθε σύμβολο τη σωστή τιμή ph από τη Στήλη 2 του παρακάτω πίνακα (χωρίς αιτιολόγηση). Στήλη 1 Στήλη 2 (ph) Δ 1 : NaOH 0.1M 1 Δ 2 : NH 4 Cl 0.1M 13 Δ 3 : HCl 0.1M 5 β) Να υπολογίσετε την τιμή της σταθεράς ιοντισμού Kb της ΝΗ 3. γ) Σε 1,1 L του διαλύματος Δ 2 διαλύεται αέρια ΝΗ 3, οπότε προκύπτει 1,1 L ρυθμιστικού διαλύματος Δ 4 με pη=9. Να υπολογίσετε τα mol της ΝΗ 3 που διαλύθηκε. δ) Στο διάλυμα Δ 4, όγκου 1,1 L, προστίθενται 0,9 L διαλύματος Δ 3. Έτσι προκύπτει διάλυμα Δ 5 όγκου 2 L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 5. Δίνεται ότι όλα τα διαλύματα βρίσκονται στους 25 C, όπου Κw=10 14. [β) Kb=10-5, γ) 0,11mol, δ) ph= 8 ] 43. (τεχνολογική 2009) Διαθέτουμε τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: διάλυμα Δ 1 : KOH με ph = 13,0 διάλυμα Δ 2 : ΗF με ph = 2,5 διάλυμα Δ 3 : KF με συγκέντρωση 1,0 Μ α) Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση σε mol/l του διαλύματος Δ 1 σε ΚΟΗ. β) Ογκομετρούμε 25,0 ml διαλύματος Δ 2 με το διάλυμα Δ 1 παρουσία κατάλληλου δείκτη. Για την πλήρη εξουδετέρωση απαιτούνται 25,0 ml διαλύματος Δ 1. 1) Να γράψετε στο τετράδιό σας ποιος από τους παρακάτω δείκτες είναι κατάλληλος για την ογκομέτρηση αυτή και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας: Δείκτης Περιοχή ph αλλαγής χρώματος δείκτη ερυθρό του Κογκό 3,0 5,0 Φαινολοφθαλεΐνη 8,3 10,1 2) Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση σε mol/l του διαλύματος Δ 2 σε HF και την τιμή της σταθεράς ιοντισμού Κa του HF. 3) Πόσος όγκος διαλύματος Δ 3 πρέπει να προστεθεί σε 1 L διαλύματος Δ 2 ώστε να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα με pη=5,0; 10

[α)c KOH =0,1Μ, β1) φαινολοφθαλεΐνη, β2)c HF = 0,1Μ, Kα=10 4, β3) 1 L] 44. (τεχνολογική 2010) Διαθέτουμε υδατικό διάλυμα CH 3 COONa συγκέντρωσης 0,1 Μ (Διάλυμα Δ 1 ). α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 1. β. Σε 200 ml διαλύματος Δ 1 διαλύουμε 0,01 mol HCl (χωρίς μεταβολή του όγκου) και προκύπτει διάλυμα Δ 2. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 2 και το βαθμό ιοντισμού του CH 3 COOH στο διάλυμα αυτό. γ. Στο διάλυμα Δ 2 (όγκου 200 ml) προσθέτουμε 1,2 g NaOH και προκύπτει διάλυμα Δ 3 (χωρίς μεταβολή του όγκου). Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3.Δίνεται ότι K a (CH 3 COOH) = 10 5 [α) ph 1 =9, β)α=2. 10-4, ph 2 =5, γ) ph 4 = 13] 45. (τεχνολογική 2011) Διαθέτουμε τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: Διάλυμα Δ 1 : NH 3 με βαθμό ιοντισμού α=10 2 Διάλυμα Δ 2 : HBr συγκέντρωσης 0,01 Μ Β1. Να υπολογίσετε το ph των διαλυμάτων Δ 1 και Δ 2. Β2. Σε κάθε ένα από τα διαλύματα Δ 1 και Δ 2 προσθέτουμε λίγες σταγόνες δείκτη ΗΔ. Ο δείκτης ΗΔ είναι ασθενές οξύ με K a = 10 6, για τον οποίο δίνεται ότι: όταν σε υδατικό διάλυμα το πηλίκο [ΗΔ]/[Δ ] είναι μεγαλύτερο του 10, το χρώμα του διαλύματος γίνεται κόκκινο, ενώ, όταν το πηλίκο [ΗΔ]/[Δ ] είναι μικρότερο του 0,1, το χρώμα του διαλύματος γίνεται μπλε. Να υπολογίσετε την τιμή του λόγου [ΗΔ]/[Δ ] για το κάθε διάλυμα και να προβλέψετε το χρώμα που θα πάρει. Να θεωρήσετε ότι, κατά την προσθήκη του δείκτη, δεν αλλάζει ο όγκος των διαλυμάτων Β3. Αναμιγνύονται 40 ml του διαλύματος Δ 1 και 200 ml του διαλύματος Δ 2 και προκύπτει διάλυμα Δ 3 με όγκο 240 ml. