ICS:

2017-07-28 ICS: 93.080.20 ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00 ΣΧΕΔΙΟ DRAFT ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗΣ HELLENIC ΤΕCHNICAL SPECIFICATION Στρώση έδρασης οδοστρώματος από ασύνδετα εδαφικά υλικά Road pavement subgrade layer with unbound soil ΠΡΟΣΟΧΗ! Το παρόν σχέδιο δεν είναι τεχνική προδιαγραφή ΕΛΟΤ αλλά αποτελεί σχέδιο ελληνικής τεχνικής προδιαγραφής για δημόσια κρίση. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν σχόλια μέχρι την καταληκτική ημερομηνία που αναφέρεται στο Δελτίο Τύπου. Για τη διευκόλυνση της υποβολής σχολίων επισυνάπτεται έντυπο υποβολής παρατηρήσεων. Οι ενδεχόμενες παρατηρήσεις, αξιολόγηση ή/και προτάσεις βελτίωσης υποβάλλονται στην ηλ. διεύθυνση ealexandri@elot.gr ή στα τηλέφωνα 210 2120125 /124 ή στo τ/ο(fax) 210 2120131 ή στη διεύθυνση ΕΛΟΤ, ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΟΥ 50, 121 33 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ΑΤΤΙΚΗΣ. Κλάση τιμολόγησης: 6 ΕΛΟΤ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ Λ. Κηφισού 50, 121 33 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 Πρόλογος Το παρόν Σχέδιο Ελληνικής Τεχνικής Προδιαγραφής τροποποιεί το κείμενο της ΕΛΟΤ TΠ 1501-05-03-01-00 «Στρώση έδρασης οδοστρώματος από ασύνδετα εδαφικά υλικά» το οποίο εγκρίθηκε την 23η Δεκεμβρίου 2009 από την ΕΛΟΤ ΤΕ 99 και η οποία πρόκειται να αντικατασταθεί από το αναθεωρημένο κείμενο μετά το πέρας της Δημόσιας Κρίσης. Το παρόν Σχέδιο Ελληνικής Τεχνικής Προδιαγραφής εκπονήθηκε από Εμπειρογνώμονες της ΕΛΟΤ ΤΕ 99 «Προδιαγραφές τεχνικών έργων» και υποβάλλεται σε Δημόσια Κρίση, σύμφωνα με τον Κανονισμό Σύνταξης και Έκδοσης Ελληνικών Προτύπων και Προδιαγραφών του ΕΛΟΤ. Με το πέρας της δημόσιας κρίσης το κείμενο του σχεδίου τεχνικής προδιαγραφής μπορεί να τροποποιηθεί σύμφωνα με τις παρατηρήσεις που θα υποβληθούν στο πλαίσιο της δημόσιας κρίσης καθώς και σε τυχόν ασυμβατότητες με τις υφιστάμενες διατάξεις του Ευρωπαϊκού και Εθνικού Δικαίου. Την εκδοτική επιμέλεια της παρούσας έκδοσης ανέλαβε σύμφωνα με τον Κανονισμό σύνταξης και έκδοσης ελληνικών προτύπων και προδιαγραφών η Διεύθυνση Τυποποίησης του Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης (ΕΛΟΤ). ΕΛΟΤ 2017 Όλα τα δικαιώματα έχουν κατοχυρωθεί. Εκτός αν καθορίζεται διαφορετικά, κανένα μέρος αυτού του Προτύπου δεν επιτρέπεται να αναπαραχθεί ή χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε μορφή ή με οποιοδήποτε τρόπο, ηλεκτρονικό ή μηχανικό, περιλαμβανομένων φωτοαντιγράφισης και μικροφίλμ, δίχως γραπτή άδεια από τον εκδότη. ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ. Λ. Κηφισού 50, 121 33 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 Περιεχόμενα 1 Αντικείμενο... 5 2 Τυποποιητικές παραπομπές... 5 3 Όροι και ορισμοί... 6 3.1 Στρώση έδρασης οδοστρώματος (ΣΕΟ)... 7 4 Απαιτήσεις... 7 4.1 Γαιώδη υλικά... 7 4.2 Θραυστά υλικά... 9 4.3 Σταθεροποιημένα υλικά... 10 5 Μέθοδος κατασκευής... 10 5.1 Γενικές απαιτήσεις... 10 5.2 Μόρφωση πυθμένα εκσκαφής... 11 5.3 Δοκιμαστικό τμήμα... 11 5.4 Συμπύκνωση... 11 6 Κριτήρια αποδοχής τελειωμένης εργασίας... 12 6.1 Έλεγχοι δοκιμές κατά την κατασκευή... 12 6.2 Ποιοτικοί έλεγχοι για την παραλαβή... 14 7 Τρόπος επιμέτρησης εργασιών... 15 Βιβλιογραφία... 16 3

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 ΕΛΟΤ Εισαγωγή Η παρούσα Ελληνική Τεχνική Προδιαγραφή (ΕΤΕΠ) εντάσσεται στην ενότητα των τεχνικών κειμένων που είχαν αρχικά προετοιμασθεί από το ΥΠΕΧΩΔΕ και το ΙΟΚ και στην συνέχεια επεξεργάσθηκε ο ΕΛΟΤ προκειμένου να εφαρμόζονται στην κατασκευή των δημοσίων τεχνικών έργων στην χώρα, με σκοπό την παραγωγή έργων άρτιων και ικανών να ανταποκριθούν και να ικανοποιήσουν τις ανάγκες που υπέδειξαν την κατασκευή τους και να αποβούν επωφελή για το κοινωνικό σύνολο. Ο ΕΛΟΤ ανέλαβε την υποχρέωση να επεξεργασθεί και να επικαιροποιήσει σύμφωνα με τα ισχύοντα Ευρωπαϊκά Πρότυπα και Κανονισμούς, ομάδα των ΕΤΕΠ, ως Εκδοση 2η αυτών, σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται στον Κανονισμό σύνταξης και έκδοσης Ελληνικών Προτύπων και Προδιαγραφών και στον Κανονισμό σύστασης και λειτουργίας Τεχνικών Οργάνων Τυποποίησης. 4

