Δήμος Σιντικής Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Ιούνιος 2014 1
Ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα των Δημάρχων της Ευρώπης να υπερβούν τον στόχο μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 ) κατά 20% έως το 2020, ο Δήμος Σιντικής υπέγραψε το Σύμφωνο των Δημάρχων στις 29/10/2012 και ξεκίνησε να υλοποιεί τις δεσμεύσεις που απορρέουν από αυτό. Από την Απογραφή Εκπομπών Αναφοράς και για τους τομείς που συμπεριλήφθησαν στο Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα εντός του Δήμου Σιντικής υπολογίζονται σε 85.184 τόνους CO 2 ετησίως, με έτος αναφοράς το 2012. 2
Ο στόχος 3
που θέτει ο Δήμος είναι η μείωση αυτών των εκπομπών κατά 20% (17.037 τόνοι CO 2 ετησίως) μέχρι το έτος 2020. Ο στόχος αυτός αναμένεται να επιτευχθεί από τον συνδυασμό εξοικονόμησης ενέργειας και εγκατάστασης συστημάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας εντός των ορίων του Δήμου. Το Σχέδιο Δράσης που καταρτίστηκε προβλέπει δράσεις και μέτρα μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας από τον Δημοτικό, τον Οικιακό, τον Τριτογενή και τον Αγροτικό τομέα, καθώς και από τις Μεταφορές. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (kwh) 80.000.000 70.000.000 60.000.000 50.000.000 40.000.000 30.000.000 20.000.000 10.000.000 0 31.328.165 68.304.652 2.572.572 779.470 44.148.559 Δημοτικά κτίρια (η/ε) Δημοτικός φωτισμός (η/ε) Οικιακός τομέας (η/ε) Τριτογενής τομέας (η/ε) Αγροτικός τομέας (η/ε) ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ Εικόνα 2: Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΠΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ (kwh) 35.000.000 30.000.000 25.000.000 20.000.000 15.000.000 10.000.000 5.000.000 0 329.020 Δημοτικά κτίρια (πετρέλαιο) 30.359.167 Οικιακός τομέας (πετρέλαιο) 2.100.866 Τριτογενής τομέας (πετρέλαιο) 29.924.291 Δημοτικά οχήματα (πετρέλαιο) 20.781.044 Ιδιωτικά οχήματα (πετρέλαιο) 8.410.144 Αγροτικός τομέας (πετρέλαιο) ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ Εικόνα 3: Κατανάλωση πετρελαίου ΒΕΝΖΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΠΌ ΒΕΝΖΙΝΗ (kwh) 80.000.000 70.000.000 60.000.000 50.000.000 40.000.000 30.000.000 20.000.000 10.000.000 0 96.775 66.961.149 Δημοτικά οχήματα (βενζίνη) Ιδιωτικά οχήματα (βενζίνη) ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ Εικόνα 4 : Κατανάλωση βενζίνη 4
Ο στόχος του Δήμου Σιντικής Ο στόχος που θέτει το παρόν Σχέδιο Δράσης είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 ), από τις δραστηριότητες εντός των ορίων του Δήμου, κατά 20% έως το 2020 από τα επίπεδα του 2012. Ο στόχος του 20% αναμένεται να επιμεριστεί σε κάθε τομέα του Σχεδίου, ώστε να οριστούν οι επιμέρους στόχοι του Σχεδίου Δράσης: 1,07% μείωση των εκπομπών CO 2 σε όλες τις δημοτικές δραστηριότητες (κτίρια, εγκαταστάσεις και οχήματα) έως το 2020, από μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας καθώς και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας 6,49% μείωση των εκπομπών CO 2 στον οικιακό και τριτογενή τομέα έως το 2020, από μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας καθώς και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας 7,07% μείωση των εκπομπών CO 2 από μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στις μεταφορές έως το 2020. 6,17% μείωση των εκπομπών CO 2 από μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στον αγροτικό τομέα. 5