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. Δίνεται ότι: K b (NH 3 ) = 10 5 [ B1) ph 1 =11- ph 2 =2, B2) 4 10 κόκκινο- 5 10 μπλε, Β3) ph=9] 46. (τεχνολογική 2012)Διαθέτουμε τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: Διάλυμα Δ 1 : NaOH συγκέντρωσης 0,01 Μ Διάλυμα Δ 2 : CH 3 COOH συγκέντρωσης 0,1 Μ Διάλυμα Δ 3 : CH 3 COONa συγκέντρωσης 0,1 Μ Β1. Αραιώνουμε με νερό 10 ml διαλύματος Δ 1 μέχρις όγκου 100 ml και 10 ml διαλύματος Δ 2 μέχρις όγκου 100 ml. Να υπολογιστεί το ph καθενός από τα δύο αραιωμένα διαλύματα. Β2. Με ποια αναλογία όγκων πρέπει να αναμείξουμε τα διαλύματα Δ 1 και Δ 2, για να προκύψει διάλυμα με ph=6; Β3. Πόσος όγκος (L) H 2 Ο πρέπει να προστεθεί σε 500 ml του Δ 3, για να μεταβληθεί το ph του κατά μία μονάδα; Δίνεται ότι: Ka(CH3COOH) = 10 5 [Β1) ph 1 =11- ph 2 =3.5, B2) V 1 /V 2 =100/11 B3) 49.5L] 47. (τεχνολογική 2013) Διαθέτουμε τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: Διάλυμα Δ 1 : CH 3 COOH 0,1 M (Ka = 10 5 ) Διάλυμα Δ 2 : HCl 0,2 M Διάλυμα Δ 3 : CH 3 COONa 0,4 M Διάλυμα Δ 4 : NaOH 0,0375 Μ Β1. Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος Δ 1 και ο βαθμός ιοντισμού του CH 3 COOH. Β2. Διάλυμα Δ 5 προκύπτει με ανάμειξη 500 ml διαλύματος Δ 1 και 500 ml διαλύματος Δ 2. Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος Δ 5 και ο βαθμός ιοντισμού του CH 3 COOH. Β3. Σε 500 ml διαλύματος Δ 3 προσθέτουμε 500 ml διαλύματος Δ 2. Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος που προκύπτει. 11

Β4. Στο διάλυμα Δ 5 προστίθενται 4 L διαλύματος Δ4 και προκύπτει το διάλυμα Δ 6. Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος Δ 6. [Β1) ph=3 - α=0,01 B2) ph=1, α=10-4 Β3) ph=5, Β4) ph=8,5] 48. (τεχνολογική 2014)Δίνεται εστέρας (Α) κορεσμένου μονοκαρβοξυλικού οξέος με κορεσμένη μονοσθενή αλκοόλη που έχει μοριακό τύπο C 6 H 12 O 2. O εστέρας υδρολύεται σε όξινο περιβάλλον και δίνει ενώσεις (Β) και (Γ). H ένωση (Γ) οξειδώνεται πλήρως με επίδραση όξινου διαλύματος ΚMnO 4 και δίνει την ένωση (Β). Β1. Με δεδομένο ότι η ένωση (Γ) έχει ευθύγραμμη ανθρακική αλυσίδα, να προσδιορίσετε τους συντακτικούς τύπους των ενώσεων (Α), (Β), (Γ) και να γράψετε τις σχετικές χημικές εξισώσεις. Β2. 0,1 mol της ένωσης (Β) διαλύονται στο νερό μέχρι όγκου 1 L, οπότε προκύπτει διάλυμα (Δ1) που έχει ph=3. Να υπολογίσετε τη σταθερά ιοντισμού της ένωσης (Β). Β3. Ορισμένη ποσότητα της ένωσης (Β) διαλύεται στο νερό μέχρι τελικού όγκου 50 ml, οπότε προκύπτει διάλυμα (Δ2). Το διάλυμα (Δ2) ογκομετρείται με πρότυπο διάλυμα NaOH 0,2 Μ. Μετά την προσθήκη 50 ml προτύπου διαλύματος, καταλήγουμε στο ισοδύναμο σημείο. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση της (Β) στο διάλυμα (Δ2) και το ph στο ισοδύναμο σημείο. Β4. Σε διάλυμα ΗCΟΟNa 0,1 Μ και όγκου V=100 ml, προσθέτουμε 0,005 mol ΗCl. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος που προκύπτει, καθώς και τις συγκεντρώσεις όλων των ιόντων που περιέχονται σε αυτό. Δίνεται ότι: Kα (HCOOH) = 10 4. [Β1) ν=3, Β2) Κα=10-5, Β3)0.2Μ-pH=9, Β4) ph=4] 49. (τεχνολογική 2015). Ίδια με της τεχνολογικής εσπερινά 2015 (πρόβλημα 14). 50. (τεχνολογική 2016). Ίδια με της τεχνολογικής εσπερινά 2016 (πρόβλημα 15). 51. (επαναληπτικές τεχνολογικής 2004)Διαθέτουμε υδατικό διάλυμα Δ 1 που περιέχει ασθενές οξύ ΗΑ συγκέντρωσης 0,2 Μ. Σε 500 ml του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 0,1 mol στερεού ΚΟΗ και αραιώνουμε με νερό,οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 2 όγκου 2 L. Να υπολογίσετε: α. το ph του διαλύματος Δ 1. β. το ph του διαλύματος Δ 2. γ. πόσα λίτρα (L) νερού πρέπει να προσθέσουμε σε 100 ml του διαλύματος Δ 2, για να μεταβληθεί το ph κατά μία μονάδα. Δίνεται ότι Kα(ΗΑ) = 5. 