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 Στρώση έδρασης οδοστρώματος από ασύνδετα υλικά 1 Αντικείμενο Η παρούσα αφορά στις εργασίες κατασκευής της στρώσης έδρασης οδοστρωμάτων οδών, αεροδρομίων, δαπέδων στάθμευσης κλπ από ασύνδετα εδαφικά υλικά. 2 Τυποποιητικές παραπομπές Η παρούσα Προδιαγραφή ενσωματώνει, μέσω παραπομπών, προβλέψεις άλλων δημοσιεύσεων, χρονολογημένων ή μη. Οι παραπομπές αυτές αναφέρονται στα αντίστοιχα σημεία του κειμένου και κατάλογος των δημοσιεύσεων αυτών παρουσιάζεται στη συνέχεια. Προκειμένου περί παραπομπών σε χρονολογημένες δημοσιεύσεις, τυχόν μεταγενέστερες τροποποιήσεις ή αναθεωρήσεις αυτών θα έχουν εφαρμογή στην παρούσα όταν θα ενσωματωθούν σε αυτή, με τροποποίηση ή αναθεώρησή της. Όσον αφορά τις παραπομπές σε μη χρονολογημένες δημοσιεύσεις ισχύει η τελευταία έκδοσή τους. ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-02-09-01-00 ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-02-01 ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-02-07-01-00 Soil improvement and stabilization with lime, pozzolans, cement and calcareous fly ash -- Εξυγιάνσεις και σταθεροποιήσεις εδαφών με εφαρμογή υδρασβέστου, υδραυλικών κονιών, τσιμέντου και ασβεστούχου ιπτάμενης τέφρας Road pavement subgrade layers and embankment bedding layers with lime stabilized soil -- Στρώση έδρασης οδοστρώματος και επιχωμάτων από σταθεροποιημένα εδαφικά υλικά με υδράσβεστο Construction of embankments with suitable excavation or borrow materials -- Κατασκευή επιχωμάτων με κατάλληλα προϊόντα εκσκαφών ή δανειοθαλάμων ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-03-00 Road pavement layers with unbound aggregates -- Στρώσεις οδοστρώματος από ασύνδετα αδρανή υλικά. ΕΛΟT ΤΠ 1501-02-06-00-00 Quarry sites and borrow areas development and exploitation -- Ανάπτυξη εκμετάλλευση λατομείων και δανειοθαλάμων ΕΛΟΤ ΕΝ 13286-02 ΕΛΟΤ ΕΝ 13286-03 Unbound and hydraulically bound mixtures - Part 2: Test methods for the determination of the laboratory reference density and water content - Proctor compaction. -- Μίγματα μη σταθεροποιημένα και σταθεροποιημένα με υδραυλικές κονίες. Μέρος 2: Μέθοδοι δοκιμής για τον προσδιορισμό της εργαστηριακής πυκνότητας αναφοράς και της περιεκτικότητας σε νερό. Συμπύκνωση Proctor. Unbound and hydraulically bound mixtures - Part 3: Test methods for laboratory reference density and water content - Vibrocompression with controlled parameters. -- Μίγματα μη σταθεροποιημένα και σταθεροποιημένα με υδραυλικές κονίες. Μέρος 3: Εργαστηριακοί μέθοδοι δοκιμής αναφορικά με την φαινόμενη πυκνότητα και την περιεκτικότητα σε νερό Δονητική θλίψη υπό ελεγχόμενες παραμέτρους 5

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 ΕΛΟΤ ΕΛΟΤ EN ISO 22475-1 Geotechnical investigation and testing -- Sampling methods and groundwater measurements -- Part 1: Technical principles for execution -- Γεωτεχνικές έρευνες και δοκιμές - Μέθοδοι δειγματοληψίας και μετρήσεις υπόγειου νερού - Μέρος 1: Τεχνικές αρχές εκτέλεσης εργασιών EΛOT EN 932-1 Tests for general properties of aggregates - Part 1: Methods for sampling -- Δοκιμές για τον προσδιορισμό των γενικών ιδιοτήτων των αδρανών. Μέρος 1: Μέθοδοι δειγματοληψίας. EΛOT EN 933-2 ΕΛΟΤ ΕΝ 13242 ASTM D1557 ASTM D6938-10 ASTM D1452-80 ASTM D421-85 DIN 18134 ISO 3310-1 ISO 3310-2 ISO 565 BS 1377 ΑASHTΟ Τ-194 Tests for geometrical properties of aggregates - Part 2: Determination of particle size distribution - Test sieves, nominal size of apertures -- Δοκιμές για τον προσδιορισμό των γεωμετρικών χαρακτηριστικών των αδρανών - Μέρος 