XΡΗΜΑ. Κουκούλωσαν φοροδιαφυγή 3 δισ. το χρόνο 1,333$ ΧΡΥΣΟΣ 1.660$ ΑΡΓΟ +0,77% ΕΥΡΩ -2,24% S&P 500 (ΕΒ.) Εξυπνο

Εξυπνο XΡΗΜΑ Market Report «Σπιράλ θανάτου» στην αγορά εργασίας Εισφοροδιαφυγή, ανεργία και «λουκέτα» µάς απειλούν και µε τρίτο Μνηµόνιο. ΣΕΛ. 3 ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ) Στις 728,93 µονάδες ο Γ.. -5,66% Στοιχεία µε κλείσιµο Παρασκευής 17.30. ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ KYΡIAKH 1 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012 Στήριξη µε κοινοτικά κονδύλια σε νέους και µικροµεσαίους Αξιοποιήστε το «Erasmus» και τις συµβουλευτικές υπηρεσίες της ΕΣΕΕ. ΣΕΛ. 7 EUROSTOXX (ΕΒ.) -2,24% S&P 500 (ΕΒ.) +0,77% ΕΥΡΩ 1,333$ ΧΡΥΣΟΣ 1.660$ ΑΡΓΟ 103,39$ Πλήρης ασυλία στα κυκλώµατα που διακινούν πλαστά και εικονικά τιµολόγια από το υπουργείο Οικονοµικών. Μπορούν να ελέγξουν ηλεκτρονικά και εξ αποστάσεως τη γνησιότητα όλων των εκδιδόµενων φορολογικών στοιχείων και τις ηµερήσιες λιανικές πωλήσεις όλων των επιχειρήσεων και κάνουν τα στραβά µάτια! ΕΙ ΙΚΟ 12ΣΕΛΙ Ο ΑΦΙΕΡΩΜΑ Το µέλλον της Υγείας στην Ελλάδα της κρίσης ΣΕΛ. 4-5 ΣΕΛ. 9-20 Ευκαιρίες... 20ετίας στο Χρηµατιστήριο Ποιες µετοχές θα δώσουν χρυσά κέρδη αν γλιτώσει η Ελλάδα την κατάρρευση. ΣΕΛ. 21 ΕΘΑΨΕ Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΠΟΡΙΣΜΑ ΒΟΜΒΑ ΜΕ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΘΑ ΕΠΙΑΝΑΝ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΛΕΜΜΕΝΟ ΦΠΑ Κουκούλωσαν φοροδιαφυγή 3 δισ. το χρόνο

ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ 2 KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ EDITORIAL ΡΟΥΜΑΝΙΑ 250 «Σαµαράς ή τανκς» το δίληµµα των εκλογών; έρα µε τη µέρα, αναδεικνύεται το πόσο κρίσιµο είναι το διακύβευµα των επερχόµενων εκλογών. Μιλούν γι αυτό εύγλωττα οι τελευταίες αποκαλύψεις του Πόουλ Τόµσεν της Τρόικας ότι ήταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ που επέλεξε ξεκάθαρα τον καταστροφικό δρόµο της υπερφορολόγησης των πάντων που ισοπέδωσε την αγορά, προκειµένου να µην πειράξει τον κρατικοδίαιτο κοµµατικό στρατό της. Κυρίως, όµως, οι σαφείς προειδοποιήσεις των Ευρωπαίων ότι άλλα λεφτά για ελληνικό «σχέδιο Μάρσαλ» δεν υπάρχουν Μ Η χώρα χρειάζεται σοβαρή και στιβαρή κυβέρνηση, η οποία θα αναδιαρθρώσει την εθνική οικονοµία Του ΠΑΝΟΥ ΘΩΜΑΚΟΥ pthomakos@e-typos.com πέραν του ΕΣΠΑ και ότι, αν δεν πετύχουµε να προωθήσουµε µε απόλυτη επιτυχία το σύνολο των διαρθρωτικών αλλαγών που απαιτούνται, έρχεται καταβαράθρωση στο επίπεδο ζωής µας µε µισθούς 150-200 ευρώ, εκατοντάδες χιλιάδες απολύσεις στο ηµόσιο, κατάρρευση της αγοράς ακινήτων, έξοδο από τη ζώνη Σένγκεν κ.λπ. Μπροστά σε αυτόν τον εφιάλτη, λοιπόν, εξυπακούεται ότι η χώρα χρειάζεται µια σοβαρή, υπεύθυνη και στιβαρή κυβέρνηση, η οποία να αναδιαρθρώσει την εθνική οι- Εξυπνο XΡΗΜΑ κονοµία και την κοινωνία στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Και για να είµαστε ειλικρινείς, η ελπίδα ότι θα προκύψει µια τέτοια κυβέρνηση προέρχεται, κυρίως, από το χώρο της Νέας ηµοκρατίας, της παράταξης που έβαλε, άλλωστε, τη χώρα στην Ευρώπη πριν από 30 και πλέον χρόνια όταν -και τότε- όλοι οι υπόλοιποι φώναζαν «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο». Ειδικά δε για το ΠΑΣΟΚ, οφείλουµε να οµολογήσουµε, χωρίς ίχνος κοµµατικής εµπάθειας, ότι είναι το κατεξοχήν υπεύθυνο για τη δηµιουργία του εξαµβλωµατικού ελληνικού κράτους, καθότι κυβέρνησε τη χώρα αυτά τα 30 χρόνια φροντίζοντας να µην αλλάξει ουσιαστικά τίποτα ακόµη και στα διαλείµµατα που δεν είχε την εξουσία. Και φυσικά, στο εξόχως υπονοµευτικό αυτό έργο, βρήκε πάντοτε πρόθυµη υποστήριξη από την Αριστερά, άκρα και µη, η οποία ανέκαθεν επένδυε στη δηµιουργία ενός χάους σαν το σηµερινό. Οσο για τα υπόλοιπα -αναφυόµενα προεκλογικά δίκην µανιταριών«γκρουπούσκουλα», οφείλουµε να παραδεχθούµε ότι, ακόµη κι αν έχουν τις καλύτερες των προθέσεων και των διαπιστευτηρίων, πολύ δύσκολα θα καταφέρουν να αποφύγουν το σκόπελο της ακυβερνησίας σε µια περίοδο όπου, δυστυχώς, τα χάλια της οικονοµίας δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για πειραµατισµούς, οι οποίοι υπό άλλες συνθήκες θα µπορούσαν να αναδειχθούν εξαιρετικά ενδιαφέροντες και χρήσιµοι. Εχουν µάλλον δίκιο, λοιπόν, όσοι λένε ότι το διακύβευµα των επερχόµενων εκλογών θυµίζει εκείνο το ιστορικό «Καραµανλής ή τανκς», καθώς καλούµαστε να αποδείξουµε ότι µπορούµε να ψηφίζουµε ελεύθερα αλλά και ώριµα, όπως οι περισσότεροι πολίτες στις πιο προηγµένες χώρες της Ευρώπης. Αν αποτύχουµε, ίσως κληθούµε να ζήσουµε έναν αληθινό εφιάλτη, είτε αυτός έχει κόκκινο είτε µαύρο περίγραµµα 450 2.000 ΣΕΡΒΙΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΣΚΟΠΙΑ ΑΛΒΑΝΙΑ 300 ΤΟΥΡΚΙΑ 76 270 Οι... μετανάστες του ελληνικού επιχειρείν στις γειτονικές χώρες Ξενιτεύονται χιλιάδες εταιρίες µας η Γη της Επαγγελίας αναζητούν οι ελληνικές επιχειρήσεις στην περιοχή των Βαλκανίων, καθώς τα τελευταία χρόνια περισσότερες από 2.000 εταιρίες έχουν αλλάξει έδρα στην προσπάθειά τους να καταστούν βιώσιµες. Πολύ µεγαλύτερος είναι ο αριθµός των επιχειρήσεων που έχουν ιδρυθεί σε αυτές τις περιοχές επενδύοντας δεκάδες εκατοµµύρια ευρώ. Αλλωστε, εκεί οι διοικήσεις των επιχειρήσεων µπορούν να βρουν απλό και σταθερό φορολογικό σύστηµα, χαµηλότερο εργατικό κόστος, λιγότερη γραφειοκρατεία και ευκολότερη πρόσβαση σε χρηµατοδότηση. Νούµερο ένα πόλος έλξης για τους Ελληνες επιχειρηµατίες αποτελεί η Βουλγαρία, η οποία ήδη «φιλοξενεί» περισσότερες από 2.000 εταιρίες ελληνικών συµφερόντων. Μάλιστα, οι 800 από αυτές εγκαταστάθηκαν στη γειτονική χώρα το πρώτο εξάµηνο του 2011. Υψηλή συγκέντρωση ελληνικών επιχειρήσεων παρατηρείται όµως και στη Σερβία, όπου το ίδιο διάστηµα έχουν ιδρυθεί περισσότερες από 450 εταιρίες µε επενδεδυµένα κεφάλαια ύψους 2,5 δισ. ευρώ. Ανάλογη εικόνα εµφανίζουν και τα Σκόπια, όπου τα τελευταία τρία χρόνια εκτιµάται ότι «άνοιξαν» περίπου 300 επιχειρήσεις ελληνικών συµφερόντων, ενώ Τ Της ΓΩΓΩΣ ΚΑΤΣΕΛΗ gkatseli@e-typos.com στη Ρουµανία εδρεύουν περίπου 250. Ψηλά στις προτιµήσεις των Ελλήνων επιχειρηµατιών βρίσκεται και η Αλβανία, όπου δραστηριοποιούνται περίπου 270 επιχειρήσεις, ενώ περισσότερες από 400 κατέθεσαν το 2011 στο αρµόδιο τµήµα της πρεσβείας της Ελλάδας στα Τίρανα το ενδιαφέρον τους για να αντλήσουν πληροφορίες για την αγορά της γειτονικής χώρας. Και η τουρκική αγορά φαίνεται να προσελκύει σηµαντικά ελληνικά κεφάλαια ύψους 5 δισ. ευρώ, καθώς ήδη 76 ελληνικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Επιπλέον, στο προσεχές διάστηµα αναµένεται πολλές µεγάλες εταιρίες της ελληνικής επιχειρηµατικής σκηνής να αφήσουν τα πάτρια εδάφη και να ξενιτευτούν. Πρόσφατα, ο διευθύνων σύµβουλος Η Βουλγαρία φιλοξενεί περισσότερες από 2.000 εταιρίες ελληνικών συµφερόντων, αριθµός συνεχώς αυξανόµενος της S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά, κ. Κρίτων Αναβλαβής, δήλωσε ότι η διοίκηση εξετάζει τη µεταφορά της έδρας εκτός Ελλάδος. Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι οι δραστηριότητες της εταιρίας δεν πρόκειται να φύγουν από την Ελλάδα, αλλά θα παραµείνει ως θυγατρική µιας νέας εταιρίας holding. Ο κ. Αναβλαβής πρόσθεσε ότι η εταιρία εξετάζει τη µεταφορά της έδρας εξαιτίας των προβληµάτων που έχει δηµιουργήσει η ελληνική κρίση, όπως για παράδειγµα η αναχρηµατοδότηση δανείων, οι καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις του βωξίτη και οι οφειλές από τις επιστροφές ΦΠΑ εκ µέρους του Ελληνικού ηµοσίου. Την ίδια ώρα, η απόφαση της Γ.Σ. του.σ. της CocaCola 3E για την απόσχιση του κλάδου που αφορά στην παραγωγή και την εµπορία των προϊόντων της εταιρίας στην Ελλάδα και την εισφορά του σε 100% θυγατρική της σηµατοδοτεί ουσιαστικά τη δηµιουργία µιας εταιρίας holding (συµµετοχών), η οποία θα συντονίζει τη δραστηριότητα των θυγατρικών της στις 28 χώρες που δραστηριοποιείται, συµπεριλαµβανοµένης και της Ελλάδας. Η απόφαση αυτή λοιπόν και παρά τις συνεχείς διαψεύσεις πυροδοτεί και πάλι τα σενάρια που θέλουν τον όµιλο να µεταφέρει την έδρα του σε άλλη χώρα. Ι ΙΟΚΤΗΣΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Α.Ε. ΕΚ ΟΤΕΣ ηµήτρης Μπενέκος, Αλέξης Σκαναβής ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Πάνος Αµυράς ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚ ΟΣΗΣ Πάνος Θωµάκος ΣΥΝΤΑΞΗ Μιχάλης Βουτσαδάκης, Γωγώ Κατσέλη, Νίκος Κουφάκος, Μιχάλης Μυγιάκης, Γιώργος Παλαιτσάκης, Ρόη Χάικου, Νάσος Χατζητσάκος ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Κώστας Βουκόλας, Κώστας Κριεζίας, Αγγελική Βελεσιώτη ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ Θεοδώρα Κούλη ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΙΟΡΘΩΣΗΣ Κατερίνα Μπεχράκη

ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 3 Φαύλος κύκλος στην αγορά εργασίας Α πελπισµένες προσπάθειες κάνει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για να µαζέψει έσοδα, προωθώντας µέτρα για την αντιµετώπιση της εισφοροδιαφυγής και την είσπραξη των καθυστερούµενων οφειλών, χωρίς να µπορεί την ίδια στιγµή να αναστρέψει το κλίµα που επικρατεί στην αγορά. Ετσι, µε το σχέδιο νόµου «Κανονισµός Ασφάλισης ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και λοιπές διατάξεις», που κατατέθηκε την περασµένη ευτέρα στη Βουλή, παρέχεται η δυνατότητα στους αυτοαπασχολουµένους να υπαχθούν στο καθεστώς ρύθµισης οφειλών των υπερχρεωµένων νοικοκυριών. Στην ουσία µπορούν πλέον και οι µικροµεσαίες επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν το «νόµο Κατσέλη» για να προσφύγουν στα Ειρηνοδικεία και να υποβάλουν αίτηση για δικαστική ρύθµιση των χρεών τους. Αναστολή Επιπλέον, το νοµοσχέδιο επιτρέπει στις επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί στη διαδικασία συνδιαλλαγής (άρθρο 99) να µπορούν να ρυθµίσουν τις οφειλές τους προς το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ καταβάλλοντας το 10% των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών τους. Για όσους έχουν ρυθµίσει τις οφειλές τους ή πρόκειται να προβούν σε ρύθ- µιση παρατείνεται η αναστολή µέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης µέχρι τον εκέµβριο του 2013. Την ίδια στιγµή µετατίθεται και η καταληκτική ηµεροµηνία για ένταξη σε ρύθµιση ληξιπρόθεσµων οφειλών στα ασφαλιστικά ταµεία στις 30/4/2012. Για πρώτη φορά, όµως, µε το σχέδιο νόµου, θεσπίζονται και µέτρα για την επιβράβευση των συνεπών επιχειρήσεων. Αυτό ση- µαίνει ότι ο εργοδότης που καταβάλλει επί τρεις συνεχείς µισθολογικές περιόδους εµπρόθεσµα τις Απειλή για ένα νέο Μνηµόνιο από τις καθυστερήσεις στους µισθούς, την ανεργία, την ανασφάλιστη εργασία και τα «λουκέτα» Της ΜΙΝΑΣ ΜΠΑΓΙΩΤΑ mbagiota@e-typos.com εισφορές του απολαµβάνει 5% έκπτωση επί των εργοδοτικών εισφορών για κάθε επόµενη καταβολή, εφόσον έχει ρυθµίσει τις εισφορές του και για όσο διάστη- µα είναι συνεπής στις καταβολές του. Στους συνεπείς εργοδότες παρέχεται, επίσης, η δυνατότητα για µία φορά µέσα στη διετία να µην καταβάλουν τις ασφαλιστικές εισφορές και να τις εξοφλήσουν σε 6 µήνες χωρίς πρόστιµο και προσαυξήσεις. «Αργοπορηµένες» χαρακτηρίζουν οι ελεύθεροι επαγγελµατίες τις παρεµβάσεις, εκτι- µώντας ότι τα νέα µέτρα έπρεπε να εφαρµοστούν πολύ νωρίτερα, πριν ακόµη «στεγνώσει» η αγορά. Εξάλλου, η ανασφάλεια που επικρατεί στους κόλπους των µικροµεσαίων επιχειρήσεων αποτυπώνεται στην τελευταία έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, που κάνει λόγο για «λουκέτο» σε 180.000 επιχειρήσεις έως το τέλος του έτους. Συγκεκριµένα, από την εξαµηνιαία αποτύπωση του οικονοµικού κλίµατος στις ΜµΕ, προκύπτει ότι το ποσοστό των µικρών επιχειρήσεων που θεωρούν πολύ ή αρκετά πιθανό το ενδεχόµενο να έχουν το επόµενο διάστηµα πρόβλη- µα λειτουργίας σε βαθµό που θα κινδυνεύουν να κλείσουν αγγίζει πλέον το 51,4% από 44,5% που αποτυπώθηκε στην προηγούµενη έρευνα και 11,7% που ήταν στην έρευνα του Ιουλίου του 2009. Τραγική εικόνα Την τραγική οικονοµική κατάσταση των επιχειρήσεων και την έλλειψη ρευστότητας ήρθαν να επιβεβαιώσουν την περασµένη εβδοµάδα και τα στοιχεία που δηµοσίευσε το Σώµα Επιθεώρησης Εργασίας για την εικόνα στην αγοράς εργασίας, κατά το πρώτο δίµηνο του 2012. Ακόµα και ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας, κ. Γιώργος Κουτρουµάνης, ανέφερε σε δηλώσεις του ότι τουλάχιστον 400.000 εργαζόµενοι δουλεύουν αλλά δεν πληρώνονται από έναν έως πέντε µήνες, καθώς οι επιχειρήσεις βρίσκονται σε οικονοµική ασφυξία και καθυστερούν µέχρι και πέντε µήνες την πληρωµή των δεδουλευµένων. Ειδικότερα, οι εργαζόµενοι σε µία στις τέσσερις επιχειρήσεις είναι απλήρωτοι για πάνω από τρεις µήνες, ενώ µόνο µία στις δέκα επιχειρήσεις καταβάλλει τους µισθούς χωρίς καθυστερήσεις. Επιπλέον, το ΣΕΠΕ κατέγραψε, για πρώτη φορά, το συγκεκριµένο διάστηµα στις νέες προσλήψεις περισσότερες περιπτώσεις µερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας απ ό,τι πλήρους απασχόλησης. Για την ακρίβεια, το πρώτο δίµηνο του έτους µειώθηκαν οι προσλήψεις εργαζοµένων κατά 26% και για πρώτη φορά οι συµβάσεις µερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας ήταν περισσότερες (51,61%) από τις Το πρώτο δίµηνο του έτους µειώθηκαν οι προσλήψεις εργαζοµένων κατά 26% και οι συµβάσεις µερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας ήταν περισσότερες από τις προσλήψεις µε πλήρη απασχόληση προσλήψεις µε πλήρη απασχόληση. Σε σύνολο 67.323 νέων προσλήψεων, οι 34.746 ήταν µε «ευέλικτες» συµβάσεις (26.076 για µερική απασχόληση και 8.670 για εκ περιτροπής εργασία) και µόνον οι 32.577 µε καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Σε σύγκριση µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2010, οι προσλήψεις πλήρους απασχόλησης ήταν µειωµένες κατά 59%. Την ίδια στιγµή, οι µετατροπές συµβάσεων από πλήρους απασχόλησης σε µερικής και εκ περιτροπής εργασία αυξήθηκαν, µε στόχο τη µείωση του κόστους, κατά 42% έως και 149% φτάνοντας, συνολικά, τις 16.309 από 11.331 πέρυσι και 2.300 το 2010. Σε σύγκριση µε το 2010, η αύξηση φτάνει στο 324% για τη µερική απασχόληση µε συµφωνία του εργαζοµένου και στο 1.372% έως 6.940% για την εκ περιτροπής εργασία µε συµφωνία και µονοµερή απόφαση του εργοδότη, αντίστοιχα! Ελεγχοι Τέλος, οι ανασφάλιστοι εργαζό- µενοι, όπως προέκυψε από δειγ- µατοληπτικούς ελέγχους σε 3.138 επιχειρήσεις, έφτασαν στο 33,3% από 27,71% που ήταν στο αντίστοιχο περσινό διάστηµα. Το ποσοστό των ανασφάλιστων αλλοδαπών σε σχέση µε το σύνολο των αλλοδαπών που απασχολούνται ήταν 42,7% (από 35,6% πέρυσι) και των Ελλήνων 29,6% (από 24,5%). Με λίγα λόγια, στο παζλ των «λουκέτων», της ανεργίας και της ανασφάλιστης εργασίας έρχονται να προστεθούν -για πρώτη φορά σε τόσο µεγάλη έκταση- και οι µεγάλες καθυστερήσεις πληρωµών στους µισθούς των εργαζοµένων κλονίζοντας για άλλη µία φορά τα οικονοµικά των ασφαλιστικών τα- µείων και αποτελώντας πραγµατική απειλή για ένα νέο Μνηµόνιο -το τρίτο κατά σειράν- µέσα στους επόµενους µήνες.

4 KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Aσυλία στα κυκλώµατα που κλέβουν Α συλία στα κυκλώµατα των µεγαλοφοροφυγάδων που χρησι- µοποιούν πλαστά και εικονικά τιµολόγια µε τα οποία υπεξαιρούν φόρους εισοδήµατος και ΦΠΑ άνω των 3 δισεκατοµ- µυρίων ευρώ κάθε χρόνο καθώς και σε όσους επιτηδευµατίες αρνούνται να εκδώσουν αποδείξεις ή εκδίδουν «πλαστές» αποδείξεις από αδήλωτες ταµειακές µηχανές παρέχει η «πράσινη» πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονοµικών, την ίδια ώρα που φορτώνει µε δυσβάσταχτα χαράτσια τους µισθούς, τις συντάξεις και τα σπίτια εκατοµ- µυρίων πολιτών! Οπως αποκαλύπτει σήµερα ο «TτK», η προηγούµενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονοµικών, υπό τον κ. Ευ. Βενιζέλο, κράτησε θαµµένο στα συρτάρια των γραφείων της ένα πόρισµα-φωτιά το οποίο συντάχθηκε τον Σεπτέµβριο του 2011 και περιλαµβάνει αποκαλυπτικά συµπεράσµατα, σύµφωνα µε τα οποία από την 1η-1-2012 οι υπηρεσίες του υπουργείου θα µπορούσαν να παρακολουθούν ηλεκτρονικά και σε καθηµερινή βάση τα δεδοµένα όλων των διακινούµενων τιµολογίων καθώς και τον τζίρο λιανικών πωλήσεων όλων των επιχειρήσεων! Χρονοδιάγραµµα Στο πόρισµα προτεινόταν συγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα ενεργειών διάρκειας µόλις 3 µηνών, σύµφωνα µε το οποίο εντός του Οκτωβρίου του 2011 θα έπρεπε να είχαν εκδοθεί 6 υπουργικές αποφάσεις! Το πόρισµα, το οποίο έχει στη διάθεσή του και αποκαλύπτει σήµερα κατ αποκλειστικότητα το «Εξυπνο Χρήµα», συντάχθηκε από Ειδική Οµάδα Εργασίας που συστάθηκε µε απόφαση του πρώην υφυπουργού Οικονοµικών κ. ηµ. Κουσελά στις 27 Μαΐου 2011. Εργο της Οµάδας αυτής ήταν: Η διερεύνηση τρόπων ηλεκτρονικής αποστολής δεδοµένων για τα εκδιδόµενα τιµολόγια σε κεντρικές υποδοµές µε στόχο την αξιοποίησή τους στη διενέργεια διασταυρώσεων, καθώς και ο προσδιορισµός τεχνικών µεθόδων για την ηλεκτρονική διαβίβαση των δεδοµένων των φορολογικών στοιχείων όλων των επιχειρήσεων στη Γενική Γραµµατεία Πληροφοριακών Συστηµάτων (ΓΓΠΣ) του υπουργείου Οικονοµικών και την Θα έπρεπε να είχαν εκδοθεί 6 υπουργικές αποφάσεις εντός του Οκτωβρίου του 2011, αλλά ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος «αγρόν ηγόρασε». Eθαψαν πόρισµα-βόµβα µε το οποίο ήδη από τις αρχές του χρόνου θα µπορούσε το ηµόσιο να ελέγχει ηλεκτρονικά και εξ αποστάσεως τη γνησιότητα όλων των εκδιδόµενων τιµολογίων και τις ηµερήσιες λιανικές πωλήσεις όλων των επιχειρήσεων... Του ΓΙΩΡΓΟY ΠΑΛΑΙΤΣΑΚΗ gpalaitsakis@e-typos.com υποχρέωση του λήπτη κάθε φορολογικού στοιχείου να επιβεβαιώνει την ακρίβεια των δεδοµένων, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 3842/2010 που είχαν ψηφιστεί από τον Απρίλιο του 2010! Η αναζήτηση και διερεύνηση σύγχρονων τεχνολογικών µεθόδων για να ενσωµατωθεί στους υφιστάµενους Φορολογικούς Ηλεκτρονικούς Μηχανισµούς η δυνατότητα αποµακρυσµένης και αυτόµατης επικοινωνίας, ώστε να διαβιβάζουν ηλεκτρονικά στη ΓΓΠΣ όλα τα δεδοµένα των εκδιδόµενων αποδείξεων λιανικής πώλησης και παροχής υπηρεσιών, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παραγράφου 9 του άρθρου 26 του ν. 3943/2011 που ψηφίστηκαν από τη Βουλή τον Μάρτιο του 2011. Συντονιστής στην Οµάδα Εργασίας ήταν ο κ. Α. ρυµιώτης, πολιτικός µηχανικός και σύµβουλος του τότε πρωθυπουργού κ. Γ. Πα- πανδρέου σε θέµατα Πληροφορι- κής και Επικοινωνίας. Στην ίδια Οµάδα µετείχε και ο κ. Θεοχάρης Θεοχάρης, ο οποίος είναι σήµερα γενικός γραµµατέας Πληροφοριακών Συστηµάτων του υπουργείου Οικονοµικών, στη θέση του παραιτηθέντος κ.. Σπινέλλη. Η Οµάδα Εργασίας, 4 µήνες µετά τη σύστασή της, περί τα τέλη Σεπτεµβρίου 2011, ολοκλήρωσε τη σύνταξη ενός αναλυτικού πορίσµατος που προέβλεπε συγκεκρι- µένο χρονοδιάγραµµα για την άµεση εφαρµογή από 1ης Ιανουαρίου 2012 µέτρων για την ηλεκτρονική παρακολούθηση όλων των εκδιδόµενων τιµολογίων και των ηµερήσιων λιανικών πωλήσεων όλων των εµπορικών επιχειρήσεων. Τα βασικότερα σηµεία του πορίσµατος έχουν, αναλυτικά, ως εξής: 1Ηλεκτρονική διαβίβαση δεδοµένων φορολογικών στοιχείων στη ΓΓΠΣ Η διαβίβαση από τους υπόχρεους εκδότες, η αποδοχή από τους υπόχρεους λήπτες και η υποδοχήαξιοποίηση (επεξεργασία, έλεγχος, διαχείριση, αποθήκευση κ.λπ.) όλων των δεδοµένων των φορολογικών στοιχείων είναι εφικτή τόσο από τεχνικής άποψης όσο και από πλευράς κόστους των υπόχρεων επιτηδευµατιών και της Πολιτείας. Με την αξιοποίηση των δεδοµένων που διαβιβάζονται θα περιοριστούν τα πλαστά και εικονικά φορολογικά στοιχεία, θα καταστεί δυνατή η ορθή εκτίµηση του µεγέθους των εσόδων από τον ΦΠΑ και το φόρο εισοδήµατος, θα µπορεί να ελέγχεται άµεσα και να επαληθεύεται η ορθότητα των κατατεθέντων δηλώσεων ΦΠΑ και των συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών-προµηθευτών, καθώς και η σύνταξη και υποβολή ορθών δηλώσεων ΦΠΑ και φόρου εισοδήµατος. Η ηλεκτρονική διαβίβαση και ηλεκτρονική αποδοχή των δεδο- µένων των εκδιδόµενων φορολογικών στοιχείων σε κεντρική βάση δεδοµένων της ΓΓΠΣ ή σε πιστοποιηµένο από αυτή φορέα πρέπει να είναι υποχρεωτική για όλους τους επιτηδευµατίες και για όλα τα φορολογικά στοιχεία, ανεξαρτήτως τρόπου έκδοσης, τρόπου λήψης, αξίας και περιεχοµένου. Για την οµαλή προσαρµογή των υπόχρεων επιτηδευµατιών και της Πολιτείας µπορεί να επιλεγεί και η διαδικασία της σταδιακής εφαρµογής σε ένα χρονικό ορίζοντα 1-2 ετών. Η συλλογή πληθώρας στοιχείων, η οποία επιτρέπεται µέσω της ηλεκτρονικής διαβίβασης των εκδιδόµενων φορολογικών στοιχείων στη ΓΓΠΣ, µπορεί να κάνει εφικτή την άµεση και στοχευµένη βαση του ελεγκτικού µηχανισµού επέµπληροφοριακού συστήµατος διενέργειας ελέγχων ELENXIS). στην έδρα των συναλλασσοµένων (π.χ. µέσω της τροφοδότησης του Οσα Προστασία στα κυκλώµατα των µεγαλοφοροφυγάδων παρείχε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονοµικών, υπό τον κ. Ευ. Βενιζέλο, την ώρα που φόρτωνε µε δυσβάστακτα χαράτσια τους µισθούς, τις συντάξεις και τα σπίτια εκατοµµυρίων πολιτών! δεδοµένα φορολογικών στοιχείων διαβιβάζονται στην κεντρική βάση δεδοµένων της ΓΓΠΣ αλλά δεν επιβεβαιώνονται από τους λήπτες θεωρούνται αυτόµατα «ύποπτα» και ελέγχονται κατά προτεραιότητα. Οσα φορολογικά στοιχεία διακινούνται σε φυσική µορφή ελέγχονται για το εάν τα δεδοµένα τους έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά και έχουν γίνει αποδεκτά από τους λήπτες και εφόσον δεν διαπιστώνεται η ηλεκτρονική διαβίβαση ή αποδοχή των στοιχείων τους θεωρούνται «ύποπτα» και οι εκδότες και οι λήπτες τους ελέγχονται κατά προτεραιότητα. Με το σύστηµα αυτό οι ελεγκτές θα µπορούσαν να είναι εφοδιασµένοι µε στοιχεία που θα τους έκαναν αποτελεσµατικούς ακόµη και στη διενέργεια ελέγχων κατά τη διαδικασία διακίνησης αγαθών. Τα προτεινόµενα µέτρα για την υποστήριξη της δυνατότητας διαβίβασης των δεδοµένων των φορολογικών στοιχείων στη ΓΓΠΣ πρέπει να εφαρµοστούν σε δύο χρονικές περιόδους, σύµφωνα µε το χρόνο που θα απαιτηθεί, προκειµένου: να υλοποιηθούν οι αναγκαίες αλλαγές και βελτιώσεις στις τεχνικές προδιαγραφές των ειδικών φορολογικών µηχανισµών ηλεκτρονικής σήµανσης φορολογικών στοιχείων (ΕΑΦ ΣΣ) µε τους οποίους εκδίδουν τα τιµολόγιά τους περίπου 100.000 επιτηδευµατίες να προστεθούν ειδικοί µηχανισµοί ηλεκτρονικής σήµανσης φορολογικών στοιχείων (ΕΑΦ ΣΣ) στο µηχανογραφικό σύστηµα επιχειρήσεων που εκδίδουν µηχανογραφικά αλλά άνευ σήµανσης τα τιµολόγιά τους (συνεργεία αυτοκινήτων, ξενοδοχεία, καταλύµατα, ΕΚΟ κ.λπ.). Το κόστος της προσθήκης των µηχανισµών αυτών είναι µικρό (ανέρχεται σε περίπου 400 ευρώ), µιας και οι επιχειρήσεις αυτές διαθέτουν ήδη ηλεκτρονικούς υπολογιστές, εκτυπωτές και εµπορική διαχείριση να υποχρεωθούν να προµηθευτούν ειδικούς µηχανισµούς ηλεκτρονικής σήµανσης φορολογικών στοιχείων (ΕΑΦ ΣΣ) όλοι οι υπόλοιποι επιτηδευµατίες που εκδίδουν τα φορολογικά στοιχεία τους χειρόγραφα. Το κόστος µετάβασης από τη χειρόγραφη στη µηχανογραφική έκδοση των φορολογικών στοιχείων εξαρτάται από τον ήδη διαθέσιµο µηχανογραφικό εξοπλισµό των επιτηδευµατιών αυτών. Οι περισσότεροι, εκτός των ελευθέρων επαγγελµατιών, διαθέτουν ηλεκτρονικό υπολογιστή και

ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 5 φόρους 3 δισεκατοµµυρίων κάθε χρόνο! εκτυπωτή για άλλες χρήσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις το κόστος αφορά στην προµήθεια εµπορικής εφαρµογής και ΕΑΦ ΣΣ και θα κυ- µανθεί περίπου στα 700 ευρώ. Την πρώτη χρονική περίοδο και πιο συγκεκριµένα από την 1η Ιανουαρίου 2012 όλοι οι επιτηδευµατίες εκδότες φορολογικών στοιχείων, ανεξαρτήτως τρόπου έκδοσης των φορολογικών τους στοιχείων (µηχανογραφικά ή χειρόγραφα), πρέπει να υποχρεωθούν να διαβιβάζουν ηλεκτρονικά τα δεδοµένα των στοιχείων αυτών στη ΓΓΠΣ ή σε πιστοποιηµένο από αυτή φορέα. Επίσης οι λήπτες των ηλεκτρονικά διαβιβασθέντων φορολογικών στοιχείων πρέπει να υποχρεωθούν να αποδέχονται ηλεκτρονικά στη ΓΓΠΣ τα φορολογικά στοιχεία που τους αφορούν και έχουν αξία άνω των 1.000 ευρώ έκαστο. Κάλλιστα µπορούµε να µιλάµε για έναρξη υποχρεωτικής διαβίβασης δεδοµένων από τους υπόχρεους επιτηδευµατίες και αποδοχή αυτών από τους υπόχρεους λήπτες, την 1η Ιανουαρίου 2012. Για το σκοπό αυτό, από τις αρχές Οκτωβρίου 2011 µέχρι και το τέλος εκεµβρίου 2011 προτείνονταν να γίνουν οι ακόλουθες ενέργειες: Υπογραφή υπουργικής απόφασης µέχρι 10-10-2011 που να καθορίζει τις βελτιώσεις των τεχνικών προδιαγραφών των ΕΑΦ ΣΣ. Υπογραφή δεύτερης υπουργικής απόφασης έως 15-10-2011 που να ορίζει την 1η-1-2012 ως ηµεροµηνία έναρξης της υποχρεωτικής διαβίβασης δεδοµένων των φορολογικών στοιχείων από τους εκδότες-επιτηδευµατίες και της υποχρεωτικής αποδοχής από τους λήπτες αυτών. Υπογραφή τρίτης υπουργικής απόφασης έως 20-10-2011 που να αίρει την απαλλαγή από την υποχρέωση σήµανσης µε ΕΑΦ ΣΣ των µηχανογραφικών φορολογικών στοιχείων των επιχειρήσεων που τηρούν θεωρηµένα βιβλία κίνησης πελατών (συνεργείων αυτοκινήτων, χώρων στάθµευσης, ξενοδοχείων, καταλυµάτων κ.ά.), των επιχειρήσεων µε κινητά σηµεία συναλλαγών και των επιχειρήσεων κοινής ωφελείας (π.χ. ΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥ ΑΠ). Η υπαγωγή στην υποχρεωτική χρήση ΕΑΦ ΣΣ είχε προταθεί να γίνει σταδιακά από 1-1-2012 έως 30-6-2012, πρώτα για τους επιτηδευµατίες και στη συνέχεια για τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας. Υπογραφή τέταρτης υπουργικής απόφασης έως 20-10-2011, που να υποχρεώνει µε οικονο- µικά και γεωγραφικά κριτήρια τη σταδιακή κατάργηση της χειρόγραφης έκδοσης και την υπαγωγή των επιτηδευµατιών που εκδίδουν χειρόγραφα τα φορολογικά τους στοιχεία στο καθεστώς της µηχανογραφικής έκδοσης µε χρήση ΕΑΦ ΣΣ. Τροποποίηση του λογισµικού υποστήριξης των ΕΑΦ ΣΣ από τους κατέχοντες τις άδειες καταλληλότητας εισαγωγείςκατασκευαστές και πιστοποίηση του νέου λογισµικού από τα υπεύθυνα πανεπιστηµιακά εργαστήρια. Εκτιµάται ότι θα απαιτηθεί διάστηµα 1 µήνα για την ολοκλήρωση των τροποποιήσεων και πιστοποιήσεων. Προετοιµασία των υποδοµών της ΓΓΠΣ ή του πιστοποιηµένου από αυτή φορέα έτσι ώστε το πληροφοριακό της σύστηµα να µπορεί να υποδεχτεί, αποθηκεύσει και επεξεργαστεί τα διαβιβαζόµενα δεδοµένα. Προσαρµογή των υφιστάµενων ΕΑΦ ΣΣ µε το νέο πιστοποιηµένο λογισµικό υποστήριξης από τους εξουσιοδοτηµένους τεχνικούς των εισαγωγέωνκατασκευαστών. Εκτιµάται ότι θα απαιτηθεί ένα χρονικό διάστηµα 1,5 µήνα για να ολοκληρωθεί η προσαρµογή των υφιστάµενων ΕΑΦ ΣΣ. Ταυτόχρονα, κατά τη διάρκεια του 2012 θα µπορούσε να προετοιµάζεται σταδιακά η δεύτερη περίοδος, όπου στόχος των µέτρων είναι το µεγαλύτερο δυνατό ποσο- στό επιτηδευµατιών να εκδίδουν τα φορολογικά τους στοιχεία µηχανογραφικά και µε σήµανση από ΕΑ ΦΣΣ. Ετσι, µε την έναρξη του 2013 η Πολιτεία θα µπορούσε να συγκεντρώνει ασφαλώς και µε µεγάλη ακρίβεια τα δεδοµένα των φορολογικών στοιχείων των επιτηδευ- µατιών. 2 ιαβίβαση δεδοµένων αποδείξεων λιανικής που εκδίδονται από φορολογικούς ηλεκτρονικούς µηχανισµούς (ΦΗΜ). Για να µπορέσει η Πολιτεία να αποκοµίσει τα προσδοκώµενα οφέλη από την ηλεκτρονική διαβίβαση των δεδοµένων των αποδείξεων που εκδίδονται από τις φορολογικές ταµειακές µηχανές στη ΓΓΠΣ πρέπει να κινηθεί σε δύο κατευθύνσεις: Να καταστήσει υποχρεωτική από την 1η Ιανουαρίου 2012 την άµεση διαβίβαση, στη ΓΓΠΣ ή σε πιστοποιηµένο από αυτήν φορέα, των συγκεντρωτικών καταστάσεων ηµερήσιων δεδοµένων που µπορούν να αντληθούν από τους υπάρχοντες εγκατεστηµένους φορολογικούς ηλεκτρονικούς µηχανισµούς (ΦΗΜ). ηλαδή να διαβιβάζονται ηλεκτρονικά στη ΓΓΠΣ στο τέλος κάθε ηµέρας τα στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις κάθε επιχείρησης. Να επιβάλει τη βελτίωση προσαρµογή των υφιστάµενων τεχνικών προδιαγραφών των ΦΗΜ έτσι ώστε Θα µπορούσαν να έχουν σταµατήσει όσους επιτηδευµατίες αρνούνται να εκδώσουν αποδείξεις ή εκδίδουν «πλαστές» αποδείξεις από αδήλωτες ταµειακές µηχανές µακροπρόθεσµα, από την 1η-1-2013 να έχουν τη δυνατότητα αυτόµατης καταχώρισης της Κάρτας Συλλογής Αποδείξεων των πολιτών, καθώς και της αυτοµατοποιη- µένης διαβίβασης των αναλυτικών δεδοµένων των εκδιδόµενων αποδείξεων στη ΓΓΠΣ ή σε πιστοποιηµένο από αυτή φορέα. Με την ηλεκτρονική διαβίβαση των στοιχείων των -εκδιδόµενων από ΦΗΜ (φορολογικές ταµειακές µηχανές)- αποδείξεων στη ΓΓΠΣ θα σταµατήσει να υπάρχει δυνατότητα έκδοσης «πλαστών» αποδείξεων από µη φορολογικές ταµειακές µηχανές ή από ΦΗΜ που δεν έχουν δηλωθεί στο ΤΑ- ΧΙSNET. Επιπλέον, θα περιοριστεί η δυνατότητα των επιτηδευµατιών να αποφεύγουν την έκδοση αποδείξεων, ενώ οι αρµόδιες υπηρεσίες θα έχουν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν τα µεγέθη των εσόδων του ΦΠΑ, του φόρου εισοδή- µατος κ.λπ. και να ελέγχουν άµεσα, µέσω διασταυρώσεων, την ορθότητα των δηλώσεων ΦΠΑ, έχοντας ταυτόχρονα στη διάθεσή τους και τα διαβιβαζόµενα δεδοµένα των φορολογικών στοιχείων που αφορούν σε συναλλαγές µεταξύ επιτηδευµατιών. Τέλος, η Πολιτεία θα καταφέρει να µεγιστοποιήσει τα οφέλη που προσδοκά από την επέκταση της χρήσης της Κάρτας Αποδείξεων σε όλες τις συναλλαγές των πολιτών. Για την άµεση εφαρ- µογή της υποχρεωτικής διαβίβασης ηµερήσιων συγκεντρωτικών δεδοµένων των ΦΗΜ (του ηµερήσιου «Ζ») από την 1η-1-2012 δεν χρειάζεται κάποια βελτίωση των τεχνικών προδιαγραφών τους. Η βελτίωση των τεχνικών προδιαγραφών των ΦΗΜ είναι αναγκαία για τη µελλοντική αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους, τόσο για τη διαβίβαση των αναλυτικών δεδοµένων των αποδείξεων στη ΓΓΠΣ ή σε πιστοποιηµένο από αυτή φορέα όσο και για την ευρεία χρήση της Κάρτας Αποδείξεων από τους πολίτες. Η άµεση θεσµοθέτηση των νέων τεχνικών προδιαγραφών θα βοηθήσει ώστε σε χρονικό διάστηµα από 12-18 µήνες να υπάρχουν διαθέσιµοι προς πώληση νέοι ΦΗΜ. Κάλλιστα µπορούµε να µιλάµε για έναρξη υποχρεωτικής διαβίβασης ηµερήσιων συγκεντρωτικών δεδοµένων των ΦΗΜ από τους υπόχρεους επιτηδευµατίες, την 1η-1-2012. Τα ηµερήσια συγκεντρωτικά δεδοµένα καταγράφονται στο ηµερήσιο δελτίο «Ζ» και είναι καταχωρισµένα ασφαλώς στη φορολογική µνήµη των ΦΗΜ. Εως την έναρξη εφαρµογής του µέτρου αυτού θα απαιτηθεί ένα διάστηµα 3 µηνών στο οποίο πρέπει να δροµολογηθούν τα ακόλουθα: Υπογραφή υπουργικής απόφασης έως 10-10-2011 που να καθορίζει τις απαιτούµενες βελτιώσεις των τεχνικών προδιαγραφών των ΦΗΜ. Υπογραφή δεύτερης υπουργικής απόφασης έως 15-10-2011 που να ορίζει την 1η-1-2012 ως ηµεροµηνία έναρξης της υποχρεωτικής διαβίβασης συγκεντρωτικών δεδοµένων των ΦΗΜ από τους επιτηδευµατίες. Προετοιµασία των υποδοµών της ΓΓΠΣ ή του πιστοποιηµένου από αυτή φορέα, έτσι ώστε το πληροφοριακό της σύστηµα να µπορεί να υποδεχτεί, αποθηκεύσει και επεξεργαστεί τα διαβιβαζόµενα δεδοµένα. Αναζήτηση του ιδεατού τρόπου άντλησης των δεδοµένων των ΦΗΜ και διαβίβασής τους από τους υπόχρεους επιτηδευµατίες. Το «ηµερήσιο αρχείο διαβίβασης» µε ευθύνη του υπόχρεου επιτηδευµατία θα διαβιβαζόταν ηλεκτρονικά στη ΓΓΠΣ ή στον πιστοποιηµένο από αυτήν φορέα, µε τη χρήση των µοναδικών κωδικών πρόσβασης στο ΤΑΧΙSNET. Ως πιθανά µέσα ηλεκτρονικής διαβίβασης του «ηµερήσιου αρχείου διαβίβασης» προτείνονταν τα ακόλουθα: Ηλεκτρονικός υπολογιστής του υπόχρεου επιτηδευµατία, του εξουσιοδοτηµένου τεχνικού του ΦΗΜ ή του υπεύθυνου λογιστή. Ειδική συσκευή άντλησης δεδοµένων, που συνδέεται στη θύρα ανάγνωσης φορολογικής µνήµης του ΦΗΜ και διαβιβάζει αυτόµατα τα στοιχεία. EFT-POS τερµατικό (πιστωτικών καρτών τραπέζης) διασυνδεόµενο στον ΦΗΜ ή ανεξάρτητο αυτού. Κινητό τηλέφωνο και δίκτυο κινητής τηλεφωνίας.

