ΘΕΜΑ: Διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή της 173/1986 Εγκυκλίου, που αφορά την υπαγωγή των ιατρών και δικηγόρων στον κλάδο Ανεργίας του ΟΑΕΔ και στην Εργατική Εστία." ΣΧΕΤ.: Η 173/4.11.1986 εγκύκλιος. Μετά την κυκλοφορία της παραπάνω σχετικής εγκυκλίου, πολλά ερωτήματα μας υποβλήθηκαν τηλεφωνικά, από υποκαταστήματα, άλλες υπηρεσίες και ενδιαφερόμενους, ποιούς ιατρούς και δικηγόρους καταλαμβάνει. Για το λόγο αυτό με την παρούσα σας παρέχουμε τις παρακάτω διευκρινίσεις: Ι.Ιατροί Α. Όπως είναι γνωστό, κατά τη νομοθεσία του ΤΣΑΥ, οι ιατροί υπάγονται στην ασφάλιση του Ταμείου αυτού για τους κλάδους Σύνταξης και Παροχών Ασθενείας και μητρότητας σε είδος, είτε ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, είτε παρέχουν αυτό με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Β. Οι ιατροί της δεύτερης κατηγορίας (που παρέχουν εξαρτημένη εργασία), σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 2 και παρ. Ι του άρθρου 5 του α.ν. 1846/51, υπάγονταν, πριν την 173/1986 εγκύκλιο, στην ασφάλιση του ΙΚΑ για τους κλάδους Παροχών Ασθενείας και Μητρότητας σε χρήμα, στους κλάδους ΔΛΟΕΜ και Λογ/σμού Στρατ/νων Μισθωτών του ΟΑΕΔ και στον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας. Αυτούς τους ιατρούς καταλαμβάνει η παραπάνω εγκύκλιος, οι οποίοι εφεξής θα υπάγονται και στον κλάδο ανεργίας του ΟΑΕΔ και στην Εργατική Εστία. Γ. Αντίθετα, δεν καταλαμβάνονται από αυτήν την εγκύκλιο οι μόνιμοι ιατροί του ΙΚΑ και αυτοί των Ν.Π.Δ.Δ. και Οργανισμών που υπάγονται στο ειδικό συνταξιοδοτικό καθεστώς (ν.4277/62 άρθρο Ι) από της μονιμοποιήσεως τους, οι έμμισθοι ιατροί του "Ευαγγελισμού" όσοι από αυτούς θεωρούνται δημόσιοι υπάλληλοι (αγροτικοί, ΕΣΥ), καθώς και αυτοί που συνάπτουν σύμβαση έργου με τους εργοδότες τους.
- 2 - II. Ειδικά για τους ιατρούς που προσλαμβάνει το ΙΚΑ: Α. Δεν καταλαμβάνονται από την εγκύκλιο, όσοι προσλαμβάνονται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 1204*71972 και συνάπτουν με το Ίδρυμα ειδική σύμβαση έργου αόριστης χρονικής διάρκειας. Β. Καταλαμβάνει όλες τις άλλες περιπτώσεις, που είναί:α)αυτές του ν.123/1975 - πρόσληψη με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου σε κλινικές του ΙΚΑ για ειδίκευση. β)αυτές του ν. 1057/1980 - πρόσληψη με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου διάρκειας 6μηνης. γ)αυτές του ν.1057/1980 που μετέτρεψαν τη σύμβαση τους σε αορίστου χρόνου με βάση τις διατάξεις του ν.1476/1984. δ)αυτές του ν.1204/1972, που με βάση τις διατάξεις του ν.1476/1984 μετέτρεψαν τη σύμβαση έργου σε σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και ε) Αυτές του ν.δ.169/1969 που συνδέονται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου και δεν ενταχθήκανε με το ν.119/1975. III. Δικηγόροι Α.Σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 3-5 του άρθρου 63 του ν.δ.3026/ 1954 "Περί Κώδικος των Δικηγόρων", ο δικηγόρος ασκεί δημόσιο λειτούργημα με την ιδιότητα του άμισθου δημόσιου υπαλλήλου. Προς το λειτούργημα αυτό είναι ασυμβίβαστη η έμμισθη υπηρεσία σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Σε εξαίρεση της αρχής αυτής επιτρέπεται στο δικηγόρο αφενός η παροχή καθαρά νομικών εργασιών, είτε ως δικαστικού ή νομικού συμβούλου, είτε ως δικηγόρου, με πάγια ετήσια ή μηνιαία αμοιβή και αφετέρου η διδασκαλία μαθημάτων νομικών ή πολιτικών επιστημών. Η κατά τα παραπάνω επιτρεπόμενη, εξαιρετικά, παροχή νομικών υπηρεσιών με πάγια ετήσια ή μηνιαία αντιμισθία, δεν μπορεί ν αποτελέσει αντικείμενο σύμβασης εξαρτημένης εργασίας, ούτε επιφέρει απώλεια της