1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΣΚΟΠΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
2 Οικονομικές πληροφορίες για την πγδμ Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της πγδμ για το πρώτο τρίμηνο του 2008, οι πέντε σημαντικότεροι εμπορικοί εταίροι της πγδμ όσον αφορά το σύνολο των εισαγωγών και εξαγωγών της είναι κατά σειρά η Σερβία, η Γερμανία, η Ρωσία, η Ελλάδα και η Βουλγαρία. Όπως αναφέρουν δημοσιεύματα, οι τράπεζες της πγδμ προειδοποιούν ότι οι τιμές των επιτοκίων θα αρχίσουν να αυξάνονται από τον Ιούνιο, γεγονός που αναμένεται να ασκήσει θετική επίδραση ως προς τη μείωση του πληθωρισμού. Έως τα τέλη Σεπτεμβρίου θα αρχίσει να ισχύει ο νέος τρόπος υπολογισμού της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα με εναρμόνιση, όσον αφορά στις επιχειρήσεις, της ισχύουσας μεθόδου όπου εκτιμάται το μέγιστο ετήσιο εισόδημα των τελευταίων, και του νέου μοντέλου που θα ισχύσει βάσει του νέου ενεργειακού νόμου της χώρας. Σύμφωνα με αισιόδοξη δήλωση του Υπουργού Γεωργίας της πγδμ, η χώρα ίσως φτάσει στο μέλλον σε σημείο να εξάγει σιτηρά, καθώς αυτή τη χρονιά αυξήθηκαν οι καλλιεργούμενες με σιτηρά εκτάσεις. Προσέθεσε ακόμη ότι, βάσει της σχεδιαζόμενης στρατηγικής για το γεωργικό τομέα με ορίζοντα το 2010, η χώρα αναμένεται να γίνει εξαγωγική ως προς τα προϊόντα αυτά. Ωστόσο, κατά το παρόν έτος, η χώρα θα χρειαστεί να εισαγάγει σιτηρά από τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Ουκρανία, ενώ εισαγωγές ίσως θα πρέπει να γίνουν και κατά τα αμέσως προσεχή έτη. Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι, σύμφωνα με τη γνώμη των ειδικών, η παραοικονομία συνιστά το 50% του ΑΕΠ της πγδμ. Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της χώρας εντούτοις εκτιμά αυτό το ποσοστό στο 20%. Η τελευταία έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας της πγδμ αναφέρει ότι οι πιστωτικές κάρτες στη χώρα χρησιμοποιούνται κυρίως για την ανάληψη χρημάτων από τα ΑΤΜ. Όπως πιστεύει η επιχειρηματική κοινότητα, οι πολίτες δεν είναι εξοικειωμένοι με τη διενέργεια συναλλαγών με πληρωμή μέσω πιστωτικών καρτών. Συνεχίσθηκε και κατά τον Μάρτιο τ.έ. η ανοδική τάση των τραπεζικών δανείων, τα οποία αυξήθηκαν κατά 3,4% (4,5 δισ. δηνάρια), ενώ καταγράφηκε ετήσια αύξηση 42,2% των συνολικών δανείων που έχουν εγκριθεί για τον ιδιωτικό τομέα. Όπως ανακοίνωσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος της πγδμ, εάν οι μεγάλες βιομηχανικές μονάδες δεν αποκτήσουν οικολογικές άδειες έως το τέλος του έτους, πρόκειται να παύσει η λειτουργία τους. Αντικρουόμενα είναι τα τοπικά δημοσιεύματα για την τιμή των πετρελαϊκών παραγώγων στην πγδμ. Έτσι, σύμφωνα με κάποια από αυτά, από τις 12 τρέχοντος μηνός αυξήθηκαν οι τιμές των πετρελαϊκών παραγώγων στη χώρα και συγκεκριμένα οι τιμές diesel αυξήθηκαν κατά 3,5 δηνάρια ενώ οι τιμές της βενζίνης κατά 1,5 δηνάρια το λίτρο. Σύμφωνα ωστόσο με άλλα δημοσιεύματα, οι πωλητές πετρελαϊκών παραγώγων υποστηρίζουν ότι η τιμή των καυσίμων παρουσιάζει πλέον μείωση μετά τη δραματική αύξησή τους κατά το παρόν έτος. Αύξηση ωστόσο άρχισε να παρατηρείται στην τιμή του φυσικού αερίου. Σημειωτέον ότι σχεδόν τα μισά από τα οχήματα που παλαιότερα χρησιμοποιούσαν βενζίνη εγκατέστησαν συστήματα κίνησης με φυσικό αέριο, καθώς προς το παρόν η τιμή του είναι η μισή από αυτή της βενζίνης.
