Φίλοι και φίλες, συναγωνιστές και συναγωνίστριες, ήρθαμε στο Θυσιαστήριο της Λευτεριάς, στο Σκοπευτήριο Καισαριανής, για να αποτίσουμε ελέχιστο φόρο τιμής στη «Ματωβαμένη καρδιά της Ελλάδος» όπου 700 περίπου πατριώτες πότισαν με το αίμα τους τη γη τούτη. Ανάμεσά τους οι αγέρωχες και αγνές μορφές των 200 κομμουνιστών. Και διάλεξαν οι ναζί, τη μέρα της Πρωτομαγιάς. Την εργατική μέρα του αίματος να τους φέρουν εδώ, στο βωμό της λευτεριάς, τη ματωμένη Δευτέρα της πρώτης του Μάη 1944. 1 Χιλιοειπωμένα όλα τούτα, μα χρειάζεται ν ανασκαλεύουμε το τζάκι του παρελθόντος. Να μην ξεθωριάζει η ιστορία μας. Να μην την καταχωνιάζουν ή διαστρεβλώνουν ορισμένες περισπούδαστες κεφαλές. Για να μη χάνουμε την ανθρωπιά μας. Μα τα σπινθηροβολήματα που βγαίνουν, να φωτίζουν τις καρδιές. Για να θυμούνται οι παλιοί, και η μελλούμενη γενιά, που δρασκελά τα πρώτα σκαλοπάτια της ζωής, να μάθει. Να μάθουν, πως από το 1941 ως το 1944 τα Φασιστικά ρήμαξαν την Ελλάδα μας. Τριπλή κατοχή Ιταλοί Γερμανοί και Βούλγαροι. Να μάθουν πως σε κάθε άκρη και γωνιά της πατρίδας μας γινόταν εκτελέσεις, γιατί ο Ελληνικός λαός αντιστάθηκε στους στυγνούς κατακτητές. Συσπειρώθηκαν στο Ε.Α.Μ., το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, που κατά γενική ομολογία, η ραχοκοκκαλιά του ήταν το Κ.Κ.Ε. Να μάθουν πως τους 200 κομμουνιστές που τους μετέφεραν από το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου, ήταν εξόριστοι στην Ακροναυπλία και την Ανάφη, από τη βασιλομεταξική κυβέρνηση η οποία και τους παράδωσε στους κατακτητές. Ίδιας ράτσας σκυλολόι οι αφεντάδες. Να μάθουν, πως σ αυτόν τον ιερό χώρο σχεδόν καθημερινά οι Γερμανοί με τα τερατόμορφα ΕΣ ΕΣ, ντουφέκαγαν την καρδιά της Ελλάδας. Να μάθουν ότι ο Καπετάν Μανώλης Σταθάκης στις 27 4 1944 έστειλε μια ομάδα 16 Ελασιτών, με επικεφαλής το λοχία Προύσαλη, να στήσουν ενέδρα στη θέση Παγκανιά, λίγο έξω από τους Μολάους. Αφού άφησαν το πρώτο αμάξι με τους φαντάρους να περάσει, διέταξε επίθεση
στις κούρσες. Έτσι σκοτώθηκε ο Υποστράτηγος Φραντς Κρεχ, και τρεις αξιωματικοί. 2 Η παρακάτω ανακοίνωση δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 30 του Απρίλη 1944. Ρίχτηκε και ως φέι βολάν στην Αθήνα: «Την 27 η Απριλίου 1944, κομμουνιστικαί συμμορίαι παρά τους Μολάους κατόπιν μιας εξ ενέδρας επιθέσεως εδολοφόνησαν ανάδρως έναν Γερμανόν στρατηγό και 3 συνοδούς του. Πολλοί Γερμανοί στρατιώται τραυματίσθηκαν. Ως αντίποινα θα εκτελεσθούν: 1) Τουφεκισμός 200 κομμουνιστών την 1-5 - 1944 2) Ο τουφεκισμός όλων των ανδρών τους οποίους θα συναντήσουν τα Γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάοι προς Σπάρτη έξωθι των χωριών. Υπό την εντύπωσιν του κακουργήματος τούτου Έλληνες εθελονταί εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομουνιστάς. O Στρατιωτικός Διοικητής Ελλάδος». Αδέλφια μας, Ήρωες της Πρωτομαγιάς του 1944, μαζευτήκαμε εδώ, σ αυτό το χώρο, για να μάθουμε πως εσείς πηγαίνοντας προς το θάνατο τραγουδούσατε. Στιγμές μεγαλείου και ψυχικής δύναμης. Ποιος μωρέ κιοτήδες έχει τέτοια λεβεντιά και τέτοια ψυχική ανάταση να φτύει κατάμουτρα το χάρο για την ελευθερία αυτής της πατρίδας, να τραγουδούν και να πεθαίνουν. «Σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή..» Και τα πολυβόλα κόβαν τις ανάσες. Παίρνανε ζωές. Μα η επόμενη εικοσάδα συνέχιζε. «Απ τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά.» Τα πολυβάλα θερίζανε μα οι επόμενοι στήναν τραγούδι.. Ελλάδα μας, Ελλάδα μας, αστέρι του ουρανού, Ελλάδα μας Ελλάδα δεν βγαίνεις από το νου. Και φόρτωναν τα πτώματα στα φορτηγά, από τις χαραμάδες έτρεχε καθώς τους πήγαινανε στο Τρίτο Νεκροταφείο, στο μαύρο φόντο των ασφαλτοστρωμένων δρόμων το ρυάκι του αίματος απ τη ματωμένη καρδιά της Ελλάδας.