10-6 [α)3, β)9, γ)9,9l] 52. (επαναληπτικές τεχνολογικής 2006) Δίνονται τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: Διάλυμα Δ 1 : CH 3 COONa 0,2Μ Διάλυμα Δ 2 : HCl 0,1Μ α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 1. β. Σε 1L του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 2L του διαλύματος Δ 2 και 1L νερό, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 3 με όγκο 4L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. γ. Σε 3L του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 2L του διαλύματος Δ 2, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 4 όγκου 5L. Να υπολογίσετε το ph και τη συγκέντρωση [CH 3 COO _ ] στο διάλυμα Δ 3. Δίνεται ότι η K a του CH 3 COOΗ είναι 2. 10-5 [α)9, β)3, γ)5] 53. (επαναληπτικές τεχνολογικής 2007) Yδατικό διάλυμα Δ 1 όγκου 2L περιέχει ασθενές οξύ ΗΑ συγκέντρωσης 0,1Μ και άλας ΝaΑ συγκέντρωσης 0,2Μ. α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 1 και το βαθμό ιοντισμού του ΗΑ. 12

β. Σε 1L του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 5L υδατικού διαλύματος ΗCl συγκέντρωσης 0,04Μ και προκύπτει διάλυμα Δ 2 όγκου 6L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 2. γ. Σε 1L του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 0,5L υδατικού διαλύματος ΝaOH 0,2M και προκύπτει διάλυμα Δ 3 όγκου 1,5L. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. Δίνεται ότι K aha = 2. 10-5 [α) 5-10 -4, β)3, γ)9] 54. (επαναληπτικές τεχνολογικής 2009) Διαθέτουμε τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: διάλυμα Δ 1 : HCOOH 1 Μ, με βαθμό ιοντισμού α = 10 2 διάλυμα Δ 2 : NaOH 0,5 M α) Να υπολογίσετε την τιμή της σταθεράς ιοντισμού K a του HCOOH και το ph του διαλύματος Δ 1. β) Πόσα λίτρα διαλύματος Δ 2 πρέπει να προσθέσουμε σε 1L διαλύματος Δ 1, ώστε να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα Δ 3 με ph = 4; γ) Στο διάλυμα Δ 3 προσθέτουμε λ mol αερίου ΗCl χωρίς μεταβολή του όγκου, οπότε προκύπτει ρυθμιστικό διάλυμα Δ 4 για το οποίο ισχύει [Η 3 Ο + ] = 3 10 2 Να υπολογίσετε την τιμή του λ. [α) Κα=10 4 - ph=2, β) 1L, γ) λ=0,1mol] 55. (επαναληπτικές τεχνολογικής 2013) Διαλύουμε 0,9 g αμίνης (RNH 2 ) σε H 2 O, ώστε να προκύψει διάλυμα Δ 1, όγκου 200 ml με ph=11. Β1. Για την ογκομέτρηση 100 ml του διαλύματος Δ 1 με πρότυπο διάλυμα HCl 0,2 Μ απαιτήθηκαν 50 ml από το πρότυπο διάλυμα για να φτάσουμε στο ισοδύναμο σημείο, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 2. Να προσδιορίσετε: α. Τη συγκέντρωση της αμίνης στο διάλυμα Δ 1. β. Τη σταθερά ιοντισμού της αμίνης. γ. Το συντακτικό τύπο της αμίνης. Β2. Το διάλυμα Δ 2 αραιώνεται με H 2 O μέχρι όγκου 1 L, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 3. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. Β3. Αναμειγνύουμε τα υπόλοιπα 100 ml του διαλύματος Δ 1 με το διάλυμα Δ 3 και το διάλυμα που προκύπτει αραιώνεται μέχρι όγκου 2 L (διάλυμα Δ 4 ). Να υπολογίσετε το ph του Δ 4. Β4. Πόσα mol NaOH (S) πρέπει να προστεθούν στο διάλυμα Δ 4, ώστε να μεταβληθεί το ph κατά μία μονάδα; Δίνεται ότι: Α r (N)=14, Α r (C)=12, Α r (H)=1 Κατά την προσθήκη στερεού στο διάλυμα, ο όγκος του διαλύματος δεν μεταβάλλεται. [B1 α)c=0,1m-β) Κb=10-5, B2) ph=5,5, B3) ph=9, B4) 0,09/11 mol ] 56. (επαναληπτικές τεχνολογικής 2015) Σε 1 L υδατικού διαλύματος οξέος ΗΑ με pη = 3 (διάλυμα Δ1) προσθέτουμε 0,1 mol άλατος ΝaΑ, χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ2 με pη = 3. Σε 1 L υδατικού διαλύματος οξέος ΗΒ με pη = 3 (διάλυμα Δ3) προσθέτουμε 0,1 mol άλατος ΝaΒ, χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ4 με pη = 5. Β1. Να συγκρίνετε την ισχύ των οξέων ΗΑ και ΗΒ και να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. Β2. 50 ml του διαλύματος Δ1 ογκομετρούνται με πρότυπο διάλυμα ΝaOH 0,01 Μ. Πόσος όγκος πρότυπου διαλύματος απαιτείται για την ογκομέτρηση; Β3. 50 ml του διαλύματος Δ3 ογκομετρούνται με 75 ml πρότυπου διαλύματος ΝaOH συγκέντρωσης 1/15 Μ. Να προσδιοριστεί η [ΟΗ ] στο ισοδύναμο σημείο. 4 Μ. 13

