ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Aναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στον Τομέα Φιλοσοφίας του Τμήματος Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ι. ΑΤΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΤΡΩΝΥΜΟ:ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ: 26 Μαΐου 1968 ΤΟΠΟΣ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ: Αθήνα ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΘΕΣΗ : Αναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (15-10-2003: εκλογή στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή επί θητεία, στο γνωστικό αντικείμενο «Ιστορία της Φιλοσοφίας», διορισμός στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή επί θητεία, με την Πρυτανική Πράξη αρ. 4708/26-11-2003 ΦΕΚ αρ. 49/9-2-2004 τ. ΝΠΔΔ, μονιμοποίηση στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή (16 5-2007), με απόφαση εκλεκτορικού σώματος, διορισμός στη βαθμίδα του μόνιμου Επίκουρου Καθηγητή με την υπ αριθμ. 2075/18-7-2007 Πρυτανική Πράξη Φ.Ε.Κ. (τ. Γ), 835/22-10-2007, 11-11-2009:εξέλιξη, κατόπιν εκλογής, στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή, στο γνωστικό αντικείμενο «Πολιτική Φιλοσοφία», 8-3-2010: διορισμός στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή, σύμφωνα με την 11644/4-2-2010 (ΦΕΚ 156/2-3-2010, τ. Γ ) πρυτανική πράξη διορισμού). ΙΙ. ΣΠΟΥΔΕΣ ΚΑΙ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ Ιούνιος 1986: Απολυτήριο από το Γ Λύκειο Αθηνών.
Φεβρουάριος 1994: Πτυχίο από τον Τομέα Φιλοσοφίας του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Οκτώβριος 1995: Απόκτηση του μεταπτυχιακού διπλώματος D.E.A.(Diplomes D Etudes Approfondies), με τον βαθμό Άριστα, από το Universite Paris 8, υπό την επίβλεψη του καθηγητή Jacques Poulain. Μάιος 1998: Απόκτηση διδακτορικού διπλώματος στη φιλοσοφία (Doctorat de Philosophie), στο ίδιο Πανεπιστήμιο, με θέμα «Η διαμάχη για τη νεωτερικότητα: Μορφές και όρια της μετανεωτερικής κριτικής του Λόγου (Le conflit de la modernite. Formes et limites de la critique postmoderne de la raison)», με τον βαθμό Άριστα (Tres Honnorable avec Felicitations) και με τη διάκριση της ομόφωνης απόφασης για έκδοση της διατριβής από πανεπιστημιακές εκδόσεις Presses Universitaires du Septentrion. Επιβλέπων Καθηγητής: Professeur Jacques Poulain (Universite Paris 8). Μέλη της επιτροπής: Professeur Francoise Gaillard (Universite Paris 7). Professeur Garbis Cortian (Universite de Viennes). Σεπτέμβριος 2000- Φεβρουάριος 2004: Συμβασιούχος Λέκτορας και εν συνεχεία συμβασιούχος Επίκουρος Καθηγητής (Π.Δ. 407/80) στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Οκτώβριος 2003: Εκλογή στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή στον Τομέα Φιλοσοφίας του Τμήματος Φ.Π.Ψ. της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Μάρτιος 2004: Διορισμός στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή Μάιος 2007: Μονιμοποίηση στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή. Νοέμβριος 2009: Εκλογή στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή στον Τομέα Φιλοσοφίας του Τμήματος Φ.Π.Ψ. της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Μάρτιος 2010: Διορισμός στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή. 5
ΙΙΙ. ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ Καθόλη τη διάρκεια των σπουδών μου ως φοιτητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ελάμβανα από το Ι.Κ.Υ. ετήσια υποτροφία ως αριστείο για την επίδοσή μου. Διετέλεσα υπότροφος εξωτερικού του Ι.Κ.Υ., στο αντικείμενο της Πολιτικής Φιλοσοφίας, τα έτη 1995-1998, κατά τη διάρκεια των οποίων εξεπόνησα και ολοκλήρωσα τη διδακτορική μου διατριβή. IV. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ-ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ-ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ Μέλος της συντακτικής επιτροπής της επιστημονικής επιθεώρησης Αξιολογικά (εξαμηνιαία έκδοση θεωρίας και κριτικής). Συνδιοργανωτής και επιστημονικός υπεύθυνος, μαζί με τον καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου, Μανόλη Αγγελίδη, και την αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης, Αλίκη Λαβράνου, του εβδομαδιαίου επιστημονικού-ερευνητικού σεμιναρίου «Κοσμάς Ψυχοπαίδης»: Διαρκές σεμινάριο θεωρίας και επιστημολογίας των κοινωνικών επιστημών, το οποίο διεξάγεται στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών. V. ΞΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ Αγγλικά Γαλλικά VI. ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ Σεπτέμβριος 1998-Μάρτιος 2000: Υπηρέτησα τη στρατιωτική μου θητεία στα Τεθωρακισμένα (211 η Επιλαρχία Μέσων Αρμάτων-Κομοτηνή, 10 η Επιλαρχία Μέσων Αρμάτων-Σέρρες) ως στρατιώτης-αρματιστής. 6