3 Όπως ανακοίνωσε η Κεντρική Τράπεζα της πγδμ, τα αποθέματα σε ξένο συνάλλαγμα παρουσιάζουν μείωση, καθώς από 1 ης Ιανουαρίου έως 11 Απριλίου σημειώθηκε πτώση κατά 22,2 εκατ. ευρώ. Ο δείκτης των τιμών των παραγωγών βιομηχανικών προϊόντων τον Απρίλιο τρέχοντος έτους αυξήθηκε κατά 10,7% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του παρελθόντος έτους. Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της πγδμ, ο εν λόγω δείκτης βρίσκεται στο 110,7. Ο Υπουργός Οικονομίας της πγδμ κ.slaveski και ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας παρουσίασαν στις Βρυξέλλες το ενταξιακό οικονομικό πρόγραμμα της πγδμ για την περίοδο 2008-2010. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τους ενθάρρυνε να συνεχίσουν τις δομικές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της οικονομίας. Κατά δήλωση του Υπουργού Οικονομίας της πγδμ κ. Slaveski, η άνοδος των τιμών στη χώρα έχει πλέον σταματήσει ενώ ήδη άρχισε να παρατηρείται μείωση των τιμών σε ορισμένα προϊόντα, γεγονός που αναμένεται να οδηγήσει και σε μείωση του πληθωρισμού. Άνοδος ωστόσο παρατηρείται στις τιμές φρούτων και λαχανικών. Η Παγκόσμια Τράπεζα ενέκρινε δάνειο ύψους 125 εκατομμυρίων δολλαρίων για αναπτυξιακά προγράμματα στην πγδμ. Τα 100 εκατ. από αυτά θα διατεθούν για την κατασκευή περιφερειακών και τοπικών οδών στη χώρα. Στην έκθεση Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας η πγδμ κατατάσσεται στην 75 η θέση σε σύνολο 178 χωρών ως προς το βαθμό οικονομικής ελευθερίας που εξασφαλίζει. Το χρηματιστήριο της πγδμ στα μέσα της εβδομάδας ολοκλήρωσε κύκλο εργασιών άνω των 17 εκατ. δηναρίων μέσω της πραγματοποίησης 156 συναλλαγών και ο δείκτης αυξήθηκε κατά 0,17%, κλείνοντας στις 5.801 μονάδες. Δραστηριότητα εγχώριων εταιριών της πγδμ Μετά την εξαγορά της κατασκευαστικής εταιρίας της πγδμ Mavrovo, η κροατική εταιρία Ingra σχεδιάζει να επενδύσει στον εκσυγχρονισμό της πρώτης, καθώς και να την συμπεριλάβει σε όλα τα σχέδιά της. Ως εκ τούτου, οι δύο εταιρίες από κοινού θα συμμετάσχουν στην εγχώρια αγορά αλλά και στις υπόλοιπες αγορές της περιοχής, όπως και της Ρωσίας, της Ουκρανίας, της Αλγερίας και της Μέσης Ανατολής. Επέκταση των επιχειρήσεών της πραγματοποιεί η εταιρία DHL Express, η οποία πρόκειται να προβεί σε περαιτέρω επένδυση δύο εκατομμυρίων ευρώ. Το εργοστάσιο ζωοτροφών Nutricel άρχισε τη λειτουργία του στο χωριό Celopek, στο πλαίσιο του γεωργικού συνεταιρισμού Edinstvo. Οι εργαζόμενοι έχουν ιδία συμμετοχή στο εργοστάσιο, επενδύοντας σ αυτό συνολικά 70 εκατ. δηνάρια. Βιολογικά κρασιά παράγει το οινοποιείο Grkov κοντά στο Kavadarci. Εξ άλλου, 47 ειδικοί κρασιών από τη Σλοβενία πρόκειται να επισκεφθούν την πγδμ για να γνωρίσουν καλύτερα την παραγωγή κρασιών της.