6 KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ xxx xxx 4,9 δισ. 136,8% INFO είναι ο δανεισµός του ΟΤΕ µέχρι και το 2014, τον οποίο καλείται να αναχρηµατοδοτήσει Ξεπουλά και άλλη θυγατρική στο εξωτερικό τώρα ο ΟΤΕ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ ΟΤΕ Χώρα δραστηριότητας ΟΤΕ είναι από τις τυχερές εταιρίες Ο -και µάλιστα πρώην κρατικού ελέγχου- που δεν είχαν στο χαρτοφυλάκιό τους ελληνικά κρατικά οµόλογα, οπότε δεν υπέστη «κούρεµα» µε το PSI+. Οµως, καλείται να λύσει µια δύσκολη «άσκηση» και να αναχρηµατοδοτήσει το δανεισµό του, που µέχρι και το 2014 ανέρχεται σε 4,9 δισ. ευρώ. Με τις αγορές κλειστές για την Ελλάδα και τα τραπεζικά επιτόκια αυξηµένα, η διοίκηση του Οργανισµού θέτει επί τάπητος θέµα πώλησης θυγατρικής της στο εξωτερικό, µετά την πώληση του 20% της Telecom Serbia αντί 397 εκατ. ευρώ (µαζί µε τα µερίσµατα του 2011). Αυτό δήλωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύµβουλος του ΟΤΕ, κ. Μιχάλης Τσαµάζ, στο περιθώριο της τελευταίας έκτακτης γενικής συνέλευσης των µετόχων και οι όποιες αποφάσεις δεν ανα- µένεται να αργήσουν, µε στόχο της διοίκησης µέσα στο πρώτο εξάµηνο να υποβάλει συγκεκρι- µένες προτάσεις προς έγκριση από το διοικητικό συµβούλιο. Οι υποψήφιες προς εκποίηση είναι η αλβανική θυγατρική εταιρία κινητής τηλεφωνίας AMC και η αντίστοιχη βουλγαρική Globul, µε την πρώτη, σύµφωνα µε πληροφορίες του «Εξυπνου Χρήµατος», να συγκεντρώνει υψηλότερες πιθανότητες. Σίγουρα η πώληση µιας θυγατρικής δεν θα λύσει το πρόβληµα του ΟΤΕ -το 2013 λήγουν δάνεια 894 εκατ. ευρώ και οµόλογα ύψους 1,24 δισ. ευρώ-, όµως αποτελεί ανάσα. Και ο ίδιος ο κ. Τσαµάζ έχει τονίζει πως στο ερώτηµα εάν θα πρέπει να διαφυλάξει ένα περιουσιακό στοιχείο του εξωτερικού ή να εξασφαλίσει το µελλοντικό επενδυτικό πρόγραµµα του ΟΤΕ, δεν υφίσταται καν δίληµµα. «Τώρα πια ναι, σκεφτόµαστε να πουλήσουµε και άλλη θυγατρική του εξωτερικού», ήταν η σχετική δήλωσή του. Γιατί δείχνει να έχει προβάδισµα η πώληση της AMC; Η αλβανική τηλεπικοινωνιακή αγορά είναι κατακερµατισµένη και αντιµετωπίζει δυσµενείς µακροοικονοµικές συνθήκες. Σήµερα η διείσδυση κινητής τηλεφωνίας έχει φθάσει το 136,8%, µε την AMC να κατέχει µερίδιο 40,5% µε 1,8 εκατ. πελάτες. Ακολουθούν η Vodafone µε 1,748 εκατ. συνδροµητές και η Eagle Mobile µε περίπου 900.000. Είναι όµως και µια αγορά που σίγουρα δεν κάνει τη διαφορά για τον ελληνικό όµιλο, µε κύκλο εργασιών το 2011 119,3 εκατ. ευρώ και λειτουργικά αποτελέσµατα EBITDA Κύκλος εργασιών 2011 (εκατ. ) Μεταβολή έναντι 2010 ύψους 58 εκατ. ευρώ. Στη Βουλγαρία, από την άλλη, η Globul συνεχίζει να κερδίζει έδαφος στην αγορά και να βελτιώνει την πελατειακή της σύνθεση παρά τον ισχυρό ανταγωνισµό. Η συνδροµητική της βάση αριθµεί 4,3 εκατ. πελάτες, που αντιστοιχεί σε µερίδιο αγοράς 39%-40% µε τους συνδροµητές συµβολαίου να αγγίζουν τα 2,6 εκατ. ή το 60% της συνολικής της βάσης. Πρώτη είναι η M-Tel µε 5,29 εκατ. πελάτες και τρίτη η Vivacom µε 1,5 εκατ. συνδροµητές. Ο δορυφόρος Παράλληλα, έχει ήδη δροµολογηθεί η πώληση της Hellas Sat, της εταιρίας που διαχειρίζεται τον ελληνικό δορυφόρο, αλλά εξελίξεις δεν αναµένονται σύντοµα. Αυτό τουλάχιστον εκτι- µούν οι άνθρωποι του ΟΤΕ, καθώς η διαδικασία πώλησης δεν µπορεί να ξεκινήσει επίση- EBITDA 2011 (εκατ. ) Μεταβολή έναντι 2010 Ελλάδα Cosmote 1.647,5-9,1% 616,6-7,6% Ρουµανία Cosmote Romania 468,2-0,1% 100,1 +35,8% Βουλγαρία Globul 412,5-2,6% 156,2-9,3% Αλβανία AMC 94,2-21,0% 37,6-35,5% Ενδοοµιλικές απαλοιφές (22,5) - (5,9) - Σύνολο 2.599,9-7,1% 904,5-6,9% ΠΗΓΗ: ηµοσιευµένα οικονοµικά αποτελέσµατα 2011 Προτεραιότητα του Οργανισµού Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος είναι αφενός η µείωση και αφετέρου η αναχρηµατοδότηση του δανεισµού του έστω και αν βγει στο σφυρί και άλλη εταιρία του οµίλου µετά την Telecom Serbia Της ΡΟΗΣ ΧΑΪΚΟΥ rhaikou@e-typos.com ΟΙ ΑΝΕΙΑΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΤΕ ανεισµός 2011 (εκατ. ευρώ) Μεταβολή έναντι 2010 Βραχυπρόθεσµα τραπεζικά δάνεια 2,0-64,3% Μεσοπρόθεσµα & µακροπρόθεσµα: Οµόλογα Τραπεζικά δάνεια έχει φθάσει η διείσδυση κινητής τηλεφωνίας στην Αλβανία 3.244,9 1.655,1 54% από τη Romtelecom ελέγχει ο ΟΤΕ 32,1% - Σύνολο δανειακών υποχρεώσεων 4.902,0-7,5% Ταµειακά διαθέσιµα 683,4-32,0% Καθαρός δανεισµός 4.218,6-1,8% 4,3 εκατ. πελάτες αριθµεί η συνδροµητική βάση της Globul στη Βουλγαρία µα εάν δεν δώσει το πράσινο φως η κυβέρνηση, στην οποία ανήκει η διαστηµική θέση όπου βρίσκεται σε τροχιά ο δορυφόρος. Ωστόσο, τα χρονικά περιθώρια και για αυτή την πώληση είναι περιορισµένα, καθώς ο Hellas Sat2 θα βρίσκεται σε τροχιά για ακόµη 4 χρόνια και µετά θα πέσει, η δε αντικατάστασή του απαιτεί περί τα 200-250 εκατ. ευρώ, κεφάλαια που ο ΟΤΕ δεν διαθέτει. Αυτό σηµαίνει ότι προς όφελος όλων είναι ο αγοραστής της Hellas Sat να δραστηριοποιείται στο κοµµάτι των δορυφόρων, να αποκτήσει τον Hellas Sat2 και να είναι σε θέση να ανεβάσει άλλον σε αντικατάστασή του. Σε αντίθετη περίπτωση, και µετά το πέρας κάποιου χρονικού περιθωρίου, η Ελλάδα θα χάσει τη θέση που της αναλογεί στο ιάστηµα. Οι κλειστές αγορές και τα αυξηµένα τραπεζικά επιτόκια στριµώχνουν τον Οργανισµό Αναµονή για τη Ρουµανία Η ΠΡΩΤΗ ΧΩΡΑ -µετά την Ελλάδα- που απασχολεί έντονα τον ΟΤΕ είναι η Ρουµανία. Μια αγορά στην οποία ο ελληνικός όµιλος είναι πρωταγωνιστής και θέλει να διατηρήσει όσο πιο ισχυρό πάτηµα µπορεί. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση οι εξελίξεις καθυστερούν λόγω του ρουµανικού ηµοσίου. Ως γνωστόν, ο ΟΤΕ έχει απευθύνει πρόταση στη ρουµανική κυβέρνηση για την ενοποίηση της Romtelecom µε την Cosmote Ρουµανίας. Η κυβέρνηση της χώρας έχει συµφωνήσει µε αυτήν την πρόταση και έχει αποφασίσει το ποσοστό της µετά τη συγχώνευση να το διαθέσει στο χρηµατιστήριο του Βουκουρεστίου. Για την ώρα νεότερα δεν υπάρχουν, οπότε και ο ΟΤΕ βρίσκεται σε ανα- µονή. Υπενθυµίζεται ότι στη Romtelecom ο ΟΤΕ ελέγχει το 54% και οι Ρουµάνοι το 46%, στη δε Cosmote Romania το 70% ελέγχεται από την Cosmote και το 30% από τη Romtelecom (15% ο ΟΤΕ και 15% το ρουµανικό ηµόσιο). εν είναι µόνο το θέµα της συγχώνευσης που παρακολουθεί στενά η ελληνική πλευρά. Η ANCOM, ρυθµιστική αρχή της χώρας, σκοπεύει να πραγµατοποιήσει διαγωνισµό για τη διάθεση 4 αδειών 4G µέσα στο β εξάµηνο του 2012. Στη Ρουµανία έχουν δοθεί 3 άδειες για δοκιµαστική χρήση του LTE στην εταιρία Alcatel-Lucent και µία στην Orange. Επίσης, επέκτεινε για ένα έτος τις άδειες των εταιριών Vodafone & Orange, που έληγαν στο τέλος εκεµβρίου 2011. Η άδεια της Cosmote Ρουµανίας λήγει τον Απρίλιο του 2014. Εκ των πραγµάτων θεωρείται βέβαιο ότι η κυβέρνηση της χώρας θα προχωρήσει σε διαγωνισµό για ολόκληρο το φάσµα έως το τέλος του 2013 (δικαιώµατα χρήσης σε ισχύ από 06/04/14). Ενα ζήτηµα που δεν έχουν αγγίξει καν οι Ρουµάνοι είναι η ταυτοποίηση καρτοκινητών τηλεφώνων. Μάλιστα, η Ρουµανία είναι η µοναδική αγορά που δραστηριοποιείται η Cosmote όπου δεν έχει εκκινήσει η διαδικασία ταυτοποίησης των πελατών καρτοκινητής, οπότε και σε αυτό το πεδίο αναµένονται εξελίξεις.

ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ kyρiakh 1 aπριλιου 2012 7 Κάντε μπίζνες στην... Ευρώπη Της ΑΓΓ. ΒΕΛΕΣΙΩΤΗ avelesioti@e-typos.com Το πρόγραμμα «Erasmus» δίνει τη δυνατότητα σε νέους Ελληνες επιχειρηματίες να επιδοτηθούν για να θητεύσουν δίπλα σε έμπειρους συναδέλφους τους στην Ε.Ε. αποκτώντας σημαντικές διασυνδέσεις Ν έοι επιχειρηματίες από όλες τις χώρες της Ε.Ε. μπορούν, για τουλάχιστον ένα μήνα, είτε να θητεύσουν είτε να υποδεχθούν συναδέλφους τους του εξωτερικού, προκειμένου αμφότεροι να εμπλουτίσουν τις εμπειρίες τους και να δικτυωθούν κατά τα πρότυπα του προγράμματος ανταλλαγής φοιτητών «Erasmus». Σκοπός του προγράμματος «Erasmus Νέοι Επιχειρηματίες» είναι, κατ αρχάς, να βοηθήσει φιλόδοξους Ευρωπαίους επιχειρηματίες να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες για να ξεκινήσουν ή να διευθύνουν με επιτυχία μια μικρή επιχείρηση στην Ευρώπη. Μακροπρόθεσμα, βέβαια, τα οφέλη τού εν λόγω προγράμματος είναι η βελτίωση της επιχειρηματικότητας, της διεθνοποίησης και της ανταγωνιστικότητας επιχειρηματιών, οι οποίοι σκοπεύουν να συστήσουν τη δική τους επιχείρηση, και νεοσύστατων επιχειρήσεων πολύ μικρού και μικρού μεγέθους στην Ε.Ε. «Σε λιγότερο από ένα χρόνο πάνω από 200 άτομα έχουν ζητήσει ενημέρωση για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, ενώ στη βάση δεδομένων μας έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 60 νέοι επιχειρηματίες και επιχειρηματίες υποδοχής, η αίτηση των οποίων έγινε δεκτή», επισημαίνει ο κ. Στυλιανός Ανδρεάδης της Asset Technology, μία εκ των οργανισμών που έχουν αναλάβει την καθοδήγηση των ενδιαφερομένων σε όλα τα στάδια του προγράμματος ανταλλαγής. Το τοπικό σημείο επαφής σας Ο κύριος σύνδεσμος επικοινωνίας καθ όλη τη διάρκεια του προγράμματος «Erasmus Νέοι Επιχειρηματίες» είναι το τοπικό σημείο επαφής. Στα καθήκοντά του -εκτός από την ορθή υποβολή της αίτησής σας- είναι και η εδραίωση μιας επιτυχημένης σχέσης με τον κατάλληλο επιχειρηματία. Asset Technology, Αθήνα Υπεύθυνος: κ. Ανδρεάδης Στυλιανός-Μάνος. Τηλ. 210 9273118 Ιδρυμα Τεχνολογίας & Ερευνας, Ηράκλειο Κρήτης Υπεύθυνος: κ. Αρτέμης Σαϊτάκης. Τηλ. 2810391908 Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος Υπεύθυνος: κ. Σαμαντζής Χαράλαμπος. Τηλ. 24210 06473 ΕΣΕΕ Συμβουλευτική στήριξη προς μικρομεσαίους Δωρεάν συμβουλευτική υποστήριξη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις παρέχει η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου μέσω του προγράμματος «Υπηρεσίες Υποστήριξης Μικρομεσαίων Εμπορικών Επιχειρήσεων» στοχεύοντας στην ελάφρυνση αλλά και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των εμπορικών επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από την ύφεση. Αλλωστε, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΕΕ, 68.000 ΜμΕ έβαλαν λουκέτο το 2011 οδηγώντας στην απώλεια 135.000 θέσεων εργασίας, ενώ εκτιμάται ότι περίπου άλλες 63.000 επιχειρήσεις θα έχουν την ίδια τύχη εντός του 2012. Το πρόγραμμα, το οποίο έχει ενταχθεί και χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» του ΕΣΠΑ 2007-2013, καλύπτει ένα ευρύ σύνολο από τομείς της καθημερινής λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αλλά και θέματα που σχετίζονται με τη στρατηγική ανάπτυξής τους. Η θεματολογία εστιάζεται σε: Χρηματοοικονομικά θέματα (αντιμετώπιση προβλημάτων ρευστότητας, διαχείριση οφειλών, εξορθολογισμός κόστους λειτουργίας κ.λπ.). Φορολογικά θέματα (κατανόηση των αλλαγών στο φορολογικό καθεστώς, διαμόρφωση ετήσιου πλάνου φορολογικών υποχρεώσεων κ.λπ.). Ασφαλιστικά/εργοδοτικά θέματα. Αναδιοργάνωση, τεχνολογική αναβάθμιση, διαφοροποίηση προϊόντων. Θέματα εξωστρέφειας/εξαγωγών. Υποστήριξη στην ολοκλήρωση κύκλου ζωής των επιχειρήσεων (διαχείριση διαδικασίας μετάβασης σε νέο καθεστώς λειτουργίας, αλλαγή κλίμακας/μεγέθους επιχείρησης κ.λπ.). Γωγώ Κατσέλη Πέντε βήματα για την επιτυχία Το «Erasmus Νέοι Επιχειρηματίες» απευθύνεται σε όσους προγραμματίζουν να ιδρύσουν επιχείρηση ή έχουν ήδη ξεκινήσει τη λειτουργία της μέσα στα τελευταία τρία έτη. Η επιχείρηση μπορεί να ανήκει σε οποιονδήποτε επιχειρηματικό κλάδο. Οι επιχειρηματίες υποδοχής είναι πεπειραμένοι και έχουν διακριθεί είτε ως ιδιοκτήτες είτε ως μάνατζερ μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Τα κύρια βήματα, που πρέπει να ακολουθήσετε για να συμμετάσχετε στο πρόγραμμα, είναι τα εξής: 1 Προετοιμάστε τα έγγραφα για την αίτησή σας (βιογραφικό σημείωμα, αιτιολογικό και, για τους νέους επιχειρηματίες, ένα επιχειρηματικό σχέδιο). 2 Προχωρήστε στην εγγραφή σας μέσω του ηλεκτρονικού εντύπου και υποβάλετε το βιογραφικό σημείωμά σας και το επιχειρηματικό σχέδιο (ισχύει μόνο για νέους επιχειρηματίες). 3 Αναπτύξτε μια σχέση με το νέο επιχειρηματία ή τον επιχειρηματία υποδοχής στο εξωτερικό: Προτείνετε στο τοπικό σημείο επαφής σας ένα νέο επιχειρηματία ή έναν επιχειρηματία υποδοχής, με τον οποίο βρίσκεστε ήδη σε επαφή ή Αναζητήστε ένα νέο επιχειρηματία ή έναν επιχειρηματία υποδοχής στον ηλεκτρονικό κατάλογο, με τη βοήθεια του τοπικού σημείου επαφής σας. 4 Καταλήξτε σε συμφωνία με το νέο επιχειρηματία ή τον επιχειρηματία υποδοχής σχετικά με τις ημερομηνίες, τους στόχους και το πρόγραμμα δραστηριοτήτων της ανταλλαγής και υποβάλετε τα στοιχεία στο τοπικό σημείο επαφής σας. 5 Υπογραφή της Δέσμευσης στην Ποιότητα: Η Δέσμευση στην Ποιότητα θα πρέπει να υπογράφεται -ψηφιακά- από όλους τους εταίρους της σχέσης. Ως νέος επιχειρηματίας, θα πρέπει, επίσης, να συνάψετε μια σύμβαση χρηματοδότησης με το τοπικό σημείο επαφής σας. Οι υποψήφιοι μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους έως τις 31 Μαΐου 2012. Ποια τα οφέλη για ένα νέο επιχειρηματία Να αποκτήσει τη γνώση, σχετικά με την ίδρυση και τη διοίκηση μιας ΜμΕ, μέσω ενός πεπειραμένου επιχειρηματία μιας άλλης ευρωπαϊκής χώρας. Να αναπτύξει διεθνείς «συνδέσεις» και ενδεχομένως να επωφεληθεί από πιθανές συνεργατικές επενδυτικές ευκαιρίες. Να αποκομίσει σημαντική οικονομική βοήθεια, πριν, αλλά και κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο εξωτερικό. Ο συνολικός προϋπολογισμός της προκήρυξης ανέρχεται σε 3,1 εκατ. ευρώ. Η Ε.Ε. καλύπτει έως το 90% του συνόλου των δαπανών και καταβάλλεται σε επιμέρους δόσεις, σύμφωνα με τη σύμβαση που υπεγράφη με το τοπικό σημείο επαφής. και για τον επιχειρηματία υποδοχής Να αξιοποιήσει πιθανές ευκαιρίες άμεσης επιχειρηματικής συνεργασίας με το νέο επιχειρηματία της άλλης χώρας. Να εκμεταλλευτεί ευκαιρίες δικτύωσης με άλλους πεπειραμένους επιχειρηματίες από άλλες χώρες της Ε.Ε. και έτσι να γίνει μέλος ενός δυναμικού πανευρωπαϊκού επιχειρηματικού δικτύου επιτυχημένων επιχειρηματιών. Να συμμετάσχει σε ένα μοναδικό πρόγραμμα με ισχυρή φήμη, το οποίο θα αυξήσει τη διαφάνεια και το γόητρο της επιχείρησής του.

