EXOFYLLO GLOSSA D DHMOTIKOYindd 1 20/6/2017 4:18:19 μμ
1 1 1 O Σ ε π τ έ μ β ρ η ς Ο Σεπτέμβρης είναι αγόρι κι έχει ολόχρυσο καπέλο και χρυσό το πανωφόρι διαμαντάκια θε να βρεις, σταγονίτσες, σταγονίτσες μιας ολόχρυσης βροχής Τα παύτσια του είναι φύλλα, υ χουν πέσει απ τα πλατάνια και τα μάγουλά του μήλα Ο Σεπτέμβρης είναι αγόρι, κατεβαίνει από τα δάση, κατεβαίνει από τα όρη Κρατάει σάκα από νερό κι έχει μέσα τα βιβλία από σύννεφο κι αφρό Κι έρχεται για να χτυπήσει μια πελώρια καμπάνα, το σχολειό για να αρχινήσει Με του ανέμου τα δάρια τρέχει δίχως να τον βλέπεις Στων βημάτων του τα χνάρια Ο Σεπτέμβρης πάντα, δες, έχει όλα τα παιδάκια φίλους και συμμαθητές Ρένα Καρθαίου, Στα μονοπάτια του ήλιου, εκδ Πατάκη, Συζητούμε για το ίημα 1 Τι είναι ο Σεπτέμβρης στο ίημα; 2 Περίγραψε τι φοράει, πώς είναι η μορφή του και τι κρατάει 3 Από ια μέρη έρχεται και ύ κατευθύνεται; Γιατί; 4 Τι σημαίνει η φράση: «Ο Σεπτέμβρης πάντα, δες, έχει όλα τα παιδάκια φίλους και συμμαθητές»; 18 Γλωσσα Δ Δημοτικου 16σελιδοindd 18 21/6/2017 9:08:03 πμ
Θυμήσου! εται στρ οφή α Καθένα από τα κομ μάτ ια του ιήμα τος ονο μάζ χος β Η κάθε σειρά του ιήμα τος ονο μάζεται στί με λέξεις υ ακο ύγο νται γ Όταν δύο ή περισσότε ροι στίχοι τελειώνου ν το ίδιο, λέμ ε ότι έχο υν ομοιοκατα ληξία ή ρίμα η του στίχου, η ομοιοκ ατα ληξία δ Ανά λογα με το υ τονίζεται η τελευταία λέξ τονη (στ ην παραλήγου σα), λέγ εται οξύ τονη (τονισμ ός στη λήγουσα), παρ οξύ προ παρ οξύ τονη( στην προ παραλήγου σα) 1 Απάντησε στις ερωτήσεις 1 Πόσες στροφές (κομμάτια) έχει το ίημα; 2 Πόσους στίχους (σειρές) έχει η κάθε στροφή; 3 Ποιες λέξεις της πρώτης στροφής έχουν ομοιοκαταληξία; α Σε ιο στίχο βρίσκεται η πρώτη λέξη; β Σε ιο στίχο βρίσκεται η δεύτερη λέξη; 2 Κάνε ζευγάρια με τις λέξεις υ έχουν ομοιοκαταληξία σε κάθε στροφή 1 αγόρι 5 βρεις 2 φύλλα 6 αγόρι 3 νερό 7 χτυπήσει 4 δάρια 8 δες 19 Γλωσσα Δ Δημοτικου 16σελιδοindd 19 21/6/2017 9:08:07 πμ