2: Προσδιορισμός κοκκομετρικών κλασμάτων - Κόσκινα δοκιμών, ονομαστικό μέγεθος διατομών κοσκίνων Aggregates for unbound and hydraulically bound materials for use in civil engineering work and road construction Αδρανή για ασύνδετα και υδραυλικά συνδεδεμένα υλικά για χρήση σε έργα πολιτικού μηχανικού και οδικά έργα Standard Test Methods for Laboratory Compaction Characteristics of Soil Using Modified Effort (56,000 ft-lbf/ft3 (2,700 kn-m/m3)) Standard Test Method for In-Place Density and Water Content of Soil and Soil-Aggregate by Nuclear Methods (Shallow Depth) Standard Practice for Soil Investigation and Sampling by Auger Borings Standard Practice for Dry Preparation of Soil Samples for Particle-Size Analysis and Determination of Soil Constants Soil - Testing procedures and testing equipment - Plate load test Test sieves Technical requirements and testing Part 1: Test sieves of metal wire cloth Test sieves Technical requirements and testing Part 2: Test sieves of perforated metal Test sieves Metal wire cloth, perforated metal plate and electroformed sheet Nominal sizes of openings Methods of test for soils for civil engineering purposes. Chemical and electro-chemical tests. -- Μέθοδοι δοκιμών εδάφους και την κατασκευή τεχνικών έργων. Χημικές και ηλεκτροχημικές δοκιμές. Standard Method of Test for Determination of Organic Matter in Soils by Wet Combustion -- Μέθοδος υγρής οξείδωσης για τον προσδιορισμό της περιεκτικότητας σε οργανικά. 3 Όροι και ορισμοί Για τους σκοπούς της παρούσας Προδιαγραφής εφαρμόζονται οι ακόλουθοι όροι και ορισμοί. 6

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 3.1 Στρώση έδρασης οδοστρώματος (ΣΕΟ) Είναι το αμέσως κάτω του οδοστρώματος συμπυκνωμένο και διαμορφωμένο σύμφωνα με την παρούσα υφιστάμενο έδαφος ή νέο υλικό επίχωσης. Ειδικότερα στη ΣΕΟ περιλαμβάνεται: Στις περιοχές επιχωμάτων, και η τυχόν προβλεπόμενη από τη μελέτη, Στρώση Στράγγισης του Οδοστρώματος (ΣΣΟ) ή Στρώση Αντιπαγετικής Προστασίας (ΣΑΠ) Στις περιοχές ορυγμάτων, εκτός από την ΣΣΟ ή ΣΑΠ (εφόσον προβλέπονται) και η ισοπεδωτική στρώση βραχωδών ορυγμάτων 4 Απαιτήσεις Για την εκτέλεση της εργασίας επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται τα εξής υλικά: Γαιώδη υλικά προέλευσης δανειοθαλάμων ή προϊόντα από τα περισσεύματα εκσκαφών του ίδιου έργου Θραυστά υλικά λατομείου ή ορυχείου Μετά από σταθεροποίηση τα υφιστάμενα υλικά που βρίσκονται στην στέψη των χωματουργικών 4.1 Γαιώδη υλικά Τα γαιώδη υλικά, ανάλογα με την καταλληλότητα τους, κατατάσσονται στις 5 κατηγορίες Ε0, Ε1, Ε2, Ε3 και Ε4, με χαρακτηριστικά που αναφέρονται στον επόμενο Πίνακα 1. 7

Κατηγορία εδαφικού υλικού Όρια Αtterberg Μέγιστη πυκνότητα κατά την τροποποιημένη δοκιμή συμπύκνωσης [kg/m³] Περιεκτικότητα σε οργανικά (3) Περιεκτικότητα σε θειικά άλατα (SO3) ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 ΕΛΟΤ Πίνακας 1 - Κατηγορίες γαιωδών εδαφικών υλικών Χαρακτηριστικά υλικού # Μέγιστη διάσταση κόκκου D (χρησιμοποιείται κόσκινο κατά ΕΛΟΤ EN 933-02, ανοίγματος 0,063 mm) CBR (1) Αξιολόγηση υλικού 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 Ε4 D<80 mm Διερχόμενο % μέγιστης διάστασης 0,063 mm <25% 2 Ε3 D<80 mm Διερχόμενο % μέγιστης διάστασης 0,063 mm <25% 3 Ε2 D<100 mm Διερχόμενο % μέγιστης διάστασης 0,063 mm <35% 4 Ε1 D<150 mm Περιεκτικότητα σε κόκκους 150>D>100 mm μέχρι 25% LL<30 και ΡΙ<10 LL<30 και ΡΙ<10 LL<40 >1.940 LL<40 ή LL<65 και ΡΙ<(0,6xL L-9) >1.600 (2) 20 και μηδενική διόγκωση (2), (4) 10 και μηδενική διόγκωση (2), (5) 5 και διόγκωση <2% (2) 3 και ελεύθερη διόγκωση <1% 0% Επίλεκτο II 0% Επίλεκτο Ι <1% Κατάλληλο <1% <1% Αποδεκτό 5 Ε0 Εδαφικό υλικό που δεν ανήκει στις άλλες κατηγορίες Ακατάλληλο, εφόσον δεν εκπονηθεί μελέτη βελτίωσής του για χρήση Όπου : (1) CBR = Τιμή του Καλιφορνιακού Λόγου Φέρουσας Ικανότητας (2) Κατά τη δοκιμή CBR (3) Προσδιορίζεται με τη