8 KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Θύµατα... καραµπόλας οι ασφαλιστικές εταιρίες Ε ντονη ανασφάλεια χαρακτηρίζει τις ασφαλιστικές εταιρίες για µία ακόµη χρονιά καθώς, πέρα από τις µειώσεις των ασφαλίστρων και, κατά συνέπεια, του τζίρου τους, έρχονται αντιµέτωπες µε ενδεχόµενες εξαγορές και συγχωνεύσεις ανάγκης ή ακόµα και µε κατέβασµα ρολών. Επιπλέον, η οικονοµική κρίση και το «κούρε- µα» των οµολόγων καθιστούν τις εταιρίες του κλάδου πιο «ευάλωτες», ιδιαίτερα εν όψει της οδηγίας Solvency II. Εξάλλου, µετά το PSI, η ασφαλιστική αγορά κατέγραψε ζηµιές ύψους 2 δισ. ευρώ, γεγονός που ίσως αναγκάσει τις εταιρίες να προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίου µέσα στην επόµενη διετία ώστε να καλύψουν τη µείωση στα εποπτικά τους κεφάλαια. Η πτώση του τζίρου τους λόγω κρίσης, το «κούρεµα» των οµολόγων και οι... δρακόντειες προβλέψεις της Solvency II οδηγούν σε deals ανάγκης ή ακόµη και σε καινούργια «λουκέτα» Ωρολογιακή βόµβα θεωρείται το Επικουρικό Κεφάλαιο SOS για το Επικουρικό Την ίδια ώρα, υπό κατάρρευση βρίσκεται το Επικουρικό Κεφάλαιο, το οποίο αναλαµβάνει να αποζηµιώσει τους ασφαλισµένους των εταιριών που είτε έχουν ανακληθεί οι άδειες λειτουργίας τους είτε έχουν κηρύξει πτώχευση, καθώς οι οφειλές του αγγίζουν το ιλιγγιώδες ποσό των 700 εκατ. ευρώ, ενώ τα ετήσια έσοδά του δεν ξεπερνούν τα 72 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, σύµφωνα µε στελέχη της αγοράς, το Επικουρικό Κεφάλαιο έχει επιπλέον επιβαρύνσεις, καθώς καλύπτει και τα ατυχήµατα που προκαλούνται από ανασφάλιστα αυτοκίνητα, τα οποία τον τελευταίο χρόνο έχουν αυξηθεί κατά 500.000. Οπως αναφέρουν στελέχη των εταιριών, τα οχήµατα που κυκλοφορούν στους δρό- µους χωρίς να διαθέτουν ασφάλεια εκτιµώνται στο 1.200.000, δηλαδή περίπου το 15% του στόλου, όµως, σύµφωνα µε το µέλος της Ενωσης των Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος, κ. Φωκίωνα Μπράβο, δεν είναι βέβαιο αν ο στόλος αυτός αποτελείται αποκλειστικά από αυτοκίνητα που δεν έχουν ασφάλεια ή πρόκειται για οχήµατα που έχουν αποσυρθεί ή των οποίων οι πινακίδες έχουν παραδοθεί. Πάντως, η διόγκωση των οφειλών του Κεφαλαίου µπορεί να οδηγήσει σύντοµα σε στάση πληρωµών ή, στην καλύτερη περίπτωση, σε αύξηση των ασφαλίστρων. Από την πλευρά τους, και η διοίκηση του Επικουρικού Κεφαλαίου, αλλά και η διοίκηση της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος έχουν στείλει αίτηµα στο υπουργείο Οικονοµικών, µε το οποίο ζητούν να µην προβλέπεται η καταβολή χρηµατικής αποζηµίωσης λόγω ηθικής βλάβης και ψυχικής οδύνης για σωµατικές βλάβες που προκαλούνται σε ατυχήµατα από αυτοκίνητα που είναι ασφαλισµένα σε εταιρίες που έχουν πτωχεύσει ή έχει ανακληθεί η άδεια λειτουργίας τους. Οσον αφορά τις επιπτώσεις της κρίσης στην ασφαλιστική αγορά, όπως σηµειώνει ο κ. Μπράβος, τα πρώτα στοιχεία για το 2011 δείχνουν πτώση της παραγωγής των ασφαλίστρων κατά 7% µε τον κλάδο Ζωής να εµφανίζει τη µεγαλύτερη κάµψη (-7,9%), ενώ µικρότερες είναι οι απώλειες στις Γενικές Ασφάλειες (-5%). Εντυπωσιακή είναι επίσης η µείωση της συχνότητας των ατυχηµάτων ως αποτέλεσµα της περιορισµένης χρήσης των αυτοκινήτων εξαιτίας της ανιούσας που έχει πάρει η τιµή της αµόλυβδης βενζίνης. Οπως είναι φυσικό, η µείωση των ατυχηµάτων έχει οδηγήσει και σε πτώση της δαπάνης αποζηµιώσεων κατά 18%-20%. Μείζονα αντίκτυπο στην ασφαλιστική αγορά αναµένεται να προκαλέσει ωστόσο και η οδηγία Solvency II, η οποία ζητά υψηλότερη αποθεµατοποίηση. Οι µικρές εταιρίες του κλάδου θα αντιµετωπίσουν σοβαρά προβλή- µατα και δεν αποκλείεται να βάλουν λουκέτο ή να εξαγοραστούν από µεγάλους οµίλους. Μάλιστα, όπως έχει γίνει γνωστό, θα συγκροτηθούν οκτώ «οµάδες εργασίας» µε πρωτοβουλία της Τραπέζης της Ελλάδος, ώστε να προετοιµάσουν τις εταιρίες για τη Solvency II. Επιπλέον, φηµολογείται ότι βρίσκεται στα σκαριά και η δηµιουργία ενός µηχανισµού διάσωσης προβληµατικών ασφαλιστικών εταιριών σε συνεργασία µε την Οµάδα Κρούσης (Task Force). Στόχος του να ελαχιστοποιήσει τις περιπτώσεις ανακλήσεως αδειών, αλλά και να ενισχύσει τα δύο ειδικά ταµεία της αγοράς, το Επικουρικό Κεφάλαιο στον κλάδο Αυτοκινήτου και το Εγγυητικό Κεφάλαιο στον κλάδο Ζωής. Αναφορικά τώρα µε το νοµοσχέδιο περί ιαφάνειας και Προστασίας Καταναλωτή που προώθησε το υπουργείο Ανάπτυξης, εκπρόσωποι των ασφαλιστικών Η διόγκωση των οφειλών του Επικουρικού µπορεί να οδηγήσει σε στάση πληρωµών ή σε αύξηση των ασφαλίστρων Της ΓΩΓΩΣ ΚΑΤΣΕΛΗ gkatseli@e-typos.com εταιριών κατήγγειλαν το γενικό γραµµατέα Καταναλωτή ηµήτρη Σπυράκο για έλλειψη διαβούλευσης. Ειδικότερα, η ρύθµιση, που αφορά στον προσδιορισµό της αξίας εξαγοράς των συµβολαίων στις ασφαλίσεις ζωής σε διάστη- µα ενός έτους, αναµένεται ότι θα δηµιουργήσει µπαράζ ρευστοποιήσεων στις εταιρίες, καθώς πρόκειται για θέµα τεχνικό, το οποίο ορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος και κατά συνέπεια χρειάζεται περισσότερο χρόνο. «Αγκάθια» νοµοσχεδίου Επίσης, τα στελέχη των ασφαλιστικών εταιριών εκφράζουν ενστάσεις και για τη ρύθµιση που αφορά στην ασφάλιση ατό- µων µε αναπηρία. Αν και η Γενική Γραµµατεία Καταναλωτή πιστεύει ότι πρέπει να υπάρξει ίδια µεταχείριση µε τα φυσιολογικά άτοµα, οι εταιρίες υπογραµµίζουν ότι απαιτείται διαφορετική µεταχείριση λόγω της εκτίµησης των ασφαλιζόµενων κινδύνων. «Αγκάθι», πάντως, για την αγορά αποτελεί και η απόσυρση της ρύθµισης που αφορά στην εξασφάλιση διαφάνειας στη χρέωση των υπηρεσιών ιδιωτικής Υγείας µε τις εταιρίες να σηµειώνουν ότι η Γενική Γραµµατεία δεν είναι αρµόδια να τιµολογεί αυθαίρετα τις ιατρικές υπηρεσίες και να παρουσιάζει στους πελάτες παραδείγµατα προσαρµογής των ασφαλίστρων Υγείας. Φθηνότερα τα ασφάλιστρα ΜΕ ΜΕΙΩΣΕΙΣ από 5% έως 20% στα ασφαλιστήρια συµβόλαια των αυτοκινήτων απαντούν στην κρίση και τον ανταγωνισµό οι εταιρίες του κλάδου, οι οποίες βλέπουν τον κύκλο εργασιών τους να µειώνεται και τα ανασφάλιστα οχήµατα να αυξάνονται. Οι «εκπτώσεις» των ασφαλιστηρίων γίνονται είτε απευθείας στα συµβόλαια είτε µέσω νέων παραµέτρων. «Κάποιες εταιρίες εφαρµόζουν παραµετρικό τιµολόγιο, το οποίο, εξετάζοντας κάποιες επιπλέον παρα- µέτρους από τις ισχύουσες, όπως η γεωγραφική περιοχή και η ιπποδύνα- µη του αυτοκινήτου, µειώνει αρκετά το κόστος του συµβολαίου. Σηµαντικό ρόλο παίζει επιπλέον και η ηλικία του οδηγού, αλλά και του αυτοκινήτου», αναφέρει ο κ. Μπράβος. Στις εταιρίες που εφαρµόζουν παρα- µετρική τιµολόγηση συγκαταλέγονται η Allianz, η Eurolife, η Groupama, η Ergo και η Generali. «Μόδα» έχει γίνει και η διαδικτυακή ασφάλιση, η οποία συχνά δίνει φθηνότερα ασφάλιστρα. Την έναρξη του πολέµου ξεκίνησε η Interamerican, λανσάροντας το «Anytime on line» και εξασφαλίζοντας εκπτώσεις από 10% έως 20% αυξάνοντας τα ασφαλισµένα αυτοκίνητά της περισσότερο από 100.000 µέσα σε ένα χρόνο. Σε αντίστοιχες µειώσεις προχώρησαν και η Ιντερσαλόνικα, αλλά και η Αγροτική Ασφαλιστική, ενώ σε παρόµοιες κινήσεις αναµένεται να προχωρήσουν και άλλες εταιρίες.

ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ kyρiakh 1 aπριλιου 2012 9 ο ΑΠΟΗΧΟσ ΤΟΥ Συνέδριου των «Financial Times» για την Υγεία Φροντίδα για το μέλλον της περίθαλψης στην Ελλάδα Κ. ΦΡΟΥΖΗΣ Ο ΣΦΕΕ θα σταθεί αρωγός για τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης ΣΕΛ. 10 ΑΘ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ 15 προτάσεις-τομές για να διασωθούν τα οικονομικά του ΕΣΥ ΣΕΛ. 12 ν. μανιαδακησ Σημαντικές δυστοκίες αλλά και περιθώρια ανάρρωσης στο νέο υγειονομικό σύστημα ΣΕΛ. 18 Επιμέλεια ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΛΙΜΙΓΚΑΚΗ mtsilimigaki@e-typos.com

10 KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ α µέτρα και ο στόχος για την εξοικονόµηση Τ της φαρµακευτικής δαπάνης που συµπεριλαµβάνονται στο τελευταίο νο- µοσχέδιο για την Υγεία αφανίζουν στην πράξη έναν υγιή κλάδο της ελληνικής οικονοµίας, ο οποίος προσφέρει πολλαπλώς Η Πολιτεία πρέπει να σταµατήσει, επιτέλους, τη θέσπιση συνεχό- µενων και οριζόντιων rebates που της δίνει τη δυνατότητα να συνεχίσει να καθυστερεί την εφαρµογή δοµικών αλλαγών, όπως η πλήρης ηλεκτρονική συνταγογράφηση και τα θεραπευτικά πρωτόκολλα για τον εξορθολογισµό της συνταγογράφησης και του όγκου των φαρµάκων. Στο νέο Μνηµόνιο προσδιορίζεται στόχος εξοικονόµησης 1,1 δισ. ευρώ από τη φαρµακευτική δαπάνη για το 2012 (για τους εξωτερικούς ασθενείς), ποσό που αποτελεί το 1/3 του συνολικού κυβερνητικού στόχου για τη χώρα προκειµένου να εξοικονοµηθούν 3,3 δισ. ευρώ για να καλυφθεί το δηµοσιονοµικό κενό του 2012! ηλαδή καλείται η ηµόσια Φαρµακευτική απάνη, που αναλογεί µόνο στο 1,8% του ΑΕΠ, και ο Ελληνας ασθενής να καλύψουν το 33% της συνολικής εξοικονό- µησης της χώρας! Αρθρο του προέδρου του ΣΦΕΕ κ. Κωνσταντίνου Φρουζή. Νυστέρι στις δαπάνες και... αιµοστατικό στις εταιρίες Η φαρµακοβιοµηχανία, ελληνική και πολυεθνική, σηκώνει ένα δυσανάλογα µεγάλο βάρος των οριζόντιων µέτρων που εφαρµόζει η κυβέρνηση για τη συµπίεση των δαπανών Υγείας Τα γενόσηµα Σε σχέση µε τη χρήση των γενοσήµων, ο Σύνδεσµος Φαρµακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) είναι υπέρ αλλά υπό την προϋπόθεση ότι αυτά είναι επώνυµα, ελεγµένα και ποιοτικά. Η συνταγογράφηση µε τη δραστική ουσία µόνο δεν είναι υποχρεωτική στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών. Παντού σχεδόν, ο ασθενής έχει και τη δυνατότητα να επιλέγει, αν θέλει, ένα αντίγραφο ή ένα επώνυµο φάρµακο. Αυτό ισχύει ακόµα και σε χώρες όπου ο όγκος πωλήσεων των ουσιωδώς όµοιων φαρµάκων και των φαρµάκων που έχει λήξει το δίπλωµα ευρεσιτεχνίας (off-patent) είναι ιδιαίτερα και παραδοσιακά υψηλός, όπως είναι η Μεγάλη Βρετανία και η Γερµανία. Στη Μεγάλη Βρετανία, ο θεράπων γιατρός έχει το δικαίωµα από το νόµο να συνταγογραφεί είτε µε εµπορική ονοµασία είτε µε δραστική ουσία. Ο δε φαρµακοποιός δεν µπορεί να προχωρήσει σε υποκατάσταση σκευάσµατος όταν ο θεράπων γιατρός έχει συνταγογραφήσει µε εµπορική ονοµασία. Στη Γερµανία, ο θεράπων γιατρός έχει το δικαίωµα από το νόµο να συνταγογραφεί είτε µε εµπορική ονοµασία είτε µε δραστική ουσία. Εάν, ωστόσο, ο γιατρός συνταγογραφήσει µε δραστική ουσία, ο φαρµακοποιός υποχρεούται να χορηγήσει το σκεύασµα το οποίο αποζηµιώνει το Ταµείο του ασθενούς κατόπιν συµφωνίας. Αν δεν υπάρχει τέτοια συµφωνία, τότε ο φαρ- µακοποιός οφείλει να χορηγήσει ένα από τα τρία φθηνότερα σκευάσµατα. Αξίζει να διευκρινιστεί ότι στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών η καταγραφή της χρήσης των γενοσήµων στο σύστηµα συνταγογράφησης αφορά και στα γενόσηµα αλλά και τα πρωτότυπα φάρµακα που έχει λήξει η πατέντα τους (off-patent). Στην Ελλάδα η χρήση γενοσή- µων και off-patent προσεγγίζει το 60%, δηλαδή παραπάνω απ όσο συµβαίνει στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες! Να σηµειώσουµε επίσης ότι οι εξοικονοµήσεις που προκύπτουν από την πολιτική προώθησης χαµηλότερων σε τιµή φαρµάκων εκτός πατέντας/γενοσήµων σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης επανεπενδύονται σε νέες καινοτόµους θεραπευτικές επιλογές που βελτιώνουν τη διάρκεια και την ποιότητα ζωής. Τι προτείνουµε Η προσδοκώµενη µείωση της φαρµακευτικής δαπάνης µπορεί να επιτευχθεί µε εξοικονόµηση από τον τοµέα των φαρµάκων εκτός πατέντας/γενοσήµων εφόσον η Πολιτεία προβεί στα ακόλουθα: 1 Ανατιµολόγηση των φαρ- µάκων εκτός πατέντας/γενοσήµων και δυνατότητα των εταιριών να καθορίζουν τις τιµές τους για την ενίσχυση του ανταγωνισµού. 2 Παράλληλη θεσµοθέτηση µέτρων µείωσης του όγκου συνταγογράφησης και διασφάλισης της παρακολούθησης και της απόδοσης ευθυνών για µη τεκµηριωµένη συνταγογράφηση. Είναι γνωστό ότι αρκεί µια µικρή αύξηση του όγκου για να εκµηδενισθεί το όποιο προσδοκώµενο όφελος. 3 Εκ νέου σχεδιασµός της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, ώστε να µπορεί να υποστηρίξει τη συνταγογράφηση µε δραστική ουσία παράλληλα και µε το brand name του προϊόντος. 4 Ανάπτυξη µηχανισµών ιχνηλασιµότητας που θα διασφαλίζουν ότι ο ασθενής παίρνει σταθερά το κατάλληλο γι αυτόν προϊόν και δεν αλλάζει αγωγή λόγω πρόσκαιρης διαφοροποίησης τιµής ενός προϊόντος ή αλλαγή φαρµακείου. 5 Σωστή επιλογή κατηγοριών όπου θα εφαρµοστεί το συγκεκριµένο µέτρο έπειτα από ανάλυση στοιχείων του ΕΟΠΥΥ, ώστε να επιλεχθούν κατηγορίες που η διείσδυση των εκτός πατέντας/γενόσηµων φαρ- µάκων είναι χαµηλή. Σε αντίθετη Στην Ελλάδα η χρήση γενοσήµων και offpatent προσεγγίζει το 60%, δηλαδή παραπάνω απ όσο συµβαίνει στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες! περίπτωση, το µέτρο δεν θα επιτύχει τα προσδοκώµενα αποτελέσµατα. 6 Ορισµός συγκεκριµένου αριθµού γενοσήµων που θα αποζηµιώνονται ανά κατηγορία. Η ανεξέλεγκτη είσοδος γενοσήµων απλώς αυξάνει την προσφορά και κατά συνέπεια δηµιουργεί πλασµατική αύξηση της ζήτησης οδηγώντας τελικά σε αύξηση της δαπάνης για τα Ταµεία. Ο ΣΦΕΕ θα συνεχίσει να είναι αρωγός στην προσπάθεια της Πολιτείας για τον εξορθολογισµό του προϋπολογισµού της Υγείας και της φαρµακευτικής δαπάνης, µε µέτρα όµως που θα εξασφαλίζουν τη βιωσιµότητα του Εθνικού Συστήµατος Υγείας αλλά και των φαρµακευτικών επιχειρήσεων. Πρωτευούσης σηµασίας για το ΣΦΕΕ είναι επίσης η διατήρηση και η ενίσχυση της επιχειρηµατικότητας τόσο των ελληνικών όσο και των πολυεθνικών εταιριών που δραστηριοποιούνται στη χώρα µας, ενώ παραµένει αδιαπραγµάτευτη η πρόσβαση όλων των πολιτών στις θεραπείες, πολλώ δε µάλλον στις καινοτόµους θεραπείες, γεγονός που ενισχύει την κοινωνική αλληλεγγύη και τη συνοχή στη χώρα µας.

