ΜΑΘΗΜΑ 2 ΥΛΙΚΟ (HARDWARE) ΣΤΟΧΟΙ: 1. Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας 2. Μνήμη 3. Μονάδες Μέτρησης Χωρητικότητας Αποθήκευσης 4. Συσκευές Αποθήκευσης 5. Συσκευές Εισόδου 6. Συσκευές Εξόδου 7. Συσκευές Εισόδου/Εξόδου 1. Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας 1.1 Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας ΚΜΕ (Central Processing Unit - CPU) Η Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας είναι ο εγκέφαλος του υπολογιστή. Είναι ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα που είναι υπεύθυνο για τους μαθηματικούς υπολογισμούς, τις λογικές πράξεις και για τον συντονισμό των διαφόρων λειτουργιών του υπολογιστή. Η ταχύτητα ενός επεξεργαστή καθορίζεται από τη συχνότητα του ρολογιού του. Η μονάδα μέτρησης αυτής της ταχύτητας είναι τo Hertz (Ηz). Πολλαπλάσια της μονάδας μέτρησης αυτής είναι το: Hertz (Hz) Kilohertz (KHz) Megahertz (MHz) Gigahertz (GHz) 1.2 Η Δομή Της ΚΜΕ (The Structure of the CPU) Το CPU αποτελείται από 3 τμήματα: (α) τη Μονάδα Αριθμητικής Και Λογικής (ALU), (β) τη Μονάδα Ελέγχου (Control Unit) και τους Καταχωρήτες (Registers). Η Μονάδα Αριθμητικής Και Λογικής (ALU) είναι υπεύθυνο για την επεξεργασία των δεδομένων. Εδώ γίνονται οι διάφοροι υπολογισμοί (αριθμητικές και λογικές πράξεις) καθώς και η εκτέλεση των διαφόρων εντολών των προγραμμάτων που λειτουργούν στον υπολογιστή. Όλα τα δεδομένα που εισέρχονται στο CPU (γράμματα και αριθμοί) κωδικοποιούνται σε ψηφιακή (αριθμητική) μορφή. Η Μονάδα Ελέγχου (Control Unit) είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο ροής των πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων συσκευών στον υπολογιστή. Είναι σε θέση να συντονίζει τη ροή της ηλεκτρονικής κίνησης μεταξύ της κύριας μνήμης (RAM) και της ALU, και μεταξύ του CPU και των συσκευών εισόδου και εξόδου. Οι Καταχωρήτες (Registers) είναι προσωρινοί χώροι (μνήμη) μέσα στον επεξεργαστή που κρατούν δεδομένα και εντολές που θα χρησιμοποιηθούν στην επεξεργασία. Η ταχύτητα αυτού του είδους μνήμης είναι πολύ ψηλή για να μπορεί να εργάζεται στα ίδια επίπεδα με τον υπόλοιπο επεξεργαστή. ΜΑΘΗΜΑ 2-1 -
2. Μνήμη 2.1 Μνήμη Τυχαίας Προσπέλασης (Random Access Memory - RAM) Είναι η κύρια αλλά προσωρινή μνήμη του υπολογιστή. Είναι ο χώρος αποθήκευσης στον οποίο φυλάγονται προσωρινά οι εντολές και τα δεδομένα που χρησιμοποιεί ο επεξεργαστής στην εκτέλεση ενός προγράμματος. Οι πληροφορίες και τα προγράμματα που αποθηκεύονται στην μνήμη RAM είναι προσωρινά (χάνονται όταν κλείσουμε τον Η/Υ). Το είδος αυτής της μνήμης ονομάζεται επίσης και πτητική (volatile) μνήμη. 