VII. ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ Το πεδίο εντός του οποίου εκπονώ το ερευνητικό μου έργο περιλαμβάνει την πολιτική και ηθική φιλοσοφία, τη θεωρία της δημοκρατίας, καθώς και την ενασχόληση με βασικά προβλήματα της φιλοσοφίας του δικαίου, στον βαθμό που τα τρία αυτά γνωστικά αντικείμενα συστήνουν ενιαίο ερευνητικό πεδίο, αλλά και την αναλυτική μεθοδολογική προσέγγιση και επεξεργασία θεμελιωδών φιλοσοφικών προβλημάτων, τα οποία τίθενται στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία, αλλά δεσπόζουν και στη σύγχρονη διεθνή επιστημονική συζήτηση. Ενδεικτικώς αναφέρω ορισμένα από τα ερευνητικά προβλήματα στα οποία εκτείνεται το εκπονούμενο ερευνητικό έργο: Σε τι συνίσταται και πώς είναι δυνατός ο έλεγχος και η δικαιολόγηση των πεποιθήσεων; Πώς δικαιολογούνται τα κριτήρια ορθότητας; Πώς ελέγχονται οι γλωσσικές κατασκευές ή οι φιλοσοφικές υποθέσεις; Δικαιολογείται και πώς η ορθότητα, η αντικειμενικότητα και η αλήθεια των ηθικοπολιτικών κρίσεων; Τι καθιστά δυνατή τη σύνθεση και τη μεταβολή των ηθικοπολιτικών εννοιών και πεποιθήσεων στην ηθική και την πολιτική φιλοσοφία; Πώς δικαιολογείται η σχέση ελευθερίας και ισότητας; Υπό ποιες προϋποθέσεις και σύμφωνα με ποιους επαρκείς λόγους μια κοινωνία μπορεί να θεωρηθεί δίκαιη; Πώς δικαιολογείται ο κανονιστικός σύνδεσμος πεποίθησης και αλήθειας; Είναι αναγκαία και δυνατή και μέχρι ποιου ορίου η υπεράσπιση ενός μετριοπαθούς ηθικού ρεαλισμού πλατωνισμού; Γιατί χρειάζεται η σύνθεση αριστοτελικών αρετολογικών και καντιανών στοιχείων για τον ουσιωδέστερο εμπλουτισμό της ηθικότητας; Γιατί είναι αναγκαία η διάκριση μεταηθικής και κανονιστικής ηθικοπολιτικής θεωρίας; Γιατί είναι αναγκαία η συνηγορία υπέρ του φιλελεύθερου ρεπουμπλικανισμού ως προς τη συμφυή σχέση δημοκρατίας και δικαιωμάτων; Ποιες είναι οι μεταθεωρητικές προϋποθέσεις για τη δικαιολόγηση των αρχών και των πεποιθήσεων μιας ρεπουμπλικανικής, κανονιστικής θεωρίας της δημοκρατίας; Α. ΒΙΒΛΙΑ 1. Le conflit de la modernite.formes et limites de la critique postmoderne de la raison (διδακτορική διατριβή), Presses Universitaires du Septentrion, Villeneuve d Ascq, 2001, σελ. 250. 2. Θεμελίωση και Ανασκευή. Επιχείρημα, νοηματική ταυτότητα και φιλοσοφική αξιολογία, Βιβλιοπωλείον της «Εστίας», σειρά: «Φιλοσοφία», υπεύθυνοι 7
σειράς: Ελένη Περδικούρη, Γιώργος Φαράκλας, Αθήνα, Νοέμβριος 2003, σελ. 210. 3. Hθική και Πολιτική. Δικαιολόγηση των πεποιθήσεων και πολιτική φιλοσοφία, Πόλις, Αθήνα, Απρίλιος 2008, σελ. 241. Β. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΡΘΡΑ ΣΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥΣ ΤΟΜΟΥΣ 1. «Σύμβαση και αλήθεια στη μεταφιλοσοφία του Richard Rorty: από τον φιλοσοφικό σχετικισμό στα γλωσσικά παίγνια της πραγματιστικής ουτοπίας.», Δευκαλίων, 16/2, Δεκέμβριος 1998, σσ. 149-179 (σελ. 30). 2. «Ο φιλοσοφικός μεταμοντερνισμός και η σχετικιστική αναίρεση του κριτικού φιλοσοφικού λόγου», Δευκαλίων, 18/2, Δεκέμβριος 2000, σσ. 215-234 (σελ. 19). 3. «Κοσμάς Ψυχοπαίδης, Κανόνες και αντινομίες στην πολιτική» (βιβλιοκρισία σε συνεργασία με τον Επίκουρο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών, Στάθη Μπάλια), Ελληνική επιθεώρηση πολιτικής επιστήμης, 18, Νοέμβριος 2001, σσ. 149-156 (σελ. 7). 4. «Πολιτική και σύγκρουση των πολιτισμών : το επιχείρημα του Samuel Huntington για τη μοναδικότητα του δυτικού πολιτισμού και την απίσχνανση του οικουμενικού χαρακτήρα της νεωτερικότητας», Ελληνική επιθεώρηση πολιτικής επιστήμης, 19, Mάιος 2002, σσ. 5-21 (σελ. 16). 5. «Το πρόβλημα των αξιών στην περιγραφική θεωρία της απόφασης : κριτική προσέγγιση στο έργο του Παναγιώτη Κονδύλη», στο Ιδεολογικά ρεύματα και τάσεις της διανόησης στη σημερινή Ελλάδα, Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα, Αθήνα 2002, σσ. 28-36 (σελ. 8). 6. «Η έννοια του γλωσσικού παιγνίου στο κοσμοθεωρητικό σύμπαν της μετανεωτερικής σκέψης», στο Ludwig Wittgenstein: Πενήντα χρόνια από τον θάνατό του, Τομέας Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2002, σσ. 35-42 (σελ. 7). 8