Ο ΔΗΜΟΣ ΣΙΝΤΙΚΗΣ ΣΗΜΕΡΑ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΝΑΦΟΡΑΣ 6
Ο Δήμος Σιντικής είναι Δήμος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και βρίσκεται στον Νομό Σερρών. Ο Δήμος Σιντικής συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης (Ν. 3852/2010) από την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Κερκίνης, Πετριτσίου, Σιδηροκάστρου και από τις Κοινότητες Αγκίστρου, Προμαχώνα και Αχλαδοχωρίου. Με τη νέα διοικητική του διάρθρωση, ο Δήμος Σιντικής διαιρείται σε 6 Δημοτικές Ενότητες και σε 26 Κοινότητες. Οι δημοτικές ενότητες αντιστοιχούν στους 6 καταργηθέντες Ο.Τ.Α., ενώ οι 26 κοινότητες αντιστοιχούν στα παλιά δημοτικά διαμερίσματα των καταργηθέντων Ο.Τ.Α. Εικόνα 5 : Χάρτης του Δήμου Σιντικής 7
1 Κ α τ α ν ά λ ω σ η ε ν έ ρ γ ε ι α ς 1. 1 Δ η μ ο τ ι κ ό ς τ ο μ έ α ς Στο παρόν κεφάλαιο εξετάζεται η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και πετρελαίου στον δημοτικό τομέα. 1. 1. 1 Δ η μ ο τ ι κ ά κ τ ί ρ ι α κ α ι ε γ κ α τ α σ τ ά σ ε ι ς Ο Δήμος Σιντικής είναι υπεύθυνος για την διαχείριση τουλάχιστον 201 κτιρίων και εγκαταστάσεων (τεχνικές υπηρεσίες, αθλητικές εγκαταστάσεις, πολιτιστικές υποδομές, υποδομές υγείας- πρόνοιας κ.τ.λ.) και 13 σχολικών κτιρίων που λειτουργούν, εντός των ορίων του. Στον πίνακα που ακολουθεί αναγράφεται η συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για το έτος 2012, σύμφωνα με τα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας: Κατανάλωση (kwh) Δημοτικά κτίρια και Δημοτικές εγκαταστάσεις 1.569.204 Σχολικά κτίρια 48.655 Σύνολο (kwh) 1.617.859 Πίνακας 1: Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας σε δημοτικά κτίρια το 2012 Η συντριπτική πλειοψηφία των σχολικών κτιρίων έχει ως καύσιμο το πετρέλαιο για το σύστημα κεντρικής θέρμανσης, ενώ αντιθέτως άλλα δημοτικά κτίρια χρησιμοποιούν πετρέλαιο ή κλιματιστικές μονάδες για θέρμανση. Βάσει των οδηγιών του Συμφώνου των Δημάρχων γίνεται η παραδοχή ότι στο τέλος κάθε περιόδου θέρμανσης (Μάιος) οι ετήσιες παραδόσεις πετρελαίου ισούνται με την ετήσια κατανάλωση πετρελαίου. Για την μετατροπή του όγκου καυσίμου σε ενέργεια χρησιμοποιήθηκε ο παρακάτω συντελεστής, σύμφωνα τον Οδηγό του Συμφώνου των Δημάρχων: Καύσιμο Συντελεστής μετατροπής (kwh/lt) Πετρέλαιο 10,0 Πίνακας 2: Συντελεστής μετατροπής όγκου πετρελαίου σε ενέργεια Στον πίνακα που ακολουθεί αναγράφεται η συνολική κατανάλωση πετρελαίου για το έτος 2012, σύμφωνα με τα στοιχεία που συλλέχτηκαν: Δημοτικά κτίρια Κατανάλωση (lt) Κατανάλωση (kwh) Δημοτικά κτίρια 323.020 Σύνολο (kwh) 323.020 Πίνακας 3: Κατανάλωση πετρελαίου σε δημοτικά κτίρια 1. 1. 2 Δ η μ ο τ ι κ έ ς ε γ κ α τ α σ τ ά σ ε ι ς υ π ο δ ο μ ή ς Ο Δήμος Σιντικής είναι υπεύθυνος για τη λειτουργία και διαχείριση των απαραιτήτων εγκαταστάσεων υποδομής για την κάλυψη των αναγκών του εντός της διοικητικής του εμβέλειας. Αυτές οι εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν 8