2.2 Μνήμη Μόνο Για Ανάγνωση (Read - Only Memory - ROM) Είναι ένα ειδικό τσιπ μνήμης, το οποίο κρατά λογισμικά που μπορούν να διαβαστούν μόνο. Ένα καλό παράδειγμα είναι το τσιπ ROM-BIOS το οποίο περιέχει λογισμικό μόνο για ανάγνωση. Η μνήμη ROM μπορεί να αποθηκεύσει μόνιμα τα δεδομένα και τις εφαρμογές μέσα σε αυτήν και δεν χάνει τα περιεχόμενα της όταν διακοπεί η παροχή ρεύματος ή όταν κλείσουμε τον Η/Υ. Το είδος αυτής της μνήμης ονομάζεται επίσης και μη-πτητική (non-volatile) μνήμη. 2.3 Μνήμη Μόνο για Ανάγνωση Βασικό Σύστημα Εισόδου/Εξόδου (Read Only Memory Basic Input/Output System ROM-BIOS) Είναι ένα ειδικό τσιπ το οποίο περιέχει λογισμικό. Αυτό το λογισμικό εκτελεί διάφορες αποστολές. Όταν εκκινήσει ο Η/Υ το λογισμικό του κάνει διάγνωση για να εξετάσει εάν ο Η/Υ δουλεύει εντάξει. Μετά, το λογισμικό αυτό φορτώνει το λειτουργικό μας σύστημα από το σκληρό δίσκο στην RAM. 2.4 Φλας BIOS (Flash BIOS) Οι περισσότεροι σύγχρονοι Η/Υ είναι εφοδιασμένοι με ένα τσιπ το οποίο ονομάζεται φλας BIOS, αντί το ROM-BIOS. Αυτό το τσιπ περιέχει ακριβώς το ίδιο είδος λογισμικού, αλλά έχει το πλεονέκτημα ότι το λογισμικό στο τσιπ μπορεί να αναβαθμιστεί. Αυτή η αναβάθμιση επιτυγχάνεται τρέχοντας απλώς ένα μικρό πρόγραμμα το οποίο μας δίνει ο κατασκευαστής του Η/Υ. 2.5 Μνήμη Βίντεο Γραφικών (Video Graphics Array) Οι εικόνες που βλέπουμε στην οθόνη μας είναι ένα είδος δεδομένων και αυτά πρέπει να αποθηκεύονται κάπου. Οι εικόνες της οθόνης κρατούνται σε εδικά τσιπς μνήμης τα οποία ονομάζονται τσιπς μνήμης βίντεο. Αυτά τα τσιπς βρίσκονται συνήθως στις κάρτες βίντεο. Ένας σύγχρονος Η/Υ περιέχει αρκετή μνήμη βίντεο ή γραφικών. 2.6 Σύγκριση RAM και ROM (RAM and ROM Comparison) RAM ROM Μόνιμη αποθήκευση Όχι Ναι Δυνατότητα εγγραφής/ανάγνωσης Ναι Όχι ΜΑΘΗΜΑ 2-2 -
3. Μονάδες Μέτρησης Χωρητικότητας Αποθήκευσης Ο όρος ψηφιακός Η/Υ αναφέρεται στο γεγονός ότι ο Η/Υ εργάζεται με το δυαδικό σύστημα. Οι άνθρωποι εργάζονται με το δεκαδικό σύστημα. Με άλλα λόγια οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τον αριθμό 10 ως βάση. Ένας ψηφιακός Η/Υ χρησιμοποιεί τους αριθμούς 0 και 1. Έτσι, όταν μιλούμε για αποθήκευση Η/Υ, είτε την ποσότητα μνήμης (RAM), ή τη χωρητικότητα του σκληρού δίσκου, μιλούμε για αριθμούς που είναι πολλαπλάσιοι του 0 και του 1. Δυαδικό Ψηφίο (Bit) Όλοι οι Η/Υ εργάζονται με το δυαδικό σύστημα, δηλαδή επεξεργάζονται δεδομένα σε μονάδες ή σε μηδενικά (0 ή 1). Αυτό ονομάζεται