Β4. α. Σε τι διαφέρει το τελικό σημείο από το ισοδύναμο σημείο μιας ογκομέτρησης; β. Κατά τη διάρκεια μιας ογκομέτρησης αλκαλιμετρίας παρατηρήθηκε μικρή απώλεια πρότυπου διαλύματος, λόγω διαρροής του από την προχοΐδα. Πώς θα επηρεαστεί το ισοδύναμο και πώς το τελικό σημείο της ογκομέτρησης; Η συγκέντρωση του ογκομετρούμενου διαλύματος θα βρεθεί μεγαλύτερη ή μικρότερη της πραγματικής; Να δικαιολογήσετε τις απαντήσεις σας. [Β1) ΗΑ ισχυρό-ηβ ασθενές, Β2) 5mL, Β3) [ΟΗ - ]=10-5,5 Μ, Β4) α. βλέπε θεωρία, β.μεγαλύτερη.] 57. (ομογενείς 2002)Δίνεται υδατικό διάλυμα Δ 1 NaOH με ph=13 και υδατικό διάλυμα Δ 2 CH 3 COOH συγκέντρωσης 0,1Μ. α) Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 2. β) Σε 100 ml του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 100mL από το διάλυμα Δ 2 και αραιώνουμε με νερό μέχρι τελικού όγκου 10L. Να υπολογίσετε το ph του αραιωμένου διαλύματος Δ 3. γ) Πόσα mol αερίου HCl πρέπει να προσθέσουμε σε 1L του διαλύματος Δ 3 ώστε να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα με ph=5 ; Δίνονται : ότι Ka=10-5 και ότι κατά την προσθήκη του HCl δε μεταβάλλεται ο όγκος του διαλύματος. [α)3, β)8,γ)5. 10-4 mol] 58. (ομογενείς 2003)Διαθέτουμε δύο διαλύματα Δ 1 και Δ 2 που έχουν την ίδια τιμή ph. Το διάλυμα Δ 1 περιέχει KCN συγκέντρωσης 0,04 Μ. Το διάλυμα Δ 2 περιέχει NH 3 συγκέντρωσης CΜ. Να υπολογίσετε: α) Την τιμή συγκέντρωσης των ανιόντων OH στο διάλυμα Δ 1. β) Τη συγκέντρωση CM της NH 3 και το βαθμό ιοντισμού της στο διάλυμα Δ 2. γ)αναμειγνύουμε V 1 L του διαλύματος Δ 1 με V 3 L διαλύματος HCN 0,2 M και προκύπτει διάλυμα με ph 10. Να υπολογίσετε την τιμή του λόγου 10 Δίνονται: K 10, 5 α HCN K b NH 2 10, 3 V 1. [α) 2. 10-3 Μ, β) 0,2Μ-0,01, γ)v 1 /V 3 =5] 59. (ομογενείς 2004) ιαθέτουµε ένα υδατικό διάλυµα 1 που περιέχει το άλας ΝaΑ συγκέντρωσης 0,2 Μ. Σε 500mL του διαλύµατος 1 διαλύουµε 0,1mol αερίου HCl, οπότε προκύπτει διάλυµα 2 όγκου 500 ml. Σε 300 ml του διαλύµατος 2 διαλύουµε 0,05mol στερεού ΚΟΗ και προκύπτει διάλυµα 3 όγκου 300 ml. Να υπολογίσετε: α) Τη συγκέντρωση των ιόντων ΟΗ στο διάλυµα 1. β) Το ph του διαλύµατος 2. γ) Το ph του διαλύµατος 3. ίνεται ότι K a(hα) =5 10 6 [α)2. 10-5 M, β)3,γ)6] 60. (ομογενείς 2005)Υδατικό διάλυμα Δ 1 με ph=9, περιέχει ΝΗ 3 συγκέντρωσης c M και NH 4 Cl συγκέντρωσης 0,2 Μ. Σε 1 L του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε Η 2 Ο, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 2, όγκου 5 L. Σε άλλο 1 L του διαλύματος Δ 1 διαλύουμε 0,2 mol αερίου HCl, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 3, όγκου 1 L. Να υπολογίσετε: α) Τη συγκέντρωση c M και το βαθμό ιοντισμού της ΝΗ 3 στο διάλυμα Δ 1. β) Το ph και το βαθμό ιοντισμού της ΝΗ 3 στο διάλυμα Δ 2. γ) Το ph και τη συγκέντρωση της ΝΗ 3 στο διάλυμα Δ 3. Δίνεται ότι Κb NH 3 =2. 10-5 V 3 14

[α) 0,1Μ - 10-4,β)9-5. 10-4,γ)1-15. 10-10 Μ] 61. (ομογενείς 2006)Διαθέτουμε υδατικό διάλυμα Δ 1 όγκου 2L που περιέχει 0,1 mol CH 3 COOH και έχει ph=3. Στο διάλυμα Δ 1 προσθέτουμε 4g στερεού NaOH, οπότε σχηματίζεται διάλυμα Δ 2 όγκου 2L. Στο διάλυμα Δ 2 διαβιβάζουμε 0,05 mol αερίου HCl και τελικά προκύπτει διάλυμα Δ 3 όγκου 2L. Να υπολογίσετε: α. το βαθμό ιοντισμού του CH 3 COOH στο διάλυμα Δ 1 και τη σταθερά ιοντισμού του CH 3 COOH. β. Τη συγκέντρωση των ιόντων ΟΗ στο διάλυμα Δ 2. γ. Τη συγκέντρωση των ιόντων Η 3 Ο + στο διάλυμα Δ 3. Οι σχετικές ατομικές μάζες των στοιχείων είναι: Na:23, Η:1, Ο:16. [α) 2. 