αντλιοστάσια του δικτύου άρδευσης, ύδρευσης, κλπ. Από στοιχεία από την ΔΕΗ, εκτιμάται ότι για την λειτουργία των εγκαταστάσεων αυτών η συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για το έτος 2012 ήταν: 496.848 kwh. 1. 1. 3 Δ η μ ο τ ι κ ό ς φ ω τ ι σ μ ό ς Ο Δήμος Σιντικής είναι υπεύθυνος για τον δημοτικό φωτισμό στο αστικό επαρχιακό δίκτυο του Δήμου. Σύμφωνα με στοιχεία από τη Τεχνική υπηρεσία του Δήμου, χρησιμοποιούνται (στη συντριπτική πλειοψηφία) 3 τύποι λαμπτήρων για δημοτικό φωτισμό. Τύπος λαμπτήρα Ισχύς (W) Αριθμός λαμπτήρων Ατμών Na 100 200 Ατμών Na 150 500 Ατμών Na 250 500 Ατμών Hg 100 100 Ατμών Hg 150 300 Ατμών Hg 250 500 cfl 21 9.644 Προβολείς 250 200 Σύνολο 11.944 Πίνακας 4: Τύπος και αριθμός λαμπτήρων Με βάση το πλήθος του κάθε τύπου λαμπτήρα (κατά προσέγγιση), την παραδοχή ότι ο δημοτικός φωτισμός λειτουργεί για 4.015 ώρες ετησίως (σύμφωνα με τη ΔΕΗ, κατά μέσο όρο 11 ώρες/ημέρα) και την εκτίμηση ότι η ισχύς των συμβατικών λαμπτήρων προσαυξάνεται κατά 10% ώστε να συνυπολογιστούν τα κυκλώματα μετασχηματισμού και έναυσης, η συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για το έτος 2012 ήταν: 2.800.559 kwh. 1. 2 Ο ι κ ι α κ ό ς κ α ι Τ ρ ι τ ο γ ε ν ή ς τ ο μ έ α ς Ο οικιακός και ο τριτογενής τομέας αποτελούν τις σημαντικότερες πηγές εκπομπών CO 2 σε μία πόλη. 1. 2. 1 Ο ι κ ι α κ ό ς τ ο μ έ α ς Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του οικιακού τομέα χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από την ΔΕΗ για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (kwh). Έτσι, εκτιμάται ότι η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στον οικιακό τομέα, το έτος 2012 ήταν 29.924.291 kwh. Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης πετρελαίου και ξύλου του οικιακού τομέα χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από τα Εθνικά Ενεργειακά Ισοζύγια των ετών 2005 2011, σε συνδυασμό με στοιχεία περιφερειακής εμβέλειας για το Νομό Σερρών προσαρμοσμένα βάσει αναλογίας πληθυσμού για τον Δήμο και την μελέτη του ΚΑΠΕ για την ζήτηση θερμικής ενέργειας από νοικοκυριά στην Ελλάδα. Έτσι, προκύπτει ότι για το Δήμο η κατανάλωση πετρελαίου στον οικιακό τομέα το έτος 2012 ήταν 68.304.652 kwh και η κατανάλωση ξύλου ήταν 30.359.167 kwh. 1. 2. 2 Τ ρ ι τ ο γ ε ν ή ς τ ο μ έ α ς 9
Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του τριτογενή τομέα (πλην της βιομηχανίας που εξαιρείται από το Σχέδιο Δράσης) χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από την ΔΕΗ για το σύνολο των καταναλώσεων εντός του Δήμου, για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (kwh). Έτσι, προκύπτει ότι η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στον τριτογενή τομέα το έτος 2012 ήταν 20.781.044 kwh. Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης πετρελαίου του τριτογενή τομέα χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από τα Εθνικά Ενεργειακά Ισοζύγια των ετών 2005-2011, σε συνδυασμό με στοιχεία περιφερειακής εμβέλειας για το Νομό Σερρών προσαρμοσμένα βάσει αναλογίας πληθυσμού για τον Δήμο και την μελέτη του ΚΑΠΕ για την ζήτηση θερμικής ενέργειας από νοικοκυριά στην Ελλάδα. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι για το Δήμο η κατανάλωση πετρελαίου στον τριτογενή τομέα το έτος 2012 ήταν 2.572.572 kwh. 1. 2. 3 Π α ρ α γ ω γ ή η λ ε κ τ ρ ι κ ή ς ε ν έ ρ γ ε ι α ς α π ό Α Π Ε Η παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) θεωρείται ότι αντισταθμίζει μέρος των παραγόμενων εκπομπών CO 2 και συνεπώς έχει χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό του τοπικού συντελεστή εκπομπών για την ηλεκτρική ενέργεια για τον Δήμο Σιντικής. Έως το 2012, εντός του Δήμου είχαν ενεργοποιηθεί 23 φωτοβολταϊκά συστήματα του ειδικού προγράμματος «Φωτοβολταϊκά στις Στέγες» (στοιχεία από την ΔΕΔΔΗΕ και από το τμήμα δόμησης και πολεοδομικών εφαρμογών της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας του Δήμου μας). Συνολικά, εκτιμάται ότι η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τις μονάδες ΑΠΕ το έτος 2012 ήταν 252.000 kwh. Επίσης, με βάση τα στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και του τμήματος δόμησης και πολεοδομικών εφαρμογών της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας του Δήμου μας, μέχρι το τέλος του 2012, εντός του Δήμου Σιντικής είχαν ενεργοποιηθεί 4 φωτοβολταϊκές μονάδες, 1 αιολική εγκατάσταση και 2 μικρά υδροηλεκτρικά έργα (η κάθε εγκατάσταση / μονάδα 20MWe). Συνολικά, εκτιμάται ότι η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τις μονάδες αυτές το έτος 2012 ήταν 45.287.283 kwh. 1. 3 Ο δ ι κ έ ς μ ε τ α φ ο ρ έ ς Οι οδικές μεταφορές εντός του Δήμου Σιντικής περιλαμβάνουν τα δημοτικά οχήματα και τα ιδιωτικά οχήματα κατοίκων και επισκεπτών του Δήμου. 1. 3. 1 Δ η μ ο τ ι κ ά ο χ ή μ α τ α Ο Δήμος διατηρεί στόλο οχημάτων για τις υπηρεσίες του και για τον οποίο γίνεται η παραδοχή ότι διανύουν το σύνολο των χιλιομέτρων τους εντός των ορίων του Δήμου ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΥ A/A ΑΡ.ΚΥΚΛΟΦ. ΧΡΗΣΗ ΜΑΡΚΑ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ Α' ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΙΔΟΣ ΚΑΥΣΙΜΟΥ 1 ΚΗΙ 9515 Φ.Ι.Χ.απορριματοφ. MERCEDES 25/5/2007 πετρέλαιο 2 ΚΗΥ 9058 Φ.Ι.Χ.απορριματοφ. MERCEDES 6/6/2002 πετρέλαιο 3 KHH 4518 ΦΙΧ μη ανατρεπόμ. FORD RANGER 22/2/2010 πετρέλαιο 4 ΚΗΥ 5169 Φ.Ι.Χ.απορριματοφ. D BENZ 8/7/1996 πετρέλαιο 5 KHY 5248 ΦΙΧ μη ανατρεπόμ. MAZDA B 2600 26/3/1999 βενζίνη 6 ME 102648 ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΟ ΜΙTSUBISHI KAOT-KB4TNCNUZE 6 10/2/2009 πετρέλαιο 7 ME 60640 ΙΣΟΠΕΔ.ΓΑΙΩΝ HBM NOBAS SHM 5NB 26/3/2002 πετρέλαιο 8 ΜΕ 112038 ΚΑΔΟΠΛΥΝΤΗΡΙΟ IVECO ML 160E25(AINWO2) 12/10/2009 πετρέλαιο 10