δυαδικό ψηφίο (Βit Binary digit). Συχνά το υλικό του Η/Υ καθορίζεται ως Η/Υ 32 δυαδικών ψηφίων (32-bit), το οποίο σημαίνει ότι το υλικό μπορεί να επεξεργαστεί 32 δυαδικά ψηφία σε μια στιγμή. Το λογισμικό περιγράφεται ως λογισμικό 16-bit, 32-bit, ή 64-bit. Ψηφιολέξη (Byte) Μια ψηφιολέξη αποτελείται από 8 δυαδικά ψηφία τα οποία λαμβάνονται ως μονάδα και συνήθως αναπαρασταίνουν ένα χαρακτήρα. Χιλιοψηφιολέξη (Kilobyte) Μια χιλιοψηφιολέξη (ΚΒ) αποτελείται από 1024 ψηφιολέξεις. Μεγαψηφιολέξη (Megabyte) Μια μεγαψηφιολέξη (ΜΒ) αποτελείται από 1024 χιλιοψηφιολέξεις. Γιγαψηφιολέξη (Gigabyte) Μια γιγαψηφιολέξη (GB) αποτελείται από 1024 μεγαψηφιολέξεις. Τεραψηφιολέξη (Terabyte) Μια τεραψηφιολέξη (ΤΒ) αποτελείται από 1024 γιγαψηφιολέξεις. Μονάδα Μέτρησης Ισοδυναμεί Bit Ένα δυαδικό ψηφίο (0 ή 1) Byte 8 bits Kilobyte (KB) 1024 bytes (2 10 bytes) Megabyte (MB) 1024 Kilobytes (2 20 bytes) Gigabyte (GB) 1024 Megabytes( 2 30 bytes) Terrabyte (TB) 1024 Gigabytes (2 40 bytes) 4. Συσκευές Αποθήκευσης 4.1 Εσωτερικός Σκληρός Δίσκος (Internal Hard Disk) Ο εσωτερικός σκληρός δίσκος είναι η κύρια και μεγάλη περιοχή αποθήκευσης δεδομένων μέσα στον υπολογιστή μας. Οι εσωτερικοί σκληροί δίσκοι χρησιμοποιούνται για να αποθηκεύσουν το λειτουργικό μας σύστημα, τα προγράμματα εφαρμογών μας και τα δεδομένα μας. Είναι πολύ γρήγοροι με μεγάλη ταχύτητα και χαμηλό κόστος αποθήκευσης. ΜΑΘΗΜΑ 2-3 -
4.2 Εξωτερικός Σκληρός Δίσκος (External Hard Disk) Ο εξωτερικός σκληρός δίσκος συνδέεται εξωτερικά στον υπολογιστή μας. Οι εξωτερικοί σκληροί δίσκοι έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά όπως οι εσωτερικοί σκληροί δίσκοι, αλλά είναι πιο δαπανηροί. Συνδέονται συνήθως με τον Η/Υ μέσω ενός καλωδίου USB και χρησιμοποιούνται κυρίως για σκοπούς εφεδρικής αποθήκευσης. 4.3 Δίσκοι Δικτύου (Network-Attached Storage Devices) Είναι συσκευές που περιέχουν ένα ή περισσότερους σκληρούς δίσκους και συνδέονται απ ευθείας σε ένα τοπικό δίκτυο. Μια τέτοια συσκευή είναι ένας διακομιστής αρχείων (file server) με αποκλειστικό ρόλο την κεντρική φύλαξη αρχείων, είτε για κοινή χρήση από πολλούς χρήστες (file sharing), είτε για σκοπούς ασφαλείας και ευκολότερης διαχείρισης (π.χ. λήψη εφεδρικών αντιγράφων-backup) των δεδομένων μιας εταιρείας. 