Ο Σεπτέμβρης είναι αγόρι Παρατηρώ και μαθαίνω κι έχει ολόχρυσο καπέλο και χρυσό το πανωφόρι Όταν ανάμεσα σε δύο στίχους, υ έχο υπάρχει στίχος υ δεν ακούγεται να υν ομοιοκαταληξία, τελειώνει το ίδιο, τότε λέμε ότι έχουμε πλεκτή ομοιοκα ταλ ηξία Δημιούργησε ένα τετράστιχο με τη βοήθεια της παρένθεσης: (βγάλτε, αρχινά, χαρά, πάρτε) 3 Το σχολείο και τις τσάντες Εργασία και τα βιβλία 1 Ποιο είναι το πρώτο ζεύγος λέξεων με ομοιοκαταληξία; - 2 Σε ιες συλλαβές υπάρχε ι ομοιοκαταληξία; Ομοιοκαταληξία υπάρχει ος λέξεων με 3 Ποιο είναι το δεύτερο ζεύγ ομοιοκαταληξία; - οιοκαταληξία; ομ ι χε άρ υπ ές αβ λλ συ ς ιε Σε 4 Ομοιοκαταληξία υπάρχει 5 Τι είδους ομοιοκαταληξία έχ ει το ίημα υ δημιούργησες; 20 Γλωσσα Δ Δημοτικου 16σελιδοindd 20 21/6/2017 9:08:09 πμ
Θυ μήσο υ! Η τεχνική του λόγου κατά την οία δίνοντ αι ανθρώπινα χαρακτ ηριστικά, συμ περιφο ρές και συναισ θήμ ατα σε έμψ υχα (ζώα-φ υτά) ή σε άψυχα, ονο μάζεται πρ οσω π οίηση Όλο το ίημα είναι μια προσωίηση Ο μήνας Σεπτέμβρης παρουσιάζεται με τη μορφή ενός μικρού αγοριού Πίσω από την περιγραφή του παιδιού «κρύβονται» τα χαρακτηριστικά του μήνα 4 Γράψε τρεις φράσεις του ιήματος και εξήγησε ια χαρακτηριστικά του μήνα κρύβουν 1 2 3 21 Γλωσσα Δ Δημοτικου 16σελιδοindd 21 21/6/2017 9:08:12 πμ
5 Βάλε σε αλφαβητική σειρά τις λέξεις της παρένθεσης: (αγόρι, πανωφόρι, χνάρια, μήλα, νερό, αφρό, δάρια, φύλλα) 6 «Ξέρω κάιον υ τον λένε» παιχνίδι γνωριμίας Τα παιδιά κάθονται σε κύκλο και λένε το όνομά τους Έπειτα το καθένα λέει: «Ξέρω κάιον υ τον λένε» συμπληρώνοντας την πρόταση με το όνομα ενός παιδιού υ επιλέγει Επαναλαμβάνει την πρόταση τρεις φορές Την τελευταία φορά βάζει στο τέλος της πρότασης μια λέξη υ να κάνει ομοιοκαταληξία (ρίμα) σχηματίζοντας έτσι μια στροφή ιήματος πχ Ξέρω κάιον υ τον λένε Γιάννη Ξέρω κάιον υ τον λένε Γιάννη Ξέρω κάιον υ τον λένε Γιάννη και κανένας δεν τον πιάνει! 22 Γλωσσα Δ Δημοτικου 16σελιδοindd 22 21/6/2017 9:08:14 πμ
12 Ανα μ ού ι ν ή σεις ρ ι α το υ καλο κ Πώς πέρασε η δεύτερη μέρα στο σχολείο, Θαλή; Όμορφα, παπύ Ο δάσκαλος μάς ζήτησε να γράψουμε για τις αναμνήσεις του καλοκαιριού Άκου λοιπόν τι έγραψα: Το κα λο καίρι το πέ ρα σα στ ην Κε φα λο νιά, στον Κα ραβό μυλο, στο σπίτι το υ πα ππ ού και της για γιάς μο υ Σ υνάν τη σα ξανά το υς φίλο υς και πα ίζα με τρ ελά παιχνίδια Παιχνίδια με τη θά λα σσα, με το υς αφρο ύς και το ν βυ θό της Σ χίζαμ ε τα νε ρά και πιάνα με κοχύλια και βό τσαλα Τα κοχύλια τα βάζα με στ αυ τί μας και ακ ού γα με τη βο υή των κυ μά των Μια μέ ρα, ο Πέ τρ ος βρήκε έν αν μικ ρό ασ τε ρία Η αδ ερφή μο υ, η Μυρ τώ, υ έχει με