10-5 - 0,02,β) 5. 10-6 Μ, γ)2. 10-5 Μ] 62. (ομογενείς 2007)Δίνονται τα παρακάτω υδατικά διαλύματα: Διάλυμα Δ 1 : ΝaF 0,2 M Διάλυμα Δ 2 : HCl 0,1 M α. Να υπολογίσετε τη σταθερά ιοντισμού Κ α του HF, αν δίνεται ότι η συγκέντρωση των ιόντων ΟΗ - στο διάλυμα Δ 1 είναι 2. 10-6 Μ. β. Πόσα mol στερεού NaOH πρέπει να προσθέσουμε σε 1L του διαλύματος Δ 2, για να μεταβληθεί το ph κατά μία μονάδα; (Θεωρούμε ότι το τελικό διάλυμα έχει όγκο 1L). γ. Σε 300 ml του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 100 ml του διαλύματος Δ 2 και παίρνουμε 400 ml διαλύματος Δ 3. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. [α) 5. 10-4, β) 0,09mol, γ) 4] 63. (ομογενείς 2008) Διάλυμα Δ 1 όγκου 200 ml προέκυψε από τη διάλυση 0,02 mol HCl σε νερό. Διάλυμα Δ 2 όγκου 400 ml προέκυψε από τη διάλυση 0,04 mol ΝΗ 3 σε νερό. α. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 1. β. Να υπολογίσετε: i. Το ph του διαλύματος Δ 2 ii. Το βαθμό ιοντισμού της ΝΗ 3 στο διάλυμα Δ 2 γ. 100 ml του διαλύματος Δ 1 αναμειγνύονται με 200 ml του διαλύματος Δ 2 και προκύπτει διάλυμα Δ 3. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. Δίνονται: Κ bνη3 =10 5, Κ w =10 14, θ = 25 ο C. [α) ph=1, β) ph=11- α=0,01, γ) ph=9] 64. (ομογενείς 2009) α)υδατικό διάλυμα Δ 1 του οξέος HCOOH έχει ph = 3. 1. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση του HCOOH στο διάλυμα Δ 1. 2. Να υπολογίσετε το βαθμό ιοντισμού του HCOOH στο διάλυμα Δ 1. β) Σε όγκο x L του διαλύματος Δ 1 προσθέτουμε 1 L υδατικού διαλύματος NaOH 0,01 M, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 2, στο οποίο παρατηρούμε μεταβολή του ph κατά μία (1) μονάδα σε σχέση με το διάλυμα Δ 1. Να υπολογίσετε τον όγκο x του διαλύματος Δ 1. γ) Στο διάλυμα Δ 2 προσθέτουμε 1 L νερό, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 3. Πρακτικά, το ph του διαλύματος Δ 3 θα αυξηθεί, θα ελαττωθεί ή θα παραμείνει αμετάβλητο σε σχέση με το ph του διαλύματος Δ 2 ; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.δίνεται :Κα HCOOH=10-4. [α) C=0.01M α=0,1, β) x=2l, γ) αμετάβλητο] 65. (ομογενείς 2010) Διαθέτουμε υδατικά διαλύματα CH 3 COOH 0,1 M (διάλυμα Υ 1 ) και HCl 0,1 Μ (διάλυμα Υ 2 ). α)να υπολογιστεί το ph των διαλυμάτων Υ 1 και Υ 2. β)αναμειγνύουμε 100 ml του διαλύματος Υ 1 με 100 ml του διαλύματος Υ 2 οπότε προκύπτει διάλυμα Υ 3. Να υπολογιστεί ο βαθμός ιοντισμού του CH 3 COOH στο διάλυμα Υ 3. 15

γ)στο διάλυμα Υ 3 προσθέτουμε 0,8 g στερεού ΝaΟΗ και στην συνέχεια αραιώνουμε το διάλυμα μέχρι τελικού όγκου 1 L. (διάλυμα Υ 4 ). Να υπολογιστεί το ph του διαλύματος Υ 4. Δίνεται ότι: Όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία θ =25 ο C, Kα (CH 3 COOH) = 10-5, Κw = 10-14. Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές αριθμητικές προσεγγίσεις. Δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες: Νa = 23, Η = 1, Ο = 16. [α) ph 1 =3- ph 2 =1,β) α=2. 10-4,γ) ph 4 =8,5] 66. (ομογενείς 2011) Σε σχολικό εργαστήριο διαθέτουμε υδατικό διάλυμα HF (διάλυμα Α). Μαθήτρια ογκομετρεί 25 ml του διαλύματος Α με πρότυπο διάλυμα NaOH 0,1M. Στο ισοδύναμο σημείο καταναλώθηκαν 25 ml του προτύπου διαλύματος NaOH. Δ1. Να υπολογιστεί η συγκέντρωση του διαλύματος Α. Δ2. Να υπολογιστεί το ph στο ισοδύναμο σημείο. Δ3. Πόσα γραμμάρια στερεού NaOH πρέπει να προσθέσει σε 300 ml του διαλύματος Α για να παρασκευάσει ρυθμιστικό διάλυμα Β με ph=3; Δ4. Ένας μαθητής υποστηρίζει ότι, αν στο διάλυμα Β προσθέσουμε 300 ml H 2 O, τότε το ph του διαλύματος θα μεταβληθεί. Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με την άποψή του; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Δίνεται ότι: K a (HF) = 5 10-4 [Δ1) 0,1Μ, Δ2) ph=8, Δ3) 0,4g] 67. (ομογενείς 2012) Υδατικό διάλυμα ασθενούς μονοπρωτικού οξέος ΗΑ έχει ph=3 (διάλυμα Υ1). Δ1. Για την πλήρη εξουδετέρωση 20 ml του Υ1 απαιτούνται 40 ml διαλύματος NaOH 0,05 M. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση και το βαθμό ιοντισμού του ΗΑ στο διάλυμα Υ1. Δ2. Πόσα ml H 2 O πρέπει να προσθέσουμε σε 50 ml του διαλύματος Υ1, για να μεταβληθεί το ph του κατά μία μονάδα; Δ3. Σε 800 ml διαλύματος Υ1 προστίθενται x g NaOH(s) και προκύπτει διάλυμα 800 ml (διάλυμα Υ2) με ph=5. Να υπολογίσετε το x. Δ4. Σε 100 ml διαλύματος Υ1 προστίθενται 400 ml διαλύματος HCl 0,01 Μ και προκύπτει διάλυμα όγκου 500 ml (διάλυμα Υ3).Να υπολογίσετε τη [H 3 O + ] του διαλύματος Υ3. Δίνεται ότι: Ar (Νa) = 23, Ar(Η) = 1, Ar(Ο) = 16. [Δ1) C HA = 0.1M, α=0.01, Δ2) 4950mL, Δ3) x=1.6g, Δ4) [H 3 O + ]=0,008Μ] 68. (ομογενείς 2013) Διαθέτουμε ρυθμιστικό διάλυμα Υ 1 που περιέχει ΝΗ 3 c M ΝΗ 4 Cl 0,1 Μ και έχει ph=9. Δ1. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση c M της ΝΗ 3 Δ2. Αραιώνουμε 100 ml του διαλύματος Y 1 με H 2 O, μέχρις όγκου 1000 ml (διάλυμα Υ 2 ). Αν α 1 είναι ο βαθμός ιοντισμού της ΝΗ 3 στο διάλυμα Υ 1, και α 2 είναι ο βαθμός ιοντισμού της ΝΗ 3 στο διάλυμα Υ 2, να υπολογίσετε το λόγο α 1 / α 2 Δ3. Σε 200 ml διαλύματος Υ 1 προστίθενται 0,01 mol NaOH χωρίς μεταβολή του όγκου, οπότε προκύπτει διάλυμα Υ 3. Να υπολογίσετε την [Η 3 Ο + ] του διαλύματος Υ 3. Δ4. Να γράψετε τρεις τρόπους παρασκευής του διαλύματος Υ 1 αναγράφοντας και τις απαραίτητες χημικές εξισώσεις. Δίνεται ότι: Κb(ΝΗ 3 )=10-5 [Δ1) C=0.1M, Δ2)α 1 /α 2 =0,1,Δ3) [Η 3 Ο + ]=1/3. 10-9 Μ] 69. (ομογενείς 2014) Δίνεται υδατικό διάλυμα NH 3 0,1 Μ (Υ1). Δ1. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος καθώς και τον βαθμό ιοντισμού της NH 3 στο διάλυμα Υ1. Δ2. Ορισμένη ποσότητα διαλύματος Υ1 εξουδετερώνεται πλήρως με την απαραίτητη ποσότητα HCOOH. Να προβλέψετε αν το τελικό διάλυμα είναι όξινο, ουδέτερο ή βασικό και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. 16

Δ3. Σε μέρος του διαλύματος Υ1 προσθέτουμε νερό μέχρις όγκου V, οπότε προκύπτει το διάλυμα Υ2. Ογκομετρούμε το διάλυμα Υ2 με πρότυπο υδατικό διάλυμα HCl 0,1 Μ. Στο ισοδύναμο σημείο το ph είναι 5,5 και ο τελικός όγκος είναι 100 ml. Ποιος είναι ο όγκος του πρότυπου διαλύματος HCl που απαιτήθηκε;να υπολογίσετε τον λόγο των ολικών συγκεντρώσεων NH 3 των διαλυμάτων Υ1 και Υ2. Δ4. Να υπολογίσετε το ph κατά την ογκομέτρηση του ερωτήματος Δ3 τη στιγμή κατά την οποία ο συνολικός όγκος είναι 95 ml. Δίνεται ότι: Κb(NH 3 )=10-5, Κa(HCOOH)=10-4. [Δ1) ph=11- α=10-2, Δ2) ph>7, Δ3) C 1 =0.1M - C 1 /C 2 =9, Δ4) ph=9] 70. (ομογενείς 2015) Διαθέτουμε διάλυμα ΗCl 1Μ (Υ1). Δ1. Πόσα ml Η 2 Ο πρέπει να προστεθούν σε 80 ml του διαλύματος Υ1 ώστε να προκύψει διάλυμα Υ2 με ph = 1; Δ2. Σε 400 ml του διαλύματος Υ1 προσθέτουμε 0,4 mol στερεού CH 3 COONa και προκύπτει διάλυμα Υ3 όγκου 400 ml με ph = 2,5. Να υπολογίσετε την Κa του CH 3 COOH. Δ3. Πόσα mol στερεού NaOH πρέπει να προστεθούν σε 200 ml του διαλύματος Υ1 ώστε να προκύψει διάλυμα Υ4 όγκου 200 ml με ph = 3; Δ4. Πόσα mol αέριας ΝH 3 πρέπει να διαβιβασθούν σε 100 ml του διαλύματος Υ1 ώστε να προκύψει διάλυμα Υ5 όγκου 100 ml με ph = 8; Δίνεται ότι: Kb(NH 3 ) = 10 5. [Δ1) 720mL, Δ2) Κa=10-5, Δ3) 0,1998 mol, Δ4) 0,11mol ] 71. (ομογενείς 2016) Δίνονται τα υδατικά διαλύματα: Υ1 Διάλυμα HCl 0,1M Υ 2 Διάλυμα NaOH 0,1M Υ 3 Διάλυμα HB ph=3 