4.4 Οπτικά Μέσα Αποθήκευσης (Optical Storage Media) CD-ROM (Compact Disk) Οι δίσκοι αυτοί είναι όμοιοι με τους ψηφιακούς δίσκους μουσικής. Μπορούν να περιέχουν μέχρι και 800MB δεδομένων του τύπου τους. Ο οδηγός CD- ROM μπορεί να διαβάσει δεδομένα από ένα δίσκο αυτού του είδους αλλά δεν μπορεί να κάνει διαγραφή ή επανεγγραφή δεδομένων. Η χωρητικότητα τους είναι μέχρι 800MB. CD-R (Compact Disk Recordable) Οι δίσκοι αυτοί αγοράζονται κενοί και ο χρήστης έχει τη δυνατότητα εγγραφής (με τη χρήση ενός οδηγού CD-R). Αφού εγγράψουμε τα δεδομένα αυτά μπορούν να διαγραφούν ή να γίνει επανεγγραφή δεδομένων στο ίδιο σημείο του δίσκου. Η χωρητικότητα τους είναι μέχρι 800MB. CD-RW (Compact Disk Rewritable) Ο τύπος αυτού του μέσου αποθήκευσης έχει χαρακτηριστικά του CD-R αλλά επιπλέον επιτρέπει τη διαγραφή ή επανεγγραφή στοιχείων. Μπορεί να γίνει διαγραφή και επανεγγραφή δεδομένων με αξιοπιστία ως και 1000 φορές. Η χωρητικότητα τους είναι μέχρι 800MB. DVD-ROM (Digital Versatile Disk) Το μέγεθος αυτών των δίσκων και η εμφάνιση τους είναι πανομοιότυπα με τα CD-ROM αλλά λόγω του ότι υπάρχουν πολλαπλές επιστρώσεις της ίδιας επιφάνειας στην οποία αποθηκεύουμε στοιχεία η χωρητικότητα τους είναι συγκριτικά πολύ μεγαλύτερη. Ένα DVD-ROM μπορεί να περιέχει από 4.7GB μέχρι 17GB δεδομένων. Αυτά χρησιμοποιούνται κυρίως για την αποθήκευση ταινιών. DVD-R (Digital Versatile Disk Recordable) Όπως με τα CD-R αυτοί οι δίσκοι που με τη χρήση του κατάλληλου οδηγού, επιτρέπουν την εγγραφή δεδομένων χωρίς όμως την δυνατότητα διαγραφής ή επανεγγραφής. Η χωρητικότητα τους είναι μέχρι 17GB. DVD-RW (Digital Versatile Disk Rewritable) Τα DVD-RW έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά με τα CD-RW αφού μπορούμε με τη χρήση ενός οδηγού DVD-RW να κάνουμε εγγραφή, διαγραφή ή επανεγγραφή δεδομένων στην επιφάνεια του δίσκου. Η χωρητικότητα των μέσω αυτών είναι ανάλογη των DVD-ROM μέχρι και 17GB. ΜΑΘΗΜΑ 2-4 -
4.5 Οδηγός USB Flash (USB Flash Drive) Ο οδηγός USB flash είναι ένας εξωτερικός χώρος αποθήκευσης δεδομένων. Οι οδηγοί USB flash είναι αφαιρούμενοι και επανεγγράψιμοι, πολύ μικροί σε μέγεθος και πολύ ελαφριοί. Είναι αρκετά γρήγοροι και μάλλον φθηνοί από τη χωρητικότητα τους. Είναι ο πιο δημοφιλής τρόπος μεταφοράς δεδομένων. 4.6 Κάρτα Μνήμης (Memory Card) Οι κάρτα μνήμης ή κάρτα μνήμης flash είναι μια ηλεκτρονική συσκευή αποθήκευσης δεδομένων μνήμης flash που χρησιμοποιείται για την αποθήκευση ψηφιακών περιεχομένων. Οι κάρτες μνήμης χρησιμοποιούνται συνήθως σε πολλές συσκευές, όπως ψηφιακές κάμερες, κινητά τηλέφωνα, φορητούς Η/Υ, κονσόλες παιχνιδιών, βίντεο, κ.λπ. Είναι μικρές επανεγγράψιμες και μπορούν να διατηρήσουν τα δεδομένα χωρίς ενέργεια. Υπάρχουν πολλοί τύποι καρτών ανάλογα με τα η συσκευή που τις δέχεται. 