γά λη φαντασία, είπε: «είναι έν α ασ τε ρά κι, υ ζή λε ψε τη δρ οσ ιά της θά λα σσας κι έκ ανε βο υτ ιά απ ό το ν ου ρανό» Η Σ οφ ία πρ ότ εινε να το ν ξανα ρίξ ου με στο νε ρό, για να βρ ει την πα ρέ α το υ και σ αυ τό συ μφωνήσ αμ ε όλοι Φέτος ο πα ππ ούς μο ύ έμαθε να ψα ρε ύω με κα λά μι Τε λικ ά, το ψά ρε μα δεν είναι τό σο εύκολο, όσο νο μίζετ ε Πρ έπ ει να φο ρέ σεις το ψά θινο κα πέ λο σο υ, να βά λεις δολώ μα τα στ ην πε το νιά και να πε ριμ ένεις με τις ώρ ες Για τί το ψά ρε μα θέλει υπ ομ ονή Και μπ ορ εί να μην πιάσεις και κανέ να ψά ρι Ό ταν, όμ ως, αρχίζεις να γε μίζεις το κα λά θι σο υ με ψά ρια, η χα ρά σο υ είναι απ ερίγραπ τη Έμ αθα να ξεχωρίζω τα ψά ρια απ ό το ν τρ όπ ο υ τσιμπ ούσαν, πρ ιν καν τα τραβήξ ου με έξ ω Η τσιπ ούρα πρ οσ πα θεί να σε ξε γε λάσει, τσιμπάει το αγ κίσ τρι και ανασηκ ώνεται μα λα κά η πε το νιά Νιώθεις ένα απαλό σκίρ τη μα στο χέ ρι Ο σπ άρ ος γυρίζει γύρω γύρω απ ό το δόλω μα και τσιμ πάει ξαφν ικ ά Το κε φα λό υλο, πά λι, ορμά ει δυ να τά και τραβιέ ται απ ότομ α πίσ ω Έμ αθα να διαβάζω και το υς αέ ρηδε ς Κα τά ύ φυ σάνε Πώς ση κώνο υν κύ μα τα, πώς κάνο υν τα φύλλα των δέ ντρων να τρ έμ ου ν και πώς ταξιδ εύ ου ν πα ρέ α με τα υλιά Έμ αθα ακ όμ α πως το υς φίλο υς το υ κα λο καιριού δεν το υς ξεχν άς, για τί βρίσκ ον ται σε όλες τις ισ το ρίε ς υ έχεις να πε ις στου ς άλ λο υς Πό σο όμ ορφο ήταν το κα λο καίρι υ πέ ρα σε! Θα λής 23 Γλωσσα Δ Δημοτικου 16σελιδοindd 23 21/6/2017 9:08:16 πμ
Συζητούμε για το κείμενο 1 Γιατί ο Θαλής έγραψε αναμνήσεις του καλοκαιριού; 2 Τι έκανε με τους φίλους του ο Θαλής το καλοκαίρι; 3 Ποιος του έμαθε τα μυστικά του ψαρέματος; Ποια είναι αυτά; 1 Απάντησε στις ερωτήσεις, όμοια με το παράδειγμα 1 Ποιος βρήκε έναν μικρό αστερία; Ο Πέτρος 2 Ποια πρότεινε να τον ξαναρίξουν στο νερό; 3 Ποιο χρειάζεται υμονή; 4 Ποια προσπαθεί να σε ξεγελάσει; 5 Ποιος γυρίζει γύρω γύρω από το δόλωμα και τσιμπάει ξαφνικά; 6 Ποιο ορμάει δυνατά; Θυ μ ήσο υ! ιε ς; / ιο; ή ια;» ή ; ια / ι; ιο ή ; ος Με την ερ ώ τη ση «π οι υ κάνει κά τι, κό τι ασ σι ου το η ασ πρ ότ βρίσκο υμ ε μέ σα σε μια η Αυτό το ου σιασ τικό ασ στ τά κα ια µ σε ι τα πα θαίνει κά τι ή βρίσκε ονομ άζεται υπ οκείμενο 24 Γλωσσα Δ Δημοτικου 16σελιδοindd 24 21/6/2017 9:08:19 πμ