9 ME 88176 ΕΚΣΚΑΦ.-ΦΟΡΤΩΤ. CATERPILLAR 432 D 19/1/2006 πετρέλαιο 10 KHY 5257 Φ.Ι.Χ.απορριματοφ. MERCEDES 28/7/1999 πετρέλαιο 11 KHY 5234 ΦΙΧ μη ανατρεπόμ. MAZDA B 2600 25/2/1999 βενζίνη 12 ME 45710 ΕΚΣΚΑΦ.-ΦΟΡΤΩΤ. J.C.B. 3CX 4T 22/9/1997 πετρέλαιο 13 ME 60644 ΚΑΔΟΠΛΥΝΤΗΡΙΟ MERCEDES BENZ 1520 L 23/4/2002 πετρέλαιο 14 ΚΗΙ 9549 Φ.Ι.Χ.απορριματοφ. MERCEDES 6/7/1998 πετρέλαιο 15 KHY 5284 ΦΙΧ IVECO-MAGIRUS 0781 190E 30W 15/1/2001 πετρέλαιο 16 ΚΗΙ 9507 ΦΙΧ μη ανατρεπόμ. ΤΟΥΟΤΑ 5/2/2007 πετρέλαιο 17 KHY 5244 ΦΙΧ μη ανατρεπόμ. MAZDA B 2600 15/3/1999 βενζίνη 18 ME 115811 ΚΑΔΟΠΛΥΝΤΗΡΙΟ IVECO ML 160E25(AINWO2) 19/4/2010 πετρέλαιο 19 ME 97302 ΙΣΟΠΕΔ.ΓΑΙΩΝ CHENGGONG MG1320B 10/10/2007 πετρέλαιο 20 KHY 3082 EIX VITARA 29/12/1992 βενζίνη 21 ΚΗΗ 4516 Φ.Ι.Χ.απορριματοφ. MERCEDES ΒΕΝΖ AXOR 16/2/2010 πετρέλαιο 22 ΚΗΥ 5262 ΦΙΧ IVECO-MAGIRUS 0781 190E 30W 10/12/1999 πετρέλαιο 23 KHH 4530 ΦΙΧ γερανοφόρο VOLVO FLM16 5/4/2011 πετρέλαιο 24 KHH 4538 ΦΙΧ FIAT DUCATO 11/11/2011 πετρέλαιο 25 KHH 4542 EIX LANCIA 2/7/2012 βενζίνη 26 KHH 4526 EIX DAIHATSU TERIOS 26/5/2009 βενζίνη 27 KHH 4502 EIX DAIHATSU TERIOS 6/5/2009 βενζίνη 28 KHY 5252 ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ FIAT IVECO 21/4/1999 πετρέλαιο 29 KHY 3075 ΦΙΧ RENAULT TRAFIC TB205 6/4/1993 βενζίνη 30 ME 45770 ΕΚΣΚΑΦ.-ΦΟΡΤΩΤ. KOMATSU WB 93R-2 17/11/1999 πετρέλαιο Πίνακας 6 : Κατάσταση οχημάτων Δήμου Σιντικής Για την εκτίμηση της κατανάλωσης καυσίμων από τα δημοτικά οχήματα χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία του Δήμου. Για τη μετατροπή του όγκου καυσίμου σε ενέργεια χρησιμοποιήθηκαν οι συντελεστές μετατροπής των Οδηγιών του Συμφώνου των Δημάρχων: Καύσιμο Συντελεστής μετατροπής (kwh/lt) Βενζίνη 9,2 Πετρέλαιο 10,0 Πίνακας 7: Συντελεστής μετατροπής όγκου καυσίμων σε ενέργεια Στον παρακάτω πίνακα αναγράφεται η υπολογιζόμενη κατανάλωση καυσίμου για το έτος 2012. Καύσιμο Τύπος Αριθμός Κατανάλωση (lt) Δι-Τρίκυκλο Αυτοκίνητο 4 3.024 Βενζίνη Φορτηγό Ελαφρού τύπου 4 7.495 Μηχάνημα Σύνολο 8 10.519 Πετρέλαιο Φορτηγό Ελαφρού τύπου 4 10.002 Φορτηγό Βαρέως τύπου 8 35.947 11
Καύσιμο Τύπος Αριθμός Κατανάλωση (lt) Λεωφορείο 1 1.277 Μηχάνημα 9 30.721 Σύνολο 22 77.947 Πίνακας 8: Κατανάλωση καυσίμου από δημοτικά οχήματα 1. 3. 2 Ι δ ι ω τ ι κ ά ο χ ή μ α τ α Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης πετρελαίου και βενζίνης από ιδιωτικά οχήματα χρησιμοποιήθηκε η μεθοδολογία που προκύπτει από τις οδηγίες του EMEP / EEA με εθνικά και περιφερειακά στοιχεία για τον τύπο και τον αριθμό των οχημάτων που κυκλοφορούν, το καύσιμο που χρησιμοποιούν ανά τύπο, τη μέση απόσταση που διανύουν ετησίως καθώς και το ποσοστό μέσης απόστασης ανά τύπο οδικού δικτύου και τύπο οχήματος. Από τα στοιχεία εκτιμάται ότι, κατά το έτος αναφοράς (2012), στο Δήμο Σιντικής καταναλώθηκαν 66.941.169 kwh βενζίνης και 44.148.559 kwh πετρελαίου. 1. 4 Α γ ρ ο τ ι κ ό ς τ ο μ έ α ς Η κατανάλωση ενέργειας στον αγροτικό τομέα οφείλεται κυρίως: Στη χρήση των γεωργικών ελκυστήρων στα αγροτεμάχια. Στη λειτουργία των κτηνοτροφικών μονάδων που ουσιαστικά απαιτούν ενέργεια για θέρμανση και φως αλλά και για την επεξεργασία των τροφών (π.χ. ξηραντήρια). Για τον προσδιορισμό των ενεργειακών καταναλώσεων χρησιμοποιείται η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου «Rural Web Energy Learning Network for Action (erenet)» (IEE/10/224/SI2.593412), συγχρηματοδοτούμενο από το κοινοτικό πρόγραμμα "Ευφυής Ενέργεια για την Ευρώπη". Συντονιστής του συγκεκριμένου έργου είναι το Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων και Διοίκησης, της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΣΑΔ-ΕΜΠ). 