4.7 Διαδικτυακή Αποθήκευση Αρχείων (Saving Files Online) Η διαδικτυακή αποθήκευση αρχείων γίνεται σε ένα χώρο στο Διαδίκτυο, όπου οι χρήστες που τους παρέχεται αυτός ο χώρος μπορούν να αποθηκεύουν αρχεία και να διαμοιράζονται με άλλους χρήστες ή ομάδες χρηστών. Αυτή η υπηρεσία προσφέρει επίσης δυνατότητες αναζήτησης, αρχειοθέτησης, συγχρονισμού, καθώς και χρησιμοποίησης των μέσων αποθήκευσης από άλλες εφαρμογές. Είναι πρόσβαση από οπουδήποτε και είναι πάντα ασφαλής. 5. Συσκευές Εισόδου 5.1 Πληκτρολόγιο (Keyboard) Είναι το πιο κοινό μέσο για να εισάγουμε πληροφορίες μέσα στον υπολογιστή. Υπάρχουν διάφορα είδη πληκτρολογίου που διαφέρουν ως προς τη διάταξη των πλήκτρων, τον τρόπο σύνδεσης τους με τη βασική μονάδα του υπολογιστή και τα επιπλέον βοηθητικά πλήκτρα που περιλαμβάνουν. Η ποιότητα του πληκτρολογίου παίζει βασικό ρόλο σε ένα υπολογιστή. Πρέπει να είναι στερεό και ευκολόχρηστο. 5.2 Ποντίκι (Mouse) Το ποντίκι είναι μια συσκευή που χρησιμοποιείται σε ένα γραφικό περιβάλλον επικοινωνίας (π.χ. Windows) για να ελέγξει την κίνηση ενός δείκτη στην οθόνη. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι ποντικιού, με το πιο συνηθισμένο αυτό που διαθέτει ένα μικρό τροχό πάνω του το οποίο όταν συνδυαστεί με το κατάλληλο λογισμικό παρέχει περισσότερη ακρίβεια στη χρήση των εφαρμογών μας. 5.3 Ιχνοσφαίρα (Trackball) Η ιχνοσφαίρα είναι παρόμοια με το ποντίκι αλλά πιο εξειδικευμένη συσκευή, γι αυτό και προτιμάται κυρίως από σχεδιαστές γραφικών. Έχει μια μπίλια στο πάνω μέρος που ελέγχει την κίνηση του δείκτη στην οθόνη και σε αντίθεση με το ποντίκι, δεν χρειάζεται νε μετακινηθεί από τη θέση της για να λειτουργήσει. Προσφέρει μεγαλύτερη σταθερότητα και λεπτομέρεια στην κίνηση αντικειμένων στην οθόνη, όπως και περισσότερη ευκαμψία. ΜΑΘΗΜΑ 2-5 -
5.4 Σαρωτής (Scanner) Ο σαρωτής μας επιτρέπει να σαρώσουμε έντυπο υλικό και να το μετατρέψουμε σε μορφή αρχείου το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέσα στον υπολογιστή. Μπορούμε να σαρώσουμε εικόνες και μετά να τις επεξεργαστούμε μέσα στον υπολογιστή χρησιμοποιώντας μια εφαρμογή γραφικών δικής μας επιλογής. Επιπρόσθετα, μπορούμε να σαρώσουμε εκτυπωμένο κείμενο και να το μετατρέψουμε όχι μόνο σε εικόνα, αλλά επίσης και σε πραγματικό κείμενο το οποίο μπορεί να επεξεργαστεί μέσα από την εφαρμογή επεξεργασίας κειμένου. Σε συνδυασμό με ένα σαρωτή μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ειδικά προγράμματα Οπτικής Αναγνώρισης Χαρακτήρων (Optical Character Recognition - OCR), τα οποία είναι ειδικά σχεδιασμένα για να μετατρέπουν εκτυπωμένα κείμενα σε κείμενα που μπορούν να τροποποιηθούν διαμέσου ενός επεξεργαστή κειμένου. 