Φίλοι και φίλες, συναγωνιστές και συναγωνίστριες, κλείστε για λίγο τα μάτια, μονάχα για λίγο, και κοιτάξτε με τα μάτια του νου στο χώρο τούτο. 3 Θα δείτε το 14 χρονο Λυκουρίνο ν ανεβαίνει σ ένα βραχάκι για να τον βρούν τα βόλια της αθανασίας. Θα δείτε την Ηρώ Κωνσταντοπούλου με τη σχολική ποδιά, να πέφτει από τα βόλια των ναζιστών. Θα δείτε την ελεύθερη σκόπευση στον τριακοσάρη, 92 αγωνιστών, 82 αντρών και 10 γυναικών, ανάμεσά τους τραυματίες του Αλβανικού με κομμένα ποδάρια. Η εκτέλεση αυτή της 10ης Μαϊου 1944 δεν μπορούσε να γίνει εδώ, γιατί το χώμα ακόμα ήταν νωπό από το αίμα των 200. Θα δείτε το Ναπολέοντα Σουκατζίδη να μη δέχεται την αντικατάσταση του και δίπλα του το Βαρθολομαίο, το Μαριακάκη, τον Τσίρκα, το Ρεμπούτσικα, τον ανταζή και τους υπόλοιπους, να παίρνουν το δρόμο της αθανασίας. Οι εκτελέσεις εδώ στο Σκοπευτήριο έπαιρναν άλλη μορφή. Εδώ ο δολοφόνος παρουσιαζόταν «επίσημα» φορώντας πάντα στολή Γερμανού ναζί. Δεν ήξεραν, δεν φαντάζονταν οι ναζίδες τόση αυτοθυσία, τόσο ηρωϊσμό, τόση πίστη στον αγώνα. Λίγες στιγμές πριν την εκτέλεση, όταν τα αυτοκίνητα τους έφερναν στο Σκοπευτήριο, οι ήρωες βρήκαν τον καιρό, λίγο χαρτί και ένα μολύβι, και λίγα λόγια, τόσο καθαρά και εκφραστικά για να αφήσουν την τελευταία τους υποθήκη. Μερικά από αυτά τα κειμήλια του αγώνα: Νίκος Μαριακάκης: «Καλύτερα να πεθαίνει κανείς στον αγώνα για λευτεριά παρά να ζη σκλάβος». Σουκατζίδης Ναπολέων: «Πατερούλη, πάω για εκτέλεση, να σαι περήφανος για το μονάκριβο γιο σου. Να αγαπάς και να λατρεύεις την κορούλα σου και την αδελφούλα μου. Γεια, γειά πατερούλη. Σάββας Σαββόπουλος
4 Ας μάθει όλη η Ελλάδα πως ούτε στιγμή δεν χάσαμε την πίστη μας στην τελική νίκη. Καμιά δύναμη δεν θα μπορέσει να τσακίσει το ΚΚΕ. Θα νικήσει. Καλώ τον αδελφό μου με σκληρή δουλειά να προσπαθήσει να ξεπλυνει το κακό που έκανε με την δήλωση και την αδελφούλα μου να πάρει τη θέση μου στο ΚΚΕ». «Σπήλιος Αμπελογιάνης του Κων/νου, οδός Άστρους 93, Κολωνός. Έτσι πεθαίνουν οι τίμιοι Έλληνες. Πεθαίνω περήφανος. Ζήτω η Λευτεριά! Διαβάτη Ελληνα, το ρούχο τούτο να το πας στην παραπάνω διεύθυνση. Είναι η στερνή επιθυμία ενός ανθρώπου, που ξέρει να πεθαίνει για τη Λευτεριά. Ζήτω ο ελληνικός λαός». Λαμπρινίδης Μανώλης: «Στέλιο και Χρυσούλα κι αγαπητή μου Γιανούλα. Σας αφήνω για πάντα, Μέσα απ τ αυτοκίνητο σας παρακαλώ τα τελευταία μου λεπτά, Γιαννούλα όπως αγαπούσες εμένα τώρα ν αγαπήσεις τη μητέρα μου. Τώρα που έφυγα Στέλιο που με φρόντισες. Τώρα σε παρακαλώ να φροντίσεις για τη μητέρα μας. Σας φιλώ όλους. Γεια σας για πάντα, Ζήτω η Ελλάς, Ζήτω το ΕΑΜ». Κώστας Τσίρκας: «Πρωτομαγιά. Γεια σας, όλοι πάμε στη μάχη». Μήτσος Ρεμπούτσικας: «Αγαπημένοι μου. Ο θάνατός μου δεν θα πρέπει να σας λυπήσει, αλλά να σας ατσαλώσει πιο πολύ για την πάλη που διεξάγεται. Σφίξτε τις καρδιές σας και βγείτε παλικάρια απ τη νέα δοκιμασία. Έτσι θα μας τιμήσετε καλύτερα. Όταν ο ανθρωπος δίνει τη ζωή του για ανωτερα ιδανικά, δεν πεθαίνει ποτέ. Με με πολλή αγάπη, Μήτσος». Από τότε είστε μπροστάρηδες σε όλους τους αγώνες μας.