μέθοδο της "υγρής οξείδωσης" (Πρότυπο ΑASHTΟ Τ-194) (4) Η ανώτερη στρώση πρέπει να έχει CBR 12 (5) Η ανώτερη στρώση πρέπει να έχει CBR 6 LL = Όριο Υδαρότητας (Ε 105-86 Μέθοδος 5) PI = Δείκτης Πλαστικότητας (Ε 105-86 Μέθοδος 6) ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Η τιμή CBR προσδιορίζεται σύμφωνα με τη Μέθοδο 12 των Προδιαγραφών Εργαστηριακών Δοκιμών Εδαφομηχανικής (βλ. Εγκύκλιο Ε 105-86 - Προδιαγραφή ΥΠΕΧΩΔΕ) επί δοκιμίων, τα οποία συμπυκνώνονται στο 90% της μέγιστης πυκνότητας της Τροποποιημένης Δοκιμής Συμπύκνωσης (βλ. Εγκύκλιο Ε 105-86 Μέθοδος 11 - Προδιαγραφή ΥΠΕΧΩΔΕ), με τη βέλτιστη υγρασία και μετά από υδρεμποτισμό 4 ημερών. Κατ' εξαίρεση επί φυσικώς συγκολλημένων εδαφών και σε θέσεις ορυγμάτων, για τον υπολογισμό της φέρουσας ικανότητας της «υποκείμενης στρώσης» οδοστρωμάτων γίνεται συμπληρωματικά και προσδιορισμός του CBR με δοκιμή επί τόπου. Τα Υλικά κατηγορίας Ε0 δεν είναι αποδεκτά για την στρώση έδρασης, εάν προηγουμένως δεν έχουν υποστεί κατάλληλη επεξεργασία (βελτίωση), σύμφωνα με τα οριζόμενα στις 8

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-02-09-01-00, ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-02-01, ή/ και τα προβλεπόμενα από τη γεωτεχνική μελέτη του έργου. Η φέρουσα ικανότητα της Στρώσης Έδρασης και το είδος του υλικού που χρησιμοποιείται για την κατασκευή της είναι καθοριστικά για τον προσδιορισμό του απαιτούμενου πάχους και του είδους του οδοστρώματος. Εδαφικά υλικά τα οποία περιέχουν διαλυτά θεϊκά άλατα (SO 3 ) σε ποσότητα μεγαλύτερη από 1,9 gr/l, μετρούμενη σύμφωνα με την μέθοδο BS 1377, δοκιμή 10, με λόγο (νερό) / (εδαφικά υλικά) = 2 / 1, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται σε θέσεις που απέχουν λιγότερο από 50 cm από κατασκευές σκυροδέματος ή από κατεργασμένο θραυστό αμμοχάλικό με τσιμέντο (ΚΘΑ) ή από Σταθεροποιημένο Εδαφικό Υλικό με Τσιμέντο (ΣΕΥ). Υλικά με περιεκτικότητα σε θειικά άλατα (SO 3 ) μεγαλύτερη από 0,5% κατά βάρος, μετρούμενη σύμφωνα με τη μέθοδο του BS 1377-3, δοκιμή 9, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται σε θέσεις που απέχουν λιγότερο από 50 cm από μεταλλικές κατασκευές. 4.2 Θραυστά υλικά Χρησιμοποιούνται θραυστά υλικά λατομείου, ορυχείου, ή προϊόντα ανακύκλωσης σκυροδέματος μετά από έγκριση της Υπηρεσίας. Τα θραυστά υλικά θα συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του ΕΛΟΤ ΕΝ 13242. Η κοκκομετρική διαβάθμιση των θραυστών υλικών επιλέγεται από τον επόμενο Πίνακα 2. Πίνακας 2 Κοκκομετρική διαβάθμιση υλικών λατομείου Άνοιγμα κόσκινου ΕΛΟΤ ΕΝ 933-2 * [mm] Ποσοστό διερχόμενο από κόσκινα κατά βάρος [%] 0/40 G A 75 0/63 G A 75 125-100 80 100-63 - 75-99 40 75-99 65-99 31,5-57-99 20 54-99 - 14 48-99 42-99 10 40-99 35-99 4 22-70 20-70 1 9-45 9-45 0,063 3-15 3-15 * Κόσκινα σύμφωνα με το ISO 3310 1 & 3310 2 και ISO 565 Οι ιδιότητες των υλικών της Στρώσης Έδρασης Οδοστρώματος συμμορφώνονται με τα όρια και τις δοκιμές του επόμενου πίνακα. 9

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 ΕΛΟΤ Δοκιμή Πρότυπο Όρια (κατηγορία*) Πυκνότητα μίγματος (ελάχιστη) ΕΛΟΤ ΕΝ 1097-6 2,0 Mg/ m 3 Περιεκτικότητα σε παιπάλη (μέγιστη) ΕΛΟΤ ΕΝ 933-1 f15 Απώλεια σε τριβή και κρούση (μέγιστη) ΕΛΟΤ ΕΝ 1097-2 50% (LA 50 ) (δοκιμή Los Angeles) Χοντρό μέρος Δοκιμή μπλε του μεθυλενίου ** (μέγιστη) ΕΛΟΤ ΕΝ 933-9 20 g/kg (MB 20 ) Λεπτό μέρος * Οι κατηγορίες αναφέρονται στο ΕΛΟΤ ΕΝ 13242. ** Ελέγχεται μόνο εφόσον το ποσοστό παιπάλης, του ελεγχόμενου αδρανούς, υπερβαίνει το 3%. 4.3 Σταθεροποιημένα υλικά Η σταθεροποίηση των υφιστάμενων υλικών στο εύρος του καταστρώματος (Ε 0, Ε 1, Ε 2 ) γίνεται σύμφωνα με την ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-02-09-01-00. 