5.5 Πίνακας Αφής (Touchpad) Είναι μια συσκευή η οποία επιτρέπει στον χρήστη, εξασκώντας πίεση συνήθως με το δάκτυλο του σε μια ειδική επιφάνεια να μετακινεί ένα δείκτη στην οθόνη. Η πινακίδα αφής είναι σύνηθες χαρακτηριστικών των φορητών υπολογιστών Laptop. Υπάρχουν επίσης πινακίδες αφής που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό με μια ειδική γραφίδα (στυλό) για την δημιουργία και εισαγωγή σχεδίων σε συγκεκριμένα προγράμματα γραφικών. 5.6 Γραφίδα (Stylus) Είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται συνήθως με τα PDA, τα έξυπνα τηλέφωνα, τις πινακίδες γραφικών, τους προσωπικούς υπολογιστές tablet κλπ. Χρησιμοποιείται για την περιήγηση σε μενού, την αποστολή μηνυμάτων, κλπ. Οι γραφίδες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για γράψιμο στο χέρι ή για σχεδιασμό σε μια επιφάνεια ευαίσθητης αφής, όπως το Nintendo DS. 5.7 Φωτογραφίδα (Light pen) Είναι συσκευή η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εισαγωγή στοιχείων στον υπολογιστή. Αποτελείται από ένα στυλό ευαίσθητο στο φως που είναι συνδεδεμένο είτε με μια οθόνη, είτε με μια ειδική πινακίδα. Επιτρέπει στους χρήστες να δείχνουν περιοχές στην οθόνη αγγίζοντας την. 5.8 Χειριστήριο (Joystick) Χρησιμοποιείται συχνά για να παίζονται παιχνίδια στον υπολογιστή. Με την κίνηση του μοχλού προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, ο χρήστης έχει τη δυνατότητα μετακίνησης ενός αντικειμένου στην οθόνη προς αυτή την κατεύθυνση ενώ με τα κουμπιά μπορούν να εκτελέσουν κάποιες εντολές. Τα χειριστήρια μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να ελέγχουν την κίνηση ενός αναπηρικού καροτσιού ή άλλων μηχανημάτων. 5.9 Ψηφιακή Κάμερα (Digital Camera) Χρησιμοποιείται σαν μια συνηθισμένη φωτογραφική μηχανή. Η διαφορά είναι ότι οι φωτογραφίες δεν καταλήγουν στο φιλμ, αλλά φυλάγονται σε ψηφιακή μορφή στη μνήμη που διαθέτει η κάμερα. Αυτές οι φωτογραφίες μπορούν εύκολα μετά να μεταφερθούν στον Η/Υ και να τροποποιηθούν ή να εκτυπωθούν ανάλογα, χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε πρόγραμμα γραφικών το οποίο έχουμε εγκαταστήσει στον Η/Υ μας. ΜΑΘΗΜΑ 2-6 -