5 Το τραγούδι σας, αδέλφια μας και τα μηνύματά σας μέσα από τις παράγκες και τα σοκάκια της θρυλικής Καισαριανής, απλώθηκαν σε όλη τη χώρα. Εδώ, σε αυτήν την προσφυγική γειτονιά η θυσία σας βρήκε αντάξιο χώμα.εδώ δόθηκαν πάνω από 47 μάχες, μάχες που ξεκινούσαν από τις παράγκες των προσφύγων κι αυτό έκανε δύσκολη την κατάληψη της Καισαριανής που δικαίως χαρακηρίστηκε το «Στάλιγκραντ της Ελλάδας». Γι` αυτά τα μεγάλα ιδανικά,αδέλφια μας, σας ευγνωμονούμε και σας θαυμάζουμε, που μας δείξατε αυτόν το δρόμο του αγώνα και της πάλης.όχι μόνο για τη λευτεριά,αλλά και για ένα μέλλον φωτεινό, για μια κοινωνία σοσιαλιστική. Φίλοι και φίλες, οι απόγονοι και οι φίλοι του παραρτήματος της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, είναι παρόντες στις ξεναγήσεις μαθητών, σε τούτο εδώ τον χώρο. Μαθητών, όχι μόνο της πόλης μας αλλά κι από όλη την Ελλάδα, που και με τη λειτουργία του Μουσείου της Εαμικής Εθνικής Αντίστασεις, έχουν αυξηθεί κατακόρυφα οι επισκέπτες. Υποσχόμαστε να συνεχίσουμε αυτή την ενημέρωση της νεολαίας μας. Υποσχόμαστε να συνεχίσουμε τον αγώνα για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας, στον αντίποδα της αστικής επιχείρησης για την αναθεώρηση και παραχάραξη της Ιστορίας. Η αστική ιστορική αναθεώρηση συμβαδίζει και στηρίζει τη σύγχρονη προβολή της αντιδραστικής θεωρίας των δύο άκρων. Μια θεωρία που επιχειρεί να ταυτίσει τις φασιστικές δυνάμεις με τους μόνους συνεπείς, σταθερούς, πραγματικούς αντιπάλους τους, τους κομμουνιστές και το ταξικά προσανατολισμένο εργατικό κίνημα που συνεχίζει τις αγωνιστικές παραδόσεις, βαδίζοντας τον ίδιο δρομο, από το Σικάγο το 1886 ως την Θεσσαλονίκη του 1936 και την Καισαριανη του 1944, οργανώνοντας την πάλη μας για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μας! Από τον ιερό αυτό χώρο του Σκοπευτηρίου, ζωντανή μαρτυρία της θηριωδίας του φασισμού και της απανθρωπιάς του πολέμου, τιμώντας τη θυσία σας και τη θυσία χιλιάδων εκατομμυρίων νεκρών του πολέμου, υψώνουμε την πιο μεγάλη φωνή διαμαρτυρίας, ενώνουμε τη φωνή μας με την φωνή όλων των λαών και βροντοφωνάζουμε: Ποτέ πια πόλεμος, ποτέ πια φασισμός!
Θέλω να τελειώσω με ένα από τα πολλά ποιήματα που γράφτηκαν για την εκτέλεση της Πρωτομαγιάς. Το ποίημα είναι της Σοφίας Μαυροειδή Παπαδάκη. 6 «Τα μάτια μου, λεβέντη μου, δυο βρύσες που όλο τρέχουν, την αντρειωμένη εικόνα σου, παρηγοριά τους έχουν. Με το τραγούδι πέθανες, και δάκρυα δε σου στέκουν της λευτεριάς τα δάκτυλα στεφάνι αγνό σου πλέκουν. Ας είναι αιώνια η μνήμη σε σας αδελφοί στον τίμιο που πέσατε αγώνα. Κ.Γ. Καισαραινή 7-5-2017