5 Μέθοδος κατασκευής 5.1 Γενικές απαιτήσεις α. Ισχύουν γενικά τα αναφερόμενα στην Προδιαγραφή ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-02-07-01-00 και επιπλέον τα εξής: Η ΣΕΟ κατασκευάζεται σε στρώσεις μέγιστου συμπυκνωμένου πάχους 25 cm, εκτός από ειδικές περιπτώσεις, μετά από έγκριση της Υπηρεσίας και εφόσον κατά την κατασκευή του δοκιμαστικού τμήματος αποδειχθεί ότι επιτυγχάνεται ο απαιτούμενος βαθμός και η ομοιομορφία συμπύκνωσης. Δεν επιτρέπεται να διαστρώνεται επικείμενη στρώση αν δεν έχει επαληθευθεί ότι η υποκείμενη συμμορφώνεται προς τις απαιτήσεις της παρούσας. Ιδιαιτέρως επισημαίνονται οι απαιτήσεις που αφορούν στον βαθμό συμπύκνωσης και στην ομαλότητα της επιφάνειας της στρώσης. Όταν η υποκείμενη στρώση εμφανίζει αυξημένη υγρασία (π.χ. λόγω βροχόπτωσης) δεν επιτρέπεται να διαστρώνεται η επικείμενη πριν επέλθει επαρκής αποξήρανση αυτής. Η ΣΕΟ δεν επιτρέπεται να διαστρώνεται σε επιφάνειες παγωμένου εδάφους. β. Κλιματικοί περιορισμοί κατασκευής Οι εργασίες διακόπτονται όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι μικρότερη από 2 ο C, καθώς και κατά τη διάρκεια έντονης ή παρατεταμένης βροχόπτωσης. Σε κάθε περίπτωση λαμβάνονται μέτρα για την εξασφάλιση επιφανειακής απορροής των όμβριων και την αποφυγή εισροής τους στην μάζα της στρώσης έδρασης ή και του επιχώματος, π.χ. δημιουργώντας περιμετρικές συλλεκτήριες τάφρους, σειράδια προϊόντων εκσκαφών κλπ. γ. Κυκλοφορία Επί των υπό κατασκευή στρώσεων δεν επιτρέπεται η κυκλοφορία οχημάτων. Αυτή επιτρέπεται μόνον αφού ολοκληρωθεί η προβλεπόμενη συμπύκνωση. 10

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 5.2 Μόρφωση πυθμένα εκσκαφής Η διαμόρφωση της επιφάνειας εκσκαφής σε γαιώδη ορύγματα γίνεται σύμφωνα με την προβλεπόμενη από τη Μελέτη τελειωμένη επιφάνεια εκσκαφής του ορύγματος. Η διαμόρφωση της επιφάνειας εκσκαφής σε βραχώδη ορύγματα, εκτός αν δείχνεται διαφορετικά στα σχέδια, γίνεται με προσθήκη ισοπεδωτικής στρώσης (που θεωρείται ως ΣΕΟ) συμπυκνωμένου υλικού, μέσου πάχους 0,10 m και ελάχιστου πάνω από τις εξάρσεις 0,08 m, σύμφωνα με τα καθοριζόμενα στην ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-03-00. Συγκεκριμένα, η εκσκαφή συνεχίζεται 150 mm κάτω από την προβλεπόμενη από την Μελέτη θεωρητική επιφάνεια εκσκαφής του ορύγματος. Στην συνέχεια, εξομαλύνονται και ισοπεδώνονται οι ανωμαλίες της επιφάνειας, διαστρώνεται υλικό κατασκευής ΣΕΟ, σύμφωνα με την παρ. 4.2 της παρούσας και συμπυκνώνεται συμφώνα με την ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-02-07-01-00. Επιπλέον, για την αποτροπή της κατακράτησης νερού σε κοιλώματα που τυχόν εμφανίζονται στην βραχώδη επιφάνεια, κατασκευάζεται κατάλληλο σύστημα αποστράγγισης (με εκσκαφή αυλακιών), ή και γεμίζοντας τα τυχόν παραμένοντα κοιλώματα με σκυρόδεμα κατηγορίας C16/20. 5.3 Δοκιμαστικό τμήμα Πριν από την έναρξη των εργασιών κατασκευής της στρώσης έδρασης, κατασκευάζονται δύο τουλάχιστον δοκιμαστικά τμήματα, ένα σε περιοχή ορυγμάτων και άλλο ένα σε περιοχή επιχωμάτων. Οι θέσεις των δοκιμαστικών τμημάτων προτείνονται από τον Ανάδοχο και εγκρίνονται από την Υπηρεσία. Σκοπός της κατασκευής των δοκιμαστικών τμημάτων είναι η διαπίστωση της καταλληλότητας της μεθοδολογίας συμπύκνωσης, που προτίθεται να εφαρμόσει ο Ανάδοχος, ο προσδιορισμός του αριθμού διελεύσεων των συμπυκνωτών για την επίτευξη της απαιτούμενης συμπύκνωσης και η βαθμονόμηση των χρησιμοποιούμενων πυρηνικών συσκευών ελέγχου, για τον προσδιορισμό της περιεχόμενης υγρασίας και της πυκνότητας. Τα δοκιμαστικά τμήματα, έχουν μήκος τουλάχιστον 100 m, κατασκευάζονται με τα υλικά και τον μηχανικό εξοπλισμό που θα χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή της στρώσης έδρασης στο συνολικό μήκος του ελεγχόμενου τμήματος. Κατά την κατασκευή του δοκιμαστικού τμήματος διεξάγονται οι έλεγχοι που αναφέρονται στo Κεφάλαιο 6 της παρούσας. Εάν τα αποτελέσματα των ελέγχων αποδειχθούν ικανοποιητικά, το δοκιμαστικό τμήμα ενσωματώνεται στο έργο, αλλιώς γίνονται διορθωτικές εργασίες. Στην περίπτωση όπου ακόμα και μετά από την εκτέλεση των