CRITHINKEDU Critical Thinking Across the European Higher Education Curricula 2017
Η Ανάπτυξη Κριτικής Σκέψης στη Νοσηλευτική Εκπαίδευση Ευάγγελος Φραδέλος Νοσηλευτής Ψ.Υ., MSc, PhD(c), Επιστημονικός και Ερευνητικός Συνεργάτης του Τ.Ε.Ι Θεσσαλίας
ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ Η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης είναι ένας από τους πιο κεντρικούς στόχους της εκπαίδευσης και ένα από τα πιο αξιόλογα αποτελέσματα που μπορεί να έχει (van Gelder, 2001, 2005). Αποτελώντας ταυτόχρονα μια και ίσως τη πιο σημαντική από τις κομβικές ικανότητες που απαιτούνται στην κοινωνία του 21ου αιώνα (Καραγκιοζίδης, 2013). Στους γενικούς σκοπούς όλων, σχεδόν, των μαθημάτων, του αναλυτικού προγράμματος σπουδών, περιλαμβάνεται και η ανάπτυξη της κριτικής και δημιουργικής σκέψης των μαθητών (ΝΑΠ, 2010).
Τι είναι η κριτική σκέψη; Δεν υπάρχει κανένας κοινά αποδεκτός ορισμός της κριτικής σκέψης, αλλά ποικιλία ορισμών για το τι περιλαμβάνει αυτή η έννοια (Alvarez, 2007). «Διανοητική διαδικασία ενεργής και επιδέξιας αντίληψης, ανάλυσης, σύνθεσης και εκτίμησης πληροφοριών συγκεντρωμένων ή προερχόμενων από την παρατήρηση, την εμπειρία, τον συλλογισμό, την αιτιολόγηση ή την επικοινωνία που οδηγεί στην απόκτηση πεποίθησης για την ανάληψη δράσης» (Scriven and Paul, 2003 ). Λογική και στοχαστική σκέψη, η οποία επικεντρώνεται στην απόφαση για το τι θα πράξει ή τι θα πιστέψει το άτομο (Ennis 1987). Δεξιότητα του ατόμου να σκέφτεται για τη σκέψη, ώστε να εντοπίζει τα δυνατά και τα αδύνατα της σημεία και να την επαναθέτει σε βελτιωμένη μορφή, αν χρειάζεται (Paul,1993).
Τι είναι η κριτική σκέψη; Νοητική συναισθηματική λειτουργία που ενεργοποιεί γνωστικές δεξιότητες, λογικούς συλλογισμούς και μεταγνωστικές στρατηγικές για την επεξεργασία δεδομένων, η οποία είναι απαλλαγμένη από προκαταλήψεις και προσωπικές πεποιθήσεις. Ώστε το άτομο τελικά να καταλήξει σε έγκυρα και λογικά συμπεράσματα, διαπιστώσεις, κρίσεις, πεποιθήσεις και επιλογές δράσης. (Ματσαγγούρας,1998)
Xαρακτηριστικά Γνωρίσματα του Κριτικά Σκεπτόμενου Ατόμου Ανοικτό μυαλό: είναι ανοικτό σε όλες τις δυνατότητες, ερμηνείες και προοπτικές ενός ζητήματος και σκέφτεται πριν δεχτεί μια άποψη εξετάζοντας γιατί πρέπει να ευνοήσει μια επιλογή έναντι κάποιας άλλης. Ευελιξία σκέψης: είναι έτοιμο να τροποποιήσει την κρίση, τις ενέργειες και τις αποφάσεις του κάθε φορά που παρουσιάζεται μια ευκαιρία να μετακινηθεί σε ανώτερα επίπεδα σκέψης ή ικανότητας.
Δεξιότητες Κριτικής Σκέψης - American Philosophical Association (1990) Αξιολόγηση Αυτορρύθμιση Ανάλυση Κριτική Σκέψη Συνεπαγωγή Ερμηνεία Επεξήγηση
Κριτική σκέψη και Νοσηλευτική Γνωστική διαδικασία κατά την οποία το άτομο εξετάζει τα δεδομένα και εξετάζει πιθανές εξηγήσεις και αποτελέσματα πριν διαμορφώσει μια γνώμη ή πριν λάβει κάποια απόφαση. Κριτική σκέψη στη νοσηλευτική πρακτική είναι μια ειδική, στοχαστική διαδικασία συλλογισμού που καθοδηγεί το νοσηλευτή στη δημιουργία, εφαρμογή και αξιολόγηση των προσεγγίσεων, σχετικά με τη φροντίδα του ασθενή.
Κριτική Σκέψη και Νοσηλευτική Σκόπιμη, προσανατολισμένη πάντα σε κάποιο αποτέλεσμα Βασικό στοιχείο για την ασφαλή, αλλά και επιδέξια νοσηλευτική πρακτική Με βάση τις αρχές της νοσηλευτικής διεργασίας και της επιστημονικής μεθόδου Απαιτεί ειδικές γνώσεις, δεξιότητες και εμπειρία Οι Νέοι Νοσηλευτές θα πρέπει να θέτουν ερωτήματα και να αμφισβητούν
Κριτική Σκέψη και Νοσηλευτική Καθοδηγούμενη από επαγγελματικά πρότυπα και ηθικούς κανόνες Απαιτεί στρατηγικές που μεγιστοποιούν τις δυνατότητες αντιστάθμισης των προβλημάτων Συνεχώς επαναξιολογεί, αυτο-διόρθωνει, και προσπαθεί να βελτιώσει
Κριτική Σκέψη και Νοσηλευτική Η δεξιότητα που αποκτά κάποιος η οποία του δίνει τη δυνατότητα να επιλέγει: Το συγκεκριμένο τρόπο σκέψης, τις απαιτούμενες πνευματικές συνήθειες και τη σωστή πληροφόρηση που χρειάζεται Για να διαμορφώσει άποψη και να την εφαρμόσει με επιτυχία. Για να μπορεί να αξιολογεί πληροφορίες και να παίρνει κλινικές αποφάσεις.