4 Ξένες εταιρίες στην πγδμ επενδύσεις - εξαγορές Από τις 12 Μαΐου η εταιρία On net, ιδιοκτησία της «Slovenian Telecom», έγινε ο δεύτερος πάροχος σταθερής τηλεφωνίας προσφέροντας, αρχικά, υπηρεσίες μόνο στην περιοχή των Σκοπίων. Όπως ανέφερε ο γενικός διευθυντής της, μολονότι οι κανονισμοί για την άρση του μονοπωλίου στην αγορά υιοθετήθηκαν πριν από δύο έτη, δεν έχουν ακόμη εφαρμοσθεί. Έτσι, κατά τον ίδιο, πολλές εταιρίες στη χώρα έχουν προσπαθήσει να ανταγωνιστούν την MakTel στο χώρο της σταθερής τηλεφωνίας, χωρίς να τα καταφέρουν ωστόσο λόγω των υψηλών τιμών διασύνδεσης. Η βουλγαρική εταιρία Cable Tel που λειτουργεί και στην πγδμ, πρόκειται κατά τον επόμενο μήνα να προσφέρει στη χώρα υπηρεσίες ψηφιακής τηλεόρασης ενώ έως το τέλος του έτους θα προσφέρει νέα πακέτα που θα συμπεριλαμβάνουν υπηρεσίες τηλεόρασης, διαδικτύου και σταθερής τηλεφωνίας. Η Επιτροπή για την Προστασία του Ανταγωνισμού στην πγδμ πρόκειται να εξετάσει εάν η Deutsche Telecom, με την εξαγορά του ελληνικού ΟΤΕ και κατά συνέπεια της εταιρίας κινητής τηλεφωνίας Cosmofon, η οποία κατέχει μεγάλο μερίδιο της αγοράς στην πγδμ, πρόκειται να αποκτήσει το μονοπώλιο στη χώρα, καθώς στη γερμανική εταιρία ανήκει ήδη και η T-Home, η άλλη μεγάλη εταιρία κινητής τηλεφωνίας στην πγδμ. Η χρηματομεσιτική εταιρία Eurohouse από το Σεράγεβο άνοιξε χρηματομεσιτικό οίκο και στην πγδμ. Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, η βρετανική εταιρία Johnson Matthey ανέβαλε την κατασκευή του εργοστασίου της παραγωγής ηλεκτρονικών εξαρτημάτων αυτοκινήτων στη βιομηχανική ζώνη Bunardzik για μετά τη διεξαγωγή των εκλογών στην πγδμ ενώ επίσης αναμένει την υπογραφή με την κυβέρνηση της συμφωνίας για τον χρόνο ενοικίασης του οικοπέδου του εργοστασίου. Η σλοβενική εταιρία Tus εγκαινίασε στο Stip το πρώτο από τα συνολικά 20 super markets που σχεδιάζει να κατασκευάσει στην πγδμ μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. Ειδήσεις ελληνικού ενδιαφέροντος Η εταιρία σιδηροδρόμων της πγδμ έχει εκφράσει έντονη διαμαρτυρία, διότι, όπως υποστηρίζει, η απεργία των υπαλλήλων του ελληνικού ΟΣΕ της προκαλεί μεγάλη οικονομική ζημία. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η εν λόγω εταιρία, 510 βαγόνια της με φορτία παραμένουν ακινητοποιημένα για 6 τουλάχιστον συνεχείς ημέρες έως τώρα ενώ η οικονομική ζημία εκτιμάται στα 100.000 ευρώ. Σύμφωνα με περαιτέρω ισχυρισμούς της εταιρίας σιδηροδρόμων της πγδμ, τις προσεχείς ημέρες αναμένονται επίσης καθυστερήσεις και στις μεταφορές με φορτηγά αυτοκίνητα, λόγω της ανακοινωθείσας απεργίας των λιμενεργατών στα λιμάνια της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά, ενώ ήδη εκατό περίπου αυστριακά και σερβικά αυτοκίνητα παραμένουν ακινητοποιημένα στην επικράτεια της πγδμ με την τελευταία να καλύπτει το προκύπτον κόστος. Η εταιρία σιδηροδρόμων κατέληξε ότι πρόκειται να θέσει το θέμα υπ όψιν του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων. Επιπλέον, και οι υπόλοιπες εταιρίες της χώρας υπολογίζουν ότι θα έχουν απώλειες λόγω της ακινητοποίησης στη μεταφορά των εμπορευμάτων και διαμαρτύρονται για τα συχνά προβλήματα που θεωρούν ότι παρουσιάζονται ως προς τις μεταφορές μέσω της Ελλάδος και του λιμένος Θεσσαλονίκης, υποστηρίζουν δε ότι θα πρέπει να αναζητηθούν εναλλακτικές μεταφορικές οδοί μέσω Burgas στη Βουλγαρία και Durres (Δυρραχίου) στην Αλβανία.
5 Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, στην πγδμ εισήχθη από την Ελλάδα ουκρανικό μαγειρικό ηλιέλαιο επικίνδυνο για την υγεία, ενώ οι χώρες της ΕΕ καταστρέφουν μαζικά τις ποσότητες του ελαίου αυτού που βρίσκεται ήδη στην επικράτειά τους. Ωστόσο, ο Διευθυντής Τελωνείων της πγδμ κ. Vanco Kargov ανακοίνωσε ότι η πληροφορία περί εισαγωγής τέτοιου ελαίου στη χώρα δεν είναι αληθής καθώς, έπειτα από έρευνα της Τελωνειακής Διεύθυνσης, διαπιστώθηκε ότι η σχετιζόμενη μεταφορική εταιρία είχε αναγράψει λανθασμένα στοιχεία για την (ρωσική στην πραγματικότητα) προέλευση του ηλιέλαιου. Διεθνείς διαγωνισμοί Η ΜΚΟ για τη διαφάνεια στην πγδμ πρόκειται να ζητήσει από τη Γενική Εισαγγελία να ερευνήσει τη διαδικασία του διεθνούς διαγωνισμού βάσει του οποίου η εταιρία Sivius επιλέχθηκε να προμηθεύσει το λογισμικό για τη μεταφορά των τηλεφωνικών αριθμών, διότι, όπως εκτιμά, δεν τηρήθηκαν κατά τη διεξαγωγή του οι νόμιμες διαδικασίες.