K a =10-6 Υ 4 Διάλυμα NH 3 α=0,01 Κ b =10-5 Δ1. Να βρεθούν: α. το ph του Υ 1 β. το ph του Υ 2 γ. η συγκέντρωση του HB στο Υ 3 δ. η συγκέντρωση της NH 3 στο Υ 4 ε. η [ΟΗ - ] στο Υ 4 Δ2. Με ποια αναλογία όγκων πρέπει να αναμειχθούν τα Y 2 και Υ 3 ώστε να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα με ph=6. Δ3. Σε νερό προσθέτουμε 10 ml του Υ 4 και 10 ml του Υ 1, οπότε προκύπτει διάλυμα Υ 5 συνολικού όγκου 1000 ml. Να βρεθεί το ph του Υ 5. Δ4. Σε νερό προσθέτουμε 200 ml του Υ 1 και 20 ml του Υ 3, οπότε προκύπτει διάλυμα Υ 6 συνολικού όγκου 2L. Να βρεθούν: α. Ο βαθμός ιοντισμού του ΗΒ στο διάλυμα Υ 6. β. Οι συγκεντρώσεις όλων των ιόντων που υπάρχουν στο διάλυμα Υ 6. {Δ1. α) ph 1 =1,β) ph 1 =13, γ) C HB =1M, δ) C NH3 =0.1M,ε) [ΟΗ - ]=10-3 Μ, Δ2) V 2 /V 3 =5, Δ3) ph=6, Δ4. α) α=0,01%, β) [Η 3 Ο + ]= [Cl - ]=10-2 M, [B - ]=10-6 M, [OH - ]=10-12 M} 72. (ημερήσια 2000)Υδατικό διάλυμα αιθανικού νατρίου (CH 3 COONα) 0,1 M όγκου 2 L (διάλυμα Δ 1 ) έχει ph = 9. α) Να υπολογίσετε τη σταθερά ιοντισμού Κ α του αιθανικού οξέος. β) Στο 1 L από το διάλυμα Δ 1 προστίθενται 99 L νερού, οπότε προκύπτει το διάλυμα Δ 2. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 2. 17

γ) Στο υπόλοιπο 1 L από το διάλυμα Δ 1 διαλύονται 0,05 mol υδροχλωρίου (HCl), χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος, οπότε προκύπτει το διάλυμα Δ 3. Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 3. [α)10-5, β)8, γ)5] 73. (ημερήσια 2001)Κατά την επίδραση υδατικού διαλύματος ΝΗ 3 σε αλκυλοχλωρίδιο, σχηματίζεται ποσοτικά άλας αλκυλαμμωνίου σύμφωνα με τη μονόδρομη αντίδραση R - Cl + NH 3 RNH 3 + Cl - Το υδατικό διάλυμα του άλατος που προκύπτει, όγκου 1 L, έχει συγκέντρωση 0,1 Μ και τιμή ph = 5. + α. Να υπολογίσετε την τιμή της σταθεράς ιοντισμού K α του οξέος RNH 3 β. Στο παραπάνω διάλυμα προστίθενται 8 g στερεού NαOH, χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος, οπότε προκύπτει νέο διάλυμα. i. Να γράψετε όλες τις χημικές εξισώσεις των αντιδράσεων που πραγματοποιούνται στο νέο διάλυμα ii. Να υπολογίσετε την τιμή του ph του νέου διαλύματος. Δίνεται: ΜΒ NαOH = 40. [α)10-9, β)ii. 13 ] 74. (ημερήσια 2002)Σε δύο διαφορετικά δοχεία περιέχονται τα παρακάτω υδατικά διαλύματα σε θερμοκρασία 25 ο C: Δ 1 : HCl 1M Δ 2 : HCOONa 1M 1) Να υπολογίσετε το ph των παραπάνω διαλυμάτων. 2) 50 ml του διαλύματος Δ 1 αραιώνονται με προσθήκη νερού, σε σταθερή θερμοκρασία 25 ο C, έως τελικού όγκου 200 ml (διάλυμα Δ 3 ). 100 ml του διαλύματος Δ 2 αραιώνονται με προσθήκη νερού, σε σταθερή θερμοκρασία 25 ο C, έως τελικού όγκου 800 ml (διάλυμα Δ 4 ). Τα διαλύματα Δ 3 και Δ 4 αναμιγνύονται σχηματίζοντας το διάλυμα Δ 5. α. Ποιο είναι το ph του διαλύματος Δ 5 ; β. 0,15 mol HCl διαλύονται στο διάλυμα Δ 5 χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος, σε θερμοκρασία 25 ο C, σχηματίζοντας διάλυμα Δ 6. Ποιο είναι το ph του διαλύματος Δ 6 ; Δίνεται: Κ a ΗCOOH=10 4 [1) 0 9, 2α) 4, 2β)1] 75. (ημερήσια 2003)Διαθέτουμε διάλυμα Δ 1 που περιέχει HCOOH συγκέντρωσης c Μ. Ογκομετρούνται 50 ml του διαλύματος Δ 1 με πρότυπο διάλυμα ΝαΟΗ συγκέντρωσης 1Μ. Για την πλήρη εξουδετέρωση του HCOOH απαιτούνται 100 ml διαλύματος ΝαΟΗ, οπότε προκύπτει τελικό διάλυμα Δ 2 όγκου 150 ml. α. Στο διάλυμα Δ 1 να υπολογίσετε τη συγκέντρωση c Μ του HCOOH και το βαθμό ιοντισμού του. β. Τα 150 ml του διαλύματος Δ 2 αραιώνονται με νερό μέχρι όγκου 500 ml, οπότε προκύπτει διάλυμα Δ 3. Να υπολογίσετε το pη του διαλύματος Δ 3. γ. Ποιος είναι ο μέγιστος όγκος διαλύματος ΚΜηΟ 4 συγκέντρωσης 0,5Μ οξινισμένου με H 2 SO 4, που μπορεί να αποχρωματισθεί από 200 ml του αρχικού διαλύματος Δ 1 ; Δίνεται ότι Ka(HCOOH)=2. 