1. 4. 1 Φ υ τ ι κ ή Π α ρ α γ ω γ ή Η κατανάλωση καυσίμων στη γεωργία προσδιορίστηκε με βάση τα στατιστικά δεδομένα ειδικής ενεργειακής κατανάλωσης που εκδίδει σε ετήσια βάση το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως για την κατανάλωση πετρελαίου ανά καλλιέργεια φυτικής παραγωγής, σε συνδυασμό με δεδομένα για τις καλλιεργούμενες εκτάσεις στο δήμο Σιντικής σύμφωνα με τα στοιχεία του γραφείου ανάπτυξης αγροτικής παραγωγής, του τμήματος περιβάλλοντος και πολιτικής προστασίας, της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας του Δήμου μας. Με βάση τα παραπάνω, προκύπτει ότι η συνολική κατανάλωση πετρελαίου ντίζελ (κίνησης) του Δήμου Σιντικής για φυτική παραγωγή είναι 26.614 kwh. Η διάκριση των ενεργειακών καταναλώσεων ανά τύπο καλλιέργειας παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα. Κατανάλωση (lt) Κατανάλωση (kwh) ΣΙΤΑΡΙ ΣΚΛΗΡΟ ΠΟΙΟΤΙΚΟ 1990,56 12
Κατανάλωση (lt) Κατανάλωση (kwh) ΖΑΧΑΡΟΤΕΥΤΛΑ 141,6 ΟΣΠΡΙΟΕΙΔΗ 16,0167 ΒΑΜΒΑΚΙ 1462,08 ΕΛΑΙΩΝΕΣ 473,427 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ 911,6904 ΚΑΠΝΟΣ 554,625 ΝΤΟΜΑΤΕΣ ΠΡΟΣ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ 3,944 ΛΟΙΠΑ ΣΙΤΗΡΑ (Μαλακό,Κριθάρι,Βρώμη,Σίκαλη) 9034,048 ΑΧΛΑΔΙΑ ΠΡΟΣ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ 0,3234 ΡΟΔΑΚΙΝΑ ΠΡΟΣ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ 5,9976 ΚΑΡΠΟΙ ΜΕ ΚΕΛΥΦΟΣ 30,67524 ΕΠΙΣΠΟΡΑ ΨΥΧΑΝΘΗ 7,4682 ΚΥΡΙΑ ΨΥΧΑΝΘΗ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΤΟΣ ΟΣΠΡΙΟΕΙΔΩΝ 81,3564 ΣΠΟΡΟΙ ΣΠΟΡΑΣ (ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ- ΕΛΑΙΟΥΧΟΙ) 196,388 ΑΡΑΒΟΣΙΤΟΣ ΠΟΤΙΣΤΙΚΟΣ 7237,104 ΑΡΑΒΟΣΙΤΟΣ ΕΝΣΙΡΩΣΗΣ 3,92 ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ-ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ 0,4176 ΛΟΙΠΟΙ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΟΙΝΟΥ 49,335 ΛΟΙΠΟΙ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ ΓΙΑ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ΧΡΗΣΗ 6,266 ΛΟΙΠΑ ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΗ 0,6475 ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ ΜΑΚΡΑΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ 427,3635 ΚΥΠΕΥΤΙΚΑ ΥΠΟ ΚΑΛΥΨΗ 3,39 ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ 0,861 ΑΠΟΞΗΡΑΜΕΝΕΣ ΧΟΡΤΟΝΟΜΕΣ 1227,314 ΛΟΙΠΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ(Καστ,Κερ,Δαμ,Ροδιές,Σύκ, ) 37,521 ΛΟΙΠΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ - ΔΕΝΔΡΩΔΕΙΣ(Ροδ,Αχλ,Μηλ,Ακτιν, Νεκταε,Βερικ) 256,284 ΦΥΤΩΡΙΑ 0,2475 ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΣΑΛΙΓΚΑΡΟΤΡΟΦΙΑΣ 0,80256 ΛΟΙΠΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ - ΔΑΣΙΚΑ ΔΕΝΔΡΑ 141,394 ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ 8,8 ΡΥΖΙ ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΕΙΔΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ 7,337 ΖΩΟΤΡΟΦΕΣ 2294,336 Σύνολο 26.614 Π ί ν α κ α ς 9 : Κ α τ α ν ά λ ω σ η π ε τ ρ ε λ α ί ο υ κ ί ν η σ η ς α ν ά κ α λ λ ι έ ρ γ ε ι α 1. 4. 