διορθωτικών εργασιών, τα αποτελέσματα των ελέγχων συμπύκνωσης αποδειχθούν μη ικανοποιητικά, το δοκιμαστικό τμήμα αποξηλώνεται και τα υλικά απομακρύνονται από το έργο. Σε αυτή την περίπτωση, ο ανάδοχος κατασκευάζει εκ νέου δοκιμαστικό τμήμα. Η στρώσης έδρασης κατασκευάζεται με υλικά και μίγματα και τον μηχανικό εξοπλισμό, που χρησιμοποιήθηκαν κατά την διάρκεια κατασκευής του δοκιμαστικού τμήματος. Εάν, κατά τη διάρκεια της κατασκευής του έργου, τα μηχανήματα και υλικά διαφοροποιηθούν σημαντικά κατά την κρίση της Υπηρεσίας, τότε κατασκευάζεται νέο δοκιμαστικό τμήμα από τον Ανάδοχο και εφόσον αυτό ελεγχθεί και εγκριθεί από την Υπηρεσία, επιτρέπεται η συνέχιση της κατασκευής της ΣΕΟ. 5.4 Συμπύκνωση Για τα εδαφικά υλικά της ΣΕΟ, αν δεν γίνεται ιδιαίτερη μνεία στη μελέτη, εξασφαλίζεται ελάχιστη ξηρά φαινόμενη πυκνότητα 98% της πρότυπης εργαστηριακής πυκνότητας, κατά την τροποποιημένη μέθοδο Proctor (ASTM D 1557). Ο έλεγχος της συμπύκνωσης γίνεται επί τόπου με πυρηνικές συσκευές, σύμφωνα με το ASTM D 6938-10, μετά από τη βαθμονόμηση αυτών κατά την κατασκευή των δοκιμαστικών τμημάτων. Κατά τους ελέγχους συμπύκνωσης, δεν επιτρέπεται να γίνεται διόρθωση της εργαστηριακής πυκνότητας Proctor, επειδή όπου απαιτείται διόρθωση, αυτή έχει ήδη γίνει κατά τη δοκιμή Proctor. 11

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 ΕΛΟΤ 6 Κριτήρια αποδοχής τελειωμένης εργασίας 6.1 Έλεγχοι δοκιμές κατά την κατασκευή 6.1.1 Σκοπός και είδος ελέγχων Με τους ελέγχους εξακριβώνονται: α. η καταλληλότητα των υλικών β. η περιεχόμενη υγρασία γ. ο βαθμός συμπύκνωσης δ. η συμμόρφωση των υψομέτρων της επιφάνειας ως προς τις απαιτήσεις της μελέτης 6.1.2 Διαδικασία ελέγχων Για κάθε κατασκευασμένη επιμέρους στρώση της ΣΕΟ, ελέγχεται η επιτευχθείσα συμπύκνωση, με την εφαρμοζόμενη μεθοδολογία, σε σχέση με τον τύπο συμπυκνωτών και τον αριθμό διελεύσεων αυτών. Στις περιπτώσεις χονδρόκοκκων βραχωδών υλικών, δεν είναι εφικτή η εξακρίβωση της συμπύκνωσης κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 13286-02 και για αυτόν τον λόγο εφαρμόζεται η μέθοδος φόρτισης πλάκας κατά DIN 18134. Το «μέτρο παραμόρφωσης» E V2, κατά τη δεύτερη φόρτιση της εν λόγω δοκιμής, θα έχει (ανάλογα με την επιδιωκόμενη τιμή CBR) τιμή E V2, σύμφωνα με τις τιμές του επόμενου Πίνακα 3: Πίνακας 3 - Ελάχιστη επιτρεπόμενη τιμή E V2, [MN/m 2 ], ανάλογα με το CBR: # Είδος εδάφους Ελάχιστη τιμή E V2, [MN/m 2 ] ανάλογα με CBR CBR20 CBR10 CBR5 CBR3 1 Για συνεκτικά εδάφη (διερχόμενο ποσοστό από το κόσκινο του ΕΛΟΤ EN 933-02 ανοίγματος 0,063 mm μεγαλύτερο από 35% κ.β.) 45 35 25 18 2 Για κοκκώδη εδάφη (διερχόμενο ποσοστό από το κόσκινο του ΕΛΟΤ EN 933-02 ανοίγματος 0,063 mm μέχρι 35% κ.β.) 60 47 33 24 Οι έλεγχοι συμπύκνωσης γίνονται με μια δοκιμή ανά συμπυκνωμένη στρώση μέγιστης επιφανείας 1000 m 2. Όταν ο βαθμός συμπύκνωσης είναι αμφισβητήσιμος, λόγω διαφοροποίησης του υλικού, υγρών καιρικών συνθηκών, ή χρήσης διαφορετικού εξοπλισμού, τότε η Υπηρεσία μπορεί να απαιτήσει την πύκνωση των ελέγχων, ή /και (όπως προαναφέρεται) την κατασκευή νέου δοκιμαστικού τμήματος. Στην περίπτωση συνεκτικών εδαφικών υλικών (ποιότητας κατώτερης από Ε4) εφαρμόζεται η ακόλουθη διαδικασία. Φορτηγό βάρους τουλάχιστον 10 τόνων διατρέχει με μικρή και σταθερή ταχύτητα τη ΣΕΟ (ή το υπόστρωμά της, κατά περίπτωση) σε ολόκληρο το μήκος του, για τον έλεγχο τμήματος αυτού. Κατά μήκος της διαδρομής επισημαίνονται οι θέσεις αυξημένων παραμορφώσεων και κατ επιλογή απ αυτές γίνεται δειγματοληψία, για τον προσδιορισμό της συμπύκνωσης και των ορίων Atterberg. 12