10-4 α) 2Μ 0,01, β) 8,5, γ) 0,32L] 76. (ημερήσια 2004)Σε δύο διαφορετικά δοχεία περιέχονται τα υδατικά διαλύµατα 1 : CH 3 COOH 0,1 M και 2 : CH 3 COOΝa 0,01 Μ. Να υπολογίσετε: α. το ph καθενός από τα παραπάνω διαλύµατα. β. το ph του διαλύµατος 3 που προκύπτει από την ανάµιξη ίσων όγκων από τα διαλύµατα 1 και 2. γ. την αναλογία όγκων µε την οποία πρέπει να αναµίξουµε το διάλυµα 1 µε διάλυµα NaΟΗ 0,2 Μ, έτσι ώστε να προκύψει διάλυµα 4 το οποίο να έχει ph ίσο µε 4. ίνεται ότι Κa(CH 3 COOH) = 10 5 [α)3 8.5, β) 4, γ) V 1 /V 2 =22/1] 18

77. (ημερήσια 2005)Υδατικό διάλυμα (Δ 1 ) όγκου 600 ml περιέχει 13,8 g κορεσμένου μονοκαρβοξυλικού οξέος (RCOOH, όπου R = C ν Η 2ν+1, ν 0). Ο βαθμός ιοντισμού του οξέος στο διάλυμα είναι α = 2 10-2 και το διάλυμα έχει ph = 2. 1) α. Να υπολογίσετε τη σταθερά ιοντισμού Κα του οξέος RCOOH. β. Να βρείτε τον συντακτικό τύπο του οξέος RCOOH. 2) Στο διάλυμα Δ 1 προστίθενται 750 ml υδατικού διαλύματος ΝαΟΗ 0,4 Μ. Το διάλυμα που προκύπτει, αραιώνεται σε τελικό όγκο 1,5 L (διάλυμα Δ 2 ). Να υπολογίσετε το ph του διαλύματος Δ 2. 3) Στο διάλυμα Δ 2 προστίθενται 0,15 mol HCl, χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος και προκύπτει διάλυμα Δ 3. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση των ιόντων Η 3 Ο + και RCOO - που περιέχονται στο διάλυμα Δ 3. Όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θ = 25 ο C, όπου Κ w = 10-14. Δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες C:12, Η:1, Ο:16. [α) 2. 10-4 HCOOH, β)8,5, γ) [RCOO - ]=0,1Μ [Η 3 Ο + ]=2. 10-4 Μ] 78. (ημερήσια 2006)Υδατικό διάλυμα Δ 1 περιέχει ασθενές οξύ ΗΑ. 50mL του διαλύματος Δ 1 ογκομετρούνται με πρότυπο διάλυμα Δ 2 ΝaΟΗ συγκέντρωσης 0,2Μ. Στο διπλανό σχήμα δίνεται η καμπύλη της ογκομέτρησης: Για την πλήρη εξουδετέρωση του ΗΑ απαιτούνται 50mL του διαλύματος Δ 2. 1) Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση του οξέος ΗΑ στο διάλυμα Δ 1. 2) α. Στο σημείο Β της καμπύλης ογκομέτρησης έχουν προστεθεί 25mL του προτύπου διαλύματος Δ 2 και το pη του διαλύματος που προκύπτει είναι 5. Να υπολογίσετε τη σταθερά ιοντισμού Κ a του οξέος ΗΑ. β. Να υπολογίσετε το pη του διαλύματος στο ισοδύναμο σημείο 3) Υδατικό διάλυμα Δ 3 ασθενούς οξέος ΗΒ 0,1Μ έχει pη=2,5. Ποιο από τα δύο οξέα ΗΑ, ΗΒ είναι το ισχυρότερο; [1α)0,2Μ,2α) 10-5, 2β) pη=9, 3) το ΗΒ] 79. (ημερήσια 2007)Διαθέτουμε δύο υδατικά διαλύματα CH 3 NH 2, τα Δ 1 και Δ 2. Το διάλυμα Δ 1 έχει συγκέντρωση 1Μ και ph=12. Για το διάλυμα Δ 2 ισχύει η σχέση [ΟΗ ]=10 8 [Η 3 Ο + ]. 4.1. α. Να υπολογίσετε την Κb της CH 3 NH 2. β. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση της CH 3 NH 2 στο διάλυμα Δ 2. 4.2. Όγκος V 1 του διαλύματος Δ 1 αναμιγνύεται με όγκο V 2 του διαλύματος Δ 2 και προκύπτει διάλυμα Δ 3 με ph=11,5. α. Να υπολογίσετε την αναλογία όγκων V 1 /V 2 β. Να υπολογίσετε τις συγκεντρώσεις όλων των ιόντων που υπάρχουν στο διάλυμα Δ 3. 4.3. Να υπολογίσετε τα mol αερίου HCl που πρέπει να προστεθούν σε 100 ml του διαλύματος Δ 1 (χωρίς μεταβολή όγκου του διαλύματος) ώστε να προκύψει διάλυμα με pη=5. [ 4.1α) 10-4, 4.1β)10-2 Μ, 4.2α) V 1 /V 2 =1/10, 4.2β)[OH - ]=[CH 3 NH 3 + ]=10-2.5, [H 3 O + ]=10-11.5, 4.3) 0.1mol] 80. (ημερήσια 2008)Υδατικό διάλυμα (Δ 1 ) όγκου 1600 ml περιέχει 0,04 mol άλατος ΝaΑ ασθενούς μονοπρωτικού οξέος ΗΑ. Στο διάλυμα Δ 1 προστίθενται 448 ml αερίου υδροχλωρίου (HCl) μετρημένα σε STP, χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος και προκύπτει διάλυμα Δ 2 με ph=5. 4.1 Να υπολογίσετε: 19