7. «Έτοιμοι λόγω διαμάχεσθαι: κρίση και ρητορική διακινδύνευση του φιλοσοφικού επιχειρήματος στον πλατωνικό Πρωταγόρα», στο Ξανά για τον Σωκράτη, Αφιέρωμα στον Ομότιμο Καθηγητή Νίκο Κ. Ψημμένο, Τομέας Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2004, σσ. 13-24, (σελ. 11). 8. «Η Παρακμή της Δύσης του Oswald Spengler: Ζητήματα θεωρίας της ιστορίας και της τέχνης» (σε συνεργασία με τον επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μάρκο Τσέτσο), Ο Πολίτης, 125, Σεπτέμβριος 2004, σσ. 47-54 (σελ. 7). 9. «Τρόποι του ανορθολογισμού: η φιλοσοφία της ιστορίας του Κώστα Παπαϊωάννου», Α μέρος, Ο Πολίτης, 129, Ιανουάριος 2005, σς.22-28, (σελ. 6) και Β μέρος, Ο Πολίτης, 132, Απρίλιος 2005, σσ. 38-47 (σελ. 9). 10. «Η ευρετική αξία της συμβολαιοκρατικής μεθόδου και η συνθήκη της δικαιολόγησης», Ο Πολίτης, 143, Απρίλιος 2006, σσ. 27-37 (σελ. 10). 11. «Η συγκρότηση και η ανάπτυξη των εννοιών στο επιχείρημα του φιλοσοφικού σχετικισμού», Αξιολογικά, 15, Μάιος 2006, Νήσος-Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα, σσ. 11-37 (σελ. 26). 12. «Η νεοκαντιανή καθαρή θεωρία του δικαίου του Hans Kelsen ως δογματική εξαλλαγή της καντιανής πρακτικής φιλοσοφίας», στο Για τον Immanouel Kant,200 χρόνια μετά, Τομέας Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων-Νήσος, Ιωάννινα-Αθήνα 2006, σσ. 337-351 (σελ. 14). 13. «Έλεγχος, δικαιολόγηση και τρία πρωτοφιλοσοφικά προβλήματα», στο Μανόλης Αγγελίδης, Διονύσης Γράβαρης, Δημήτρης Σακκάς (επιμ.) Κοινωνική θεωρία και πολιτική ευθύνη. Συντροφικό αντιχάρισμα στον Νίκο Πετραλιά, Τυπωθήτω-Δαρδανός, Αθήνα 2008, σσ. 281-312. 14. «Αντικειμενικότητα και αξιολογική ορθότητα: η γνωσιοκρατική προσέγγιση των ηθικοπολιτικών κρίσεων», στο Μανόλης Αγγελίδης, Στέφανος Δημητρίου, Αλίκη Λαβράνου (επιμ.) Θεωρία, αξίες και κριτική. Αφιέρωμα στον Κοσμά Ψυχοπαίδη, Πόλις, Αθήνα 2008, σσ. 200-224. 9
15. «Κανονιστικές αρχές και κριτική», στο Γ. Μηλιός-Κ.Θεολόγου (επ.), Οι ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες στο Ε.Μ.Π.: Γόνιμες εξακτινώσεις, Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου Ε.Μ.Π., Αθήνα 2011, σς. 135-139. 16. «Ο κοσμοπολιτισμός και τα όρια της δικαιοσύνης»: υπό δημοσίευση στην Ισοπολιτεία. 17. «Η επικαιρότητα του Νορμπέρτο Μπόμπιο», Σύγχρονα Θέματα, τχ. 113, Απρίλιος- Ιούνιος 2011, σ σ 32-43. 18. «Προβλήματα δικαιολόγησης κανόνων και αρχών στην πολιτική φιλοσοφία του Τζων Ρωλς». Υπό δημοσίευση στον τόμο «Διαλέξεις Φιλοσοφίας» του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών. 19. «Democracy, political autonomy and crisis: A democratic-republican approach». Υπό δημοσίευση στον τόμο των πρακτικών του διεθνούς συνεδρίου Philosophy and Cisis: Responding to challenges to Way of Life in the contemporary world, το οποίο οργανώθηκε από τον Τομέα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 28-30 Ιουλίου 2013, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. 20. «Ποια έννοια της ηθική κρίσης προϋποθέτει η ηθική φιλοσοφία του Ζακ Ντερριντά;». Υπό δημοσίευση στον τόμο με τα πρακτικά των εργασιών του συνεδρίου «Η πολιτική και ηθική σκέψη του Ζακ Ντερριντά», το οποίο συνδιοργάνωσαν το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Γαλλικό Ινστιτούτο και διεξήχθη, τον Ιανουάριο του 2013, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. 21. «Μεταηθικός αναστοχασμός και δικαιολόγηση: Πολιτική αντίληψη της δικαιοσύνης και έλλογος πλουραλισμός στον Τ. Ρωλς». Υπό δημοσίευση στον τόμο «Αιτιολόγηση, νομιμοποίηση και δίκαιο», που θα εκδώσει η Εταιρεία Δικαιοφιλοσοφικής και Δικαιοϊστορικής Ερεύνης. 22. Reflexivite met-ethique et motivation : Conception politique de la justice et pluralisme raisonnable dans la philosophie politique de John Rawls. Υπό δημοσίευση στον τόμο 10
Γ. ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ, ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ ΚΑΙ ΑΡΘΡΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΕ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ Τα αναφερόμενα άρθρα αφορούν θέματα που απασχολούν τη φιλοσοφική έρευνα και κριτική, όπως επίσης απασχολούν και τον σύγχρονο επιστημονικό διάλογο. Η βασική θέση και το κεντρικό επιχείρημα, σε κάθε κείμενο, καθώς και η συναφής κριτική οπτική, εστιάζουν το ενδιαφέρον σε ζητήματα που αναδεικνύονται από την έκδοση ερευνητικών επιστημονικών κειμένων, στον χώρο των φιλοσοφικών σπουδών, τα οποία αποτελούν άξονες της συζήτησης, αλλά και αντιπαραθέσεων, στο πεδίο της ακαδημαϊκής δημοσιότητας: 1. «Διό ουδέποτε νοεί άνευ φαντάσματος η ψυχή: Κόσμος και Ιστορία στην πνευματική δολιχοδρομία του Κώστα Παπαϊωάννου: Κώστας Παπαϊωάννου, Κόσμος και Ιστορία, Εναλλακτικές εκδόσεις, Αθήνα 2001», Η Αυγή της Κυριακής, 4 Μαρτίου 2001. 2. «Κανονιστικότητα και ορθολογικό πολιτικό επιχείρημα: Κ. Ψυχοπαίδη, Κριτική φιλοσοφία και λογική των θεσμών. Έρευνες για την πολιτική φιλοσοφία του Καντ, Εστία, Αθήνα 2001, σελ.226», Η Αυγή, 26 Ιουλίου 2001. 3. «Αι μεν γαρ αρχαί των πρακτών το ου ένεκα τα πρακτά : Παύλος Κόντος, Η αριστοτελική ηθική ως οντολογία. Φρόνησις, Τέχνη, Σοφία, Κριτική, Αθήνα 2000, σελ.196», Η Αυγή, 22 Νοεμβρίου 2001. 4. «Επιχείρημα και διαλεκτική συγκρότηση των εννοιών: Γιώργος Φαράκλας, Αυτό το πράγμα : Κριτική της αιτιότητας και αυτοσχεσία στη συγκρότηση του κοινωνικού αντικειμένου, Νήσος, Αθήνα 2001, σελ.250», Η Αυγή, 18 Ιουλίου 2002. 5. «Αθελήτως ο Πλάτων», Η Αυγή της Κυριακής, 21 Σεπτεμβρίου 2003. 6. «Η διαλεκτική της προσδιορισμένης άρνησης: Κοσμάς Ψυχοπαίδης, Χέγκελ: Από τα πρώτα πολιτικά κείμενα στη Φαινομενολογία του Πνεύματος, Πόλις, Αθήνα 2003, σελ. 323», Η Αυγή της Κυριακής, 15 Φεβρουαρίου 2004. 7. «Διαφωτισμός και αυτονομία: η καντιανή συνηγορία υπέρ της κανονιστικής αξιακής δεσμευτικότητας», Η Αυγή της Κυριακής, 13 Ιουνίου 2004. 11