2 Ζ ω ι κ ή Π α ρ α γ ω γ ή Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης πετρελαίου στην κτηνοτροφία, όπως και στην περίπτωση της γεωργίας, χρησιμοποιήθηκαν σχετικοί συντελεστές (λίτρα πετρελαίου ανά ζώο) που δημοσιεύθηκαν από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η συνολική κατανάλωση πετρελαίου ντίζελ (κίνησης) του Δήμου Σιντικής για ζωική παραγωγή είναι 4.715 kwh. Οι υπολογισμοί για την κατανάλωση πετρελαίου στην κτηνοτροφία καταγράφονται στον ακόλουθο πίνακα. Είδος ζώου Συντελεστής (lt Πετρελαίου / ζώο) Αριθμός ζώων Κατανάλωση (lt) Κατανάλωση (MWh) 13
Είδος ζώου Συντελεστής (lt Πετρελαίου / ζώο) Αριθμός ζώων Κατανάλωση (lt) Κατανάλωση (MWh) ΑΙΓΕΣ 3 27.092 78566,8 785,668 ΠΡΟΒΑΤΙΝΕΣ 3 50.312 145904,8 1459,048 ΚΡΙΑΡΙΑ/ΤΡΑΓΟΙ 3 3.856 11182,4 111,824 ΒΟΟΕΙΔΗ ΘΗΛΥΚΑ 2-1 995 1194 6 ΜΗΝΩΝ 11,94 ΒΟΟΕΙΔΗ ΘΗΛΥΚΑ 6-6 4.137 24822 24 ΜΗΝΩΝ 248,22 ΒΟΟΕΙΔΗ ΘΗΛΥΚΑ 24 5.794 139056 >24 ΜΗΝΩΝ 1390,56 ΒΟΟΕΙΔΗ ΑΡΣΕΝΙΚΑ 1 427 512,4 2-6 ΜΗΝΩΝ 5,124 ΒΟΟΕΙΔΗ ΑΡΣΕΝΙΚΑ 6 1.772 10632 6-24 ΜΗΝΩΝ 106,32 ΒΟΟΕΙΔΗ ΑΡΣΕΝΙΚΑ 24 2.483 59592 >24 ΜΗΝΩΝ 595,92 Σύνολο 471.462 4.715 Πίνακας 10 : Κατανάλωση πετρελαίου κίνησης στην κτηνοτροφία 14
2 Σ υ ν ο λ ι κ ές ε κ π ο μ π ές CO2 γ ι α τ ο 2012 Τομέας κατανάλωσης Ποσότητα ενέργειας (kwh) Εκπομπές CO 2 (tco 2) Ηλεκτρική ενέργεια Δημοτικά κτίρια και εγκαταστάσεις 2.810.272 932 Δημοτικός φωτισμός 2.100.866 697 Οικιακός τομέας 29.924.291 9.928 Τριτογενής τομέας 20.781.044 6.894 Αγροτικός τομέας 8.410.144 2.790 Πετρέλαιο Δημοτικά κτίρια 329.020 88 Οικιακός τομέας 68.304.652 18.237 Τριτογενής τομέας 2.572.572 687 Δημοτικά οχήματα 779.470 195 Ιδιωτικά οχήματα 44.148.559 11.037 Αγροτικός τομέας κτλ. 31.328.165 7.832 Βενζίνη Δημοτικά οχήματα 96.775 24 Ιδιωτικά οχήματα 66.961.149 16.673 Ξύλο Οικιακός τομέας 30.359.167 9.168 Σύνολο 85.184 Παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ 45.539.233 0 Πίνακας 11: Συνολική κατανάλωση τελικής ενέργειας και Απογραφή Εκπομπών Αναφοράς Η σχετική συνεισφορά κάθε τομέα στις συνολικές εκπομπές της Απογραφής Εκπομπών Αναφοράς φαίνεται στο επόμενο διάγραμμα: 15
16
ΜΕΤΡΑ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO 2 ΕΩΣ ΤΟ 2020 17
3 Ο ρ ι ζ ό ν τ ι α μ έ τ ρ α Τα μέτρα είναι οριζόντιου χαρακτήρα και αφορούν όλους ή τους περισσότερους τομείς δραστηριότητας στην πόλη, ενώ κάποια από αυτά κρίνονται ως απαραίτητα για την υλοποίηση και παρακολούθηση των μέτρων που προτείνονται στα επόμενα κεφάλαια. Έτσι, επικεντρώνονται κυρίως στην δικτύωση και συνεργασία των ενδιαφερομένων μερών στον Δήμο Σιντικής, καθώς και την εκπαίδευση, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των δημοτών. Σημαντικό κομμάτι των οριζόντιων μέτρων αφορά στην μείωση της κατανάλωσης ενέργειας από τα κτίρια του οικιακού και του τριτογενή τομέα καθώς τα κτίρια ευθύνονται για το 40% της κατανάλωσης ενέργειας της Ε.Ε. και αποτελούν τον μεγαλύτερο καταναλωτή ενέργειας στις αστικές περιοχές. 18