5.10 Μικρόφωνο (Microphone) Είναι μια συσκευή την οποία χρησιμοποιούμε για την εισαγωγή φωνής στον Η/Υ. Χρησιμοποιώντας το κατάλληλο λογισμικό, μπορούμε να κάνουμε ηχητική Web Camera εγγραφή της φωνής μας ή ακόμη και να μιλούμε και ο Η/Υ να γράφει αυτά που λέμε. 5.11 Κάμερα Διαδικτύου (Web Camera) Είναι μια μικρή ψηφιακή κάμερα η οποία τοποθετείται πάνω από την οθόνη του υπολογιστή για να επιτρέπει την αμφίδρομη επικοινωνία διαμέσου του Διαδικτύου με άλλους χρήστες. Περιλαμβάνει επίσης όχι μόνο επικοινωνία κειμένου αλλά και επικοινωνία ήχου και βίντεο. 6. Συσκευές Εξόδου 6.1 Οθόνη (Monitor) Η οθόνη σε ένα υπολογιστή είναι η πιο κοινή συσκευή εξόδου. Είναι μια Μονάδα Οπτικής Επίδειξης (VDU) η οποία χρησιμοποιείται για την εξαγωγή πληροφοριών. Οι οθόνες με επίπεδη επιφάνεια εξοικονομούν αρκετό χώρο και χρησιμοποιούν λιγότερη ενέργεια από τις παραδοσιακές ογκώδεις οθόνες. Οι δύο κύριοι τύποι οθόνης είναι: Ο κλασσικός τύπος, CRT (Cathode Ray Tube) Οι επίπεδες οθόνες, TFT (Thin Film Transistor) Η ποιότητα της εικόνας καθορίζεται από: Το μέγεθος της οθόνης (Καθορίζεται από την διαγώνια της διάσταση και μετράται σε ίντσες) Την ανάλυση της οθόνης (Όσο αυξάνουμε την ανάλυση τόσο περισσότερα πράγματα χωράνε και τόσο μικρότερα θα φαίνονται στην οθόνη) Την συχνότητα ανανέωσης (Όσο ψηλότερη είναι η συχνότητα τόσο πιο σταθερή και ξεκούραστη στο μάτι φαίνεται η εικόνα) 6.2 Προβολέας (Projector) Η συσκευή προβολής παρουσιάσεων συνδέεται με τον Η/Υ και είναι χρήσιμη για την απεικόνιση μιας παρουσίασης. Χρησιμοποιείται κυρίως στην εκπαίδευση και στις παρουσιάσεις πωλήσεων. Χρησιμοποιούνται καλύτερα με εφαρμογές παρουσιάσεων, όπως είναι το Microsoft PowerPoint. 6.3 Εκτυπωτής (Printer) Ο εκτυπωτής είναι μια συσκευή η οποία παρέχει πληροφορίες από τον υπολογιστή σε εκτυπωμένη μορφή. Υπάρχουν τρεις κύριες κατηγορίες εκτυπωτών: Οι εκτυπωτές λέιζερ (Laser Printer) παράγουν ψηλή ποιότητας εκτύπωσης σε ψηλή ταχύτητα. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε μεγάλους οργανισμούς και επιχειρήσεις όπου υπάρχει η ανάγκη μεγάλου όγκου αντιτύπων με ψηλή ποιότητα εκτύπωσης. Οι εκτυπωτές ψεκασμού (Inkjet Printer) δουλεύουν με μικρές θήκες οι οποίες εκτοξεύουν (ψεκάζουν) μελάνη στο χαρτί. Είναι πολύ αθόρυβοι, η ταχύτητα τους είναι αρκετά ψηλή και η ποιότητα εκτύπωσης τους είναι σχεδόν τόσο καλή όσο και των εκτυπωτών λέιζερ. Είναι ιδανικοί για ΜΑΘΗΜΑ 2-7 -
εκτυπώσεις μικρών ποσοτήτων, πχ. για την εκτύπωση επιστολών σε ένα μικρό γραφείο ή στο σπίτι. Οι εκτυπωτές ακίδων (Dot Matrix Printer) δουλεύουν σχηματίζοντας μια σειρά από κηλίδες διαμέσου μιας μελανοταινίας πάνω στο χαρτί. Όσες περισσότερες κηλίδες έχει η κεφαλή εκτύπωσης, τόσο καλύτερη είναι η ποιότητα εκτύπωσης. Οι σύγχρονοι εκτυπωτές έχουν συνήθως 24 κηλίδες. Δυστυχώς, αυτοί