8. «Συντακτική εξουσία και δεσμευτικότητα: η πολιτική φιλοσοφία και η διακύβευση του ευρωπαϊκού Συντάγματος», Η Αυγή της Κυριακής, 8 Μαΐου 2005. 9. «Κοινωνία της γνώσης : το αμάχητο τεκμήριο της κοινοτοπίας: Κώστας Σταμάτης, Η αβέβαιη κοινωνία της γνώσης», Σαββάλας, Αθήνα 2005, σελ.316», Η Αυγή της Κυριακής, 15 Μαΐου 2005. 10. «Αλήθεια και δικαιολόγηση: Άρης Κουτούγκος, Περί της φιλοσοφικής μεθόδου. Διερωτώμενοι, παρεμπιπτόντως, τι είναι γνώση; Τι είναι αρετή; (ή και αντίστροφα), Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2007, σελ.242», Η Αυγή της Κυριακής, 1 Απριλίου 2007. 11. «Εθνικό κράτος και Δημοκρατία: η αναγκαία προτεραιότητα της πολιτικής επί του πολιτισμικού αυτοπροσδιορισμού», Η Αυγή της Κυριακής, 8 Ιουλίου 2007. 12. «Προβλήματα της σύγχρονης ηθικής θεωρίας: Γκόλφω Μαγγίνη, Ο Χάμπερμας και οι Νεοαριστοτελικοί. Η ηθική του διαλόγου στον Γιούργκεν Χάμπερμας και η πρόκληση του νεοαριστοτελισμού. Επίμετρα: Στέλιος Βιρβιδάκης, Κώστας Καβουλάκος, Πατάκης, Αθήνα 2006», Η Αυγή της Κυριακής, 5 Αυγούστου 2007. 13. «Η ηθική της κοινωνικής χειραφέτησης: Robert Owen: Μια νέα θεώρηση της κοινωνίας, μετάφραση: Βασίλης Δρουκόπουλος, Ανδρέας Μιχαλάκης, Νίκος Χριστοδουλάκης, επιμέλεια: Βασίλης Δρουκόπουλος-Ανδρέας Μιχαλάκης, εισαγωγή: Gregory Clayes, επίμετρο:ανδρέας Μιχαλάκης, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2007, σελ.238», Η Αυγή της Κυριακής, 2 Σεπτεμβρίου 2007. 14. «Δημοκρατία, κανόνες και δικαιώματα: Μανόλης Αγγελίδης, Δημοκρατία, κανόνες και δικαιώματα, Στοχαστής, Αθήνα 2008, σελ. 209», Η Αυγή της Κυριακής, 6 Ιουλίου 2008. 15. «Θετικισμός και δίκαιο: Ανδρέας Χ. Τάκης, Η ηθική αδιαφορία του νόμου. Νομικός θετικισμός και αναλυτική φιλοσοφία. Πρόλογος: Παύλος Κ. Σούρλας, Πόλις, σελ. 399», Η Αυγή της Κυριακής, 10 Αυγούστου 2008. 16. «Συντακτικό υποκείμενο και συνταγματική τάξη: Χρίστος Παπαστυλιανός, Προϋποθέσεις και όρια μετεξέλιξης της Ε.Ε. σε μια διακριτή Συνταγματική τάξη, πρόλογος: Αντώνη Μανιτάκη, Σάκκουλας, Αθήνα 2008 σελ. 174», Η Αυγή της Κυριακής, 5 Οκτωβρίου 2008. 12
17. «Δημοκρατία και αυτονομία: Διαφωτισμός ξανά;», Η Αυγή της Κυριακής, 17 Μαΐου 2009. 18. «Πολιτική δεσμευτικότητα και κοινωνική δικαιοσύνη», Η Αυγή της Κυριακής, 3 Ιανουαρίου 2010. 19. «Ελευθερία και κυριαρχία: Philip Pettit, Θεωρία της ελευθερίας. Από την ψυχολογία στην πολιτική της δράσης, μτφ. Αλέξανδρος Κιουπκιολής, Πόλις, Αθήνα 2007, σελ.352», Η Αυγή της Κυριακής, 25 Απριλίου 2010. 20. (σε συνεργασία με τον επίκουρο καθηγητή Νεοελληνικής Φιλολογίας του Παν/μίου Ιωαννίνων, Γιάννη Παπαθεοδώρου): «Κόκκινες ιδέες χωρίς ιστορία, ο Αλαίν Μπαντιού και η κομμουνιστική υπόθεση», Η Αυγή της Κυριακής, 16 Μαϊου 2010. 21. «Η συντήρηση της σχολικής γνώσης», Νέα Εστία, τχ. 1841,Φεβρουάριος 2011, σ σ. 381-384. 22. «Γνωρίζοντας τη φιλοσοφία μέσα από τα προβλήματά της: Alain Renaut, Η Φιλοσοφία, μτφρ. Τάσος Μπέτζελος, επιμέλεια μετάφρασης Άρης Στυλιανού, Πόλις, Αθήνα 2009, σελ 826.», Η Αυγή της Κυριακής, 25 Σεπτεμβρίου 2011. 23. «Ελευθερία και πολιτική αυτονομία: Κώστας Στρατηλάτης, Ο πολιτικός Καντ σήμερα. Τα θεμέλια του κράτους, της ιδιοκτησίας και της συνταγματικής πολιτείας, Νησίδες, Θεσσαλονίκη 2010, σελ.», The Book s Journal, τχ.11, Σεπτέμβριος 2011, σ. σ. 90-92 24. «Υπάρχει ο κοινωνικός φιλελευθερισμός; : Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, Κοινωνικός φιλελευθερισμός. Για την Ελλάδα της ελευθερίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης, πρόλογος: Αντώνης Σαμαράς, εκδόσεις Ποιότητα, Αθήνα 2012, σελ.255», Η Αυγή της Κυριακής, 24 Ιουνίου 2012. 25. «Η δικαιοσύνη και οι αρετές: Βασίλης Μαγκλάρας, Δικαιοσύνη και επιείκεια. Προβλήματα θεμελίωσης και σχετικισμού στην αριστοτελική σκέψη, Ποταμός, Αθήνα 2010, σελ. 63, The Βooks Journal, τχ.22, Αύγουστος 2012. 26. «Πολιτική ιδιότητα και κρατική κυριαρχία : Δημήτρης Χριστόπουλος, Ποιος είναι Έλληνας πολίτης; Το καθεστώς ιθαγένειας από την ίδρυση του ελληνικού 13