12 KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Αρκετοί οι πόροι για την Υγεία εάν «γιατρέψουµε» τη σπατάλη ολλοί ρωτάνε αν τα χρήµατα που διατίθενται στην Υγεία επαρ- Π κούν για τη σωστή λειτουργία του ΕΣΥ ή µήπως πρέπει να αναζητηθούν τρόποι µεγαλύτερης χρηµατοδότησης. Πιστεύω ακράδαντα ότι τα χρήµατα που τώρα διατίθενται αν είχαν µια καλύτερη κατανοµή θα επαρκούσαν. Φοβάµαι ότι πολλοί πόροι Υγείας χάνονται στο περιττό και τη σπατάλη. Αισθάνοµαι άσχηµα γιατί η κατάσταση της σπατάλης επιδεινώνεται συνεχώς και άλλα λεφτά ΕΝ υπάρχουν. Εποµένως, πρέπει στα νοσοκοµεία µας να νοικοκυρέψουµε αυτά που σήµερα βλέπουµε και να διορθώσουµε ό,τι διορθώνεται χωρίς περισσότερα λεφτά. Είµαι επιγραµµατικός. Με το µυαλό µου «καρφωµένο» στο χρέος και το έλλειµµα, θα γράψω µόνον για όσα ΕΝ προκαλούν δαπάνη, που όµως δεν γίνονται στα νοσοκοµεία 1 Οχι κοµµατικές διοικήσεις. Φτάνουν ο διοικητικός διευθυντής και το επιστηµονικό συµβούλιο. Πηγαίνετε µια βόλτα στα νοσοκοµεία, δείτε τη «χλιδή» του γραφείου του κοµ- µατικού διοικητή και τη φτώχεια άλλων υπηρεσιών, όπως π.χ. η νοσοκοµειακή βιβλιοθήκη... Θα κρίνετε µόνοι σας 2 Οχι στα «πρωτοβάθµια» νοσοκοµεία. Καθηµερινά έρχονται άνθρωποι που ταλαιπωρούνται και ταλαιπωρούν για να πάρουν «βεβαίωση για κυνήγι», για «γυµναστήριο», για εµβόλια ή και για βιβλιάρια «οίκου ανοχής» Αν τα νοσοκο- µεία «σφραγιστούν» για τέτοιες δουλειές, θα δείτε ότι η περίφη- µη «έλλειψη προσωπικού» είναι λιγότερο τροµερή. 3 Γυρίστε πίσω στα νοσοκοµεία όποιες νοσηλεύτριες είναι σήµερα αποσπασµένες στο υπουργείο Υγείας (Αριστοτέλους 17). Μετά ελάτε να δούµε τις «ελλείψεις» προσωπικού των νοσοκοµείων. Ισως είναι ελάχιστες. 4 Κλείστε το φαρµακείο του νοσοκοµείου από εκείνες τις κατηγορίες που λέγονται «άποροι», «πρόσφυγες», «φάρµακα χρονίων παθήσεων» και σταµατήστε να χρησιµοποιείτε το νοσοκοµειακό Το ΕΣΥ επιδέχεται βελτιώσεις στα οικονοµικά του µε τις σωστές αποφάσεις Αρθρο του τοµεάρχη Υγείας της Νέας ηµοκρατίας, καθηγητή Πανεπιστηµίου Αθηνών, χειρουργού Αθανάσιου Γιαννόπουλου. φαρµακείο ως «απεργοσπάστη» φαρµακοποιών. Και µετά δείτε ότι ΕΝ υπάρχουν ελλείµµατα νοσοκοµειακών φαρµακείων ούτε ελλείψεις φαρµακοποιών... 5 Καθορίστε ότι οι ασφαλισµένοι ΟΓΑ στην Αθήνα γράφουν τις συνταγές τους ΟΧΙ στα νοσοκοµεία αλλά στο ΙΚΑ της γειτονιάς τους. Με τον ΕΟΠΥΥ δηµιουργούνται τέτοιες προϋποθέσεις, αν θελήσουµε. 6 Καθορίστε υποχρεωτικό τρόπο επισκευής µηχανηµάτων των νοσοκο- µείων από τον ίδιο τον προ- µηθευτή (σήµερα πρώτα χαλάει το µηχάνηµα και µετά αρχίζουν να ψάχνουν για τεχνίτη ). Θεσπίστε υποχρεωτικά ότι όποιος προµηθευτής µηχανηµάτων δεν έχει αξιοπιστία ως «συντηρητής», αποκλείεται από τα νοσοκοµεία. 7 Αξιολογήστε µε βάση τον αριθµό ιατρικών πράξεων τον κάθε γιατρό. Υπάρχουν σήµερα χειρουργοί σε κρατικά νοσοκοµεία που έκαναν 10 ή και λιγότερα χειρουργεία το χρόνο. 8 είτε τη συνταγογράφηση στα νοσοκοµεία ανά ιατρό (εδώ τίποτε δεν έκανε το «υπουργείο» ). Ενηµερώστε τον πλέον πολυέξοδο (σε παραγγελίες φαρµάκων) γιατρό ότι αυτό δεν µπορεί να συνεχιστεί. Ολοι οι άλλοι «πολυέξοδοι» θα αρχίσουν να «συνετίζονται» αυτοµάτως Υπάρχουν ιατροί «πολυέξοδοι» που χρησιµοποιούν πανάκριβα ιατροβιολογικά βοηθήµατα, ενώ µπορούν να χρησιµοποιήσουν φτηνότερα, εξίσου αποτελεσµατικά. 9 ώστε bonus στο γιατρό βάσει αποτίµησης της εργασίας του (π.χ. επεµβάσεις - αναλύσεις - ναρκώσεις). Πρέπει στα νοσοκοµεία µας να νοικοκυρέψουµε αυτά που σήµερα βλέπουµε και να διορθώσουµε ό,τι διορθώνεται χωρίς περισσότερα λεφτά 10 Μετακινήστε από τα νοσοκοµεία και τα Κέντρα Υγείας όποιους οδοντιάτρους είναι περισσότεροι από τις διαθέσιµες οδοντιατρικές καρέκλες... 11 Οργανώστε επιτέλους την ολοήµερη λειτουργία. Οχι όπως οι άσχετοι σηµερινοί «σοφοί σύµβουλοι» έχουν ονειρευτεί (απογευµατινά εξωτερικά ιατρεία) αλλά µε ουσιαστικές πράξεις το απόγευµα, όπως π.χ. χειρουργικές επεµβάσεις. Ετσι µόνον θα µειωθεί ο χρόνος νοσηλείας. Κοστολογήστε τις ιατρικές πράξεις και ανοίξτε ειδικό λογαριασµό κατά ιατρό. Ετσι θα έχετε έσοδα και θα εξαλειφθεί η αθλιότητα, το φακελάκι, για το οποίο ό,τι άλλο λέγεται είναι απλώς για να συντηρεί αυτή την αθλιότητα. 12 Καταργήστε τη λι- µουζίνα που πηγαινοφέρνει το διοικητή νοσοκοµείου (υπάρχει, ναι!). Στη θέση της βάλτε ασθενοφόρο να καλύπτει την περιοχή και τους αρρώστους του νοσοκο- µείου. 13 Συν-ενώστε τα νοσοκοµεία που χωρίζει ένας φράχτης ή τοίχος. Η Αθήνα έχει τουλάχιστον 10 τέτοια. Η οικονοµία θα είναι φοβερή. 14 Πληρώστε τις ιδιωτικές κλινικές ίδια µε το δηµόσιο νοσοκοµείο. Μόνον έτσι θα δείτε συγκριτικά την απόδοση. Μην ξεχνάµε ότι, για παράδειγµα, για την ψυχιατρική οι ιδιωτικές κλινικές καλύπτουν την πλειονότητα των κλινών. 15 Υποχρεώστε τους ιατρικούς συλλόγους να προγραµ- µατίζουν «εφηµερίες ιδιωτών γιατρών» στις αργίες (για όποιο γιατρό θέλει). Ετσι θα αποσυµφορηθούν τα δηµόσια νοσοκοµεία και θα µπορούν να ασχοληθούν µε όποιον έχει πραγµατικά ανάγκη νοσοκοµειακής φροντίδας. Οταν είχα κυβερνητική ευθύνη, πολλά από αυτά ήθελα να τα εφαρµόσω αλλά δεν µπόρεσα. Οι λόγοι είναι πολλοί... Κρατώ το σπουδαιότερο: εν ήµουν φαίνεται τότε τόσο επίµονος ούτε τόσο πειστικός όσο έπρεπε. Το προτείνω τώρα και ελπίζω να φανεί ότι τότε είχα δίκιο.

14 KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Amgen Ελλάς ΕΠΕ Γραβιάς 4, 151 25 Μαρούσι www.amgen.gr Amgen: Εδώ που η καινοτοµία στην Υγεία αρχίζει µε τη βιολογία Πρωτοπόρος στο χώρο της βιοτεχνολογίας και της έρευνας, η Amgen αποτελεί µια από τις ηγετικές εταιρίες του κλάδου της, στοχεύοντας στην ανακάλυψη, στην ανάπτυξη και τη διάθεση καινοτόµων θεραπειών. Από την ίδρυσή της το 1980 στις ΗΠΑ µέχρι σήµερα, η Amgen έχει συµβάλει στον εµπλουτισµό της παγκόσµιας ιατρικής φαρέτρας µε σηµαντικά «όπλα» ενάντια σε ασθένειες για τις οποίες δεν υπήρχε µέχρι πρότινος επαρκής θεραπευτική αντιµετώπιση. Και αυτό χάρη στη δυναµική της βιοτεχνολογίας, των τεχνολογιών δηλαδή που βασίζονται στη βιολογία και τους ζωντανούς οργανισµούς. Ακρογωνιαίος λίθος της µεθόδου που χρησιµοποιεί η Amgen είναι η κατανόηση της ανθρώπινης βιολογίας και του ρόλου των γονιδίων και των πρωτεϊνών στην εκδήλωση της ασθένειας, καθώς και η ταυτοποίηση, η αποµόνωση, η παραγωγή και η χρήση των ανθρώπινων πρωτεϊνών ως θεραπευτικών παραγόντων. Μέληµα της βιοτεχνολογικής παραγωγής της Amgen, της αναπτυξιακής πορείας που ακολουθεί, όπως επίσης και των υπεύθυνων οµάδων για τη διασφάλιση της ποιότητας και της επαρκούς διάθεσης, είναι να εξασφαλίσουν ότι τα φάρµακα της εταιρίας φτάνουν σε κάθε ασθενή άµεσα, υπεύθυνα και µε ασφάλεια. Τα θεραπευτικά πεδία στα οποία δραστηριοποιείται η Amgen σήµερα είναι η ογκολογία, η αιµατολογία, οι µεταβολικές νόσοι και οι νόσοι των οστών, καθώς και οι φλεγµονώδεις παθήσεις. Το χαρτοφυλάκιο νέων µορίων, ωστόσο, εκτείνεται στον καρδιαγγειακό τοµέα, στη νευρολογία και τις διαταραχές του µεταβολισµού. Η καινοτοµία που παρουσιάζουν τα θεραπευτικά σκευάσµατα της Amgen, αλλά και η αξιοσηµείωτη στόχευσή τους σε ακάλυπτες µέχρι σήµερα ανάγκες έχουν αναγνωριστεί σε διεθνές επίπεδο µέσα από την απονοµή πολύ σηµαντικών βραβείων. Η Amgen έχει κερδίσει τα βραβεία Scrip «Best Overall Pipeline» για την ποιότητα και την αναγνώριση του µεγέθους του χαρτοφυλακίου της και «Best New Drug» για το romiplostim στη θεραπεία για την αντιµετώπιση της Αυτοάνοσης Θροµβοπενικής Πορφύρας (Immune Thrombocytopenic Purpura) σε ενήλικες ασθενείς. Το εν λόγω φάρµακο έχει επίσης βραβευθεί για τον καινοτόµο µηχανισµό δράσης του, στην κατηγορία των ορφανών φαρµάκων, µε τα βραβεία 2009 Prix Galien στις ΗΠΑ και 2010 Prix Galien στη Γαλλία. Επιπλέον, το denosumab, η θεραπεία της Amgen για την οστεοπόρωση, που διατίθεται πλέον και στην Ελλάδα, βραβεύτηκε από το περιοδικό «TIME» ως ένα από τα 10 καλύτερα Medical Breakthroughs του 2009. Τέλος, τον Ιανουάριο του 2011 η Amgen αναδείχθηκε από το έγκυρο περιοδικό «R&D Directions» ως η εταιρία µε το Καλύτερο Χαρτοφυλάκιο Προϊόντων σε Ανάπτυξη, «Best Biotechnology Pipeline», αναγνωρίζοντας έτσι το εύρος και τη σηµασία του χαρτοφυλακίου νέων µορίων. Στην Ελλάδα η Amgen, από το 2008, έχει επιτύχει να αναπτύξει το χαρτοφυλάκιό της και να εξασφαλίσει την πρόσβαση των ασθενών σε σηµαντικά φάρµακα και καινοτόµους θεραπείες, στο χώρο της αιµατολογίας, της ογκολογίας και της οστεοπόρωσης. Παράλληλα, έχει διαµορφώσει ένα ποιοτικό και αποτελεσµατικό περιβάλλον εργασίας µε στόχο την προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, το οποίο πρόσφατα αναγνωρίστηκε και από το θεσµό Best Workplaces για το 2011. Η καινοτοµία των φαρµάκων της Amgen έχει συµβάλλει, διεθνώς, στην εξέλιξη του τρόπου άσκησης της Ιατρικής, φέρνοντας τα οφέλη της επιστήµης και της βιοτεχνολογίας σε εκατοµµύρια ασθενείς ανά τον κόσµο για την αντιµετώπιση σοβαρών παθήσεων.