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 6.1.3 Δοκιμές Οι προς εκτέλεση δοκιμές και τα αντίστοιχα πρότυπα αναφέρονται στον επόμενο Πίνακα 4: Πίνακας 4 - Έλεγχοι - δοκιμές ΕΛΕΓΧΟΣ - ΔΟΚΙΜΗ ΙΣΧΥΟΝ ΠΡΟΤΥΠΟ Μέθοδοι δειγματοληψίας ΕΛΟΤ EN 932-1 Πρακτική έρευνας και δειγματοληψίας εδαφών με διάνοιξη οπών με γεωδράπανο Πρότυπο για την προπαρασκευή ξηρών εδαφικών δειγμάτων για την κοκκομετρική ανάλυση και τον προσδιορισμό των εδαφικών σταθερών Προσδιορισμός κατανομής μεγέθους κόκκων. Εργαστηριακά κόσκινα, ονομαστικό άνοιγμα βρογχίδων Προσδιορισμός ορίου υδαρότητας (LL) Προσδιορισμός ορίου πλαστικότητας (PL) Δείκτης πλαστικότητας (PI) ASTM D1452-80 ASTM D421-85 ΕΛΟΤ EN 933-2 Ε 105-86/5/ΥΠΕΧΩΔΕ Ε 105-86/6/ΥΠΕΧΩΔΕ Ε 105-86/6/ΥΠΕΧΩΔΕ Συμπύκνωση με τη μέθοδο Proctor ΕΛΟΤ EN 13286-2 Δονητική συμπύκνωση με ελεγχόμενες παραμέτρους ΕΛΟΤ EN 13286-3 Έλεγχος συμπύκνωσης Προσδιορισμός της παραμόρφωσης και των χαρακτηριστικών αντοχής του εδάφους με την μέθοδο της φορτιζόμενης πλάκας Ε 106-86/2 ΥΠΕΧΩΔΕ ASTM D 6938-10 DIN 18134 (αντίστοιχο Fachberichte) ή Ε 106-86/4 6.1.4 Ανοχές 6.1.4.1 Οριζοντιογραφικές ανοχές Οι ακμές του οδοστρώματος καθώς και κάθε άλλη γραμμή παράλληλη προς αυτήν θα πρέπει να συμμορφώνονται με τα δεδομένα της μελέτης με αποδεκτή απόκλιση ±20 mm. 6.1.4.2 Υψομετρικές ανοχές Τα υψόμετρα της επιφάνειας της ΣΕΟ προσδιορίζονται με αναφορά στην θεωρητική επιφάνεια κύλισης του οδοστρώματος, η οποία προκύπτει από την μηκοτομή και τις επικλίσεις που προβλέπονται στη μελέτη. Το κατακόρυφο βάθος οποιουδήποτε σημείου της επιφάνειας της ΣΕΟ μετρημένο από τη θεωρητική επιφάνεια κύλισης του οδοστρώματος, δεν επιτρέπεται να διαφέρει από το θεωρητικό βάθος, που προκύπτει με βάση τα πάχη των στρώσεων που καθορίζονται στην τυπική διατομή, περισσότερο από +20/-30 mm. Οι κλίσεις, εάν δεν καθορίζεται διαφορετικά στην μελέτη, είναι στα συνεκτικά εδάφη τουλάχιστον 4%, ενώ στα μη συνεκτικά τουλάχιστον 2%. Η παραλαβή γίνεται με γεωμετρική χωροστάθμιση ανά διατομή, σε όλα τα σημεία αλλαγής κλίσεων κατά την μελέτη και κατ ελάχιστον στον άξονα και στις εκατέρωθεν απολήξεις της ΣΕΟ. 13

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 ΕΛΟΤ 6.1.4.3 Ανοχές ομαλότητας Η ομαλότητα της προς παραλαβή επιφάνειας επιβεβαιώνεται με χρήση ελαφρού προφιλογράφου ή αδρανειακού προφιλογράφου με μονοαξονικό σαρωτή Laser, διατρέχοντας μια φορά την κάθε λωρίδα κυκλοφορίας της οδού, μετρώντας το δείκτη IRI. Πριν από την πραγματοποίηση κάθε περιόδου μετρήσεων, απαιτείται βαθμονόμηση της συσκευής, που γίνεται σε τμήμα οδού μήκους 200 m σε δύο επαναλαμβανόμενες διελεύσεις. Η βαθμονόμηση γίνεται αποδεκτή εφόσον η διαφορά των αποτελεσμάτων των δύο διελεύσεων του IRI δεν υπερβαίνει τα 0,06 m/km. Ο Ανάδοχος πραγματοποιεί τις μετρήσεις, το πολύ έως και 7 ημερολογιακές ημέρες μετά την ολοκλήρωση κατασκευής της ΣΕΟ. Επίσης, αναλαμβάνει την αβεβαιότητα του επηρεασμού των αποτελεσμάτων, από την προσωρινή κυκλοφορία οχημάτων, μεταξύ του διαστήματος περαίωσης της κατασκευής της και της διαδικασίας των μετρήσεων. Οι τιμές των μετρήσεων IRI δίνονται με ακρίβεια 0,01 m/km. Η ομαλότητα της επιφάνειας μιας στρώσης αξιολογείται κατά τμήματα της ΣΕΟ. Η στρώση γίνεται αποδεκτή εφόσον ο δείκτης IRI συμμορφώνεται με τον ακόλουθο πίνακα. Ποσοστό εκατομέτρων Τιμή IRI [m/km] 50 % <3.0 80 % <4.0 100 % <5.0 6.1.5 Διορθωτικές εργασίες Ανάλογα με τις εντοπιζόμενες αποκλίσεις από τους ελέγχους εφαρμόζονται τα ακόλουθα: α. Εάν τα υψόμετρα της κατασκευασμένης επιφάνειας της ΣΕΟ είναι υψηλότερα των θεωρητικών υψομέτρων (της Μελέτης), τότε στην επιφάνεια γίνεται απόξεση και επανασυμπύκνωση, σύμφωνα με την παρούσα. β. Εάν τα υψόμετρα της κατασκευασμένης επιφάνειας της ΣΕΟ είναι περισσότερο από 150 mm χαμηλότερα των θεωρητικών υψομέτρων, τότε προστίθεται και συμπυκνώνεται υλικό σύμφωνα με την παρούσα. γ. Εάν τα υψόμετρα της κατασκευασμένης επιφάνειας της ΣΕΟ είναι λιγότερο από 150 mm χαμηλότερα των θεωρητικών υψομέτρων, τότε: εάν το έδαφος κάτω από την επιφάνεια έδρασης είναι συνεκτικό, αφαιρείται εδαφικό υλικό σε βάθος τουλάχιστον 150 mm χαμηλότερα των θεωρητικών υψομέτρων προτού να προστεθεί και να συμπυκνωθεί υλικό, σύμφωνα με την παρούσα. εάν το έδαφος κάτω από την επιφάνεια έδρασης είναι μη συνεκτικό προστίθεται υλικό, σύμφωνα με την παρούσα και αφού γίνει αναμόχλευση σε βάθος τουλάχιστον 150 mm χαμηλότερα των θεωρητικών υψομέτρων ακολουθεί συμπύκνωση, σύμφωνα με την παρούσα. 