κράτους ώς τις αρχές του 21 ου αιώνα, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2012, σελ. 307», Η Αυγή της Κυριακής, 24 Φεβρουαρίου 2013. 27. «Εμείς, ο λαός : Jan-Werner Muller, Συνταγματικός πατριωτισμός, μτφ. Χρήστος Παπαστυλιανός-Φροσύνα Στεφοπούλου, πρόλογος-σχόλια: Χρήστος Παπαστυλιανός, Παπαζήσης, Αθήνα 2012, σελ.243», The Βook s Journal, τχ.30, Απρίλιος 2013. 28. «Ο αυτοκράτωρ λαός και η κυριαρχία του: Ο δημοκρατικός πατριωτισμός και πολιτικός φιλελευθερισμός του Αναστάσιου Πολυζωίδη: Αναστάσιος Πολυζωίδης, Κείμενα για τη Δημοκρατία 1824-1825, εισαγωγή-επιμέλεια Φιλήμων Παιονίδης-Ελπίδα Βόγλη, σελ.109», Η Αυγή της Κυριακής, 30 Ιουνίου 2013. ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ-ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ 1. «Αριστερά και πολιτικός φιλελευθερισμός», Η Αυγή της Κυριακής, 26 Φεβρουαρίου 2012. 2. «Η νέα εθνικοφροσύνη», Η Αυγή της Κυριακής, 5 Μαϊου 2012. 3. «Δημοκρατική νομιμότητα και πολιτική αντίσταση», Η Αυγή της Κυριακής, 17 Ιουνίου 2012. 4. «Η Αριστερά και η αξία του δημοκρατικού πατριωτισμού», Η Αυγή της Κυριακής, 9 Σεπτεμβρίου 2012. 5. «Κινδυνεύει η Δημοκρατία;», Η Αυγή της Κυριακής, 5 Μαϊου 2013. 6. «Να υπερασπιστούμε το πολίτευμα: την Δημοκρατία», Η Αυγή, 17 Ιουνίου 2013. 7. «Εμείς, ο λαός..! : ο καιρός στη στρατηγική της Αριστεράς», Η Αυγή της Κυριακής, 29 Ιουλίου 2013. 14
8. «Ο δημοκρατικός αυτοκαθορισμός του λαού», Η Εφημερίδα των Συντακτών, 19-20 Οκτωβρίου 2013. 9. «Το ακατάβλητο δημοκρατικό-πατριωτικό φρόνημα», Η Αυγή της Κυριακής, 26 Οκτωβρίου 2013. 10. «Πάτρωνες και Μαυραγορίτες», Η Αυγή της Κυριακής, 8 Δεκεμβρίου 2013. 11. «Dignitas hominis», Η Αυγή, 25 Δεκεμβρίου 2013. VIII. ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 1. Μάρτιος 2001 «Προβλήματα ορισμού και ανάπτυξης εννοιών στην επιστημολογία των κοινωνικών επιστημών». Διάλεξη στο Διαρκές σεμινάριο θεωρίας και επιστημολογίας των κοινωνικών επιστημών, το οποίο διοργανώνει η επιστημονική επιθεώρηση Αξιολογικά, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. 2. 28 Μαρτίου 2001 «Το πρόβλημα των αξιών στην περιγραφική θεωρία της απόφασης : κριτική προσέγγιση στο έργο του Παναγιώτη Κονδύλη». Εισήγηση στο 8 ο επιστημονικό συνέδριο του Ιδρύματος Σάκη Καράγιωργα, με θέμα «Ιδεολογικά ρεύματα και τάσεις της διανόησης στη σημερινή Ελλάδα», το οποίο οργανώθηκε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στο αμφιθέατρο Σάκη Καράγιωργα, από 28-31 Μαρτίου 2001. 3. 28 Μαΐου 2001 «Η έννοια του γλωσσικού παιγνίου στο κοσμοθεωρητικό σύμπαν της μετανεωτερικής σκέψης». Εισήγηση στην επιστημονική ημερίδα «Ludwig Wittgenstein: Πενήντα χρόνια από τον θάνατό του», την οποία οργάνωσε ο Τομέας Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. 4. 22 Οκτωβρίου 2001 15
«Ετοιμοι λόγω διαμάχεσθαι: κρίση και ρητορική διακινδύνευση του φιλοσοφικού επιχειρήματος στον πλατωνικό Πρωταγόρα». Εισήγηση στην επιστημονική ημερίδα «Ξανά για τον Σωκράτη», που διοργάνωσε ο Τομέας Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. 5. Φεβρουάριος 2002 «Νόημα και μεταφορά: η ερμηνεία του πλατωνικού Φαίδρου από τον Jacques Derrida και η σχετικοποίηση της αλήθειας ως κανονιστικής αρχής των πεποιθήσεων». Διάλεξη στο Διαρκές σεμινάριο θεωρίας και επιστημολογίας των κοινωνικών επιστημών (επιστημονική επιθεώρηση Αξιολογικά). 6. 31 Μαΐου 2002 «Η έννοια του δικαιώματος στην πολιτική φιλοσοφία του John Locke και η κανονιστική συνοχή της θεωρίας των δικαιωμάτων». Εισήγηση στην επιστημονική ημερίδα «Τα δικαιώματα του ανθρώπου-τα δικαιώματα του παιδιού», που διοργάνωσε Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών, στο Πανεπιστήμιο Πατρών. 7. 2 Δεκεμβρίου 2004 «Η διαμάχη Adorno-Popper για το επιστημολογικό καθεστώς των κοινωνικών επιστημών: όρια και διακυβεύσεις». Εισήγηση στην επιστημονική ημερίδα που οργάνωσε το Τμήμα Ιστορίας και Πολιτικής Επιστήμης του Παντείου Πανεπιστημίου, με θέμα «Τ. Adorno: 100 χρόνια από τη γέννησή του». 8. 13 Δεκεμβρίου 2003 «Απροσδιοριστία και εννοιολογική αλλαγή: η συνθήκη του ορισμού και η σχετικοποίηση των εννοιών». Εισήγηση στο συνέδριο «Εννοιολογική αλλαγή», το οποίο οργάνωσε ο Τομέας Φιλοσοφίας του Τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, 12-13 Δεκεμβρίου 2003, στην Πανεπιστημιούπολη Ρεθύμνου. 9. Μάρτιος 2004 «Η μέθοδος της αναστοχαστικής ισορροπίας του John Rawls και η δικαιολόγηση των πεποιθήσεων». Διάλεξη στο Διαρκές σεμινάριο θεωρίας και επιστημολογίας των κοινωνικών επιστημών (επιστημονική επιθεώρηση Αξιολογικά). 10. 19 Οκτωβρίου 2004 16