16 KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Συνταγογράφηση µε... δραστική ουσία στα χρόνια του Μνηµονίου Της ΜΑΡΙΑΣ ΤΣΙΛΙΜΙΓΚΑΚΗ mtsilimigaki@e-typos.com Αναστάτωση όχι µόνο µεταξύ των ασφαλισµένων και της φαρµακοβιοµηχανίας, αλλά και µεταξύ γιατρών και φαρµακοποιών έχουν δηµιουργήσει οι αλλαγές στον τρόπο συνταγογράφησης και η προώθηση γενοσήµων (αντιγράφων φαρµάκων) από τρίτες χώρες Α πό 1ης Ιουνίου όλοι οι γιατροί θα πρέπει να συνταγογραφούν µε τη δραστική ουσία και όχι την εµπορική ονοµασία των φαρ- µάκων Το µέτρο, µαζί µε την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, έχει στόχο την περαιτέρω µείωση της φαρµακευτικής δαπάνης για το τρέχον έτος κατά 1 δισ. ευρώ, κάτι που ωστόσο συµπιέζει πια αφόρητα τον κλάδο, προκαλώντας ελλείψεις φαρµάκων σε φαρµακεία και νοσοκοµεία, αλλά και µειώνοντας τελικά την ποιότητα στην παρεχόµενη στον ασφαλισµένο περίθαλψη. Πόσο ενηµερωµένοι και προετοιµασµένοι είναι, ωστόσο, επαγγελµατίες Υγείας για όσα απαιτεί το νέο Μνηµόνιο και προβλέπει ο πρόσφατα ψηφισµένος νόµος; Το κάθε αντίγραφο φάρµακο (γενόσηµο) µπορεί να έχει από 75% έως 125% την περιεκτικότητα της δραστικής ουσίας του πρωτοτύπου. Αρα, σε έναν διαβητικό που του αλλάζουµε σκεύασµα µπορεί να συµβεί είτε υπογλυκαιµία, όταν η περιεκτικότητα είναι µεγαλύτερη, είτε να µείνει αρρύθµιστος, αν η περιεκτικότητα είναι µικρότερη σε σχέση µε το πρωτότυπο. Οµοίως, σε έναν ασθενή µε υπέρταση, η υψηλότερη περιεκτικότητα µπορεί να κάνει υπόταση και η χαµηλότερη ηµήτρης Πλατανησιώτης, παθολόγος, διευθυντής κλινικής «Metropolitan»: «Ανάγκη για ενηµέρωση». να του διατηρήσει την πίεση σε υψηλά επίπεδα. Οσο για τα έκδοχα, ποιος θα έχει την τελική ευθύνη αν ο ασθενής πάθει µια αλλεργία; Ο γιατρός, ο φαρµακοποιός ή η Πολιτεία; Οπως και να έχει, πρέπει να µας ενηµερώσουν εγκαίρως για τις λεπτοµέρειες των νέων µέτρων και να προλάβουµε να τροποποιήσουµε τα προγράµµατα στους ηλεκτρονικούς µας υπολογιστές. Η ψήφιση του νόµου περί συνταγογράφησης της δραστικής ουσίας έχει προβληµατίσει τους επαγγελµατίες Υγείας, καθώς καταργεί µια συνήθη πρακτική χρόνων (την αναγραφή της εµπορικής ονοµασίας του σκευάσµατος) και υιοθετεί την πρακτική -που όλοι µάθαµε στη Φαρµακολογία- της συνταγογράφησης της δραστικής ουσίας. Ετσι, π.χ., σε ασθενή µε µικροβιακή αµυγδαλίτιδα, που θέλω να του χορηγήσω ένα σκεύασµα που περιέχει την αντιβιοτική ουσία κλαριθροµυκίνη, τώρα θα αναγράψω την εµπορική ονοµασία ενός από τα περίπου 20 σκευάσµατα (πρωτότυπο και γενόσηµα) που κυκλοφορούν εδώ Η κ. Λιάνα Ασηµακοπούλου, χειρουργός ωτορινολαρυγγολόγος, προκρίνει εντατικούς ελέγχους. και χρόνια στο εµπόριο, ενώ µετά την εφαρµογή του νέου µέτρου θα αναγράψω µόνο τη δραστική ουσία κλαριθροµυκίνη. Η ορθή -κυρίως από ιατρικής αλλά και από οικονοµικής απόψεως- εφαρµογή του νέου αυτού µέτρου προϋποθέτει εντατικό και διαρκή έλεγχο όλων των κυκλοφορούντων σκευασµάτων από την πλευρά της Πολιτείας -ΕΟΦ- ώστε και οι γιατροί να συνταγογραφούν απερίσπαστοι, αλλά και οι πολίτες να µην αµφιβάλλουν για την ποιότητα των χορηγούµενων σκευασµάτων. Το πιο συνηθισµένο παράδειγµα φαρµάκου που συνταγογραφείται µαζί µε διάφορα άλλα, µε στόχο την προστασία του οργανισµού, είναι οι «αναστολείς αντλίας πρωτονίων» ή, όπως τα γνωρίζουν ευρέως, τα φάρµακα για το στοµάχι ή γαστροπροστασία. Τα φάρµακα αυτά είναι όντως σε κάποιες περιπτώσεις περιττά ή αντενδείκνυνται να συγχορηγηθούν µε άλλα όπως τα αντιβιοτικά κινολόνες, επειδή εξουδετερώνουν τη δράση τους. Οµως, αρκετές φορές είναι απολύτως απαραίτητο -κλινικά και ερευνητικά αποδεδειγµένα- να χρησιµοποιούνται, όπως στις περιπτώσεις καθηµερινής λήψης Η κ. Ιωάννα Θεοφανίδου, γαστρεντερολόγος, ζητά σαφείς οδηγίες. ασπιρίνης και µη στεροειδών αντιφλεγµονωδών φαρµάκων, ως µέτρο προστασίας από την αιµορραγία ανώτερου πεπτικού. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να υπάρξουν σαφείς οδηγίες και εξαιρέσεις σε ό,τι αφορά τη γαστροπροστασία από το νόµο που απαγορεύει να γράφονται πάνω στην ίδια συνταγή φάρµακα που δεν έχουν άµεση σχέση µε την ασθένεια του ασφαλισµένου.

ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 17 Bελτιώσεις και αλλαγές από τη Ν.. για εξοικονόµηση και ανάπτυξη ΚΙΝΗΤΡΑ ώστε να καταστεί η ελληνική φαρµακοβιοµηχανία ακόµα πιο ανταγωνιστική και έτσι να σηµειωθεί ανάπτυξη, αντί για συρρίκνωση, του υγιούς αυτού κλάδου, αναµένεται να δώσει η Ν.. από τη στιγµή που θα έρθει στην εξουσία. Την ίδια ώρα, όπως τονίζει στις αποκλειστικές δηλώσεις του στο «Ε.Χ.» ο υφυπουργός Υγείας. Βαρτζόπουλος, θα πρέπει σύντοµα να υπάρξει ρύθµιση ώστε να µπορεί µέσω του ηλεκτρονικού συστήµατος ο γιατρός να χαρακτηρίζει ένα σκεύασµα «ως αναντικατάστατο» για το συγκεκριµένο ασθενή. «Ε.Χ.»: Θα αλλάξει ο τρόπος πιστοποίησης των γενοσήµων ώστε να πληρούν συγκεκρι- µένες προδιαγραφές πριν κυκλοφορήσουν στην ελληνική αγορά;.β.: Η πιστοποίηση των γενοσήµων για κυκλοφορία στην ελληνική αγορά είναι προφανές ότι θα γίνεται όπως σε όλη την Ε.Ε. εν µπορεί να υπάρξει «ειδική ελληνική προσέγγιση». Αυτή όµως είναι διαφορετική διαδικασία από τη διαδικασία αποζη- µιώσεως γενοσήµων από τον ΕΟΠΥΥ. Οπως σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, το ασφαλιστικό ταµείο έχει τη δυνατότητα µέσω διαγνωστικών διαδικασιών, όπως ορίζει η κοινοτική νοµοθεσία, να επιλέξει τους παρόχους µε τους οποίους θα συµβάλλεται. Ο υφυπουργός Υγείας της Ν.., κ. ηµήτρης Βαρτζόπουλος. «Ε.Χ.»: Την τελευταία λέξη στη συνταγογράφηση πρέπει να την έχει ο γιατρός και όχι ο φαρµακοποιός;.β.: Οπως είπα και στην τοποθέτησή µου στη Βουλή, η συνταγογράφηση µε δραστική ουσία είναι δυσεφάρµοστη. Πρόβληµα υπάρχει και από ιατρικής και από οικονοµικής πλευράς. Οσον αφορά στη δυνατότητα του γιατρού να έχει την τελευταία θεραπευτική λέξη, η συνταγογράφηση της δραστικής ουσίας προσδιορίζει βέβαια απόλυτα και το τελικό σκεύασµα για όλα τα φάρµακα που κυκλοφορούν υπό πατέντα (σήµερα το 75%, στόχος το 50% της ελληνικής αγοράς). Για τα υπόλοιπα υπάρχει επίσης σε αυτόν το νόµο η δυνατότητα του ασθενούς (που συνήθως γίνεται µε ιατρική συµβουλή) να επιλέγει σκεύασµα πληρώνοντας τη διαφορά. Πιστεύω, όµως, ότι σε εύλογο χρονικό διάστηµα θα πρέπει να υπάρξει η δυνατότητα και στην ηλεκτρονική συνταγή ο γιατρός να µπορεί να χαρακτηρίζει ένα σκεύασµα ως αναντικατάστατο (η ευρωπαϊκή πρακτική του NEQ ΑUT IDEM). Από οικονοµικής πλευράς, πρόβληµα υπάρχει µε την ελληνική φαρµακοβιοµηχανία, λόγω του κινδύνου µαζικής εισαγωγής φθηνών γενοσήµων. Και τα δύο αυτά προβλήµατα θα αντιµετωπιστούν, µε τους τρόπους που προανέφερα, αµέσως µετά τις εκλογές από την πρώτη κυβέρνηση Σαµαρά. «Ε.Χ.»: Η µείωση στα κέρδη των φαρ- µακοποιών, που οδηγεί σε «λουκέτα» τα µικρά φαρµακεία, αποτελεί αντικείµενο προβληµατισµού εκ µέρους των µελών του επιτελείου σας;.β.: Είναι, δυστυχώς, προφανές ότι, όχι απλώς η µείωση του περιθωρίου κέρδους, αλλά και η πολύ µεγάλη µείωση του τζίρου, που προκύπτει άµεσα από τα µέτρα περιστολής της φαρµακευτικής δαπάνης, θα δοκιµάσει µεγάλο αριθµό µικρών φαρ- µακείων. Είναι άµεση ανάγκη να υπάρξουν µέτρα αναπτυξιακού χαρακτήρα, τα οποία θα βοηθήσουν την προώθηση συνεργασιών, συστεγάσεων, νέας επιχειρηµατικότητας. «Ε.Χ.»: Για την οδοντιατρική περίθαλψη των ασφαλισµένων στον ΕΟΠΥΥ που είναι χωρίς προϋπολογισµό και συµβάσεις µε ιδιώτες οδοντιάτρους τι έχετε να σχολιάσετε;.β.: Εχω επανειληµµένα δηλώσει ότι η παροχή υπηρεσιών από τον ΕΟΠΥΥ θα πρέπει να τεθεί εντελώς επί νέας βάσεως. «Ε.Χ.»: Τα rebates στην εγχώρια και την πολυεθνική φαρµακοβιοµηχανία και τα εµπόδια για την έλευση καινοτόµων φαρµάκων στη χώρα έχουν αναστατώσει τη χώρα και την αγορά Τι θα κάνετε εσείς;.β.: Τα rebates είναι µια άµεση φορολόγηση, εν πολλοίς απρόβλεπτη και επαχθής, που θα καταστεί περιττή µέσα από την επίτευξη των δηµοσιονοµικών στόχων. Την περιστολή της φαρµακευτικής δαπάνης θα την επιτύχουµε µε υιοθέτηση βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών, όπως ο έλεγχος δαπάνης ανά ασθενή και διαγνωστική κατηγορία, ο ανταγωνιστικός διάλογος του ΕΟ- ΠΥΥ µε τους προµηθευτές κ.λπ. Οσον αφορά στην έλευση καινοτόµων φαρµάκων, µετά την έγκρισή τους από 12 χώρες της Ε.Ε., θα επιδιώξουµε την εύρεση λύσεως, που, χωρίς να επιβαρύνει το Ταµείο, θα επιτρέπει την προσωρινή εισαγωγή, έστω µε -πιστεύουµε µόνο στην αρχή- ιδιωτική συµµετοχή. «Ε.Χ.»: Ποια αναπτυξιακά µέτρα θα λάβετε για µια υγιή και µε εξαγωγές ελληνική φαρµακοβιοµηχανία;.β.: Εν προκειµένω χρειάζονται συνδυασµένες δράσεις: µε την παροχή ιδιαίτερων αναπτυξιακών κινήτρων, π.χ. φορολογικών κινήτρων, άρση γραφειοκρατικών εµποδίων κ.ο.κ., ταχύτερα και αποτελεσµατικότερα συνεργασία µε τον ΕΟΦ, προσωπικά πιστεύω ότι ο συνδυασµός ποιότητας και οικονοµικής τιµής των ελληνικών προϊόντων τούς προσδίδει ένα συγκριτικό πλεονέκτηµα στις διαδικασίες προµηθειών, που υποχρεωτικά θα αναπτύξει ο ΕΟΠΥΥ. Τώρα έρχεται µε τη συνταγή του ένας ασθενής µε υπέρταση και του δίνω το φάρµακο που έχει συστήσει ο θεράπων γιατρός του. Μετά την 1η Ιουνίου θα έρχεται µε µια συνταγή που θα αναγράφει τη δραστική ουσία που συστήνει ο γιατρός και εγώ θα ψάχνω να δω ποιο είναι το πιο φθηνό φάρµακο που έχω στο φαρµακείο ώστε να τον εξυπηρετήσω. Μπαίνω µε τον τρόπο αυτό σε µια οικονοµική και όχι επιστη- µονική συναλλαγή Επίσης, καλούµαι να απαντήσω σε ερωτή- Ασθενείς δύο ταχυτήτων βλέπει ο κ. Στέλιος Καλογερόπουλος, φαρµακοποιός, αντιπρόεδρος Φαρµακευτικού Συλλόγου Αττικής. µατα του τύπου «Είναι καλό αυτό το φάρµακο; Γιατί τον περασµένο µήνα ένας άλλος φαρµακοποιός µού έδωσε ένα άλλο». Και όχι µόνο αυτό, αλλά δηµιουργούνται ασθενείς «δύο ταχυτήτων». Αυτοί που δεν έχουν χρήµατα, ώστε να πληρώνουν τη διαφορά από την τσέπη τους και να παίρνουν το ακριβό πρωτότυπο, και οι οικονο- µικά ασθενέστεροι, που δεν έχουν να πληρώσουν και πρέπει υποχρεωτικά να αρκεστούν στο πιο φθηνό γενόσηµο. Η προώθηση αντιγράφων φαρµάκων γεννά φόβους για υποβάθµιση της περίθαλψης Οταν θα ξεκινήσει γενικευµένα η συνταγογράφηση µε τη δραστική ουσία, θα έρθουµε, χωρίς να το θέλουµε, σε ευθεία αντιπαράθεση µε τους γιατρούς. Για παράδειγµα, η ουσία οµοπραζόλη κυκλοφορεί µε 151 διαφορετικές εµπορικές ονοµασίες. Εγώ θα κληθώ να δίνω το πιο φθηνό που έχω εκείνη τη στιγµή στο φαρµακείο. Αρα, να υποθέσω ότι σε λίγο οι φαρµακευτικοί αντιπρόσωποι, που πηγαίνουν στα ιατρεία για να προωθούν το Αννα Κατσιµιλή, φαρµακοποιός: «εν είµαστε έµποροι». τάδε σκεύασµα έναντι του δείνα, θα αρχίσουν να έρχονται σ εµάς τους φαρ- µακοποιούς µε «δωράκια» του τύπου «αγόρασε 10 κουτιά και θα σου δώσω άλλα 10 δώρο» Αλλά εγώ δεν «παίζω» το πτυχίο µου ως επιστήµονας για το κέρδος Ξεκίνησα να γίνω φαρµακοποιός και όχι έµπορος. Εχω πελάτισσα µε διαβήτη τύπου 1, που επί σειράν ετών δεν µπορούσε να ρυθµιστεί και τώρα έχει βρει λύση σε ένα συγκεκρι- µένο σκεύασµα. Τι θα της πω την επό- µενη φορά που θα έρθει;.

