Ατμοσφαιρική Ρύπανση: Μέτρα Αντιμετώπισης της Αστικής. καύσιμα κλπ).

Transcript

1 Ατμοσφαιρική Ρύπανση: Μέτρα Αντιμετώπισης της Αστικής Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης (κυκλοφορία, καύσιμα κλπ). HELECO Προσυνεδριακή Ημερίδα ΛΑΡΙΣΑ 4 Ιουνίου 2010 Αθανάσιος Κόκκαλης,Χημικός Μηχ/κός, MSc, Συντονιστής Μ.Ε. Περιβάλλοντος & Αειφορίας Νικόλαος Παπαγεωργίου,Η.Μ. & Μ/Υ, Συντονιστής Μ.Ε. Ενέργειας & Βιομηχανίας

2 Πηγές Ρύπανσης Φυσικές πηγές: Τα ηφαίστεια. Οι πυρκαγιές δασών. Οι ωκεανοί και γενικότερα οι θαλάσσιες εκτάσεις. Βιολογική αποσύνθεση των φυτών και των ζώων. Η αποσάθρωση του εδάφους. Τα φυτά και τα δέντρα Οι ανθρωπογενείς πηγές : Βιομηχανικές πηγές (καύσεις, επεξεργασία). Παραγωγή και μεταφορά ενέργειας. Μεταφορές. Κεντρική θέρμανση. Ανθρωπογενής ρύπανση: Κοινωνική. Επαγγελματική. Προσωπική ρύπανση.

3 Μέσες Τιμές Εκπεμπόμενων Ρύπων ανά Καύσιμο (mg/mj) ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ NO x SO 2 CO CO 2 ως μέτρο συμβολής στο Φ.Θ. Ξύλο Κάρβουνο (ανθρακίτης) Πετ κωκ Λιγνίτης Λυματολάσπη Μαζούτ Ντήζελ 11, Βενζίνη 5, Φυσικό αέριο 2,5 33 0, Μονάδες σε mg/mj, όπου 1 MJ αντιστοιχεί περίπου 0,28 Kwh Με τη χρήση παραγόντων εκπομπών από Compilation of air pollutants factors AP/42, U.S. Environmental Protection Agency, 1998

4 Εκπομπές αερίων ρύπων από διάφορα καύσιμα - Οξείδια του Αζώτου (ΝΟx)

5 Εκπομπές αερίων ρύπων από διάφορα καύσιμα - Σωματίδια (PM) Ξύλο Κάρβουνο (ανθρακίτης) Πετ κωκ Λιγνίτης Λυματολάσπη Μαζούτ Ντήζελ Βενζίνη Φυσικό αέριο

6 Εκπομπές αερίων ρύπων από διάφορα καύσιμα - Διοξείδιο του Θείου (SO2) Πετ κωκ Κάρβουνο (ανθρακίτης) Μαζούτ Λιγνίτης Ντήζελ Λυματολάσπη Βενζίνη Ξύλο Φυσικό αέριο

7 Ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ελλάδα Άρχισε να εμφανίζεται τα τελευταία σαράντα χρόνια. Κύριοι παράγοντες: Α. Ανθρωπογενείς 1. Αστικοποίηση του πληθυσμού & 2. Οικονομική ανάπτυξη Β. Φυσικοί 1. Τοπογραφία μιας περιοχής 2. Κλιματολογικές συνθήκες 3. Μεταφορά σκόνης από ερήμους Βασικός διαχωρισμός ρύπανσης στην Ελλάδα 1. Αστική ρύπανση α. Οχήματα β. Θέρμανση 2. Βιομηχανική ρύπανση: α. Θερμοηλεκτρικοί σταθμοί β. Μεγάλες βιομηχανικές μονάδες γ. Συσσώρευση πολλών έστω και μικρών βιομηχανιών όπου υπάρχει άμεση γειτνίαση με κατοικημένες περιοχές

8 Μέτρα για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης (Ιστορική Αναδρομή) Εφαρμογή μέτρων από το Μείωση των τιμών του διοξειδίου του θείου και 2. Μείωση των τιμών του μολύβδου, (δύο ρύπων ιδιαίτερα επιβαρυντικών στην ανθρώπινη υγεία που εμφανίζονταν σε υψηλές τιμές.) Αντιμετώπιση του διοξειδίου του θείου: απαγόρευση της χρήσης μαζούτ στις κεντρικές θερμάνσεις και σησ στη συνέχεια με συνεχείς είς μειώσεις εώσεςτης περιεκτικότητας σε θείο τόσο του μαζούτ όσο και του πετρελαίου. Τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά και συντέλεσαν ώστε σήμερα το πρόβλημα του διοξειδίου του θείου να μειωθεί σημαντικά. Αντιμετώπιση του μολύβδου: συνεχείς μειώσεις της περιεκτικότητας του μολύβδου στη βενζίνη μέχρι της τελικής κατάργησης από 1/1/2002 της μολυβδωμένης βενζίνης που είχε ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει σήμερα πρόβλημα από τον ρύπο αυτό. Το σημαντικότερο μέτρο: απόσυρση των παλαιών ΙΧ αυτοκινήτων Οδήγησε σε μείωση αρχικά και σταθεροποίηση η στη συνέχεια της φωτοχημικής ρύπανσης, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. (περίοδος εφαρμογής ).