«Η νεοκαντιανή καθαρή θεωρία του δικαίου του Hans Kelsen ως δογματική εξαλλαγή της καντιανής πρακτικής φιλοσοφίας». Εισήγηση στο επιστημονικό συνέδριο «Immanuel Kant:200 χρόνια μετά», το οποίο οργάνωσε ο Τομέας Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στις 18 και 19 Οκτωβρίου 2004, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. 11. 21 Οκτωβρίου 2004 «Ιστοριστικός σχετικισμός και μεθοδολογικοί αναγωγισμοί στο έργο του Κώστα Παπαϊωάννου». Εισήγηση στην επιστημονική ημερίδα «Η επικαιρότητα του έργου του πολιτικού φιλοσόφου Κώστα Παπαϊωάννου», η οποία συνδιοργανώθηκε από τον Τομέα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και το Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιώς, στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. 12. 12 Οκτωβρίου 2005 «Κριτική φιλοσοφία και αξιολογία στο έργο του Κοσμά Ψυχοπαίδη», ομιλία στην παρουσίαση του βιβλίου του Κοσμά Ψυχοπαίδη, Όροι, αξίες, πράξεις, Πόλις, Αθήνα 2004, η οποία οργανώθηκε από τις εκδόσεις Πόλις, στη Στοά του βιβλίου, στην Αθήνα. 13. Φεβρουάριος 2005 «Το πρόβλημα της σημασίας των αριστοτελικών κατηγοριών στη φιλοσοφία της γλώσσας του Gilber Ryle». Διάλεξη στο Διαρκές σεμινάριο θεωρίας και επιστημολογίας των κοινωνικών Επιστημών (επιστημονική επιθεώρηση Αξιολογικά). 14. Απρίλιος 2005 «Η διακύβευση του αξιολογικού ζητήματος στη συζυγία κοινωνίας και γνώσης». Εισήγηση στο επιστημονικό συνέδριο «Κοινωνία της γνώσης», το οποίο συνδιοργανώθηκε από τον Τομέα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και το Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα, αφιερωμένο στον Κοσμά Ψυχοπαίδη, και διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. 15. Νοέμβριος 2005 «Τα όρια εξήγησης και δικαιολόγησης στην επιστημολογία των κοινωνικών επιστημών». Εισήγηση στο επιστημονικό συνέδριο «Η φιλοσοφία σήμερα», αφιερωμένο στον Κοσμά Ψυχοπαίδη, το οποίο οργανώθηκε από τον Τομέα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και το οποίο διεξήχθη στο Ρέθυμνο. 17
16. Μάρτιος 2006 «Οι σχεδιαζόμενες αλλαγές στο Πανεπιστήμιο και τα όρια της πολιτικής δικαιολόγησης». Εισήγηση στο συνέδριο «Το Πανεπιστήμιο των ημερών μας:αναδιάρθρωση των δομών και απώλεια της αυτονομίας;», το οποίο συνδιοργανώθηκε από τον Τομέα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα και την Ουρολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. 17. Νοέμβριος 2006 «Ηθικός ρεαλισμός και αναγκαιότητα της μεταηθικής: η συζυγία γνώσης και αλήθειας ως αναγκαία κανονιστική αρχή για τη δικαιολόγηση των πεποιθήσεων». Διάλεξη στο Διαρκές σεμινάριο θεωρίας και επιστημολογίας των κοινωνικών επιστημών (επιστημονική επιθεώρηση Αξιολογικά). 18. Σεπτέμβριος 2007 «Πόρρω άρα που του αληθούς η μιμητική έστιν ( Πλάτωνος, Πολιτεία 598 b 6): η θεατρικότητα ως μίμησις και το πρόβλημα του εννοιολογικού ορισμού». Εισήγηση στο ιβ εργαστήριο των Τοπικών, το οποίο διοργάνωσε η Εταιρεία Μελέτης των Επιστημών του Ανθρώπου ( Ε.Μ.Ι.Α), στα Κύθηρα, 8-11 Σεπτεμβρίου 2007. 19. Φεβρουάριος 2009 «Έλεγχος και δικαιολόγηση των ηθικών κρίσεων». Διάλεξη στο Διαρκές σεμινάριο φιλοσοφίας και επιστημολογίας των κοινωνικών επιστημών, στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών. 20. Οκτώβριος 2010 «Προβλήματα δικαιολόγησης αρχών στην πολιτική φιλοσοφία του Τζων Ρωλς». Εισήγηση στο 1 ο πανελλήνιο συνέδριο φιλοσοφίας της επιστήμης, που οργάνωσε το Τμήμα Μ.Ι.Θ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών, 15-17/ 10 2010, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. 21. Φεβρουάριος 2011 «Μεταηθική και κανονιστικός λόγος: έλεγχος και δικαιολόγηση των ηθικών κρίσεων». Διάλεξη στο Διαρκές σεμινάριο φιλοσοφίας και επιστημολογίας των 18
κοινωνικών επιστημών, στο Οικονομικός Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών. (12-02- 2010) 22. Μάιος 2011 «Μεταηθική και κανονιστικός λόγος: έλεγχος και δικαιολόγηση των ηθικών κρίσεων». Διάλεξη στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών (18-05 - 2010). 23.Νοέμβριος 2011 «Μεταηθική και κανονιστικός λόγος: έλεγχος και δικαιολόγηση των ηθικών κρίσεων». Διάλεξη στο σεμινάριο διδασκόντων του Τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης (14-11-2011). 24. Ιανουάριος 2012 «Μεταηθική και κανονιστικός λόγος: έλεγχος και δικαιολόγηση των ηθικών κρίσεων». Διάλεξη στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών, στη φιλοσοφική βιβλιοθήκη «Έλλη Λαμπρίδη» (18-01-2012). 25. Ιανουάριος 2012 «Δικαιολόγηση των πεποιθήσεων και θεωρία δημοκρατίας: γνωσιοθεωρητικές προϋποθέσεις». Διάλεξη στο Διαρκές σεμινάριο θεωρίας και επιστημολογίας των κοινωνικών επιστημών, στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών (26-0102012). 26. Νοέμβριος 2012 «Το πρόβλημα της κυριαρχίας στη ρεπουμπλικανική πολιτεία: πόσο αριστοτελική είναι η πολιτική φιλοσοφία του Ρουσσώ;». Εισήγηση στην επιστημονική διημερίδα «Ο J.J. Rousseau και η εποχή μας. 300 χρόνια από τον θάνατό του», την οποία διοργάνωσαν το Πανεπιστήμιο Αθηνών (Τομέας Φιλοσοφίας του Τμήματος ΦΠΨ της Φιλοσοφικής Σχολής), το Α.Π.Θ.(Εργαστήριο φιλοσοφικής έρευνας πάνω στο φαντασιακό- Φιλοσοφική Σχολή) και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (Τμήμα Πολιτικών Επιστημών) και διεξήχθη στις 10 και 11 Νοεμβρίου στην Αθήνα, στο κτήριο «Κωστή Παλαμά». 27. 29 Νοεμβρίου-1 Δεκεμβρίου 2012 «Δημοκρατία και κανονιστική ορθότητα: προβλήματα δικαιολόγησης και ελέγχου των κανονιστικών, ηθικοπολιτικών πεποιθήσεων». Εισήγηση που παρουσιάστηκε στο 19