18 KYΡIAKH 1 AΠΡΙΛΙΟΥ 2012 ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ υστοκίες αλλά και περιθώρια ανάρρωσης στο νέο σύστηµα Υγείας Η συµµετοχή της ιδιωτικής δαπάνης των νοικοκυριών ήταν πολύ µεγαλύτερη συγκριτικά µε τις υπόλοιπες χώρες. Παράλληλα, σύµφωνα µε τις µελέτες αναλυτών της αλλοδαπής και ηµεδαπής και διεθνών οργανισµών, αλλά και σύµφωνα µε τις αξιολογήσεις των πολιτών, η µεγάλη αυτή επένδυση µάλλον δεν επέφερε τα αναµενόµενα αποτελέσµατα. ηµιουργήθηκε ένα περίπλοκο και κατακερµατισµένο σύστηµα παροχής και χρηµατοδότησης υπηρεσιών Υγείας, κακοδιοικού- µενο, σπάταλο, αναποτελεσµατικό, µε δυσαρεστηµένους χρήστες και εργαζοµένους. ιεθνείς µελέτες έχουν δείξει ότι, τόσο σε οικονο- µικούς όσο και σε υγειονοµικούς όρους και αποτελέσµατα, έχρηζε σηµαντικών βελτιώσεων. Οι µεταρρυθµίσεις Στο πλαίσιο αυτό, µας ζητήθηκε να υλοποιήσουµε σηµαντικές µεταρρυθµίσεις µε στόχο να συγκρατήσουµε τις δαπάνες και να αυξήσουµε την αποδοτικότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών του. Πολλά από τα µέτρα που υλοποιούνται είναι σχεδόν αυτονόητα και θα έπρεπε να έχουν εφαρµοστεί από καιρό. Τα µέτρα και οι αλλαγές που έχουν δροµολογηθεί δεν έχουν προηγούµενο σε άλλη χώρα, σε ό,τι αφορά το πλήθος, την ένταση και το χρόνο σχεδιασµού και εφαρµογής. Στο πλαίσιο αυτό, όπως είναι αναµενόµενο, υπάρχουν σηµαντικές δυστοκίες, αστοχίες και περιθώρια βελτιώσεων. Αρθρο του καθηγητή Εθνικής Σχολής ηµόσιας Υγείας κ. Νικόλαου Μανιαδάκη. Τα τελευταία χρόνια έγιναν σηµαντικές επενδύσεις στο σύστηµα Υγείας της χώρας µας, στο οποίο διοχετεύονταν πόροι, που αυξάνονταν ετησίως µε ρυθµούς, κατά µέσο όρο, 7%, από τους υψηλότερους στις χώρες του ΟΟΣΑ. Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα ξεπέρασε το µέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ αναφορικά µε τη δαπάνη Υγείας ως ποσοστό του ΑΕΠ, καθότι αυτή προσέγγισε το 10% το 2009 Το συνέδριο Shaping the Future of Healthcare in Greece είχε ως στόχο να δηµιουργήσει ένα φόρουµ, όπου ειδικοί από διεθνείς φορείς και αναλυτές θα µοιραστούν τις απόψεις και εµπειρίες τους µε Ελληνες λήπτες αποφάσεων, µέλη του συστήµατος και ακαδηµαϊκούς ώστε να αναδειχθούν οι παρεµβάσεις και πολιτικές που επιβάλλει η συγκυρία προκειµένου να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί και οι προσδοκίες των πολιτών. Στo συνέδριο ο αρµόδιος διευθυντής τoυ Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας για Συστήµατα και Πολιτικές Υγείας, Hans Kluge, αναφέρθηκε στη νέα πραγµατικότητα που διαµορφώνει η παγκόσµια οικονοµική κρίση και τις πολιτικές που αναπτύσσουν οι ευρωπαϊκές χώρες µε στόχο να εξασφαλίσουν οικονοµική αποδοτικότητα και ταυτόχρονα προστασία των αδυνάτων και προάσπιση της κοινωνικής αλληλεγγύης. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σηµαντικό υπό το πρίσµα των µελετών έγκριτων αναλυτών, όπως ο David Stuckler, οι οποίοι µέσα από τις µελέτες τους αποδεικνύουν πως η οικονοµική κρίση έχει αναµφισβήτητες επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών και ιδιαίτερα αυτών που ανήκουν στα αδύναµα κοινωνικά στρώµατα. Η Georgette Lalis, διευθύντρια της οµάδας Τεχνικής Βοήθειας στην Ελλάδα, ανέπτυξε τις ενέργειες που έχουν σχεδιαστεί προκειµένου να υποστηριχθούν η δηµόσια διοίκηση και η πολιτική των µεταρρυθµίσεων στον το- µέα της Υγείας µε βάση τη διεθνή εµπειρία. Ειδικότερα, θα υλοποιηθούν ενέργειες παροχής υποστήριξης και εκπαίδευσης στον τοµέα διαχείρισης της φαρµακευτικής δαπάνης, µηχανογράφησης και χρηµατοδότησης των νοσοκοµείων µε βάση πρότυπα από χώρες όπως η Σουηδία, η Γερµανία και η Γαλλία. Το φάρµακο Στο συνέδριο επίσης συζητήθηκαν θέµατα που σχετίζονται µε τη φαρµακευτική δαπάνη, την καινοτοµία, την πρόσβαση των ασθενών σε νέα φάρµακα, την έρευνα και την ανάπτυξη, τόσο από την ελληνική όσο και τη διεθνή σκοπιά. Ειδικότερα, την άποψη ότι τα καινοτόµα φάρµακα θα πρέπει να προστατεύονται και να διατίθενται στους ασθενείς χωρίς περιορισµούς υποστήριξαν τόσο ο Dr Alexander Natz, γενικός γραµµατέας της Ευρωπαϊκής Συνοµοσπονδίας Φαρµακευτικών Επιχειρηµατιών ΕUCOPE, όσο και ο εκπρόσωπος του European Patients Forum, Philip Chircop, Το συνέδριο Shaping the Future of Healthcare in Greece είχε ως στόχο να δηµιουργήσει ένα φόρουµ, όπου ειδικοί από διεθνείς φορείς και αναλυτές θα µοιραστούν τις απόψεις και εµπειρίες τους µε Ελληνες λήπτες αποφάσεων που έκανε λόγο για την ανάγκη ενίσχυσης των οµάδων ασθενών, µέσα από κοινές δράσεις, ώστε να διασφαλιστεί η πρόσβασή τους στις θεραπείες, παρά τις µειώσεις των δαπανών Υγείας που επιβάλλει η οικονοµική κρίση. Στο συνέδριο επίσης συζητήθηκε ο ρόλος των δηµόσιων και ιδιωτικών φορέων παροχής υπηρεσιών και του ΕΟΠΥΥ στη νέα υγειονοµική αρχιτεκτονική και η συµβολή τους στην αποδοτικότητα, στην προσβασιµότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών. Ακούστηκαν οι απόψεις των γενικών γραµµατέων των υπουργείων Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, του προέδρου του ΕΟΠΥΥ και εκπροσώπων των φορέων των ασθενών, των ιατρών, των φαρ- µακοποιών και των επιχειρήσεων του κλάδου Υγείας. Ολοι τόνισαν την ανάγκη για εκσυγχρονισµό στο µάνατζµεντ των υπηρεσιών και τη µηχανοργάνωσή τους ώστε να µειωθεί η σπατάλη και να αυξηθεί η αποτελεσµατικότητα. Επίσης συζητήθηκε η δυνητική συµβολή της έρευνας και της ανάπτυξης στη δηµόσια Υγεία και την εθνική οικονοµία και αναπτύχθηκαν τα παραδείγµατα άλλων χωρών, όπου µέσα από κατάλληλες παρεµβάσεις δηµιουργήθηκε πρόσφορο έδαφος για κλινική έρευνα προς όφελος των ασθενών, του συστή- µατος Υγείας και της εθνικής οικονοµίας. Τέλος, στο συνέδριο παρουσιάστηκαν σύγχρονα διεθνή µοντέλα σύµπραξης δηµόσιων φορέων και ιδιωτικών επιχειρήσεων και σύγχρονα µοντέλα οργάνωσης των προµηθειών, των εργαστηρίων και της διοίκησης νοσηλευτικών µονάδων µε χρήση νέων τεχνολογιών.

ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΕΞΥΠΝΟ ΧΡΗΜΑ kyρiakh 1 aπριλιου 2012 19 Health BRIEFS Η Abbott Ελλάς, στο πλαίσιο του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και με στόχο την απαραίτητη πρόληψη για την εποχική γρίπη, προσέφερε 5.200 αντιγριπικά εμβόλια σε 9 δήμους ανά την Ελλάδα: Αγ. Αναργύρων-Καματερού, Αχαρνών, Ικαρίας, Καρδίτσας, Καστοριάς, Λαρισαίων, Ορεστίδος Καστοριάς, Νεστορίου Καστοριάς και Σαμοθράκης. Η πρωτοβουλία της Abbott, σε συνεργασία με τους προαναφερόμενους δήμους, εντάσσεται στην προσπάθεια θωράκισης της υγείας τόσο των ανθρώπων που διατρέχουν τον κίνδυνο να παρουσιάσουν επιπλοκές από την εποχική γρίπη, όπως είναι οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών, τα παιδιά κάτω των 5 ετών, οι έγκυοι και οι ασθενείς με χρόνια νοσήματα, όσο και του γενικού πληθυσμού, αφού η γρίπη μπορεί να μεταδοθεί εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο. Στη Βαρκελόνη, στις 15 Φεβρουαρίου 2012, έγινε η έναρξη της εκδήλωσης/πρόσκλησης με τίτλο «Πάρε μέρος στη μάχη ενάντια στις ΙΦΝΕ», που είναι το αποτέλεσμα μιας πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Συλλόγων Ατόμων με Νόσο του Crohn και Ελκώδη Κολίτιδα (EFCCA), σε συνεργασία με τον ιατρικό Ευρωπαϊκό Οργανισμό για τη Νόσο του Crohn και την Ελκώδη Κολίτιδα (ECCO), με στόχο την αύξηση της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη φυσική και την κοινωνικοοικονομική επίπτωση των νοσημάτων και τη βελτιστοποίηση της θεραπευτικής φροντίδας για τους ασθενείς με ΙΦΝΕ, στους κρατικούς φορείς Υγείας, στους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης και τους ασφαλιστικούς φορείς. Τα ΙΦΝΕ είναι αυτοάνοσα νοσήματα που επηρεάζουν περίπου το 2% του παγκόσμιου πληθυσμού. Υπάρχουν δύο κύρια είδη ΙΦΝΕ, η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα. Περίπου 5 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με ΙΦΝΕ. Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ασθενών με Νόσο Πάρκινσον (ΣΑΝΠ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τη νόσο Πάρκινσον στις 11 Απριλίου, διοργανώνει το 2ο συνέδριό του, την Κυριακή 1η Απριλίου και ώρα 10 π.μ., στο Πoλιτιστικό Κέντρο «ΔΑΪΣ», Παράδεισος Αμαρουσίου. Σκοπός του συνεδρίου είναι η επιστημονική ομάδα του ΣΑΝΠ να ενημερώσει τους ασθενείς με νόσο Πάρκινσον για τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τη νόσο, καθώς και τους τρόπους αντιμετώπισής της. ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟυ ΤΩΝ «Financial Times» Η «βέλτιστη θεραπεία» για την Υγεία και το φάρμακο H αναγκαιότητα για προστασία της δημόσιας Υγείας στο νέο περιβάλλον περικοπών στα δημοσιονομικά αποτέλεσε το κεντρικό μήνυμα του συνεδρίου Shaping the future of Healthcare in Greece: Caring, Curing, Securing. Τ ο συνέδριο διοργανώθηκε από τους «Financial Times», σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας και την τοπική οργάνωση της Boussias Communications με τη συνδρομή του καθημερινού newsletter, Health Daily, και τη χορηγία επικοινωνίας του «Ε.Τ.» και του «ΤτΚ», την Τρίτη 20 Μαρτίου. Ο Hans Kluge, διευθυντής του τμήματος Συστημάτων Υγείας και Δημόσιας Υγείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, αναφέρθηκε στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνουν η οικονομική κρίση και τα μέτρα του Μνημονίου στην Υγεία, με έμφαση στην ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ της αναγκαίας εξοικονόμησης πόρων και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Σημαντικές επισημάνσεις που αφορούν στην Ελλάδα έκανε η Georgette Lalis, επικεφαλής της ευρωπαϊκής ομάδας δράσης για την Ελλάδα -AthensAntenna, η οποία έκανε λόγο για τις συζητήσεις που διεξάγονται μεταξύ της ομάδας Ράιχενμπαχ και του υπουργείου Υγείας, με θέμα την υλοποίηση των μέτρων του Μνημονίου στην Υγεία. Απαντώντας σε ερώτηση του προέδρου του ΣΦΕΕ, Κωνσταντίνου Φρουζή, για το αν προβλέπεται κάποιο σχέδιο για την εξοικονόμηση των δαπανών εκτός της φαρμακευτικής δαπάνης, η κ. Lalis υπογράμμισε πως, εκτός από την περικοπή της φαρμακευτικής δαπάνης και των δαπανών των νοσοκομείων, ιδιαίτερα σημαντική είναι και η περικοπή Οι κύριοι ομιλητές του Forum Hans Kluge, Director, Division of Health Systems and Public Health, The WHO Regional Office for Europe Georgette Lalis, Head of the European Commission Task Force for Greece Athens Antenna David Stuckler, Professor, Sociology, University of Cambridge, UK Dr Alexander Natz, Secretary General, EUCOPE (European Confederation of Pharmaceutical Entrepreneurs) Philip Chircop, Μember of the Board, European Patients Forum των ιατρικών μηχανημάτων, τα οποία είναι ιδιαιτέρως ακριβά. Την άποψη ότι τα καινοτόμα φάρμακα δεν πρέπει να μπαίνουν στους διαγωνισμούς και να μην ακολουθεί η Ευρώπη ως «χώρες αναφοράς» όσες χώρες βρίσκονται σε οικονομική λιτότητα, εξέφρασε στην ομιλία του ο Dr Alexander Natz, γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Φαρμακευτικών Επιχειρηματιών ΕUCOPE. O εκπρόσωπος του European Patients Forum, Philip Chircop, έκανε λόγο για την ανάγκη ενίσχυσης των ομάδων ασθενών, μέσα από κοινές δράσεις, ώστε να διασφαλιστεί η πρόσβασή τους σε καινοτόμους θεραπείες. Δημήτρης Βαρτζόπουλος, υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Αθηνά Δρέττα, γενική γραμματέας, υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Nικόλαος Πολύζος, γενικός γραμματέας υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Δημήτρης Κρεμαστινός, πρόεδρος Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής Aθανάσιος Γιαννόπουλος, καθηγητής Παν. Αθηνών, πρώην υπουργός Υγείας, υπεύθυνος τομέα Υγείας, Νέα Δημοκρατία Οι προκλήσεις «Η μεγαλύτερη πρόκληση στο χώρο της Υγείας είναι να επιτύχουμε με τα οικονομικά μέτρα ίδια ποιότητα και ποσότητα παροχών», δήλωσε ο καθ. Αθανάσιος Γιαννόπουλος, βουλευτής και τομεάρχης Υγείας της Ν.Δ., προσθέτοντας, ωστόσο, ότι η Ελλάδα έχει ιδιαιτερότητες όσον αφορά στη δημόσια Υγεία, όπως π.χ. η νησιωτικότητα, οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στο σχεδιασμό των μέτρων. Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, καθ. Δημήτρης Κρεμαστινός, αναφέρθηκε στην ανάγκη επιτροπών στα νοσοκομεία για να ελέγχουν την εφαρμογή των κανόνων που αφορούν στη φαρμακευτική δαπάνη και τη συνετή χρήση των υλικών. Σημαντικά συμπεράσματα για το νέο ρόλο των παρόχων, των προμηθευτών και των ασθενών στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και ειδικότερα εντός του μοντέλου του ΕΟ- ΠΥΥ, καθώς και για την πρόσβαση των ασθενών σε νέες θεραπείες, προέκυψαν σε στρογγυλά τραπέζια, με εκπροσώπους του υπουργείου Υγείας, του ΕΟΠΥΥ, του ΣΦΕΕ, του ΠΙΣ και εκπροσώπου των ιδιωτικών κλινικών. Ο γ.γ. του υπουργείου Υγείας, Νίκος Πολύζος, ανέφερε πως οι δημόσιες δαπάνες έπεσαν κάτω από το 6%, γεγονός που σημαίνει ότι έφτασαν στα επίπεδα του 2007 σε μια στιγμή που αυξήθηκαν οι ασθενείς στα δημόσια νοσοκομεία, καθώς δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά την ιδιωτική περίθαλψη. Υπάρχει μια σταθερότητα, ούτε βελτίωση ούτε μείωση. Ο κ. Πολύζος παραδέχτηκε πως τα επείγοντα περιστατικά αντιμετωπίζουν πρόβλημα και για το λόγο αυτό έχει προβλεφθεί ειδικό πλάνο για σχέδιο με χρονοδιάγραμμα για το 2012. Δεν υπάρχει καμία δυσκολία πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμους θεραπείες, τόνισε η γ.γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Αθηνά Δρέττα, προσθέτοντας ότι δεν θα αλλάξει τίποτε σε σχέση με τις δαπάνες Υγείας μετά τις εκλογές, καθώς οι δεσμεύσεις έχουν αναληφθεί. Τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει μια συνεργασία με τις φαρμακευτικές εταιρίες για το θέμα της φαρμακευτικής δαπάνης και της πρόσβασης των ασθενών στα φάρμακα. Γιώργος Μέργος, καθηγητής Οικονομικών, Παν. Αθηνών, πρώην διοικητής ΙΚΑ Γιώργος Πατούλης, πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών Κωνσταντίνος Φρουζής, πρόεδρος ΣΦΕΕ, αντιπρόεδρος και γενικός διευθυντής MA, Novartis Hellas S.A. Νίκος Κεφαλάς, πρόεδρος LAWG (PhRMA) Greece Αθανασία Καρούνου, πρόεδρος ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ Μαριάννα Λάμπρου, πρόεδρος Πανελλήνιας Ενωσης Σπανίων Παθήσεων