6.2 Ποιοτικοί έλεγχοι για την παραλαβή α. Πριν από την ενσωμάτωση στο έργο διενεργούνται οι εξής έλεγχοι: Τα χρησιμοποιούμενα αδρανή συνοδεύονται από δήλωση επιδόσεων που καταρτίζει ο κατασκευαστής στην ελληνική γλώσσα σύμφωνα με τον κατά εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 574/2014 (ΟJ EEL159/41/28.05.2014) και φέρουν σήμανση CE σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΕ) 305/2011. β. Πριν από την παραλαβή της τελειωμένης εργασίας εκτελούνται οι εξής έλεγχοι: 14

ΕΛΟΤ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 Έλεγχος αποδοχής της ποιότητας των εδαφικών και των αδρανών υλικών που ενσωματώνονται στη στρώση έδρασης, σύμφωνα με την παράγραφο 6.1.2 της παρούσας. Έλεγχος ανοχών άνω επιφάνειας σύμφωνα με την παράγραφο 6.1.4 της παρούσας. Έλεγχος συμπύκνωσης σύμφωνα με τα καθοριζόμενα στην παράγραφο 6.1.2 της παρούσας. 7 Τρόπος επιμέτρησης εργασιών Η κατασκευή της ΣΕΟ επιμετρείται σε κυβικά μέτρα, βάσει διατομών οριζομένων μεταξύ της τελικής στάθμης των χωματουργικών, που παραλαμβάνεται πριν από την έναρξη εκτέλεσης των εργασιών της ΣΕΟ και της τελικής στάθμης της ΣΕΟ. Στην τιμή μονάδας συμπεριλαμβάνονται ανηγμένα όλες οι εργασίες, καθώς και τα πάσης φύσεως υλικά και εξοπλισμός, η εξασφάλιση και η κατανάλωση της ενέργειας, καθώς και κάθε άλλη συμπαρομαρτούσα δράση απαιτούμενη για την πλήρη και έντεχνη κατά τα ανωτέρω κατασκευή της στρώσης έδρασης οδοστρωμάτων οδών, αεροδρομίων, δαπέδων στάθμευσης κλπ. από ασύνδετα εδαφικά υλικά. Ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, περιλαμβάνονται τα εξής: Η διάθεση του απαιτουμένου προσωπικού, μηχανικού εξοπλισμού, μέσων και αναλωσίμων Η διάστρωση και συμπύκνωση της ΣΕΟ σύμφωνα με τους όρους της παρούσας Η δαπάνη δειγματοληψιών και ελέγχων στο εργαστήριο και στο πεδίο Η κατασκευή των δοκιμαστικών τμημάτων καθώς και η αποξήλωση και απομάκρυνση των υλικών στη περίπτωση που η αποτυχία του δοκιμαστικού τμήματος οφείλεται σε υπαιτιότητα του Αναδόχου Οι δαπάνες αποξήλωσης και επανακατασκευής στρώσεων σε περίπτωση διαπίστωσης μη συμμόρφωσης με τους όρους της παρούσας Προδιαγραφής Η προμήθεια των απαραίτητων αναλώσιμων ή μη υλικών Η μεταφορά και προσωρινή αποθήκευσή τους στο έργο Η ενσωμάτωση ή η χρήση τους στο έργο Η φθορά και απομείωση των υλικών και η απόσβεση και οι σταλίες του εξοπλισμού Η διάθεση και απασχόληση του απαιτουμένου προσωπικού, εξοπλισμού και μέσων για την εκτέλεση των εργασιών σύμφωνα με τους όρους της παρούσας Η συγκέντρωση των απορριμμάτων πάσης φύσεως που προκύπτουν κατά την εκτέλεση των εργασιών και την μεταφορά τους προς οριστική απόθεση Η πραγματοποίηση όλων των απαιτουμένων δοκιμών, ελέγχων κλπ. για την πλήρη και έντεχνη εκτέλεση της εργασίας σύμφωνα με την παρούσα Προδιαγραφή, καθώς και των τυχόν διορθωτικών μέτρων (εργασία και υλικά) εάν διαπιστωθούν μη συμμορφώσεις κατά τις δοκιμές και τους ελέγχους Η προμήθεια υλικών προέλευσης δανειοθαλάμου, λατομείου, ή ορυχείου για την κατασκευή της ΣΕΟ επιμετρείται ιδιαιτέρως και ΔΕΝ περιλαμβάνεται στην τιμή μονάδος της παρούσας. Για την επιμέτρηση του μεταφορικού έργου ισχύουν τα προβλεπόμενα στα συμβατικά τεύχη. 15

ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-05-03-01-00:2017 ΕΛΟΤ Βιβλιογραφία Ε105-86/5/ΥΠΕΧΩΔΕ - Προδιαγραφή ΥΠΕΧΩΔΕ. Εργαστηριακές δοκιμές εδαφομηχανικής - Προσδιορισμός ορίου υδαρότητας (LL) Ε105-86/6/ΥΠΕΧΩΔΕ - Προδιαγραφή ΥΠΕΧΩΔΕ. Εργαστηριακές δοκιμές εδαφομηχανικής - Προσδιορισμός ορίου πλαστικότητας (PL) και Δείκτη πλαστικότητας (PI) Ε105-86/11 ΥΠΕΧΩΔΕ - Προδιαγραφή ΥΠΕΧΩΔΕ. Εργαστηριακές δοκιμές εδαφομηχανικής - Δοκιμή Συμπύκνωση 16