Υ π ο λ ο γ ι σ μ ό ς μ ε ί ω σ η ς ε κ π ο μ π ώ ν CO2 ε ω ς τ ο 2 020 Δράσεις και Μέτρα 6.Οριζόντια Μέτρα 6.1 Προώθηση και προβολή των δράσεων του Δήμου Σιντικής 6.2 Εκστρατεία ενημέρωσης και προβολής πιλοτικών προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας και ΑΠΕ στα σχολεία του Δήμου Σιντικής και στους πολίτες. 7.Μέτρα Δημοτικού Τομέα 7.1 Καταγραφή της κατανάλωσης ενέργειας σε δημοτικά κτίρια του Δήμου Σιντικής 7.2 Ενεργειακή αναβάθμιση Δημοτικού Μεγάρου 7.3 Βελτίωση υποδομών σε σχολικές μονάδες της Β θμιας Εκπαίδευσης 7.4 Βελτίωση υποδομών σε σχολικές μονάδες της Α θμιας Εκπαίδευσης 7.4 7.5 Ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και επιμόρφωση δημοτικών υπαλλήλων 7.6 Αντικατάσταση λαμπτήρων οδοφωτισμού 8. Μέτρα Οικιακού και Τριτογενή Τομέα 8.1 Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των δημοτών 8.2 Διερεύνηση νέων μηχανισμών/δικτύωση με άλλους οργανισμούς Όφελος Ενεργειακό (kwh/y) Περιβαλλοντικό (tco 2/y) 0 0 2.400.000 kwh/yr 1.513 t CO2/yr 140.514 kwh/yr 161 t CO2/yr 40.700 kwh/yr 11 t CO2/yr 16.800 kwh/yr 5 t CO2/yr 6.000 kwh/yr 2 t CO2/yr 180.000 kwh/yr 207 t CO2/yr 420.173 kwh/yr 483 t CO2/yr 7.110.000 kwh/yr 3.924 t CO2/yr 0 0 19
8.3 Χρήση περιβαλλοντικών προδιαγραφών για προϊόντα που καταναλώνουν ενέργεια 78.460 kwh/yr 90 t CO2/yr 9. Μέτρα για τις Οδικές Μεταφορές 9.1 Αποδοτικότερη διαχείριση δημοτικού στόλου 9.2 Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των οδηγών του Δήμου 87.625 kwh/yr 23 t CO2/yr 64.638 kwh/yr 17 t CO2/yr 9.3 Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση πολιτών και επαγγελματιών οδηγών 10 Μέτρα για τον Αγροτικό Τομέα 10.1 Στελέχωση και λειτουργία γραφείου αγροτικής ανάπτυξης 24.000.000 kwh/yr 6.019 t CO2/yr 5.120.000 kwh/yr 3.060 t CO2/yr 10.2 Συνεχής κατάρτιση 1.536.000 kwh/yr 918 t CO2/yr 10.3 Εκστρατεία ενημέρωσης 2.880.000 kwh/yr 1.277 t CO2/yr Σύνολο 17.710 t CO2/yr Πίνακας 12: Περίληψη του οφέλους από τις δράσεις που περιγράφονται στο Σχέδιο Δράσης 20
Για τους τομείς που συμπεριλήφθησαν στο Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια του Δήμου Σιντικής. υπολογίστηκε η συνολική αναμενόμενη μείωση στις εκπομπές CO 2 έως το 2020. σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Συμφώνου των Δημάρχων: Τομέας ΣΔΑΕ Δήμος Εκπομπές CO 2 2012 (tco 2) Μείωση εκπομπών CO 2 (tco 2) Δημοτικά κτίρια και εγκαταστάσεις 1.020 386 Δημοτικός φωτισμός 697 483 Δημοτικά οχήματα 219 40 Κτίρια Οικιακός & τριτογενής τομέας 44.914 5.527 Μεταφορές Ιδιωτικές μεταφορές 27.710 6.019 Αγροτικός τομέας Αγροτικός τομέας 10.622 5.255 Σύνολο 17.710 Πίνακας 13: Συνολική μείωση εκπομπών στο Δήμο 21
Όπως φαίνεται, ο Δήμος Σιντικής μπορεί να επιτύχει τον στόχο που θέτει το Σύμφωνο των Δημάρχων για μείωση των εκπομπών CO 2 κατά τουλάχιστον 20% έως το 2020 με τα μέτρα που περιγράφονται αναλυτικά στο Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια. Η σχετική συνεισφορά κάθε τομέα στην συνολική μείωση εκπομπών φαίνεται στο επόμενο διάγραμμα: Δήμος Κτίρια Μεταφορές Αγροτικός Τομέας Εικόνα 10: Στόχος ΣΔΑΕ για μείωση εκπομπών CO 2 στον Δήμο Σιντικής ανά τομέα δραστηριότητας Ειδικά για τις δημοτικές καταναλώσεις, η συνεισφορά κάθε τομέα στην μείωση των συνολικών δημοτικών εκπομπών CO 2 αναλύεται ως εξής: Δημοτικά κτίρια & εγκαταστάσεις Δημοτικός φωτισμός Δημοτικά οχήματα 22