Καλλιέργεια της κριτικής σκέψης στη νοσηλευτική εκπαίδευση Ανασταλτικοί παράγοντες.. Δομή των διαλέξεων Επιδίωξη της τελειότητας Όγκος της διδακτέας ύλης Αποκλειστική χρήση των διαλέξεων
Καλλιέργεια της κριτικής σκέψης στη νοσηλευτική εκπαίδευση Στρατηγικές ανάπτυξης
Καλλιέργεια της Κριτικής Σκέψης στη Νοσηλευτική Εκπαίδευση Θέμα που δεν είναι γνωστό από πριν Συζήτηση διατηρεί τη σκέψη των φοιτητών σε εγρήγορση πολύ περισσότερο από ό,τι οι διαλέξεις Κατεύθυνση της συζήτησης Η χρήση του διαλόγου, υπό τη μορφή διδασκαλίας είναι απρόβλεπτη και μπορεί εύκολα να ξεφύγει από το στόχο. Κάποιες από τις ιδέες των διδασκόμενων μπορεί να είναι εσφαλμένες, οπότε χρειάζεται διόρθωση από τον διδάσκοντα.
Καλλιέργεια της κριτικής σκέψης στη νοσηλευτική εκπαίδευση Ερωτήσεις Περιορισμός ερωτήσεων που έχουν προκαθορισμένη απάντηση Αποφυγή ερωτήσεων που οι απαντήσεις ποικίλουν Σωκρατική Μέθοδος : κάθε απάντηση σε ερώτηση πρέπει να οδηγεί σε μία άλλη ερώτηση, προκειμένου να αναλυθεί ένα ζήτημα, όσο πιο διεξοδικά γίνεται Με αρχική ερώτηση «Πώς λειτουργεί το νευρικό σύστημα;» και με διαδοχικές απαντήσεις και ερωτήσεις φτάνουμε στην τελική απάντηση: «Οι ακουστικές ψευδαισθήσεις είναι ένα σύμπτωμα της ψύχωσης».
Καλλιέργεια της κριτικής σκέψης στη νοσηλευτική εκπαίδευση Επίλυση προβλημάτων Κλινικές περιπτώσεις Αφομοιώνονται συγκεκριμένες γνώσεις (πχ σχετικά με τη χορήγηση φαρμάκων) βάσει συγκεκριμένου προβλήματος Τα προβλήματα που επιλέγονται χρησιμοποιούνται με πρακτικούς τρόπους Χαρακτηρίζεται από ομαδικότητα χρήση φαντασίας και δημιουργικότητας ομαδική συνεργασία, η οποία δραστηριοποιεί περισσότερο τη φαντασία και τη δημιουργικότητα και οδηγεί σε πολλές εναλλακτικές λύσεις
Καλλιέργεια της κριτικής σκέψης στη νοσηλευτική εκπαίδευση Εργασίες Συγγραφή απαιτούν την εφαρμογή διαφόρων τρόπων της κριτικής σκέψης ανάμειξη εννοιών καθορισμό προτεραιοτήτων διαμόρφωση συμπερασμάτων Αποτελεσματική συγγραφή συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές, σχετικά με τις πληροφορίες που πρέπει να έχει το κείμενο. Οι Φοιτητές καλούνται να διατυπώσουν απόψεις πάνω σε συγκεκριμένα θέματα, να εκτιμήσουν την ορθότητα αυτών των απόψεων και το συλλογισμό πάνω στον οποίο βασίζονται.
Συντονιστής: University of Trás-os-Montes e Alto Douro, Πορτογαλία Ιδρύματα Εταίροι: Universidad de Santiago de Compostela, Ισπανία Universita Degli Studi Roma Tre, Ιταλία Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, Ελλάδα Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλίας, Ελλάδα University College Dublin, Ιρλανδία Katholieke Universiteit Leuven, Βέλγιο UC Leuven, Βέλγιο Siuolaikiniu Didaktiku Centras, Λιθουανία University of Economics, Πράγα,Τσεχία Academia de Studii Economice din Bucuresti, Ρουμανία Αριθμός Προγράμματος: 2016-1-PT01-KA203-022808 Χρηματοδότηση: European Union Πρόγραμμα: Erasmus+ / KA2 Action Στρατηγικές Συμπράξεις Προϋπολογισμός: 397 478,00 Διάρκεια: 2016-2019
Να ευθυγραμμίσει τα μαθησιακά αποτελέσματα της ΚΣ με τις προκλήσεις και ανάγκες της τρέχουσας αγοράς εργασίας σε διαφορετικές Ευρωπαϊκές χώρες. Να προτείνει οδηγίες και διδακτικές προσεγγίσεις για τη διδασκαλία και την αξιολόγηση της ΚΣ στα διάφορα προγράμματα σπουδών Ευρωπαϊκών Ανώτατων Ιδρυμάτων, με βάση τις καταγραφές των μαθησιακών αποτελεσμάτων της ΚΣ.
Join us and participate in our events! See more at crithinkedu.utad.pt E-mail: crithinkedu@utad.pt Facebook: facebook.com/crithinkedu Twitter: @crithinkedu_eu
2016 Ευχαριστώ