2 ο Πανελλήνιο συνέδριο «Φιλοσοφίας των Επιστημών», στο πλαίσιο του συμποσίου «Γνώση, αξίες, πράξη», με υπεύθυνη του συμποσίου την αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Μαρία Πουρνάρη, που διοργάνωσε το Τμήμα Μ.Ι.Θ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών και το οποίο διεξήχθη στους χώρους του οικείου Τμήματος. 28. 26 Ιανουαρίου 2013 «Ποια έννοια της ηθικής κρίσης προϋποθέτει η ηθική φιλοσοφία του Ντερριντά;», εισήγηση στο συνέδριο με θέμα: «Η πολιτική και ηθική σκέψη του Ζακ Ντερριντά», το οποίο συνδιοργάνωσαν το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος και διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος από τις 24 έως τις 26/ 01/2013. 29. 21 Φεβρουαρίου 2013 «Η έννοια αλήθεια ως κανονιστική-επιστημική έννοια και η ηθικοπολιτική δικαιολόγηση», διάλεξη στο Διεπιστημονικό Φροντιστήριο 2012-2013, το οποίο οργανώνει η Ελληνική Εταιρεία Δικαιοφιλοσοφικής και Δικαιοϊστορικής Ερεύνης και διεξάγεται στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. 30.Ιούλιος 2013 «Democracy, Political Autonomy and Crisis: A Democratic-Republican Approach». Εισήγηση στο Διεθνές Συνέδριο, με θέμα «Philosophy and Crisis. Responding to Challenges to Way of Life in the contemporary world» που οργάνωσε ο Τομέας Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, από, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. 31. 28 Σεπτεμβρίου 2013 «Τι συγκροτεί και τι αποδιαρθρώνει τη δημοκρατική πολιτειακή ταυτότητα;». Εισήγηση στο συνέδριο με θέμα «Δημοκρατική αγωγή. Διδάσκοντας, εκπαιδεύοντας, καλλιεργώντας», που οργάνωσε το Πειραματικό Γενικό Λύκειο της Ιωνιδείου Σχολής του Πειραιά, από τις 27 έως τις 29 Σεπτεμβρίου 2013, στην Ιωνίδειο Σχολή του Πειραιά. 32. 11 Οκτωβρίου 2013 «Το πρόβλημα της κυριαρχίας και η ρεπουμπλικανική πολιτεία. Πόσο αριστοτελική είναι η πολιτική φιλοσοφία του Ρουσσώ;». Διάλεξη στο Διαρκές σεμινάριο θεωρίας και επιστημολογίας των κοινωνικών επιστημών, Οικονομικό Τμήμα Πανεπιστημίου Αθηνών. 20
33. 30 Νοεμβρίου 2013 «Ουδέν ησυχίαν άγειν των ανθρωπίνων : Συγχωρώντας εμάς, συγχωρώντας τον άλλον». Εισήγηση στο συνέδριο που οργάνωσε το Ίδρυμα «Άρτος Ζωής», στις 29 και 30 Νοεμβρίου 2013, στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, με θέμα: «Η συγχώρηση». ΙΧ. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΑΝΩΤΑΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ Από τον Οκτώβριο του 2000 έως τον Ιανουάριο του 2004 δίδαξα Πολιτική Φιλοσοφία, Φιλοσοφία των Κοινωνικών Επιστημών, Φιλοσοφία της Γλώσσας και Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία.. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 21
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ α. Διδασκαλία προπτυχιακών μαθημάτων στον Τομέα Φιλοσοφίας Έχω διδάξει πολιτική φιλοσοφία, φιλοσοφία των κοινωνικών επιστημών και αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Διδακτικό έργο στο πλαίσιο του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών, αποτελούμενο από τον Τομέα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και το Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης «Ελληνική Φιλοσοφία Φιλοσοφία των Επιστημών» β. Διδασκαλία μεταπτυχιακών μαθημάτων στον Τομέα Φιλοσοφίας Στα σεμινάρια του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών, έχω διδάξει πολιτική και ηθική φιλοσοφία, με ειδικότερο προσανατολισμό την επεξεργασία προβλημάτων που αφορούν τη δικαιολόγηση πεποιθήσεων, το γνωσιακό καθεστώς των ηθικοπολιτικών, κανονιστικών κρίσεων, τον ηθικό ρεαλισμό, την έννοια του αυτοκαθορισμού, της αυτονομίας, τη σχέση δημοκρατίας και δικαιωμάτων, καθώς και τη συμφυή σχέσης ελευθερίας και ισότητας. Το χειμερινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2012-2013 διδάσκω, στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα, το σεμινάριο «Επιστημολογία-θεωρία των αξιών», με θέμα τη σχέση μεταξύ του ρεπουμπλικανικού πολιτικού φιλελευθερισμού, των Πολιτικών του Αριστοτέλη, της θεωρίας περί νομιμοποιημένης πολιτείας του Ρουσσώ, καθώς και των πολιτικών γραπτών του Καντ, με ερευνητικό σκοπό το να εξετασθεί αν και πώς μπορεί να 22