οι εκτυπωτές δημιουργούν πολύ θόρυβο, είναι αργοί και δεν φτάνουν σε μεγάλο βαθμό ποιότητας εκτύπωσης, ειδικά όταν εκτυπώνουν γραφικά. Χρησιμοποιούνται για μεγάλους όγκους εργασίας όπου δεν απαιτείται καλή ποιότητα εκτύπωσης, πχ. στα μισθολόγια υπαλλήλων. Χαρακτηριστικό εκτύπωσης Λέιζερ (Laser) Ψεκασμού (Inkjet) Ακίδων (Dot-Matrix) Ποιότητα Εξαιρετική Πολύ καλή Χαμηλή Ταχύτητα Πολύ γρήγορη Γρήγορη Αργή Δυνατότητα έγχρωμης εκτύπωσης Ναι Ναι Όχι Θόρυβος Αθόρυβη εκτύπωση Σχετικά αθόρυβη εκτύπωση Ψηλό επίπεδο θορύβου εκτύπωσης Αρχικό κόστος Ψηλό Αρκετά χαμηλό Σχετικά ψηλό Κόστος Λειτουργίας Χαμηλό Ψηλό Χαμηλό 6.4 Σχεδιογράφος (Plotter) Είναι μια συσκευή εξόδου παρόμοιος με τον εκτυπωτή, αλλά μας επιτρέπει να εκτυπώνουμε μεγαλύτερες εικόνες. Χρησιμοποιούν ένα στυλό ο οποίος κινείται γύρω από ένα φύλλο χαρτιού, αφήνοντας πίσω τα σχέδια όπως προχωρά. Χρησιμοποιούνται από αρχιτέκτονες, μηχανολόγους, σχεδιαστές και ερευνητές. 6.5 Μεγάφωνα (Speakers) Τα μεγάφωνα είναι συσκευές που εξάγουν τον ήχο από ένα υπολογιστή. Οι περισσότεροι Η/Υ σήμερα διαθέτουν τη δυνατότητα πρόσθεσης μεγαφώνων. Σε αρκετές περιπτώσεις τα μεγάφωνα είναι ενσωματωμένα με την οθόνη. Αυτή η δυνατότητα, η οποία σήμερα θεωρείται απαραίτητη, εμπλουτίζει τη χρήση προγραμμάτων εκπαίδευσης και παρουσίασης. 6.6 Ακουστικά (Headphones) Τα ακουστικά είναι στην ουσία μεγάφωνα, με τη διαφορά ότι είναι πιο μικρά και μπορούν να τοποθετηθούν κοντά στα αυτιά. Έχουν πλεονέκτημα της ιδιωτικής χρήσης και ότι μπορούν να συνδεθούν εύκολα σε μια για παράδειγμα συσκευή αναπαραγωγής CD. Μερικοί τύποι ακουστικών έχουν και μικρόφωνο ενσωματωμένο. ΜΑΘΗΜΑ 2-8 -
7. Συσκευές Εισόδου/Εξόδου 7.1 Οθόνη Αφής (Touch Screen) Είναι μια συνηθισμένη οθόνη αλλά έχει το επιπρόσθετο χαρακτηριστικό ότι η επιφάνεια της αντιδρά στην πίεση, η οποία μετατρέπεται σε ηλεκτρικό σήμα ενεργώντας ως πηγή εισόδου. Αντί να χρησιμοποιούμε το ποντίκι μπορούμε να χρησιμοποιούμε τα δάκτυλα μας πάνω στην επιφάνεια για να επιλέξουμε ή να ενεργοποιήσουμε κάποιο μενού, εικονίδιο ή εφαρμογή, να επιλέγουμε αντικείμενα όπως επίσης και να μετακινήσουμε αντικείμενα από το ένα μέρος στο άλλο. 7.2 Διαμορφωτής/Αποδιαμορφωτής (Modem) Είναι μια συσκευή η οποία χρησιμοποιείται για να συνδέσουμε τον υπολογιστή μας με το τηλεφωνικό σύστημα κα ως εκ τούτου με το Διαδίκτυο. Μετατρέπει δεδομένα σε ήχο τα οποία μεταβιβάζονται διαμέσου της τηλεφωνικής γραμμής. Ο διαμορφωτής/αποδιαμορφωτής που παραλαμβάνει τον ήχο τον μετατρέπει πίσω σε δεδομένα. ΜΑΘΗΜΑ 2-9 -