δικηγορικής ιδιότητας. Γ αυτές τις εργασίες που επιτρέπονται από τον Κώδικα περί Δικηγόρων, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως ιδιωτικοί υπάλληλοι, γιατί η σύμβαση που καταρτίζουν χαρακτηρίζεται από το νόμο και είναι αυτή της έμμισθης εντολής. Η σχέση της έμμισθης εντολής βέβαια ισχύει για την παροχή νομικών υπηρεσιών με πάγια περιοδική αμοιβή, ενώ για την περίπτωση που οι δικηγόροι διδάσκουν μαθήματα νομικών ή πολιτικών επιστημών, ο κώδικας δεν ορίζει τη σχέση τους. Β. Με βάση τα παραπάνω, οι διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 2 και 5 παρ. Ι του α.ν. 1846/51 δεν έχουν εφαρμογή στους δικηγόρους που παρέχουν την εργασία τους με σχέση έμμισθης εντολής, είτε ως δικαστικοί ή νομικοί σύμβουλοι, είτε ως δικηγόροι, αφού για την εφαρμογή αυτών των διατάξεων απαιτείται σχέση εξαρτημένης εργασίας. Αντίθετα έχουν./...
- 3 - εφαρμογή στους δικηγόρους που διδάσκουν μαθήματα νομικών και πολιτικών επιστημών, αφού η σχέση τους, γ αυτή την εργασίας δεν καθορίζεται από τον κώδικα δικηγόρων και δεν αποκλείεται η παροχή εξαρτημένης εργασίας. Στην περίπτωση αυτή ασφαλίζονται στο ΙΚΑ για όσους κλάδους δεν καλύπτονται από το Ταμείο Νομικών και Προνοίας Δικηγόρων, στον ΟΑΕΔ, ΟΕΚ και Εργατική Εστία. Γ. Στην ασφάλιση του ΙΚΑ υπάγονται και οι δικηγόροι, που η σχέση τους ορίζεται ρητά ότι είναι αυτή της εξαρτημένης εργασίας. Τέτοιες είναι οι περιπτώσεις των Ειδικών Συμβούλων και Ειδικών και Επιστημονικών Συνεργατών που προσλαμβάνονται σε κάθε Υπουργείο με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (ν.1320/1983 άρθρα 10, 11 και 12) και υπόκεινται απευθείας στην ιεραρχική εξάρτηση του οικείου Υπουργού. Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου II του παραπάνω νόμου το έργο των Ειδικών Συμβούλων και Επιστημονικών ή Ειδικών Συνεργατών δεν είναι ασυμβίβαστο με την ιδιότητα του δικηγόρου αλλά αναστέλλει την άσκηση του δικηγορικού λειτουργήματος. Σ αυτή την περίπτωση υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ για όλους τους κλάδους αυτού δηλαδή και στο ΤΕΑΜ, στον ΟΑΕΔ, στον ΟΕΚ και στην Εργατική Εστία. Εάν για την ιδιότητα τους αυτή, δηλαδή του Ειδικού Συμβούλου και Επιστημονικού ή Ειδικού Συνεργάτη, υπάγονται στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης και με βάση τις διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 4 του ν.1469/1984 ζητήσουν, με αίτηση τους, που θα υποβληθεί εντός διμήνου από την ανάληψη των καθηκόντων τους, την εξαίρεση τους από την ασφάλιση του ΙΚΑ, τότε θα εξαιρούνται από την ασφάλιση του ΙΚΑ για όσους κλάδους θα καλύπτονται από αυτούς τους φορείς κύριας ασφάλισης, θα συνεχίζεται όμως η ασφάλιση τους στον ΟΑΕΔ, ΟΕΚ και Εργατική Εστία. Στον κλάδο ΙΚΑ ΤΕΑΜ θα συνεχίζεται η ασφάλιση για τα πρόσωπα που δεν καλύπτονται για τη συγκεκριμένη απασχόληση τους ή την ιδιότητα τους από άλλο Ταμείο Επικουρικής ασφάλισης. (Σχετ. Εγκ. ΙΚΑ 132/1984). Δ. Άλλη περίπτωση δικηγόρων που υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ και συγκεκριμένα μόνο στον κλάδο σύνταξης αυτού, είναι αυτή των νομικών συμβούλων ή δικηγόρων με πάγια περιοδική αμοιβή των Εργοδοτικών Επαγγελματικών Οργανώσεων. Με βάση τις διατάξεις του άρθρου Ι παρ. 13 του ν.δ. 4577/1966, καθιερώθηκε παράλληλη υποχρέωση ασφάλισης αυτών στο ΙΚΑ, με την προϋπόθεση όμως ότι αυτές οι Εργοδοτικές Επαγγελματικές Οργανώσεις στις οποίες προσφέρουν τις καθαρά νομικές υπηρεσίες τους απασχολούν συνήθως περισσότερους από 20 μισθωτούς που να ασφαλίζονται στο ΙΚΑ(Σχετ. Γεν. Έγγραφα ΙΚΑ 89428/Φ. Υ. 338/13.6.1966 και 67202/Φ.Υ. 338/ 15.5.1968).