συγκροτηθεί κανονιστική θεωρία της δημοκρατίας η οποία να περιλαμβάνει και θεωρία δικαιολόγησης των συναφών ηθικοπολιτικών και αξιακών πεποιθήσεων. Χ. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΣΤΗΝ ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΏΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΏΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΩΝ ΔΙΑΤΡΙΒΩΝ Α. Μέλος τριμελών συμβουλευτικών και επταμελών εξεταστικών επιτροπών σε μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες και διδακτορικές διατριβές και επίβλεψη διδακτορικών διατριβών Συμμετοχή σε τριμελείς συμβουλευτικές επιτροπές για την εκπόνηση μεταπτυχιακών διπλωματικών εργασιών του διατμηματικού προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών «Ελληνική Φιλοσοφία-Φιλοσοφία των Επιστημών». Μέλος των ακόλουθων επταμελών εξεταστικών επιτροπών κατά την υποστήριξη διδακτορικών διατριβών: α. Μιχάλης Μπαρτσίδης, «Φιλοσοφία και πολιτική στο έργο του Etienne Balibar», διδακτορική διατριβή, Ιωάννινα 2006, δημόσια υποστήριξη:10-5- 2006. β. Αννίτα Μπουκουβάλα, «Οι έννοιες του καλού και του κακού στην ηθική φιλοσοφία του Spinoza», διδακτορική διατριβή, Ιωάννινα 2006, δημόσια υποστήριξη: 1-6-2006. Επόπτης της διδακτορικής διατριβής της κ. Ελένης Σπυράκου, με θέμα: «Κοσμοπολιτισμός και ιδιοκρατία (particularism): προβλήματα δικαιολόγησης αρχών σε φιλελεύθερα και ρεπουμπλικανικά επιχειρήματα». Β. Διαλέξεις Στο πλαίσιο της διδασκαλίας και της έρευνας στο διατμηματικό πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών, διοργάνωσα τις ακόλουθες διαλέξεις από συναδέλφους, σε θέματα σχετικά με την προβληματική που διαλαμβάνεται στα μεταπτυχιακά φροντιστήρια-σεμινάρια που διδάσκω: 23
1. Κοσμάς Ψυχοπαίδης, Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Αθηνών, «Όροι, αξίες και πρακτικός λόγος στην επιστημολογία των κοινωνικών επιστημών», διάλεξη στο μεταπτυχιακό σεμινάριο «Επιστημολογία θεωρία των αξιών» ως συμμετέχων καθηγητής, Απρίλιος 2004. 2. Κοσμάς Ψυχοπαίδης, Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Αθηνών, «Αντινομίες του μεθοδολογικού ολισμού», διάλεξη στο μεταπτυχιακό σεμινάριο «Επιστημολογία θεωρία των αξιών» ως συμμετέχων καθηγητής, Μάιος 2004. 3. Κοσμάς Ψυχοπαίδης, Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Αθηνών, «Τα όρια του κανονιστικού λόγου στην πολιτική φιλοσοφία», διάλεξη στο μεταπτυχιακό σεμινάριο «Επιστημολογία θεωρία των αξιών» ως συμμετέχων καθηγητής, Οκτώβριος 2004. 4. Κώστας Σταμάτης, Καθηγητής Φιλοσοφίας του Δικαίου στη Νομική Σχολή του Α.Π.Θ., «Προβλήματα θεμελίωσης μιας κριτικής θεωρίας Δικαιοσύνης», διάλεξη στο μεταπτυχιακό σεμινάριο «Επιστημολογία θεωρία των αξιών», Δεκέμβριος 2004. 5. Σπύρος Γάγγας, Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας, «Κανονικότητα στον Emile Durkeim: Δεσμευτικότητα ή απροσδιοριστία της αξιακής συγκρότησης του κοινωνικού ;», διάλεξη στο μεταπτυχιακό σεμινάριο «Επιστημολογία θεωρία των αξιών», Φεβρουάριος 2005. 6. Νίκος Βαφέας, Λέκτορας Τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Πανεπιστημίου Κρήτης, «Εξήγηση και κατανόηση στην Ιστορική Κοινωνιολογία», διάλεξη στο μεταπτυχιακό σεμινάριο «Επιστημολογία θεωρία των αξιών», Μάρτιος 2005. 7. Ανδρέας Μιχαλάκης, Λέκτορας Τμήματος Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Πατρών, «Η έννοια της αλλοτρίωσης στα Χειρόγραφα του 44 : Προβλήματα ερμηνείας και κατανόησης του πρώιμου μαρξικού έργου», διάλεξη στο μεταπτυχιακό σεμινάριο «Επιστημολογία θεωρία των αξιών», Μάιος 2005 8. Αλίκη Λαβράνου, Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης, «Γένεση και Εγκυρότητα: Παρατηρήσεις σε μία έννοια δεσμευτικής ιστορικότητας στις 24
κοινωνικές επιστήμες», διάλεξη στο μεταπτυχιακό σεμινάριο «Επιστημολογία θεωρία των αξιών», Οκτώβριος 2006. 9. Αλίκη Λαβράνου, Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης, «Προβλήματα της καντιανής ηθικής φιλοσοφίας», διάλεξη στο μεταπτυχιακό σεμινάριο «Επιστημολογία θεωρία των αξιών», Δεκέμβριος 2006. ΧΙ. ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Συμμετοχή στις Γενικές Συνελεύσεις του Τομέα Φιλοσοφίας, του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Ελληνική Φιλοσοφία Φιλοσοφία των Επιστημών» και του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας καθώς επίσης και στα Εκλεκτορικά Σώματα ως Επίκουρος Καθηγητής επί θητεία και ως μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής. Υπεύθυνος, ορισθείς από τη Γενική Συνέλευση του Τομέα Φιλοσοφίας και του Τμήματος, για τη σύνταξη του Οδηγού Σπουδών για τα ακαδημαϊκά έτη 2006-2007, 2008-2009, 2009-2010 για τα μαθήματα του Τομέα Φιλοσοφίας. 25