9 Υπάρχουν «μαγικές λύσεις» για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης; Μέτρα για τον έλεγχο των εκπομπών από τις οδικές μεταφορές 1. Γρήγορος εκσυγχρονισμός του στόλου των οχημάτων και με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». 2. Περιβαλλοντικά τέλη κυκλοφορίας που θα ισχύουν για όλες τις κατηγορίες οχημάτων (Ι.Χ., δίκυκλα, φορτηγά κτλ.). 3. Περιβαλλοντικοί περιορισμοί κυκλοφορίας (Πράσινος Δακτύλιος). 4. Τακτικός έλεγχος κάρτας καυσαερίων από τους αρμόδιους φορείς. 5. Περιορισμός κίνησης Ι.Χ., Προώθηση χρήσης Μέσων Μαζικής Μεταφοράς & Πεζών Μετακινήσεων. 6. Δημιουργία ποδηλατοδρόμων και ενθάρρυνση των πολιτών για χρήση αυτών. 7. Προώθηση καθαρών οχημάτων (αντιρρυπαντικής τεχνολογίας). 8. Διαφήμιση οικολογικής οδήγησης.

10 Μέτρα για τον έλεγχο των εκπομπών από τις κεντρικές θερμάνσεις 1. Υποχρεωτική αλλαγή των καυστήρων πετρελαίου με καυστήρες φυσικού αερίου. Γενίκευση χρήσης φυσικού αερίου σε δημοτικά κτίρια και σχολεία. 2. Βέλτιστη λειτουργία καυστήρων θέρμανσης. 3. Επιθεώρηση λεβήτων και πρότυπα ελάχιστης ενεργειακής απόδοσης. VS

11 Μέτρα για τον έλεγχο της ενεργειακής εξοικονόμησης κτιρίων & εφαρμογής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας 1. Η ενεργειακή αξιολόγηση και ο υπολογισμός των ειδικών δεικτών (KWh/m2) παράγει χρήσιμα συμπεράσματα για τη συμπεριφορά του κτιρίου και υποδεικνύει χρήσιμες βελτιωτικές παρεμβάσεις (μονώσεις, ενεργοβόρες συσκευές, φωτισμός κλπ), Εξοικονόμηση ενέργειας μέσω της εφαρμογής του ΚΕΝΑΚ (Κανονισμός ό ενεργειακής απόδοσης κτιρίων). 2. Πρόγραμμα δημοσίων ενισχύσεων στον οικιακό τομέα για την ανάπτυξη Α.Π.Ε. 3. Έκδοση «πράσινων» ρ πιστοποιητικών. 4. Ενεργειακή πιστοποίηση νέων και υφιστάμενων κτιρίων.

12 Σταθμοί μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης - Προτεινόμενες μετρήσεις σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης 1.Όζον: Ο3 2.Οξείδια του αζώτου ΝΟx (NO&NO2) NO2) 3.Μονοξείδιο του άνθρακα CO 4.Διοξείδιο του θείου SO2 5.Αιωρούμενα σωματίδια PM10

13 Μονάδα ελέγχου ποιότητας ατμόσφαιρας του Δήμου Λάρισας

14 Η ευρύτερη περιοχή της Λάρισας Μέση κατεύθυνση ανέμων ΔΕΚ-ΙΑΝ Μέση κατεύθυνση ανέμων ΦΕΒ-ΝΟΕ Χάρτης από το Γ.Π.Σ. Δ. Λάρισας,, Στοιχεία ανέμων από ΕΜΥ, Εγκαταστάσεις IPPC από ΥΠΕΧΩΔΕ

15

16 Μέτρα για την παρακολούθηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης 1. Δημιουργία πιστοποιημένου επαρκούς δικτύου σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην πόλη μας. 2. Συγκέντρωση επαρκών & αξιόπιστων δεδομένων. 3. Συνεχής ανακοίνωση-παρουσίαση τιμών μέτρησης ρύπων προς ενημέρωση των πολιτών.

17 Σύστημα αξιολόγησης αποτελεσμάτων - Προτάσεις 1. Ύπαρξη επαρκών και αξιόπιστων δεδομένων μέτρησης των παραμέτρων ποιότητας της ατμόσφαιρας σε βάθος χρόνου. 2. Εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων για τα επίπεδα της αέριας ρύπανσης: κρίσιμες παραμέτρους προέλευση αερίων ρύπων αξιολόγηση αποτελεσμάτων σε συνδυασμό με άλλες παραμέτρους που μπορεί να επηρεάζουν 3. Εξειδίκευση των απαιτούμενων μέτρων και δράσεων για τη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας στην περιοχή. 4. Συντονισμένη δράση όλων των θεσμικών και κοινωνικών φορέων της πόλης. 5. Αξιόπιστη και επαρκής ενημέρωση των πολιτών. 6. Συμβολή ολόκληρης της κοινωνίας, τόσο σε ατομικό επίπεδο,, όσο και με τις οργανωμένες δομές της 7. Λήψη των κατάλληλων αποφάσεων με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη.

18