- 4 - Ε.Τελευταία περίπτωση υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ έχουμε, όταν από τους δικηγόρους παρέχεται παράλληλα και άλλη δεύτερη εργασία που δεν ασφαλίζεται σε άλλο Ειδικό Ταμείο και πληρεί τις προϋποθέσεις ασφάλισης στο ΙΚΑ. Ως γνωστό η προϋπόθεση που τίθεται για την παράλληλη ασφάλιση, είναι η παροχή δεύτερης εργασίας, που πρέπει α) να είναι ανεξάρτητη από αυτή για την οποία κάποιος ασφαλίζεται σε Ειδικό Ταμείο β)αυτή καθεαυτή να ασφαλίζεται στο ΙΚΑ και γ) Να μη θεμελιώνει υποχρέωση για ασφάλιση σε άλλο ειδικό ταμείο. Σαυτή την περίπτωση έχουμε υπαγωγή σε όλους τους κλάδους του ΙΚΑ, στον ΟΑΕΔ, στον ΟΕΚ και στην Εργατική Εστία. IV.Με την παρούσα σας κοινοποιούμε και το με αριθμό πρωτ. 102317/ 29.12.1986 έγγραφο του ΟΑΕΔ, από το οποίο προκύπτει ότι υποχρέωση καταβολής εισφορών υπάρχει σε κάθε περίπτωση παροχής εξαρτημένης εργασίας και όχι μόνο στους ειδικούς συμβούλους. V.Επειδή, όπως και στην αρχή της εγκυκλίου αναφέρεται, από το γεγονός της υπαγωγής των γιατρών και δικηγόρων στον κλάδο ανεργίας του ΟΑΕΔ και Εργατική Εστία, προκύψανε πολλά προβλήματα στην πρακτική εφαρμογή και πολλά Νοσοκομεία πέρα από τα Ειδικά προβλήματα βρίσκονται και σε αδυναμία καταβολής των αναδρομικών μέσα στην προθεσμία που έθετε η 173/1986 εγκύκλιος, δηλαδή μέχρι 28/2/1987, παρατείνουμε την προθεσμία καταβολής τους μέχρι 30/6/1987, VI. Τέλος, σημειώνουμε ότι, η παρούσα αποτελεί απάντηση και στο με αριθμό 20910/2.12.1986 έγγραφο του Περ/κού Υποκ/τος ΙΚΑ Καβάλας και στο με αριθμό Μ03/Ι475/26.ΙΙ.Ι986 έγγραφο της Διεύθυνσης Μηχανογραφικής εξυπηρέτησης, σε συνέχεια του με αριθμό Α28/338,Α28/337/23.Ι. 1987 εγγράφου μας). Ακριβές Αντίγραφο Η ΤΜΗΜ/ΧΗΣ ΔΙΕΚ/ΣΕΩΣ & ΠΡΩΤ/ΛΟΥ Με εντολή του Διοικητή Ο ΥΠΟΔΙΟΙΚΗΤΗΣ Ε. ΑΥΡΑ ΛΥΚ. ΑΙΑΡΟΠΟΥΑΟΣ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ Ι.ΟΑΕΔ. Θράκης 8 700Ι7/Ι66ΙΟ Γλυφάδα 2.Ο.Ε.Ε. Πατησίων 5 10677 ΑΘΗΝΑ